Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
23 NlSAN 2004 CUMA CUMHURİYET SAYFA
JcjIVvJiN U 1 V L I ekonomi(a cumhuriyet.com.tr 15
Tekten SapekSa
H6 ^IÇIcnCCBK
• ADANA(AA)-Tekfen
Holding'in,
Sabancılar'dan satın
aldığı ve adını Toros
Agripark olarak
değiştirdiği Adana"da
kurulu SapekSa'nın,
holdingin Tanmsal
Sanayi Grubu
faaliyetlerinin merkez
üssü olacağı bildirildi.
Toros Gübre Genel
Müdür Yardımcısı
Iskender Işçener,
Tekfen'in, SapekSa'yı
satın almakla tanm
ekonomisindeki
etkinliğini
güçlendirdiğini belirtti.
Tüketicinin
güveni azaldı
|İANKARA(AA)-
Tüketici Eğilim Anketi
teonuçlanna göre, tüketici
güven endeksi mart
ayında yüzde0.8
azalarak 111 olarak
gerçekleşti. DİE ile
Merkez Bankası'nın
ortaklaşa düzenlediği
anket sonuçlanna göre,
güven endeksindeki
düşüş, tüketicilerin
"gelecek dönem satın
alma güçlerine, genel
ekonomik duruma ve iş
bulma olanaklanna dair
değerlendirmelerinin
kötüleşmesinden"
kaynaklanıyor.
Kayıtdışı ile mücadeleye yönelmeyen hükümet, sosyal güvenlikteki yükü, işveren ve işçiye yıkacak
Primkadar sağlıkhizmetiFATMAKOŞAR
Sosyal güvenlik sistemi
Türkiye'de sağlıkh işleyemez
hale geldi. Son verilere göre,
2003 sonu itibariyle SSK,
Bağ-Kur ve Emekli Sandı-
ğı'nın yıllık açığı 10 milyar
dolar gerçekleşti.
Gerek primlerin yüksekli-
ğinden şikâyetçi olan çalışan-
lar ile işveren kesimi, gerek-
se hizmet almaya çalışan has-
talan zorlayan bu tablo, çö-
ziim arayışını zorunlu kıhyor.
Ancak hükümetin rıazırlığını
sürdürdüğü Genel Sağlık Si-
gortası; sosyal güvenlik ku-
rumlanna 'tekçaü', ileri aşa-
mada da özelleştirme anlamı-
na geliyor. Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı'nın ha-
zırladığı taslakta, hem işçi
hem işverenin yüksekliğin-
den şikâyetçi olduğu prim
miktannın yükseltilmesi
amaçlanıyor. Buna göre has-
talık sigortası primi için ke-
sinti oranı yüzde 10'dan yüz-
de 15'e çıkanlacak. Aynca,
düşük maaşlardan sürekli ya-
kınan emekliler de prim öde-
yecek. Uzmanlara göre bu
"çözüm" açıklan kapatama-
yacağı gibi bugüne kadar bi-
riken yükün de, yükümlülü-
ğünü yerine geriren işçi ve iş-
verenin sırtına yıkılması anla-
mına gelecek. Aynca Genel
Sağlık Sigortası'yla prim
oranlannın yükseltilmesi,
çıkmazı derinleştirecek. Uz-
manlann savunduğu uzun va-
deli önlemler şöyle:
• Sosyal güvenlik
kurumlannın kaynak
ihtiyacı yıllık 10 milyar
dolan bulurken hükümet,
kayıtdışı ile mücadeleyi
gündemine almıyor. Buna
karşılık geçiş için
hazırlıklan süren Genel
Sağlık Sigortası "prim
kadar sağlık hizmeti"
öngörüyor. Hastalık primi
oranı yüzde 10'dan 16'ya
yükselecek ve artık
emekliler de prim
ödeyecek.
• Hedef kitlesi ve yapısı
tamamen farklı olan kurum-
lara tek çatıdan vazgeçilmeli.
Kurumlar, siyasi müdahale-
lere yer bırakmayacak özerk
yapıya kavuşturulmah.
^ Aktif, pasif dengesini
kurmak üzere, yani bir çalışa-
na dört emekli yerine, dört ça-
üşana bir emekli olması için
kayıt dışına yönelinmeli.
• Prim miktarlan düşürü-
lerek en az 5 milyon kişi ol-
duğu tahmin edilen kayıtdışı
çalışan, sosyal güvenlik siste-
mine dahil edilmeli.
^ Sayılan 10 miryonu aşan
Bağ-Kur ve tanm çalışanlan-
nın ekonomik krizlerle ancak
yüzde lO'unun düzenli prim
yatırabildiği düşünülürse, bir
ay öncesinden prim borcu
olanlara sağlık hizmeti veril-
memesi ciddi mağduriyet ya-
ratıyor. Buna da çözüm ge-
tirilmeli.
Yrtar
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Açık (Milyar TL)
11.000
34.480
108.205
335.300
760.000
1.400.000
2.750.000
3.321.000
5.112.000
11.205.000
14.923.000
(Milyon Dolar)
995
1.115
2.355
4.099
4.974
5.339
6.514
5.299
4.152
7.405
9.947
Türk-îş Sosyal Güvenlik
Uzmanı CelalTozan, sistemin
sağlıkh işlediği gelişmiş ül-
kelerde, çalışan sayısı ile
emekli arasındaki oranın den-
geli olduğunu belirterek Tür-
kiye'de de kayıt dışına yöne-
lınerek bunun yapılabileceği-
ni belirtti.
Kayıtdışı ve krizler etkili
Sosyal güvenlik kurumla-
nnın "kara defik* olarak algı-
lanmasının "sosyal devlet il-
kesi"yle bağdaşmadığını ve
sağlık hizmetinin ticarileşti-
rilemeyeceğini dile getiren
Tozan, "Hükümetin alUapısı-
nı hazırtadığı sistemin teme-
ünde prim yükünü artürmak
hedefı var. Ancak bunu yapa-
rak açtğm kapaübnası müm-
kün olma\ acağı gibi zaten ka-
yıth olamn cezalandınlması
demektir" değerlendirmesim
yaptı. Kayıt dışı istihdam ve
krizler nedeniyle 2003 sonu
itibanyla 10 milyar dolara çı-
kan sosyal güvenlik açığı,
199O'lı yıllann başmda büt-
çede delik açmaya başladı.
Açık, siyasi müdahalelerle
kaynaklann israf edilmesi ve
usulsüz kullanımı sonucunda
milyarlarca dolan buldu. Hü-
kümetler. krizlerle birlikte bi-
riken prim borçlannın tahsi-
latı konusunda da çözüm
üretmedı. Geçen yıl Emekli
Sandığı'na 6.1 katrilyon,
SSK'ye 4.8 katnlyon, Bağ-
Kur'a da 4.9 katrilyon lıra ak-
tanldı. Buna karşılık, örneğin
SSK'nin çeşitli özel sektör
kuruluşlan ile kamu kunım-
lanndan toplam 4 katrilyon
677 trilyon 927 milyar lira tu-
tannda alacağı olduğu hesap-
lanıyor. Özel sektör kuruluş-
lannın borcu kurumun top-
lam alacağımn yüzde 68.8'ni
oluşturuyor.
Bütçedeki açığın kapatüamaması
yıllar boyu karikarüre de konu oldu.
Ösmanlı Bankasının 'Fantazya çok,
para yok' sergisinden _
TÜRKİYE TBCSTİ. SMMYİ IŞVHffi«LBti S8UDİKJI8rND/IN DUYURU
11 Nisan 2004 Tarihinde Yapılan Seçimler Sonucu Sendikamız Organlanna Aşağıda
Isim ve Soyadı Yaalı Şahıslar Seçilmişlerdir
YÖNETİM KURULU ASİL ÜYELERİ:
Ikametgâhı
Marrnans Martı Otel Işl. A.Ş. Içmeler Maımans
MUGLft
Ambariı Mah. Doktor Sadık Ahmet Cad. No: 167
Avcılar/İSTANBUL
Polat Koru Sitesı Blok 8 D. 8 Tarabya/İSTANBUL
Hanımoğlu Yokuşu, Koray Andiçetı Villalan
No: 33 Kandılli/İSTANBUL
Fener Cad. Erman Apt. No. 18 Yeşıjyurt/İSTANBUL
Anfı Paşa Korusu Koru Apt. 15/i BEBEK/tSTANBUL
Beykoz Konakları Kırlangıç Sok. No. 9 Vılla 55
Beykoz/İSTANBUL
Ahmet Adnan Saygun Cad. No: 18 llhan Srtesı
CBIokD. 10Ulus/ISTANBUL
Mımar Sinan Cad. No: 8 Göktürk Beldesı
Kemerburgaz/ISTANBUL
UJtfü Pakef~ Sanayicı ; Zınciriikuyu Cad. 25/13 Etiler-UUs/ISTANBUL
•Mustafa Çetınkaya Sanayicı Çınardıbı Kılim Sok. Cıhangır Apt No: 1 K. 6 D.6
Erenköy/ISTANBUL
Ertıan ûzkan Sanayicı Baltalımanı C. Oge Yalısı No: 22 Sanyer/İSTANBUL
IzıLevı Sanayıci Adnan Saygun Cad. PoyrazSıtesı 2 ABokUlu&ISTANBUL
Ertekin Ashaboğlu Sanayicı Ethemefendı Cad Aksoy Apt. 2/1 Erenköy/İSTANBUL
ömer Kılınç Işletmecı-Gen.Md. Dınarsu Lo]manları Karaagac Yolu Uzeri
Çerkezkoy/TEKİRDAG
Sart Molu Hukukçu-Sanayıcı îepecık Yolu S. Alkent Sitesı Manolya 6/9
Etiler/ISTANBUL
Küçukçamlca Saadet Sok. No: 1 • Üsküdar/ISTANBUL
Kuçükbakkalköy Kamelya 2/4 D. 9 Ataşehır/İSTANBUL
Adı/Soyadı
Halıt Narin
Sadık Oğuz
Yakup Gungor
Necmettin Oztemır
Bülent Çorapçı
özcan Ozenbay
Bülent Başer
Merımet Hotiç
Ali Yönder
MesleŞı
Sanayicı
Sanayicı
End.Muh.-Yönetıci
Sanayicı
Yonetıci
Sanayicı
Sanayicı
Yonetıci
Yön.Kur.
Murahtıas Uye
YÖNETİM KURULU YEDEK UYELERİ
Ahmet Hamdi Topbaş Sanayici
Sezer Mavıtuncalılar Sanayıçı
OENETLEME KURULU ASİL UYELERİ:
Mehmet Şuhubı Sanayicı
Yaşar Malta Mens.Yük.Müh.
Sanayicı
Tuğrul Inançer Hukukçu-Danışman
DENETLEME KURULU YEDEK UYELERİ
Samım Ergenelı Hukukçu-YonetıcıErgenel
Ahmet Aydın Akyol
Ersin Ecemiş
Hukukçu-'
Yöneticı
Sanayicı
DİSİPLİN KURULU ASİL UYELERİ:
Ibrahım Batıl
Aiı Fuat Yılmaz
Iktısatçı-Gen.Md.
Sanayıcı-Gen.Md.
Ahmet Ümit Görü Sanayici
DİSİPLİN KURULU YEDEK ÜYELERİ:
Tamer Tok Işletme-Yöneticı
Davut Benardette Sanayicı
Mehmet Kurnbaracı Yöneticı
DANIŞMA KURULU ASİL UYELERİ:
Dr NıhatYuksel
Cengız Narın
Salıh Büyükbayrak
Gabı Doenyas
M. Hılmi Kayhan
Sevıl Bursa
Razaman Özgür
Nthat Boyner
Erol Lodrik
Fikret Karabucak
Mustafa Nevzat
Özhamurkar
Tuğrul Bornovalı
Leon Kandiyotı
ıktısatçı-Çalışma
Huk. uzmanı
Sanayici
Sanayici
Sanayici
Tepecık Yolu Sk. Denız Ap. 48/11 Etıler/İSTANBUL
Çağta 1. Mah. 2. Cad. No: 9 Zekeriyaköy-Sanyer
İSTANBUL
Ihsanıye Neyzenbaşı Halil Can Sok. 44/46 D. 8
Üskudar/ISTANBUL
"Tuccarbaşı Istasyon Cad. No: 29 Uyum Apt. Kat 4
D. 14Erenköy/!STANBUL
Ihsanıye Mah. Kanunı Cad. Ornır Sitesı B Btok
Kat 3 D. 5 BURSA
Mühurdar Cad. Caferağa Mah. No: 103/6
Kadıkoy/ISTANBUL
Dr. Rıfat Paşa Cad. No: 11/10 Göztepe/İSTANBUL
Suadıye Fıstıklı Sok. No: 1/6 Selçuk Apt.
Kadıkoy/ISTANBUL
Etıler Tepecık Yolu Alkent Sitesı Kamelya 2-2
Beşıktaş/İSTANBUL
Yünsa A.Ş. Fabnka Loımanları Çerkezköy/TEKİRDAĞ
Yenıkby Cad. 66/8 Tarabya/İSTANBUL
Yazariar Sok. Gokmen Apt. 8/4 Suadıye/İSTANBUL
Güzelyalı Mah. 66 Sok. No: 3
Seyhan/ADANA
Şenlikköy Saruhan Sok. No: 17 Fk^ya/İSTANBUL
Dr. Kerim Incedayı Sok. Kuma Apt. No: 20 Kat 3
Istınye/İSTANBUL
Rıdvan Yirmibeşoğtu Yöneticı
Baydur Orgun
Yaşar Denızer
Alı Rıza Özdemir
M. Erdoğan Özer
Cavıt Arfnaâan
Tagı Vatandos
Kızıttoprak, Buyukhanlı srtesı 111 <t> Blok K. 7
Bağdat Cad./İSTANBUL
Tekstıl Muh -Sanayicı Konak Mah. Aydın Cad. No: 79 Söke/AYDIN
Vahkonağı Cad. No: 147/8 Nisantaşı/İSTANBUL
Aydın Sitesi C 5 Blok D. 47 Levent/İSTANBUL
Kortel Korusu Boyner Apt. Bebek/ISTANBUL
Cevdetpaşa Cad. 98/6 Bebek/İSTANBUL
Kurtuluş Mah. 12 Sok Özgun Apt. K. 3 ADANA
Mustafa Kemal Paşa Bulvan Yenı Konak Apt. No: 51
KAYSERİ
Kalamış Fener Cad. Müge Apt. 84/6 Kadıkoy/ISTANBUL
Portakal Yokuşu Nacıye Sultar Sitesi C-1
Ortaköy/İSTANBUL
Yah Mah. 27 Mayıs Sok. DenızDark Apt. No: 14/17
Mattepe/İSTANBUL
Burgaz Evler No: 33 Eyup-Kemerburgaz/İSTANBUL
Fatma Kadın Sok. Gürtu Apt. 2/4 Suadiye/İSTANBUL
Sanayici
Yönetici
Sanayici
Sanayici
Sanayici
Sanayici
Sanayici
Sanayici
Hukukçu-Yöneticı
Sanayicı
Yonetıci
Yonetıci
Sanayicı
Sanayicı
DANIŞMA KURULU YEDEK UYELERİ:
M. Adnan Ocalgıray
M. Ali Babaoğlu
Ömer Tekoğlu
Alı Tannverdi
Eşref Akın
Suzan Yürek
Bütent Aydın
llhami Ozturk
Erdem Aydın
Mustafa Kamıl Artar
Mustafa Küçukçalık
llker Inal
Tahır Gursoy
Selahattin Bitlis
Ihsan Güdukkurt
Ahmet Güzeltuna
Kemal Zırtı
Osman F. Boyner
Huseyın Cahrt Gergeriıoğlu
Mustafa Coşkun
.. .. .... _ Jıyi- _ _.
Fikret Yüzatlı Cad. No: 6 Bakırköy/İSTANBUL
Adıl Demır Sitesı 123/3 Sok. 12/2 Sok D.6 Bomova/İZMİR
Valıkonağı Cad. Asn Apt. 137/11 Nışantası/ISTANBUL
Istanbul Mercan Yuvası Papatva Sok. No: 4
Villa Tuzla/İSTANBUL
"Sanayici Üstay Evlen No: 9 Tarabya/İSTANBUL
Sanayicı Eski Istanbul Yolu No: 35 Kemer Country
Kemerburgaz/ISTANBUL
Sanayicı Vahkonağı Cad. Elıf Sok. No: 7/1 Basınköy/İSTANBUL
Sanayicı Halkalı Cad Alaçatı Evien 0 Blok D. 2 Florya/İSTANBUL
Yönetici Alkent 2000 Sitesi Açetya 7 Hadımköy/İSTANBUL
Iktisatçı-Yönetıcı Cumhuriyet Mah. Çigdem Sok. Ak Apt. D. 24 No: 20
Küçukçekmece/ISTANBUL
Sanayıci-Gen.Md. Samı Uçan Sok Nazar Apt A Blok D. 9 Yşılköy/İSTANBUL
Mak.Muh.-Yonetıcı Hocaalızade Mah. Özata Apt. No-13/9 Setbaşı/BURSA
Y.Kİmyager-. Ataturk Mah. isabey Cad. Kaptanoğlu Apt. 12/1
Gen. Md. Merkez/BALIKESİR
Yöneticı Altıntepe. Bahar Çıkmazı 7/10 Küçükyalı/İSTANBUL
Sanayicı Suadıye Plaj Yolu Sok. No: 11 D. 9 Kadıkoy/ISTANBUL
Hukukçu-Danışman Oyak Sitesı 45/18 Yenilevent/İSTANBUL
Sanayicı Nakkaştepe Gumuşyolu Cad. Rasimağa Sok. No: 15
Daıre B/2 ISTANBUL
Sanayicı Palanga Cad. Boğazıçı Apt No: 33/8 Ortakoy/İSTANBUL
Yonetıci Korukent Yolu Aydın Sitesı Vılla 30 Levent/İSTANBUL
Avukat Oğuzhan Cad. 41/4 Adatepe/Maltepe/İSTANBUL
Sanayici Ulus Sok. Doğuş Apt. No: 41 D. 15 Suadıye/İSTANBUL
Sanayicı Kortel Koru, Boyner Apt. D. 6 Bebek/İSTANBUL
Yonetıci Eceler Sok. Ecem Apt. No. 9 Florya/İSTANBUL
Serbest Ataevler Mah. Bahçekent Sitesi Nılüfer Apt. Kat 4
Muhasebecı 0.4 Nılufer/BURSÂ (Basın: 18149)
Esas taban ücret uygulaması, maaşlara olumsuz yansıyacak
Bedeli emekli ödeyecek
• SSKİilerin halen 363
milyon lira düzeyinde
olan maaşlan, 303
milyona kadar
gerileyebilecek.
Uzmanlar "Bu
uygulamanın kaldınlması
olumlu, ancak bedeli
çahşanlar ödememeli"
görüşünü belirtiyorlar.
ANKARA (Cumhuri>et Bûrosu) -
Hükümet çalışma yaşamının en
önemli sorunlan arasuıda
gösterilen "sanal ücretten prim
alma" uygulamasuıı kaldırmanın
bedelirü çahşanlara ödetecek.
Yetkililer, devletin prime esas
taban ücret uygulamasıyla,
sanal bir ücret üzerinden prim
kesintisini yaptığını vurgulayarak
u
Bu uygulamanın kaldınlması
olumlu, ancak bedeli çahşanlar
ödememeli"
görüşünü
belirtiyorlar.
Prime esas
taban ücret
uygulamasının
kaldınlmasıyla
asgari ücretten
emekli olacak
SSK'lılerin
halen 363 milyon
lira düzeyinde
olan maaşlan,
303 milyona
kadar
gerileyebilecek.
Çalışma ve
Sosyal Güvenlik
Bakanı Murat
Başesgioğju,
öncekı gün
yaptığı
açıklamayla,
prime esas taban
ücret uygulamasının
kaldmlmasıyla emekli
maaşlarında sıkrntı
yaşanabileceğıni açıkladı.
Düzenlemeyi yaşama geçirirken
emekli maaşlannda aksama
olmaması için çalışacaklaruu
belirten Başesgioğlu, "Buna
dikkat edijoruz" demekle yetindi.
Dûzenleme yok
Çalışma Bakanlığı yetkilileri ise
Başesgioğlu'ndan farklı olarak,
emeklilerin maaşlannda ortaya
çıkacak olumsuzluklann
giderilmesi için bir düzenleme
yapılmayacağım belirtiyorlar.
Bilgi veren bakanlık bürokratlan
şu görüşleri belirttiler:
K
Şu anda asgari ücret briit 423
milyon lira. Ancak prim kesintisi
yapıhrken bu ücret düzeyi dikkate
alınmıyor. Bunun yerine halen 546
milyon lira düzeyinde olan SSK
pıimine esas taban ücret rakamı
dikkate ahnıyor ve olmayan ücret
üzerinden prim kesintisi > apüıyor.
Dolayısıyla emekli olanlar da
gerçek olmayan bir ücret
üzerinden gelir ahyor. Bu
yanhşhğın düzeltilmesi ve
çahşanlann gerçek gelir
düzeyinden maaşa bağlanması
gerekhordu. Sanal olan bu* getir
düzey inin sonsuza kadar
sürdürühnesi beklenemez."
MALÎYE YAŞAMINDAN/MUSTAFA PAMUKOĞLU
NOT DEFTERİ
ZEKERİYA TEMİZEL
İleride Muz Kabuğu Var
Devlet Istatistik Enstitüsü'nün (DİE) şubat ayı
dış ticaret verilerini görenler, ekonomiye parlak
öykülerdüzenlerde dahil, kaygılarını gizleyeme-
diler.
Görebildiğim kadarı ile 20 dolayında yazar,
benzerrtadelerledurumu değertendirerek, dış ti-
caret açığındaki tehlikeli artışın nasıl bir kınlma-
ya neden olacağını, önlem alınmazsa da ekono-
minin krize sürükleneceğini anlatıp durdular.
Ekonominin sürüklendiği belayı görmek için
uzman olmak da gerekmiyor.
Dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine gö-
ne, iki kat artmış.
Ihracatın ithalatı karşılama oranı, tehlikeli bir
şekilde düşmüş, yüzde 60'a gerilemiş.
Ithalattaki patlamaya ise, yüzde 106 oranında
artan, tüketim mallan ithalatı neden olmuş. Tü-
ketim malı ithalatının toplam ithalat içerisindeki
payı yüzde 13.8'e yükselmiş.
fürk LJrası'nın değerindeki dayanaksız artışın
tetiklediği tüketim malları ithalatındaki yüzde
106'lık artışa karşılık, yatırım eğiliminin gösterge-
si olan sermaye mallan ithalatı yüzde 71, ara mal-
lan ithalatı ise yüzde 36 artmış.
Cari açığını kayıt dışından finanse eden bir eko-
nomi için gelinen nokta hiç de kayıtsız kalınacak
birdurum değildi.
• • •
Dış ticaret verilerinin gösterdiğinden daha
önemlisi, bu verileri değerlendirerek önlem alma-
sı gerekenlerin tavırlan. Hükümet bu verilere kar-
şın hiçte ne yapacağını bilen bir tavır sergileye-
miyor.
Piyasa mekanizmalannın dengeleyici rol oyna-
yacağı umudu sürdürülüyor. "Serbest kurmeka-
nizmasını oyunun kurallanna göre doğru şekil-
de işlettiğiniz sürece, dış ticaret açığından da,
cari açıktan da endişe etmeye gerek yok" deni-
liyor.
Oysa endişelenecek durum var. öncelikle bu
durum, yıllardır uygulanan politikalara karşın olu-
şuyorsa kaygılanmamak olanaksız..
Türkiye ekonomisi daha önce hangi nedenler-
le kınlmış, kınlmadan da krize sürüklenmişse şim-
di de aynı olaylar yaşanıyor.
Geçmişte ekonomi yönetimleri nasıl gösterge-
lerdeki bozulmalan bir işaret olarak algılamamış
ve krizin gelişine seyirci kalmışlarsa, şimdi de ay-
nı şey yapılıyor. Üstelik geçmişten de ders alın-
mıyor.
Dışticaretin çarpık gelişmesine, "müdahateci"
suçlaması yapılır ve ekonomik yaptınmlaria kar-
şı karşıya kalınabilir korkusuyta kanşılmıyor.
Oysa bu durumla karşı karşıya kalan her ülke
önlem alır. Ekonomik verileri dengeleyene kadar
Dünya Ticaret örgütü'nün bile bir şey demesine
olanak bırakmayan önlemleri uygular. En liberal
ülkeler bile sorunlarla karşılaştıklannda bu tür ön-
lemleri almakta, ekonomilerini gelen tehlikelere
karşı korumaktadır.
• • •
Bu konudaki endişeleri arttıran diğer husus ise
konuyla ilgili bakanın açıklamalan.
Dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı, dış tica-
rette ortaya çıkan bu endişe verici durum için;
"Dış ticaretteki açık için bir yıldır uyanyordum,
günaydın diyorum" demiş.
Dış ticaretten sorumlu bakan, dış ticarette en-
dişe verici durumlann ortaya çıkacağının işaret-
lerini gördüğünde ne yapar? Uyarır mı? Uyanrsa
kimi uyanr?
Eğer söylendiği gibi, açığın toplam dış ticaret
hacmi içerisinde payı fazla değil ve endişeyi ge-
rektirmiyorsa, o zaman yapılan uyanlann anlamı
ne?
Yok eğer uyanlacak bir konu varsa o zaman bu-
nun önlemi nerede?
önlemleri hükümet mi alacak, yoksa hükümet
adına her türlü önlemi alma konusunda yetkiler
birisine mi devredildi? Uyanlar da onlara mı ya-
pılıyor?
Yoksa Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) fa-
iz arttırma söylentisi ile titremeye başlayan piya-
salara o kadar fazla mı güveniliyor?
• • •
Yolda yürüyen iki arkadaştan biri; "Bak ileride
bir muz kabuğu var" diye arkadaşını uyarmış.
Diğeri; "HayAllah, şimdi yine düşeceğiz" de-
miş.
Aynı çukura ilk kez düşülmesi kaza, ikinci kez
düşülmesi sakarlık, üçüncü kez düşülmesi ise
salaklıktır, denir.
Umanz biz görünen muza basıp, aynı çukura
üçüncü kez düşenlerden olmayız.
temizel@cumhuriyet.com.tr
e-mail: pamukm(« biir.com
Tıcari Yaşamda Bazı Onemli Suçlar -
Tıcari yaşamda çoğumuzun bildiği ama genellikle de unuttuğu suç oluşturan fiiler var. Bunian zaman zaman hatırlamakta sonsuzyarartann olacağına inamyonız. Bu nedenle bugünû buna ayırdık.
Suçfiii
• Açtğa imzanın kötûye kullamlması
• Alm-satma fesat kanştrmak
• Kamu alacağı borçlusunun hileli muamele ile tahsile engel olması
• Kamu alacağı borçlusunun ödeme ernri ile istenen bilgileri vamemesi
• Kamu alacağı ile ilgili gerçeğe aykın ma) bıldınm de bulunmak
Itgiii Kanun Md. Görevli Mah.
TCK/509
TCK/205
6183/110
6183/114-2
6183/111
• Kamu aiacağjna ait eHerinde bukndurdukian mallan tatebe rağnen bildirmemek 61^/223
• ArttFma ve eksihmeden çıkar karşılığı çekilmek
• Artbrmave ekstitmeye rie kanştrmak
• Asdı evrakı imha ve indirmek
• Avukatiann. karşı tarafla anlaşması;görevtemi suisfaal etmeteri
• Avukatiann rüşvet almalan
TCK/368
TCK/366
TCKS37-538
TCK/294-299
TCK«19
• Banka tarafindan yapian ihtara rağmen çek yapragı sahîbinin ç^. kanetenrM
genvermemesi
• Başkasına ait tebtigat alan kımsenın bu tebügarb en kısa zamanda
ilgilisine vermemesi
• Bedava çalıştrmak
• Bilirkışılik görevmi kötûye kullanmak
• Bonoda sarıtecılik yapmak
TCK/3167/13-
7201/54-1
TCK/249
TCK/290
TCK/349,342
As.C.M
Ağ.C.M
As.C.M
S.C.M
S.C.M
S.OM
AS.C.M
AS.C.M
As.C.M
Ağ.C.M
Ağ.CM
S.C.M(Ö.T]'
S.C.M]CV!L
tgiliM
Itaili M
Ağ.C.M
SuçfiK
• Çek almak için adam kaidtrmak
• Çevre^tetetmek
• Defterterde sahtekâriık yapmak
• Deil olarak kJanmak amacıyta bılgisayarcia sahte betge oluşturmak
• Devlet memurianna iş yaptracağı bahanesıyte çıkar sağlamak
• Devlet memuriannı bir işi yapmaya zodamak için tehdıt etmek
• Dükkânı izinstz olarak paa'günlen açmak
• Fabrikayı temizJeyip tamir ettifmemek
• Gazete sahibinin gazeteciye kıdem tazminatmı ödememesı
• Gerçeğe ayknv^ka vermek
• Inşaat ve oranmda ihmaJ göstermek
• Kara parann aktanması amacıyta teşekkûl oiuşturmak
• Noter, noter kâtipteri ve kâtip adaylarmn yevmiye defterinde numara ayırmalan
•Noterienn eskı tarihli belge düzenlemeleri
• önlem almadan sokaklara dûşebilecek eşyalan yukantera koymak
t Vergı borçlannı ödememek için pasaportsuz yurtdışına çıkmak
• Vergisuçlan
• Tcari iştetmeterin, iyi niyet kurallanna aykın hareket etmesi
llgili Kanun Md. Görevlj MaK
TCK/499-1
TCK/558
TCK/353
TCK/525-c
TCK/278
TCK/254.257
3945/10
TCK/557
59535/264)
TCK/354
TCK/553-554
4206/7-3
1512/157-4
1512/158
TCK/559
5682/32-2
V.U.K/359-1
TTK/40
Ağ.C.M
S.C.M
As.C.M
As.C.M
AS.C.M
AS.C.M
S.C.M(Û.T)J
S.C.M(Û.T)'
S.C.M(Ö.T)*
AS.C.M
S.C.M(O.T)*
AS.C.M
As.C.M
As.C.M
S.C.M(Û.T)*
S.C.M
AS.C.M
As.C.M
Kaynak: Mehmet Artuç (Hâkim). Türit Hutotonda Suçlar"
1- OT ksaltması "ön ödemeye taöif
anlamı taşımaktadır.
2- TCK: Türk Ceza Kanunu, V.U.K: Vergı Usul Kanunu As.C.M: Asliye Ceza, S.C.M Sulh Ceza. Ağ.C.M: Ağır Ceza