Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 MART 2004 PERŞEMBE HABERLER Seçim propagandasında kamu araç ve gereçlerini kullanmasma YSK'den tepki geldi: Ahlaki değil Erdoğanyasakdinlemiyor ALİ SİRMEIN Laik Eğitirnin 80 Yılı Dün, Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli üç olayından birinin yaşandığı günün sekseninci yılını kutadık, dah.a doğrusu kutlamadık da id- rak ettik. Kutlamadık, çür»Kü kutlayacak bir şey kalma- mıştı. Yalnız anmaKla yetindik. 3 Mart 1924 güruü Ankara'da üç önemli olay birdenyaşandı. 0 ç^ünTBMM'ye üçtakrir(öner- ge) sunuldu. Bunlardan birincisi Şeyh Saffet Efendi ve 53 arkadaşı tarafından imzalanan önerge idi ki bu- nunla hilafet kaldırılüyordu. Ikinci takrir, Evkaf ve Şeriyeile Harbiye-i Umumıye vekâletlerinin kal- dırılması ve tevhid i tedrisatın, yani eğitim birli- ğinin sağlanmasıyciı. Bilindiği gibi, Loz^an'da Türkiye'yi kimin tem- sil edeceği konusunda 1922 sonbaharında Is- tanbu! ile Ankara arasında patlak veren krizin tır- manması sonucuncia, hiç beklenmedik bir an- da, 1-2 Kasım 1922 gecesinde bir kanunla de- ğil de Meclis kararı ile saltanat kaldırılmıştı. Karardan ikı hafta sonra son Osmanlı Padişa- hı Vahdettin, lngi!iz:lere sığınacak ve ülkeyi terk edecektir. Saltanatın kaldırılımasına yol açan 308 sayılı TBMM kararı "Hilafet Hanedan-ı Âli Osman'a ait olup... Türkiye c/ev/ef/ hilafet makamının is- tinatgâhıdır" dıyordu. Ulemadan bir kısım insanlar bu karar ile ilgili olarak Şer'iye Vekil i* nin fetva vermesi gerektiği- ni ileri sürmüşlerdi. Mustafa Kemal Paşa bu gö- rüşe karşı çıkmış v e - Bu memleketi yıkmak için de fetvalar veril- miştir. Fetva behemehal Meclis-i Âli'nin reyine sunulmaiıdır, demişti ve öyle de yapılmıştı. • • • llk bakışta tartışma biçimsel gibi görünüyor, ama aslında öz ile ilgili. Çünkü bir yandan sal- tanat kaldınlıp dini bir makam olan hilafet on- dan ayrılırken öte yandan da bu girişimler milli iradenin karanyla sağlanırken din ve devlet iş- leri de birbirlerinden ayrılmış olmaktadır. Kısacası, 1-2 Kasım 1922'deyalnız saltanat kaldırılmıyor, aynı za'manda laıklik yönünde çok önemli bir adım atılıyordu. Ikinci adım ise 3 Mart 1924'te atılıyor, hilafet ile birlikte Evkaf ve Şer'iye Vekâleti kaldırılırken laik eğitimin de temeli kuruluyordu. Cumhuriyetin laiklik ilkesini incelerken özellik- le 3 Mart 1924 tarihıinin üzerinde durmak gere- kir. Çünkü 3 Mart 1924 günü çıkanlanTevhid-i Ted- risat(Eğitimin Birleştirilmesi)Yasası ile birlikte la- iklik ilkesinin temel v e en kritik, aynı zamanda bu niteliği dolayısıyla en tartışılan alanı olan eği- timde laiklik ilkesi yaşama geçirilmiş ofuyordu. Kuşkusuz Osmanl ı'da daha önce eğitimin la- ikleştirilmesi konusunda, bu şekilde telaffuz edil- mese bile kimi adımlar atılmıştı. Galatasaray (1868) ve Darülşafaka (1869) liselerinin açılma- sı, Ittihatçıların 1914-18 yılları arasındaki giri- şimleri örnek olarak gösterilebilir. Ama bunların tekil olaylar olduğunu da gör- mezden gelemeyiz. • • • Genç Cumhuriyet, eğitim birliği ilkesiyle eği- timde büyük bir atılımı başlatmış, bunu üniver- site reformu izlemiş, girişim Atatürk'ten sonra Köy Enstitülerini de içıne alacak biçimde geliştirilmiş, ama hepsi kırklı yılların ikinci yarısından sonra baş gösteren akımlarla önce durdurulmuş, son- ra da geriletilmiştir. Demokrat Parti iktidarı ile birlikte başlayan eğitimdeki geri adımlar, Inönü döneminde açı- lan ve yinelnönü döneminde tırpanlanan Köy Enstitüleri'nin tümüyle kapanmasıyla sonuçlan- mış, daha sonraki sürelerde de laik eğitim çok partili rejimin sürekli saldırı odağı haline dönüş- müştür. Imam hatip liseleri eğitimin temel taşı haline getirilmiş, 28 Şubat süreciyle 8 yıllık temel eği- timi getiren girişimle açılan dönem de AKP ikti- darının işbaşına gelmesi ve Başbakan'ın ısrarlı açıklamalarında belirttiği gibi, imam hatip lise- lerinin meslek lisesi olarak yeniden eğitimin te- mel taşı yapılmak istenmesi ile kapanmak üze- redir. Türkiye'de 3 Mart 1924 tarihli Eğitim Bir- liği Yasası ile başlamış olan dönem artık tümüy- le tersine çevrilmek üzeredir. Şu anda, bu girişimin sağlam hazırlık aşama- sını yaşıyoruz. Pek yakında eğitim birliği ve laik eğitim, AKP iktidarının girişimiyle tarihe karışacaktır. Şimdilik görünen odur ki Türkiye'de laik eği- timin tarihi seksen yılla sınırlı kalacaktır. Türkiye bunun bedelini pahalıya ödeyecektir. 80 yaşında yaşamını yitirdi Ömer Inönü bugün toprağa veriliyor tstanbulHaber Servi- si - îkınci Cumhurbaş- kanı İsmet İnönü'nün öocekigüntedavı gördü- güVKV Amerikan Has- tanesi'nde yaşamını yi- tiren büyük oğlu Ömer tnönü (80). bugün top- rağa veriliyor. Ömer tnönü Teşviki- yeCamiTnde öğleyinkı- İınacak namazın ardın- dan, Zincirlıkuyu Me- zarltğı'nda toprağa ve- rilecek. Erdal Inönü, ağabeyi Ömer tnöni'nün eşıni kaybettikterı sonra çok üzüldüğünü belirterek "Üd ay sonra da kendi- sWkâybetük w dedi. tnönü, Ûmer tnö- nü"nünyaklaşık 2 yıldır lösemi rahatsızheı bu- lunduğunu anımsatarak özgeçmişi hakkında da şunlan söyledi: "1924tetzmir'dedoğ- du. Liseyi Ankara'da okuda İTÜMakineMü- hendisliğindenl946>> unda mezun olduktân sonra Amerika'da 1 yd eğitinıgördü.Türkiye'ye döndükten sonrabir sü- re karayollarında mü- hendisolarakçahşa.Da- ha sonrahayatmm sonu- na kadar özel sektörde madencüikyapö."' Ömer tnönü, 1 Ocak 2004'te, 73yaşındaki eşi Engintnönü'yü kaybet- mişti. 1952yıhndaevle- nen Engin-Ömer tnönü çiftınin, Hayri ve Eren adh 2 çocuklan, 5 de to- runlan bulunuyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) ya- sağına karşın Başbakan RecepTayyip Erdoğan "hizmete değil makama ve- rildi" diyerek kamu araçlannı seçim propagandasında istediğı gibi kullan- maktakı ısrannı sürdürüyor. Erdoğan. seçim propagandası görüntüsünü or- tadan kaldırabılmek ıçin programına resmi temaslar ekliyor. YSK yetkili- si, "özeüşe" gıren seçimpropaganda- sını kamu araçlanylahiç kımsenin ya- pamayacağına ışaret ederken şikâyet olması durumunda konunun kurulca inceleneceğini bildirdi. Erdoğan'ın seçim propagandasın- • AKP lideri Erdoğan kamu araçlannı seçim propagandasında kullanma ısrannı sürdürüyor. Gezilerine resmi temaslar da ekleyerek kanunsuzluğu perdelemeyi amaçlayan Erdoğan'ın bu tavnnın ahlaki olmadığını söyleyen YSK yetkilisine göre başvuru olması halinde Erdoğan hakkında dava açılabilecek. da. yurttaşlardan alınan vergilerle tüm giderleri karşılanan araçlan kullan- ması tartışmalan sürerken Başbakan yasağa karşın bu araçlarla istediği her şeyi yapabileceğını saMinuyor. Yüksek Seçim Kurulu'ndanbir yet- kili, alınan karar uyannca, kamu araç- lannın seçim propagandasında kulla- nılmasının yasak olduğunu vurgular- ken yalnızca ilden ile geçişte araç kul- lanabıleceğini bildirdi. Başbakan'ın 18 Mart'tan itibaren kamu araçlannı, 28 Mart seçimleri sonuçlanıncayaka- dar hiçbir şekilde kullanamayacağı, isteği durumunda kendi özel aracını kullanacağı belirtildi. Seçim propa- gandasının özel işe girdiğine işaret edenyetkıli. yasağa karşınaraçlannkul- lanılmasının Seçim Yasası'na göre suç teşkil ettiğine ve hakkında dava açıla- bileceğine dikkat çekti. YSK yetkılisi. kamu araçlannın se- çim propagandasında kullanılmasının yasaklanmasına karşın sınırsız kulla- nımının "çok ahlaki'' olmadığını vur- guladı. Aynı yetkili, durumdan rahat- sızlık duyan bir yurttaşın başvurması durumunda, YSK'nin konuyu incele- yerek karara bağlayacağıru bildirdi. Vatandaşın Vergisini Koruma Der- neği Başkanı YavıızEgede, Başbakan Erdoğan'ın seçim gezilerinde Başba- kanlık uçağını kullanmasını ve diğer Başbakanlık makamına tanınmış ola- naklardan yararlanmasını "*hiçbiraçı- danotumlubulmanın mümkün ohna- dığnu" söyledi. Ege, "Kamu harca- malannı kısmak konusuna. tasarruf tedbirfcrineher şeydenönceişin başm- da olanlann. yaniBaşbakan'ın, riayet etmesi gerektr" diye konuştu. Başbakan' ın bu uygulamalarını dı- ğer açılardan da olumlu bulmanın mümkün olmadığını söyleyen Ege, Erdoğan'ın bu konuda YSK kararla- n çerçevesinde hareket etmesi gerek- tiğini söyledi. Ege, uygulamanın siya- seten ve etik açıdan da uygun olma- dığını söyledi. V^HPGnıp Başkanveküi Topuz TBMM'de CHP miltetvekiDeri ile düzenlediği basın topiantısmda Başbakan Recep Tayvip Erdoğan'uı sivasal kimliğini, kültürünü ve bilgi düzeyini çokhi bUdiklerini sö>1edi (Fotoğraf: AA) Ali Topuz'dan 'CHP'nin kökü bereketsiz' diyen Erdoğan'a sert yanıt: 6 Ififler de seçîlerek gelnüştTANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Grup Başkanvekıli .\li Topuz, Başbakan Re- cep TayyipErdoğan ile Almanya'nın eskı fa- şist lideri AdolfHifler arasında benzerlik kur- du. Topuz, Hitler"in de seçimleri kazanarak iş- başına geldiğıne işaret ederek "Demokrasi çok i>i bir rejimdir. .\ma bu rejimin de bazen yanhş sonuçlar verdiğinin ta- rihteörneklerivardır.Hitier de bunlardanbirisidir. l manz baş- ka Hitier doğmasın. başka Re- cep Tayvip Erdoğan'lar doğ- masm" dedi. CHP Grup Başkanveküi To- puz TBMM'de CHP miüetve- killeri ile düzenlediği basın top- iantısmdaBaşbakan RecepTay- ' yip Erdoğan'ın "CHPdediğin zaman aklasu- suzluk gelir. Çünkü bunlann kökü bereket- siz" şeklindeki sözlerine yanıt verdi. Aradan günler geçmesine karşın özür dilememesinın Başbakan Erdoğan'ın bu sözleri "Bilerek,is- tej«rek,kasrtiı,CHP'yi küçükdüşürmek ama- cryia" söyledığini gösterdiğini anlatan Topuz. " Bunca \ilhk bir siy-asetçi olarak böyle bir Başbakan üslubuna hiç tanvk olmadım. O ne- denlegünahbizdengrtti. Kavgadan kaçanınka- şığı kınlsın. biz bu kavgada vanz. Hiçbir sözü yanıtsızbırakmayacağü Hakaretedenherke- se de haddini bUdirmekten geri kalmayaca- ğız" dedı. Erdoğan'ın, "'siyasi kimöginL siy^asal kültü- rünü ve bilgi düzejini" çok iyı bildıklenni kaydeden Topuz. "Şayet Başbakan olmasay- dı kendisinimuhatapbik kabuletnıe/dik. ama • CHP"nin köklerinde Atatürk'ün olduğunu vurgulayan Topuz, Erdoğan'dan kendi köklerini açıklamasmı istedi. Topuz. "Almanya'da Hitler de seçilerek işbaşına gelmiş ve Almanya'yı büyük bir felakete götürmüştür. Umanz başka Hitler doğmasın, başka Recep Tayyip Erdoğan'lar doğmasın" dedi. üzerinde taşıdığı sıfat nedeniyle muhatap ka- bul etmek zorundayTî'' diye konuştu. CHP'nmköklerinin"Müdafaa-iHukukha- reketine,emperyaüzmeve sömürgecuiğe kar- şıbaş kaldıranulusal kurruluşhareketine" da- yandığını anlatan Topuz, "Bunun aksini söy- İeyecek iddia edecekbir babayiğit var mı" di- ye sordu. CHP'nin köklerinde Atatürk'ün ol- duğunu vurgulayan Topuz, Erdoğan'dan ken- di köklerini açıklamasmı istedi. Topuz, "Aca- ba sizin ve partinizin kökü ve bereketi nereye dayanıyor. Bir bereketinizvarsa o nedir?" de- di." AKP'nin gerisinde RP, MSP. Millı Nızam Partısi'nin bulunduğunu anlatan Topuz, şun- lan söyledi: "Türkiye'de din kurallannı ege- men kdmakamacıyiaohışmuşpek çoktoplum- sal acı olayı hanrbyoruz. En son hatniadıkla- nmızHizbuDahçnanncinayetkri. Dinuğruna, .\Hahyohındacanhcanhinsanlanip- lerlebağlayarak toprağagömüpöl- dürenbereket,bunlannbereketiher- halde. Daha geride Sıvas olaylan, Menemen olaylannı görürüz." Türkiye'nin serinkanlı bir şekil- de sandığa gitmesi gerektiğini \oxr- gulayan Topuz, Hitler ile Erdoğan arasındada benzerlik kurdu. Topuz. şunlan söyledi: "Her seçimin mut- lakadoğrusonuçvereceğjde söyienemez. Çün- kü unutmayanm ki Almanya'da Hitier de o dönemdekikoşuBaragöreseçflerekişbaşjna gel- miş ve Almanya'yı büyük bir felakete götür- müştür. Demokrasi çok iyi bir rejimdir. alter- natifi olnıayan bir rejimdir, en iyi rejimdir. Ama bu rejimin de bazen yanhş sonuçlar ver- diğinintarttıteörneklerivardu*. Hitlerde bun- lardanbir taneskhr.UmanzbaşkaHitier doğ- masın, başka Recep Tayyip Erdoğan'lar doğ- masın." 'Geçmişte dini istismar ettik' diyen Erdoğan'ın sözleri samimi bulunmadı Istismarı bugün de sürdürüyor'tstanbul Ha- ber Senisi - Başbakan Recep Tay- yip Erdo- ğan'ın "Geç- mişte dini is- tismar ettik" sözlerine tep- kiler sürüyor. DSP tstanbulbü- yükşehir belediye başkan adayı, eski bakan Masum Türker, Başbakan Erdoğan'ın, busöz- leriyle 28 Mart'tan son- ra neyi istismar edeceğinı de söy- • DSP İstanbul büyükşehir belediye başkan adayı Masum Türker: Geldiği yere dini istismar ederek ulaştı. ^ DGB İstanbul bÜNİikşehir belediye başkan adayı Mustafa Kul: Ben Erdoğan'ın değiştiğine inanmıyorum. Bence gizli gizli bu faaliyetlerini \ürürüyorlar lemış olduğunu\"urgula\arak şun- lan dedi: "Siyasi >aşamındageldiğiyere bugüne kadar dini istismar ede- rek ulaşanErdoğan,şinıdide Kıb- ns'ı, AB'ye girişi neden göstere- rek görevini istismar ediyor. Ka- mu Reformu Yasa Tasansı buna örnektir. Erdoğan"ın geçmişte yaptjgı istisman açıklaması, ger- çekkimliğiniorta>akoydugu)çin tarihte bu açıklamayla anıbnası gerekir djye düşünüyorum." Demokratik Güçbirliği tstan- bul büyükşehir belediye başkan adayı MustafaKul da, w Ben Re- cep Tayyip Erdoğan'ı 'Demok- rasi amaç değil, araçtır. Demok- rasiyi, demokrasiyi ortadan kal- dırmak içinkullanacağız' sözle- riyle haûrüyorunıve değiştiğine inannuyorum" diyerek şunlan söyledi. "Bencegizligizttbu fa- alhr«derini\Tİrütüjwlar.Yurttaş- larmçok uyanıkobtıasılazmt La- ik, demokratik sistemin korun- masıiçin kararulığuıuzısürdür- metiyiz." 'İhthacı kalmadı mı?' Sağlık-tş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Başoğlu da "Dün İslamıistismarederekrey aldık demek, bugün ona ihtiya- cunız kalmadı anlamına getiyor demek. İslanı rey ahnakiçin kul- lanılan bir araç değüdir" açık- lamasmı yaptı. AKP'li kadınlar: Önümüzü erkek egemenliği kesti ANKARA(ANKA)-AKP Kadın Kollan'nın yaphrdıgı bir araştırma, Başbakan RecepTayyipErdoğan'ın da şikâyetçi olduğu kadın aday sa- yısının yok denecekkadar az olma- sınm nedeninin "erkekegemenMği'' olduğu sonucunu verdi. AİCP Kadın Kollan'nca "Perfor- mans Yönetim Sistemi Hedefleri" adıyla hazırlanan bir raporda, ka- dınlann siyasete kahlımı konusun- da AKP seçmenleri arasında yapı- lan bir araştınnaya da yer verildi. AKP'nin sadece 4 kadın adayı bu- lunmasının nedenleri konusunda da ipuçlan veren araştırmada seçmen- lere, "Sîzce kadınlann siyasetteyer alnıasının önündeki engeller neler- dir" sorusu yöneltildı. Araştırmada yüzde 44 oranıyla kadınlann siya- sete kaulımının önündeki en önem- li engel olarak "erkek egemenliğr sonucu çıktı. Araştırmaya göre er- kek egemenliğini sırasıyla. "aüesi siyasi bilgiyetersizliğL,maddiimkân- sızhkve zaman olmaması* izledi. AKP Kadın Kollan'mn, kadınla- nn siyasette daha aktifbir şekilde yer alması için yapması gerekenlerin neler olduğu yolundaki soruyu ya- nıtlayan AKP seçmenlerinin yine yüzde 44ü "kadın adayiann daha fazla desteklenmesini" istedi. ASKİ'NÎN ARAÇLARIÇÜRÜYOR Gökçek'in özelleştirme sevdası MUSTAFA ÇAKIR ANK\R\ (Cumhuriyet Bürosu) - Melih Gökçek yönetimındeki Ankara Büyükşehir Belediyesı, Ankara Su ve Kanalizasyon tdaresi'nın (ASKt) yenı araçlan dururken, taşıma işlemlenni özel bir şırkete de\Tetti. Gökçek'in satmak için ASKİ ambanna çektirdiğı yaklaşık 120 araç, 1.5 aydır açık alanda satılacaklan günü bekliyor. AKP'den adaylık konusunda Keçıören Belediye Başkanı Turgut Alünok a karşı yürüttüğü yanşı kazanarak rahatlayan Melih Gökçek, 28 Mart _ _ _ _ _ _ „ _ _ _ yerel seçimlerine hazırlanıyor. Başbakan Recep Tayvip Erdoğan'ın Ankara'daki açılış programlannda yanından ayırmadığı Gökçek, özelleştirme uygulamalanyla dikkat çekiyor. Gökçek son olarak Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı ASKl'de taşıma hizmeti sağlayan binek araçlannı özelleştirdi. thaleyi kazanan şirket kendi araçlannı getirirken ASKl'ye ait araçlar ise hizmetten çekildi. ASKİ'nin araçlan bir buçuk ay önce getinldiklen ASKİ ambannın bulunduğu açık alanda bekletiliyor. ASKl'ye ait bu araçlann satılacağı belirtilirken bir yandan da malzeme alımına devam ediliyor. Konuyla ilgili olarak aradığımız ASKİ Makine tkmal Daıre Başkanı Mehmet Acar ise telefonlanmıza yanıt vermedi. ASKt'nin kendi araçlan dururken taşıma hizmetlerinin özel bir şirkete ıhaleyle venlmesıne SHP Ankara îl Orgütü tepki gösterdi. SHP Ankara tl Başkanı Ibrahim Tez. devletin arabası dururken kullanılan arabalan çekip yerine özel şirketi getinnenin halkın parasını "peşkeş çekmek'' anlamına geldiğini söyledi. • Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, ASKİ'nın kendi binek araçlan dururken taşıma hizmetlerini özel bir şirkete devretti. ASKİ'nin ambara çekilen araçlan bir buçuk aydır kış şartlannda çürümeye terk edildi. BAKANLARKURULU TOPLANDI Hükümetten anayasa V» »f f• V« ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümet AB'ye uyum için yapılan yasal düzenlemelerin ardından "YÖK'teki askeri üyenin çıkanlmasu TSK'nin Sayıştay denetimine açuması ve DGM'nin kalduîhnası" ıçin anayasa değişikliğine hazırlanıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın seçim mitingleri ve art arda konuk edilen yabancı devlet başkanlan nedeniyle 15 gündür yapümayan Bakanlar Kurulu toplantısı dün gerçekleştirildi. Toplantıda. AB'ye uyum çalışmalan ve yerel yönetim reformu görüşüldü. Adalet Bakanı CemilÇiçek, AB'ye uyoım için bundan sonra yapılacak düzenlemelerin anayasa değişikliği gerektirdiğini, ancak aralıkta müzakere tarihi almak için Türkiye'nin önünde az bir zaman kaldığını belirterek "Valdt geçirmeden anayasa değişikliği, TBMM gundemine getirümen" dedi. Çiçek, tl Özel tdaresi, Büyükşehir Yasası ve Belediye Yasası'nda degişiklik öngören Yerel Yönetim Tasansı'na ilışkin Bakanlar Kurulu üyelerinin imzalannın tamamlandığını açıkladı. Yerel Yönetim Yasa Tasansf nın kalnu yönetimi reformunun ikinci ayağını oluşturduğunu vurgulayan Çiçek, Basın Yasası'na ilişkin tasannın da imzaya açıldığım kaydetti. Çiçek, hilafetın kaldınlmasmın ytldönümü nedeniyle düzenlenen toplantıda askerlerin yüksek bir katılımla yer almasından hükümetin rahatsız olup olmadığı yonündeki som üzerine ise sinirlendi. Bakanlar Kurulu toplanhsının yeni bittiğini belirten Çiçek, "Dinleyici aletieriniz mi var? Duvann öteki tarafindan rahatsız olduğumuzu nerden çıkardnuz*' diye tepki gösterdi. Çiçek, laiklik ve demokrasinin cumhuriyetin en önemli kazanımlanndan biri olduğunu anlattı.