Katalog

29 M A « T 2004 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA YEREL SEÇtM 2004 İzmirliler AKP'li bakanlann tehdidine karşın, CHP'li Piriştina'yı tercih etti SolunkalesiayaktaHAKANDtRtK İZTVMİK - Kamuoyu yoklamalannın rurnusol kâğıdı, seçimin rengini az çok belli ettığinde, Izmir'deki yerel seçim- ler bir anda seçimin ana platformuna döniişnnüştü. Başbakan Tayyip Erdoğan, - Izırıiı-'i abnazsam kendimi seçimin ga- Hbi &aymam" diyor, CHP Genel Baş- kanı I>enizBaykaL tzmirlilere "Sosyal demotvrat kaleyi savunun" mesajlan veriyordu. Söylemleriyle sabıkalı bakan Kemal Unalotan başta olmak üzere, sırayla tüm AKP'li bakanlar seçmeni uyanyor, tehditl er savuruyordu. Buna karşın sos- yal demokratlar, "birök" çağnsında bulunuyordu. AKP'nin özellikle "ikti- EKONOMÎDEKİKARA DELtK Yerelyönetimlerin kanuıyamcûîyeti 20.5 katrifyonlira • Büyükşehirde ve metropol ilçelerinin bazılannda başta Piriştina olmak üzere CHP'li adaya yönelen tzmirli seçmen, il genel meclisinde CHP'yi uyanyor ve oylannı esirgiyordu. dar nimetfcrini" vurguladığı kampan- ya sürecinin sonunda, yurttaşlar oyla- nnı daha çok CHP'den yana kullandı. Böylece, Izmirliler, kenti 5 yıl daha AhrnetPiriştina'ya emanet ederek "sos- valdemokratkale"yı AKP'yeteslim et- medi. Izmirliler seçim günü kendilerini de- niz kenanna, parklara bıraktı. Son da- kika sandığa yetişmek için koşuşturan- lar olsa da, pazar gününü kendilerine ayırmaya karar veren tzmirliler erken- den oylannı kullandı. Çoğu zaman îzmir'deki seçimlerin sonuçlan hakkında doğru ipuçlan ve- ren Alsancak Ticaret Lisesi 1001 No'lu sandıktakiler, ilk sayılan oylar arasın- daydı. Yalnızca 63 ldşinin geçerli oy kul- landığı sandıktan, büyükşehirde CHP'ye 33, AKP'ye 19 oy çıkmıştı. Sandığın başındaki meraklılar ara- sında AKP tl Başkanı Ali Aşhk dikkat çekiyordu. 3 Kasım'da aynı sandıkta- ki 87 geçerli oyun 7'sinin AKP'ye çık- tığını anımsatan Aşlık, "Akbk, akbk, tz- mir'i akfak" diyordu. Aşlık, yanıhyor- du. Sandıklardan çıkan oylann bir baş- ka özelliği de il genel meclisinde yatı- yordu. Büyükşehirde ve metropol ilçe- lerinin bazılannda başta Piriştina olmak üzere CHP'li adaya yönelen Izmirli seçmen, il genel meclisinde CHP'yi uyanyor ve oylannı esirgıyordu. Sonuçta, her ne kadar "değiştik" söy- lemlerini sürekli gündemde tutsalar da Izmirliler AKP'nin gerçek kimliğini unutmuyordu. AKP ampulü Izmir'de sönüyor, sosyal demokrat kale dündik ayakta duruyordu... MURAT KIŞLALI ANKARA - Bankacılık ve enerji s-ektöriinden sonra, Türkiye ekonomisine darbe vuracak 3. büyük "kara detik" yerel yönetimler olacak. Hazine Müsteşarhğı verilerine göre, yerel yönetimlerin Hazıne'ye olan borçlan 12.2 katriryon liraya ulaştı. Hazine tarafından 1992-2003 yıllan arasında yerel yönetimler için yapılan ödemeler ise 6.3 milyar dolar olarak gerçekleşti.Hazine'nin Şubat 2004 itibanyla hazırladığı "Kamu Borç Yönedmi Raporu", AKP hükümetinin yerel yönetimlere yönelik tasanlan uygulamaya sokmaya hazırlandığı bir dönemde, yerel yönetimlerin durumlannın Türkiye açısından yarattığı ekonomik tehdidi bir kez daha ortaya koydu. Verilen garantiler sonucunda, yerel yönetimlerin Hazine'ye olan borçlan 2002 sonunda 9 katrilyon 811 trilyon liradan, yüzde 24 artarak, 2003 sonunda 12 katrilyon 166 trilyon liraya çıktı. Söz konusu borç stokunun 6.6 katrilyon ı lirası yerel yönetimlerin vadesi geçmiş alacağmdan oluşurken, 5.6 katriryon lirası ise vadesi bundan sonra gelecek alacaklan kapsıyor. Hazine'ye en fazla borçianan belediye 3 katnlyon 893 trilyon lira ıle tzmit belediyesi olurken, ikinci sırayı 2 katrilyon 913 triryon lirayla Ankara, 3. sırayı ise 1 katrilyon 130 trilyon lirayla tzmir aldı. Izmit'in borcunun 3 katrilyon 714 trilyon lirası vadesi geçmiş durumda. Buna karşın Ankara ile Izmir'in borçlannın büyük kısmının henüz vadeleri gelmedi. Dolayısıyla Hazine'yi gelecekte zor duruma düşürmesi muhtemel yerel yönetimlerin başında bu iki belediye geliyor. 2 katrilyon 765 trilyon liralık vadesi gelecek borcu olan Ankara' yı, 1 katrilyon 130 trilyon lirayla Izmir izliyor. Hazine'nin, bu güne kadar yerel yönetimler için yaptığı 6 milyar 298 milyon dolarlık ödeme içindeyse aslan paymı 2 milyar 121 dolarlık payla Ankara Büyükşehir Belediyesi ahyor. Ankara'yı 1 milyar 574 milyon dolarla tzmit, 985 milyon dolarla ise Istanbul izliyor. • Seçimlerden sonra AKP'nin serbestleştirerek denetimini zayıflaştıracağı yerel yönetimler, bankacılık ve enerjiden sonra Türkiye ekonomisinin 3. kara deliği olarak ülkenin geleceğine darbe vurmaya aday. Bugüne kadar yerel yönetimlere aynlan kamu ka>ııaklannm yandan fazlasını Ankara ile Izmit, yüzde 90 a yakınmı ise sadece 8 belediye ahyor. İzmtt. Ankara. izmlr Hazıne'nin son 10 yılda üstlendiği yerel yönetim ödemeleri ile yerel yönetimlerin Hazine'ye olan vadesi geçmiş ve vadesi gelecek borçlan toplandığında, yerel yönetimlerin kamuya olan maliyetleri ortaya çıkıyor. Hazine raporuna göre, yerel ycnetimlerin bugüne kadar kamuya olan mılıyetleri 20 katrilyon 493 trilyon liraya ulaştı. Bu 20.5 katrilyon liralık maliyet içtnde Izmit, 5.9 katrilyon lira ile kamuya en fazla yük getiren yerel yönetim durumunda. Izmit'i 5.7 katrilyon lira ile Ankara, 1.9 katrilyon lira ile ise Izmir izledi. Fatih bölgesindeki sandık görevttterinin bir kısmının türbarüı olması dikkat çekti. Yurttaşlar olaya tepki gösterdL Yasaklara karşın birçok semtte bayrak ve afişler kaldınlmadı IstanbuTda salrin seçim Istanbul Haber Servisi - IstanbuTda 32 ilçe ve 64 se- çim çe\Tesinde 26 bin 189 sandıkta oy kullanıldı. îs- tanbul'da oy verme işlemi, ilçe ve beldelerde bazı tar- tışmalar dışında sakin geç- ti. Yurttaşlar, yerel yöneti- cilerden daha çok işsizli- ğe çözüm bulmalannı, te- mizlik ve güvenliğin sağ- lanmasını, şeffaf yönetim sergilemelerini istedikle- rini dile getirdiler. Istanbul'da seçmen yurt- taşlar, erken saatlerde san- dık başına gıtmeyi tercih ederken, kimileri de ço- cuklanyla birlikte oy kul- lanarak ilk yurttaşlık der- sini verdiler. Sırayla il genel meclisi üyelikleri, belediye meclis üyelikleri ve belediye baş- kanlıklan, muhtar ve üye- leri için oy kullananma iş- lemi uzarken yaşlı seçmen- ler sıkıntı yaşadı. Bazı sa- lonlarda seçım görevhleri ile müşahıtler arasında 'yaşhlarm hangjpartiyeoy \creceklerikonusundayön- lendirildiği' ıddialan ne- deniyle küçük çapta tar- tışmalaryaşandı. Seçmen listesinde adı bulunmayan yurttaşlann oy kullanmak içinısrar etmeleri de görev- lilerle uzun tartışmalara neden oldu. Seçim yasaklanna rağ- men tstanbul'un birçok semtinde partılerin bayrak ve afişleri kaldınlmadı. Fatih bölgesindeki san- dık görevlilerinin bir kıs- mının türbanh olması dik- kat çekti. Kadıköy Kız Meslek Lisesi'nde Işçi Par- tisi'nin (İP) müşahitliğini yapan Av. Aydın Şahin ve MarüŞahin,"lisedekıll85 ve 1186 No'lu sandıklar- da görevli bazı kişilerin yakalanna AKP'li görev- lilerce "beyaztophriğne"ta- kıldığını iddia ettıler. Mü- şahitler, bu durumu bir tu- tanakla belirlediler. Istanbul adayı Sirmen: Rakibimiz Topbaş değil Erdoğan'dı CHP anketleri suçladıIstanbul Haber Servi- si- Istanbul"da büyükşe- hir belediye başkanhğı- nı ve 32 ilçenin büyük çoğunluğunu AKP ka- zandı. AKP, Istanbul'da beklentisinin birkaç pu- an üzerine çıkarken, CHP sonuçlan anketlere bağ- ladı. Seçim sonuçlarının netleşmeye başlaması- nın ardından görüşlerini açıklayan CHP Istanbul tl Başkanı ŞinasiÖktem, "Ankeöer yayımlanma- saydı, lehimize farklı so- nuçlar gerçekleşecekti" dedi. Öktem, saat 21.00 sulannda gazetecilere yaptığı açıklamada, an- ketlerin boşa çıktığını, CHP'nin 10 ilçede önde görüldük- lerinı vurguladı. Öktem, "Anketier iflas etmiştir. Bu saatte bile bu durum beüi olmuştur. AnketJer yayımlan- masaydı. lehirnizefarkh sonuçlar ger- çekleşecekti. Çünkü toplumda güç- lüyü destekkme eğUimi var. Beklen- tifcrimizden yüzde 6-8 oranında da- ha fazla oy aİryonız" dedi. CHP Istanbul büyükşehir beledi- ye başkan adayı Sefa Sirmen ise sa- at 23.00 sıralannda yaptığı açıkla- mada, rakiplerinin, AKP'nin adayı Kadir Topbaş değil, Başbakan Re- cep Tayyip Erdoğan olduğunu belir- terek -Kadir Topbaş hiçbir platform- beledhe seçimi kazandıgı ilçelerde sevinç vardı. bul 11 Başkanı Mehmet Müezzinoğlu ise 25 ilçe- de seçimleri kazandık- lannı, Catalca'nın Du- rusu ve Şıle'nin Ağva beldelerinde ise seçim sonuçlanna ıtiraz ettik- lerini söyledi. Hemen çahşmalara başlayacaklannı anla- tan Müezzinoğlu "Di- ğer partilerin kazandıgı bdedhelerin başkanla- n ve onlann il başkan- lanyla bir ay içinde bir araya gelerek hep bir- likte nasıl çauşacağımı- ZJkonuşacağE"dedi. Is- tanbul'da, beklentileri- nın birkaç puan üzerin- de oy alacaklarına işaret eden Müezzinoğlu, par- tililerin il merkezine gel- da karşımıza çıkamadı. Hep gizlen- memesini ve hiçbir gösteri yapılma- masını, tüm örgütün sandık başında olmasınabağladı. Müezzinoğlu, kendılerinin de haf- talık anketleryaptıklannı vurgulaya- rak kamuoyuna açıklanan anketlenn güvenilirliğini kamuoyunun yapa- cağım söyledi. Kadir Topbaş, so- nuçlardan emin olana dek açıklama yapmazken, Müezzinoğlu bu duru- mu, "Maç doksan dadikadır. Geçti- ğuniz vıllarda Ilhan Kesici ve Murat Karayalçın kazandıklanna iıişldn açıklama yapmışlanu. Ama sonuç di. Recep Tayyip Erdoğan işadamla- run, medya gruplarun çağn-arak bu seçimleri kazanmakiçin her şejiyap- ö w dedi. Anket sonuçlarının CHP'ye des- tek verenlerin moralıni bozduğunu ifade eden Sirmen, Demokratik Güç- birligi ve DSP adaylannın da pro- paganda dönemınde AKP'den çok CHP'ye yüklendiklennin altını çiz- di. Sirmen, "Kendimizi anlatmak için zaman yeterli değüdi Biraz da- ha zaman olsaydı daha uzun bir me- safe kat edilebilir" dedi. AKP Istan- 'Hoop, Epdoğan'ın Çokoprenslerine Alkı: Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ticarete merakı biliniyor. Erdoğan'ın kendisi gibi, oğlu Burak Erdoğan da ticaretle uğraşıyor. Burak Erdoğan, Ülker'in ürünlerinin Istanbul'daki dağıtım işini yapıyor. "Tüccar siyaset" kavramını siyasal yaşamımıza kazandıran Başbakan Erdoğan, örtülü reklam yapmaktan da kaçınmıyor Makam arabasının arkasından koli koli Ülker ürünleri eksik olmuyor. Erdoğan, dün oyunu Keçiören Toygar Börekçi liköğretim Okulu'nda kullandı. Eşi Emine Erdoğan ile okula gelen Tayyip Erdoğan'ın yanında bir kutu da Ülker bisküvi ile gofret vardı. Erdoğan, yanına gelen çocuklara bu bisküvileri dağıttı. Bir ara gofretleri taşıyan koruma ortadan kayboldu. Erdoğan, koruma müdürüne dönerek "Nerede bizim çokoprensler" diye sordu. Neyse ki kısa süre içinde koruma ve gofretler bulundu. Ancak çocuklann bisküvileri, gofretleri kapıp ortadan kaybolmalan bir partiliyi kızdırdı. öyle ya, bunlann bir karşılığı olmalıydı. Partili, çevredekilere bağırdı: "Vav bira/kış/asanıza. Hoop..." 'Maymun adası istiyoruz' nümayişi!.. Melih Gökçek'in "ZihniSinir" projelerinden bazılarını geçen hafta aktarmıştık. Metin Yılmaz adlı yurttaş "Melih Gökçek'e ve halkımıza sonılar" başlığı altında bir faks gönderdi. Yılmaz'ın Melih Gökçek'ten, Ankaralılardan yanıtlanmasını istediği sorular şöyle: "Ankaralılann, maymun adası istiyoruz, diye gösteriler yaptığını duyuyoruz, doğru mu? Dünyanın en uzun bayrak direğinin Ankara'da olmaması sizi üzüyor mu? Dünyanın ilk uçak heykelinin Ankara'da yapılması sizi mutlu edermi? Sizce cansız hayvanat bahçesinin canlı hayvanat bahçesine göre ne gibi avantajlan vardır? Hiç 50 metre boyunda, dönen bir semazen heykelinin içinde kebap yesem diye hayal kurdunuz mu? 50 metrelik Nasreddin Hoca heykelinde, Hoca'nın eşeğe ters binmesini doğru buluyor musunuz? Havaalanına giderken Yıldınm Beyazrt'/n ordulannın yola saldınsını görmek sizde korku yaratır mı? Adı Timur olan Ankaralılar bundan sonra uçağa biner mi? Ulus'ta 3 bin kişilik otel yapılması, Antalya'daki turizmi Ankara 'ya kaydınr mı?" 'Sabıkalı' vekilin silah ruhsatı öyle olmadT şeklinde açıkladı. Milletvekillerinin "silahlı, külahlı" kavgalan belleklerde. Buna karşın, geçen dönemde 6 Aralık 2000 tarihinde Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmelik'te yapılan değişiklikle milletvekillerine silah ruhsatı verilmesinde bazı ayncalıklar getirildi. "Ruhsatlı silahı ile suç işleyenler veya silahın muhafazasındaki ihmal ve kusuru neticesi başkalan tarafından bir suç işlenmesine veya intiharya da intihara teşebbüs edilmesine neden olanlara" hiçbir biçimde ateşli silah ve mermileri taşıma veya bulundurma izni veriiemeyeceği ve mevcut ruhsatlannın iptal edileceği öngörülürken; milletvekilleri bu kapsamın dışında tutulmuştu. O tarihte Başbakan Bülerrt Ecevtt, Içişleri Bakanı da Sadettin Tantan'dı. O dönemde parlamento dışında bulunan Kemal Anadol, 5 Şubat 2001 tarihinde konuyu Danıştay'a götürdü. Danıştay Onuncu Dairesi 1 Mart 2001 tarihinde verdiği kararda, milletvekillerine sağlanan ayncalığı anayasaya aykın butdu. Danıştay, bu hükmün iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi de, geçen günlerde milletvekillerine sağlanan bu ayncalığı anayasaya aykın bularak ıptal etti. Şu anda CHP Grup Başkanvekili olarak parlamento çatısı altında görev yapan Kemal Anadol bu konunun peşini bırakmıyor. Anadol, şunlan söylüyor "Geçmişte teröre bulaşmış bazı kişiler 12 Eylül'den sonra Avrupa'ya kaçtılar, sonra geri dönüp milletvekili seçildiler. Anayasa Mahkemesi'nin işlerinin yoğunluğunu bilmeme rağmen, bunun çok gecikmiş bir karar olduğunu vurgulamak istiyorum. Bu arada, ruhsat almaması gereken teröre bulaşmış kaç milletvekili ruhsat aldı? Böyle olaylara kanşmış, suç işleyenlerin aklanması ve onlara silah ruhsatı vehlmesine dönük bir ayncalığın gerçekleştirilmiş olması çok hazin." 'Yarasalar aydınlığı sevmez' CHP, Ankara mitingini seçimden bir gün önce gerçekleştirdi. Bu miting, siyasi yasaklar başladığı için gazete ve televizyonlarda haber olarak yayımlanarnadı. Partililer, kalpli, altıoklu bayraklanyla seçimden bir gün önce moral bulmaya çalışırken; alanda Türk bayrağının yanı sıra Kıbrıs bayrağı da açılması dikkati çekti. Melih Gökçek'in Tandoğan alanındaki demlik heyketi de propagandadan nasibini aldı. Demlik, üzerindeki kocaman "CHP" yazısıyia -bir süreliğine de olsa- CHP'ye geçti. CHP lideri Deniz Baykal, konuşması sırasında Niğde'de AKP'lilerin kullandığı "84 yıllık karanhğa son" sloganına bir kez daha dikkat çekerek AKP'ye yüklendi: "Yarasalan öğlen vakti aydınlıkta salıverirseniz gözleri kamaşır göremezler. Onlar aydınlığı sevmezler, gece kuşudur onlar. Karanlıkmış.. Karanlık senin kafanın içinde. Karanlık görmek istiyorsan, Humeyni'nin Iran'ına, Suudi Arabistan'a bak." Muhtar adayları da yarıştı... Türkiye dün 5 yıl görev yapacak yerel yöneticilerini seçti. Bu seçimler muhtar adaylannın bolluğu ile de tarihe geçti. Çok sayıda muhtar adayı broşüıier, afişler bastırdı, pankartlar astı. Bazılan üzerierinde kocaman resimlerinin bulunduğu, megafonlu araçlarla mahallelerinde tur attı. Hatta kapı kapı dolaşıp "Ben muhtar adayınızım" diyerek oy isteyenler bile vardı. Bu yanş -her ne kadar, medyaya yansımasa da- mahallelerin öncelikli gündemini oluşturdu. Muhtar adaylan propagandalannı dün sandık başlarında da sürdürmekten çekinmediler. Ellerinde aday pusulalan ve ihtiyar heyeti listeleriyle sandık başlannda dolandılar. Yandaşlan da, sık sık oy kabinlerine girerek pusulalannın bitip bitmediğini denetlediler. Hatta kapılarda bazı seçmenlere pusulalannı verdiler. Türey Köse, Bülent Sanoğlu, Mustafa Çakır tbmmcunKgttnetııettr