Katalog

ftUBAT 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIZI Prof. Dr. Oya Araslı: Anayasa Mahkemesi'nin karanndan sonra göreve gelenler istifa etmeli 'Kurumun özerldiği zedelendi' C HP Ankara Milletvekili ve ana- yasa hukukçusu Prof. Dr. Oya Arasn, TÜBÎTAK'takı gelişm'e- leı değerlendınrken AKP hükümetinın ycgun bir kadrolaşma hareketi yürüttü- ğınü vurguladı. Kadrolaşma hareketinin sısemli olarak kimleri nerelere getirdi- ğite bakılması durumunda hedefî hakkın- dada fikır sahibi olunacağına işaret eden Aıaslı, şunlan söyledi: *Bu kadrolaşma hareketi, dünya gö- rüjleri anayasanuzın Cumhuriyet ve la- ikikanlayışı ile bağdaştırüması pek miim- kün olmayan birtakını kimseleri, üst dü- zey kamu görevierine getirmiştir. Hükü- tnttin üst düzey kamu görevierine atadı- ğı bu gibi kimselerin düşiinceleri, kişisel düzeyde elbetteki oniann düşünce özgür- lükleri çerçevesinde bir hak ve özgürlük kuUanımı olarakgörükbüir. Ancak hükü- metin özellikle üst düze\ kamu yönetici- üğı ile ilgUi atamalanndaki tercihuıia,ana- yasanın sözü geçen belli ilkeleriyle göriiş- lerinin uyumu tartışmalı kimselerde bu- luşmuş olması. dikkat çekki bir durum- dur. Bu durum. hükümetin bu kimsele- rin görüşlerini içine sindirip sindirmedi- ği veya paylaşıp paylaşmadığı sorusunu o Işık KANSU - Mustafa ÇAKIR ya Araslı, hükümetin, TÜBİTAK'ı başkansız, Bilim Kurulu'nu da eksik üyeli ve karar alamaz bir hale getirdiğini söyledi. Araslı, yürütmenin kendi kusurundan doğan bu durumu, seçimlere ilişkin idari işlemler ortada dururken yeni bir yasa çıkartarak çözmeye çalıştığmı ve bu idari işlemleri de yasa ile etkisiz hale getiren bir düzenleme yaptığmı dile getirdi. gündemetaşunaktadır. Hükümetbu kim- seleri 70 miİYonluk Türkiye'den seçtiğine göre görüşlerini içinesmdirmediği veya pay- laşmadığı sö\lenemez. Hele arayış. Baş- bakan'ın deyimiyle vücut dılı Başba- kan"a uygun bürokrat' ise bu kimselerin, açıkladiklan dünya görüşleri ve hedefle- ri hükümetin dünya göriişü ve hedefleri üe çakışbğı için, bu görevegetirildikleri so- nucuna varmak kaçınılmazlaşır. Bu du- rum, doğal olarak iktidann çeşitli kamu kurum \e kuruluşlan ile ilgili yapüandır- ma girişimlerinde, dinseUeştirme anıacı- nayöneküği kuşkusunu peşindegetirir.Gö- rüyoruz Id getirmektedir de." Araslı, Anayasa Mahkemesi'nin kara- nnın ardından TÜBlTAK'ta göreve ge- tirilenlerin, hukuk devleti anlayışı ile bağ- daşmayan bu durumu ortadan kaldırmak amacıyla herhangi bir idari yargı karan- nı beldemeksizin görevlerinden aynlma- lan gerektiğini söyledi. Hükümetin, TUBlTAK'ı başkansız, Büim Kuruîu'nu da eksik üyeh ve karar alamaz bir hale getirdiğini anlatan Aras- lı, yürütmenin kendi kusurundan doğan bu durumu, seçimlere ilişkin idari işlem- ler ortada dururken, yeni bir yasa çıkar- tarak çözmeye çahştığını ve bu idari iş- lemleri de yasa ile etkisiz hale getiren bir düzenleme yaptığını dile getirdi. Hu- kuk devletinde tüm kamu işlemlerinin nihai amacının kamu yaran olduğuna işa- ret eden Araslı. şunlan kaydetti: "Bir yasa kamu yaran amacına yöne- lik degüse. burada, yasama yetkisi sapü- rdnuş olur. 5016 sayüı yasa da, kamu ya- ranna değil fakat yürütmenin keyfı ola- rakyarattıgı bir sorunuyine yürütmenin istediği dogrulruda çözmeyeyöneldiği için, amacı bakımından hukuk devleti ilkesi- ne aykındır ve fonksiyon gaspı olarak ad- landınlacak bir yetki sapbrmasını örnek- lemiştir. Çünkü tamamlanmış birtakım idari işlemleri yasa yoluyla ortadan kal- dırmaya yönelmiştir. Bütün bunlar 5016 sayılı yasanın bir hukuk devletinde bir yasanın taşıması gereken nesneüik ve ge- nellik ilkesine de aykın düşmesine yol aç- mış; iktidann isteğine uygun ve olaya gö- re dikilmiş kaftan görünümünü alnıası- na neden olmuştur." Araslı. yasa ile Başbakan Erdoğan'a ve- rilen yetkilenn TÜBİTAK'ın özerkliği- ni zedeledığını ve anayasanın 126. mad- desinde yer alan *Yerinden yönetim ilke- sine" de aykın olduğunu vurguladı. Ana- yasa Mahkemesi' mn yasanın yürürlüğü- nü durdurmasının AKP ıktıdanna hukuk devleti ilkesinin anımsatılması bakımın- dan olumlu bir gelişme olduğunu kayde- den CHP Milletvekili Araslı, sözlerini şöyle tamamladı: "Kuşkusuz bu, Anayasa Mahkeme- si'nin kararlan aracıhgıyla iktidara yapt- lan ilk habrlatma değüdir. Ancak bugü- nekadarCHP'ninTBUM'de yapüğıikaz- lar, Cumhurbaşkanrnın kulİandığı veto yetkileri ve Anayasa \lahkemesi'nin ver- miş olduğu pekçok yürürlüğü durdurma ve iptal kararlan maalesefiktidan hukuk devleti anlayışı çerçe\esine çekmekte ba- şarüı olamamıştır. Hukuka uymayı sağ- lamak bir devletin temel varlık nedenle- rindendir. Hukuka uymayan ve uyulma- sını sağlav amayan iktidarlar de\ letin te- mellerinin de sarsılmasına yol açarlar. Umanz bundan sonra, AKP iktidan, bu gerçekleri göz önündetutarve hukuka uy- makta daha özenli ve kararlı olur." FÜSUN SAYEK'TEN AKP'YE ELEŞTİRİ 'Çağdaşlığı yok etmeye çalışıyorlar' rürk Tabipleri Birliğı Başkanı Füsun Sayek. TÜBİTAK'ın bılımsel olma, bılimsel özerk olma. üretme. araştırma-geliştirme alanında araştırmacı ile toplumun çeşitli kesimleri arasında bir köprü olması gerekliliğinden söz ederek "Bilim ortaıtıının acilen bu değerlendirmevi yapması gerekir. Şimdi bunlar üzerinden yapılabilecek bir tartışma yerine AKP iktidan ile birlikte her alanda yaratılan; Ben iktıdanm, ben atanm. Benımle çalışacaklar, bilim adamı da olsalar benı beğenenler arasından olacakiar' hezeyanına tanık olduk" dedi. Son yapılanın basit bir üyelik yenileme yöntemi olarak tanımlanamayacağına \ıu-gu yapan Sayek. şunlan söyledi: "Kadrolaşma iddialannın sıkça dile getirilmesi TL^İTAKa acü bir görev yüklenıekte. Yeni atanan Bilim Kurulıfnun tüm üyelerinin özgeçmişlerinin a\Tintılan>la açıklanması gereklih'ği örneğin. Bu yapılnıadığı sürece toplum, TÜBİTAK'ı özerk, biBmsel, bağımsız bilinıscl düşüncej le yönlendirilen bir kurum olarak görenıeyecektir. BiBmsel kurumlara bu denli yakınlaşan iktidar hemen ardından onun üniversiteler ile bağmı kesmeye çalıştı, ardından da üniversitelerin araştırma fonlanna el koydu... Gerçek niyetinin 'kadrolaşmak', 'bilimsel çağdaş dünya görüşünü önemsememek'. 'bilimi yok etmek", "kendisi gibi düşünmeyenleri bir şekilde sındirme" olduğunun kanıtlan... Bilim isteyen bilimi destekler. TÜBİTAK'ııı özlenen biçimde bir bilimsel özerk kurum olması için yasanın tümüyle ek- alınması i>i olurdu... Ama Türk Tabipleri Birliği Başkanı Füsun Sayek: "Gerçek niyeti kadrolaşma, bilimsel çağdaş dünya görüşünü önemsememe, bilimi yok etme olan kanıtlarla karşı karşıyayız." dilim \armi\or bu dönemde böyle bir öneride bulunmaya» Olan kadannı korumak bile bu kadar zorken_." Bilimsel olanlann, çağdaş olanlann, gerçekten bağımsız düşünenlerin daha çok ses çıkarması gerektiğini belirten Füsun Sayek. "Kurumlar, en çok da değerler tahrip edihrken bunca sessizlik üzücü... Bir gazetenin kov duğu nıanşetle •TÜBlTAK'ta ceketını alan gidiyor'aizin verilmemeli. \asal süreç sıkı izlenmeli, TL^İTAK'ta geçmişte yer alan bilim adamlan toplumu daha çok bilgiiendirmelidirler. Bilinısellik ve bilimsel özerklik bunu gerektirir" dıye konuştu. PROF. DR. OSMAN COŞKUNOĞLU 'Hükümet kurulları hiçe sayıyor' Uşak Milletvekili Osman Coşkunoğlu: "TÜBlTAK'ta yapılan operasyon ve gelişmeler AKP hükümetinin ülkeyi bir dikta rejimi ile yönetme hevesinin bir parçasıdır." C HP üşak Milletvekili ve eskı ODTÜ Endüstrı Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr Osman Coşkunoğlu. TÜBİTAK'ta yaşananların, hükümetin ülkeyi bir dıkta rejimi ile yönetme hevesinin bir parçası olduğunu dile getirdi. Önemlı uluslararası bilimsel dergilerde yayımlanan makale sayısına göre yapılan sıralamada Türkıye'nin on yıl önce 45. sıradayken şımdi 22. sıraya yükseldiğinı. bu başannın arkasında yıne kısmen de olsa TÜBİTAK'ın bulunduğunu aktaran Coşkunoğlu. TÜBİTAK ile ılgılı Anayasa Mahkemesi'nin yürurmeyi durdurma karan verdiği ODTÜ Öğretim Elemanlan Derneği TÜBlTAK'ta yönetim değişikliğini eleştirdi w Biliııı karşıü kadrolaşma9 ODTÜ Öğretim Elemanlan Derneği'nın, AKP'nın TÜBİTAK'a yönelik girişinıleri ile ilgili Cumhuriyefe yaptığı değerlendirmede. bılimın gelişmesi ve ülke ekonomısine katkıda bulunabilmesi için tam anlamı ile "laik ve özgür" bir ortamın vazgeçilmez ön koşul olduğuna dikkat çekildi. Derneğin değerlendırmesinde özetle şöyle denildı: "TÜBİTAK, Türkiye'de bihmin gelişmesi için poütikalar belirleyen ve bu politikalan yaşama geçirmek için üp bilimlerinden mühendisUk bilinılerine. çevre bilimlerinden temel büimlere kadar birçok alanda yüzlerce proje>i destekleyen köklü bir kurumdur. TL^İT.\K, Türk gençlerinin ve Türk halkının bilimsel düşünce>i benimsemesi için dünyaca ünlü yüzlerce popüler bilim yapıtını 1 ürkçc'ye kazandırarak bilimi toplumun geniş bir kesimine sevdirmek yönünde ciddi katkıda bulunmuş bir kurumdur. TÜBÎTAK vermiş olduğu burslar, bilim alanında düzenlediği yanşmalar yolu ile yüzlerce bilim adamının yetişmesini ve Türk bilim insanı kitlesine katılmasını sağlayarak, yabancı bilim insanlannuı Türkiye'ye gelerek Türk bilim insanlan ile biümin geüşmesine ve ülke kalkınmasına daha etkin biçimde katkıda bulunmasını ve Atarürk'ün aydınlanma devrimini daha yaygın biçimde sürdürmesini sağlayacak başka büim politikalan ve stratejfler geHştirebileceği eleştirisi de yapılabilir. Ancak. hükümetin TUBÎTAK'ın yönetimini değiştirme ve kaygısını akla getirmektedir. Araştırma projekri destekleri ve burslar yolu ile büim insanlannı denetkmek ve iktidara karşı eleştirilerin önünü kesmek ülkenin geleceğine yapılan en büyük kötülük olacaknr. Hepsinden önemüsi ise bu iktidann, uzun vadede Atatürk"ün aydınlanma devrimini sürdüren önemli bir bilim kuruhışunun bu alandaki ODTÜ Öğretim Elemanlan Derneği: TÜBlTAK'ta yönetim değişikliğinin temelinde bilim karşıtı bir kadrolaşma amacınm yattığı kaygısı akla geliyor. O D T Ü öğretim Elemanlan Demeği'nin çahşmalanna fırsat ve olanak tanıyarak Türkiye'de bilimin gelişmesine ve ülke insanının aydmlanmasuıa önemli katküan olan bir kurumdur. Kuşkusuz. TÜBİTAK'ın bu ve sayamadığımız etkinlikleri değerlendirilirken belirti eksikkr ve yanhşlar bulunabilir. TÜBİTAK'ın ıçın, tüm bilim insanlannın. iktidann bu tür ele geçirme gerekçeleri içinde mevcut dayatma ve müdahalelenne karşı tek bir bilim potitikalannın \etersizliği hiçbir yürek olarak dayanışma ve bırlık içinde yerde dile getirilmediği gibi, uygulanan olmasının kaçınılmaz bir göre\ politikalann yerine önerilen yeni bir olduğuna da dikkat çekildi. stratejiye de yer verilmemektedir. Bu — — — — — — • — ^ — — — • duruml ne yâzık ki TÜ^İTAK'ta Yarill: Prof. Dr. Nur Serter, yönetim değişikliğinin temelinde. bilim Prof. Dr. TÜrkan Saylaii, karşıtı bir kadrolaşma amacınm yattığı Prof. Dr. Derin OrhOFI. yasanın. "De\1etin, demokrasinin ve cunıhuriyetin kural ve kurumlannın her birini hiçe sayarak" çıkanldığını sa\ıındu. Hükümetin, bu yasa ile ilgili amacını sadece TÜBlTAK'ta kadrolaşmak olarak değerlendirmenin olayı basite tndirgemek anlamına geleceğine de değinen Coşkunoğlu. şöyle konuştu: "Tüm bu süreçte, hükümetin ülkeyi bir dikta rejimi ile yönetme hevesi görülmektedir. Bu diktanın nihai hedefîni de Başbakanhk Müsteşan olarak hükümetin ideojogluğu görevini yapan Örner Dinçer beh'rlemektedir. Ömer Dinçer de 1995'te ya\Tmlamış, Aralık 2OO3'tede"Evet. söyledıklerim hâlâ geçerlidir' diye güncel hale getirmiş olduğu makalesinde, şimdiki hükümetin misyonunu açıklamışür: Karar merkezlerini ele geçirmek' ve devletin yapısını îslamm öngördüğü yapıya ka\aışturmak" yoluyla "İslamı, hayatın bütün yönlerini kapsayan bir sıstem olarak' ülkemize yerleştirmek." İktidann bu denli pervasızca hareket edebilmesini, "meydanın boşluğuna" bağlayan CHP Milletvekili Osman Coşkunoğlu, "Ana muhalafet partisi olarak CHP, Meclis çatısı altında yapılabilecek her şe\i yapmıştır. Daha sonra da hiç geciktirmeden Ana>asa Mahkemesi'ne gitmiştir" dedi ve şuçağrıyı yaptı: "Bu yasa ve süreç ile ortaya bir kez daha çıkan gerçek şu ki, tüm uygar demokrasilerde olduğu gibi, ülkemiz de srvil toplum örgütlü, etkin ve güçlü bir şekilde kamuoyu oluşturma görevini yapmaya başlamazsa, hükümet kendi ideolojisi yönünde ve dikta rejimine uygun bir davranışla ilerlevecekidr."