Katalog

1 ŞUBAT 2004 PAZAR CUMHURİYFT SAYFA MUZİK HATtCE TUNCER Amerıka'da sıyahlann yaşadığı mahalleler- de gençlenn ısyanını dıle getıren \e dansı, müzığı, duvar resımlenyle bır butun olarak anı- lan hıphop, uikemızde de kendısıne belırlı bır uygulayıcı kıtle buldu Yerlı hıphop gruplann- dan Barikat, kendısını Atatürkçü olarak tarum- laması, muzıklenne "Anadolu hiphop" adını vermesıyle dığerlennden ayrıhyor Bursa Uludağ Unrversıtesı'nde 1996 yılın- da bır grup "özgün, daha a\dınlanmacı genç- lik hareketioluşturabümek*' amacıyla "Güne- şin Çocıddan" adıyla bır araya geldı Çevre, sokak çocuklan, uyuşturucu sorunlanna kar- şı çalışmalannın yanı sıra aynı adlı bır de der- gı çıkardılar Halk konserlennın yanı sıra "Sa- kıncalı Phade" "\argf\ "DoğmamışÇocuğa Mektup" tıyatro oyunlannın sergılenmesmı sağ- ladılar Bursa Amator Yazarlar \e Sanatçılar Derneğı'nı açtılar 1997 sonunda ıse rap muzık yapmaya baş- layan Guneşın Çocuklan. adlannı daha son- ra Barikat olarak değıştırdı Ilk albumlen "Güneşin ÇocuklanT! nı 2000 yılında yayım- layan Bankat'ın son kadrosu Murat Pakten, Yargı,DJRefleks\eJöntüıVtenoluşuyor Ge- çen yıl "Bir Gençlik Çıghğı-Hiphop Kültü- rü'' adıyla bır kıtap yazan. Barikat' ın kuru- cusu \e sozcusu Jonturk'le Turkıye'de hıp- hop' ı konuştuk J ONTURK Turkıye'de hıphopçılann çoğu anlaşılamaz, yabancı sozcukler- den oluşan ısımler takarken duşunce- lerıne, felsefesıne yakın bulduğu ıçın kendı- sıne Jonturk adını takmış " Doğuştan \ erilen belli kimlikler değil de bir kimlik edinmek anlamında takma isim kulla- nıyonız. Jöntürk hareketi bir a> dınlanma ha- reketidir ve son halkası Ataturk'tür. Jöntürk ismi bunu temsil edryor. Biz Barikat grubu ola- rak kendimizi a> duüanmanın bir halkası olarak görüyoruz. O nedenle ben de Jön- türk adını kullannorum." Rap muzık. break dans, duvar yazısı (graffîtı) ve DJ'lerle bırlıkte oluşan bır kültur olarak rutelenen hıphop. 1970'le- nn sonralarında Amenka'da çoğun- luklasıyahlannoturduğumahalleler- ~« den doğmuş * Afrika Bambaate adlı bır çete uye- sı arkadaşlanyla bırlıkte çete çatışma- larına son vermek amacıyla sokakta hafta so- nu partılen duzenler Gençlenn dans yetenek- lennı sergıledığı, DJ'lenn çaldıklan muzıkle bırlıkte konuşmalanyla katkıda bulunduğu partılerde hıphop kulruru yayılmaya başlar Amaç şıddetı ortadan kaldırmak, beyaz ırkçı- lığını, egemen sıstemı eleştırmek, tepkılen dı- le getırmektır RZİNCANLI Jonturk Erzıncan'ın Tercan ılçesınden Istanbul'a goç eden 10 çocuklu bır aıleden gelıyor 5 ya- şında yerleştıklen Umranıye'de Mustafa Ke- mal Mahaüesf nde buyumuş Dığerkardeşle- n gıbı suculuk. pazarcılık. ayakkabı boyacılı- ğı, bır Amenkan ayakustu restoranında çah- şarak lıseyı bıtırmış. 1993 'te de Bursa L ludağ Unı\ ersıtesı Sos- yolojı Bolumu'ne gıren Jonturk son sınıfta okuldan aynlmak zorunda kaldı Ataturkçu Duşunce Derneğı'mn gençlik komısyonunda arkadaşlanyla bırlıkte çahşmalar yaptı "Gü- neşin Çocuklan"nın onden halıne geldı Guneşın Çocuklan. daha genış kıtlelere ulaş- mak ıçın muzık yapmaya karar \ erdıklennde halk muzığı, rock \ e rap muzık arasında ter- cıh yaparlar Kenttekı gençlenn sorunlan, al- gılamalan farklılaştığı ıçın halk muzığıyle on- lara ulaşamayacaklannı duşunurler Rock mu- zığı, protest ta\ nna karşın "•eüt" bulurlar "tn- sanlara en güzeL en basit bir dille nasıl ulaşj- rız" derken rap yapmaya başlarlar "Atatürkçülüğe düşünce olarak uzak değil- dik. Ama daha geniş kfflelere ulaşmak için mü- zik yapmak istedik. Hiphop kitiesi, rock mü- zik dinlevenlerden ekonomik olarak daha alt düze\ den. Yeterli eğitim almadıklan için biri- kime sahip gençler değiller. Hiphop \apanlar ve dinlejenler tamamen dibe vurmuş bir ke- sim.Aynca halk müziğherockmüzik için cid- di bir eğitim almanız gerekhor. Rock müziği \apmak için iyi bir gitannız olacak. >ani bun- lar birikim tşL Ama hiphop'takendinizi tekba- şına geliştirebinrsiniz. Bir bilgisavanmz \ arsa jetiyor." İZCİSİ FARKLI Bankat grubu. bol kufurlu. eleştınyı küfur zanne- den. kadınlara ağzına gelenı soyle- îîphop gruplanndan farklı bır çızgı benım- semış "Türkiye'de henüz hiphop tam olarak oturnıadı.İnsanlarhâlâ \merikadakihiphop kültürünün etkisinde. onları birebir taklit edi- yorlar. Türktve'de de bu müziği \aparken is- ter istemez o kültürden bir şeyler ahyorsunuz. Barikat olarak, Amerika'daki, İran'daki kül- tür değil, gerici bir kühür nıü. a>dınlanmacı bir kültür mü olduğu önenıK. Kültürün evren- sel ve bütün insanlara mal edilmesi gerektiği- ni düşünüyoruz. Bizzaten kendimizi onlardan ayırmak için Anadolu hiphop vapıyoruz." Anadolu pop, Anadolu rock muzık tarzla- nn3an sonra Bankat ortaya attığ' a dolu R ap müzik, break dans, duvar yaztsı (graffitı) ve DJ'lerle birlikte oluşan bir kültür olarak nitelenen hiphopun Türkiye'dekı 'şubelerinden' olan Barikat grubu kendisini Atatürkçü olarak tanımlaması, müziğine "Anadolu hiphop" adını vermesıyle diğerlerinden aynlıyor. Barikat kadrosu Murat Pakten, Yargı, DJ Refleks ve Jöntürk'ten oluşuyor. Barikat'ın kurucusu ve sözcüsü Jöntürk Türkiye'de hiphopun gençler arasında yayılmasının nedenlerıni şu sözlerle açıklıyor: | ^ » ürkiye'nin dört bir yanında çoğu 18 yaşından I küçük, problernli ailelerin çocukları rap müzik 1 dinlemeye başladı. Ailesi ekonomik ve kültürel olarak çocuğuna bir şey veremiyor. Çocuklar kendilerini ailelerine, çevrelerine ifade etmek, kabul ettirmek için yeni bir kültürü, hiphop'ı üst kimlik olarak gördü. Önce bol kot pantolonla başladılar, 'Ben hiphopçıyım' diye sokağa çıktılar. Rap müzikte bu çocukların algılayajjılecekleri basıt sözler kullanılıyor.' Barikat, Amerika'daki siyahlann isyanını Anadolu kültürüyle buluşturma iddiasında Strictly Mundial Istanbul Dünya müzikleri İstanbul'da buluşacak Strictly Mundial İstanbul kapsamında 4 gün 4 gece, dünyanın farklı sesleri Beyoğlu'ndan tüm dünyaya yayılacak. Festivalin galasında Kardeş Türküler grubu sahne alacak. Dünyanın enbuyukuluslararası festıval, konferans ve fuar etbnlığı olan Stricdy Mundial'ın dorduncusu 21 -24 Nısan 2004 tanhlen arasında tstanbul'da duzenlenecek. Etkınlığe 30'u Turk. toplam 110 muzık grubu katılacak 100 ulkeden 900 müzik grubu ıçın onen \e başvuru yapılan etkınlığe 50 ulkeden yaklaşık 600 sanatçının katılması beklenıyor "StricÖj' Mundial İstanbul 2004"un orgaruzasyonunu ustlenen Artmaxx yonetıcılennden SaMh Yiğit, festnalın Avrupa Bırlığı surecındekı Turkıye ıçın onemlı bır tanıtım olanağı sağlayacağını soyledı Stnctly Mundial kapsamında. dunya muzığı alanında dünyanın en onemlı muzısyen, organızator, plak fırması. menajer, dağıtımcı ve festrval yonetıcılen de İstanbul'da bır araya gelecek EFty MF'nın (European Forum of World\vıde Musıc Festıvals) bır etkınlığı olan festn al. Kultur Bakanlığı, istanbul Buyukşehır Beledıyesı Cemal Reşıt Rey Konser Salonu ıle Aga Khan Vakfı, Kalan Muzık, Pozıtıf. Ada. Beyder gıbı bırçok yerlı-yabancı fırma ve kurum tarafından da desteklenıyor llk kez 2000 yılında Ispanya'nın Zaragoza kentınde yapılan Stnctly Mundial etkınlığmın ıkıncısı 2001 yılında Brezılya'nın Salvador de Bahıa kentınde. uçuncusu 2003 yılında Fransa'nm Marsılya kentınde duzenlendı Etkınlık. 2005 yılında Kanada, 2006 yılında ıse Hollanda'da yapılacak FESTİVAL PROCRAMI E Erzıncan ın Tercan ilçesinden Istanbul'a göç eden 10 çocuklu bir aileden geliyor. S Türkiye, rap müziği AJmanya'da çalışan işçi ailelerinin kurduğu Cartel grubuyta tanıdı ve yüzlerce rap müzik grubu kuruldu. Türkiye'de de hiphop gerçekten "kentın yoksul gençleri" arasında yayıldı: Jöntürk, "Türkıye'nın dört bir yanında çoğu 18 yaşından küçük, problemli ailelerin çocuklan rap müzik dinlemeye başladı. Kendileri deneme kayrtiar yapıyor, duvariara resim çizıyor. Ailesi ekonomik ve kültürel olarak çocuğuna bir şey veremiyor. Çocuklar kendilerini ailelerine, çevrelerine ifade etmek, kabul ettirmek için yeni bir kültürü, hiphop'ı üst kimlik olarak gördü. Önce bol kot pantolonla başladılar, 'Ben hiphopçıyım' diye sokağa çıktılar. Rap müzikte bu çocuklann algılayabılecekleri basıt sözler kullanılıyor. Sokakta kendilerini bu şekilde çok daha iyi rfade edebiliyorlar. Fenerbahçeli olmak gıbi. Kendisiyle övünebıleceğı bır şey yoktur, ama Fenerbahçe maç kazandığı zaman kendisı de kazanıyor. Hıphop'ın yayılmasının tek nedenı budur" diyor. hıphop sozuyle Amenka'dan esen hıphop ruz- gânnın uzenne geleneksel değerlen yapıştı- nyor "Ha>ır,jr apıştırmayaçahşmryonız.Tür- kiye'de \uz\iDardir karşı duruşsergjleven Aşık Veysel, Pır Sultan Abdal, Yunus Emre, Şeyh Bedrettın gibi değerler var. Hiphop da bir kar- şı duruş kültürüdür. Ama hiphop kültürü kö\- le değil. kentin sokaklan>la ilgili bir şe\. Tür- krve'de hiphop \apacaksak Anadolu'daki kar- şı duruşu sergüe>en insanlara sırümızı döne- meviz." I Çİ BOŞALDI Amenka'da buyuk mu- zık şırketlerının uysaüaştırdığı rap mu- zık, çıkışındakı tepkıselhğı yıtırdı Uyuş- turucu, seks temel konular halıne getınlırken hıphop poplaştmldı "Doğuşundan 15 yü sonra bugünkü hiphop artık tamamen rayından çıkmış dunımda. Ama Amenka'da hâlâ Publıc Enemy gibi sis- teme ciddieleştiriler getiren gruplar var. Emı- nem'i değerlendirmeve ahmyoruz bile. Emi- nem'in arkasmda dehşet kadro, dehşet bir sek- tör v ar. Eminenı kendisine bir duruşu \ ar gi- bi imaj çizip bunu kuüanryor." Bankat grubu ıkıncı albumlen "Hava Su Toprak ve Ateş"ı uluslararası bır şırket olan EMI'den çıkardı Jonturk, eleştırdıklen sıs- temın bır parçası halme gelmekle suçlayan- lan haklı bulmuyor "Rap müzik yapmak bizim için bir amaç degildi. Bu müzik aracı- hğı> la, belli bir kitie>t ulaşmak ismordukEMI şirketini. bizi bir yere taşı\ an, daha geniş kit- lelere taşrvan bir araç olarak düşünmek ge- rekhor. İlk albümümüzü küçük, bağımsız bir şir- kettençıkardık, ama ulaşabiieceğimiz; khleçok sımrirvdı. Ekonomik gücü ounayan fırma- larla direnemezsiniz, somut gerçegi görmek gerekrvor. EMI'ye geçmemiz, \nmuşadığı- mız, ta\Tunızdan ödün verdiğimiz anlanuna gelmedi" "Hava Su Toprak ve Ateş" albumu, kapa- ğında taş yenne çıçek atar bır sokak eylem- cısmı anlatan, Ingıltere'den bır duvar res- mıyle sunuluyor Grup bu albumde Turkıye'de 60'lı yıllann pop yıldızı Erol Büyükburç, Ozbek sanatçı Şahsenem'le de duet yapmış C ELENEKSEL ÇALCILARAI bumdekı parçalarda rap muzıktekı ahşılmış bılgısayar seslen dışmda bağlama, kanun gıbı geleneksel çalgılar kul- lanılmış "Türkiye''de bazılan 'Rapte bağlama kul- lanılmaz' dhorlar. Sazuı tarihini, duruşunu bilmedikleri için bu söylemi kullanıyorlar. Anadolu evrensel kültürü ile hiphop'ın ev- renselkültürünün bir arava gelebilecegini söy- lÜNoruz. Birinci albümümüzde Bankat diye bir parçamız \ ardL Nakaratında 'neye bankat, kıme bankat nıçın bankat' dhorduk. ÇevTeyikirletenfcre, avrımcılara, ırkçüara. insanlan soyanlara ve yaşamımızdaki tüm olumsuzluklara 'Ban- kat" divoruz." tnctly Mundial İstanbul 2004, konserler, konferanslar \ e ış fuan olmak uzere uç bolumden oluşacak Tum konser ve etkınlıkler İstanbul Buyukşehır Beledıyesı Cemal Reşıt Rey Konser Salonu. Harbıye Asken Muze, Kultur Sıtesı, Italyan Kultur Merkezı Konser Salonu, Beyoğlu'ndakı Yeni Melek Gosten Sanatlan Merkezı \ e Taksım'dekı gece kuluplennde gerçekleştınlecek Festivalin 21 Nısan 2004 gunu Beyoğlu'ndakı Yeni Melek Gosten Sanatlan Merkezı 'ndekı galasında "Kardeş Türküler" grubu sahne alacak Sabahat Akkiraz. Baba Zula, İncesaz, Yansunalar'm da aralannda bulunduğu sanatçılann yanı sıra Ispanya'dan Camut Bant. Hındıstan'dan Dhruba Ghost. Senegal'den Kora-Jazz-Trio \e Noneç'ten Majorstuen gıbı dunya muzığının onde gelen temsılcılen sahne alacak Stnctly Mundial Sanat Yonetmenı Bernhard Hanneken tarafından oluşturulan programda yer alan First Vıenna Vegetable Orchestra da festn alın ılgı çekıcı konuklan arasında Konser \erdıklen ulkede pazara çıkıp aldıklan sebzelen enstrüman halıne getır^n grup, bu sebzelerle muzık yaptıktan scnra sahneye konulan bır kazanın ıçıne tum sebzelen atıp mevdana gelen sebze çorbasını sej ırcılere dağıtıyor Cerrahpaşa Konak'tan — yasağa tepki aradenız muzığının ozgun ısımlennden Volkan ınak, son albumu Maranda'da yer alan "Herkesin Bir Derdi Var- Cerrahpaşa" şarkısının TRT Yayın Denetım Daıresı Başkanlığı tarafından yasaklanmasını Doğan Muzık'ın Gumuşsuyu'ndakı bınasında duzenledığı toplantıda kınadı Cerrahpaşa'nın ıkı yıl once akcığer kansennden kurtulamayarak yaşamını yıtıren babası ıçın ablası tarafından yazılan sozlerden besteledığı ağıt nıtelığınde bır eser olduğunu anlatan Konak, yasakçı anlayışı eleştırdı Konak, şarkıda kurumun karalanmadığını. hasta duygulannın duygusal bır ıfadeyle dıle getınldığrnı so> ledı