Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 KASIM 2004 SALI 14 İ Uiı. kultur@cumhuriyet.com.tr TİYATRO DÜNYASINDAN DtKMEN GÜRÜN TıyattD oünpiyatlan IstanbuTda14. Istanbul Tıyatro Festivali sı- rasında Uluslararası Tiyatro Olim- piyatlan Komitesi'nden gelen bir öneri. dünyanm sayılı şehirlerinden biri olan Istanbul'a gösterilen ilgi- nin ötesinde, festivalin uluslarara- sı arenadakı yerinin saygınhğını ve yıllardır bu alanda yapılan çalışma- lann olumlu bır çizgıde geliştiğini kanıtlaması bakımmdan da önem- liydi. 2006 yılında gerçekleştirile- cek olan IV Tiyatro Olimpiyatlan içüı iki kent, Şanghay ve tstanbul üzerinde duruluyordu ve bugün Is- tanbul ağırhk kazandı. Theodoros Terzopoulos,HeinerMüBer( 1995 te öldü), Robert Wilson, Tadashi Su- zuki, Wole Soyinka, Georges Lava- udant, Juergen Flimm, Yuri Lyubi- raov; Nuria Espert, George Harrison gibi değişik ülkelerden sanatçıların kurdugu Tiyatro Olimpıyatlan'nın temel amaçlanndan biri tiyatro ara- cıhğıyla kültürler arası enerji akı- şını hızlandırmak. güçlendirmek ve eğitimi desteklemek olarak belirle- nebilir. Kentler. temalar Illd 1995'te Yunanistan'da, Delfi'de yapılan olimpiyatlann teması 'Mo- dern Dünyada Antik Drama' olarak saptanmıştı II. Tiyatro Olimpiyat- lan 1999'daJaponya'nınsanayimer- kezlerinden biri olan Shizuoka'da bir ayı aşkın bir süreye yayılarak gerçekleştirildi. Bu kez tema 'Umut Yaratmak'tı. Dünyaca ünlü mimar Arata Isozaki'nin çizgilerini taşıyan Shizuoka Sahne Sanatlan Merkezi de sırf Tiyatro Olimpiyatlan nede- niyle ve bölge yönetimınin deste- ğiyle aynı yıl inşa edildi. Clke refa- hının yanı sıra toplum olarak kültür ve sanata bakışla, sanatın insan ya- şamındaki yerinin kavranışıyla da bağlanhlıbirolaybu... Biz, yıllarbo- yu elimizdeki tiyatro binalannı yok etmişiz, kültürel miraslanna sahip çı- kanlarsa aksini yapmışlar. O da yet- memiş, yenilerini inşa etmişler edi- yorlar... 2001'de Moskova'da yapı- lan ve çok zengin bir programla iki ay süren III. Tiyatro Olimpiyatlan için de. bu alandakı manevi ve mad- di zenginligi bilinen Rusya tüm ti- yatro binalannı yeniden elden geçir- miş, sokak tiyatrolan için yeni alan- lar oluşrurmuş. Çehov Festivali ile • 2006 yılında yapılacak olan IV Uluslararası Tiyatro Olimpiyatlan, 15. Uluslararası îstanbul Tiyatro Festivali kapsammda îstanbul <ia gerçekleştirilecek. Ajax'ın "Acılarla yüklü bir hayat nasıl güzel olabilir?" çığlığıyla noktalanan 'Epigoni' bir saat süresince seyirciyle birlikte savaşı, terörü, yıkımı sorgular. aynı tarihlere (uzatılarak) denk dü- şürülen Olimpiyatlar özellikle VTa- dimirPutin'in ve Moskova Beledi- yesi'nin desteğıyle önemli uluslara- rası topluluklara ev sahıpliği yaptı ve 'Halk için tiyatro' teması kapsa- mında tiyatro, dans, müzık, plastık sanatlar iç içe geçti. Sokak tiyatro- sundan deneysel çalışmalara, kla- siklerden modern yonımlara, dansa kadar pek çok gösteri Moskova nın her köşesıne yayıldı. Istanbul Olımpiyat Komitesi Baş- kanı Theodoros Terzopoulos ile ge- çen hafta sonu yapılan toplantıda IV. Tiyatro Olimpiyatlan ve Istan- bul Kültür ve Sanat Vakfi 'nın (İKS V) nasıl bir ortak çalışma gerçekleşti- rebilecekleri üzerinde konuşuldu. Bu, sadece bir ön görüşmeydi. Top- lantıda, özellikle Shizuoka ve Mos- kova ile kıyaslandığında. Istanbul" un tiyatro mekânı ve teknik altyapı so- runlannın ötesinde, parasal anlam- da hayli zorlanacağının da altı çizil- di ama, IKSV gibi bir kurumun böy- le bir olaya ev sahipliği yapması- nın, Türk tiyatrosuna ve özellikle genç yaratıcılara sağlayacağı açı- lımlar değerlendirildiğinde, kaçınıl- mazlığı bir gerçekti. Önümüzdeki günler, özellikle 2005, umuyorumbu projenin hayata geçirilmesi için yo- ğun çalışmalara açık olacak. Deneysel bir çalışma 'Epigoni' Theodoros Terzopo- ulos'un kurmuş olduğu Attis Tiyat- rosu antik metinler üzerine araştır- malanyla dikkat çeken bir toplu- luk. Bugüne kadar yapılan uzun so- luklu çalışmalar, topluluğun son oyunlarından biri olan 'Epigoni' ile yeni bir alana yöneliyor. Oyun, Theodoros Terzopoulos'un Aiskhylos'un kayıp tragedyalann- dan yola çıkarak oluşrurduğu dra- matik bir sentez. Bu deneysel ça- lışmanın çekirdeğini yazann sek- sen üzerinde kayıp tragedyasın- dan yirmisi oluşturuyor. Daha doğ- rusu; günümüze kalan kısa bö- lümlerden (fragmanlar) yirmisi- ni ele alarak işliyor ve yeni bir dramatik okuma biçimi üzerine odaklanıyor yönetmen. Çahşma- da uluslararası bir dramaturg olan ve aynı zamanda eski Yunanca'dan çeviriler yapan Eleni Varopoulou dayer alıyor. 'Mirimidones', 'Eu- rope', 'Salaminie', 'Philoctetes', 'Oplon Krisis', 'Eirei' Varopo- ulou'nun günümüz Yunancasına aktardığı yirmi fragmandan sade- ce birkaçı. Oyuna adını veren 'Epi- goni'den ise birkaç cümle kalmış geriye. Epigoni, 'Thebai'ye Kar- şıYedfler' adlı tragedyada yedi ko- mutanın halk tarafmdan dışlanan oğullarına verilen ad. Terzopo- ulos, bölümlerden kurguladığı bü- tünle örtüştüğü için bu başlığı uy- gun görmüş oyununa. Sıkışmışlık, itilmişlik, mücadele ve yıkım... Buna bağlı olarak, oyunda dikkat çeken en önemli noktalardan bi- ri, mitolojik kahramanların be- denlerinin çöküşü yansıtan bır ka- rakter taşıması; bir başka deyişle, acının beden diliyle ve sesle ak- tanlışı... Nedir bu mücadele?' Bomboş bir sahnede geniş bir da- ıre ıçıne gelışigüzel atılmış yır- tık, kanlı asker postallarının ara- sından geçerek sahnenin önüne gelen Avrupa, yaşamını ve esaret duygusunu anlatırken çevresin- den yükselen sinek uğulrulan san- ki Sartre'ın Orestes'ıne bir gön- dermedir. Orestes'ın kişiliğinde de hapsolmuşluk ve özgürlük çe- lişkisi söz konusudur yine... Av- rupa beş kişiden oluşan Koro'yu sahneye çağmr. Koro, tannlar ta- rafmdan yenilgiye uğratılışlannı sorgulayan beş kahramana dönü- şür: Herakles, Akhilles, Promete- us, Philoktetes, Ajax. "Neden?" "Nedir bu mücadele?" soruları dünden bugüne uzamr trajik kah- ramanlann ağızlarmdan. Traged- yanın kibir, korku ve adalet ta- nımlarıyla hesaplaşırlar. Bu sü- reçte mücadeleleri ve bedenleri- nin bölümler halinde yok edilişi dü- nün mitolojik kahramanlanndan bugünün ve özellikle Heiner Mül- ler'in çöküş halındeki kahraman- lanna uzanan yolu çağnştırır. Bu çizgi Terzopoulos'un politik du- ruşunu da belirler. Ajax'ın "Acı- larla yüklü bir hayat nasıl güzel olabilir?" çığlığıyla noktalanan 'Epigoni' bir saat süresince seyir- ciyle birlikte savaşı, terörü, yıkı- mı sorgular. ÖZEN YULA'NIN ÎKl OYUNU 'EN İYÎ' SEÇtLDÎ Ismet Küntay Tiyatro Odülleri sahiplerini buluyor • 26 Kasım Cuma akşamı 20.00'de îstanbul Devlet Tiyatrosu Aziz Nesin Sahnesi'ndeki 'Otopark CinayetlerT adlı oyunun galasında verilecek olan Ismet Küntay Tiyatro Odülleri'ne Özen Yula, Ayda Aksel, A. Yaşar Öz, Ragıp Yavuz, Barış Dinçel, Hale Eren, Nurettin Şuca ve Erçin Ural değer görüldü. Kültür Servisi - 2003 - 2004 tiyatro dönemi İsmet Küntay Tiyatro Odülleri 26 Kasım Cuma akşamı 20.00'de IstanbulDevlet Ti- yatrosu Aziz Nesin Sahne- si'nde, Raşit Çeükezer'in yazdığı, KazımAkşar' ın yö- nettiği' Otopark CinayeÜe- ri' adlı oyunun galasında verilecek. 'EnlyiOyunÖdülü' Özen Yula'nın iki oyunu arasmda paylaştınldı. Istanbul Bü- yükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan'nda sahneye ko- nan, Ayşenil Şamhoğlu' nun yönettiği 'GayriResmiHür- rem' ile İzmit Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatro- su'nda Emre Koyuncuoğ- lu'nun yönettiği 'Kırmızı Yorgunları' arasında. 'En 1yi Kadın Oyuncu Ödülü' Tank Günersel'in Tiyatro Kedi yapımı, Hakan Alü- ner' in yönettiği' Yanm Bar- dakSu' adlı oyunundaki ro- lüyle Ayda Aksel'e: 'Entyi ErkekOyuncu Ödülü', îz- mit Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu'nda oynanan 'Kırmızı Yorgunlan'ndaki rolüyle A. Yaşar Öz'e; 'En 1yi Yönetmen Ödülü', Is- tanbul Büyükşehir Beledi- yesi Şehir Tiyatrolan'nda oynanan, Zeynep Avcı'nın 'Gılgameş' adlı oyununda- ki yorumuyla Ragıp Ya- vuz'a; 'En İyi Dekor Ödü- lü' , Tiyatro Kedi yapımı' Bır Bardak Su'daki tasanmıyla Barış Dinçel'e: 'EnİyiGiy- si Ödülü'. Istanbul Devlet Tiyatrosu'nda sahnelenen. Sönmez Atasoy'un yönetti- ği Güngör Dilmen'in Os- manlı Dram Kumpaması adlı oyunundaki tasanmıy- la Hale Eren'e; 'EnlyiMü- zik Ödülü', Dilek Türker - Tiyatro Ayna'da TankMin- kari'nin yazdığı, Mahmut Gökgöz'ün sahneye koydu- ğu 'Merhaba Hayat'adlı oyunun müziğiyle Nurettin Şuca'ya; En 1yi Işık Ödü- lü' Istanbul Devlet Tiyatro- su 'nda Berkun Oya' nm ya- zıp yönettiği 'Yangın Du- ası'adlı oyundaki ışık tasa- nmıyla Erçin Ural' a;' Omır Odülü' ise Eskişehir'e üçün- cü tiyatro binasını kazandı- ran Esldşehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Bü>iikerşen'e verildı. Ismet Küntay Tiyatro Odülleri Se- çici Kurulu. Üstün Akmen, HayatiAsıhazKL Erbil Gök- taş, Doğan Koloğlu ve Na- dide Küntay'dan oluşmakta. (0 5}3 818 59 94) ETKÎNLlK 28 KASIM'A KADAR SÜRECEK Büecik'tefestival keyfi başladı Kültür Servisi-Bilecik Belediye Başkanı Setim Yağcı ve Sermet Erkinin öncülüğünde düzenlenen Bilecik Tı\atro Festivali dün başladı. İlk gün festivalin onur konuğu olan Lale Oraloğluna 'Trvatroya Adanan Bir Ömür Ödülü' verildi. Festival kapsamında bugün Taceddin Dikerin karagöz gösterisinin ardından Tfyatro Kedi 16.30 ve 20.30'da 'Aşk Mektuplan'nı sahneleyecek. Taceddin Diker'e de 'Karagöz Sanaünın En Büyük Ustası Ödülü' verilecek. Yann saat 11.00 ve 14.30'da Ayfer & Ramiz Balakin in kukla gösterisi: 16.30 ve 20.30'da da Trj-atro Kare'nin 'SahZiyaretleri' adlı oyunu izlenebilir. Yine yann ti> atro sanatçısı Erol Keskin e 'Tiyatro İçin Atan Bir Kalp Ödülü' verilecek. Halit Akçatepeye ödül 25 Kasım Perşembe saat ll.OOve 14.30'da Ayfer & Ramiz Balakin'in kukla gösterisi yer alacak. Ramiz Balakin'e aynı gün 'Karagöz'e Doğan Genç Bir Işık Ödülü' verilecek. 16.30 ve 20.30'da ise Sadri Ahşık Tiyatrosu 'Şaşkın Aşüdar' oyununu sahneleyecek. Cuma günü saat 11.00 ve 14.30'da Taceddin Diker'in kukla gösterisinin ardından Hadi Çaman Tiyatrosu, 'Son Perde' adlı iki perdelik müzikalle saat 16.30'da ve 20.30'da izleyicınin karşısında olacak. Aynı gün 'Türkhe'nin En Uzun Fesrhal kapsamın da sahnelene cek olan Hadi Çaman Tiyatrosu 'nun 'Son Perde' adlı oyunu günümüz ünsanal aşklanrn trv e ah\or. Soluklu Amatör Trjatrosu Ödülü', Can Murait Yaşar Şengel'e verilecek. Sermet Erkin'in sunduğu, Suna Keskin ve Hadi Çaman'ın konuşmacı olarak katıldıklan 'Th'atro ile geçen yıllar' başlıklı panel, cumartesi günü saat 16.00'da yapılacak. Kent Oyunculan saat 20.30'da 'Öscar ve Pembeli Meleği' adlı tek kişilik oyunu sahneleyecek. '1. Bilecik Tiyatro Festivali Özel Ödülü' Sermet Erkın'e verilecek. Festival pazar günü Yeditepe Oyunculan'nın saat 16.30'da ve 20.30'da sahneleyeceği 'Tıpkı Sen Tıpkı Ben' adlı oyununun ardından Halit Akçatepe'ye 'Thatroda 62. Sanat Yılı Ödülü'nün verilmesıyle son bulacak. , Ken Loach ve filmleni • Kültür Sersisi - Independent yazarlanndan Anthony Haysvard'ın yazdığı, Özden Ankan'ın Türkçeye çevirdiği 'Ken Loach ve Filmleri Hangı Taraftasınız?' adlı kitap Agora Kitaplığı tarafından basıldı. Hayvvard bu kapsamlı çalışmasında Ken Loach sinemasını mercek altına alıyor. 'Ülke ve Özgürlük'. "Carla'nın Şarkısı', 'Benim Adım Joe' gibi filmleriyle ustahğını sergileyen Loach, 'Hangi Taraftasınız?' sorusuna yanıtını, işçi sırufının ve yoksullann yaşamından kesıtleri filmlerine aktararak \ eren yönetmenin yaşamı ve filmleri üzerine bir çalışma. "Her zamanki tarzma bağlı kalarak, senaryoyu bize parça parça. sürprizlennı kendine saklayarak ve ancak o ankı rolümüz için gereklı kısmını vererek dağıtıyordu. Onun bekledıği oyunculuk tarzı, her aynntıda "gerçek yaşam'daki gibi oynamamızdı. Bır sözleşmemiz vardı, kaç gün çalışacağımızı aşağı yukan bilıyorduk. Ama ben başıma neler geleceğini bilmıyordum. Ölecek mıydim. yoksa siperleri bırakıp buradan çekıp gıdecek miydım, haberim yoktu." 'Ülke ve özgürlük' fılminin başrol oyunculanndan Icıar Bollaın işte bu sözlerle tanımlıyor Loach la çalışmasını. Mumyalara yeni yer • AMASYA (AA) - Amasya Müzesi'nde bulunan ve müze ziyaretçilennin en çok ılgısıni çeken Ilhanlı dönemine ait mumyalar, müzedekı yapım çalışmalan tamamlanan yeni yerlennde sergilenecek. Türkıye'deki sayılı müzeler arasında yer alan ve çeşıtlı dönemlere ait arkeolojik yapıtlann yanı sıra Hitit Fırtına Tannsı Teşup'un bır heykelının de bulunduğu Amasya Müzesi'nde en çok ılgiyi, müze bahçesindekı tarihi bir yapıda sergılenen Ilhanlı dönemine ait 6 mumya görüyor. Mumyalann 196O'lı yıllara kadar Amasya Beyazıt Kütüphanesi ve Gökmedrese Camısı'nde sergilendiğini belirten Gül, "Bu sürede sel baskınından zarar gören mumyalar artık konumlanna uygun koruma altına alınacak. Müze içinde uygun nem ortamı bulunan ve bilgisayar denetimli nem ortamı sağlanan yeni yere taşıyacağız. Mumyalan bir kez daha bakımları yapıldıktan sonra yılbaşından önce . buraya aktarmayı planlıyonız" dedi. Tına Turner - All The Best • Kültür Servisi - 50 yıl önce başlayan Tina Turner efsanesi 'All The Besf adlı yeni bir albümle canlanıyor. Arzulu ve güçlü şarkılanyla kırk yılı aşan bır süredir müzik tarihinde önemli bir yeri olan Turner'ın kariyeri, bir ikona yakışır biçımde. 33 parçadan oluşan iki disklik seçki albümüyle özetlenecek. Sanatçının 60'lardan günümüze tüm hitlerinin yer aldığı albümde üç yeni parça bulunuyor. Yaşamöyküsüyle dikkatleri çeken Turner, oyuncu ve yazar olarak da tanınıyor. 6. Trabzon Fotoğraf Günleri • TRABZON (AA) - Trabzon Fotoğraf Sanatı Demeği'nce (Foto Forum) düzenlenen '6. Trabzon Fotoğraf Günleri' başladı. Trabzon Belediye Başkanı Volkan Canalioğlu açılış törenınde, Trabzon"da böyle bir etkinliğin yapılmasının mutluluğunu yaşadıklannı belirterek "Sanat konusunda hepimiz üzerimize düşen görevi yapmalıyız. Bu etkinliğı düzenleyen Foto Forum başkan ve üyelerine teşekkür ederiz" dedi. 'Dünya Fotoğraflan' konulu dia gösterisi sunan fotoğraf sanatçısı Gültekin Çizgen ise Trabzon'da bir fotoğraf derneği olmasmdan dolayı mutlu olduklannı ifade etti. Fotoğrann, iletişim sistemlerinın doğmasına neden olduğunu belirten Çizgen, "2005 yılında dünyada 55 milyon fotoğraf makinesinin satılacağı hesaplanmaktadır. Tabii ki her fotoğraf çeken, fotoğraf sanatçısı olmayacaktır. Fakat fotoğrafın hobi olarak sosyal bir misyonu vardır" dedi. Üğretmenlep Haftası Konseri' • ADANA (AA) - Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası, 26-27 Kasım günlerinde Öğretmenler Haftası dolayısıyla bir konser verecek. Şef Michel Tabachnik'in yöneteceği konsere. Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvan öğrencisi ve piyano sanatçısı Berna Uğurlar solist olarak katılacak. Büyükşehir Belediyesi Konser Salonu'nda gerçekleştirilecek etkinlikte, Rossini'nin 'Seville Berberi Uvertürü', Gershvvin'in 'Rapsodi In Blue' ve J. Brahms'ın 'Senfoni No. 4' adlı yapıtlan seslendirilecek.