Katalog

30 EKİM 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA JİiJvV-FiM vJlVJJI ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Tütün Yasası'nın çıktığı 200l'i takip eden iki yılda ekim alanı daralırken çiftçi sayısı azaldı Üreticiyi yok eden yasa MISIRDA KARANLIK TABLO ADANA(AA)-Hasadı devam eden mısınn, sezon başında 305 bin lira olan kilo fiyatını. tüccarın bir ayda yüzde 10 düşürmesi, ûreticiyi Toprak Mahsulleri Ofısi'ne (TMO) yönlendirdı. TMO depolannın dolması ise ofıs önünde uzun kuyruklann olusmasına neden oldu. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Ayhan Barut, hasat sezonu olması nedeniyle piyasada talep fazlasının oluşması ve ithalat gibi çeşitli faktörlerin mısır fiyatını aşağıya çektiğini söyledı. Tüccann fıyatı, 275- 280 bın liraya kadar düşürmesinin üreticiyi perişan ettiğini belirten Barut, ofisin depolannın dolması nedeniyle de bu kez üreticiye nakliye ve gece konaklama ücretinin kûlfet haline geldiğini vurguladı. Ekonomi Servisi - Türkiye'de tanmda plansızlığın en somut örneklerinden biri de tütünde yaşanıyor. DPT, IMF'nin da- yatmalan sonucunda çıkanlan Tütün Yasası'nın üreticileri zor durumda bıraktığını belirledi. Bu şekilde devletin 2002 yılı- nın ocak ayında çıkardığı Tü- tün Yasası'nın sakıncalan, dev- letin başka bir kurumu tarafın- dan 2.5 yıl geçtikten sonra te- yit edılmiş oldu. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) "Tütün ve Tütün Ma- muDeriSanayiiOzelİhtisasKo- misyonu" raporunu sektördeki gelişmeleri de dikkate alarak yeniledi. Yenilenen raporda, Tütün Yasası'yla destekleme alımlannın kaldınlmasının üre- ticiler üzerinde endişe yarattı- gına işaret edilerek "Tütün üre- ticisi yok ohıyor" uyansında bu- lunuldu. 2002 ve sonraki yıllarda tü- tün ürünü için destekleme alı- mı yapılamayacağı anımsatılan raporda, destekleme alımlan- nın kalkmasının, üreticilerin hiç bilmedikJeri ve yaşamadık- lan bir üretim sisteminin doğ- masma neden olduğu kaydedil- di. Buna göre, üretıciler; yasay- la getirilen sözleşmeli üretimin ne olduğunu bilmedikleri için bu yöntemle tütün tanmına sı- cak bakmadı. Yasanın getirdiği sözleşmeli üretime göre üretilen tütün fi- yatlanntn alıcı firmalartarafın- dan belırlenerek üreticiye tek- Üretim yıldan yıla azaldı | ı Yıllar Ekim alanı (Ha) Uretım ıTon) Tütün üretici sayısı 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 322.500 27B 350 270.751 237 722 198.827 199 458 258 811 208.002 161 314 • IMF'nin dayatmalan sonucunda çıkanlan Tütün Yasası'nın üreticileri zor durumda bıraktığı belirlendi. DPT, Tütün Yasası'yla destekleme alımlannın kaldınlmasının üreticiler üzerinde tedirginlik ve endişe yarattığına işaret | ederek "Tütün üretıcisi yok oluyor" uyansında bulundu. lif edildiğine işaret edilen ra- porda, "Mutabakat otmamak- ta, saücı zayrf konumda oktu- ğundan fhad kabul ermemek- te ya da sözleşme yapmamakta- dır" denildi. Rapora göre hiç- bir üreticinin alıcmm belirledi- ği sözleşme kilosuna karşı iti- raz etme şansı bulunmuyor. Üreticinin itiraz etmesi ya da alıcının o üreticiyle sözleşme imzalamaması durumunda, üreticiyi riske karşı koruyabile- cek bir sistem de bulunmuyor. Raporda yer alan "Tütün ekemeyen çütçinin üretimden kopmak zonında kabnasL, sos- yaJ yansımalar bakımından önemBdir" şekJindeki ifadeyi Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı tbrahim Yetkin de onayhyor. Tütün ekıminin kı- raç topraklarda yapıldıgını anımsatan Yetkin, "Kıraç alan- da ekimi yapdacak ürünler sı- mrbdır. Tütün ekemeyen çiftçi başka bir ürün de yeüştireme- di. Bu da yoksuDuğa neden ol- du" dedi / Kayıp yüzde 68 Türkiye Ziraat Odalan Birlığı'nin (TZOB) Tü- tün Raporu'na göre ise 600 bin ailenin üretim- de aktif rol oynadığı 1980'li yıllardan gü- nümüze gelindiğinde üretici aile sayısının çok azaldığı belirtildi. ^ Raporda. 4733 sayılı Tütün Yasası yürürlüğe girmeden önceki 2001 yı- lında 477 bin 829 olan eki- * ci sayısının sözleşmeli tü- tün tanmının egemen oldu- ğu son iki yılda (2002-2003) TCSD Başkanı umut Orari: 'Hükümetsorunlan gormüyor YUSUFÖZKAN İZMİR - Türkiye Giyım Sanayicileri Derneği Başkanı Umut Oran, AKP hükümetini AB gündemine kilitlenerek ülke sorunlannı göz ardı etmekle suçladı. Özellikle "prematüre" doğan Teşvik Yasası'nın eksıklıklennın giderilemediğinı belirten Oran, "Siyasi irade yine söylemden eykme geçemedi Hâlâ krizin içindeyiz. AB Türkiye'nin refahı için bir araçür, asla amaç olamaz. Böyte giderse kotalann kalkacağı 2005'i de ıskal^acağE" dedı. Oran, 2005 yılında sektörün en çok Türkiye'nin yapması gerekenleri zamanında yerine Umut Oran. getirmemesi nedeniyle zarar göreceğini savunarak "Kotalaria ilgili yurtdışında k>bi yapmak katkı sağhyor, ama siyasi iktidar da kamunun uzlaşnğu kabul ettiği konularda söylemden eyleme geçemedi" diye konuştu. yüzde 43 azalarak 333 bin 761 'e indiği vurgulandı. TZOB'nin raporunda, açık arttırma yöntemi- ne esas üretim yapan ekicilerin yüzde 68 ge- lir kaybına uğradığına da dikkat çeldlerek Tür- kiye'de yıllar itıbanyla tütün fiyatlanna bakıl- dığında ise 1991 'de 6.85 dolar olan tütünün kilogram fiyatının 2002 yılında 2.59 dolara kadar düş- tüğü ifa- de edil- di. Bavulu dolduran yok LASÎAD: Hükümet çözüm konusunda yavaş davranıyor HİLALKOSE Laleli'deki bavul ticareti durma noktasına geldi. Rusya'nm yolcu be- raberindeki eşyayı, herhangi bir dü- zenlemeye gidilmeden ithalat reji- mine tabi tutması ve sevkıyatlann durdurulması, en çok sahcı ülke olan Türkiye yi etkileyecek. Laleli Sanayici ve Işadamlan Der- neği Yönetim Kurulu Başkanı Ay- han Karahan. Laleli'deki ticaretin durma noktasına geldiğini ifade ede- rek AKP hükümetinin sorunu çöz- mede yavaş davrandığını söyledi. Iş- letmecilerin zarannın 1.5 aydır cid- di boyutlara ulaştığını ifade eden Ka- rahan. "Türkiye'ye getirisi yılhk 3.5 milyar dolar olan bavul ticareti dur- muş durumda. l lkemizuı bunu kay- betme lüksü olamaz" dedi. Karahan, hükümetin Rusya ile gö- rüşmelerinde bu konuya öncelik ta- nunası gerektiğini, taraflann deği- • Laleli Sanayici ve tşadamlan Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Karahan, ticaretin durma naktasma geldiğini ifade ederek AKP hükümetinin sorunu çözmede yavaş davrandığını söyledi. şiklik için zamana ihtiyaçlannın ol- duğunu kaydetti. Karahan şunlan söyledi: "Hükü- metin yaptığı bazı görüşmeler var ama istediğimiz hızda değiL Başba- kan Recep Tayyip Erdoğan'm çözüm noktasında devreye girmesini istiyo- ruz. Firmalar ciddi zararlaria karşı karşıya gelecek. Ticaretin bir de sos- yal boyutu var. Ekonomik dengelerin değişmesi. işsizük gibi sorunlan da beraberinde getirecek. Duran eşya sevkryatlanna müdahale edilmelidir. Zarariar büyüyor." Osetya'ya yardım Karahan. Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya'nın Beslan kentinde yaşanan katliamın mağdurlanna yapacaklan yardunın bu hafta içinde sahiplerine ulaştınlacağını da ifade etti. Yardım- lann Rusya Başkonsolosluğu'ndan ahnan banka hesap numaralanna ya- tınlacağını söyleyen Karahan, dün- ya ticaretini terör eylemlerinin belir- lemediğini de dile getirdi. LASıAD Başkanı Ayhan Kara- han. "Bölgedekiın-malannuzdanal- dığunız bilgilere göre Rus halkmda Türklere karşı bir antipari oluşmuş. Bu genel bir anlayış değil, ancak en- dişeler var. Bu da Türkrve'nin yapa- cağı enformasyon çahşmalan ik ola- bihr" diye konuştu. İŞÇENİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER v Yalan Söylüyor' Zonguldak maden işçılennin 50 günlük büyük dire- nişlerinin, Ankara'ya yürüyüş ayağında öne çıkan slo- ganlan, "Halkımız Başbakan yalan söylüyor. Çarptık, böldük hesap tutmuyor" olmuştu. Maden ışçılen sonunda özalizmin, ilk geri adım atı- şı, siyaseten gıdişine yol açan büyük direnişlerinde, ka- muoyuna sloganla seslenişi geliştirmişlerdi. Bir gün öncesinin gelişmeleriyle bağlantılı ürettikleri iktidartez- lerine alternatif sloganlannda öylesine profesyonelleş- mişlerdi ki, eylemlerinı haberleştırırken, ne demek ıs- tediklennı anlatmış olmam için bırkaç ana sloganlannı tımak içinde yan yana getırmiş olmam yetiyordu. Maden işçileri, büyük grev ve Zonguldak içindeki yü- rüyüş, direnişlerinin, Özal'ın madenlen kapatma teh- dıdiyle, 12 Eylül 1980'de başlayan işçı ücretlerinin sü- rekli aşağı çekılmesı, yoksullaşma, yoksullaştırma po- litikalanntn sürdürülmesini kırmayayetmedığıni görün- ce Ankara'ya doğruyürümeyekararvermişlerdi. LJder- leri Şemsi Denizer'in bu karan Zonguldak'ta ilk ılan ettiği günün ardından, o tanhe kadar madencilerin di- renişini destekleyen muhalefet liderierinden bile kay- gılı mesajlargelmiştı. özetle, "Ankara'ya yürûrseniz, ik- tıdar düşer, biz alternatif iktidar için hazırtıktı değiliz" denılıyordu. O tarihte özal, hükümeti Çankaya'dan yönlendiren cumhurbaşkanı, Akbulut başbakandı. İk- tidar da kaygılanmış olmalıydı ki Ankara yürüyüşünün başlangıcında, yılbaşı gecesı Bolu Abant Oteli'nde Ak- bulut ile Şemsı Denizer arasında son bir uzlaşma gö- rüşmesı gerçekleşti. Başbakan son pazariıkta işçiler için enflasyon altın- da yenılgiye son verecek ücret artışı için "Verdim git- tı" demişti. Ancak özal kızmış olmalı, masada hem o rakamı verdiğını söylüyor hem de hesap yapılırken farklı sonuç getiren rakamları gündeme sokuyordu. Topiantı anlaşmazlıkla sonuçlanmış, sendıka liderlen- nın rakamlarla durumu ışçilere açıklamalannın saba- hında, yukanda sözünü ettiğim slogan yaratılmıştı. • • • Durup dururken, Cumhuriyetimizin yıldönümünde güncel olmayan bu anıyı neden mi sızlerle paylaştım? Başbakan Erdoğan'm önceki gece yaptığı halka ses- leniş konuşması yüzünden tabii ki... Başbakan Erdo- ğan, Cumhurıyetın yıldönümünde ülkede olmama, Cumhunyet etkinliklerine katılmama sıfatını kazanmış ilk başbakanımız olarak, bilıyorsunuz dün AB Anaya- sası için Italya'da yapılan törende bulunmayı seçti. Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal'in ağır hastayken Cumhunyet törenlerinde bulunmak için ya- şadıklannı, Cumhuriyet Bayramı kutlamalannagöster- diğı özeni anımsatmanın bir anlamı yok. Dün dündü, bugün bugündü. Bugün kamuoyu oluşturmalan, med- yatik yönlendirmeler sayesinde de Cumhunyet ve de- ğerleri out, AB üyelıği ın. Bu nedenle önceki gece yaptığı halka sesleniş ko- nuşması içinde Cumhunyet değerlennin geçiştirilme- sı, AB üyeliğınin çabalannın öne çıkanlması doğal bir kendı öncelıkler sıralaması. Başbakan'ın, ışçilerin, emek cephesinın yaşamsal gündemine ilişkın bölü- müne degınmek ıstiyorum. Başbakan SSK hastanele- rinin, ışçılenn çok büyük değerdekı mal varlıklanna el konulması yasa gınşımlen üzennde aynntılı açıklama yaptı. Tabii hükümet icraatını eleştıren, konunun uzma- nı sağlıkçılaria, mallann sahipleri ışçılenn temsılcileri sendikal hareketin karşı çıkışlannı, eylem kararlannı şıddetle eleştırdi. Özal'ın halka seslenişlerindeki gibi net, gözümüzün ıçine baka baka söyleyemese, gözlerini hafiften kaçır- sa da işçi ve sağlıkçı lideıiern yalan söylediklerini, iş- çilerın hastanelerine el konulmakla, işçiye verilecek sağlık hizmetinin daha kaliteli, paralı olmasının söz ko- nusu olmayacağını söyledi. Aslında "Paralı olmayacak" diyemedı. "Paralı olursa onu ben size söylerim" dedi. önceki IMF pazariık paketınden başlayarak ekono- mi haberierinde kendisi ve bakanlannın hep söyledik- leri, SSK hastanelerine el konulması, sağlık hizmetleri- nin tek elde toplanması karanyla, kapatılacak kara de- likten tabii kı burada hiç söz etmedi. Erdoğan hüküme- tinin söz konusu yasa değişikliğınin temel gerekçesi, bütün kaprtalist dünyada AB ve ABD bütçelerinde de geçerli ve önemlı paylan olan sosyal güvenlik sıstem- lerine doğrudan destek kalemlerinin kapatılması. He- men açıklık getirmeliyim, başka ülkelerde işçi hakkı ola- rak doğal yer almış bu destek kalemleri bizim yasal dü- zenimiz ve bütçemizde olmadığı için sosyal güvenlik sistemlerinın zarar nedeniyle desteklenmesi biçiminde, bu yüzden kara delik olarak adlandınlıp yer almakta. Bir de Cumhurbaşkanı'ndan gen döndüğü için yü- rürlüğe girmemış, Başbakan'ın tek elde Sağlık Bakan- lığı'nda toplanacak dediğı hastanelerin, aslında özel idarelere, beledıyelere devredılmesi, kırk parçaya bö- lünmesi yasası gerçeği var. Şımdi emek cephesi, işçi- ler, "Halkımız Başbakan yalan söylüyor" türünden bir sloganla yüz bınlerie sokağa çıkmayı, haklannı ara- mayı becerebıliıierse gelecek nasıl biçimlenir dersıniz? JT»Fiyat Duyurusu 1 Ekim 2004 tarihi itibarı ile geçerlidir. Yeni Ürün Anadolu KISA UZUN 1.800.000 TL 1.950.000 TL JTI Toitall FabrikaSl'nda Üretilmiştir. Yasal Uyan: Sigara Sağhğa Zarariıdır. 4O77SayıkTûketıcryıtouri3<anunu'ni*ıl2'TVS maddesıveSanaıyiveTıcaretBakankgı'nın 29 Ağustos 1995 tariftıyönetmetıgıgereğınce yapıtan zorunluduyunjdur. LEVENT'TE 2006'DA AÇILACAK OLAN KANYON, NÎŞANTAŞI'NA RAKÎP OLACAK istanbuVda bir küçükşehir BAŞAKSEZEN Eczacıbaşı ve Iş Gayrimen- kul Yatınm Ortaklığı ile gerçek- leştirilen "Kanyon Ev Ofıs ve AhşverişMerkezi'' projesi, Tür- kiye'de olduğu kadar dünyada da pek çok ilke imza atıyor. 2000 yılında başlayan proje ile sıradan bir ahşveriş merkezi ya- ratmak istemediklerini kayde- den Pazarlama ve Sahş Direk- törü Markus Lehto, "Dünyada en çok Ugi çeken projelere bak- hgımıyda, en çok talep gören trendlerin açık mekânlar, insan- la dost tasanmlar olduğunu fark ertik. Bu nedenle, biz de İstanbul içinde küçük bir şehiryaratmak istedik" dedi. Lehto'nun verdiği bilgiye gö- re, ahşveriş merkezinde her is- teyen dükkân kiralayamayacak. Görüştükleri kişilerden. daha önce hiçbir yerde var olmayan ilginç dükkân tasanmlan, deği- şik projeler beklediklerini be- lirten Lehto, ahşveriş merkezin- de bulunan 9 sinema salonunun işlermesi konusunda ise "Mars Entertamment'' ile anlaştıkla- nnı belirtti. Ahşveriş merkezinin Nişan- taşı ve Bağdat Caddesi'nde ol- duğu gibi insanlann hem ahş- veriş yapıp hem de dolaşabile- cekleri bir yer olacağım belir- ten Lehto, "Burası sokağa da- ha yakın bir konsepte sahip. İn- sanlar sadece ataşveriş için değil, keyif için gelecekler. Konserler, sokak müzisyenleri, müzik fes- tKaOeri, caz fesrrvalleri, sürekli değişen programlar olacak. Ay- nca, daha önce Türkiye paza- nnda bulunmayan yeni marka-. larla da görüşmeler yaprvonız" diye konuştu. Lehto aynca merkezde. fast food'lar yerine yeni restoran tarzı yemek yene- bilecek yerler bulunacağını da kaydetti. Ahşveriş merkezi ve diğer bi- naların 9 şiddetinde depreme dayanıklı olduğunu da sözleri- ne ekleyen Lehto, 2006 ilkbaha- KONUTTAN ÇARŞIYA | - Kanyon Konut: 179 daire | var. Büyüklükleri 80 metrekareden 380 metrekareye kadar değişen dairelerin bahçeli, balkonlu, teraslı, dubleks, stüdyo gibi farkh kategorileri bulunuyor. Fiyatlar 230 bin dolar-1.5 müyon dolar arası. j - Kanyon Ofıs: 25 kat, j toplam 25 bin \ metrekarelik ofıs alanı j mevcut. 950 j metrekareden bin metrekareye kadar değişen ofis katlan. Sadece kıralık. - Kanyon Alışveriş Merkezi: 192 bağımsız bolüm var. Sadece kiralık. nnda açılacak olan Kanyon'a Levent Istasyonu'ndan metro bağlantısı yapılması konusun- da da görüşmelerin sürdüğünü ifade etti. Ofiste yaklaşık 2 bin kişinin çalışmasını öngördükle- rini kaydeden Lehto, ahşveriş merkeziyle birlikte bu sayının çok daha fazla olacağım dile ge- tirdi. _ z