Katalog

«OCAK2004SALI CUMHURİYET SAYFA HABERLER AHU\KARANIYOR TURHAN SELÇUK İran'ın yaklaşık 1200 yaşındaki tarihi kentini deprem değil 'bakımsızlık' yıktı Bem kenti21. yüzyılı göremediOKTAY EKtVCİ Petro! zengıni traıTın bakımsızlık ve "parasızlık^!) yüzünden depreme kur- ban ettiği tanhi "Bem" kenti, 21. yüzyılı göremeden yok oldu... Eski yapılann en- kazlan altındabelkı de 50 bin kişinin kal- dığı, yaklaşık 1200 yaşındaki kennn "ko- numunu" yansıtan adı, çok sayıda dünya kentine de esın kaynağı olmuştu.. tbrani dilınde "yüksekvekutsalyer" an- lamına gelen "bama" sözcüğü, Farsçada "bem" olarak. IS 800'lü yıllarda "Şaffa- rikrin" kurduklan bu kentın görkemli ka- lesı için kullanılmıştı. Kalenin "yüksek yere" ınşasının nedeni de "Ho- rasanir saldırganlara karş sürdürülen savaşlarda "esir- lerin" kaçmasını da engel- lemek içindi... rensel bir anlanı" taşıyan "Bem" Kalesi'nin 6.3 'lük bir depreme bile dayanamayan yıpranmışlığının temelinde ise "eskiliği" değil, tran'ı yöneten anlayışın tarihe olan ' yatıyor. •sln kaynağı. "Bem" sözcüğü, bu anlamıyla, örneğin Al- manya'da Regnitz Irma- ğı ıle Main Nehri'nin birleştiği yerdeki dık te- peler üzerıne kurulan "Bamberg" kenti ve şato- sunun da ismınde var. Ben zer şekılde. İngilterenın Nort- humberland ılındeki, 45 metre yük- seklığınde dık bir kayalığın üzennde bu- lunan kalenin adı da "Bamburgh"... Eski Yunan dilınde ise kutsal mekânlar- da kâhınlerin oturduklan ve Atinalı harip- lenn halka seslendikleri yükseltilmış plat- formlara "bema" denirdi. Sinagoglardakı "Tevrat"ın okunduğu ve yerden yüksek olan basamaklı yerler ıle ilk Hıristiyan bazilikalannda rahipler ıçin aynlan yerler, hep "bem" ya da Arap- çadaki karşılığı olan "bamra" deyimiy- le anılırdı... 26 Aralık 2003 günü işte böylesi "ev- Bem kenti, önceleri "şahlık rejiminin", yakın dönemde de "molla rejiminin" uygarlık değerlerine yabancı anlayışı elinde hızla yoksullaşıp bakımsız kalınca, son depreme artık dayanamadı. / fcaten 'çökmek' üzereydl Kaleyle birlikte, tarihi kentin kale etek- lerindeki hemen tüm eski evleri de yerle bir oldu... Ajanslardan akan fotoğraflara bakılırsa. tümü o kadar bakımsızdı ki, san- ki deprem olmasa bile artık "çökmeye" yüz tutmuş gibilerdi... Iran'ın "Kirman" böl- gesinde, Şiraz yolu ile Skistan yolunun ay- nldığı çok önemli bir kavşakta ku- rulduğu için, ticari ve kültürel açıdan önem kazanan v Bemineskiçarşılannda, N fakirlere yardım için "sa- \ daka kutulan" bulu- \ nurmuş. \ Pamuklu dokuma- cıhğuıın ürünleri, Ho- rasan'a, Irak a ve Mı- / sır'asanlırmış. Kentin / suyu bile ırmaktan / künklerle gelir, yani / "altyapı uygarhğını" 1000 yıl önceden tanır- mış... / Işte böylesi bir kent, önce- leri "şahtak rejiminin", yakın dö- nemde de "molla rejiminin" uygarlık değerlerine yabancı anlayışı elinde hızla fakirleşip. bakımsız kalınca, son depreme artık dayanamadı... Türkiye'nin, bir tarih ve uygarlık ülke- si olarak, insani yardımın yanı sıra Bem'in kültürel değerlerine de ilgisiz kalmama- sı gerekiyor. Örneğin, uluslararası kültür ve tarih ku- rumlannı harekete geçirmek üzere ilk çağ- nnın Türkiye'den yapılması, hem anlam- lı olacak hem de "tarihsel komşuhığun" gereği de yerine getirilecek... Bem Kalesi'nin 6.3'lük bir depreme bile dayanamayan yıpranmışlığının temelinde Iran'ı yöneten anlayışın tarihe olan "ilgisizliği yatıyor. Ajanslardan akan fotoğraflara bakılırsa, tümü o kadar bakımsızdı ki sanki deprem olmasa bile artık "çökmeye" yüz tutmuş gibilerdi. (Fotoğraflar: REUTERS / AFP) ENTERNET /MEHMET SUCU mehmet(5 cumhuriyet.com.tr Aralık ayının başında Cenevre'de yapılan Dünya Bilgi Toplumu Doru- ğu'ndaistenmeyen mesajlarvesiber suç kavramları ile mücadele edilme- si karan alındı. Doruköncesinde. Br- teşmiş Milletler'in internetintümdün- yadastandart hale getirilmesi, kont- rolü ve gelişmekte olan ülkelerde da- ha yaygın kullanımı için etkin rol oy- namasıistenmişti. AncakABDbu ıs- teğe karşı görüş bildirmişti. Doğal olarak bu konuda bir uzlaşma sağ- lanamadı. Çözüm için ise geleneksel yöntemtakipedildi. Birçalışmagru- bu oluşturulmasına ve 2005'teki Tu- nus Doruğu'na aldığı kararlan tavsı- /e nıtehğinde sunması kararlaştırıldı. Bu uygulama biraz da TBMM'de ka- rara bağlanması istenmeyen konu- ann komisyona havale edilmesini an- dınyor. Umanz Çalışma Grubu 2005 /ılında bizi ve bizim gibı düşünenleri /alancı çıkartır. Belki de birilerine h- ternetin belirli bir ülkenin veya serma- /e grubunun yönetimine veya teke- ine bırakılamayacak kadar önemli bir şey olduğu hatta ve hatta belkı de ın- sanlığın geleceğe bırakacağı en önem- i miraslardan bıri olacağı anlatılmalı. Donjğun sonundayayımlanan ey- ern planında 2015 yılına dek gerçek- eşrnesi istenen hedefler sıralandı. 3u tarihe kadar dünya üzerinde ya- Bilgi Toplumu Doruğu ve Sayısal Uçurum şayanlann yarısının bilgi teknolojile- rinden yararlanıyor olması gerektiğı vurgulandı. Bu niyet bir anlamda ge- lişmiş ülkeler lehine büyüyen sayısal uçurumun kapatılması anlamını da taşıyor. Bilgi toplumu artık yaşantımızın her yönünü kapsıyor. Cenevre doruğu bu bağlamda dünyanın yaşadığı ada- letsizliği de bir anlamda gözler önü- ne serdi. Gelişmış ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki sayısal uçurumun büyüklüğü bir kez daha vurgulandı. Işte güzel birömek doruğun hemen ardından Çin'de 78 milyon kişinin in- ternet kullandığı açıklandı. Yetkililer, bu rakamın nüfusun yüzde 5.2'sini oluşturduğunu hatırlatarak, bu ora- nın yüzde 10'luk dünya ortalaması- nın çok altında olduğuna işaret edi- yortar. Çin'de 1997 yılında620 bin ki- şı internete bağlanabilıyordu. Bu ra- kam geçen hazıran ayında68 milyo- nu bulmuştu. Ülkenin 1.3 milyar ci- varındaki nüfusunun yaklaşık 900 milyonu kırsal bölgelerde yaşıyor. Doruktan sonra yayımlanan sonuç bildirgesi, çok kaba birörneğini ver- diğimız bu sayısal uçurumun sakın- calanna dikkat çekıyor. Ücnetsiz bir web sitesi istemez misiniz?Intemette hiç- birücretödeme- den bir web si- tesi oluşturabilmek olası. özellikle yurtdışında çok yay- gın olan bu uygulama Türkiye'de de birçok kurum ta- rafından kullanılıyor. Bu kurumlardan birtanesi de Na- os Yayıncılık. Naos Yayıncılık web sitesi oluşturmak is- teyenlere hiçbir ücret talep etmeden hizmet sunuyor. Bu site yardımıyla web yayıncılığı konusunda hiçbir bil- giniz yok ise eğitim desteği de alabilir ve "2 saat" için- de siz de bir web tasanmcısı olabilirsiniz. Kendi ürünlerinin internet üzerinden satışını yapmak isteyenlere de Naos Yayıncılık destek veriyor. "Güven- li" bir srtenin oluşturulmasından, kredi kartı ile satış pro- sedürüne kadar tüm aşamalan 3 kurs saati içinde öğ- renebilir ve uygulamaya geçebiliyorsunuz. Yayıncılık ko- nusundaki so- runlardan biri bi- limsel kitaplann yayımlanmasıdır. Yayınevleri piyasa- da satışlannın düşük olmasından dolayı bilimsel içe- rikli kitaplan basmaya pek de gönüllü olmazlar. Genel olarak ülkemizde kitap okuma oranlan Batı ül- kelerine göre düşük düzeydedir, bilimsel kitaplar söz konusu olduğunda bu durum daha çarpıcı noktalara tınmanıyor. Böyle bakınca yayınevlerinin neden çekin- gen yaklaştıklannı anlayabiliyorsunuz. Ancak sosyal bi- limlerdeki çalışmalar söz konusu olduğunda Naos Ya- yıncılık bu konuda da hizmet vermeye uğraşıyor. http://www.naos.com.tr adresinden ulaşabileceğiniz site bunlann yanı sıra birçok hizmeti de bünyesinde ba- rındınyor. Modem dünya artık 20. yüzyıla damgasını vuran sanayi toplumu ben- zeri radikal birdönüşümü internet ve bilgisayarlaria birlikte yaşıyor. Bu sü- reç yavaş yavaş yaşamın her alanın- da kendisini hissettirıyor. Bu dönemde sanayi toplumu dö- nemınde yapılan hatalanntekraredil- memesi gerekmektedir. Sanayi çağın- da ekonomik zenginliğin eşit dağrtı- lamamasından kaynaklanan büyük toplumsal sorunların bilgi çağında yaşanmaması için tüm dünya halk- lannın bilgi ve iletişim teknolojilerine eşit erişiminin sağlanması gerekiyor. Kısacası sayısal uçurum önümüzde- ki en büyük tehlike olarak duruyor. Aksi takdirde Cafer Canbay ile Kemal llter'in hazırladığı Dünya Bil- gi Toplumu Zirvesine Doğru başlıklı bildirilerinde belirttikleri gibi: "Tıpkı sanayi toplumlarında olduğu gibi toplumlararası ve aynı toplumda de- ğişik gruplararası farklılıklar ortaya çıkacak, bu durum düşmanlıklan kö- rükleyecek ve böylelikle küresel ve yerel barış sağlanamayacak ve tüm dünya çapında insaniann birkısmı bil- gi toplumuna adapte olurken diğer kısmı sanayi toplumunun ve belki de tanm toplumunun öngördüğü birha- yat standardını yaşamakzorunda ka- lacaktır." DUZYAZI ORHAN BİRGİT Şayın Bakanlık Üzgünmüş! Anadolu Ajansı'nın dünkü bülteninde "DışişleriBa- kanlığı. Kıbns sorununa yönelik çözüm çalışmalan çer- çevesinde, Genelkurmay Başkanlığı ile bakanlığın çeliştiği yönünde bir gazetede yayımlanan haberin gerçeği yansıtmadığını bildirdi" denilıyor. "Birgazete" diyegöndermeyapılan basın organı- nın "Cumhuriyet" olduğunu anlamamak için, hiç okur yazar olmamak ya da dünkü gazeteleri satıcı büfele- rinin önünde asılı iken bile görmemek gerekiyor. Hat- ta televizyonlann dün sabahki geleneksel gazetele- rin ilksayfalan ile ilgiliyayınlannı da izlememişolmak. "Bakanlıklannca" üzüntüyle karşılandığı l^yıt altı- na alınan haber Mustafa Balbay imzasını taşıyor ve "Genelkurmay Başkanlığı 'nın Annan Planı 'na yöne- lik itirazlannı" madde madde açıklıyordu. Üzerindekı mahkeme tedbirini henüz kaldırtama- manın verdtği stres ıleolmalı, Dışişleri Bakanı Abdul- lah Gül'ün, kendi kurmaylanna hazırlattığı taslak gö- rüş ile Silahlı Kuvvetler'in belırledıği ıtırazlar arasında tam bir uyum mu var? Yoksa, Balbay'ın yazdığı tür- den çelişme mi? Ikincı olasılık doğru değil ise bu doğru olmayanı be- lirtmenin tekadresı, Genelkurmay Başkanlığı'dır. Dün, Genelkurmay Genel Sekreteriiği'nin yaptığı açıkla- mada, "Bu kapsamda ilgili kurumlararasında görüş- lerin uyumlaştınlması ve somutlaştınlması maksadıy- la görüşmelerin yapıldığı" söylenıyor. öyle anlaşılı- yor ki askerler, Türkiye için son derecede yaşamsal gördükleri bir tehlike için, "Ya şimdi konuş ya da son- suza kadar sus" ilkesını uygulayarak fırsat düştükçe görüşlerinı tam bir demokratik kural içinde öteki ilgı- lilere aktarıyorlar. Balbay'ın Çankaya Doruğu için hazırlanan askerin görüşünü bir gazetecilık başansı olarak ele geçirmiş olması ve görüşlenn "Anadolu'ya hapsoluruz" tüm- cesı içerısınde özetlenerek gelıyorum diyen tehlike- den, Türkiye ve KKTC yurttaşlannın haberli kılınma- sını Dışişleri Bakanlığı niçin "üzüntüyle karşılıyor"! Ortada bir suçüstü yakalanma durumu mu var yok- sa? DSP Genel Başkanı ve eski Başbakan Bülerrt Ece- vrt, günlerdır, Dışişleri Bakanlığı'nın oluşturduğu söy- lenılen görüşler ıçin, "Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Annan Planı üzerinde bir çalışma yapmış olsa bun- dan daha kötüsü olmazdı" bıçiminde tehlikeyi haber vermeye kalkışıyor, ama sesini ne yazık ki yıne Cum- hurıyet'in, o da iç sayfalanndan, dışına çıkartamıyor. öteki tüm anlı şanlı medyamız üç maymunlan oynu- yoıiar. Duymuyor, görmüyorlar. Bu yüzden de hak- lı olarak" konuşmuyorlar? Sizi 'Vatan Millet Sakaryacılar' Dışişlen'nın bu tür açıklamalarına, gerçeğin gide- rek yaklaşmakta olduğunu görenlenn kamı tek keli- me ile toktur. Bir yandan "milli bir dava olduğu için" tümcesini klişe olarak açıklamalannıza koyarak Kıb- rıs konusunda Türkıye'nin ve KıbnsTürk halkının hak ve çıkarlannın takıpçısı olduğundan söz edeceksiniz, öte yandan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 15 Tem- muz 1999'da, o tarihte parlamentoda grubu bulunan beş partinın ortak önergeleri sonucunda alınan ka- rarlan hiçe sayacak çalışma metinlerini alıştıra alıştı- ra kamuoyunun önüne getırmekte sakınca gömneye- ceksiniz. Söyler misiniz? Üzülmesi gereken birileri varsa; bu hükümetiniz midir? Yoksa attında Abdullah Gül ve başka FP milletvekillennin de imzaladığı o karann pervasızca yok sayıldığını gören Türk halkı mı? Alıştırarak uyutma yöntemıniz sonucunda, Kuzey Irak'taTürkmenlerin geleceğinın nasıl bir tehlike altı- na girdığini göremeyecek kadar gaflet ıçerisindesi- niz. Aynı yöntem, ABD'nin kanatlan altında o bölge- de bir Kürt devletinı oluşturma yolunda hız kazanı- yor. Sayın Pearson, Barzani ıle Talabani arasında- ki küçük anlaşmazlıklan da gidererek, anlaşmış bir cep- heyi Türkiye'nin çıkarlannın karşısına dikmek için üs- tüne düşen görevi yapmanın huzuru içerısınde. öyle uzaklarda değil, öncekı gün başkent Ankara'da 1. Olagan Kongresi'ni yapan 'Hak ve Özgüriükler Partisi'nde üniter devletin bölünmenin unsuru oldu- ğu tutanaklara geçirtilıyor ve 0zümün federal siste- me geçmekte olduğu ileri sürülüyor. Türk Bayrağı'nın ve Atatürkfotoğrafının asılmadığı genel kurulda -de- mek onlar da Hasan Cemal gibi düşünüyorlar- Kürt- çe konuşmalar yapılıyor. Acaba Dışişleri Bakanlığı, esin kaynağı Verheugen olduğu anlaşılan bu gelişmelerden ötürü de "üzülü- yor" mu? KKTC'de ciddi biçimde bel bağladığınız Mehmet Ali Talat, ortaklık önerdiği UBP'den ve Genel Baş- kan Eroğlu'ndan Annan Planı üstündekı görüşlerini açıklaması ıstenince, o ışleri Yunan Dışişleri Bakan- lığı'na sorun diyecek kadar pervasız bir tutum sergi- liyor. Abdullah Bey'in kurmaylarının aylardır izlediği stratejinin dün nasıl bir çıkmaz sokağa girdiği ortaya çıkıyor. Dışışlerimiz, daha doğrusu Türkiye'nin bugünkü dış politikasını yöneten sıyasal erkin kılı bile kıpırda- mıyor. Genelkurmay Başkanlığı'nın yalanlamadığı bir me- tin yayımlanmış. Doğru değilmişmiş. Dışişleri Bakan- lığımızın önde giden beyleri adına üzüntü açıklama- sı yapılmışmış. Vah vah. / Üzülmenize dayanmak gerçekten çok zor olmalı. Türkiye adım adım tehlikeye itilıyor ve siz hâlâ nele- re üzülüyorsunuz efendiler? Bugün değil, gün gelir bu işlerin hesabını vermek için çağnlırsanız.. asıl o zaman üzülmemek için, şim- di üzüldük numarası ile durumu ıdare ediverin. Faks: 0212- 677 07 62 obirgitfae-kolay.net CUMA BOYNUKARA O y u n K i t a p l a n 1. Toplu Oyunlan 1 Günaydınlara Uyanmak, Çok Geç Olmadan'Muhtam 2. Toplu Oyunlan 2 Ateşle Gelenı'Mem ile Zîn 3. Toplu Oyunları 3 Suyun Rengi Becerikstler 4.0'nun Saltanatı 5. Ölüm Lykudaydı 6. Görüldü (Yayımlanacak) Mitos-Bo\u( Tiıatro Vı\ınbn iğa Ç'.rağı SoL " J Guwû^mu Iscanbui Tel 0 2i: 249 8'3"-38, Faks 0 : i : M9 02 IS E-mail: mitosbo>ııt"i hotmiil.com