Katalog

60CAK2O04SAU CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.trl ^ | L ; p u / m m m m jm m m ım J • • VJIOI ı a u ^ v u ı ı ı ı ı u ı ıjr^ı.v/vrı ı.u 1999'da savaşın eşiğinden dönen Türkiye ve Suriye, Esad'm ziyaretiyle yeni bir sürece giriyor IRAKİHALELERI am ileışbırlığıdonemı AB liderleri Tiirkiye'yi istiyop' İBERLİN(AA)- AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Gûnter Verheugen, AB ülkeleri liderlerinin dış politika ve güvenlik konularmdan dolayı Türkiye'nin üyeliğinden yana olduklanru söyledi. Verheugen, Focus dergisine, "Avrupa'daki tümliderler 1999'da, "Türkiye AB üyesi olabilir. ancak aslında biz bunu istemiyoruz' dediler. 11 Eylül 2001 "den sonraysa Türkiye'yi istiyorlar" değerlendirmesini yaptı. İşkencici ABD'lilere Nıraç • KUVEYT <AA) - Irak'ta mahkumlara kötû davranan 3 Amerikan askeri, ordudan ihraç edildi. Askeri sözcü Korgeneral Vıc Harns, askerlerin, Irak savaşı sırasında iilkenın gûneyindeki Bucca kampında toplanan mahkumlan dovmek ve kötü davranmaktan suçlu bulunduğtmu bıldirdı. Harris, Pennsylvanialı askerlerin, aylar süren soruşturma sonucunda ordudan ihraç edıldiklerini söyledi. Kuveyften suçlama • KUVEYT (AA) - Kuveyt" in. eski Irak lideri Saddam Hüseyın ve eski rejımin başlıca üyeleri hakkında 178 savaş suçu dosyası hazırladığı bildirildı. Kuveyt Adalet Bakanı Ahmed Yakub Bagır, basına yaptığı açıkJamada. "Saddam Hüseyın ve yardımcılan hakkında (Ağustos 1990-Şubat 1991 arasındaki) Kuveyt işgalı döneminde işledikleri suçlarla ilgili 17 8 suç dosyası hazırladık, bu dosyalar Iraklı yetkililere sunulacak. Dosyalann sayısı 200'übulabilir" dedi. Sma Ubya'ya • LONDRA (AA) - Ingıltere Dışışleri Bakanı Jack Stravv, Lıbya'nın nükleer silah geliştirme yolunda olduğunu ıleri sürdü Straw. Avam Kamarasfna yaphğı açıklamada, Libya'nın, önemlı miktarda kimyasal etmenlere ve bu etmenlerle hazırlanan bombalara sahip olduğunu, ABD ile Ingiltere arasında 9 aydır süren gizli görüşmeler sırasında açıkladığını söyledi. Straw, "Henüz nükleer silah geliştirmediler, ancak geliştirme yolundalar" şeklinde konuşfu. İpan kendi uydusunu yapıyır • TAHRAN (AA)-îran Savunma Bakanı Tümamiral Alı Şamhani, îran'ın yerli yapım uydusunu 18 ay içinde uzaya frrlatacağını belirtti. İRNA'nın habenne göre, Şamhani, uzay encüstnsi konulu bir toplantıca yaptığı konuşmada, Iran'ın 18 ay içinde uzaya uydusunu fırlatarak yerli fırlatma sistemi ve kendi uydusuyia Dünya'nın atmosferinin ötesinde uzayda kendine yer bulacak ılk tslam ülkesı olacağını belirtti. Şamham. Iran'ın uzay endüstrisı kapasıtesinin, ülkenin caydıncı gücünü desteklemek için en güverulir alanlar arasında bulunduğunu kaydetti. ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Su- riye Cumhurbaşkanı Beşir Esad, Cum- hurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in da- vetlisi olarak bugün Ankara'ya geliyor. Türkiye'yi ziyaret eden ilk Suriye Cum- hurbaşkanı olacak olan Esad, başkentte üst dü2eyde ağırlanacak. Temaslanna Anıtkabir ziyareti ile baş- layacak olan Beşir Esad, Cumhurbaşkanı Sezer tarafından Çankaya Köşkü'nde tö- renle karşılanacak. Sezer ve Esad, yann ak- şam Suriyeli dans grubunun gösterisıni operada birlikte izleyecekler. 1999 yılın- da savaşın eşiğinden dönen Türkiye ve Suriye, Beşir Esad"ın ziyaretiyle ilişkiler- de yeni bir döneme başlayacak. Beşir Esad'm sıyasal açıdan önem taşıyan ziya- retinde, ekonomi alanında imzalanacak anlaşmalarla işbirliğinin somutlaştınlma- sı bekleniyor. Ziyaret sırasında iki ülke arasında çifte vergilendirmenin önlenmesi, yatınmların karşıhklı teşviki ve korunmasıyla mevcut turizm anlaşması çerçevesinde protokol- lerin imzalanması bekleniyor. Beraberin- de eşi Esma Esad ve kalabalık bir heyet- X> eşir Esad, Ankara'da ilk olarak Anıtkabir'i ziyaret edecek. Esad, Cumhurbaşkanı Sezer tarafindan Çankaya Köşkü'nde törenle karşılanacak. Sezer ve Esad, yann akşam Suriyeli müzik grubunun dans gösterisini operada birlikte izleyecekler. X> eraberinde eşi Esma Esad ve kalabalık bir heyetle Ankara'ya gelecek olan Beşir Esad'ın tarihsel önem taşıyan ziyareti için başkentin caddelerinde Suriye ve Türkiye bayraklan asıldı. le Ankara'ya gelecek olan Beşir Esad, Cumhurbaşkanı Sezer ile bir araya gel- dikten sonra TBMM Başkanı BüJentArmç ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile de görüşecek. Beşır Esad zıyaretmin ikıncı gününe ıse Dışışleri Bakanı \ e Başbakan Yardımcısı Ab- dullah Gül'ü kabul ederek başlayacak. Esad. Gfnelkurmay Başkanı ile görüşecek CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ü de kabul edecek olan Esad, An- kara'da görev yapan Arap ülkeleri büyü- kelçileri ile de bir araya gelecek.Suriye Devlet Başkanı Esad, ziyaretinm ıkinci gü- nü akşam saatlennde Ankara'dan aynlarak Istanbul'a geçecek. Esad'ın Istanbul'da. Türkiye'de yaşayan Sunyeliler ve Türk işa- damlanyla bir araya gelmesi bekleniyor. KYB VURULDU Kerkük roketle uyandı Dış Haberler Servisi- Irak'ın kuzeyindeki petrol kenti Kerküİc'te dun sabah da bir karakola roket saldınsı düzenlendı. Son günlerde etnik kargaşaya sahne olan kentin Uruba Mahallesı'ndeki karakoluna sabah erken saatlerde isabet eden Katyuşa roketi, bir polisin yaralanmasına yol açtı. Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği bürosunun da önceki gece benzer şekilde saldınya uğradığı, roketli saldında bir görevlınin yaralandığı kaydedildi. Kerkük'te 31 Aralık'ta Türkmenler ve Araplann düzenledığı gösteriye ateş açılması sonucu 7 kişi ölmüş, bu yüzden Araplar, Türkmenler ve Kürtler arasındaki ilişkıler iyice gerilmişti. ABD askerleri de önceki gün Irak Kürdistan Demokrarik Partisi ile KYB'ye baskın düzenlediklerini açıklamışlardı. Kûrtlere sflah serbest Irak Geçici Hükümet Konseyi üyesi Songü) Çabuk, Kerkük'teki çeşitlı Kürt milislerin silahsızlandınlması tavsiyesinde bulundu. Çabuk, AFP'ye verdiği demeçte, kentte gerginliğin azalülması için Irak'taki koalisyon yetkililerine, Kerkük'ü silahJardan anndınlmış bir kent haline getirmeleri talebinde bulunduğunu belirterek, Türkmen tarafinın silah taşımasına hiçbır şekilde izin verilmediğıni. buna karşın Kürtlerin silah taşıdığını vurguladı. Türkmenlerin işlerine müdahale etmedikleri sürece Kürtlerle birlikte olacaklannı söyleyen Çabuk, "Kürtlerin, Kürdistan için özerklik istemekte ısrar ermeleri halinde, kendilerinin de Irak Türkmenistanı isteyebileceklerini" ifade etti." New York Times, Kuzey'in statüsünde değişiklik öngörülmediğini yazdı ABD'den Kûrtlere özerklik UMUTLARIÇÖPTE - Irak'ta bütün sorunlann yarunda yoksuDuk ve sefalet de kol geziyor. Bağdat'taki bu çöpiükte Irakh çocuklar yiyecek bir şey veya yeniden kuUanıiabilecek kâğıt parçalan bulmak için çöpleri kanşünyorlar. (AP) Dış HaberlerServisi- ABD de Bushyönetımının, Irak'ın kuze- yindeki "Kürt bölgesinin". Irak'ın komşulannın uyanlanna karşın *yan özerk" olarak kal- masına karar verdıği bildirildi. The New York Times gazete- si, ABD'nin, federalizm gibi bir sorunu bir iki ay içerisinde sonuçlandumanın mümkün ol- mayacağı kanısına vararak, çö- zümü Iraklılara bı- rakmaya karar ver- diğini belirtti. Gazete "Kürt bölgesine" ilişkın yeni tutumun, 15 Kasım'da Irakh Ii- derlerle yapılan ve ülkede yönetimin Iraklılara devri için 30 Haziran günü- nü hedef olarak be- lirleyen anlaşma- dan kaynaklandı- ğını yazdı. Gazete, yetkıli- lerin, bu kadar kı- sa bir sürenin, özerk yapıyı de- ğiştirmeye yetmediği şeklinde- ki sözlerine yer verdi. Gazeteye konuşan ABD'li bir yetkili. "15 Kasun anlaşmasın- dan sonra starükoya fazla do- kunmamanın daha iyi olacağını anladık. Federatizmsonuıunun, Iraldıiartarafindan çözümlenme- sini beklemek gerekecek. Böyle bir sorunu bir-iki ay gibi kısa bir • ABD'li yetkililer yönetimin 30 Haziran'da Iraklılara devredileceğini, bu hızlı takvimin ülkenin kuzeyindeki yapının değişmesi için süre tanımadığını vurguladılar. süreiçindeçözmeyeçahşmak bi- zim için çok fazla" dedi. Bush yönetımınin, Irak'ın bö- lünmemesı yönündeki baskıla- nnı sürdürmeyi planladığını ifa- de eden gazetede şu görüşlerdı- legetirildi: "Ancakeğerherşey planlandığı gibi giderse, 30 Ha- ziran'dan sonra ABD, bu baskı- lan işgaki bir güç olarak degü, ülkede 100 bin askeri olan dost, yabancı bir güç olarak yapacak. Birçok uz- man, bir Kürt hükii- metigeçiciolsabfle res- miyet kazandıktan sonra onu kaldırma- nın zor olmasından korkuyor." Egemenliğin Iraklı- lara de\nni hızlandı- ran yeni takvimin ABD'yı Irak'ın gelece- ğine ilışkin birçok pla- nından vazgeçmeye zorladığına işaret eden New York Times, Irak Geçici Hükümet Kon- seyi'rün, "Kürt bölgesinin" ge- lecekteki statüsünün aynntılan- nı hâlâ tartıştığını yazdı. Konse- yin beş Kürt üyesinin hazırladık- lan anlasma taslağını kabul ettir- mek için baskılannı sürdürdü- ğünü kaydeden gazete, Washing- ton'ın Irakta etnik temele daya- lı bir rejim lcurulmasına karşı ol- duğunu birçok defa dile getirdi- ğini anımsattı. Israil'den Manavgat suyuna onay Dış Haberter Servisi - tsrail Bü- yükelçiliği, Manavgat suyunun Is- rail'e satılmasına ilişkin anlaşma- nuı hükümet tarafindan pazar gü- nü onaylandığını, anlaşmanın da yakında imzalanacağını bildirdi. tsrail'in Ankara Büyükelçili- ği'nden yapılan açıklamada, su anlaşmasının 4 Ocak'ta onaylan- dığı kaydedildi. AçıkJamada, "Ya- km bir gelecekte imzalanması bek- lenen anlaşmayla, Ortadoğu'da, Türkije ve İsrail arasında, bölge- sel su sorununa yaraücı çözüme yönetik yeni bir dönem başlaya- cak" denildi. İsrail'de yayımlanan Haaretz gazetesiyse, su nakline ilişkin bir prensip anlaşmasının tsrail Baş- bakanı Ariel Şaron ile eski Ener- ji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ze- TÜRKİYE-İSRAİL İLİŞKÎLERİNDE KUZEY IRAK CERCİNLİCİ Dış Haberler Servisi- Arap El-Kuds El-Arabi gazetesi, Türkiye ile îsrail arasında son dönemde gerginlik yaşandığını, bunun da tsrail istihbarat servisi MOSSAD'ın Kuzey Irak'ta Kûrtlere sağladığı destekten kaynaklandığını öne sürdü. NTV'nin haberine göre. Londra'da yayımlanan gazete tsrail kaynaklanna dayandırdığı haberinde, tsrail Başbakanı Arik Şaron ve Dışişleri Bakanı Sttvan Şalom'un, krizi sona erdirmek için, Ankara'daki îsrail büyükelçiliği aracılığıyla girişimde bulunduğunu aktardı. Habere göre Şaron ve Şalom, Türkiye Dışişleri Bakanlığı'na gönderdikleri iki mektupla, MOSSAD'ın Kuzey Irak'ta bağımsız bir devlet oluşturmalan için Kûrtlere destek verdiği yönündeki bilgileri yalanladı. îsrail radyosunun haberini de aktaran gazete, Türkiye'nin, içişlerine müdahale olarak algıladığı bu durum nedeniyle îsrail'i protesto ettiğini bildirdi. ki Çakan tarafindan 2002 Eki- mi'nde ımzalandığını. anlaşma- nın Israil'in Türkiye'den 20 yıl boyunca yılda 50 milyon metre küp litre su almasını öngördüğü- nü kaydetti. Tahminlere göre, su- yun fiyatı, îsrail'dekı boşaltma li- manı olan Aşkelon Limanı'nda metreküpte 80 sent ile 1 dolar arasında olacak. Özel tankerlerte taşınacak Suyun naklinin, 200-250 bin ton su alan, özel yapım tankerler- le gerçekleştirileceği belirtiliyor. Gazete, Malıye Bakanı ve eski Başbakan Benyamin Netanyahu'nun ise Türkiye'den su alımına, tuzdan anndınlmış deniz suyundan üd mis- li pahalı olacağı gerekçesiyle kar- şı çıktığını öne sürdü. ViCDANİ RjETÇÎLERE HAPİS-Israfl'de, askeri mahkeme, 5 Israilliyi Gazze ve Batı Şeria'da görev yapmayı reddertikleri için birer yıl hapis cezasma mahkûm etti.TelA\i\'de yargılanan askeıier, mahkeme çılaşında gazetecilerin sorulannı yanıüadı. (Fotoğraf: AP) Fay hattı üzerindeki başkentin yeri değiştirilebilir Tahran taşınacak mı? TAHRAN (AA) - îran makamlan, Bem kentindeki deprem faciası üzerine, önemli fay hatlannın üzerindeki başkent Tahran" ın yerini değiştirmeyi düşünüyor. Reformcu Hayat-ı Nov (Yeni Hayat) gazetesinin haberine göre, Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi (UYGK) Genel Sekreten Hüccetülislam Hasan Ruhani. Tahran kentinın önemlı fay hatlannın üzerinde olması nedeniyle başkentin yerini değiştirme konusunun ele alınacağını söyledi. Ruhani, UYGK'nin başkentin yerini değiştirme teklifini 1991 'de sunduğunu belirtti. Tahran Cniversitesi üyesi Behram Akaşe. 6.8 büyüklüğünde bu- depremin Tahran'da 700 binden fazla insanın ölümüne yol açacağını ve hükümet bınalannın yıkılması nedeniyle devletin ihtiyaçlara yanıt veremez hale geleceğini belirtti. Akaşe, başkentin Isfahan kenrine taşuımasını önerdi. Şirketlere hem davet hem uyarı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -ABD'nin Irak'taki sivil yöneticisi PaulBremer'in ticaret konularmdan sorumlu yardımcısı Robert Connan Türkıye'ye geldi. Türk şirketlerine Irak'taki ticaret olanaklan hakkında bilgi vermek amacıyla Ankara'yı ziyaret eden Connan, işadamlannı Irak'a davet ederken güvenlik konusunda uyanlarda bulundu. Connan, yabancı şirketlerin kendi önlemlerini abnalan gerektiğini söyledi. Ankara, îstanbul ve îzmir'de yapılacak seminerler öncesinde gazetecilerle konuşan Connan, Türk şirketlerinın, Irak'taki ihalelere ana yüklenici olarak da katılabileceğini anımsattı. Connan, Irak'ta iş yapmanın güçlükleri olduğunu. ancak yaşanan "rüketim patlamasuun" büyük fırsatlar da yarattığını söyledi. Connan'ın verdiği bilgilere göre, Irak'ın yeniden yapılandınlması için 18 mılyar dolarkk kaynak sağlandı. Bu kaynak, petrol, sanayu güvenlik, adalet, ulaştırma, su ve sağhk olmak üzere 6 alana tahsis edildi. 17 ana ihale, koalisyon ülkelennden şirketlere açık olacak. Teklifler 1 Şubat'a kadar ahnacak, kazanan şirketler 1 Mart'a kadar açıklanacak. Ana ıhaleleri üstlenecek şirketlerin açıklanmasının ardından 2 bin 300 taşeron kontratı için ihale yapılacak. Bunlar tüm ülkelere açık olacak. Connan, ıhalelerin ABD ihale kurallanna göre yapılacağını, Iraklı ortaklan olan tekliflerin daha avantajlı olacağını vurguladı. Türk şirketkr Ürdün'de Connan, Ürdün'ün başkenti Amman'da ABD tarafindan düzenlenecek "Outreach 2004" ticaret fuan için tstanbul, Ankara, Izmir ve Güneydoğu kentlerinden toplam 38 Türk şirketınin Amman'a gideceğini de açıkladı. Ürdün tş Konseyi ve DEÎK'nin de katkılanyla düzenlenen gezi 9 Ocak'ta başlayacak. Connan, Türk şirketlerinin Irak ve ABD şirketleriyle buluşacağını. Irak'a yönelık iş ortaklıklannın görüşüleceğini kaydetti. Türkiye'nin Irak sınınnda ikinci suıır kapısının açılması konusunda da Türk hükümeti ile ABD yönetimi arasında görüşmelerin devam ettiği bildınldi. ABD'li yetkililer, "Bu konuda gecikme bizden kavTiaklannıryor" açıklamasını yaptılar. EDEFYERELSEÇİM MEDTV K, Irak'ta ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - PKKKADEK Başkanlık Konseyi 'nin karan doğrultusunda MED TV, Kuzey Irak'ta büro ve stüdyo kurmak için hazırlıklanıu tamamladı. MED Ty kuracağı stüdyo ile Mesud Barzani ve Celal Talabani ye medya hizmeti sunmayı da vaat etti. PKKKADEK'in yayın organı MED TV, Erbil'de bir stüdyo kurmak için 17 Aralık'ta gınşimde bulundu. 5 teknik personel ve 12 programcı-yapımcı olmak üzere 17 personelin çalışacağı 2 stüdyo için KDP ve KYB'den izın alındığı öğrenildı. MED TV, Barzani ve Talabani'nin "stüdyolardan ve yaymdan yararlanma" koşulunu da kabul etti. Stüdyolann 1 Şubat'a kadar çalışmaya başlayacağı belirtildi. MED TV'nin yerel seçim öncesinde Kuzey Irak'tan yapacağı yayınla Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da DEHAP'h adaylara daha fazla destek vermeye hazırlandığı kaydedildi. tçişleri Bakanlığı, bazı DEHAP'lı belediye başkanlannın da MED TV vericilerinin kurulması için yardımda bulunduğunu saptadı. Bazı belediye başkanlan hakkında bu nedenle soruşturma açıldığı sğrenıldi.