Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 AĞUSTOS 2003 PAZAR 12 PAZAR KONUGU TodorJivkav 'un torunu, Bulgaristah MilletvekiliEvgenia Jivkova ile moda vepolitika hakkında konuştuk S Ö Y L E Ş İ : LEYLA TAVŞANOĞLU Ieyla.tavsanoglu@ cumhiiriyet.coin.tr Sojya 'nın ana caddelehnden birisinin üzerinde orta irüikte bir dükkân. Viîrininde "Jeni Style" yazıyor. Bu, '90'hyıllann ortalannda Balkanlar ve Doğu Avnıpa ülkelerinde ciddi ün yapmaya başlayan Jeni Jivkova, ya da gerçek adıyla Evgenia Jivkova 'nın butiği. Hele son iki üçyıldır bütün defıleleri olay oluyor; bu defılelerde dünyanın en ünlü mankenlerini kullanıyor. Jeni Jivkova 'nın öyküsü de çok ilginç. O, Bulgaristan Komünist Partisi 'nin 33 yıl liderliğiniyapmış olan ve ülkesinin komünist diktatöni olarak tanınan Todor Jivkov 'un torunu; Bulgaristan 'ın bir dönem Demir Leydi si olan Ludmilla Jivkova 'nın kızı. Çocukluğundan beri dedesine olan bağhhğı, düşkünlüğüyle tanınıyor. Hatta Bulgaristan da 1989 da diktatörlük devhlince dokuz yıl süreyle dedesi onıın evinde göz hapsinde tutuluyordu; onun evinden mahkemeye gidip geliyordu. Dede Jivkov 1998 de ölünce evli, çocuklu olmasına karşın Evgenia 'nın dünyası kararıyor. Mutlu bir aile yaşamı olmasına karşın dedesini unutamıyor. Bugün bileyaşama küskünlüğünü sürdürüyor. Yüzünün ifadesinden bunu kolayca görebiliyorsunuz. Kaşları hep çatık; diken üzerinde duruyor gibi. Her an savunmada görünüyor. Bütün gerginliğine karşın ses tonu yumuşak; sakin sakin konuşuyor. Milletvekili olarak başarısı da anlaşılan buradan kaynaklamyor. Birde çok çahşkan bir parlamento üyesi olduğu anlatıhyor. İki haftada bir hiç ihmal etmeden seçim bölgesinde mutlaka seçmenlerini ziyarete gidiyor. Bir başka özelliği de rüküş, kötü, ya da zevksiz giyimli kadın parlamenterleri orta yerde acımasızca eleştirmesi; onları kadınhklannı hatırlamaya davet etmesi... Herkesin onu çağırdığı adıyla, Jeni ile butiğinde buluşuyoruz. Söyleyenler abartmamış. Gerçekten çok iyi bir modacı; neler neleryaratmış. Konuşmaya başlıyoruz. Benim aklım biryandan da arkamda asılı olan giysilerde. Tabii ki doğru tahmin edeceksiniz. Konuşmamızdan sonra butikte biraz da alışvehşe zaman ayırmakta sakınca görmüyorum. Bulgatistan'ın 'Banş bayragı'- Onca yıl dedeniz Todor Jivkov 'un yanmda devlet işleriyleyaktndan ilgilendiniz. Bulgaristan Kültür Bakanlığı 'nda görevyaptınız. Sonra birdenbire nasıl oldu da moda desinatörlüğü yapma yolunu seçtiniz? JtVKOVA - Bu işi öteden beri zaten seviyordum; ilgi duyuyordum. Bulgaristan'da rejün değışıklığı olunca evime kapanıp ev hanımhğı yapamayacağımı düşündüm. Ben çalışan kadınım. Bir işim olmalıydı. Böylece ısmimin küçültülmüşü olan Jeni adını verdığim butiği açtım. Trikoyla işe başladım. 1991 'deki ilk koleksiyonumda da hemen tamamıyla Türkiye ürünü yün kullandım. Çünkü Türk tekstil ürünleri ve yünü çok kaliteli. Zaten sıklıkla Türkiye'ye gidiyordum. Ama2001 seçimlerinde milletvekili seçilince artık gitmeye firsat bulamıyorum. - Peki, Türkiye 'ye gidemiyorsanız Türk tekstil ürünlerini nasıl sağlayabiliyorsunuz? - Bulgaristan'da bu ürünlerin dağıtımcısı bazı şirketler var. Artık onlardan sağhyorum. Ama yine de, eskisi kadar sıklıkla olmasa da, kumaşlan kendim, bızzat seçmek istediğimde Türkiye'ye gidiyorum. - Çocukluğunuzda modayla, güzel giysilerle ilgilenir miydiniz? Bu merak sizde çocuklukta mı başladı? - Haliyle bütün kız çocuklan gibi ben de güzel gıysılere merakhydım. Sonra, dedemin devlet görevi nedeniyle sıklıkla onun resmı gezilerinde, resmi ziyaretlerinde yanında bulunurdum. Sonradan bu işe o kadar merak sardım ki çizdiğim modelleri bir modaevine verdim. Onlar da bunlardan giysiler yaptılar. Çok heyecan verici bir olaydı, benim içüı. - 200?"de AB 'ye tam üyelikten sonra Bulgaristan 'ın önündekifırsatlar ve tehlikeler sizce neler olacaktır? - Bulgaristan'ın AB'ye tam üye olabilmesıne kadar katetmemiz gereken çok uzun ve zorluklarla dolu bir yol var. Yapmamız gereken önceliklı ve birinci iş yasalanmızı AB müktesebatına uyumlu hale getirmektır. Parlamentoda var gücümüzle buna çahşıyonız zaten. Gece gündüz demeden yasalan AB müktesebatıyla uyumlu hale getirme çalışmalannı hızlandınyonız. Son olarak da bildiğiniz gibi Anayasal değişiklikler üzerinde çahşıyoruz. Köklü değişiklikler - Simdiye kadar hangi yasalarda değişiklikler yaptınız? - Örneğın Eğitım yasalannda değişiklikler yaptık. Bunlar bayağı da köklü değışiklikler oldu. Ama daha halletmemız gereken o kadar çok konu var ki, anlatamam. -Bunlar hangi konular? - îşsizlik, yolsuzluk, ağır, örgütlü suçlar. Bana sorarsanız yolsuzluk, ağır suç ve eğitim en önemli ve öncelikli konular. Artı, AB'ye tam üyelikten sonra Bulgaristan'daki yaşam standardının yükselmesini bekliyoruz. Yabancı sermayenin Bulgaristan"a daha çok yatınm yapması için çareler araştınyoruz. AB'ye tam üyelikten sonra yaşam standardının yükselebilmesi için şimdiden çok çahşıyonız. Bunun bir anda havadan gelemeyeceğinin pekâlâ bilinci içindeyiz. 2007 yılına kadar daha çok zamanımız var. Ama aynı zamanda o tarihe kadar hiç boş durmamamız, zaman yitirmememiz ve çok çahşmamız gerektiğini de biliyorum. - Peki, bugünün demokratik Bulgaristan 'ıyla, eskinin sosyalist Bulgaristan'/ arasında bir kıyaslama yapar mısımz? ^mâttttl^^M - Doğal olarak eski Bulgaristan'la, bugünün değişimlen yaşayan Bulgaristan'ı arasında kıyaslama yapmamız çok yerinde olur, diye düşünüyonım. Aslında bu soruyu yanıtlamayı pek istemiyorum, çünkü takdir edersiniz ki bu konuda yanlı ve özel bir görüşüm var. Ama yine de sizi yanıtlayacağım. Geçmişi tarafsız bir bıçimde tahlıl etmemiz gerektiğini düşünüyonım. Geçmışin olumlu ve olumsuz yanlannı eşıt bıçimde çözümlemeli, irdelemeliyiz. Çünkü Bulgaristan'ın o 50 yıllık dönem içınde elde ettiği başanlan ve kazanımlan yadsıyamayız. Bunlar oldukça da önemli başanlar ve kazanımlardır. Uyuşturucu sorunu EVGENÎA (JENt) JtVKOVA - Ben de bu konuda dahafazla ayrıntıya girmenizi isteyecektim. Size göre bu 50yıl içinde Bulgaristan ne gibi başarılara imza attı, ne gibi kazanımlar elde etti. - Bu 50 yıl içınde Bulganstan sosyal güvenlik, sağlık, eğitim ve kültür sektörlerinde, genelde de toplum yaşamının her alanında çok önemli ilerlemeler, gelişmeler kaydetmiştir. Ne yazık kı şu son 10-12 yıl içinde bu alanlarda çok ciddi bir gerileme kaydettik. Özellikle de şimdı sosyal güvenlik, eğitim ve sağlık alanlarında muazzam sorunlarımız var. Bir de şimdi okullanmızda uyuşturucu felaketi türedi. Çocuklanmıza okullarda uyuşturucu satıcılan musallat oluyorlar. Onlan uyuşturucu bağımhsı haline getiriyorlar. - Peki, eskiden okullarda uyuşturucu sorunu yok muydu? - Böyle bir sorunu bilmezdik bile. Ama şimdı bize, okullanmıza, çocuklanmıza fena halde musallat ettiler. 1981 ile 1990 arası Bulgaristan küçük ve orta ölçekli işletmelerin GSMH ıçindeki paylan bakımından dünyanın dokuzuncu ülkesı konumundaydı. Bugün ise bu konu ağza bile alınmıyor. Kamuoyunun Bulgaristan'ın eski diktatörü Todor Jivkov'un torunu; ülkenin bir dönem Demir Leydi'si Ludmilla Jivkova'nın kızu. Sofya Üniversitesi'nde tarih ve ekonomi okudu. Cniversiteden mezun olur olmaz Kültür Bakanlığı 'nda çalışmaya başladu Çeşitli kademelerde görev aldu 1990'da Bulgaristan 'da rejim değişikliği olunca moda desinatörlüğünde kararküdu Çünkü kendi deyişiyle, "yapttğı işten fena halde bıkmıştu" 1991'de Jeni Style adlı butiğini kurdu. Zaman içinde Balkanlar'ın ve Doğu Avrupa 'mn en ünlü ve gözde modacısı oldu. Bulgaristan 'da 2001 'de yapılan genel seçimlerde Bulgaristan Koalisyonu 'ndan milletvekili seçildL parantez açmak istiyorum. Biz sıklıkla demokrasinin anlamını kanştınyor, galiba bunu yanlış anlıyoruz. Ote yandan Bulgaristan için çok önemli bir kazanım yaşamın bütün cepheleriyle dış dünyaya açılmış olmasıdır. Öncelikle NATO, sonra da AB'ye üye olacak olmamız, aynca da insanlann bireysel olarak kendı işlerinı kurma olanağuıa sahip olmalan giderek önem kazanmaktadır. Ancak, bunun altını önemle ve kalın hatlarla çızmek zorundayım. Çünkü bunun öncülüğünü yine benim büyükbabam, 1988'de yasal bir düzenlemeyle yapmıştır. Bu da ticaret yasasını serbestleştirmekle başanlmıştır. Tek kutupfu dünya Bulgaristan'ın dünyadaki bu alanda konumundan haberı bile yok. Eskiden işsizlık nedir. bıhnezdik Şimdiyse başımıza bu da bela oldu. Bütün Bulganstan toplumu ve Bulganstan Sosyalist Partisi için bu 50 yılın başanlan ve kazammlarının bir muhasebesinin yapılıp kamuoyuna açıklanması çok yararh olacaktır. - Peki, ya demokratik gelişmeler? - Tabii ki demokratik gelişmelerden, ılerlemelerden kesinlikle dönülemez. Demokratik ilerleme ve gelişme yolunda ne kadar olumsuzluklarla da karşı karşıya gelsek olumlu kazanımlar ve başanlar da yadsınacak gibi değildır. Halkımız artık gerçekten özgürdür. Kendinı gerçekten özgür hissetmektedir. Ama burada bir - Yani daha komünist rejim sırasında mı Bulgaristan 'da özel girişime geçildi? - Evet. Bu yeni yasal düzenlemeyle Bulgaristan'da ilk küçük ve orta ölçekli şirketlerin kurulmalan özendirildi. Kısaca, sizin bu sorunuza esas olarak bunu anlatarak yanıt vermeyi amaçlıyordum. - Buradan yola çıkarak bugün dünyanın tek kutuplu hale gelmesini nasıl karşıladığınızı sormak istiyorum... - Bugün aünyadaki tek ve büyük gücün ABD olduğunu yadsıyamayız, tabii ki. Bulgaristan coğrafi olarak öyle bir yol kavşağında bulunuyor ki tarih boyunca hep büyük devletlere bağımlı kalmak zorunda kahnıştır. Benim kişisel görüşüm dünyada mutlaka bir güç dengesinin bulunmasının gerektiğidir. Tek bir gücün bütün dünyada olanlar üzerinde bu kadar ve tekelci biçimde etkili ohnası da kabul edilemez bir durumdur. Sanıyorum şu son 12 yıldır Bulgaristan belli bir dengeyi tutturmayı başardı; Avrupa'ya, ABD'ye ve dünyanın bütün öteki ülkelerine açıldı. Bunu da dış politikamızda görece olarak başardık, dıvebilirim. Her şeyi çok hızlı yaptık - Peki, ya Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetleriyle olan ilişkiler nasıl? - Işte, ben de o konuya gelecektim. Dış politikamızın en önemli yanlışı son 12 yıldır Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetleriyle olan her türlü ilişkilerimizi neredeyse kaybetme noktasına gelmiş olmamızdır. Buna Arap ülkeleri de dahildir. Onlarla da ilişkilerimiz bugün en alt düzeydedir. Sovyetler Birliği döneminde Bulgaristan'ın önünde muazzam pazarlar vardı. Oysa bugün bunlann hepsini yitirdik. Bulgaristan ekonomisinin temeli Sovyetler Birliği ve COMECON ülkeleriyle ticarete dayalı olarak yapılandınlmıştı. Yeni dönemde Buîgaristan ekonomisi yeniden yapılandrnlırken bütün elimizdeki pazarlar kaybedilecek biçimde aceîeci davranılmamalıydı. Böylece bugün içinden geçmekte olduğumuz ekonomik felaket yaşanmazdı. Bulgaristan'uı üretim mallan genelde Batı'yla ticarette rekabet edebilecek nitelikte değildi. Bu mallar ancak Sovyetler Birliği, COMECON ülkeleri ve Arap ülkeleriyle rekabet edebilecek düzeydeydi. Daha yumuşak geçiş yapabilseydik bedelini bu kadar pahah ödemezdik. - Yani bir anlamda Bulgaristan 'ın AB üyeliğine başvurmakta biraz beklemesi, aceleci davranmamış olması gerektiğini mi söylemek istiyorsunuz? - Hayır, öyle değil. Söylemek istediğim merkeziyetçi ekonomiden pazar ekonomisine geçişin bu kadar hızlı, bu kadar acele olmaması gerektiğiydi. Çünkü böylece bütün ekonomi ve pazarlarımız çöktü. Rekabet edebilecek güçte değildik. Ama hiçbir şekilde de AB'ye üyeliğin yavaş olmaması gerektiğini savunuyorum. - Siz hem tarihçisiniz, hem de moda desinatörü. Ama siyasete de atıldınız. Dedenizden mi etkilendiniz de siyasete girdiniz? - 2001'de seçimlere girmeden önce aslında siyasetten nefret ediyor, hiçbir zaman girmeyeceğimi düşünüyordum. -Peki, neden? - Belki de ailem nedeniyle bütün yaşamım boyunca politika içinde yaşamış olmamdan... Çok açık ve içtenlikle söylemem gerekirse siyaset pis bir iştir. Siyasete girende zaman içinde insani değerlere saygı füan kalmıyor. Ama ben annem Ludmilla Jivkova için "Banş Bayrağı'' isrmli vakfi kurduktan sonra kamuoyunda insanlann bana çok ciddi güvenmeye başladıklannı gördüm. - Vakfin hedefleri nedir? - Esas olarak çocuklann iyiliği ve eğitimlerini sağlamak, bu çocuklann yaratıcılıklannı anlatabihnelerine olanak tanımak. Gördüm ki bunu çok iyi biçimde yapabiliyorum. Benim de iki küçük kızım var. Derken 2001 'de Sosyalist Parti bana bağımsız milletvekilliğı teklifinde bulundu. Uzun süre kararsız kaldım. Ama sonunda kabul ettim. Bugün Parlamento Gençlik ve Spor ile Eğitim ve Çocuk Komisyonlan'nın üyesiyim. SÜRMENE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Esas No: 2003/129 Davacı Tedaş Genel Müdürlüğü vekilı tarafından davalı aJeyhıne açılan kamulaştırma bedelı- nın tespıtı \e taşınmazın ıdare aduıa tapu>a tescılı da\asında Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 SK'la değışık 10 ve 19 maddesı uyannca tensıben \enlen ara karan gereğınce, Trabzon ılı. Sünnene ılçesı, Fmdıcak köyünde kaın ve sınırlan doğusu sa- hıbı senetrbansı sahıbı senet. kuzeyı Mustafa oğlu Ahmet Kol. gunevı Yusuf oğlu Ömer Kol olan ve Mustafa oğlu Alı Paşa Zehır'ın zılyedı \e malıkı bulunduğu. 3197 13 m2 yüzölçümün- dekı taşınmazın hat altına ısabet eden 1694 94 m2'lık kısmuıın 1 016 964. 000 -TL bedel ile ır- tıfak hakkı olarak. Tedaş Genel Mudürlüğü lehuıe kamuiaştınldığı bu nedenle hat altına ısabet eden belırtılen kamulaştırma bedelı ile ırtıfak hakkı olarak Tedaş Genel Mudürlüğü adına tapu- ya tescılı ıçın ışbu davanın mahkememızde açıldığı, yapılacak vargılama sonunda belırlenecek kamulaştıram bedelinın 4650 SK'nun gereğınce ılgılıler adına mahkemece belırlenecek Sürme- ne Zıraat Bankası şubesıne vatınlmasına ve bedelin vatınlması ile taşınmazın ıdare adına tescı- lıne karar venleceğı. konuva ve taşınmaz malın değenne ılışkın tüm savunma ve delıllenn ılan tanhınden ıtıbaren 10 gün içınde mahkemeve yazılı olarak bıldırmelen gerektığı. hak sahıplen- nın son ılan tanhınden ıtıbaren bir ay içınde ıtıraz etmedıklen takdırde, kamulaştırma bedelinın zılvede ödeneceğı hususu, Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 SK'la değışık 10 ve 19 maddesı uvannca ılanen tebl ı S olunur Basm 36225 SÜRMENE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN EsasNo 2003 271 Davacı Tedaş Genel Mudürlüğü vekıli taraftndan da\ alı aleyhıne açılan kamulaş- tınna bedelinın tespıtı \e taşınmazın ıdare adına tapuya tescılı davasında: Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 SK'la değışık 10 ve 19 maddesı uyannca tensi- ben verilen ara karan gereğınce; Trabzon ılı, Sünnene ılçesı, Soğuksu Mahallesı, yol civan me\knnde kaın tapunun pafta no 26-28). ada 470, parsel 21'de kayıtlı 7134 m2 yüzolçümündekı taşınmazın 27.46 m2'sı plon yen olarak 1407 37 m3 ırtıfak hakkı tesısı. Of Yenıay ENH'nın Tedaş Genel Mudürlüğü adına çok acele tapuya tescılı ve bedel tespıtı ıçın ışbu davanuı mahkememızde açıldığı, yapılacak yargılama sonunda belirlenecek kamulaştırma bedelinın 4650 SK'nun gereğınce ilgilıler adına mahke- mece belirlenecek Sürmene Zıraat Bankası şubesıne yatınlmasına ve bedehn yatırıl- ması ile taşınmazın idare adına tescılıne karar venleceğı, konuya ve taşınmaz malın değenne ılışkın tüm savunma ve delıllenn ılan tanhınden ıtıbaren 10 gün içınde mahkemeye yazılı olarak bildırmelen gerektığı, hak sahıplenmn son ılan tanhınden ıtıbaren bir ay içınde ıtıraz etmedıklen takdırde, kamulaştırma bedelınin zılyede öde- neceğı hususu, Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 SK'la değışık 10 ve 19 maddesı uyannca ılanen tebliğ olunur. Basın: 36183 SÜRMENE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Esas No: 2003/275 Davacı Tedaş Genel Mudürlüğü vekıli tarafından davji, aleyhine açılan kamulaştırma be- delinın tespıtı ve taşınmazın ıdare adına tapuya tescılı davasında. Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 SK'la değışik 10 ve V) maddesi uyannca tensıben venlen ara karan gereğınce, Trabzon ılı, Sürmene ılçesı, Çımerh koyunde kam ve sınırlan doeusu sahıbı senet, batısı vol. kuzeyı Esat Oğullan. Orhan Der-ırbağ ve hıssedarlan. güneyı Ömer oğlu Yakup Demırbag'a aıt olan ve davalılar Yakup Doğar ve Hakkı Bahar'm zılyedı ve malıkı bulunduğu. 336 86 m2 yüzolçümündekı taşınmazın hat «tma ısabet eden 232 73 m2'lık kıs- mımn 209 457 000 -TL bedel ile Tedaş Genel Müdürluğj lehıne kamuiaştınldığı bu nedenle hat altına ısabet eden belırtılen kamulaştırma bedelı ile ı-ıfak hakkı olarak Tedaş Genel Mu- dürlüğü adına tapuya tescılı ıçın ışbu davanın mahkemtrmzde açıldığı. yapılacak yargılama sonunda belırlenecek kamulaştıram bedelinın 4650 SK'rjn gereğınce ılgılıler adına mahke- mece belırlenecek Surmene Zıraat Bankası şubesıne yatnlrnasına ve bedelin vatınlması ı!e taşınmazın ıdare adına tescılıne karar venleceğı, konuvt \e taşınmaz malın değenne ılışkın tum savunma ve delıllenn ılan tanhınden ıtıbaren 10 gun çmde mahkemeve vazılı olarak bıl- dırmelen gerektığı, hak sahıplenmn son ılan tanhınden ıtbaren bir av içınde ıtıraz etmedıkle- n takdırde, kamulaştırma bedelinın zılyede ödeneceğı -ususu. Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 SK'la değışık 10 ve 19 maddesı uyannca ılanen teb j olunur Basın: 36175