Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10 TEMMUZ 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Cumhupbaşkanı
Sezer'den müjde
• ANKARA(Cumhuriyet
Bürosu) - Cumhurbaşkanı
Ahmet Necdet sezer, en az
4 yıllık yükseköğrenimı
bitirerek muvazzaf subay
olmaya hak kazanan
astsubaylara generalliğe
kadar yükselme olanağı
tanıyan yasayı onayladı.
Yasaya göre Turk Silahlı
Kuvvetleri'nin(TSK)
ihriyacı göz önüne alınarak
her yıl behrlenecek
kontenjan oranında,
başansını kanıtlayan. en az
4 yıl süreli fakülte veya
yüksekokulları bitiren
astsubaylar, belli koşullarla
subay olabilecek.
'Yılmaz ağır
fatura bıraktT
• İZMİR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)-ANAPGenel
Başkanı Ali Talip Özdemir,
muhalefet partısi olmaya
alışamadıklanıu söyledı.
Ege Bölgesi'ndeki belediye
başkanlan ve il
başkanlanyla Ege Palas
Oteli'nde toplantı yapan
Özdemir, eski Genel
Başkan Mesut Yılmaz' ın
kendilerine çok ağır bir
fatura bıraktığını belırterek
IMF'ye atılan imzayla artık
iktidarlann yerel
yönetımlere bir katkı
yapamayacağını söyledi.
Memup, siciline
bakabilecek
• ANKARA(ANKA)-
Hükümet, memurlarla
kurumlan arasındaki kimı
zaman güvensizliğe ve
soruşturmalara konu olan
bir 'sırperdesini' kaldınyor.
Buna göre memurlardan
kurumlannın kendilenyle
ilgili tuttuğu 'sıcil'
saklanamayacak. Başbakan
Yardımcısı Mehmet Ali
Şahın tarafindan personel
rejimini yeniden
yapılandırma çerçevesinde
hazırlanan "Memurlar ve
diğer kamu görevlileri
hakkında kanun tasansı'nda
memurlann kurumlanyla
arasında güvensizliğe yol
açan sicillenn'
saklanmasıyla ilgili bir
düzenleme de yer aldı.
6. uyum paketi
komisyonda
• ANKARA(AA)-
Cumhurbaşkaru Ahmet
Necdet Sezer'in 19. ve21.
maddelerinin bir kez daha
görüşülmesi içın TBMM'ye
ıade ettiği 6. uyum paketi
bugün Adalet
Komısyonu'nda ele
ahnacak. Sezer tarafindan
bir kez daha görüşülmek
üzere TBMM'ye iade
edilen 4903 sayılı kanunun
19 ve 21. maddeleri. Terörle
Mücadele Yasası'run
(TMY) 'Devletın
Bölünmezliği Aleyhine
Propaganda" başlıklı 8.
maddesinin yürürlükten
kaldınlmasını ve bu
maddeye ilişkin tüm hukuki
sonuçlan ortadan kaldınyor.
Kamuoyunda 'AB 6. uyum
paketi" olarak bilinen
kanunun 19. maddesi.
12.04.1991 günlü, 3713
sayılı Terörle Mücadele
Yasası'run 8. maddesini
yürürlükten kaldınyor.
Yedek üyeliğe
üçattay
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Yargıtay, Anayasa
Mahkemesi Yedek Üyeliği
için 3 aday belirledi.
Cumhurbaşkanı Ahmet
Necdet Sezer. adaylardan
birini yedek üyeliğe
seçecek Yargıtay Genel
Kurulu'nda yapılan
seçımler sonucunda,
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi
Üyesi Cafer Şat, Yargıtay
13. Hukuk Dairesi Üyesi
Aytaç Malkoç ve Yargıtay 4.
Ceza Dairesi Üyesi Ünal
Başoğlu aday olarak
belırlendı.
AKP'nin Başbakanlık Takip Kurulu'nun kaldınlması istemine CHP karşı çıktı:
28 Şubat sürecibitmediA-NKARA(Cumhuriyet Bü-
rosu) - TBMM Insan Haklan
Inceleme Komisyonu'nun
"irnam- hatip fiselerine üni-
versite kolaybğı, Irak olayı, ir-
tica ik mücadele ve cemevle-
ri" konulanndakı toplantısı
tartışmalı geçti.
Komisyonun dünkü toplan-
tısında Irak olayı tartışılu-ken
AKP milletvekilleri hüküme-
tin tavnnı destekledi. CHP
milletvekillerinin ıktıdarı
"Türkiye'ye yakışır bir tutum
ortaya koymamakla" suçla-
ması nedeniyle tartışma çık-
tı. Komisyonun konuyla ilgi-
li bir bildiri yayımlaması ka-
rarlaştınlırken. CHP millet-
vekilleri "ABD'nin yanı sıra
hükümetin tutumunun da eleş-
tirilmesi" için ısrarlı oldu.
Insan Haklannı tnceleme
Komisyonu'nda Diyarbakır'ın
• AKP milletvekili, 'imam-hatiplere ayncalık' istemini însan Haklan
Komisyonu'na getirdi. CHP'li Ersin'in Alevilerin 'insan hakkı ihlalinin'
komisyon tarafından saptanmasma ilişkin önerisine karşı AKP'li Anik, 'O
zaman Nakşiler, Süleymancılar, Caferiler de aynı şeyi ister' görüşünü
savundu. CHP milletvekili, 'Aleviliğin tarikat olmadığını' vurguladı.
Hani ilçesinde meydana gelen
ve bir vatandaşın ağzına pis-
lik sürülmesiyle ilgili olay da
görüşüldü. Bu konuda bir alt
komisyon oluşturulması ve
olayın yerinde aynntılı olarak
araştınlması kararlaştınldı.
'İmam hatip' tarüşması
Basına kapah olarak ger-
çekleştirilen toplantıda gün-
demdeki konulann görüşül-
mesinin ardından "Başbakan-
hk Takip Kurulu" konusunda
yine tartışma yaşandı. AKP
Tokat Milletvekili Resul To-
sun, bu kurulun kaldınlması
istemini yineledi. Tosun, ay-
nca meslek yüksekokulu me-
zunlanna üniversite giriş sına-
vına girmeden üniversiteye
gitme hakkı tanınması gerek-
tiğini savundu.
AKP milletvekilinin öneri-
sine karşı çıkan CHP Izmir
Milletvekili Ahmet Ersin,
BTK'nin oluşumuna yol açan
nedenlerin hâlâ sürdüğünü,
kurulun güçlendirilmesi ge-
rektiğini söyeldi. Ersin, "28
Şubat süreci bitmedi, devam
ediyor" görüşünü dile getirdi.
Ersin, meslek yüksekokulu
mezunlanyla ilgili istemlerin
altında "inıarn-hatipaselerinin
önünün açümasınınyatüğınr
vurguladı.
'Alevilik tarikat değü"
Alınan bilgiye göre, CHP'li
Ersin, Alevilerin inanç ve kül-
türlerini yaşayamamalarınm
"insan hakkıüılaBokiuğunu "
savunarak. Diyanet Işleri Baş-
katıhğı'nın Alevılere yaklaşı-
mını eleştirdi. "Cemevlerine
cümbüşevi diyen bir zihniyet,
Aievilere bakış açısını da oita-
yakayuyorr
' diyen Ersin, Ale-
vilerin yaşadığı insan hakkı
ihlalinin komisyon tarafindan
saptanmasını isteyeceğini be-
lirtti.
CHP milletvekılıne tepki
gösteren AKP Bingöl Millet-
vekili Abdurrahman Anik
"Aleviliği ayn bir şey kabul
edersenizve Diyanetiçindeay-
n birim oluşmasuu isterseniz,
o zaman Nakşiler, Süleyman-
cüar, Caferiler de aynı şeyi is-
ter? Bunun önü ahnamaz" gö-
rüşünü savundu. CHP"li Er-
sin ise. AKP milletvekillerinin
Aleviliği bilmediğini belirte-
rek, "AleviHktarikatdeğildir''
dedi.
Komisyon, Şırnak'ın Ulu-
dere ilçesinde Jandarma'nm
açüğı ateş sonucu yaşamını yi-
tiren Hacı Ölmez olayında
"aşın güç kullanımı ve insan
hakkı ihlali olduğunu" belir-
ten alt komisyon raponınu
kabul etti.
Yeni çıkan yasadan yararlanan Eriş ve Karataş'm askerliğinin bitmesine 18 gün kalmıştı
Terhîs yerine acı haber geldi
Engin Eriş'in (solda) cenazesi Elanğ'daki törenden sonra Çanakkale'ye gönderfldi Burhan Karataşise Van'da toprağa verfldi. (Fotoğraf: AA)
Yiırt Haberieri Servisi - Tunceli Valisı
Ali Cafer Akyüz'e duzenlenen saldında
şehit olan erlerden Engin Eriş'in
cenazesi memleketi Çanakkale'ye
gönderilirken Burhan Karataşın
cenazesi dün Van'da gözyaşlanyla
toprağa verildi. Şehıt erlerin yeni çıkan
yasadan yararlanarak 18 gün sonra terhıs
olacak olmalan ailelerinin acısını daha
da arttırdı. Komando Er Engin Eriş için
Elazığ İl Jandarma Komutanlığı'nda
tören düzenlendi. Törene Elazığ Vali
Yardımcısı Neşat Akkoç, Belediye
Başkanı Hamza Yanılmaz. Cumhuriyet
Başsavcısı Behiç Şahin, Jandarma Alay
Komutanı Albay Sabri DUdcL Emniyet
Müdürü Mehmet Tekin ve çok sayıda üst
rütbelı asker katıldı. Cenaze karayoluyla
Malatya'ya, ardmdan askeri uçakla
Eriş'in memleketi Çanakkale'ye
ulaştınldı. Babası yıllar önce ölen
Eriş'in annesi Faize Eriş ve kız kardeşi
Nilgün Eriş, acı haberle gözyaşına
boğulurken Barbaros Mahallesi
Hilmibey Sokak'taki ev, taziye için
gelenlerle doldu. Arıne Faize Eriş.
"Oğlumla telefonla konuşmuştum.
'Annecığım. askerlık kısaldı. 18 gün
sonra tezkeremi alıp döneceğim. Çoğu
gitti azı kaldı. Arkadaşlanma söyle,
mahallenin komandosu geliyor' demişti.
Evimizin tek erkeğjydi. Dört gözle
bekhyorduk" dedi. Saldında şehit olan
Jandarma Komando Er Burhan
Karataş'ın cenazesi de karayoluyla Van
Askeri Hastanesi'ne götürüldü. Burada
duzenlenen törenden sonra Karataş ın
cenazesi, merkeze bağlı Dilimli köyünde
Asayiş Komutanı Korgeneral Erdal
Ceylanoğju. üst düzey askeri yetkililer,
ailesi ve yurttaşlann katıldığı törenden
sonra gözyaşlan arasında toprağa
verildi. Şehit Er Burhan Karataş'ın
nişanlı olduğu ve askerlik görevini
tamamladıktan sonra evleneceği
öğrenildi. Saldında yaralanan er Cevat
Dikmen'in tedavisi ise Fırat Üniversitesi
Fırat Tıp Merkezi'nde devam ediyor.
Eksik soruşturma nedeniyle bozulan UMUT davası yeniden görüşülüyor
Ferhan Özmen eşyasını istediANKARA(CumhurhetBüro-
su) - Gazetemız yazarı L'ğur
Mumcu ile Prof. Dr. AhmetTa-
ner Kışlah. Prof. Dr. Muammer
Aksoy ve Doç. Dr. Bahriye
Üçok'un faillerinin yargılandığı
UMUT davasında, sanık Ferhan
Ozmen, kişisel eşyalarmın aile-
sine teslim edilmesini istedi.
Haklanndaki hüküm Yargıtay
tarafindan bozulan 8 sanığın ye-
niden yargılandığı UMUT dava-
sının dünkü oturumuna, tutuklu
sanıklar Mehmet Ali Tekin, Ha-
san Kıhç,YusufKarakuş, Muzaf-
fer Dağdeviren, Abdülhamit Çe-
• UMUT davasında, sanık Ferhan Özmen, 1 kamera,
setiyle birlikte kamera çantası, 7 CD, 2 VHS video
kaseti, 3 araba anahtan, 7 teyp kaseti, 2 dürbünün
bulunduğu eşyalannın alesine teslim edilmesini istedi.
Kk,Fatih Aydın, Mehmet Şahin ve
avukatlan ile müdahil avukatla-
n katıldı. Mahkeme Başkanı Yu-
nus Karabryikoğlu. Iran uyruklu
Abbas Gulamzade'nin kaçırıl-
ması olayına ilişkin Istanbul 3
No'lu DGM'nin dosyasının gel-
medığini bildirerek sanık
avukatlanndan budosyanınakı-
betini araşürmalannı istedi.
Özmen'in avukatı tbrahim
Ceylan, Yargıtay'ın onama kara-
n uyannca, müvekkilinin emanet-
te kayıtlı kişisel eşyasının iade-
sinin kesinleştiğini belirtti. Cey-
lan, bu nedenle Ferhan Özmen'in,
eşyasının eşi FerideOzmen'e tes-
lim edilmesi istemini içeren di-
lekçesini mahkemeye sundu. Eş-
yaların arasında 1 kamera, setiy-
le birlikte kamera çantası, 7 CD,
2 VHS •ndeo kaseti, 3 araba anah-
tan, 7 teyp kaseti, 2 dürbün bu-
lunuyor.
Karabıyıkoğlu. Özmen'in du-
ruşmaya getirilmeme nedeninin
Ankara DGM Cumhuriyet Baş-
savcılığı'ndan sorulmasına, eş-
yalann iadesinin dosya incele-
dikten sonra gelecek duruşmada
karara bağlanmasına ve tutuklu
sanıklann tutukluluk hallerinin
devamına karar verildiğini bil-
dirdi. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, ilk
yargüamada 8 sanıkhakkında ve-
rilen karannı bozmuştu.
Tunceli
Bölgede
operasyon
başladı
FERİTDEMtR
TUNCELİ - Tunceli
Valisi Ali Cafer Ak-
yüz'ün de bulunduğu
konvoya duzenlenen sal-
dınnın ardından bölge-
de PKK-KADEK ve
MKP-HKO(MaoıstKo-
münist Partisi Halk Kur-
tuluş Ordusu) örgütleri-
ne yönelik operasyon
başlatıldı. Jandarma Ge-
nel Komutanı Orgeneral
ŞenerEruygur bölgede
incelemelerde bulunur-
ken sıvil toplum örgüt-
leri ortak açıklama ya-
parak saldınyı bnadı.
2 askenn şehit olduğu,
bir askerin yaralandığı
saldınnın ardından gü-
venlık güçleri operas-
yonlannı Nazımiye. Pü-
lümür, Hozat ve Ovacık
ılçeleri kırsalıyla kent
merkezinde yoğunlaş-
tırdı. Operasyonlara 8
bin askerin katıldığını
belirten yetkililer, böl-
gede PKK-KADEK ve
MKP-HKO örgütlerinin
yaklaşık 220 militanı-
nın bulunduğunu açık-
ladılar. Jandarma Genel
Komutanı Orgeneral Şe-
ner Eruygurda dün Tun-
ceü'de incelemelerdebu-
lundu. Eruygur, Alcyüz
ve dığer askeri yetkililer-
le toplantı yaptı. Tunce-
li Belediye Başkanı Ha-
san Korkmaz öncülü-
ğünde toplanan demok-
ratik kitle örgütleri de
Akyüz'e yönelik saldı-
nyı kınadı. Korkmaz,
"Olay Akjüz'e değil,
Tunceli halkına vapümış
bir saldındır" dedi.
Öte yandan. PKK'
KADEK,ValiAkyüzve
5 Temmuz'da Ovacık
ilçesinde askeri konvoya
duzenlenen saldınlan
üstlendi.
KURÎŞ^İN KAÇIRILMASINA DA KARIŞMIŞTI
Hizbullahçı Timuryakalandı
MERSİN (Cumhuriyet) - Islamcı
yazar Konca Kuriş'in kaçınknası ile
çok sayıda kişinin öldürülmesi olayı-
na kanştığı iddiasıyla aranan şeriatçı
terör örgütü Hizbullah üyesi ve in-
fazcısı Zübeyir Timur Konya'da ya-
kalandı.
Yapılan açıklamada Terörle Müca-
dele Şube Müdürlüğü görevlilerince,
Korrya Emniyeti'yle yapılan ortakça-
hşma sonucunda Hizbullahçı Ti-
mur'un yakalandığı belirtildi.
Yetkililer, sanığın sorgusunda, Hiz-
bullah tarafindan öldürülen Islamcı ya-
zar Konca Kuriş'in 1998 yılında evi-
nin önünden kaçınlması, aynı yıl çe-
şitli tarihlerde UğurGökdemir ile Er-
han Terzioğhı'nun, 1999 yılında da
MehmetŞerifUprak, BayramAli Up-
rak, Hüseyin Bayburt, Ahmet Ekin-
ci, Faik Oyunlu, Bülent Doğan'ın öl-
dürülmesi ile Hıdır Yeniay'ın kaçınl-
ması ve 1997'de Haşim Yıldız'ın ya-
ralanması olaylanna katıldığını itiraf
ettiğini açıkladılar. Mersin Cumuhri-
yet Başsavcılığında ifadesi alınan Ti-
mur, çıkanldığı nöbetçi mahkeme ta-
rafindan tutuklandı.
'CUMHURÎYET'İN HAKLIGURUR KAYNAĞF
18 askere 'övünç madalyası'
ANKARA (ANKA) - Gösterdik-
leri sorumluhık ve görev anlayışı
içinde feragat, fedakârlık ve başa-
nlı çalışmalan nedeniyle 18 Türk
Silahlı Kuvvetleri (TSK) mensu-
bu malul ve şehide "DevletOvünç
Madaryas" verilecek.
Aralannda binbaşı, başçavoış, uz-
mançavuş, er ve işçilerin bulun-
duğu 9 şehit ve 9 malul "gösterdik-
leri sorumluluk ve görev anlayışı
içinde feragat ve fedakârlık, başa-
n ve yararhhk dolu çahşmalarryla
Törkiye CumhuriyerJ'nin ve Türk
milktmmhakhgururkaynağıteş-
kfl ettüderi" için bu madalyaya la-
yıkgörüldüler. "DevletÖvûnçMa-
dalyası" verilecek şehit ve malul-
ler şöyle:
tsmail Pamukçu , Sefa Topak-
taş. Yüksel Ünal, tsmail Temiz,
Mehmet Yücel, Cebrail Güneyer,
Selahattin Eken. Bekir Kütükoğ-
lu. Ferdi Ağırdağ; Oğuz Özkan,
Irfan Ya> la, Hüseyin Bulat, Turan
Kaya, Selim Adbay, Osman Ahm-
soy, SaBm Demir. NamıkDurmaz,
Türgut Cengiz Tovtunç.
POIİTİKA GU1NLUGU
HİKMET ÇETtNKAYA
Deli Hasan İsyanı...
Yayıncı Mehmet Atay, "Halkbilimi" adlı bir kitap
getirdi. ikinci sayısı ekim ayında çıkacak kitap, halk
kültürü, tarih, etnolojı, sosyoloji ve edebiyatı içeriyor...
'e' Yayınlan'ndan çıkan birinci kitap (kitap-dergi de
diyebiliriz) Yeni belge ve bılgilerın ışığında Pir Sultan
Abdal (Haydar Avcı incelemiş), Türkiye'de Kara Ya-
zıcı-Deli Hasan İsyanı (1599-1603) benım bir hayli
ilgimi çektı...
Çahşmada gözetilen tek ölçütün bilimsellik oldu-
ğu ilk bakışta görünüyor...
Kitapta Rus Türkolog Anna S. Tverttinova'nın
'Kara Yazıcı-DeliHasan İsyanı' kitabı sorgulayıcı bir
yöntemle Türkiye'de ilk kez yayımlanıyor...
Abdullah Inan'ın çevirdıği araştııma Osmanlı dev-
letinın bir dönemıne ışık tutuyor, katılalım ya da ka-
tılmayalım, önemli açıklamalarla bıhikte, ilginç
saptamalarda bulunuyor...
Ben yazıdan bazı bölümler aktanyorum:
"Biliyoruz ki, Batı Avrupa tahhinde de sınıf sava-
şımlan genellikle din kavgası damgasını taşımıştı. Fa-
kat bu, isyanın sınıf mücadelesi gerçeğini asla de-
ğiştirmemişti. Bunun içindir ki bazı Batı Avrupa bil-
ginlerinin Kara Yazıcı isyanını din ve mezhep kav-
gası şekline sokarak onun sınıfsavaşı içeriğiniar-
ka plana atma gırişımierine karşı bizim önceden çok
hazırlıklı olmamız gerekir..."
Araştırmada, isyan öncesı durum da şöyle yansı-
tılıyor:
"Devlet üzerine çöken mali ve iktisadi bozukluk
en fazla üreticiler üzerinde etkisini gösteriyor,
Osmanlı Imparatorluğu'nun köylü-çiftçi ahalisinin
sefaletine neden oluyordu...
Devlet hazinesinin giderlerinin durmadan ço-
ğalması, hükümetin vergilerı yıldan yıla arttırması-
na neden oluyordu... Burada en çok etkilenen de
çiftçilerdi... Çünkü vergiler onlardan toplanıyordu..."
• • •
Zulüm ve zorbalık koşullan içerisindeki çiftçilerin,
köylülerin ruhsal durumu çok huzursuz ve endişeli
bir konumda o dönem!..
Bu bir gerçekL
On altıncı yüzyıhn son on yılında kısa süreli isyan-
largörülüyor!..
Ibrahim Paşa'nın, vergi kalıntılannıtoplarken gös-
terdiğı şiddet, sınırsız ve hesapsız zulüm nedeniyle
Tebriz, Diyarbekir, Bağdat, Karaman ve bırçok yer-
de ayaklanmalar çıkıyor!..
Kara Yazıcı isyanının ise genel olarak öne çıkan ne-
denlerini şöyle özetlemek mümkün:
1- Feodal yapı üzerine oluşmuş toprak mülkiye-
tiyle yaşayan kesime tefeci ticaret sermayesinin
girmeye başlamasıyla Osmanlı devletınin maliye ve
ekonomisinin bozulması ve bunun sonucunda ken-
di topraklannın mültezimlereline geçmesiyle sultan
hükümetinin bu toprakiardan elde ettiği gelirierin
önemli kesimini yitirmesi.
2-16. yüzyıl ikinci yansında tımar ve zeamet sis-
teminin genel görünümünde baş gösteren bunalım,
büyük feodaller ve saray bürokrasisi temsilcileri ta-
rafindan küçük ve orta feoda/terin atadan kalma top-
raklanndan çıkanlmalan, ımparatorluğun serveti-
nin ve ezici gücünün eskiden beri temel direği gö-
revini gören feodalite savaşçılannın öneminin ve
kuvvetinin azalmasına sebep oldu.
Bu koşullar ücretli asker sayısının çoğaltılmasını zo-
runlu kıldı. Bu da sultan hükümetinin parayaolan ge-
reksinimini büsbütün artnrdı. Çünkü bu askertere ma-
aşmı parayla ödemek gerekıyordu. Çok zaman as-
kerlerin maaşı venldikten sonra devlet hazınesi bü-
tünüyte boşalmış oluyordu. Maaşlan sık sık gecik-
tirmek ise askeri güvenliğın yavaş yavaş gevşeme-
sine sebep olmuştu.
• • •
Kara Yazıcı Isyanı'nın toplumsal temeli çok de-
ğişik niteliklere mi sahipti?
Bu soruyayanıt aranırken başkaldırının temelınde
salt çiftçiler değil, feodaller, göçebeler ve asker ka-
çaklandavardı!..
Hatta Kâtip Çelebi, Hummer ve bazı tarihçiler is-
yanı Kürt ve Türkmen boylannın desteklediğini ya-
zıyorlardı...
llginçtir, Kara Yazıcı'nın çevresinde Avusturya
Cephesi'nden kaçan askeıienn çoğunlukta olduğu
görülüyordu!..
İsyan genış ölçüde yayıldı!..
Sonuç ne oldu?
Deli Hasan, kendi arkadaşlanyla halkı öndersiz bı-
raktı, yanı ihanet edip yönetim tarafına geçti!..
Asker kaçaklarının çoğu da düzenli orduya yeni-
den katıldı!..
Olan çiftçilere oldu. örgütsüz olduklarından ışçi sı-
nrfı gibi, çiftçiler bir önder çıkaramadı...
Çünkü çiftçilerin, yani köylülerin özelliği gereği,
kendi özgürlükleri içın sonuna kadar mücadele
edecek becerıleri yoktu!..
hikmet.cetinkaya(a cumhuriyet.com.tr
www.hikmetcetinkaya.org
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
TURKSOLUı ı
miN
Sü
TÜMETl
INDIBIN Şü
HUKÛMET1!GÖKÇE RRAT Bu millet Ordusuz kalmaz!
İNAN KAHRAMANÇĞLU indırin şu hükümet,!
YEKTA GÜNGÖR ÖZDEN Ayıp
GÜNEŞ AYAS Mıllıyetçılere Iran oltosı
Prof. Dr. ŞENER ÜŞÜMEZSOY Ulusal olmayan bir
devnmcılik olamaz
ONER YAÖCI Onuncu yıhndo Sıvos Katliamı'nın
verdığı gorev
ERKİN YURDAKUL 4 Temmuz. Olum gunu olsun!
Prof. Dr. CİHAN DURA Uyum yasası ve
teslımıyetçıler
MUSTAFA AYKUT AKŞİT Türk mıll.yetçihğı
ayrımcılıktır diyene bakın hele
1
ÖZGÜR BİU.UR 8 Temmuz Profesyonel devnmcılik
günu
^ L İ H YAVUZ Ferman AB'nınse Hoğlar bızımdır!
YON: 'Demokrasi" mi Cumhuriyefçilik Mi?
?7 07 ">8 w w w . turteolu.org
34. sayı bayilerde 1 .000.000 TL