Katalog

10 TEMMUZ 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER CHPden Mumcu'ya: 900 yıl mı sürecek? Efes kazLsı isyan ettîrdi SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk ANKARA (ANKA) - CHP Izmır Miüetvekili KenıaJ AnadoL Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu'ya yönelttiği so- nıönergesınde "Efesören yerinde kazılann tamam- İanması için daha 900 yd mı bekkmekgerekecek" dıye tepki gösterdi. Anadol, Mumcu'ya "arkeolojik kazdar"Ia ıl- gıli bir soru önergesi yö- nelttı. Anadol önergede, "Türkiye'de her >il kaç noktada arkeolojik kaa çahşması yapılmaktadır, bu arkeolojik kazılann kaç tanesi yabancı üni- versite, yabancı vakıf ve yabancı araşürma mer- kederi tarafindan siirdü- rülmektedir'' diye sordu. Anadol"un Mumcu'ya yönelttiği sorular şöyle: tf Avusturya Bilım Merkezı tarafindan Efes ören yerinde 110 yıldan bu yana kazı çalışması ya- pıldığı belirtılmektedir. Yine aynı kurum şu ana kadar tüm Efes ören yerinın sadece yüzde 10'unun kazılıp araştı- nldığını söylemektedir. Bu durumda, Türkiye ve tüm dünyada, araştırma- mn tamamının sonuçlan- ması için (kalan yüzde 90'ın bıtmesi için) 900 yıl daha beklenmesi mi gerekecektir? %/ Efes ören yerine her yıl ne kadar ziyaret- çi gelmektedır ve ne ka- dar para ödemektedir- ler° K' Efes ören yerinde toplanan bu paralann ne kadan arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmalan- na aynlmaktadır? Jt \ % • Akdeniz Üniversiteler Birliği, tarihi eserlerin depreme karşı güçlendirilmesi için çalışıyor Ayasofya'ya dünyakoruması kk kitaba imza günü I Haber Merkezi - Televizyon programcısı Sedef Kabaş. ilk kitabının ımza gününde hayranlanyla buluştu. Yaz Sohbetlen adı altında 'Kandilli Eskandil Restaurant'ta düzenlenen sabah kahvaltısmda okurlanyla bir araya gelen Sedef Kabaş, "Sesli Düşünceler' adı altuıda yayunlanan kitapta, televizyon programında yer alan 38 kişi ile söyleşilerinin yer aldığını belirtti. Apaydın'ın torunu öldü • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Evinde önceki gün sabaha karşı kalp krizi geçiren yazar Talip Apaydın'uı 24 yaşındâki torunu Yaman Apaydm yaşamını yıtirdi. tTÜ mezunu olan inşaat mühendisi Yaman Apaydm'uı uzun süredir kalp rahatsızlığı olduğu öğrenildi. Yaman Apaydın'ın cenazesi, dün Kocatepe Camii'nde kılınan ikindı namazının ardından Karşıyaka Mezarlığrnda toprağa verildi. Duruşmada silahlı saldırı • tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - tzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki 'adam öldürme* davasının duruşmasmda Murat Esen isimli kişi, kardeşini öldürmekten yargılanan sanığa silahlı saldında bulundu. Saldırıda sanık tbrahim Camdallı'mn yanmda bulunan jandarma eri kolundan yaralanırken Esen'in silahmın tutukluk yapması olası ölümleri engelledi. Esen gözaltına almu"ken olaya ilişkin soruşturma başlatıldı. Topkapı hançerine sigorta • ANKARA (AA)- Tokyo Metropolıtan Müzesi'nde 1 Ağustos'tan itibaren sergüenecek olan kabzası çok değerli 3 iri zümrüt, kuu ise farklı boyutlardaki elmaslarla süslü dünyaca ünlü '"Topkapı Hançeri", 50 milyon dolara sigortalandı. Anadolu topraklannın üç muhteşem imparatorluğu "'Hitıt, Bizans ve Osmanlı" hazmelen, Tokyo Metropolitan Müzesi'nde açılacak büyük sergi için 17 Temmuz'dan itibaren Japonya'ya gönderilecek. Uzaydan Türkiye fotoğrafları • CfflCAGO (AA) - ABD'nin Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ile Japon astronomlann oluşturduğu ASTER ekibi tarafindan elde edilen uzaydan Türkiye fotoğraflan, NASA'nuı internetteki "Visible Earth: Görünür Dünya" sitesinden sergileniyor. Terra uydusu tarafindan çekilen bir tstanbul fotoğrafında. Boğaz'ın Marmara Denizi'ne açılan kanalının derinliği açıkça görülebıliyor. NASA'nuı'Visible Earth' adh sıtesinin adresi şö\ le: www visibleearth.gov 2 kişiye 180 milyar lira • ANKARA (AA) - Şans Topu'nun bu haftaki çekilişinde, üst kolon numaralan, '06, 17. 24,27, 34' alt numarası ise ' 11' olarak belirlenirken, 5 artı 1 bilen 2 kişi 180 milyar 455 milyon 100 biner kazandı. Çekilişte, 5 bilenler 1 milyar 133 milyon 250 biner. 4 artı 1 bilenler 109 milyon 600 biner, 4 bilenler 12 milyon 200 biner, 3 artı 1 bilenler 5 milyon 150 biner, 3 bilenler 1 milyon 50 bıner, 2 artı 1 bilenler 1 milyon 700 biner, 1 artı 1 büenler ise 900 biner ikramiye kazandı. • Istanbul'da sur içinde kalan 15 eser teknolojinin tüm olanaklanndan yararlanılarak depreme karşı güçlendirilecek. Projenin tüm maddi gideri AB'nin sağladığı fonlar ile karşılanacak. Istanbul Haber Servisi - Akde- niz Ünh ersıtelen Birhği'nin (UNI- MED) "KültürelMirasınKorun- ması ProjesT kapsamında Boğa- ziçi Cnıversitesi (BÜ) ile Roma Üniversıtesı "La Sapienza" işbır- lığinde başlatılan çalışmada tari- hi eserlerin deprem hasan sapta- nacak. Projenin pilot uygulama- sı olarak yürütülen "Ayasofya Mü- zesi Güçlendirme Çahşmalan" dün basına tanıtıldı. 15 eser güçlenecek Ayasofya Müzesi Kubbe Al- tı'nda üç boyutlu ölçüm yapan ci- hazlar yardımıyla değişik nokta- lardakı hasarlar tespit edildi. Top- lantıda, proje ile Istanbul'da sur içinde kalan 15 eserin teknolojı- Ayasofya Müzesi Kubbe AJtı'nda üç boyutlu ölçüm yapan cinazlar yardımıyla değişik noktalardaki hasarlar tespit edildi. nin tüm olanaklanndan yararlanı- larak depreme karşı güçlendiril- mesınin hedeflendiği belirtildi. Projenin tüm maddi gıderinın AB'nin sağladığı fonlar ile karşı- landığmı vurgulayan UNIMED Proje Sorumlusu Dr. Roberto Al- bergonl "Bu çahşmalar tamam- landığında tüm dünyanın yarar- lanacağı veriler ortaya çıkmış ola- cak ve eski eserlerin korunması daha da kolaylaşacak" dedi. Kültür ve Turizm Bakanlığı UNIMED Projesi Koordinatörü Mehmet Cürkan da bakanlığın tam desteği ile projenin başanlı bir şekilde sonlandınlacağını ıfade etti. Yapılan ön çalışmayla elde edi- lecek verilerin Ayasofya'nın ko- runması açısından önernli bir adım olduğunu vurgulayan Ayasofya Müzesi Müdürü Sefer Arapoğlu Müzeye ügi çekmeninyoüan Eskişehir'de bulunan Türkrye'nin tek Shil Havacılık ve Teyyare Müzesi, istenifcn düzeyde ilgi görmeyince,restoreedilen yoku uçağı için- de restoran kuruldu. alana çocuk parkı yapıldı. Müze Müdürü Arif Akkır, "Müzeye olan Ugi her geçen gün azabyor. Bümesinde iki ünrversite bulunan kentte öğrenciler de çok ügisiz. Ceçen yda kadar yeni evlenen çift- ler. sünnet çocuklan bile müzeye gelerek haura fotoğran çektirirdi. Okedeki tek shü havacıhk müzesi olduğu için ziyaretçüere gereken hoşgörüyü gösteriyoruz. Burada, askeri müzelerdeki gibi aşın disiplin uygulamıyo- nız. Insanlann ügisini çekebihnekiçin her yohı denedik, ancak yine de başanb olamadık" dedL (Fotoğraf: AA) ANKARA 5. SULH MAHKEMESİ LPG patlanıasi olayında 3 tutııklama ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Incesu'daki bir LPG istasyonunda meydana gelen patlamay- la ilgili olarak istasyonun sahibi Sedat ÇeBk, is- tasyon müdürü Uğıır Aktürk ve gaz dağıtım şir- keti Burak Petrol'un sahibi Mustafa Aybars Uya- nık, suçüstü savcısı Ahmet Muthı tarafindan sor- gulan yapıldıktan sonra tutuklanmalan istemiyle nöbetçi Ankara 5. Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Çel)k, Aktürk ve Uyanık "tedbirsiz- hk ve dikkatsiztik sonucu ölüme, yangına ve bir- den fazla kişinin yaralanmasına sebebiyet verdik- |. leri" gerekçesiyle tutuklandı. ALİ MÜFİT GÜRTUNA'NIN ÎDDİASI: Onceden deprem tahmmi müıııkün tstanbul Haber Senisi - Istanbul Büyükşehir Be- lediye Başkam AB \lüfit Gürtuna. depremlerin önceden tahmin edılmesi konusunda, "Sadece ts- tanbul değiL birçok yerde bu tahminlere en azın- dan bir 15-20 günlük süre opsivonu göz önüne ah- narak ulaşılabileceğini düşünüyoruz" dedi.Çalış- malan, TUBlTAK Marmara Araşürma Merkezi ile beraber yaptıklannı kaydeden Gürtuna, dep- rem tahmininde radon gazı ve diğer doğal olayla- nn değerlendırihnesiyle bir sonuca vardıklannı bildirdi. Gürtuna son olarak Saros Körfezi'ndeki deprertıin tahmin edilebildiğini söyledi. ise "Dünya mirası eserlerin ko- runmasında Ayasofya'nın pilot proje olarak ele ahnması muduhık vericidir" dedi. 1.7 mllyon dolar malivet Projenin mimarlanndan Priscfl- la Paotini de projenin amacının öl- çümü yapılan eserlerin çok hassas üç boyutlu bir modelini çıkararak binanın yapısal gücünün ve dep- remden nasıl etkileneceğine dair verilerin ortaya çıkanlması oldu- ğunu söyledi. Paolini. "Amacunız binanın hasar görmesini engeüe- mek ancak bina hasar görse de or- taya çıkanlan model sayesinde as- una bire bir uygun yenileme>apd- ması sağlanacakür"diye konuşru. Topkapı Sarayı Müze Müdürü Fi- Kz Çağman da tarihi eserlerin sa- dece Istanbul'un değil tüm insan- lığın mirası olduğunu vurguladı. UNIMED projesinin maliyeti- nin l .7 milyon Euro olarak belir- lendiğinin kaydedildiği toplantıda, milimetrik olarak yapılan üç bo- yutlu rölöve çahşmalanyla deprem hasarriskininminimuma indirile- ceği açıklandı. ÎSTANBUL Deprem dedikodusu panikyarattı tstanbul Haber Servisi - tstan- bul"da dün ortaya çıkan "deprem olacak" söylentisi kentte büyük panik yarattı. Kulaktan kulağa yayılan "Saat 17.00 sıralannda büyük bir deprem olacak*" şek- lindeki dedikodu üzerine tstanbul- lular evlerini ve işyerlerini terk ederek panik halinde sokaklara çıktı. Kentte yaşanan panik üze- rine açıklama yapan bilim adam- lan ve yetkililer deprem beklen- tisi olmadığını söylediler. Paniğe kapılan Istanbullular, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi'nin telefonlannı ki- litlerken gazetemize de çok sa- %ıda telefon geldi. Boğaziçi Üni- versitesi Kandilli Rasathanesi Müdürü Gülay Barborosoğlu. ellerindeki verilerde Marmara Bölgesi'nde deprem nskinin art- tığı yönünde herhangi bir bul- guya rastlanmadığını belirtti. Rasathanenin eski müdürü Prof. Dr. Ahmet Metelşıkara da yap- tığı açıklamada, bugünün tekno- lojisiyle depremlerin önceden bilinmesinin mümkün olmadı- ğını anımsatarak yurttaşlann kaynağı belli olmayan bu rür söylentilere itıbar etrnemelerini istedi. tTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan da son zaman- larda bazı kişilerin tstanbul'da yakın bir zamanda deprem olacağı yönünde basuıa beyanat- lar verdiğini, ancak bunlann her- hangi bu- bilimsel değerinin ol- madığını \oırguladi. ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Çok Kültürlülük Geçen yazımda belirttiğim üzere "Türkiye'de de- mokratikleşme ve Kürt sonınunun çözümü" konu- lu toplantıda yapamadığım, "çok kültürlülük" baş- lıklı sunumumun ana hatlannı, sizlerie paylaşmaya çabalayacağım. Etnik yapı bakımından memleketimiz, dünyanın en ilginç ve sorunlu ülkelerinden biridir. Her ne ka- dar eski bir siyasetçimiz, çok u zarif!" bir biçimde, "ne mozaiği ulan..." diyerek yadsımış olsa bile, Türkiye tam bir etnik mozaiktir ve büyük bir zengın- lik olan bu yapı, yanlış yaklaşımlar nedeniyle sorun olarak görülmektedir. • • • 1. Dünya Savaşı öncesinde Avrupa'da, 4 büyük imparatorluk bulunmaktaydı. Bunlar Ingiltere, Rus- ya, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı Imparatorlu- ğu idi. Savaş sonrasında, Avusturya-Macaristan ve Os- manlı, tümüyle dağıldı. Rusya yeni bir yapı ve anla- yışla varlığını sürdürebildi. Ingiltere ise müthiş ka- zançlı çıktı. ABD ve Başkan Wilson, "Uluslann ka- derferini belirieme hakkrndan söz ediyoıiardı ama; bu yaklaşım, "işlerine geldiği" sürece geçerli idi. örneğin, Musul'da halkoylamasına gidilmedi. Zira cahil halk (!), doğru oy kullanamazmış!.. Osmanlı İmparatorluğu, "çokuluslu" bir impara- torluk idi. Zaten günümüzde, Osmanlı imparatorlu- ğu'nun bir zamanlar egemen olduğu topraklar üze- rinde, 34 ayn devlet yaşamaktadır. Ve bu impara- torluğun kalıntısı üzerinde kurulan bir devlette, tür- deş (homojen) bir etnik yapı bulunması beklene- mez. Hele 19. yüzyılın son çeyreğınde, Rumeli ve Balkanlar'dan göçen kitleler ve gene aynı dönem- de, Kafkasya'dan göçen yüz binler düşünüldüğü zaman, bir "ulus devlet" kurmanın ne denli güç ol- duğu açıkça görülür. işte cumhuriyet, bu karmaşık yapıdan bir ulus oluşturmak durumundaydı. • • • Farklı ulus tanımlan vardır. örneğin, aynı ırktan gelenlerin oluşturduklan "ırk ulusu". Ya da aynı dil- den gelenlerin oluşturdukları "dil ulusu"; aynı kan- dan gelenlerin oluşturduklan "kan ulusu" vb. gibi. Günümüz dünyasında çok geçerli olan bir başka ulus türü, "devlet ulus"Xur. Yani, aynı devletin va- tandaşlannın oluşturduğu ulus... Türkiye Cumhuriyeti böyle bir ulus anlayışı be- nimsedi ve "Türkiye Cumhuriyeti'ne vatandaşlık bağı ile bağlı olan ve kamusal yaşamda resmi dil Türkçeyi benimseyen herkesi" Türk saydı. Hangi dilden, hangi ırktan, hangi dinden, hangi mezhep- ten vb. olursa olsun... Türkiye, "Türkmenlerin kurduğu" ve diğer etnik gruplann, "azınlık" durumunda olduğu bir ülke de- ğildir. Türkiye, Türkiye'de yaşamakta olan tüm etnik gruplann birlikte kurduklan bir devlettir. Ve "devlet ulus" anlayışı çerçevesinde bir "ulus devlettir". Gerçekten, günümüz Türkiye'sinde; kendi dili. al- fabesi, folkloru, mutfağı, dansı, türküsü vs. olan 20'nin üzerinde etnik grup vardır. Bunlardan bazılan büyük, bazılan küçüktür. Devlet, büyüklüklerine hiç bakmadan hepsine eşit uzaklıkta durmak zorunda- dır. Zira, aksi takdirde, içinden çıkılmaz sorunlar or- taya çıkar. Ve bu etnik gruplar, elbette kültürlerini geliştirmek hakkına sahip olacaklardır. Yukarda da vurguladı- ğım gibi, buradaki "farklılık", bizim zenginliğimizdir. Farklı renkler, farklı sesler... Fakat eğer bu farklılık, bir "aynmcılığa" zemin oluşturma anlayışına dönü- şürse ne uluslararası hukuk ne de iç hukukumuz buna göz yumar. Zaten bu husus, tüm uluslararası belgelerde net bir biçimde açıklanmıştır. • • • Mütareke dönemınde, ciddi bir "Çerkez aynmcı- lığı" vardı. Bunu izleyen dönemde Kürt aynmcılığı başladı. özellikle Koçgiri ayaklanması ve ardından Şeytı Sait, Ankara'yı ürküttü. Belki bu korkular ol- masaydı, daha esnek bir yapı oluşturulabilirdi. En azından Osmanlfnın son dönemlerindeki "eyalet sistemine" benzeyen yapı gibi bir yapı kurulabilirdi. Ama olmadı. Ve günümüzde yeni dünya düzeninin getirdiği ve "alt kimlikleri ön plana çıkartmak isteyen", yeni bir demokrasi anlayışı çerçevesinde, etnik kimlik ön plana çıkartılmak isteniyor. Ama bunun ardından "aynlık talebi" gelecekse hiçbir ulus devlet buna izin vermez. • • • Çok kültürlülük, yani çok renklilik, çokseslilik bü- yük bir zenginliktir. Ama eğer bu, çok kültürlülük, bir aynmcılığa zemin oluşturursa çok yazık olur. OECD ülkeleri arasında Türkiye beşinci ucuz ülke ANKARA (ANKA) - Türkiye. Türk Lira- sı'nın değerlennesine paralel olarak OECD ülkeleri arasında karşı- laştumalı fiyat düzey- lerine göre en ucuz be- şinci ülke konumuna geriledi. Çekve Slovak cumhuriyetleri ile Po- lonya'dan sonra Maca- ristan da Türkiye'den daha ucuz hale geldi. OECD tarafindan her ay rüketici fiyatla- n baz alınarak hesap- lanan "karşüaşürmah fiyat düze>1eri"ni gös- teren istatistiklerin ni- san sonuçlan yayım- landı. Buna göre, OECD'de Türkiye'den daha ucuz ülke sayısı dörde yükseldi. Nisanda Türkiye'de 100 liraya alınabilen mal ve hizmetin bede- li, Macaristan'da 98 li- raya indi. Daha önce OECD'de Türkiye'den daha ucuz ülke olarak ğyalnızca Çek ve Slo- vak cumhuriyetleri bu- lunurken martta Polon- ya da genel fiyat düze- yi itibanyla daha ucuz konuma geçtı. Bu üç ülke nisanda da Türki- ye'den daha düşük bir fiyat düzeyi sergileme- ye devam etti. Türkiye'de 100 liraya alınan bir sepet mal ve hizmetin bedeli Polon- ya'da 94. Cek Cumhu- riyeti'nde 93, Slovak Cumhuriyeti'nde ise 66 lira oldu. Japonya en pahalısı OECD \erilerine gö- re Türkiye'nin karşı- laştırmalı olarak en ucuz olduğu ülkelerin başuıda, OECD 'nin en pahah ülkesı Japonya geldi. Nisanda Japon- ya"da lOOyenealınabi- lecek mal ve hizmet için Türkiye'de yalnızca 41 yen karşılıgî Türk Lira- sı ödemek yeterli oldu.'"