Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 HAZİRAN 2003 SALI HABERLER Bakanlar Kurulu, Genelkurmay'ın askerlik süresinin kısaltılması önerisini aynen benimsedi Hükümet onay verdi Esenkent'te SHP GençlikŞöleni Sosyal Demokrat Halk Partisi (SHP) tstanbul Gençlik MecBsi tarafindan Esenkent Rıfat Dgaz Açıkhava Tiyatrosu'nda "Gençlik Şökni" düzenlendL Çok sayıda yurttaşm kaakhğı şölende halk müziginin se\ikn ekipleri Grup Çığ ve Grup Nurhak ile genç türkücü Tolga Sağ sahne akh. Konserde aianı dokturanlar türkülere halaylarla eşHk etti. Gece geç saatiere kadar devam eden şölende oynanan "HurdacT adh oyun da büyük beğeni topladL Şölende bir konuşma yapan Esenyurt Beîediye Başkanı Gürbüz Çapan, daha fazla özgürtük, eşhük ve adalet için yola çıkan SHP'ye, herkesin destek otanasuu istedi Çapan, "Biz Hakkârideki Kürt'ü de, Edirne'deki Türk'ü de kucaknyoruz ve inadma sol diyoruz" dedl Şöiene parti Genel Başkanı Murat Karayalçın ile Genel Sekreter Fikri Sağiar birer kutiama mesajı gönderdi (Fotoğraf: ÖZGÜR BURAK ÖZTÜRK) 32 KİŞİGÖZALTINA ALINDI ÖDP'liKayışhn duruşması olaylıgeçti tstanbul Haber Seryisi - Okmeydanı'nda geçen yıl ağustos ayında ÖDP bildirisi dağıhrken öldürülen Sinan Kaytş'ın Sultanahmet Adliyesi'ndeki davasuun ardından slogan atan yakınlanna ve partililere polis müdahale etti. Polisin sert davrandığı olay sırasında bazı Idşiler yaralanırken 32 kişi gözaltma alındı. Istanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya, tutuklu sanıklar Ziya Yücetepe ile Ömer Karakuş katıldı. Duruşmada esas hakkındaki görüşünü açıklayan Cumhuriyet Savcısı Ziya Hurşit Karayurt, sanıklardan Ziya Yücetepe'nin "kasten adam ökhırmek", "müessir fnT ve "ruhsatsız silah buhjndurmak" suçlanndan 26 ile 34 yıl arasında a|ır hapis cezasına çarphnlmasını talep etti. Omer Karakuş'un da "kavgada silah boşaltmak" ve "nıhsatsız silah bulundurmak" suçlanndan 1 yıl 2 ay ile 4 yıl arasında hapis cezasına çarphnlmasını isteyen savcı Karayurt, bu sanığın tahliye edilmesi talebinde bulundu. Sanıklann tutukluluk halinin devamına karar veren mahkeme heyeti duruşmayı erteledi. Duruşmaya dinleyici olarak katılan, olayda ölen ve yaralananlann yakınlan ile ÖDP üyelerinden oluşan yaklaşık 25 kişilik grup, salondan çıktıktan sonra, adliye koridorlannda Sinan Kayış'ın fotoğraflannı taşıyarak slogan atinaya başladı. Gruba müdahale eden polis 32 kişiyi döverek gözaltma aldı. ÎLÇE BAŞKANLARITOPLANTISI CHPörgütleri Piriştina'yı istemedi İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - CHP îzmir üçe örgütlerinin başkanlan, Ahmet Piriştina'nın yerel seçimlerde CHP büyükşehir beîediye başkan adayı olarak gösterilmesine karşı çıktı.Siyasi partiler, yerel seçimler için îzmir'deki aday belirleme çahşmalannı sürdürürken CHP il örgütü, büyükşehir belediye başkan adayının parti içinden çıkmasuu istiyor. CHP tzmir II Başkanı Alaattin Yüksel, aday belirleme çalışmalan kapsamında dün 28 il başkanını bir araya getirdi. Izmir Büyükşehir Beîediye Başkanı Ahmet Piriştina'nın isminin CHP'den büyükşehir beîediye başkan adayı olarak geçtiğini belirten Yüksel, ilçe başkanlanna, "Piriştina'nın CHP adayı ohnasmı ister nusiniz?" sorusunu yöneltti. tlçe başkanlannın bu soruya, "Seçime örgüt içinden bir isimle katümamız doğru olur. Piriştina'nın, CHP adayı ohnasmı istemiyoruz" yanıtını verdikleri öğrenildi. Yüksel'üı, bu görüşü tutanaklara geçirttiği ve hafta içinde genel merkeze ileteceği bildirildi. Toplanti öncesi açıklama yapan CHP TBMM Grup Başkanvekili Oğuz Oyan ise AKP hükümetinin uygulamalannı eleştirdi. Hükümetin özellikle dış politikada başansız olduğunu söyleyen Oyan, tezkere krizinden sonra ABD'nin her geçen gün Türkiye'den ilave tavizler istediğini belirtti. Hükümetin dikkatli olması gerektiğini savunan Oyan, şunlan söyledi: "ABD, Türkiye'yle, tran'ın iHşküerini bozacak eylemler yapabiHr. TBMM'dereddedOentezkereler, Türkiye'deki demokrasinin gücünü bütün dünyaya gösterdi Türkiye 2004 yıh sonunda AB ile tam üyeük müzakerelerine başlavacaksa, bu uyum paketieri ile değfl, 1 Mart tezkeresinin sonuçbnyla oJacaknr" diye konuştu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümet, Genelkurmay Başkanlığı ta- rafindan iletilen askerlik süresinin kı- salülmasına ilişkin öneriyi dünkü Ba- kanlar Kurulu'nda aynen benimsedi. Genelkurmay Başkanlığı'nın yazılı açıklamayla kamuoyuna duyurduğu süre kısaltma karan kabine üyeleri ve iktidar partisi yönetimi için de sürpriz oldu. îktidarkulisinde, Genelkurmay'ın açıklamasından önce böyle bir karar- dan Milli Savunma Bakanı 'nın da ha- berdar olmadığı konuşulurken parti yönetıcılen "bilgi sahibi olmadıklan- nı" doğruladı. Genelkurmay Başkanlığı'nın, asker- lik süresinin kısalülmasına ilişkin öne- Kücülme operasyonu Planlan terör geciktirdi • TSK, vurucu gücünü yükselterek küçülme ve harekât kabiliyeti yüksek birlik planlannı 9O'lı yıllarda uygulamaya koydu. Fakat bölücü terör nedeniyle uygulama tam anlamıyla gerçekleştirilemedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk Silahlı Kuvvetlen (TSK). bırlik- lerinin harekât kabiliyetini yükseltme, mobil, küçük, elastik birlikleroluştur- ma, silah ve diğer sistemlerde uzman personel kullanma yönündeki planla- nnı Doğu Bloku'nun çökmesinin ar- dından uygulamaya koydu. Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu Bölgesi'nde ya- şanan bölücü terör nedeniyle bu plan- lann uygulanması gecikti. Sovyetler Birliği'nin başını çektiği Doğu Bloku'nun çökmesinin ardın- dan tüm dünyadaki tehdit algılamala- n ve buna bağlı olarak savunma kon- septleri de değişti. 199O'Iı yıllar bo- yunca her ülke ordusunun soğuk sa- vaş sonrası oluşan tehditlere yönelik yapılanmasına hız verdi. TSK ise tam bu dönemde soğuk savaş sonrası teh- dit sıralamasında ilk sırada yer alan ay- nlıkçı terör ile mücadele ediyordu. Uzun yıllar süren terörle mücadele nedeniyle TSK, planlannın bir bölü- münü ertelemek durumunda kaldı. TSK, terörle mücadelede uzman per- sonelin örgütlenmesi, A ve B timleri- nin kullanıhnası, özel harekât taburla- nmn oluşturulması gibi çalışmalan 199O'lı yıllann başında tamamladı. Te- rörle mücadelede uzman personelin yetiştirilmesi, kırsal alanda PKK'ye karşı büyük başanlan getirdi. Kara birliklerini, büyük oranda ye- ni tehdit algılamalan üzerine geliştiri- len konsepte göre tertipleyen TSK, as- ker sayısındaki azaltımı en sona bırak- tı TSK, "PKK-KADEK'in pasifize edümesi'', ABD'nin Irak'a yönelik yap- tığı askeri harekâtın çatişma bölümü- nün sona ermesinin ardından askerlik sürelerini kısaltarak bu yöndeki plan- lannı da uygulamaya koydu. Genel- kurmay, birliklerini bölge merkezli top- layarak olaylara hızlı ve etkin müdaha- le eden birlikler oluşturmayı planlıyor. Subay eğitimirü daha üst düzeye çıİcar- mak için çalışmalar yapılırken, alt dü- zeydeki personel ihtiyacının da sözleş- meli olarak karşılanması hedefleniyor. • Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Genelkurmay'ın askerlik süresinin kısaltılması önerisini benimsediklerini söyledi. AKP Grup Başkanvekili Salih Kapusuz karan "isabetli" bulduklannı belirtirken öneriye CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç'tan da destek geldi. risi dün Bakanlar Kurulu'nda ele alın- dı. Toplantı sonrasında açıkJama yapan hükümet sözcüsü ve Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Genelkurmay tarafindan iletilen normal askerlik süresinin 18 ay- dan 15 aya, yedek subaylık süresinin 16 aydan 12 aya, kısa dönem erbaş ve erlenn askerlik süresinin de 8 aydan 6 aya indinlmesine ilişkin Genelkurmay Başkanhğı önerisini hükümet olarak ay- nen benimsediklerini bildirdi. Çiçek, bu konudaki Bakanlar Kurulu karan- nın imzaya açıldığını kaydetti. Kurul toplantisı öncesinde gazeteci- lerin sorulannı yanıtlayan AKP Grup Başkanvekili SaBh Kapusuz karan "isa- betii" bulduklannı belirtirken "•Hükü- metin ne kadar haberdarolduğunu bfl- miyorum" dedi. Meclis'e de bu konu- da bilgi verilmediği görüşüne ise kar- şı çıkan Kapusuz, bedelli askerlikle il- gili sonuçsuz çalışmaya dikkat çeke- rek "Büiyorsunuz Milli Savunma Ko- misyMnımuzresenbu konununiçinegir- dL Dolayh bile olsa bu konuda beklen- ti vardı" dedı. Kapusuz, "Ben şahsen böyle bir adım bektiyordum. Uzun sü- reli, sadece parası olana değiL herkese \^>gın bir düzenlemeolduğu için olum- lu" görüşünü dile getirdi. Salih Kapusuz. gazetecilerin dile ge- tirdiği "MGK'ninj-apısuundeğiştirü- mesme karşı çıkan Genelkurmay,AB'jç jest vaparken Bizim yapabileceğimiz bu kadar' mesajı da verdi'' yorumuna ise katılmadığını söyledi. Kapusuz, İĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇtN »#»•#•»«••••••«• •»•#•"•••••••••••••••••• "Bunlar çok ileri yorumlar. AB konu- sunda büîlerinin zannetiği gibi bize ait konulan ön plana çıkarma ga>Tetimiz yok" diye konuştu. Askerlik süresinin kısaltılmasına CHP'den de destek geldi. CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç. gazetecile- rin sorusu üzerine, karan destekledik- lerini bildirdi. Erdoğan, Iğsız'la görûjtü Bu arada Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Genelkurmay Personel Başkanı Korgeneral Hasan Iğaz'ı kabul ederek bir süre görüştü. Başbakanlık Merkez Bina'da basına kapalı olarak gerçekleşen kabul 20 dakika sürdü. 795 bin asker TSK NATO'da ıkincı buyük ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - NATO istatistiklerine göre Türkı- ye, ittifak içerisinde ikınci en büyük askeri güce sahip ülke durumunda. 19 NATO ülkesi arasında 1 milyon 482 bin askeri olan ABD. en fazla askere sahip ülke olurken ABD'yi 795 bin askerle Türkiye, ardından 374 bin askerle îtalya izliyor. 1990 yılı sonrasında NATO içeri- sinde tüm ülkeler asker sayılannda indirime giderken, Yunanistan ve Türkiye asker sayılannda indirime gitmeyen ikı ittifak üyesi oldu. NA- TO içerisinde asker sayısında en bü- yük indinme gıden ülke Fransa. 1990 yılında 550 bin askeri olan Fransa, 2001 'de bunu 367 bine düşürdü. Ital- ya'nın 1990'da 493 bin olan asker sa- yısı, 2001 'de 374 bine, Almanya'nın 1990'da 545 bin olan asker sayısı da 2001 de 307 bine düştü. AB'de askerlik yapmak istemeyenler için seçenekli kamu hizmeti sunuluyor Her ülkede farldı uygulama ANK\RA(CumhuriyetBürosu)- Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, profesyonel ordu seçeneğine yöne- lirken zorunlu askerlik uygulaması- nı geride bıraktılar. fiıgiltere, Irlanda ve Lüksemburg'da savaş dışında zorunlu askerlik hiç uygulanmazken Belçika 1992 yılın- da, Hollanda da 1996 yılında zorun- lu askerliği kaldırdı. AB üyesi diğer ülkelerde de askerlik yapmak isteme- yenler için zorunlu kamu hizmeti uy- gulaması bulunuyor. Yalnızca Yuna- nistan'da. kamu hizmetüıin silahsız olarak orduda yapılması zorunlulu- ğu bulunuyor. AB ülkelerinde asker- lik konusunda uygulamalar şöyle: • Ingiltere, Lüksemburg, Irian- da: Zorunlu askerlik uygulaması bu- lunmuyor. • Belçika: Zorunlu askerlik uy- gulamasına 1992'de son verildi. • Hollanda: Zorunlu askerlik uy- gulamasına 1996'da son verildi. • İspanya: Zorunlu askerlik uy- gulamasına 2001'de son verildi. Askerlik 9 ay. 9 aylık da alternatif ER VE ERBAŞ İAŞELERİ EN BÜYÜK GÎDERİ OLUŞTURUYOR Bütçedebüyüktasamıf sağlanacak SERTAÇ EŞ ANKARA-Genelkurmay'm askerlik sürelerinin 2-4 ay arasında kısaltılması yönündeki önerisi eko- nomik olarak bütçeyi de rahatlatacak. En büyük ra- hatlama devletin yedeksubaylara yaptığı harcama kaleminde ortaya çıkıyor. En düşük 730 milyon lira maaş alan her yedek- subay için toplam 4 aylık 2 milyar 920 milyon ta- sarruf sağlanmış oluyor. Er ve erbaşlann aylık ma- aşlan, günlük iaşe giderlerinin 3 aylık toplamı da bütçedeki gider kalemlerinde önemli bir miktan oluşturuyor. Er ve erbaşlar için askerliğin 90 gün kı- salması nedeniyle asker başına iaşe (beslenme) har- camalannda 495 milyon liralık tasarruf sağlanacak. Genelkurmay'ın askerlik sürelerinin kısaltılması yönünde hükümete götürdüğü öneri, savunma har- camalannda önemli ölçüde tasarrufa yol açacak. Askerlik süresinin 2-4 ay arasında kısalması nede- niyle Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) personel har- camalan konusunda da değişen oranlarda düşüş sağ- lanmış olacak. TSK'nin personelinin 127 bini muvazzaf su- bay, sözleşmeli subay, astsubay, uzman er ve er- başlardan oluşuyor. Son dönemde sivil çalışan sa- yısının da mesleklere göre arbş gösterdiği TSK'nin personelinin büyük bölümünü yedeksubay, er ve erbaşlar oluşturuyor. Yedeksubay olarak görev yapanlar askerliklerinin acemilik dönemi hariç devletten maaş alıyor. kamu hizmeti zorunluluğu bulu- nuyor. • Italya: Zorunlu askerlik 2006'da kalkıyor. Askerlik 10 ay. 10 aylık alternatif kamu hizmeti zorunlulu- ğu var. • Portekiz: 2003 yılında zorun- lu askerliğin kaldınlması karan alın- dı. Askerlik 4 ay. 7 ay alternatif ka- mu hizmeti zorunluluğu var. ^ Avusturya: Askeri hizmet 7 ay. Alternatif kamu hizmeti 12 ay. • Almanya: Askerlik hizmeti 2002'de 10 aydan 9 aya indi. Alter- natif kamu hizmeti de 11 aydan 10 aya indi. */ Finlandiya: Askerlik süresi or- talama 8.5 ay. Alternatif kamu hiz- meti 13 ay. \/ Danimarka: Askerlik süresi 4 ile 12 ay arasında değişiyor. Alter- natif kamu hizmeti 4 ile 13 ay ara- sında değişiyor. i/ İsveç: Askerlik süresi 7.5 ile 17.5 ay arasında değişiyor. Alterna- tif kamu hizmeti kişilere göre ya is- tenmiyor ya da 10.5 aya kadar çı- kabiliyor. • Yunanistan: Askerlik hizme- ti 18 ile 23 ay arasında değişiyor. Askere gitmeyenler, 30 aya ka- dar silahsız askeri hizmet yapmak zorunda. NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr TİİKR TİKP ve Aydınlık gazetesinde birlikte olduğumuz, iyi kötü birçok anıyı paylaştığımız bir grup arkadaşla cumar- tesi akşamı tekne gezisine çıktık. Bu, geçmişe bir yolculuk da sayılabilirdi. Ya- nımızda çocuklar da vardı. 1968 döne- minde Siyasal Bilgiler Faküttesi Sosya- list Fikir Kulübü'nde birlikte yöneticilik yaptığımız Alp'le arkadaşlığımız tam 35 yılı geride bırakmıştı. Alp, tekne gezisi- ne yetişebilmek için alelacele yurtdışın- dan gelmişti. Bir dönem Alp, SBF Sos- yalist Fikir Kulübü Başkanlığı yaptığında Hüseyin Cevahir ve ben de yönetim kurulu üyesiydik. Ondan sonra kulübün başkanlığını ben üstienmiştim. Topluluğun en deneyimli isimleri Ha- lim Ağabey ve Sabahat Abla'ydı. Halim Agabey, 1951 TKPtutuklamasından bu- günlere geliyordu. 1980'de onunla Ma- mak'ı birlikte yaşamıştık. Halim Ağabey, Şefik Hüsnü'lerden, Reşat Fuat'lardan, Müntekim Ökmen'lerden gelen birge- leneği bizlere taşımıştı. Doktor Sevinç (Özgüner) Abla öldürüldüğünde (1980) Halim Ağabey'le Sabahat Abla aynı apart- mandaydılar. Birçok eski arkadaş aynı yer- den ev sahibi olmuşlar ve çok değerii bir Eski Arkadaşlarla Yolculuk arkadaşlannın ülkücüler tarafindan ölü- müne acıyla tanıklık etmişlerdi. Tekne gezisinde, 1978 yılında yayım- lanan Aydınlık gazetesinin genç çalışan- lan artık orta yaşı çoktan geride bırak- mıştı. Ragıp. ressam Aysu, Kasım, Se- vinç, Ayda ve Erhan, Sabtt, Akın, La- ttf, Gürtıan, Sadun, Nurperi, Muzaffer, Macrt, Servet, Hüsnü, Aydınlık Hüse- yin, Alper, Muhsine, Oğuz, Figen, Can, Korhan, Ayşegül, Umit kalabalık tek- nede gözüme çarpanlardı. 12 Mart'ta Yıldınm Bölge Kadınlar Ko- ğuşu'ndan bir grup kadın teknenin bir kö- şesinde, geçmişi. geleceği çocuklan ko- nuşuyoriardı. Fatma, Fatmagül, Sem- ra, Ipek, Sema, Aden, Mine ve Ulküyü gördüm. 12 Martdöneminin erkekleri de onlan dinliyordu: Akın, Orhan, Alp, Hüs- nü, Gürtıan, Cenap, Selahattin, Ok- tay, Aydoğan, Samuel, 32 yıla varan bir yolculuğun heyecanı içindeydiler. Devrimci Gençlik Birliği'nin eski genç- leri de çoktu: Atilla, Nurgül, Altan, Mah- mut, Necmiye, Şadi, Hürriyet, Hasan Hayri, Ayşegül, Ahmet Cengiz, Ayşe, Rana, vlki. Zehra, Taşkın, Şahap Me- te, Tülin, Selma, Neyyir, Cihan, Nezih, Mehmet ve Ökkeş'in yaşlan 50'lere da- yanmıştı. 1974'te annesinin piyano çalarken ayaklan altında dolaşan Savran artık 30'lu yaşlardaydı. Ayşe ve Şamil'e göz kulak olmaya çalışıyordu. Yeni kuşak gençler ise bu saçlan ağarmış kalabalı- ğı merak ve ilgiyle izliyordu. ••• Bir birlikteliğin üzerinden 20-30 yıl geç- mişti. Geçmişe dayalı dostluklarımızın değerini yıllar geçtikçe daha iyi anlıyo- ruz. Bu birlikteliğin kendineözgü bir geç- mişi, kendine özgü acılan ve sıkıntılan, mutluluklan var. Aslında bir kuşağın öy- küsü bizimkisi. özgür, demokratik ve adil bir ülke istemenin bedelini ödemiştik. Bugün hiçbiryasada bulunmayan mad- delerden yargılanmış ve uzun yıllanmızı hapislerde geçirmiştik. 12 Mart dönemindeki TİİKP davasını anımsıyorum. Duruşmalar, Mamak 228. Piyade Alayı'nın içindeki barakalardaya- pılıyordu. Mamak Askeri Cezaevi'negel- diğimiz ilk günlerde bizim saçlanmızı as- kerlergibi kesebilmek amacıyla, "Aske- ri mahkemelerin tutukladığı kişiler as- ker kişidir" denen kanun maddesi bizim için o dönemdeki Meclis'ten, Cezaevi Müdünj Albay M. Kemal Saldıraner in talebiyle çıkanlmıştı. Cezaevinden MlT'e sorguya götürü- lenlerin akıbetinden endişe duyan kadın tutuklular, ilk açlık grevlerinden birisini Yıldınm Bölge Cezaevi'nde yapmışlar- dı. Aradan yıllar geçmiş, 12 Eylül 1980 askeri darbesiyle Aydınlık gazetesi ka- patılmış, bizlere yine cezaevi yolu görün- müştü. Bu kez Mamak'ta koşullargeç- mişten çok daha ağırdı. Kafesler, hava- landırmalarda toplu dayaklar, insanlık dışı eziyet olarak aklınıza ne gelirse Ma- mak Cezaevi'nde yaşandı. llhan Er- dost, işte böyle bir dayak sırasında ya- şamını yitirdi. Teknedeki arkadaşlanma yeniden ba- kıyorum. Şimdi birçoğu mesleklerinde başanlı olmuş, yetenekli insanlar. Hâlâyü- rekleri, özgür ve demokratik bir Türkiye için atıyor. Aradan yıllar geçti. Acaba o günden bugüne ne kadar yol alabildik? Birkaç kuşağın acılar çekmesine neden olan süreç, Türkiye'ye ne kazandırdı. Teknede mutluyduk. Ortak birtarihin parçası olmanın keyfini yaşıyorduk. Hiç- birimiz, Boğaz'a dönüp bakmayı akıl edemiyoruz. Geçmişe, geleceğe ilişkin sohbetter sü- rüp gidiyor. Aynlırken hüznü ve sevinci birarada yaşıyoruz. Birdahaki sefereda- ha kalabalık olmak umuduyla vedalaşı- yoruz. Uzun bir yolculuk bu.,. Binlerin, on binlerin katıldığı uzun yolculuğun kü- çük bir parçasıydık biz. Teşekkür Jandarma Genel Komu- tanı Orgeneral M. Şener Eruygur adı- na Binbaşı Kemal Bey aradı. Dünkü ya- zımda Abant Izzet Baysal Üniversite- si'nde 2002 yılında jandarmanın genç- lere saldınsına ilişkin bir mektup yayım- lamıştım. Orgeneral Eruygur konuyla il- gilendiğini ve soruşturma yaptırdığını belirtti, elimde belge varsa kendisine göndermemi istedi. Eruygur'un duyar- lılığına teşekkür ediyorum.