Katalog

24 MAYIS 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER ABDÜLCANBAZ PETROL SAVAŞLARI TURHAN SELÇUK 'Terör Zararlannı Karşılama Fonu' sayesinde mağdurlar zararlannı dava açmadan giderebilecek 'İç banşı sağlayamachk' itirafi Havana'yla dostluk köprüsü • ESKİŞEHtR(Cumhumet>- Eskişehir'in Tepebaşı Belediyesi, kardeş şehri Küba'nın Havana kentinin Boyeros Belediyesi ile ilişkileri geliştiriyor. Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç, Boyeros Belediyesi'ne Atatürk ve Nâzım Hikmet büstleri armağan etti. Ataç, Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Heykeltraş Aydın Aşkan'a yaptırdığı büstleri bir heyetle Havana'nm Boyeros beldesi Başkanı Luis Carlos Gongora'ya törenle teslim etti. DfflAP genel af istedi • DtYARBAKIR (Cumhumet) - DEHAP'h 36 belediye başkanı, Pişmanlık Yasası'nın 6 kez denendiğini, ancak sonuç alınamadığını belirterek toplumsal banşın sağlanması için genel af çLkanlmasını istedi. Belediye başkanlan adına ortak basın açıklamasını okuyan Diyarbakır Belediye Başkanı Feridun Çelik, Ortadoğu'da yaşananlar ve Tûrkiye'de son dört yıldır devam eden banş ortamının, cesur adımlann atılmasının hem zemınıni hem de zaruretini ortaya koyduğunu kaydetti. Işkence' yine beraat etti • Dt\ARBAKIR (Cumhuriyet)- Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesı'nde gözaltına aldıklan Abdulvahap Kavak'a işkence yapmakla suçlanan 6 polıs "delil yetersizliği" gerekçesiyle beraat etti. Kavak'ın avukatı Muharrem Erbey, karan temyiz ettiklerini açıkladı. Köye dönüşe attyapı engel • DtYARBAKIR (Cumhuriyet Bfirosu) - Şımak'ın Beytüşşebap ilçesinde yetkihlerden izin alarak köylerine dönmek isteyen 500 yurttaşın,"altyapı yok" gerekçesiyle yerleşim bölgelerine sokulmadığı bildirildi. Koruculann, hayvancüık için son derece elvenşlı olduğu için kendilerini Yeşilöz'e sokmadığını belirten köylüler, İHD'ye başvurarak köye almmalan için girişimde bulunmalannı talep ettiler. Ege Ünivepsrtesi'nde defüe • İZMİR (Cumhuriyet Bürosu) - Ege Üniversitesi'nin (EÜ) 24. Kültür Sanat ve Spor Şenliği etkınlikleri kapsamında şölen alanında düzenlenen defile, izleyenleri büyüledi. EÜ Emel Akın Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin hazırladığı ve Uğurhan Akdeniz Moda Organızasyonu mankenlen tarafından tanıtılan giysüer, 'Ege: Batı Uygarhğının Kaynağı'ndan esintiler sundu. ÖZGÜRERBAŞ Terörden ve terörle mücadeleden zarar gören yurttaşlann, uğradıkla- n zararlann kurulacak "Terör Za- rarlannı Karşılama Fonu"ndan ödenmesi için bir yasa tasansı ha- zırlandı Tasannın gerekçesinde, bütün zarann mağdur olan yurttaş üzennde bırakılmasının "hak ve adalete uygun obnadığr belirtildi. Gerekçede aynca, çağdaş hukuk sistemlennde benimsenen "sosyal risk" ve sosyal devlet ilkelerıne gö- re hazırlandığı belirtilen tasannın, AB 'ye sunulan Ulusal Program 'da, orta vadede yasalaşmasmın öngö- rüldüğü belirtildi. 'SubY yohryla... Tasannın yasalaşması durumun- da yurttaşlann zarara neden olan olayı öğrendikten sonra 60 gün için- de valiliklere ya da kaymakamlık- lara başvurmaİan gerekecek. Yurt- • Terör örgütlerinin eylemlerinden ya da devletin terörle mücadelede aldığı önlemlerden zarar gören yurttaşlann, zararlannı dava açmadan giderebilmeleri için bir yasa tasansı hazırlandı. • AB'ye sunulan Ulusal Program'da orta vadede yapılması gereken işler arasında yer alan tasannın temelinde, devletin 'iç banşı sağlama' ödevini yerine getirememesinin yattığı belirtiliyor. taşlar, dava açmalanna gerek kalma- dan u sulh yohıyla" zararlannı gide- recekler. Zarann varlığı ve miktan, kuru- lacak "Zarar Tespit Komisyonla- rTnca belirlenecek. Başvuru tarihin- den itibaren üç ay içinde çalışma- sını tamamlamak zorunda olan ko- misyonlar şu kişilerden oluşacak: Maliye, Bayındırhk, tskân, Sağ- lık, Tanm ve Köyişleri bakanlıkla- nnın il teşkilatlan ile ilgisine göre emniyet veyajandarma il teşkilann- dan aynlacak bırer görevli ve tica- ret ve sanayi odası ve diğer meslek odalanndan bir temsilci. Hangi zararlar karşılancak? • HayvanJara, ağaçlara, ûrünle- re ve diğer taşınır ve taşuımazlara verilen her türlü zarar, • Yaralanma, sakatlanma, ma- lullük ve ölüm hallennde uğranı- lan zararlar, özellikle tedavi gider- leri ve cenaze masraflan, *^ Terörle mücadele sırasında ve terörle mücadele amacı ile altnan ted- bırlerden doğan zararlar. Temelinin, devletin "iç banşı sağ- buna" ödevini yerine getirememe- sinden kaynaklandığı belirtilen "sos- yal risk" ilkesi, Türkiye'de, yargı kararlannda ve bazı olaylara özgü çıkanlan yasalarda hayata geçti. Gazetemız yazan Uğur Mum- cu'nun öldürülmesinin ardından, ailesinin Içişleri Bakanlığı aleyhi- ne açtığı tazminat davasında, Anka- ra 4. Idare Mahkemesi "fçişleri Ba- kanhğı'nın agır hizmet kusuru bu- hınmamasına karşın kusursuz ve kolektif sorumluhık anlayışuıa da- yata sosyalriskükesine göre idarenin tazminat ödemesi gerektignıe'' ka- rar vermişti. Bu ilkeyı temel alan ilk yasa "6-7 Eyhıl Obylan" olarak bilinen, Istanbul ve tzmir'de çıkan olaylarda mağdur olanlann zararla- nnın giderilmesi için 1956'da ka- bul edilen 6684 sayılı yasa oldu. Benzer bir yasa Şırnak ve Çukur- ca'da meydana gelen olaylar için 1992'deçıkanldı. 50. yûplaketi Ankara Üniversitesi İletişimliler Vakfi, iletişimin ustalannı dûzenlediği törende buluşturdu. Mesleklerine 1950'h' yıüarda başlayan gazeteci, sinemacı ve radyocu 103 ustanın bir araya geldiği törende, ünJü sinema sanatçıları Eşref Kolçak, Nurban Nur, Fikret Hakan, senaryo yazan ve sinema oyuncusu Bülent Oran, karikatür sanatçısı Bedri Koraman, fotoğraf sanatçısı ve görüntü yönetnıeni Gani Türanh, kompozitör Sebni Andak ve basm dünyasımn çok sayıda duayeni onur ödüDerini kucakladı. Törende başanh öğrencilere de emek ödühı verildL (Fotoğraf: SERDAR ÖZSOY) Prof. Dr. Kili, kitabında, oluşabilecek karşıdevrim hareketlerine dikkat çekiyor Atatürk Devrimi'ne küresel bakıs tstanbul Haber Servisi - Prof. Dr. Suna KiH'nin "Atatürk Devrimi: Çağdaşlaşma Modefi" kitabının ye- nilenmış sekizinci baskısı, Türkiye Iş Bankası Kültür Yayınlan tarafin- dan tngilizce ve Türkçe olarak ya- yımlandı. Boğaziçi Üniversitesi öğretim üye- lerinden Prof. Dr. Kili, Türkiye tş Bankası Kültür Yayınlan'nın "Ata- türk Serisi" arasında, 1981 yüında Atatürk'ün doğumunun 100. yılı ne- deniyle yayımlanan "Atatürk Dev- rimi: Çağdaşlaşma Modefi" kitabı- nın 8. baskısını hazırlarken birçok ko- nuyu yeniden işledi. Kitap ilk ya- yımlandığında Sovyet Rusya'nın he- nüz çökmediğine, Soğuk Savaş'ın sürdüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Kili şöyle de\-am etti: "1980'H vıüann başjarmda Avru- pa Birii<>Iürkhe ifişldkri, Kıbns sorunu bugünkü yoğunhıkta değfldL 'Küreselleşme', 'cumhuriyet ve de- mokrasi' in^kisihem ülkemizde hem deyurtdışmda bu denli önem taşıyan konular değfldL Bu nedenlerle Âta- türkçülük veAtatürk DevrimMode- • Prof. Suna Kili'nin "Atatürk Devrimi: Çağdaşlaşma Modeli" kitabınm yenilenmiş 8. baskısı, tngilizce ve Türkçe olarak yayunlandı. B'ni küreselleşme ve cumhuriyet de- mokrasi ilişkikri açısmdan da ince- leroem gerekiyordu.'' Başhca özelliği ulusaJhk Kib, kitabında gehşmekte olan ül- kelere esin kaynağı olan Atatürk Devnm Modelı'nin başlıca özelliği- nin "ulusal" oluşuna dikkat çeker- ken modelin bir ülkenin gerçekleri doğrultusunda oluşturulduğunun al- tını çiziyor. Atatürk'ün çağdaşlaşma-kalkın- ma ve devrim modeli üzerinde odak- lanan Kili'nin kıtabı, "AtatürkDev- rim Modeli'nin her ülkenin kendi gerçekleri doğrultusunda kaDanma- çağdaşlaşma modelini olusrurabile- ceğHM" göstenyor. Siyasal ve top- lumsal amaçlı radikal değişimlerin hep düz çizgide yürümeyeceğini, karşı de\Tİm hareketlerinin başlaya- bileceğini anlatan Kili, incelemesin- de "Tophun özveriB, çağdaşhktan, uhısalhktan yana biryönetimekavu- şursaflericiçizgjsini yenidenyakala- yabflir'' sonucuna vanyor. Prof. Dr. Kili, kitabında çağın özellikleri, Osmanlı toplum ve dev- let yapısı, devrimin başlangıcında Türkiye 'nin durumunu bölümler halinde ele alıyor. Cülsün Bilgehan Pembe Köşk'ten masallar... .tstanbul Haber Servisi - tsmet tnönü'nün torunu Gülsün Bilge- han, "Pembe Köşkten Masallar" kitabında, "masallardaki evlere benzeyen" Pembe Köşk'te, kendi- sine anlatılan masallan ve bir ül- kenin kuruluşuna ilişkin tanıklık- lan bugünün çocuklanyla payla- şıyor. Çocukluğu Pembe Köşk'te ge- çen Bilgehan, "Ders ya da öğüt vermek için anlaülmavan. sadece çocuklanolağanüstüyokuluklara çıkarmayı hedefleyen masallar" yazdığını belırterek, Pembe Köşk' teki "Güzel insanlann gerçek h> kâyelerini ve onlarut anlatnğı ma- saÛan" yazdığını ıfade edıyor. GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHANERİNÇ Avrupa Birliği'nde Yalnız Hukuk mu Var? Avrupa Biriiği'ne üyelik konusu yeniden alevlen- di. Adalet Bakanlığı hazırladığı 6. Uyum Paketi'ni Başbakanlık'a sundu. "Avnıpa'da da böyle" de- nilerek işçinin kazanılmış haklannı budayan Iş Ya- sası Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden geçti. Binlerce sayfalık Avrupa Birfiği Müktesebatı ara- sından öncelikle siyasal sonuçlan ve etkileri olan konular gündeme getirilip kendi çapımızda çö- zümlenmeye çalışılıyor. Şimdilik sağlık standartları konusunu pek cid- diye almıyoruz. Bunlar arasında yiyip içtiklerimiz devar. • • • Tann ulusal ve uluslararası günlerin eksikliğini gös- termesin. Çünkü bazı sorunların başka türlü anım- sanmasına olanak bulunmuyor. "Olanak bulunu- yor da ne oluyor" derseniz siz de haklısınız. "Gün" bitti mi sorunlar yeniden rafa kaldınlıyorve birson- raki "gün"ün gelişine kadar uykuya yatınlıyor. 21 Mayıs "Dünya Süt Günü" idi. Anadolu Ajan- sı'nın haberleri arasında "Güvenli Süt Tûketimi Raporu" da yer almıştı. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü tarafından hazırlanmış olan raporda, med- yada pek yankı bulamayan şu bölüm de vardı: "Türkiye'de 10 milyon ton civannda süt üretil- mektedir. Üretilen sütün yüzde 42'si tüketiciye çiğ süt (sokak sütü) olarak ulaşmaktadır. Modern yapılı işletmelerde işlenen süt oranı yüzde 18- 20'dir. Ne denli hijyen şartlanna uyduğu bilinme- yen mandıralarda işlenen süt miktan ise yüzde 40'tır." Ciddi ve modern işletmelerin yaygınlaştınlama- mış olması, üreticilerin sömürülrrieden pazara ulaş- malannı, çocuk, büyük tüketicilerin desağlıklı bes- lenmelerini engelleyen bir durum yaratıyor. Yaratıyor ama, yetkililerimizin kılı bile kıpırdamı- yor. • • • Sağlık konusunda iki temel metin var. Biri "Hıf- zıssıhha Kanunu" (Sağlık Koruma Yasası), öteki de "Gıda Maddelerinin ve Umumi Sağlığı llgilendi- ren Eşya ve Levazımın Hususi Vasıflannı Göste- ren Tüzük." 22 Şubat 1952 günü Resmi Gazete'de yayım- lanan yasa değişikliği ile Sağlık Koruma Yasası'nın 170'inci maddesi şöyle olmuş: "Nüfusu yüz binden yukan olan veya bu mik- tardan az olsa da Bakanlar Kunjlu'nca tensip ve ilan edilecek şehirierde özel kap ve şişelerde sa- tışa çıkacak sütler ve çiğ yenecek kremalaria kah- valtılık paket yağlannın pastörizasyonu mecburi- dir." Değişiklikle, getirilen zorunluğun bir yıl sonra yürürlüge girmesi de bir başka maddede hükme bağlanrnış. Yürürlük tarihinden bu yana geçen süre tam ya- nm yüzyıl. Ancak yasa bir türlü uygulanamamış. Ertelene ertelene 1995 yılına gelinmiş. Bayan Çiller'in baş- bakanlığını yaptığı 50'nci Cumhuriyet hükümeti, ya- yımladığı 560 sayılı kanun hükmünde kararname ile Sağlık Koruma Yasası'nın "Süt Hakkında" üst başlıklı üç maddesini yürürlükten kaldınvermiş (28 Haziran 1995). Bu sayede sağlıksız sütlerin satılmasının önün- deki yasal engel de yok edilmiş. Yukanda andığım tüzükte "Süt ve Sütten Yapı- lan Gıda Maddelen" başlığı altınoaki bölümde tam 71 madde var. Süt, yoğurt, peynir, yağ ve krema- larda bulunması gereken özellikler aynntılı olarak sayılıyor. Tanımlananlar arasında doğal olarak "sokak sü- tü" yer almıyor, bu nedenle de serbestçe satılıyor. Avrupa Birtiği normlannın biraz da bu taraflan- na baksak ya... oerinc@cumhuriyet.com.tr. israilli vicdani retci Barkan: Intihar saldınlan ümitsizlik göstergesi tPEKYEZDANİ "Banşagidenyolyok- tur, banş tek yokiur...*" Vietnam Savaşı sırasın- da banş için mücadele eden Vietnamlı Rahip Tich Nhat Hanh'ın bu sözünü kendisine şiar edinen israilli vicdani retçi ve banş yanlısı New Profile örgürü üyesi Ronnie Barkan, Israil'de banşın sağlan- ması için ilk yapılması gereken şeyin "işgaün hemen durdurulmasr olduğunu söyledi. Israil hükümeti tara- fından Filistin bölgele- rine örülen duvann so- runu çözmeyeceğini sa- vunan Barkan, "Ben herhangi bir duvann herhangi bir Idşiyi ko- ruyabileceğini kesinük- le düşünmüyorum. bu duvar insanlan daha çok ayuıp daha çok ça- tışmaya neden oiacak" dedi. İsrailli vicdani retçi ve banş yanlısı femi- nist bir organizasyon olan New Profile örgü- tü üyesi Ronnie Bar- kan, Istanbul Antimıli- artist Inisiyatif'in da- vetlisi olarak Istanbul'a geldi. Israıl'de büyük bir banş hareketi oldu- ğunu belirten Barkan, örgütünamacınında Is- rail toplumunu "daha sivil bir topluma" dö- nüştünnek olduğunu söyledi. Haltan çözûmü Israil haUcınm yan- sından fazlasının "FîBs- tin de\1etini içeren bir banşçözümü"nden ya- na olduğunu belirten Barkan, "İnsanlann bir Arap kövünden diğeri- ne gitmesine izin ver- meyerek, ambulansla- n durdurarak, insanla- n işsizleştirerek bu ça- bşmalann nasddaha iyi bir sonuca ulaşacağuu düşünüyorlar?" diye konuştu. Barkan şunları söyledi: "Intiharsakb- nlanna kesinükle kar- şrvım ama tsrafl ordu- sunun bu tutumu, bu saldırılan düzenleyen Idşflerce kunanıbyor, bu sakfardar da ashnda on- lann içinde bulunduk- lan durumun ünütsiz- liğini göstenyor."