Katalog

23 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA kultur(â cumhuriyet.com.tr 15 ALLECRO EVtN İLYASOĞLU Tiyatrodamüziğin önemiYapı Kredi Sigorta'nın yedincisini drüzenlediği, artık gelenek halıne dö- nüşen "Afıfe Tiyatro Ödülleri" Pa- zartesi akşarru dağıtıldı. Istanbul'da tiyatro sanatına emek verenleri de- ğeTİendiren bu ödülleri diğer sanat dallan adma kıskanmamak elde de- ğil. Çünkü ne müzıkte, ne edebiyatta ne de plastik sanatlarda bu tür yerle- şik. törensel ödüllerimiz var! Genç yeteneğinden, deneyimli tiyatrocusu- na ve yıtirdiklerimize dek her kuşak sahnede selamlanıyor. Bu yıl Lütfü Kırdar Salonundaki tören ünlü sanatçı Milva'nın şarkıla- nyla başladı. Yıllann eskitemediği sanatçı müzik ve sahne sanatını bır- leştiren bir simgeydi. Afıfe Jale ödül- lerinin oylama kurulunda yer aldığım için Istanbul'da sergılenen bırçok oyunu ızleme fırsatını buldum. Bu yıl içindeki oyunlann sahne tasanmı, yö- netmenlik, oyunculuk, giysi. ışık ve sahne müziğini değerlendirmekle yü- kümlüydük. Diğer öğeler bır yana, elime böylesi birftrsatgeçmişken her bir oyunun müziğini dikkatle ızledim. Genelde müziklenn ne denli özensiz ve çalakalem hazırlanmış olduğunu görerek de üzüldüm. Müzik, her za- man güzel, zengin bir ortam ekler ti- yatro sanatına. Bu iki sanat dalının birleşimine en güzel örnek Brecht- Weill ortak yapımlan olmuştur. Ya kötü müzik? 0 da meğerse diğer öğe- lerle sağlanan iyi ortamı ahp götürür- müş! Izlediğim oyunlar arasında en çok etkisınde kaldığım "Ayaktakımı Arasında" (îstanbul Devİet Tıyatro- su), pek çok dalda olduğu gibi en iyi müzik dalında da ödül aldı. Cenap Oğuz'un güzelım muziği baştan so- na oyunun vazgeçilmez bır etmeniy- di: Ya gerilimi arttınyor, ya da ağır acılara merhem oluyordu. Müziğin sahnede canlı olarak çalınması mut- laka etkiyi derinleştiriyordu. Yönet- men Mustafa Avkıran' m zengırt ım- ge gücü, müziğe de sahnenın en de- nn noktasında bir tül perdesi ardında yer ayırmıştı. Özellikle Oylum Ka- rakaş'ın viyolonsel solosu hüzünlü anlatımıyla etkindı. Ednvard Aris'in akordeonu da oyunun özgün ülkesi- ne, Rusya'ya simgesel bır gönder- meydi. En çok beğendiğim bir diğer oyun olan "Ermişler ya da Günahkâr- lar"'da (Oyun Atöhyesi), Selim Ata- kan'ın hazırladığı elektronik müzik, etkisel olmaktançokişlevseldı. Mer- can Dede'nin kendine özgü müziğı "Olağan Mucizeler"in kendme öz- gü absürditesine renk katmıştı. Gen- cay Gürün, "Bu Adreste Buluna- madı" adlı oyuna eklediği Wagner motifleriyle belgesel bir nitelik oluş- turmuştu. "Mutlu 01 Nâzım"da Nu- rettin Özşuca'nın muziği tek kişilik oyunun tekdüzeliğine boyut katmak- la birlikte yeni bir soluk getirmiyor, bu tür konularda eskıden yapılmış uygulamalan aşa- mıyordu. Geri kalan kimi oyunda u her şey tamam ama, keş- ke tematik bir müzikle beslensev di, ne kadar et- kileyici bir oyun olacak- tı" dedım; kiminde de "bu saçma sapan müzik hiç ol- masaydı, oyun daha ağır- başlı ve soylu gözükecek- ti", diye düşündüm. Zira bilgisayarda düzenlenmiş ve belki de sahne ortamı hiç düşünülmeden yapılmış; tekno, disko patırtısmdaki müzikler nice oyunun kişi- liğine ters düşüyordu. Can- lı müzik de her zaman iyi sonuç vermiyor doğal ki. Hele yansı canlı, yansı teypten gelen sesler yama- ma bir doku oluşturuyor. Örneğin Adil Arslan'ın "Kaygusuz Abdal"da bağlamayı gitar kaydıyla birleştirmesi, müziğe dik- kat dağıtıcı bir görev yükle- miş. Genelde, izlediğimiz oyunlar, ne yazık ki yalnız müzik açısından değil, hiç- bir yönden Türk tiyatrosu- nun bugün gelmesi gereken düzeye ulaşmadığını göste- riyordu. Kimi oyunlarda o kadar sıkılrmşım ki, müzi- ğin varlığını bildiğim halde karakterini belleğime kay- dedememişım! olarak Philadelphia Orkestrası'nın baş çellistine asistan oldu. Böyle önemli bir orkestrada yer almak bıle büyük başarı. Curtis Institute gibı dünyanın pek çok ünlüsünu yetiştir- miş bir kurumda okuyor. Oda muzi- ği topluluklan var, resitaller veriyor, konçerto dağarcığı ile çeşitli orkest- ralara solist oluyor. Bu arada dünya- nın çatısındakı müzikçileri tanıma fir- satı buluyor. Söyleşılerinden okudu- ğum kadanyla onlann yalnız müzik- çi yönünü değil, insan olarak, yaşama bakış açılannı da inceliyor. Yo Yo Ma, Perlmann, Stern, Rostropoviç gibi müzikçilerle tanışmak ve bazıla- nyla müzik yapmak kaç kişiye nasip olur! Efe bütün bunlann bilincinde ve değerini bilmekte. Aileden gelen müzik geleneğini. kendi üstün yeteneği ve çalışma disip- liniyle birleştirmiş. Bir de içinde ya- apı Kredi Sigorta'nın düzenlediği Afife Jale Tiyatro Ödülleri verildi. 'Ayaktakımı Arasında' pek çok ödülün yanı sıra Cenap Oğuz'la en iyi müzik ödülünü de aldı. Aileden gelen müzik geleneğini, kendi üstün yeteneği ve çalışma disipliniyle birleştiren Efe Baltacıgil, geçen hafta îş Sanat'ta Rus asıllı piyanist Anna Polonsky ile birlikte resital verdi. pin'in sonatmda iyi birbirliktelik ser- gilediler. Efe'nin kadife tonu, ritmik canlılığı, kurduğu cümlelerdeki de- rin anlatım gücü şımdiden olgun bir çellist tablosu çiziyor. Efe'yi bundan sonra 12 Kasım'da Boğaziçi Cniver- sitesinde piyanist Serra Tavşanü ile dinlemek fırsatını bulacağız. şadığı çevreden olumlu olarak etki- lenmesi çok önemli. Efe'yi geçen haf- ta Iş Sanat'taki resitalinde Rus asılh piyanist Anna Polonsky ile birlikte dinledik. Polonsky çalgısına hâkim, iyi bir tekniğe sahip ama oldukça akademik bir piyanist. Efe'nin imge gücü onun ötesine uzanıyordu. Yine de Bach'ın viola da gamba sonatında, Beetho- ven'in Fa Majör sonatında ve Cho- evini(g boun.edu.tr Nicolas Philibert'den yalın, lirik, etkileyici bir belgesel: Olmak ve Sahip Olmak Minimalist anlatımla yaşamdan dersler ASLI SELÇLK Phüibert'in 'Olmak ve Sahip Olmak' adlı \apıtı festivalin 'Belgeseller' bölümünde gösterilecek. Bu şiirsel belgeselın kahramanlan Jojo, Olivier, Marie, Nathalie, Axel ve öğretmen- leri Bay George Lopez. Fransa'nın dağlık Au- vergne bölgesındeki Saınt-Etienne sur Usson kasabasının tek sınıflık okulundayız. Sevecen Bay Lopez'in 13 öğrencısinin yaşjan 4-11 ara- sında değişıyor. Minimalist bır anla- tımla gerçekleştirilen belgeseldeki öğ- retmenle öğrencılerinin okul yaşamla- nna giriyonız: Okumayı, yazmayı, saymayı, büyümeyi onlarla birlikte öğ- renıyonız. Bay Lopez sınıfına tüm bildiklerim aktan- yor, bilgilerin içinde yumurta kırmak, tavada omlet çevirmek de var. Bay Lopez anlaşmaz- lıklan çözüyor, öğrencilerinin sonınlarıyla ü- gileniyor. gelişmelerine yardımcı oluyor. Bu sevgi dolu öğretmen eğitici, verici bir yaşama alanı yaratmayı başanyor sımfında, her öğ- renci kendi kişıliğine göre gelişmekte. Bu ola- ğanüstü pedagog sabır, sevecenlik, dinginlik gibi çok seçkin niteliklere sahip. Öğrenciler- le hep birlikte pikniğe gidıyorlar, aralanndan bazılannın gelecek eğitim döneminde başla- yacaklan okulu ziyaret ediyorlar. Tatile girilirken de birbirlerinden güçlükle, yoğun duygu anlan yaşayarak aynlabiliyorlar. Nicolas Philibert yalm, lirik anlatımıyla çok etkileyici in- sani bir yapıt sunuyor izleyici- ye. Philibert Aralık 2000'den Temmuz 200 l e dek 6 ay bo- yunca bu sınıfı izlemiş. Diya- loglann güzelliği, görüntülerin güzelliğiyle de örtüşüyor. Toplumun bır yansıması olan bu okulda her şey var: Tüm durumlar, tüm karak- terler. Lirizm, duygu ve gerçeklik dolu, süs- ten uzak bir o kadar da derin belgeseli Lzleme- nin ardından kendinizi çok farklı hissedecek- siniz... ISTIMIL 22 ULUSlARflRHSI * ™ , İSTANBUL. _ «..:: FIIM FESTIUAL1 /İVFILM KULTÜR • SANAT (O212) 293 •» 7S HARBİYE MUHSİN ERTUĞRUL SAHNESİ TEL (0212) 240 77 20 WHIİam SHAKESPEARE III. RICHARDTiirkcesi: leııa MORAN Dramıtırgi - Yoneten: Yicel ERTEN Dekor - Kostın: Taciser SEVİNC • Tomris KUZU Isık: Mokmt OZDEMİR Eılııı MİI - dril mm - Dıju ALTIHEL - Strhn «RSLAN • T«r MIUS Yflkın IOMTU • lırık DiVVTOĞUI • « t t n EĞİMEZMŞ • lıiıi UKM • lıttiyı ENGİN tirıl GUNOÖt • Orkı» H11U • Tnriı İHCt» - Mi ( u UIGIK • (ti)h ([»İKIILK Ktnıl K<KATİJtX • HisıyİE (ÖIOCİU • SerJ.r OICIN - Erk» ÖZCİLİK Iml SEtlEKİOCLU - Ntci TİStOĞEH - Sifi TEKNİKEK • (.tt&ı TOKOK - I k t UZUNATAOAN M Mtü UYU1UK - W i mDlttM - Stmı TllDlllllılM • lyt« TÖIÜUSUİİ • brt«iı ZOGl 73,74,25,Î6,27 NİSAN 1IL RICH&RD ta:,r w SHAKFSPEABE/Yo™ıw Yu<d!RTtN 24,27 NİSAN KNİM KÜCÜK Y1LDIZIM (CO.) Ymm: N GIIUY C ÖZEK / Yoneten C OZEK FATİH REŞAT NURİ SAHNESİ TEL :{0212) 526 53 80 23,24,25,26.27 NİSAN HASIR SAPKA Vozon EugeneLMIOtt/YoneMı AtTAYGUN 26,27 NİSAN İSU SfSU PİS PUSLU (CO.) Y«nıt V. tUDWG R_ LUOCER / Yö™(m N. OZUN ÜSKÜDAR M. CELÂL SAHNESİ TEL:f0216) 333 03 97 23,24,25,26,27 NİSAN SEKİZ KADIN YaMn KotertTHOMAS/Ybneten NedreiDENIZHAN 2627 NİSAN KURSUN ASKERİN UTANd (CO.) Yaıon: Holuk ISIK, Yo«»n BoHıyar ENGİH KADIKÖY HALDUN TANER SAHNESİ TEL:(0216) 349 04 63 23 24.25 26,27 NİSAN AŞK-1 M E M N U Yazan. Nolid ; > ; UUKUGll Tank GWE8SEL / YoretBi HaVm MTWE« 26.27 NİSAN KARAGÖZÜM İKİ G Ö Z Ü M (CO.) Yazan T ÖZENEM / Yânde«: * UUR GAZİOSMANPAŞA SAHNESİ TEL (0212) 578 60 67 23,24,25.26,27 NİSAN DÜĞUN YA DA DAVUL Ymoı HOBIMI ZEYBEK / Ybnetetı: Pıof Dr Nuftıon KARİOAĞ 26 27 NİSAN GÜNEŞİN OĞLU (CO.) Yc;=n Belul AVUNC / Yoneta Hikm< KÖtMÜKCÜ ÜMRAMİYE SAHNESİ TEL:(02U) 461 85 22 23,24,25,26,27 NİSAN IÜKÜS HAYAT (M.O.) Ynzon Cemd RRÜ REY - Ekrtm «esıt KEY./ Yönetetı: HaUun OOKMtH 26,27 HİSAN DON KİŞOT P H M E h n KARSI (ÇO.) Yamt S MUIUH / Yon*n L Ü7UM0İ HARBİYE CEP SAHNESİ TEL :(0212) 240 77 20 22,24,25 NİSAN SOIEYE BUGÜN (ran:I.SlADE/YöiMn:Mddıat«8BASOVA KOOP-C'DEN 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Etkinlikleri Her yıl kutlamakta olduğumuz geleneksel 23 Nisan şenliğini (hafta içine gelmesi nedeniyle) bu yıl 27 Nisan 2003 Pazar günü Çanta Cumhuriyet Mahallesi 1. kısımdaki kır kahvesinde saat: 12.00'de kutlayacağız. İZLENCE: 1- Açılış ve açılış konuşmalan, 2- Ruhi Su Dostlar Korosu dinletisi, 3- Yemek ve kır sohbetleri, 4- Uçurtma (Çocuklar ve büyükler için). CumhuriYett a p 1 a r ı Aslı Selçuk ÇAĞIN TANIĞI SİNEMA Baltacıgll'ln yorumundakl zengin İmge gücü Efe Baltacıgil, övünç kaynağımız olan sanatçılar- dan. Gencecik yaşında Amerika'dakı başanlanyla göğsümüzü kabartıyor. Son 23,24,25,26,27,30 NİSAN,1,2,3,4 MAYIS HARBİYE MUHSİN ERTUĞRUL SAHNESİ TEL.(0212)240 77 20 6.000.000 - 5.000.000 TL (Müzikal Oyunlar) 5.000.000 - 4.000.000 TL (Normal Oyunlar) 2.000.000 Tl (Çocuk Oyunlan) İlanlarınız İçin (0212)293 89 78 perareklam@perareklam com.tr perareklam@superonline.com www perareklam.com.tr Insanoglunun seriı\enıtu yettanlıkle tartışan yönetmenler ve oyunculaı sınemada yerlenni aldılar, alıyorlar Bu çalı3 ma değışık açılarla sinemaya değer katan, zengınleştıren bu ınsanlann duşüncelennı ve tanıklıklann] getınyor okura. Cumhurryet Çag Pazarlama A Ş Türkocağı Cad No 39'41 *. kitap kulübü (34334) Cağaloğlu-lstanbul Tel (0212) 514 01 96 GUZELIN ARDINDA BERTAN ONARAN 'Şeytan Bunun Neresinde?' Fransız kanalı Klasik Müzik bir süredir bir dinleti- yi yineliyor: Verdi'nin Requim'i seslendiriliyor. Yonjmcular arasında Pavarotti de var ama bu kez öbür dinletilerindeki gibi senli benli, alımlı çalımlı de- ğil; gözlüğünü taktı, efendi gibi yorumluyor. Sesini biliyorsunuz; adam gibi söyleyince, nefıs. Elbet orkestrayı biri yönetiyon gelip sıçrayarak çıktı kürsüsüne: Kafasında Yafıudi takkesi. Verdi Katolik, kent Napoli, çalgıctlaıia şarkıcılann büyük çoğunluğu Katolik sanırım; belki protestan- lar da vardır; ama Müslüman olamaz aralannda. Bu sonuncularla takkeli yöneticinin tek ortak yanı, çük- lerinin budanmış olması. Yapıtı dinlerken adamın takkesi gözümün önün- den gitmiyor, sürekli aklımı kurcalıyor ya öbür inanç sahipleri de kendi özel simgeleriyle, giysileriyie gel- seydiler, n'olacaktı? Katolik Verdi bu yapıtı yalnız kendi inançdaşlan için mi besteledi? Naziler, sürüdeki kara koyunlann kolay seçilebil- mesi için, Musevilerin göğüslerine birer san yıldız diktirmişlerdi; o simge utanç vericiydi; peki şu tak- ke ne: övünç kaynağı mı, alınan öcün -Kimden? Ne için?- belirteci mi? Aynca, sürü kime göre? Isa'nın sürüsündeki ka- ra koyunlar mı saptanacak, Musa'nın sürüsündeki- ler mi, Muhammed'inkiler mi? Peki ama hepsinin küçük sürüleri Tanrı Baba'nın büyük sürüsünün zor- la bölünmüş parçacıklan değil mi? Görüyor musu- nuz orkestra yöneticisinin en azından benim başı- ma açtığı sorunlan! Bir süredir, Henri Laborit'den ödünç aldığım bil- gileri, kavramlan yineliyorum: Biz insanlar, sandığı- mız, savunduğumuz, bu uğurda sayısız savaş çıkar- dığımız gibi, bir ırkın, bir ulusun, bir dinin, bir yöre- nin öğesi, bireyi değiliz. Evren adını verdiğimiz anabütün'ün sayısız attbü- tünü'nden yalnızca küçücük bir parçayız: Üstümüz- de biraz daha büyük olan dünya adlı artbütün van o da kabaca iki kola aynlmış: Canlı varlıklar, bizim can- sız sandıklanmız; sandığımız diyorum, çünkü yakın zamanlarda atomun parçacıklarından protonun içi- ni görüntülemişler. Aralıksız olarak dört bir yana ışık- lar saçılıyor, şimşekler çakıyor, dünyanın oluşum günlerindeki gibi. Demek ki Yahudi, Katolik, Müslüman, Protestan; Türk, Fransız, Ingiliz, Amerikalı diye bağımsız altbü- tün'ler yok; parçala ve yönet'i ilk kim akıl ettiyse, o- nun uydurup kafalarımıza soktuğu virüsler bunlar. Bir zamanlar Şemsi Yastıman'ın yavşak ağzıyla söylediği birtürkü vardı: Şeytan bunun neresinde? Elindeki güzelim Anadolu çalgısına, saza dil uza- tan softaya soruyordu bunu? Benim de içimden adı- nı anmaya da, belleyip aklımda tutmaya da gerek görmediğim şu şaşkın Yahudi'ye sorasım geliyon Tann bunun neresinde? Eğer senin takkeye sıkıştıysa, biz ne yapacağız? Senin güzelim bir yapıtın yorumuna bu takkeyle gelmeye hakkın varsa, Afgan kadınlannın zorla Bur- ka'ya sokulmalarına kim, nasıl karşı çıkacak? Yıne Laborit: Biz, başkalanyız, der. Kişiliğim, özgüriüğüm sandığın saçmalıklan kafa- na, ağlama duvannın dibinde zırlayıp cumartesi gün- leri yaşamayı yasakiamaya çalışanlar sokmadı mı? Dönek Malraux, 21. yüzyılın inanca dönüş çağı olacağını buyurmuş bir ara: Eee, işimiz iş demektiti Çekin kılıçlan, füzeleri, doğraşalım! sbonaranfrı hotmail.com BUGUN • CEMAL REŞİT REY KONSER SALÖNU'nda 11.00'de 'Haydi Çocuklar El Ele' adh etkınlik. (0 212 232 98 30) • DEĞİRMEN SANAT EVİ'nde 17.00'de Janet-Jak Esim konseri. (0 212 245 70 06) M YAPI KREDİ SERMET ÇİFTER SALÖNU'nda 18.30'da Hakan Gerçek ve Yıldız Kenter'in katılacağı söyleşi. (0 212 252 47 00) M OYUN ATÖLYESt'nde 20.30'da Zuhal Olcay'dan 'Siyah-Beyaz Dinleti' (0 216 345 39 39) • NARDtS'te 22.00'de EGO konseri. (0 212 244 63 27) • BABYLON'da 21 30 da Okay Temiz Magnetic Band konseri. (0 212 292 73 68) • BOĞAZtÇl ÜNTVERSİTESt SÎNEMA KULLBÜ'nde 18.00'de 'Katil Doğanlar'. (0 212 358 15 00) M ANKARA KAVAKLIDERE StNEMASI'nda 19.00'da -Kanada Filmleri Haftası" kapsamında 'Çügın Masaj'. (0 312 468 71 39) tSUUlNIL FtM RSTİVAIİDE BUGÜN • EMEK StNEMASI'nda 10.30: 'Yaşamak Beni Öldfirüyor', 13.30: 'Üç', 16.00: 'Aniden', 19.00: 'Avare Gençük', 21.30: 'Rahip Amaro'nun Günahı' (0212 293 84 39) • ATLAS StNEMASI'nda 10.30: 'Corto Maltese', 13. 30: 'Olmak ve Sahip Olmak', 16.00: 'Büyük Patron', 19.00: 'Aşk Sarhoşu', 21.30: 'Bir, tki'. (0212 252 85 76) • SİNEPOP StNEMASInda 10.30: 'DomuzlarUçacak', 13.30: 'Madame Sata', 16.00: 'Günaydın', 19.00: 'Her Gün Tanrı Dudaklarımızdan...', 21.30: 'Tekrar'. (0212 251 11 76) M BEYOĞLU StNEMASInda 10.30: 'Rüzgânn tlk Nefesinde', 13 30: 'Sır Çocukları', 16.00 'Pehlivan', 19.00'Karşüaşma', 21.30: 'Kil Bebekler'. (0212 251 32 40) • REXX StNEMASI'nda 10. 30: 'Üç Maria', 13.30: 'Mutlu Günler', 16.00: 'Morvern Callar', 19.00: Bir Kadının Yaşamından 24 Saat', 21.30: 'Dövme'. (0216 336 01 12)