Katalog

SAVFA CUMHURİYET 23 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA 10 DIŞHABERLER dishab(y cumhuriyetcom.tr Turistik ziyaretier bugün başlayabilir Kıbns'ta gözler sınır kapılarmda • Olağanüstü toplanan Rum Ulusal Konseyi, karan yasadışı olarak niteledi, ancak Kıbns vatandaşlannm seyahat özgürlüğünün kısıtlaıunayacağını bildirdi. REŞATAKAR LEFKOŞA-KKTC Bakanlar Kurulu'nun almış olduğu kararlar çerçevesinde, isteyen Kıbnslı Türkler bugünden itibaren kimJik ibraz etmek suretiyle Lefkoşa. Beyarmudu ve Magosa 2.5 mil sınır kapılarından Gûney Kıbns a geçebilecek, 50 Euro'yu geçmemek kaydıyla alışveriş yapabilecekler. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş tarafından da desteklenen serbest dolaşım karan Kıbnslı Türkler arasında oldugu kadar, Güney Kıbns taki Rıımlar arasında da oldukça geniş yankı uyandırdı. Güney Kıbns Rum Yönetimi Başkanı Tasos Papadopulos'un çağnsı üzerine dün olağanüstü toplanan Rum Ulusal Konseyi, KKTC'nin karannı "yasadifi" ilan etti. ancak uygulamayı reddetmedı. 'Serbestçe dolaşabiürler' Rum radyosunun haberine göre Rum Sözcüsü Kipros Hrisostomidis toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, "Ulusal Konsey, yasadışı rejimin, dolaşımla ilgili sınırlamalann sözde kaldjnlmasıyla ilgili karanmn yasadışı olduğu ve uhıslararası hukuk ik ve AİHM kararianna aykın olduğu görüşündedir" dedi. Rum tarafının öteden beri kesintisiz dolaşımı destekleyen bir politika izlediğıni sa\Tinan Hrisostomidis, bütün vatandaşlann serbestçe doIaşabılecekJerini söyledi. Rum Sözcü bir soru üzerine kimlenn yasal vatandaş olduğunu ve kimlerin olmadığını saptama olanağına sahıp olduklannı ifade etti. Sözcü, "Rumlarm Kuzey'e geçmek istemeleri durumunda önlem abnacak mı'" sorusuna da "Dolaşmak isteyen vatandaşlan engeUeyemeyiz. Ancak bir işgal kuvvetine karşı nasıl davranılacağı herkesin kendi sorumluluğudur" yanıtını verdi. KKTC'nin serbest dolaşımı 09.00 ile 24.00 saatleri arasında serbest bırakması, Yenilikçı Atılım Partisı Genel Başkanı Ertuğrul Hasipoğfrı tarafından "Kıbnsh Türkleri azmlık durumuna düşürecek ve ekonomik açıdan zarariara uğratacak bir karar* şeklinde degerlendirilırken Rauf Denktaş bunu, devletın gücünü gösteren bir adım olarak niteledi. KKTC'nin ticari açıdan zarar görmemesi için gerekenlerin yapılacağıru savunan Denktaş, daha önce Rum tarafina geçen ve orada yaşayan Kıbnslı Türkler için de af çıkanlmasını istedi. Her devletin kendi komşulanyla ilişkilerde gereken kararlan alabileceğini ifade eden Denktaş şunlan söyledi: "Bizinı komşulanmızla ateşkes iüşkileri olmakla beraber kalıcı bir anlaşma olabilmesi için karşıbklı bir zemin düzeltmesi gereği üzerinde geçmişte durduk Bunun önerisini yaptık. ancak reddedfldL Şimdi tek taraflı olarak hükümetin aldığı bir karaıia bu deneyi yapıyoruz. Umit ederim iyi bir şeldlde yüriir ve Rum tarafi KKTC halkmın düşmanı olmadtğuu, ancak Rumun boyunduruğu altma da girmek niyetinde olmadığını görür. Bu da yeni bir ortakhk devleti kurma yönünde Kıbns'a varthmcı ohuf KKTC'NtN SERBEST DOLAŞIM KARARJ Ankara'dan açılıma destek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkıye, KKTC Bakanlar Kurulu'nun, 09.00-24.00 saatleri arasında Kıbns'ın ıki tarafından geçişleri serbest bırakma karanm destekliyor. Türkiye, bu karann, Güney Kjbns Rum Yönetimi (GKRY) ile KKTC arasındaki güven ortamının güçlenmesi ve olası bir çözüme katkı bulunması açısından önemine işaret edıyor. Diplomatik kaynaklar, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın 2 ve 4 Nisan günlerinde GKRY lideri Tasos Papadopulos a gönderdiği mektuplarda, güven ortamının güçlendirilmesine dönük olarak bazı önerilerde bulunduğunu anımsattılar. Kaynaklar, bu öneriler çerçevesinde kapalı Maraş kenti ile ara bölgeye kadar olan kısmın Rumlara geri verilmesi ve ticaret ilişkilerinin normalleştirilmesinüı de yer aldığını kaydettiler. Banşa katkı Bu önerilerle birlikte serbest geçiş hakkırun da verilmesinin önerildiğini belirten kaynaklar, "Kıbns Türk makamlannın atüklan adımlan Kıbns'ta banş ve istikrann sağlanmasına katkı olarak değerlendhTnekteyiz" dediler. Avrupa Birliği'nden olumlu mesaj Komisyon 'selamladı' BRUKSEL(AA)-AB Komısyonu, KKTC hükümetınin, Kıbns Rum kesimıne günübirlik geçişleri serbest bırakma karannı "selamladığmı" açıkladı. Komisyon sözcüleri, günlük olağan basın toplantısında, bir soruyu yanıtlarken aynntılı yorum yapmayacaklannı, Kıbns'ta güncel yaşamda ve siyasette görülen her türlü "pozitif değişikliğin" komisyonda memnuniyet yarattığını söylediler. Sözcüler, ana hedef ve dileğin, Kıbns sorununun çözülmesi olduğunu ifade ettiler. Rusya ve Çin, yaptınmlann kaldınlmasmm, örgütün hukuku içinde gerçekleşmesini istiyor BM'de ambargo gerginliğiDış Haberler Servisi- Birleşmiş Mil letler GüvenJik Konseyi Irak'taki "sUah dene- tim sistemTyle "Petrol Karşdığı Gıda" programının geleceğini masaya yatırdı. Konsey'in kritik görüşmeleri öncesın- de Rusya. Irak'a uygulanan BM yaptı- nmlannm, sadece uluslararası silah de- netçilerinin bu ülkede çalışmalanm ta- mamlamasından sonra kaldınlabileceği konusundaki ısrannı yineledi. Çin de, Irak'taki insani durumdan kaygılı oldu- ğunu açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Alek- sander Yakovenko. yaptığı açıklamada, sa- dece BM silah denetim komısyonu UNMO- VIC ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajan- sı'ndan (IAEA) denetçilerin konuyu aydın- latabıleceğini kaydetri. Yakovenko. silah de- netçilerinin resmı raporu hazır hale gelir gelmez, Konsey'in Irak'a yaptınmlann kal- dınlmasını sağlayacak bir karan kabul ede- ceğini belirtti. ABD bir an önce yaptınmlann kaldınlma- smı isterken başta Rusya, Fransa olmak üze- re bazı ülkeler böyle bir durumda. kendile- rinin Irak'ın geleceği konusunda söz sahı- . BD ve Ingiltere Irak'ta ambargonun bir an önce kaldınlmasını isterken Güvenlik Konseyi'nin diğer daimi üyeleri. denetçilerin raponınun beklenmesinde ısrarlı. Son durumla ilgili değerlendirmelerini dün Konseye sunan Blix, ABD'li yetkilileri, silah denetçilerinin saygınlığını zedelemek için çaba harcamakla suçladı. bi olamayacakJan endişesi taşıyor. Irak rejimınin elinde yasak silahlar bulun- duğunu savunan ABD, bunu Irak'ın işgali- ne gerekçe olarak gösteriyordu. Ancak, Irak'ta Saddam Hüseyin'in de\Tİlmesine karşın bu silahlar halen bulunamadı. Büx suçladı BM hukukuna göre, Irak'a yönelik ambar- go, Irak'ın yasak silahlardan anndınlması koşuluyla kaldınlabilecek. Bunun için de si- lah denetçilerinin Irak'ta durumu değerlen- dirmesi gerekiyor. Silah denetçileri şefi HansBtix dün BM Güvenlik Konseyi'ne, si- lah denetçilerinin çalışmalanna yeniden baş- lamaya hazır olduğuna ilişkin bilgi verdi. Toplantı öncesinde BBC'ye demeç veren Blix. Amerikalı yetkililerin, BM Güvenlik Konseyi'nde askeri müdahaleye destek bu- labihnek için, Irak'ta denetimler sürdüğü sırada, silah denetçilerinin saygmlığını ze- delemek için çaba harcadığını söyledi. Blix, kendisinin bir bilgıyi Güvenlik Konseyi'nden sakladığına dair Amerikalı yetkililenn medyaya yaptığı açıklamalar- la "silah denetçilerini baltalamaya çalışü- ğmı" belirtti. tngiltere ve ABD'nin Irak'ta yasaklı silah- lar olduğunu kanıtlama uğraşı içinde, sah- te belgeler dahil. güvenilmez bir istihbarat kullandığını anlatan Blix. Amerikan isrih- baratının Irak'ın Nijeryadan uranyum satın aldığı iddiasını içeren sahte belgeleri doğ- rulayamaması gibi durumlan çok rahatsız edici bulduğunu söyledi. ABD Dışişleri Bakanlığı geçen aralık ayında, Irak'ın kitle imha silahlan hakkın- da yalan söylediği iddiasını destekleyen bil- giler kullanmış Muhammed El Baradey de, bu belgelerin sahte olduğunu açıklamıştı. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Liıı C\- ançao. "Çin hükümeti, Irak'taki insani du- rumla yakmdan ilgiknrvor ve başta Irak hal- kının karşı karşıya bulunduğu zorluklar ol- mak üzere bu durumdan endişe duyuyor" şeklinde bir açıklama yaptı. Sözcü, Irak'a uygulanan BM yaptınmlannın kaldınlma- sını istediklerini, ancak konuyla ilgili sorun- lann BM çerçevesinde çözülmesi gerekti- ğini söyledi. ABD de yaptınmlann kaldınlması yö- nündeki ısrannı, Irak'ta yeniden yapılan- dırmanın acil ihtiyaç olmasıyla gerekçelen- dinyor. IRAKLILARİŞKUYRUĞUNDA- irak'm başkenti Bağdafta yüzlerce Iraklı. Filisün Oteli'ndeki shil operasyonlar merkezi önünde iş bulmak için uzun kuyruklar oluştunıyor. ABD'li yetkililer, avukat, doktor. kimyager, biyokinıyager, bilgisayar mühendisi, çevinnen ve işçinin ahnacağını bildirdfler. Görüşmeye alınan Irakhlara, devrik Baas Partisi'nin üyelerini bulmaya yönelik olarak, "Hiçbir gruba üye oldunuz mu? Evet ise hangjsi" sorusu da soruluyor. (Fotoğraf: AP) Türkiye ve Fransa güven tazeledi. De Villepin Tarih tarihçilere bırakılmalı' dedi Soykınm iddialârnu desteldenıiyoruz EBRL TOKTAR ANKARA-Fransa Dışişleri Baka- nı Dominknıede Vfllepin. "tarihin ta- rihçilere bırakılnıası" gerektığıni be- lirterek Ermeni soykırımı iddialan- m tanıtmayı amaçlayan grrişimleri desteklemediklenni söyledi. Fransa ile Türkiye arasında ilişkilerinin kök- lü geçmışi bulunduğuna vurgulayan De Villepin, Türkiye'nin Irak kn- zinde izlediği politıkayı "itibarlı dav- randmız" diyerek övdü. AB üyelığı için destek açıklayan Fransız Bakan, "Amaamızveisteğimiz, AB'nin 2004 yınnda müzakere tarihi konusunda alacağı karann olumlu obnasT diye konuştu. Fransa Dışişleri Bakanı Domini- • Fransız Bakan, Türkiye'nin Irak konusundaki tutumunu överken, 'ıhmlı ve itibarlı davrandınız" dedi. AB üyeliği için destek açıklayan Fransız Bakan, 'Amacımız ve isteğimiz, 2004 yılında Türkiye'ye müzakere tarihi konusunda alacağı karann olumlu olması' diye konuştu. que de Villepin' in Ankara ziyaretiy- le, iki ülke ilişkilerinde "güven taze- lendT 24 Nısan'da Paris'e "Sözde Er- meni Soykınmı Anra" dikme giri- şimlerinın gölgesinde gerçekleşen ziyarette, Dışişlen Bakanı AbduDah Gül ve De Villepin, bu ginşimlerin köklü ılişkıleri etkılemeyeceği me- sajlan verdiler. Fransız Bakan, soy- kınm iddialannı desteklemediklen- ni bu konuda "esas görevin tarihçi- leredüştüğünü" belirtırken, ''Türki- \e ile Fransa arasındaki çok derin dosthık ilişkisi neyin önemli olup ol- madığı konusundaimkân tanı>«r" di- ye konuştu. Gül de Fransız muhata- bına ıki ülkenın büyük projelerini engellemek ısteyenlere fırsat tanın- maması gerektiğini kaydetri. Iki ba- kan yaptıkları ortak açıklamada, Irak'ın sivasi geleceği, egemenliği ve toprak bütünlüğünün korunması ko- nulannda ışbırliğı yapacaklannı açık- ladılar. Başbakan Recep Tayyip Er- doğan ise De Villepin'i kabulünde AB'nin Kıbns sorunu çözühneden Güney Kıbns Rum Yönetimi'ni (GKRY) üyeliğe kabul etmesini eleş- tirdi. Erdoğan, 24 Nisan'da Paris Be- lediyesi'nin girişimi ile sözde Erme- ni Soykınmı Anıtı açılacak olması- na da tepki gösterdi. Fransa Dışişle- ri Bakanı De Villepin ise topu bele- dıyeye atarak, "Bu hükümetin poti- rikası dep, aşm gruplarm egemen- Kğinde birgfaTşim" demekle yetindi. Fransız Bakan De Villepin, Tür- kiye ile AB arasındaki üişkilerin gel- diği noktaya işaret ederken, üyelik için siyasi ölçütlerin yetmediğini ekono- mi ölçütlerin de karşılanması gerek- tiğini söyledi. KURK MERAKI Bağdat'ı 9 Nisan'da işgal eden Amerikan güçleri, devrik Irak lideri Saddam Hüsevin'in riim sanaylanna gjrip eşyalannı kullanıyor. Önceki günlerde saraylan toplann merkezi olarak kuJlanan. havuziarına gircn askerler, dün bu kez de Saddam HüseyiıTin ailesinden birine ait olduğuna inanılan bir kürkü denedi (Fotoğraf: AP) JVashington yönetimi dışlamak istiyor Paris'e NATO cezası • Fransa'nın Irak konusunda ABD ile yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle Washington tarafından cezalandınlması gündemde. PARİS (AA) - ABD, Irak'a askeri müdahaleye şiddetle kar- şı çıkan Fransa'yı "ce2aland]r- makjçin" düğmeye bastı. Fran- sa'da yayımlanan Liberation gazetesinin haberine göre, Was- hington. Paris'i NATO'da dış- lamayı artık ciddi biçimde göz- den geçiriyor. Amerikalı yetkililerin, Fran- sa'ya uygulanacak yaptınmlar konusunda Washington'da top- landığı belirtilen haberde. Fran- sa'yı dışlayabilmek için NA- TO ile ilgili önemli kararlann artık Bakanlar Konseyi'nde de- ğil, Paris'in 1966 yılından bu yana katılmadığı Savunma Planlama Komitesi'nde alın- ması üzerinde durulduğu kay- dedildi. Irak kriziyle birlikte Paris ile Washington arasındaki diplo- matik gerginliğin doruğa ulaş- ması üzerine Fransa Cumhur- başkanı JacquesChirac, ABD Başkanı GeorgeBush'u telefon- la arayarak ilişkılenn normal- leştirilmesi girişiminde bulun- muştu. TÜRKİYE-ABD İlişldleri düzeltme çabası • Ankara, tstikrar Gücü'nün oluşumuna katkıda bulunacağını Washington'a iletti ANKARA (Cumhurivet Bü- rosu) - Türkiye, Irak'ın yeni- den yapılandınlması sürecin- de huzur ve istikrann sağlan- ması için kurulması öngörü- len 'tstikrar Gücü'ne katkıda bulunacağını ABD'ye iletti. Ancak Türkiye'nin katkısı- nın niteliği gücün oluşumu sırasında ABD ile yapılacak görüşmelerle belirlenecek. Türkiye, inzibat görevi için askerin yanı sıra sağlık, inşa- at, Arapça bilen personel gi- bi alanlarda katkıda buluna- bilecek. Gücün BM çahsında mı olacağı ve masraflannın nasıl karşılanacağı da ilenkı günlerde netleşecek. Istikrar Gücü, Türkiye-ABD ılişkile- ri açısından önem taşıyor. AKP hükümeti, savaş önce- sinde gösterdiği kararsızhğı Istikrar Gücü'nün kurulması aşamasında göstermeyerek ilişkılerin sarsıldığı Was- hington yönetimine de sıcak mesaj veriyor. Katkuun çerçevesi Hükümet, ABD'nin 26 Mart'ta gönderdiği îstikrar Gücü'nün kurulması için ge- rekli dış katkının aynnrılan- dınldığı "suauıame" kapsa- mında olumlu katkıda bulu- nacağını ABD'ye iletti. Dı- şişlen Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Diriöz. dün düzenle- diği basın toplantısında, bir soru üzerine "Katkı yapaca- ğunızı söyledik. Ancak henüz modaötekri ortaya çıkmadı" yanıtını verdi. Diriöz, "Neler yapabikceğimm Uettik He- nüz şekillenen bir şey yok. Beklemedejiz" dedi. Dışişleri Bakanlığı 'ndan üst düzey bir yetkili de Türkiye'nin "inzi- bat görevi için askeri birükkr. sağhk. inşaat Arapça bilen personeL insani yardımlar" gibi alanlarda olabileceğinı kaydetti. Aynı yetkili, Türki- ye'nin askeri birlikler de ve- rebileceğini ancak tstikrar Gücü ile tüm unsurlann .^BD'de ve BM'de yapılacak görüşmelerin ardından belir- leneceğini bildirdi. Istikrar Gücü ile ilgili yapılan tartış- malarda gücün Afganistan'da olduğu gibi BM kapsamında mı olacağı, yoksa NATO zemininde mi > r ürütüleceği konulan öne çıkıyor. BM ya da NATO olmaması durumunda ABD liderliğinde koalisyona katılan ülkelerin oluşturacağı bir gücün kurulması da olasılıklar arasında. Bu durumda Istik- rar Gücü'ne katkıda bulunacak ülkelerin, masraf- lan da kendileri karşılamak durumunda olacaklar.