Katalog

20NİSAM2OO3PAZAR CUMHURİYET SAYFA MUZIK İNSANIN SERÜVENİ TURHAN SELÇUK HE OLuYDpL SAFÎHAZ, MER£VE Î fci"z.?. aN mzıM /. MEMHuN DURüST TABÎATLI tSTANBUL EFEKDISİ ABDÜLCANBA2 Ifl .. TEM3EL,FİSrANHK TOHA VE YAİİA-M /- MACERALAEI Nâzım Kültürevi'nin çocuk korosu şarkılanyla Savaş Karşıtı mitingin gözbebeği olmuştu Umutlarpembe demetHATİCETUINCER Çocuklara adanmış bır bayram, dünyanın en güzel bayramı. Ulusal kurtuluş savaşmı veren Türkiye'de ilk Meclıs'ın toplandığı gün çocuklara armağan edıldi. îkı gün sonra çocuklar yıne 23 Nisan kendi bayramlannı kutlayacak. Dünyanın her yanında büyükJerine dahi ağır gelen acılan göğüslüyor çocuklar. Yaralan bandajlanırken hıçkınklara boğulan, kollan kopmuş tedavı sırası bekleyen, büyüklerin savaşının kurbanı çocuklan daha yeni seyrettik televızyonlardan 6 Nisan pazar günü "Savaşa Karşı tstanbul BunışmasTnda "Nâzım Kühürevi Çocok Korosu" sınırlanmızın bıraz ılerisındeki yaşıtlan ıçın "Çocuklar ökhırülmesin şeker de yıyebüsm" pankartı taşıdılar. Taşıdıklan pankartta yazılı olanlann ağırlığına karşın bır oyun oynar gıbı "savaşlar oimasıiL, çocuklar öhnesm" diye bağırdılar Ölümlerl naklen gördüler Yaşıtlarının gözyaşlannı, ölümlerini ve yaralanmalanıu onlar naklen gördüler. Savaşın ve ölümün ne olduğunu oğrenivermışlerdi. Mıtuıg kürsüsüne pembe-mavı gıysılenyle çıkıp "büyük büyük'' sözlerle "Savaşlar Ohnasm" şarkısını çocukça söylediler îki ay önce kurulan Nâzım Kültürevı Çocuk Korosu' nu Nimet Çalocı ve psıkolog Burçin Esenler brrlıkte çalıştınyor Marmara Ünıversıtesi Atatürk Eğitım Fakültesı Müzik Öğretmenlığı Bölümü mezunu olan Nımet Çakıcı'ya deneyımli müzik öğretmenlen de destek oluyor "Kapttatizmin yozhığu ve kültürsüziüğüoe karşı bir direnç noktasL bu kültürsüztüğe karşı sanat alanmda üretinıin sağlandığı yeni yükselen değerlerin değil, yüksehnesi gereken değerlerin önplana çıkankhğı bir kurum'' olma düşuncesıyle kurulan Nâzım Kültürevi'nde oluştunılan çocuk korosu da bu amaçlara denk düşüyor. Sayıları her oün artıyor Galatasaray'daki Nâzım Kültürevi'nin Çocuk Korosu'nun pazar günleri yaprığı çalışması öncesinde Nimet Çakıcı, bır yandan küçüklerin sorulanm bir yandan da bızim sorulanmızı yanıtlıyor: "Çocuklar buraya ilk gekrJklerinde şarla da, şarla söylemeyi de bflmiyorlardı. Ama yıDardır okuüarda müzik eğftimi abyotiar. Onlara dünya müziğini anlatmak, Ruhi Su, Nâzım Hikmet gibi değerlerin aymtana varmalanru. kendflerinde gefişen yeteneğin farkına varmalarma sağlamak amacryla böyle bir çataşma başlattık Bir duyuru yapük ve 40 kadar çocuk başvurdu. Bu sayı her hafta arbyor. Sonunda bir sınrr koymak zorunda kalacağız." Çocuk korosunda 6-12 yaş grubu şimdılık bırhkte çalışıyor. Ses ve nefes çalışmalan yapıyorlar ve her hafta dünya çocuk şarİalanndan birinı öğreniyorlar. Ancak giderek kalabalıklaşan koroda yaş farklılıklan nedenıyle bır grup daha oluşturulacak: "Buraya çoğunlukla emekçi aüelerin çocuklan geüyor. Sesini dahi çıkaramayan, bundan •/ Çocuklar iki gün sonra dünyanın en güzel bayramı 23 Nisan'ı kutlayacak. Savaşlan, yaşıtlarının ö'lümünü televizyonlardan naklen seyreden çocuklar koroda çalışırken "ne yapabiliriz " diye sormayı öğreniyoK Koronun ilk sarkısı Savaş Olmasın I Bu küçücük ellere minikyüreklere /Pırü pınl bir dünya bırakın /Yok olsun tüm korkular/Savaş, açlık olmasın /Dostluk sarsın heryanı/ Unutulsun acüar/ Umutia, umutla bak yanna /Sevgiyh sanl dostluğa/Dünya sanki bir sepet/ Vmutlarpembe demet / Taşsın sevgiçiçekleri / Yolaçın sonsuza dek. ürken çocuklar var içimizde. Henüz olanaklanmız çok lasıth, bir orgumuda çahşmavı yürütmeye çahşıyoruz. Bir prvano edinebUme ara>işı içindejiz. Oncelikle çocuklara ses yapılannı anlatmaya çahşryoruz. Nefes çaoşmamız var. Okuma >azma>ı henüz yeni sökmüş çoculdan başka bir kategoriye avıracağız. Müzik dinletiyoruz. Orneğin bugün Beethov enı dinletryoruz. 'Dınledığınız eser kımın, nedır' diye sorup anlanyonız. Çoğu türküye ahşnuş. Biz babdan bir şarkı öğretince 'öğretmenim nıye havada bulut yok'u söyiemiyomz, şeklinde bir tepkiyle karşüaşük. 'Çocuksunuz bu türİcü sızm içın çok ağır. Ağlamayın ağıt yakmayın gülün sız, mutlu şeyler söyleyrn" dedik. Bazı aileler de bağlamayla göndermiş çocuğunu. Koronun farkmda bile degil. Burada çocuk sesini eğitecek, birtikte şarkı söviemeyi öğrenecek." Çocuk farkında... Psikolog Burçin Esenler, çocuklar kültürevinde bulunduklan sürece ve derslerde yanlanndan hiç aynlmıyor. Çocuklan mitınge götürdüklennde de onlan dikkatle izlemış: "Çocuklar da bu dünyada bir şeylerin yannş gittiğinin farkuıdalar. Bazı insanlar bundan umutsuzhık çıkanrken çocuklar bundan umut çıkanyorlar. Çünkü daha bu yaşta kendikrinin farkma vanyorlar. Mitingde çok coşkuhıydular. Hemen bir şey anlatmak. insanlarla konuşniak istryorlartü. Televizyon sejTediyorlar, Irakta çocuklar ölüyor, görüyorlar ve bundan etkflenip üzüluyorlar. Bir şey yapmak istiyorlarr celeceğe umutla bakıvorlar Çocuklann böyle bir çıkarsama yapabileceğuıı düşünemiyorduk: "OkuDarda nasd ezberci, sorgulamadan uzak bir eğitim verünorsa. insanlar hep acizüğe ahşünnyor. Psikolojide öğrenılmış acızlık" diye durum v^nhr. Kötü bir şeyle karşüaşırsın ve buna karşı bir şey yapamazsan bundan sonra hiçbir kötü şeyin karşısmda başanlı olamayacaksm. Küçük yaştan insanlar bunu öğrenince bir sorunla karşuaşnklannda ona karşı mücadele etmiyorlar. Çünkü çaresizfiği öğrenmişkr. Biz 'yeni yetışen kuşağa çok şeyler öğrenebılir, bunlar çok şeyler üretebilır' diye bakryoruz. O yüzden de bu korovıı kurduk Gerçekten de bu çocuklar umut vaat ediyorlar, çünkü geleceğe umutla bakıyorlar." Slddet her verde Eğıtmenler mıtıng sonrası çocuklardan ızlenımlerını resımle anlaönalannı ıstemiş. Kimi pankart, kimi televizyondan aklında kalan görüntüleri, kimi de kendısmı çiçekler içensınde müzik yaparken çizmış. Psıkolog Burçin Esenler'e çocuklan mitınge götürerek savaşı böylesıne ıçten hıssetmelerinin doğru olup olmadığını da sorduk: "Biz uzak tutsak da çocuklar her yerde görüyor. Ashnda çjzgi ninılerde de çok şiddet var. Şiddet her yerde ashnda. Şiddet iDe de dayak degiL Sözle de davranışlarla da şiddetin içinde yaşıyoruz. Televizyondan görüyor ve üzülüyor çocuk. Ama burada çocuklar Irak'ta çocuklara böyle oldu. 'Biz ne yapacağız" diye sormayı öğreniyor. Evet, mitingi bir oyun gibi algıladılar. O kürsüye çıkmak bu yaşta onlam çok önenüt bir güven kazandmh. 'Çocuklar burada, ben de buradayrm. Başkalanyla beraber ortak bir şey yaratabılıyorum.' Bunu öğrenmeleri geleceğe umutla bakmalannı sağhyor.'' Calışma başlıyor Koro çalışmasrnı beklerken çocuklarla biraz sohbet ediyoruz. Çoğu işçi ve memur aılelerinın çocuklan. Sılan, (12) koronun "ileriki hayutmda yaran" olacağını düşünüyor. Irmak (10) şarkı söylemeyi sevnyor Nurhak(12) "Geleceğe güzel bakmak" içm koro çalışmalanna katılıyor ve yabancı müzik dinlemeyı se\iyor, özellikle de "Eminem''i dinlıyor. Nurhak, siyası değerlendırmeler de yapıyor: "ABD Irak'ı petrolü için istiyor. Ama bir sürü insan ölüyor." Soner (11) şarkı söylerken mutlu oluyormuş en çok da Şakira'yı sevıyormuş. Gizem (12) koroyu şöyle anlatıyor: "Yeni lâşüer yeni toptum içindeyiz. Şarkılar güzel, zamanm nasd geçtigini bihniyorum.'' Nefes çalışmalan başlıyor. Mert (7) nefes çahşmak yerine çıkartmalarla dosyasını süslemeyi tercih ediyor. l/ Yaşına karşın klasik gitar repertuvanmn en zor eserlerini seslendirerek büyüklerinden i 'büyük alkış' alan Celil, "Ben gerçekten ' doğduğumdan beri müziği seviyorum n I diyor. Celil Refik Kaya 12 yaşında Klasik gitarın harika çocuğu yaşındakı Cetil Refik Kaya geçen günlerde Yıldız Teknık Ûnıversitesı rfdıtoryumu'nda bır klasik gitar resitalı verdı. Henüz 12 yaşında olmasına karşın klasik gitar repertu\annın en zor eserlerini seslendırmedekı başansıyla büyüklerinden 'büyük aUaş' alan Celil, Mımar Sinan Ünıversıtesı Devlet Konservatuvan Klasik Gitar Bölümü"nde eğitım goriiyor. Celil'ın başansında Kültür Bakanhğı İstanbul Tanh, Türk Musıkısı Topluluğu'nda rebab sanatçısı olan babası Mehmet CefflKa>-a'nın etkısı büyuk. Emeklemeye başladığından ıtibaren e\'dekı müzik aletleriyle oynamaya başlayan Celil, keman, ud ve rebabı kurcalaya kurcalaya çahrıa>T öğrenmış Bu enstrumanlar arasından sonunda gitan seçmiş. Kaya, oğlu üzennde herhangi bir zorlaması olmadığuıı ama istekleri doğrultusunda yönlendırdiğinı anlatıyor. Oğlunun müzik eğıtımını önce kendısı üstlenmış ancak baba-oğul arasında öğreticı ilişkıde zorluk çıkınca Cehl'e resital gecesı öğrencısinin başansı karşısmda gözyaşlannı rutamayan Yusuf Doğan Büyüköğüt ders vermiş Raffî Arslanyan'dan ders alan Celil'ın eğitimiyle aynı zamanda MSÜ'den öğretmenı olan Yard Doç Soner Egesel ozel olarak ılgıleniyor Okulda akşam 17.00'ye kadar dığer dersîerin yanı sıra müzik dersleri de gören Celil, özel ders de alıyor ve bir çocuk için oldukça yoğun bir çalışma yürütüyor. Babası arkadaşsızlığmdan yakınsa da Celil, okulda çok arkadaşının olduğunu söylüyor Celil, sorulanmızı resital sonrası gıtannı elınden bırakmadan ara sıra çalarak yanıtladı. "Ben gerçekten doğduğumdan beri müziği seviyorum" diye lafa başlayan Celil, biraz durup düzeltıyor: "Tabii biraz abartüm». Üç yaşundan beri herhalde. Babam çoğunlukla gitar çalardı. Ben de onu görerek istedim. Babam L nkapam'ndan küçük bir gitar aldı, sonra çahşmaya başladık." Celil, resital ıçuı sahneye çıktığında çok heyecanlanmış Sahneyı "Beş dakika sonra geçiyor. Kapnnnca._ EUer de ısuuyor" diye anlatıyor. Beğenılıp beğenılmedığini anlamak ıçın gözlerini notalanndan kaldınp seyırciler arasındaki hocalanna bakıyor. Elle "güzd" işarerini alınca rahatlayıp devam ediyor. Babası, Celil'in konservatuvan tamamladıktan sonra yurtdışında eğitimıni sürdürebıleceğını, olanaklar bulursa gıdebıleceğını söylüyor Mehmet Kaya "Anahtar dejince kapı anahtan zanneden insanlann sanatçı diye topluma lanse edildiği bir yerde'' konservaruvar sonrası oğlunun sanat yaşamını sürdürebılmesının zor olduğunu düşünüyor Her cuma sahneye çıkacak Saltuk'la türkülü bahar akşamlarıHalk müziğınin ustalanndan Rahmi Saltuk, Yakacık'takı Esınti Krrevi'nde her cuma sevenlenyle buluşacak. "Türküler yannlannııza ışık tutar" inancını her fırsatta dile getiren sanatçı, otuz yılı aşkın bir süredir elinden bağlamasını. dılinden türkülen düşürmedi. "Terk Etmedi Sevdan Beni", "Dağlanna Bahar Gelmiş Memleketimin" "Bavram Benim Neyime" eserlen yıllardır dillerden düşmeyen ve çok sayıda albümü yayınlanan Saltuk, 2001 yılında Ahmet Arif şiirlerinden bestelenmış eserlerden oluşan"Hani Kurşun Sıksan Geçmez" albümünü yayınladı. Rahmi Saltuk daha sonra aylar süren bir Türkiye turnesi gerçekleştirdi. Esinti Kırevi'ndeki programına 18 nisanda başlayan Saltuk her cuma "bahara ve yannlara merhaba şölenPyle türkü dostlannı ağırlayacak. (Tel: 0216 452 41 58)