Katalog

2CNİSAN2003PA2AR CUMHURİYET SAYFA •X I J I j I \j ğ\ kultur@cumhuriyet.com.tr 15 ESİNTİLER ZEYNEP ORAL edilenbir uygarlıkÛç ay öoceydi. Ocak ayında Bağ- dat'taydım. Bağdat ta korkunç yoğun bir program ıçindeydım. Sabahtan ak- şama bır randevudan ötekı toplan- tıyakoşup duruyordum... Kendime, sadece kendime ayırabılecek bir da- kika yoktu... Sonra... Bağdat'tan ay- nlmadan bir gün önce bu duruma ısyan ettım. Bürün görüşmelerden, randevulardan, toplantılardan kaç- tım ve kendımı Bağdat Ulusal Ar- keoloji Müzesı'ne attım. Zaten başka türlü olamazdı. O müzeyı bır kez gören, bır kez gezen, yeruden oraya donmeden edemez- dı. Yırmı yıl önce ziyaret ettığımde vurulmuşrum o müzeye. Mezopo- tamya'nın tüm uygarlıklanmn en nadide eserlen oradaydı Gözümün önündeydı. Hepsı bana sunulmuş- tu! Sonsuz blrlklm Yedı bın yılın tum bınkımı arasın- da dolaşıyordum. Sümer'lenn de- hası, Akadlann hünen, Asurlann görkemı karşısında büyülenıyor- dum. Pışmış kılden, taştan heykel- lerin soluğu soluğuma kanşıyor- du... Akadlann fantastık oğelerle donatılmış taş ustalıklanyla şaşkı- na dönüyordum Tannça Işdar, Ay Tannsı Sın. Güneş Tannsı Şamaş vıtnnlerden bana gülümsüyordu. Hammurabi'nın kanunlannı ve çi- vı yazısıyla donatıhnış tabletlen ok- şayabılıyordum. O tabletlerde sadece ınsanoğlu- nun taplumsal ılışkılennı düzenle- yen, tannlan yerlı yenne oturtup ın- san ışlenne kanşmaz kılan kanun- lar yoktu... Aşk mektuplan, kent ya da tapınakiann yapımlannda çalı- şan mşaat ışçılennın adlan, kaç gün çalıştıklan, aldıklan para, yapılan işler de yazılıydı o muhteşem tab- letlerde... Her tabletin altındakı açıldamadan ızhyordum mımariyle yazının bütünlemşını ve geçmişın belleğini... Gümüş, bakır, tunç ve som altın- dan heykeller, kupalar, miğferler. üzerlen dantel gıbi işlenmiş mühür- ler.. Takılar, mücevherler... Müzik aletleri, araç gereçler, kaplar, vazo- lar. Fildışi rölyefler... Ur. Eridu, Uruk, Nıppur, Babıl, Nınova... Her oda bır başka kentten getirilen eserlere aynhnıştı. Her bö- lümün ginşinde o kentin, planlama ve "şehircilik mucizesini" yansı- tan panolar. maketler . Uygarlık ta- rihıne, ınsanlığın armağanı kent- ler... Ve bır kentten ötekıne, yüzyıl- Zamanın derinliğinden gelen bu bakış, İ.Ö. 4. bin yıüna ait. Lruk kenrinden çıkarümıştı. Bağdat Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde, ziyaretçilerle iletişim kuruyordu. Yirmi beş \üzyıldır, gülümsemesi sönmeyen kadın portresi. Iraklılar ona "Mezopotaıma'nın Mona Lisa'sf diyorlardı. lar arasında dolaşıyordum. Her odaya gınşte, müze görevlı- si ışıklan yakıyor, her odadan çı- kışta arkamdan ışıklan söndürüyor- du. "Kötü zamanlardayız" dıyor- du. "Yokluk ve yoksulluk günle- rindeyiz" dıyordu. 20 yıl önce çocuk seslenyle cıvıl cıvıl olan, kapısında kuyruklar uza- yan koca müzede, şımdı benden başka üç beş zıyaretçı ya vardı ya yoktu... Işgal günlennın hemen öncesın- deydi. Isyan Birhaftadırparamparçayım. Kos- koca bır geçmış yağmadan kurtan- lamadı. Müze talan edıldı. însanlı- ğın kültür mırası, uygarlık mırası, ınsanlık suçuna dönüştü1 Müze müdürünün ve bekçısının Amerikan askerlennı çağınp yar- dım istemeleri, yardım alamamala- n dünyayı isyan ettınyor. Dünya, tarih mırasının, kültür mi- rasınm yok edılmesını lanetlıyor. Oysa Birleşmiş Mılletler, UNES- CO, çeşıtli üniversıteler, onca kuru- luş ve uzmanlar uyarmıştı "Irak'ı kurtarma operasvonundan önce ABD'yi uyarmışlardı! Anıa boşu- na! Olduğu var sayılan ve bır türlü bulunamayan kitle imha sılablan- na, ışgal sonrasına ılışkın çıkar he- saplanna aynlan ılgının, dikkatın, gayretın, özenin bınde biri. sadece bınde bın, ınsanlığın ortak değerle- nne aynlabılseydı, hıç böyle olur muydu? Ama aynlamadı ışte! ABD yetkıhlennın "lşte bakın görün.. diktatörlük zavallı insan- lara neler yaptırıyor" dıyerek, yağmadan kendılenne pay çıkarma- ya kalkışmalarım kımse yutmuyor! Petrol bakanlığını. rafinelen ko- rumayı bilen güçler; pazaryerinı bombalamayı bılen güçler, bürolar- dan masa ıskemle çalan çapulcula- n durdurmayı bılen güçler. söz ko- nusu, uygarlık bınkımı olduğunda seyırcı kalmayı tercıh ettı! Salt Falk'l düsunüyorum Ocak ayında Ulusal Arkeoloji Müzesı'm yenıden gezerken, kimı çok önemlı eserlerin yerinde olma- dığını, vitrinin boş kalmaması ıçin esenn fotoğrafınm sergılendiğını görmüştüm. Görevlı açıklamıştı: "Biz aylardır bomba tehdidiy- le yaşıyoruz. Ne yaparsak yapa- lım. nasılsa saldırıya uğrayaca- ğız... 91 Körfez Savaş'ında mûze de zarar görmüştü. Aynı şey ol- masm djye, kimi eserleri koruma- ya aldık"demıştı. Bu açıklamanın ne kadan doğ- ruydu, bılmıyorum. "Korumaya alınan" eserler ne oldu, bılmıyo- rum. Ama o günden ben Sait Fa- ik'ın bır öyküsünü düşünüyorum. Saıt Faıİc'in "Kriz" öyküsü ak- lımdan çıkmıyor. LouvTe Müzesı yanmaktadır. Bır adam kendını alevlerin arasma atar, La Jakond tablosunun bulunduğu odaya koşar Tam tabloyu kurtara- cak, karşısında küçük bir zenci ço- cuk görür Ya tabloyu kurtaracaktır, ya çocuğu... Meyhane sofrasında Necmi so- rar:"Sizce hangisini kurtarma- Iı?" Çoğu 'Elbet La Jacond'u der". Ve aklmıza gelecek tüm ne- denleri sıralar Biri, "Çocuğu" der. Çünkü o gelecektir, belkı mce La Jacond'laryaratacaktır. Bırbaşka- sı, "Çocuğu"der, "sadece insan oiduğu için..." Bunlar hem ınsanı yok ettıler. hem de kültür mırasını. Hem geç- mışı, hem de geleceğı... LHABROL'DEN 'KÖTÜLÜKÇİÇEĞV Burjuvazi, cinayet ve aşk İDOB Korosu'na büyük ödül • Kültür Servisi - İstanbul De\ let Opera ve Balesi (İDOB) Korosu zengın repertuvan ve şef Gökçen Koray ıle şef Yıldız Künutku yönetımındekı güçlü kadrosuyla Türkiye Polıfonık Korolar Derneği'nce Ankara'da düzenlenen yanşmada 2003-2004 Büyük Ödülü'ne değer görüldü. ÎDOB Müdür ve Sanat Yönetmem Prof. Mesut İktu'nun özrverili ve etkin çalışmalan sonucu gıderek yükselen başan grafığıyle de dıkkat çeken koro, ödülü 6 Hazıran'da Ankara'da Türkiye Polıfonık Korolar Derneği'nce yapılacak törende alacak. Istanbul'da sürekli opera çahşmalannın başladığı Tepebaşı Dram Tiyatrosunda, daha sonra da modern donanımlı Atatürk Kültür Merkezi'nde geçen 43 yıl boyunca, ulusal ve çağdaş doğrulruda brrçok Türk yapıtının dünya ılk göstenmıni gerçekleştıren koro, Türkiye'de oratoryo ve mess söyleyen ılk çağdaş koro oldu. Aynca dünya opera lıteratüründekı en onemli yapıtlan yurtiçi ve yurtdışında başanyla yorumladı. Costas Cotsiolis başkentte • ANKARA (AA) - Yunan gıtar ustası Costas Cotsiolis, bugün Bilkent Senfonı Orkestrasf yla bırlikte üniversite konser salonunda dinleyenleriyle buluşacak. Server Ganıyev'ın yöneteceğı konserde Mozart'ın 'Dıvertımento', Brouvverın 'Concıerto de Volos' ıle Şostakovıç'in 'Yaylı Sazlar İçin Senfoni'sı seslendinlecek. Dünyaca ünlü gitar kompozıtörii Cotsiolis, bugüne değın Frankfurt, Paris ve Madnd gıbı kentlerde Avrupa'nın önde gelen orkestralan eşlığınde müzık yaptı; Mıkıs Theodorakis, Theodore Andonıou, Thanos Mıkroutsıkos ve Dımıtns Margoloulos gıbı bırçok sanatçının yapıtlannı ılk seslendıren sanatçı oldu. Uzun Yol'un çekimleri başladı • EDtRNE (AA) - Fransız - Türk ortak yapımı 'Uzun Yol' filmüıın çekimlerine Edırne ve Kapıkule'de başlandı. Film. Fransa'dan hac yoluna çıkan bır baba - oğulun öyküsünü anlatıyor. Yönetmenlığını Faslı Ismael Ferroukhi'nin yaptığı filmde, başrollen Mohammed Majd ve Nicolas Cazale paylaşıyor. Filmde, Fransa'ya göç eden Faslı babayla oğlunun. Mekke'ye kadar süren yolculuklannda yaşadıklan ve bırbırlenne yakınlaşmalan, mizahı bır dille anlatılıyor. Fransız fılm şırketı 'Ognon' ve yönetmen ömer Kavur'un şırketi 'Alfa Fılm' ışbırhğıyle çekılen filmın Türkiye'de geçen bölümleri 3 haftada tamamlanacak. üğural Gafuroğlu'nun sergisi • Kültür Servisi - Uğural Gafuroğlu'nun resım sergısı, 26 Nisan'a dek Teşvikıye Galen Oda'da görülebılir. Yapıtlannda özelhkle Istanbulu ışleyen Gafuroğlu'nun bu sergisınde artık daha az ılgılendığı, ama bırakmadığı geleneksel tuval resımlerinın yanı sıra eskı ahşap parçalar, kayrak ve çakıl taşlanyla oluşturduğu resimleri ızleyıcıye sunuluyor Sergi pazar ve pazartesı günleri hanç 12.00 - 19.00 saatlen arasında açık. (0212 25922 08) isîiMiıı 22.ULUSLARRRASI « S » M I İŞTMNBUL .»ıı FİLM FESTİVftLİ MFILM Kültür Servisi - 22. Uluslararası tstanbul Film Festivali'nde Tayland, Belçıka ve Fransa yapımı üç film bugün izlenebilecek filmler arasında dıkkat çekıyor: 'Kötülük Çiçeği', 'Tehlike Yuvası Bangkok' ve 'Oğul' Fransız usta yönetmen Claude Chabroh 53. filmı olan 'Kötülük Çiçeği'nde her zamankı avının, tüm zaaflan ve dar görüşlulüğuyle, küçuk şeylerle uğraşan ve sadece kendını duşünen ^ burjuvazının peşıne duşüyor. Bordeaux'lu varlıklı bır aıle olan Charpın-Vasseur'lenn üç kuşağı, bırkaç günlüğüne aıle evmde bir araya gelırler Aıle reısı Lına teyze, savaştan sonra Nazı sempatızanı ve ışbirhkçisı babasını öldürmekten yargılanıp beraat etmiştır. Yeğeni Anne ıle eczacı kocası Gerard Vasseur'ün yetışkin yaştakı ıkı çocuklan, Gerard'ın oğlu François ve Anne'ın ılk kocasından olma kızı Mıchele, bırbırlenne âşıktırlar. Küçük kasabada elden ele dolaşan rezılce bır sıyası broşür. eskı cinayet skandahnı kurcalar. Göründüğü kadanyla kımse Gerard'ı sevmez, bu yüzden de çocuklar, hatta Lina teyze broşürü onun yazmış olabıleceğını düşünür Oıide & Danny Pang imzalı 'Tehlike Yuvası Bangkok 1 , stıli ve ilginç kurgu tekniklenyle güçlü bir genlım fılmı. Profesyonel katil Kong, çocukluğundan ben dılsızdir. Işlediğı cınayetlerle dünyadan intikam almaktadır Fakat bir gün tezgâhtar olarak çalışan genç, güzel Fon'a âşık olur. Bu şefkat ve sıcaklık Kong'u, emrinde olduğu çeteye karşı çıkmaya ıter. Jean-Pierre Dardenne ve Luc Dardenne'ın ycnettıklen 'Oğul' karakterlerin toplumsal tanımlanması üzenne odaklanmış bir yapıt. Olıvıer meslekı eğıtım merkezınde marangozluk eğıtmenıdır. Magah'yle evlılığı tek çocuklannın ölJmuyle bıtmıştır. Bır gün atöh/eye çıraklık yapmak ıçın genç Francıs gelır. Olivier delikanlıvT ışe almaz ve onu her yerde takıp etmeye başlar Acaba delikanlıyla bu kadar ilplenmesının sebebı nedır? Antonio Marquez Dans Topluluğu Ankara Müzik Festivali'ndeydi K BUGUN ıvrak ve coşturucu flamenco figürlerini hayranlıkla izleyen Ankaralılar, gösteri sonunda Antonio Marquez ve topluluğunu dakikalarca ayakta alkışladı. Flamenkonun büyülü dünyası • ÇEVRE TtYATROSU'nda 11.00'de Akbank Çocuk Tiyatrosu'ndan 'Bir Varmış Hiç Yokmuş. (0 212 585 59) • BEŞtKTAŞ SABANCI LİSESt'nde 11.00'de Akbank Karagöz Kukla Tiyatrosu'ndan 'Can tle Canan'. (0 212 252 35 00) M MUAMMERKARACA TİYATROSU nda 11.00'de Hüseyin Goncagül'den 'çocuk oyunu'. (0 212 252 44 56) • ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ StNEMASI'nda 15 30 ve 19.00'da 'Uzak'. (0 212 251 56 00) • BİLGİ ÜN\ERSİTESİ KUŞTEPE KAMPUSU'nda 'II. Ingiliz Kısa Film Günleri' kapsamında 14. 30'da 'Elling' adh filmin gösterimi. (0 212 293 50 10) • ANKARA KAVAKLIDERE StNEMASI'nda 19.00'da 'Kanada Filmleri Haftası' kapsamında 'Kedi Geri Döndü'. (0 312 468 71 93) İSTANBUL FİLM FESTİVALİ'NDE BUGÜN AYÇA TEZER '20. Uluslarara- sı Ankara Müzik Festivali' kapsamında dün- yanın en ünlü flamenko dans topluluklanndan bın olan 'Compania de Danza Anto- nio Marquez', 16 Nısan Çar- şamba akşamı \IEB Şûra Salo- nu'nda Ankaralı sanatseverler- le buluştu. Philıp Morris / Sabancfnın sponsorluğunda gerçekleşen dans gostensıne ilgi bü)oiktü Kıvrak danslanyla daha ılk an- dan ızleyiciyı buyüleyen toplu- luk, buıncı bolumde Bizet ve Ra- fael Montilla'nın müzığı eşlığın- de Antonio Marquez, Nuria Le- iva, Goyo Montero ve Eva Le- iva'nın koreografısını yaptığı 'Des- pues de Carmen' adlı dans göste- nsını sundu Özelhkle Antonio Marquez'ın solo danslan ızleyiciyı flamenkonun büyülü dunyasına götür- dü Topluluk, ıkinci bölümde ıse Diego Franco'nun müziğı eşlığınde Antonio Marquez ıle Marilde Coral'ın koreog- rafısım üstlendiğı 'Boda Flamenca' adlı gösteriyi Ankaralı sanatse\ erlere sergıledıler. Kıvrak ve coşturucu fla- menco fıgurlenni hayranlıkla izleyen Ankaralılar, gösten sonunda Antonio Marquez ve topluluğunu dakikalarca ayakta alkışladı. 1995 yılında Antonio Marquez tara- fından kurulan Antonio Marquez Dans Topluluğu, ılk kez Sevılla Maestranza Tıyatrosu'nda 'Movimiento Perpetuo" adlı yapıtı sundu. 1996 yılında hazırla- dığı 'Reencuenrro' 'yu Valencıa da ser- gıleyen topluluk, 1997'de ıse Madnd Kralıyet Tiyatrosu'nun açılışında 'El Sombrero de Tres Picos'un, ardından da yıne aynı yıl Burgos Tıyatrosu'nun açılışında 'Movimientos Flamenco' adlı yapıtın ilk gösterimını yaptı. 1997'de 'Nurevev Ödülii'nü kaza- nan Antonio Marquez, 1998'de Ispan- ya'da 'en iyi gösteri' dalında 'Taran- to Ödülü' ıle 'En Değerli Profesyonel Dansçı Ödülü'ne değer görüldü. Aynı yıl, Küba bale tarihının altrn kıtabında Marquez Topluluğu'ndan onurla söz edildı 1999'da Atına Ulusal Tıyarrosu ıçın 'Carmen' operasınrn koreografi- sım hazırlayan Marquez, Budapeşte Uluslararası Galasf nda da en çok alkış- lanan dansçıydı. 2000 yılında Italya, Yunamstan, Portekız, Japonya, Pana- ma, Fransa ve Ispanya'ya turneler dü- zenleyen topluluk, Jerez Dans Festiva- li'nde 'En lyi Dans Performansı Ödü- lü'nü, dansta uzmanlık dalında ıse 'Canlı Kültür Ödülü'nü aldı 2001 yılında Italya, Porto Rıko, Bre- zılya, Israıl ve Macanstan turnelenne çıkan Antonio Marquez Dans Toplulu- ğu, Madnd Kent Konseyi'yle bırlikte Ispanyol dansının kültür ve eğıtım pro- jelennın yayılmasını ve gelişmesını sağlamayı kapsayan ortak çalışmalan- nı halen sürdürüyor. • EMEK StNEMASI'nda 10.30: 'Tehlike Yuvası Bangkok', 13.30: 'Kötülük Çiçeği', 16.00: 'Oğul', 19.00: 'Kişisel Surat' ve 21.30: 'Salome'. (0 212 293 84 39) • ATLAS StNEMASI'nda 10.30: 'Merhaba Anne'13.30 'Açık Kalpler'. 16.00: 'Telefon Açık Kahnca'. 19.00. 'Bazıları Sıcak Sever' ve 21.30'da 'Aşka Dair Her şey'. (0 212 252 85 76) • StNEPOP StNEMASI'nda 10.30: 'Sağ Omzumdaki Melek', 13.30: 'Olmakve Sahip Olmak', 16.00: 'Canlandırma Sineması: Fransa II', 19.00: 'Düş Diyarının Ötesinde' ve 21.30: 'Tokyo Hikâyesi' (0 212 2511176) • BEYOĞLU StNEMASI'nda 10.30: 'Los Zafiros', 13.30: 'Estela Bravol', 16.00: 'Geçmişi Olmayan Adam', 19 00: 'Estela Bravo III' ve 21.30. 'Yönetmen VVUliam W. VVyler + Theo'nun...'. (0 212 251 32 40) • REXX'te 10.30. 'Hıçkırık', 13.30: 'Ya Hep YaHiç', 16.00: 'Tanrıkent', 19.00: 'Hırsız' ve 21.30: Karanlık Sular'. (0 216 336 01 12)