Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 31 MART 2003 PAZARTESİ
12 EKONOM
Mtrlna
ttandft
PanBeBrtMaaaK*
G*Q*.IÇK1 TÜTÛN
-AJnvaÇ
ArastoEte
AnaootıGffl
Bmt
~3ttnst
Ers.G«H
FngcPSıGda
KatGda
KefevSaştida
fentotaoa
KraöKda
Uovag
Man
MutoGöa
P a s * *
PenguanGda
PrarEnHgreB»*
PnarSü
PraSut
SdçUıâdı
ŞeterPiç
TatKaBene
T Tuöorg
TuıaşScair,
Vane
DOK.GİYEŞY DB»
AKrTakstf
Ateülptt
AJtnyidz
A/afTsstti
AreanT«sM
Bfirtan Tekstt
Bsaş*«s8
Bossa
CeySnaym
EsemSporGıyiT!
Satolp*
Uaş
KaraıTctai
Kotts
KonlBSAnıDuponl
LüksKaffc
Msn»rar.*s»
MraMtreua
IMmtts
OonTaksS
SÖMas
Süımez F k n m
UtoKorfrtsfjaı
VaaoTssH
Yaas
Yürea
ORdÛR MC61YA
AtanKag»
Gots.
KettekMobiya
M A n t a *
D<rtaşAı*aB
DoÇffBuık
HürçıtGa
MtrAntakı
«ı*raı
K^rtonsar
Orusa
TreKman
VkngK>«>
* •
6.600
11380
1.375
25250
5,000
7fl»
710
1850
4300
12250
1300
5300
4*50
610
"200
1100
6500
8.10C
1100
1400
1675
1450
31»
7000
5.100
1300
700
250G
362'
5IX
1775
2.150
1040
710
195C
1275
1275
2350
3100
2.100
650
950
4.85C
2.050
1B00
4 800
3.400
720
1650
730
1125
11250
471»
6MC
2350
•325
2600
9798
4*50
1,375
"20
495C
2550
3750
2*0
11250
6,000
58,000
1,625
5,200
2,600
1,075
«IPOBOLKAU PIAS.ÜK7839
Aca
AfcmKınya
Aygaz
Bagtaş
Bnsa
ÇteBoya
"tSSPtiSs
DeflHottıg
Ecaotesıhç
EgeGüta
EgeProH
E « «
Good-Year
GuOreFatt*
xekaş
Uarfıal
"sttın
»etrolOfcı
Pınaş
Sasa
SaJaSarayı
TırasPoa
TDpras
DyoBoya
TAŞTOT.OAYAIJSAN
AdanaÇmentort
Adana~rantcıB]
AdanaÇnafoC,
Afvcr ÇneflK)
Akçansa
AnaüouCam
BaBote(merU
M Ç k m b
BofaÇimto
BursaÇmerto
ÇmttBp
ÇranBş
Çmsa
DenzlCan
EaacCaş'aa
EgeSnmk
GMasÇinrtD
bocam
KoıyaÇmenlo
Kjjtatıya Pcrs*n
Marifi ÇffienS)
NMl ylTWKO
CtysaJtgoeÇmento
TraKyaCarr
LşakSaan*
ÜnyeÇranto
lETALANkSUMYI
BavsrBoru
BıfçeBt
Çefrnaş
ÇeftHaa
DensasDölim
Ojttaş
Ertosan
EregiDernıÇeit
Fenş Akmnfiın
croOeraÇeft
KardemlA)
Karimrfi
KmenrO
Sartuysan
METALEŞY HHltGBEÇ
AJarto Caner
Aradokı b s u
A r ç *
BsoBetnnk
Bosctı Pw Ssmteı
BshPraSo
Dtaşfogan
EgeMsfrı
6net(Bek!m
Emrçtıtalaı
F-Mtzmf Pöoı
PorâOtosan
Nas Ev iJetlar
Kasan Ccno&
Kiınasan Klma
VUkıAfii
Otnür
Parear
PretKatto
T DemrDöön
TafeşOKR»
uM*kre
»esa
MjBtfcMUTSANAYil
AddKabncft
14S0C
1400
75»
21JO0
34.000
1100
1975
2JH
12.000
3900
6.900
710
11,500
9.2OC
tao
26000
7100
5400
1,100
2.900
1350
3650
7900
86C
13343
6600
4000
970
157 500
4150
1JO0
3,150
2375
2350
11250
6.400
6.100
4000
2025
X300
770
7200
Î300
2.450
10750
14500
6.400
4200
21750
3.400
620
1300
5962
3.550
5200
3200
1825
4650
2.900
3,400
15250
1.575
1.025
2375
23*5
1,400
5.700
»AP13675
58,000
7700
12000
4700
1410.000
16,500
10750
8,900
950
1300
137500
15250
1325
12250
2150
5.800
9.500
3050
4650
3350
3,850
1750
3350
5200
fart
S *
3137
-a34
1103
1069
850
•2051
•221
•2027
3873
•5112
•24.06
428
073
•2668
•1543
866
•16332
628
•1261
665
493
33 96
2337
874
8.64
•1882
-913
995
1517
102
137
-12839
599
-10168
2215
2838
222
-025
-14405
•127
23.74
1*25
•1180
1766
4636
1096
621
280
-1057
2170
17.24
388
4064
•66 99
2147
1038
1915
-69935
2.68
338
1566
1597
-222
-280
2133
26.97
1 1 *
990
-1147
3340
24 48
2196
16.55
24 42
•3219
•8136
3202
1628
559
6803
•15326
2230
8.86
1178
974
031
5158
-4633
•1J6
1194
•12621
1550
•14425
3839
2709
376
5037
833
1*71
7 *
17»
2256
2028
783
1139
2051
115*
19 00
-41582
2777
S10
1032
2263
315*
3150
2078
5067
2228
•2753
-5543
22 75
-6298
8 "5
18.69
•1796
2.81
2182
-3İ*
870
-2.76
-128.4!
•12841
-12841
1729
2504
•239
3034
335
-3*4
1644
-17 88
15.53
-7 09
-24 58
5003
-181 «3
•465
-2J9
1318
1053
1528
-6936
-6.66
2620
-4J8
•12820
1836
2979
Borsa Analizi
1
1 IM
129
475
536
122
177
-007
214
106
895
•011
070
1.56
0.54
089
034
11*
751
047
34*
0İ5
149
183
154
191
125
069
0»
036
112
06*
100
3'5
130
•029
0.6i
089
120
132
•103
045
172
076
-503
111
237
044
043
112
027
068
100
091
•20
1.04
102
144
085
485
354
079
1 »
1.69
•087
1,01
120
118
075
074
072
•33
137
212
087
129
•014
•2 «9
143
1*6
086
668
•126
223
033
074
109
171
3.50
5.02
1.01
080
-9K
•*6
-347
2-09
127
031
3.83
2.03
035
049
1-58
124
417
121
2.94
146
104
0İ7
-533
102
10*
06*
104
09C
135
244
235
168
061
120
129
205
0 76
09*
061
107
118
0.55
"0
044
-m
•m
-065
093
1'1
154
2Î1
336
249
'66
084
242
-263
DT
232
1225
451
126
•08
063
'66
•31
101
128
Iffi
435
134
C99
M
• Ff
412
48.65
1142
2Oİ2
2310
3630
7319
1354
7 41
823
3025
539
660
2186
14 12
560
735
6575
5370
2178
276
3'3
5421
723
442
4262
628
5.11
3İ7
686
4006
313
57S
10346
295
4 75
13-86
444
13199
2345
9.89
1061
3946
564
438
632
752
398
8.05
848
526
528
445
ısr
1545
982
1002
10.53
629
1121
54914
598
6*3
786
1138
548
467
816
760
2272
534
619
8.88
5»
20 58
1548
2581
712
898
156
368
•1*2
645
460
286
6'8
r*4
464
753
565
934
51*
3*93
496
1267
536
415
928
91 68
4660
1559
3*1'
464
821
601
10!"
488
730
332
m
•
39-84
968
834
417
178
•7927
•0.58
-572
732
•7558
-1528
238
040
•549
-546
251
•2000
162
-89'
166
219
483
1148
544
168
•«37
•858
467
387
036
048
-2409
367
•2370
667
1305
0 51
•010
-2634
•832
261
*53
042
1048
1482
10 X
175
103
•14 90
936
m
027
1629
-823
104-
1039
1890
-4036
056
252
792
1436
594
•089
'891
954
639
584
-363
1570
3177
506
582
'366
•5038
•1398
535
"21
0J2
"16
•14.51
3-54
122
769
431
02!
3ü
•331
•083
465
106
224
•'654
1886
1886
1886
1140
750
1311
12»
1018
2231
1210
2.1*
8.06
1913
41'
".90
-1314
19-95
2.S2
455
1960
1404
34 73
2109
2629
1904
•1230
•6225
ı-2
-'027
346
520
•459
091
733
•359
264
•179
-7206
-7206
-"2 06
37*
12 53
4)36
980
333
•44
204
•946
847
3.87
-1712
1821
-«11
•050
-088
426
305
5İ8
-1642
•189
656
-12"
•970
502
1116
160235
4299
51902
43794
36508
•204958
-3960
•82226
5X23
•"76J9
-1333.03
12131
8.33
•217003
-50152
60560
•1766*2
14840
-374 73
20351
4*94
57180
106102
23328
13459
-'9C44
-23060
9'086
24138
3270
1937
•28970
3954
-44.1124
46132
75069
5*19
-397
•90940
-194 32
6 - '9
46421
4224
*6396
666 S
18122
24051
1822
-444»
3.59839
81118
5799
"9760
•97857
54779
34294
30942
-103*70
37 50
'0875
37919
27* 93
2851C
•16604
10290 OC
37065
82283
345.54
-•7062
16*44
42227
93106
408999
643726
•245656
•64116
454 78
133*65
25241
69251
•86233
114748
87344
'9066
2319İ8
1293
90336
- 1 0 1 *
•53 3C
20061
464 61
69415
-35797
120376
85603
11889
2073349
18269
33690
509.03
267 44
46353
54663
41330
23634
561 £1
22541
6,68324
-6O048
1S543S
287 54
3*364
2.337 42
5.06735
•0361"
35*64
468389
45133
•28065
•60134
62829
-159596
34250
36273
-137282
"635
68*23
-10"852
124 30
-639i
-2 755 -9
-2 755'9
•2.755 '9
1,06332
'304630
•119 48
129353
5126
2120034
35411
-227520
570*0
2560
-»3890
2962*4"
-2260 70
•1937
-28176
26177
96572
78217
-117516
•30*27
68578
•1-3 "4
-51527
458*6
•56823
MdrlB*
GcUasKuyumaıjk
Saw(jtasye
aKTHK.GttSU
AKsuEnenj
Ayaı&ıenj
ZcnuEnaj
kŞAATVE3AYN)RJK
Boma»ao
Enkalnşaat
7GPTAMKWE7
htema
SankoPazarana
-Scgrter3Oa
PEBAKBCeHCAflf'
3ma
«gras
Tansaş
1HZM
FavoıDrtenneYa
Marnans AJOTyums
MamansMart)
NBTırcn
Taı-Art Tjızn
üUŞ. HAüffl D6
:
CL»»
Çefeû
"SrtrtavaYdlan
Usaş
HABBUŞME
Ttftcel
T6BI DİĞB1SAÛLHİZ
SPORHIZMETIES
j3aaas*a)SpaKS»ı"
Akonk
AtemaMBan
üsank
Hnansbank
GamBartosı
şîankasA
Şekstank
TKatnnaBank
" S K 8
*Jİ< Etonom Bantası
•ao « •S-HJ Bar».
SIGOflTASJRKETlBI
AkagocB
AraUıHayat
ürrotaj1
Sç
3£re;Sçtra
BaySçota
FKKRA. FAT ŞIR
3 a m FHconng
înansMn Kjr
IşffiKr
ûzfnansfatt
TasSFransalK/
Toor»cact
vjicr
<,
HCONGLER YAT Şfl
AatOHoidllç
Borusan Yat Paz.
-OoğrHoörg
-OoJaPYaynl-HO
EczaatmYaOTı
SesHodrıg
SSOHot^g
nasHodng
KavDanPaıTc
Kbçrtddrıg
Ma2ftarZaLk)ting
NBHadrg
SçeCam
SasarcjToonç
yamfîte»
YmttHottig
BİÜŞ1M
Arenaagsayar
AıcSB'aetaş
EscotCompulB
LrtBigsayar
-uıgoYazını
SVİVUMA
Aselsan
G»Y»BI<U.YAT DRT
AMDGMYO
«ataieG-VlYO
tösGMYO
IşGMYO
GaantıGMYO
VlUGMYO
YapKiHfKorayGMYC
MEN ICY YAT ORT
A»Yatt>t
Altananf Yat Cn
AaYatCrt
AOanteYatat
Was
v
atOrt
A^rasya vat 01
Buneran; Yat 0 1
Ca<2
v
atC>--
623ceasYatCtt
EraiYatOn
RrareYatOrt
3arantYat>
OotalVatOrı
tşva ot
V v*refa.m
SYEYatOrt.A.Ş
TsçYatmOrt
VartYatOt
VartlıYatOr!
Yap<«SYa! Ort
ARACIKU»JMLAfl
-JJİ3 «erau [ «
aooaiMenulDeg
KHÛJLLSALPAZAfl
AftmmsÇeş™
BlftMensucat
CeytaşMadendic
DuranDfset
GedkYatOrt
fcaüawtıyaB-
jfarge AsBn ÇITKÜC
MegesBoa
Uetmı
ParakajTLrızm
SitmıPanttı
YaomFiı YatOrt
YapıKredFfi Ki
3ÛZALTOA2ARI
AbanaBetenekank
Carrsş Lojis!* Hc
ÇukuTOaaeBn*
jtaısır
-EgsGMYO
-acrtMiy
VtatraTakri
Meas
RatsEviJeeer
TıasM Hödns
•niaa
ma
710
1925
n
67X
6.6OC
"*oa
4050
1350
49000
S2W
"400
405C
2300
1*50
1075
8700
12250
550
8T
•569
830
3050
1075
440-
1800
»A 6105
1*25C
5900
15000
8700
2850
1625C
c A.Ş33000
12273
4550
420
920
840
1600
•3160000
580000
4050
7»
2175
430
2275
430
f 450
•4*46
4100
1000
1300
5.«C
1375
940
1300
3360
1050
1700
840
990
510
1250
•200
820
1C9K
•**50
3.400
1075
1975
2750
1750
890
»50
2250
14250
503
380
1525
3300
3800
12500
4.643
6200
8*00
21*5
1925
14,500
24.500
14 917
120OO
8512
10106
360
•075
*3C
•050
690
1650
590
3568
940
1300
2325
850
1100
960
10*5
1125
2150
960
520
8900
940
320
400
870
•3OC
T 5
24OC
*90
2.375
"80
23325
3150
2100
16*5
1725
1250
690
900
9100
"2.250
2125
33500
29000
2650
1025
3150
1200
3.200
360 000
460
250
2100
620000
3*50
1550
3200
350
I M
2335
2361
1406
34 63
6112
991
-•5'2
34 68
234
-483
44 76
•17556
-342.07
1482
549
-1140
•6686
-288
1612
869
0663 79
391
6357
2737
58X
3" 04
965
3180
"895
21 1C
24 86
•110
3521
'33
732
732
732
996
-15*
904
724
3930
4021
1549
31-5*
3033
-9830
1625
15.92
1711
1308
464
1611
171
1103
1119
2929
13.97
33.2
2-52
-894
028
15.18
112
25-01
-16ü
an
620
•14 35
•640
"73
519
995
245
2225
951
!67
775
1280
16.52
3281
1633
190
106
537
4 «
1878
164
179
1873
582
•«13
"12
•3050
-2230
868
•423"
rffl
-189*
9*3
2-39
•897
2124
445
18.83
•250
2630
399
141
•149
-155
561
"085
120
465
1093
-3179
•317
064
1071
-97833
203
532
407
1655
2699
070
3872
2999
•9601
420
•10011
8648
-39'1
-19'1
-3438
-2576
-5*1
i
ı m
032
094
116
199
16C
234
322
1890
3-52
2"S
•014
1283
•8-0
152
3.04
0i6
183
016
0S9
040
3702
052
136
269
229
'114
081
113
262
114
206
031
056
0"5
5526
2768
0"7
033
032
025
049
056
040
152
034
070
11.00
036
034
0.85
125
016
034
0.67
0.43
0J64
011
058
262
096
036
191
037
134
046
1.26
M
• F l
218
399
821
5 75
261
2358
54 49
2545
1027
5537
550
456
1338
308
984
334
X06
337
260
162
542
830
218
•38
1029
*S514
3*822
1036
536
271
677
142
039
930
172
230
530
337
4.96
932
336
333
39.04
328
435
210
414
m
M
"58
1026
1538
"8'4
5529
1026
-1110
*935
G22
-036
•11432
432
-630
389
136
•2635
-181'
-1795
979
1430
-'445
602
2068
465
1852
456
590
3389
11259
4162
2019
3428
4035
1823
2748
2748
27 48
1139
«48
1925
1195
7038
14162
1060
1571
14İ1
-10İ1
5.45
362
628
1526
639
335
9.83
9Ü7
10336
4036
465
738 141130
3832
••1,61120
3333
638
5272
184
139 1016.98
435
048
024
10!
232
091
195
1 14
108
203
162
084
168
235
C33
321
0İ9
033
051
040
073
049
040
015
06S
OIC
061
234
0*1
092
138
0 5*
042
066
069
349
"76
356
J48
0.58
038
043
205
0*7
10"
124
130
232
050
086
090
7931
1375
4430
915
7934
511
4288
2336
2030
4İ0
1015
'15
195
530
732
561
1164
2'2
4439
2730
216
"*0
567
•00
"73
4 30
314
239
295
219
2 1 *
296
•5660
19 33
1- 42
10838
4992
438
17042677 06
376
-6122
759
039
0*9
032
2'8
094
189
128
197
025
•035
348
049
-013
-006
•033
029
3537
3-4 61
*27
1934
436
809
13465
438
428
402
tflAŞNH HIŞABET OiHt ŞlffcEUffl ÛZR DÛNBttl
937
1018
6399
•6137
11566
•9165
12718
101
120
235
2234
2543
1036
1546
4594
9976
146.25
9701
2638
1654'
•837
2155
123
O'i
-006
258
•116
•027
021
^84
028
-C5S
:i3
367
•028
0*6
-214
363
•4 13
641
004
012
•006
-001
'082
273
206
082
668
-088
-5'1
019
367
-1135
732
1'2"
376
052
*43
179
52.10
IHM
32576
482.46
8"348
114609
2.952 79
17178
-8687
89924
290 "2
-7013
-735850
•23952
-453.82
84726
22124
•11109
-3-51
-14988
55445
235*8
•1267İ7
13438
559* OC
59954
381085
28926
3JO-32
457014
9934 58
840 01
5063
42238
53092
15545
30.68931
133330
38337
13609
-416.96
15845
33585
303.68
146403
41847
58280
565.57
-57208
25920
27872
26191
11025
50531
25132
2536
15534
25736
57209
19790
225160
8759
-9932
290
43132
3319
48332
•12673
221
17856
•15061
-100 87
11089
7399
41544
15715
1212.93
20290
9313
9239
221988
2.41448
167817
5,18234
6793
146J0
13014
9017
32575
37i7
2124
43595
16886
•2*4 63
14999
•70581
-9" 63
13438
-65096
2782-
-32'67
•20.85
283336
•121"
44006
-44 63
29412
•6824
49128
10945
264 74
•1729
•1571
16551
18395
1550
34.56
272-9"
•255*3
3139
340
34931
-32371
8943
3987C"
•36.99
20632
38947
831
65533
133920106592
-14532
7836
-18918
-22465
4220
-592866
1132203839 73
-3422
18905
•34189
-2851-
•561334
-8523*3
-15706-29,616İ7
•6979
tBAŞIOA H Ş*B£İ OJN ŞHKET.B» 2002TO a > « BİANÇOUH İK AJJN-
UŞTR
•*&« Hoang *e Enka Inşaat r nrteşmesroen aöavı geçmse dcnı* uak konsoAde b-
ençc wsı buluıamanıasnıjartouk^saz iHne ST€f hesspkarifiârnıştr
Tüketici, genetik yapısı değiştirilmiş gıda konusunda uyanlmıyor
Türkiyekobay
mamalarında bile kullanılıyor
Çevreye olumsuz etkisinin yanı
sıra çeşitli sağlık sonınlanna yol
açabilen, çocuklar ve gelecek
nesiller üzerinde henüz
bilinmeyen riskler de
yaratabileceği vurgulanan genetik
yapısı değiştirilmiş ürünler
işlenmiş gıdalarda yoğun biçimde
kullanıhyor. Mısır ve soyanın
girdiği ürünlerin başında mısır
gevreği, pudingler, hazır sütlü
tathlar (keşkül, sakızlı muhallebi,
kazandibi, vb.) mısır nişastalan, et
suyu tabletleri, hazır çorbalar,
tahıllı kaşık mamaları, mısır ve
soya unlan, konserve mısırlar,
çeşitli mısır çerezleri, soya ve
mısır yağlan, pastalarda
kullanılabilen mısır şurubu
geliyor.
• AB'nin 6 yıl önce
uyan etiketi
bulundurmaya karar
verdiği genetik yapısı
değiştirilmiş ürünler
Türkiye'de pek çok
işlenmiş gıdada
kullanılıyor. Buna
karşılık hâlâ yasal
boşluk var ve analiz
yapılabilecek bir
laboratuvar bile yok.
FATMA KOŞAR ~
Türkiye, genetik yapısı
değiştirilmiş ürünlerin
tüketıminde kobay ülke
konumuna geldi. Mısır,
soya fasulyesi, mısır yağı,
soya yağı ve soya küspe-
si, bu ürünlerin genetik
olarak yapısı değiştiril-
miş olarak üretildiği
ABD ve Arjantin'den it-
hal ediliyor.
Söz konusu ürünlerin
insan ve çevre sağlığına
olumsuz etkilerinin bilin-
mesine karşın bebek ma-
malanndan tathlara ka-
dar geniş bir yelpazede
kullanılan ürünlerle ilgi-
li uyan etiketi bile bulun-
muyor.
Yoğun ithalat
Tüketici Haklan Der- Generikyapiflcfegiştüilnnşürünle™
ğı nın (THD) genetik ^b fcj h l d l ö k ü ü l ki d kneği'nin (THD) genetik
yapısı değiştirilmiş ürün-
lerin Türkiye'ye girişi, tüketime
sunulması, kullanıldığı ürün zin-
cirine ilişkin yaptığı araştırma
Türk tüketicisinin tam anlamıy-
la kobay durumuna düşürüldü-
ğünü ortaya koyuyor. Buna gö-
re, Türkiye tükettiği mısır ve so-
ya ile bunların yan ürünlerinin
yüzde 8O'ini ABD ve Arjan-
tin'den ithal ediyor. Söz konusu
iki ülke bu ürünleri genetik ya-
pısı değiştirilmiş olarak üretiyor.
Özellikle ABD'den ithalat
1996 'dan bu yana artarak devam
etti ve 2002'nin ilk 11 ayında
96.1 milyon dolara ulaştı. Arjan-
tin'den de 14 milyon dolarlık it-
halat yapıldı. Bugüne kadar ya-
her alanda yaygmlaşan sözkonusu ürünlere tepki de giderek aröyor.
pılan ithalatın rutarı ise 413 mil-
yon dolan aşıyor. Buna karşılık
Türkiye'de hâlâ konuyla ilgili
herhangi bir önlem yok; ithal
edilirken genetik yapısı değişti-
rilmiş ürün olup olmadığına iliş-
kin herhangi bir beyan aranmı-
yor, denetim yapılmıyor, her-
hangi bir analiz yapılmıyor, ana-
liz yapılabilecek laboratuvar ta-
mamlanmadı.
AB yıllar önce önlem aldı
THD, AKP hükümetini bir an
önce yasal boşluğu gidermeye,
ilgili kurumlan da harekete geç-
meye çağırdı.
Türkiye'de herhangi bir ön-
lem alınmayan genetik yapısı
değiştirilmiş ürünlere karşı Av-
rupa Birliği (AB) ülkelerinde
yıllar önce önlem alındı.
1997'de AB, işlenmiş gıdalar-
da, toplam girdilerinin yüzde 5
ile yüzde 10'u arasında bir mik-
tarda genetik yapısı değiştiril-
miş ürün içeren gıdalarda uya-
n bulundurulmasına karar ver-
di.
Kuraklığa maruz kalmalan-
nın ardından Güney Afrika ül-
kelerine genetik yapısı değişti-
rilmiş gıda maddelerini gönder-
mek isteyen ABD'ye Zimbabve
ve Zambia tepki göstererek al-
mayacaklannı ifade etmişlerdi.
Yapılan deneyler Avrupalıları bu ürünlerden uzaklaştırdı
Kelebekler ölünce...
Ekonomi Servisi - Bi-
lim dünyasının "açhğa
meydan okuma" olarak
değerlendirdiği genetik
yapısı değiştirilmiş seb-
ze ve meyveler, kısa za-
manda hayal kınklığı
yarattı.
Tanmsal üretimi tek-
nolojiyle birleştirince
ortaya çıkan sınırsız ge-
lişme dinamiği, iki so-
runla karşılaştı. Birinci-
si, tohum üretiminin bir-
kaç büyük şirketin elin-
de kalmasının yarattığı.
"açlık üzerinden para
kazanan yeni bir ege-
menliktehlikesi", ikinci-
si ise hayvanlar üzerinde
yapılan deneylerin ze-
hirlenme ve ölümlerle
sonuçlanması.
The Economist dergi-
si, son sayısında biyo-
teknoloji araştırması ya-
yımladı. Tanmdan tıbba,
biyoteknolojinin gelişim
sürecini ele alan dergi,
genetik yapısı değiştiril-
miş gıda ürünlerinin,
mevcut tehlikelerine
karşın büyük bir hızla
yayıldığını anlattı.
Araştırmaya göre,
1995-1998 yıllan ara-
oldu. Yapılan ikinci de-
ney kelebek olmaya
aday tırtıllara, mısır po-
leni verilmesiydi. Deney
kelebeklerin ölümüyle
sonuçlandı. Deneylerin
duyurulması, özellikle
Avrupa'da büyük yankı
uyandırdı ve bu ürünle-
rin satışı neredeyse dur-
Tl ı e E cono m i s t dergisinin
biyoteknoloji araştırmasına göre,
genetik yapısı değiştirilmiş gıda
ürünlerinin mevcut tehlikelerine karşın
üretim giderek artıyor.
sında, genetik yapısıyla
oynanmış gıda üretimi
30 milyon hektarlık bir
alana yayıldı. Aynı dö-
nemde, önce farelere
teknoloji harikası pata-
tesler yedirildi ve dene-
yin sonucu zehüienme
du. Ardından bazı Afri-
ka ülkeleri, içinde gene-
tik olarak değiştirilmiş
tohumlar olduğu gerek-
çesiyle gıda yardımını
reddetti. Kendi yetiştir-
dikleri tohumlann çap-
raz polenlemeyle bu to-
humlann etkisine gire-
ceğini ifade eden ülke-
ler, bu nedenle ürünleri-
ni Avrupalı tüketicilere
sunamayacaklannı be-
lirtti.
Tohum sanşlan
Ancak, genetik yapısı
değiştirilmiş tohumlar,
tüketicilerin tepkisine
karşın 2002 yılında 60
milyon hektarlık bir
alanda üretiliyor hale
geldi. Bu 200l'e göre,
yüzde 12'likbirarhşan-
lamına da geliyordu. Sa-
dece tohum satışından
bir yılda 4 milyar dolar
gelir elde edildi. The
Economist, dünya üze-
rindeki soya fasuryesinin
yansının genetik olarak
değiştirilmiş tohumlar-
dan üretildiğine dikkat
çekti.
SEKTÖRENDEKSLERİ
ıMKBULUSAL-100
IMKB ULUSAL-TUM
IMKB ULUSAL-30
IMKB ULUSAL-50
IMKB ULUSAL-SINAI
GIDA IÇECEK
TEKSTİL DER!
ORMAN. KAĞIT, BASIM
KIMYA, PETROL PLASTİK
TAŞ TOPRAK
METALANA
METALEŞYA.MMİNA
IMKB ULUSAL-HIZMETLER
ELEKTRIK
İLETİŞİM
ULAŞTIRMA
DCAflET
TURIZM
IMKB ULUSAL-MALI
BANKA
SİGORTA
FINANSALKIRFAKTORİNG
GAYRİMENKUL VO
HOLDİNG VE YAT1RIM
TEKNOLOJİ
BIUŞIM
SAVUNMA
İKİNCİ ULUSALPAZAR
IMKB MENKUL KIYM YO
OnceM
Kapanş
9.407
9.210
11.663
9.201
9.552
10.994
3.555
9 725
8.297
12.922
5.765
13347
6245
1,745
4,530
5,988
8,432
1,612
11,201
12,034
15,108
3210
8,359
10,668
5,989
4464
13,673
23,190
5,369
Son
K*amş
9,631
9,436
11,988
9,420
9,825
11,380
3,627
9,798
8,554
13,343
5,952
13,675
6,376
1,779
4,926
6,105
8,204
1,569
11,434
12,273
14,746
3,360
8,542
10.962
6,331
4.643
14.917
23.825
5.568
Yıfeaşı
Değeri
10,370
10,087
12,886
10,165
9,889
10,771
4,672
11,277
8,570
12,974
5,745
13,690
6,897
1,927
5,493
5.889
9,711
1.564
12,902
13,816
17,471
3.419
9.866
12.341
7.261
5,020
18,956
28.306
5.452
Haftakk
Farfc%
2.39
246
2.79
2.38
2.86
3 51
2.04
0.76
310
3.26
3.25
2.46
2.10
1.93
8.75
195
•2 70
-2.69
208
199
-2.40
466
219
2 76
5 71
4.00
9.09
2 74
3 72
Y*k
Frt%
-712
-645
-697
-733
-0 65
5.66
-2236
-13.11
-0.19
2.84
3.60
-011
-756
-7.70
•10.31
3.67
-1552
0.32
•1138
-1116
-15.60
-1.73
-13.42
-11.17
-12.81
-7.51
•2131
-15.83
ErrielısiemöncetavebutaftatocunBgürilıapan^
DÖVIZ AÇIKLARI KAPANDI
Savaşın yükü
hafifledi
AIVKARA (ANKA) -
Bankacıhk sistemi son
aylarda zaten çok düşük
düzeylerde seyreden dö-
viz pozisyonundaki açı-
ğını, savaş öncesi tümüy-
le kapatarak artıya geçti.
Bu gelişme, savaşın Mer-
kez Bankası rezervleri
üzerindeki baskısını yok
denilebilecek bir düzeye
üıdirdi.
BDDK verilerine göre,
bankalar 10 Şubat itiba-
nyla 81 milyon dolara
kadar gerileyen bilanço
içi yabancı para pozisyo-
nundaki açığı 21 Şubat
itibanyla kapatarak 132
milyon dolar döviz faz-
lası verdiler. Aynı dö-
nemde, kamu mevduat
bankalan bilanço içi ya-
bancı para pozisyonun-
daki fazlayı 223 milyon
dolardan 234 milyon do-
lara çıkanrlarken TMSF
bunyesindeki bankalar
ise döviz açıklannı tü-
müyle kapattılar.
GOZUCUYLA
TÜRKEL MİNİBAŞ
Umut Projelerinin
Öncüleri
ERUH - Istanbul birkaç milyar dolar için Bush'u
kızdırmamanın yollannı arar... Piyasalar savaş tahvil-
leriyle gelecek TL düşlerini kurarken...
Ankara, derebeyliğin gücünü arttırmak için enerji
ihaleleri ve Hazine taşınmazlarını Kamu Ihale Yasa-
sı'ndan çıkartıp.. ormanlan talan etmek için anayasa
değişikliğine giderken...
Güneydoğumuzda konuşlanan ABD askerleri Bat-
man Çayı'nı kanalizasyon atıklanyla işgal edip!.. Uçuş
güvenliği nedeniyle leylekleri öldürdükleri için yılan-
lar artacağından kuraklığa mahkûm olurken...
Yeni projeler üretmek, yatırım yapmak mümkün
mü? Yolunuzu Eruh'a döndürürseniz "EVET"\
Içinizden Eruh da nerden çıktı diye geçirdiğinizden
eminim, ama!..
Eruh'un Güneydoğu'daki savaşın ilk başlangıç ye-
ri olduğunu!.. Savaşla birtikte başlayan göçün birkaç
milyar dolar peşindeki istanbul'u nasıl etkilediğini
unutmayanlar için Eruh iyi bir başlangıç. özellikle de
yukarıdaki kara resmin tek sorumlusunun ABD ve
IMF olmadığını biliyorlarsa!
Kaldı ki ülkenin neresinde ve hangi uzaklıkta olur-
sa olsun cehalet, yoksulluk ve işsizlik üçgenini kırma-
dan hiçbir ekonomik ve siyasal sorunun aşılamaya-
cağını deneyerek öğrenmiş bir toplumuz. Hem de 6-
7 yıl gibi çok yakın bir geçmişte!
Toplum belleğinde "terör" olarak yer eden bu de-
neyimin Doğu ve Güneydoğu'daki anlamı: Üretken-
liğin yitirilmesi, toprakların terk edilmesi, eğitim ve
sağlık hizmetlerinden yararlanma olanağının bitme-
siydi. Ekonomik açıdan ise, ülkenin yaşam kalitesin-
deki açığın büyümesiydi.
Bugün, valiler ve kaymakamlann öncülüğünde yü-
rütülen eğitim ve üretime dönük tüm projelerle her ne
kadar bu açık kapatılmaya çalışılıyorsa da!.. Devletin
yeniden yapılandığı; yani kamu yatınmlarının azaltıl-
dığı bu süreçte fazla iyimseriiğe kapılmamak gerekir.
Ne var ki, bu yeniden yapılanma süreci sivil toplu-
ma daha fazla hareket alanı bırakmakta... Sivil top-
luma kendi gereksinimleri doğrultusunda proje üret-
me ve yürütme olanağı sağlamaktadır. Bu noktada
devlet, projelerin önünü açan kolaylaştıncı rolü üst-
lenmektedir ki... Bu, devletle sivil toplumun koordi-
nasyonunu kolaylaştırmaktadır.
Siirt Valisi Nuri Okutan ve Eruh Kaymakamı
Mustafa Yıldız'ın sivil toplum ile birlikte çok kısa sü-
rede bu doğrultuda gerçekleştirdiklerine bakınca
umutlanmamak elde değil! özellikle de Güneydoğu
savaşı sırasında askeri yatakhane diye kullanılan, ça-
tısı çökmüş, içi yanmış bir binadan yarattıklan ilköğ-
retim kız öğrenci yurdunu görünce.
Cumartesi günü, Çağdaş Yaşamı Destekleme
Demeği Eruh YİBO Ferhat Şenatalar Kız Öğren-
ci Yurdu adını alan bina, çevre köylerden gelen 33
kız çocuğumuza şimdiden geleceğin yolunu açmış
durumda. Valilik ve kaymakamlık binayı onanrken
Ferhat Şenatalar da yatak-yorgan, masa-iskemle gi-
bi gereksinimlerin yanı sıra Istanbul'daki nitelikli bir
eğitim kurumunda bulunması gereken dil, kültür ve
sanat araçlanyla da donatmış yurdu. Her öğrenci yur-
dunun aydınlığın sözcüsü olduğunu düşünürsek, ba-
nş için umutlanmak kolaylaşıyor. Ne var ki, banş gü-
vercin kanadında gelmiyor, çalışmak gerek. özellik-
le de gündemdeki tarım reformu ile Irak'taki savaşın
aynı zaman dilimine rastladığı hatırlandığında sivil
toplumun sorumlulukları daha da artmakta.
Zira, tanmın piyasa ekonomisine açılmasıyla Do-
ğu ve Güneydoğu, yoksulluk ve işsizliğin artıp top-
raklann el değiştirmesini dayatan hızlı bir dönüşüm
yaşayacaktır. Buna Irak'taki savaşın yaratacağı terör,
göç, ekonomik durgunluk gibi olumsuzluklar eklenin-
ce sorunun boyutları daha da artacaktır. Dolayısıyla
sorunun çözümü, geçmiş deneyimler göz önünde
bulundurularak devlet ve sivil toplumun birlikteliğine
bağlıdır.
2000'den bu yana yaşadıklan gelişime bakılırsa
Eruhlular bunu başarmış. Köye Dönüş Projesi doğ-
rultusunda 2001 'deki açık köy sayısı bir yılda 44'e
yükselmiş. Merkez ve köylerdeki okul sayısı da
21 'den 34'e çıkmış. Valilik ilköğretim ve sonrasında-
ki kız çocuklannın okul masraflannın tümünü karşılı-
yor. Arna ana sınıfı, derslik, ders araç gereç, kitap ge-
reksinimleri hâlâ devam ediyor.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Demeği Üsküdar
Şubesi'nin katkılarıyla gerçekleşen Gölgelikonak
Köyü İlköğretim Okulu sivil toplumun yapabilecek-
lerine dair sadece bir örnek. örneklerin çoğaltılması
tabii ki mümkün, iş ki umuda yatınm yapmayı isteye-
lim.
Cumartesi gününden beri Eruh'ta küçük bir kızım
var. Ya sizin?
cydd ' cydd.org.tr
turkmini(q superonline. com
MERKEZ BANKASI KURLARI 31 MART 2003
CİNSİ
DÖVİZ
ALIŞ SATIŞ
EFEKTİF
AUŞ SATIŞ
1 ABD Dolan
1 Avustraha Dolan
1 Danımarka Kronu
1 tngılız Sterimı
1 Isvıçre Frangı
1 tsveç Kronu
1 Japon Yeni
1 Kanada Dolan
1 Ku\e>iDınan
1 Nor\ eç Kronu
1 Sud Arb Rıvalı
1 Euro
1 BulgarLevası
1 Iran Riyalı
1 Rumen Leyı
1 Sun>e Lırası
1 Ürdûn Duıan
1 Yeni Israıl Şekelı
1.024,029
246,820
2.669 2%
1.239,168
1T.559
14.19"
1.166.766
5.641.486
232.726
456.872
1,833^54
1.716,452
1,030,729
248,035
2,683,158
1.247,150
199.615
14,291
1.172.040
5.715.791
234,296
457.696
1,842.096
1.707.0P
1.019,318
246.647
2.667338
1.237.309
197,421
14.144
1,162,449
5.556.864
232,563
453.445
1.831.9
7
!
683.933
112
40
19,797
2,035.373
328,"38
1.719,027
1.036.913
248.605
2,687.183
1,249.021
200,074
14,345
1,176,494
5,801,528
234.835
461,129
1.844.859
1,050.472
171
61
29.695
2J95.208
345.596
ÇAPRAZ
1 ABD Dolan
1.6653 Avustralya Dolan
6.9202 Danımarfca Kronu
1.3763 Isviçre Frarjı
8.5988 hEveçKromı
120.11 Japon Yeni
1 4645 Kanada Dolan
7.3260 Nonreç Kronu
3 7502 SAraoRiyali
1 Euro: 1 0732 ABD Dolan
11rç. S.: 1 5632 ABD Dolan
IKuveytD: 3 3300 ABD Dolan
KURLAR
Euro dânûşûm oranları
1.95583 Alman Markı
403399 Belçıka Frangı
40.3399 Lüksemburg Frangı
166386 Isparryol Pezetası
655957 Fransız Frangı
0 787564 Irlanda Lirası
193627 halyanüreti
2 20371 Hollanda Florini
13 7603 Anısturya Şitmi
200482 Portekiz Esküdostı
5.94573 FinMarttası