Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 MART 2003 PAZAR 14 KULTUR kultur(S cumhuriyet.com.tr Tk MT Michael Nyman, İş Sanat'taki konserinde banş çağnsı yaptı Minimalist müziğindevi%/ Çağdaş müziğin yaşayan en büyük ustalarından biri olan Michael Nyman hazırlanıyor. Bu, bir savaş değil, saldırı... Bu ortamda dinlediğiniz parçalar ikinci tezkere ve savaş öncesi verdiği Istanbul konserinde izleyicilere şöyle belki her zamankinden keskin, daha agresifya da daha hüzünlü yorumlanmış seslendi: "tlk ve son kez bir konserimde konuşma yapıyorum. İçinde olabilir. Bu konserimi savaşa direnen Türk halkına ve parlamentosuna bulunduğumuz ortamda suskun kalmak istemiyorum. Amerika bir savaşa adıyorum. Barıştan yana tavır koyan Türkiye insanlannı kutluyorum." VECDİSAYAR ~T T*enüz savaş başlamamıştı... Iş Sanat'tan r—j bir usta geçti. Sessiz sedasız... Öteki Â. A. 'star'largibi, medyada gürültü koparma çabasına girmeden... Tam tersine, hiçbir tele- vizyona röportaj vermek istemediğini söyledi, daha gelmeden. Yazılı basına ise bir tek röpor- taj verecekti. 0 elma bizim başımıza düşrü... Çağdaş müziğin yaşayan en büyük ustalann- dan biri olan Michael Nyman'la İconser öncesi yaptığımız kısa söyleşi, sanatçuun meslek yaşa- mının dönemeçlerinden, müzik-sinema ilişkisi- ne uzandı. Ama, en heyecan vericı yanı, sanat- çının banşa ilişkin sözlenydi. Ha çıİctı, ha çıka- cak gibi duran savaş ve sanatçuun sorumluluğu üzerinde dıırduk önce. "Amerika'nın bu haksız savaşı karşısında tik- sintiduyrrıarnakmümkiin mü?Bombalaria,şid- detle demokrasi getirme iddiası gülünç. Tüm dünya halklannın savaşa karşı olduğunu görü- yoruz. Türidye'deki banş yanhJaruun çok ettdn olduMannı göriiyorum. Geçen gün Guardian'da Orhan Pamuk'un yazısını okudum. Hükümeti- nizin ülkenia Amerika 'nın yanında savaşa sok- ma ihtimali oldugundan söz ediyordu. Gene de, parlamentonuzun Amerika 'ya karşı durması (konuşmamızın. son tezkere öncesine rastladığı- nı haüriaünm) çok öncmli. Tony Blair'in konu- muysa tam anlamryla iğrenç." '68 kuşaflı fartdıydı Sanatçının sorumluluğu konusuna geliyoruz ister istemez. "Tüm dünyada banş vanlılan so- kakta, ama ünlü sanatçıLann büyüktasmıhâlâ sessiz—" diyorum. Biraz düşünüyor, "1 Mart'ta yürüyen 2 milyon Londralı içinde pek çok sanat- çı da vardT dıyor. 4 Blur' grubunun solıstı Da- mon AEbarn gibı çok sayıda banş eylemcisinın de olduğunu, herkesin bir şeyler yapabilmek icin çırpındığını anlatıyor. "Savaşa ilişkin bir parça yazmayı düşünüyorum. ama henüz bir şey vap- madıın... Dünya inamlmaz bir çürüme içinde. Amerika'da olanlar, Dick Chaney'nin içinde ol- duğu çıkar iüşkileri herkesin gözünün önünde. Paradan, petrolden başka bir şey konuşulmu)or. Saddam'ın dünyadaki öteki diktatörierden daha korkunç oldugunu sanmryorum. Kidc imha si- lahlanna sahipolup otmadigını bünûyoruz,Ama, yavarsa diye vuracağız^. Bu gidişk, Saddam Hü- seyin'i kahraman yapacaklar." Sonra, medyadakı savaş çıgırtkanlıgının nede- ni olan çüriimeden, banş eylemlerine katılan ve kaölmayan sanatçılardan söz ediyoruz. "Vietnam Savaşı'na karşı yapılan banş eylemlerinde bir arada olduğumuz Peter Brook gibi sanatçdann ve gençlerin kabldıgı bir toplanüdaydım geçen- 1 ir müzik tarihçisi olarak kendi müziğinde minimalizmin etkisini görebildiğini ama, yaptığı müziğe ille de bir etiket yapıştırmaktan yana olmadığını belirten Nyman, etnik müzikle de haşır neşir... Sanatçı, Faslı müzisyenlerle yaptığı ortak çalışmanın ardından, 'Sangam* adlı son CD'sinde kJasik Hint müzisyenleriyle birlikte çahşmış. FarkJı müzik sistemleri arasında köprüler kurmak, faridı müziklerin melodi, armoni ilişkileri üzerinde çalışmak keyif veriyor ona. |prde. Esld kuşakbanş eylemlerindehâlâ ön plan- t'jL. 67'lerdeki hava daha farklıydı. Ozaman yaş- l^ann öncülüğüne ihtiyaç duymazdık. Galiba, biz siyasetie daha iç içeydik Şündi gençlerin ilgi Hfanında farkh şeylervar, modaya uygun davran- rr.ak ünlü olnıak gibi kmT^mlarönemiionlaricin.' 1 Türkiye'ye ilk kez 1966 yazında gelmiş, Nyman. 0 günden bu yana belli aralıkJarla zi- yaret ettiği (yalnızca iki kez konser için gelmiş) bu ülkedeki değişim gözünden kaçmamış. "Ka- pahçarşı bile değişiyor. Gerçekvedoğal olanın ye- rini taklider. sahteler alıyor hızla. Dünyanın öte- ki köşelerinde olduğu gibi" diyor. Mlnlmallzm ve müzik Evet, gündemde savaş var, ama müzikten, si- nemadan söz açmadan bırakacak değiliz herhal- de.. Kişisel tarihinde hızlı bir 'travelling' yapı- yoruz. "Emeğhie geçinen yoksul bir ailenin ço- cuguydum. Ailede müzikle ilgilenen yoktu. Beni müziğe yönelten müzik öğretmenim oldu. Yete- nekh' olduğumu söyledi ve yaklaşık on yıl bana dersvermeyisürdürdü.Ailemin doğnı dürüstbir para verecek durumu olmamasına karşın. Pi> a- nodan müzik analizlerine uzanan kapsamh bir eğitimim oldu böylece. İlgüerim iki yöne birden uzamyordu: Bir yandan besteci olmak istiyor- dum, biryandan da akadenıik alanda çahşma >ap- malu. 1944 Londra doğumJu Michael Nyman, 1961- 64 arası Kraliyet Müzik Akademisi'nde eğitim görmüş. I964'ten 76'ya uzanan bir dönemde besteci olarak çalışmak yerine müzik eleştir- menliğiyle yetinmiş. The Listener, New States- man, The Spectator gibi dergilere yazmış. Bu yıl- larda niçin beste yapmadığını soruyorum. "Avrupa avant-garde münğuıden çok etkilen- miştim. Harrison Bırtvvistle gibi bestecilerden söz ediyorum. Bu yeni' ve 'radikal' müzik an- layışma ka>itsız kalamazdım. Ama, bu tarz bes- teter yapmaya çahşüğnnda, o güne dek aldığun eğitimingdeneksel biranla>işa da>andıgını. böy- le bir müzik için kendimi yeterince ha/ır hisset- medigimi kavTadun." Nyman'la sohbet edip de, 'minimalizm'den söz açmamak olur mu? Eleş- rirmenliğinin ilk yılında kullanmış bu kavrarm; Yalın, tonal bir müzik parçasını tanımlamak için plastik sanatlardan bu kavramı ödünç ahruş. Aynı kavramı sonraki yıllarda Steve Reich, Terry Riley gibi bestecilerin çalışmalan için de kullanmış. "Tabii, bu kavramı kullanırken 35 yıl sonra başka müziklerin de a>nı ka>ram çerçeve- sinde adlanduılacağmı bilemezdim. Şimdi be- nim bestelerime de 'minimalist' diyoriar. Elbet- te, bir müzik tarihçisi olarak kendi müziğimde minimalizmin etkisini görebiliyorum. .Ama, yap- öğım müziğe ille de bir etiket yapıştırmaktan ya- na değüim". 1976'da Ulusal Tiyatro'da bir Goldoni oyunu için yaptığı çalışmadan, 1986'daki 'Kansuıı Şap- ka Sanan Adam' adlı operaya, 1990'da Paul Ce- lan'm şiirlerinden yaptığı ve UteLemper'in yo- rumladığı- şarkılara uzanan çok geniş bir dağan varNyman'ın. Etnık müzikJe de haşırneşir... Faslı müzisyen- lerle yaptığı ortak çalışmanın ardından, 'San- gam' adlı son CD'sinde klasik Hınt müzisyen- leriyle birlikte çahşmış. Farklı müzik sistemle- ri arasında köprüler kurmak, farklı müziklerin melodi, armoni ilişkileri üzerinde çalışmak ke- yif veriyor ona; geçen sefer Türkiye'ye geldi- ğinde önerilen ortak çalışmanın bir türlü ger- çekleşmemesini üzücü buluyor. Peter creenawaye kırgın Sinema, onun en önemlı tutkulanndan biri. Bu serüvene PeterGreenaway"le başlaması rast- lantı değil. "Greenaway, çocukluk arkadaşım- dL tlkfilmindebiıükte çahşmavı önerdi" dıyor. Ama, her çalışmalan 'Ahçı, Hırsız, Kansı ve Aşığı' ya da 'Savüaria Bogulmak' da olduğu kadar ikisini de tatmın etmiyor. 'Prospero'nun Kitaplan'ndan sonra bir daha çalışmıyor Gre- enaway'le. Kırgınlığını da gizlemiyor. "Müzi- ğimi çok değJştirdi En azmdan izin isteyebifir- di". Neyse kı, dünya sinemasının N>ınan'a ih- tiyacı \ ar. 'The End of the Affai', 'Carrington', 'The Claim' ve elbette 'Piyano' bu alandaki ça- lışmalanndan yalnızca birkaçı. Nyman, tş Sanat'taki olağanüstü konserinin ikinci yansına başlarken sahnenin önüne geldi ve şöyle seslendi izlevicilere: "Ükvesonkezbir konserimde konuşmayapıyorum. İçinde buhın- duğumuz ortamda suskun kalmak istemiyo- rum. Amerika bir savaşa hazuiamyor. Bu, bir savaş değil, saldın...Bu ortamda dinlediğiniz parçalar belki her zamankinden keskin, daha agresifya da daha hüzünlü yorumlanmış olabi- lir. Bu konserimi savaşa direnen Türk halkına ve parlamentosuna adıyorum. Banştan yana ta- vır koyan Türkiye insanlannı kutluyorum." Te- şekkürler Michael Nyman... 6. Vğur Mumcu Şiir Yarışması Birinciliği iki kişipaylaştı İZMİR(Cumhuri>et Ege Bürosu) - Karşıya- ka Cumhuriyet Okurla- n(CUMOK)tarafindan düzenlenen 6. Uğur Mumcu Şiir Yanşma- sı'nda dereceye giren- lere ödülleri, perşembe akşamı törenle verildi. Konak Beledıyesi'nin Alsancak Kıbns Şehit- leri Caddesi'ndeki kül- tür merkezinde gerçek- leştirilen ödül törenin- de, Irak savaşından du- yulan üzüntü ve endi- şeyle birlikte, Mum- cu'nun banşçı kimliği vurgulandı. Karşıyaka CUMOK üyelerinden Süreyya Türkaydın'ın 'Sesteniş"i okurnasıyla başlayan törende gaze- temiz Izmir Temsilcisi SerdarKıak, ınsan hak- lan savunucusu Dr. Al- parslan Berktay, Dr. Hakkı Uyar ve'ADD Narlıdere Şube Başkanı Muzaffer Akteke birer konuşma yaptılar. Ardından Bilsen Ba- şaran, Bekir Yurdakul. Hida\et Karakuş ve Hü- seyin Yurttaş'ın seçici kurulu oluşturduğu ya- nşmada dereceyegiren- lere ödülleri verildi. 'Kar Denizleri' adlı çalışma- sıyla yanşmada birinci- liği paylaşan BurakTok- can, ödülünü Serdar Kı- zık'ınelındenaldı. 'Sus- mamah' şıiriyle birinci- lığe ortak olan Murat- han Çarboğa'nın ödü- lünüyse Özgür İnal ad- lı arkadaşına, Bekir Yur- dakul sundu. Diğer sıralamalar için eser belirlenemezken Karşıyaka CUMOK Özel Ödülü'ne de, 'Göz Saati* adlı çalışmasıyla Altan Doğan değer gö- rüldü. Törende buluna- mayan Doğan' ın ödülü- nü yakını Sabriye Yeriğ, Deniz Sapmaz'ın elin- den aldı. Tören, Grup Günberi'nin müzik din- letisivle sona erdı. Borusan ın solisti Özgür Aydın • Kültür Servfei - Cnlü piyanist Özgür Aydın, Borusan Filarmoni Orkestrasrnın mart ayı konserlerine solist olarak katılıyor. Sanatçı, Gürer Aykal yönetimindeki Borusan Istanbul Filarmoni Orkestrası'yla birlikte Şostakoviç'in 1 no'lu op. 35 piyano konçertosunu ve R. Strauss'un Türkiye'de ilk kez seslendirilen Burleske re minör adlı yapıtmı sunacak. 26 Mart Çarşamba günü Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde saat 20.30'da, 27 Mart Perşembe günü ise Lütfi Kırdar Konser Salonu'nda saat 20.00'de başlayacak konserlerde orkestra Sibelius'un 2 numaralı senfonisini seslendırecek. (0 216 454 15 55) ayatı Değiştirm Etkinlikleri MarBORUSANKültür ve Sanat Istiklal Cad. No: 421 34433 Tünel-Beyoğlu-lstanbul Tel: 0212 292 06 55 Faks: 0212 252 45 91 www.borusansanat.com onser 26 mart 2003 Kadıköy Halk Eğitim Merkezi* 20:30 27 mart 2003 Lütfi Kırdar Konser Salonu 20:00 Gürer Aykal Özgür Aydın (piyano) Program: R. Strauss : Burleske re minör op. 11 D. Şostakoviç: Piyano Konçertosu No. 1 do minör op. 35 J. Sibelius : Senfoni No. 2 Re Maiör op. 43 Borusan KûKı> ve Sarat Merke» Müzıfc Kutüphanesı pazar hanç her gün Hj-00-19-00 saaltan arasında • 26 Mart 2003 tarihiı konserin tüm geiın Çağdaş Yaşarru Destetöeme D&meğı Kadıköy Şubest'ne bağtşianacaktır. www.perareklam.com.tr • (0212) 293 89 78 Sınema TEK 23 - 03 - 2003 - PAZAR KADIKÖY/ TII02I6 3 Bahariye Sakız Gülîi Sok. EN IYI BELGESEL FILM OSCAR AOAYI Ş onunU I 1.30-1 3.30-IS.30 SILAHA Hkim... SAV>S« H«YIH... 17.30-19.30-21.30 SES-1885 ORTAOYUNCULARİSTtKLAL CAD. N0140 TEL: (0 212) 2S1 13 65-fc* FAX: (0 212) 244 43 27 Ferhan Şensoy'un BİRİ BİZİ DİKİZLİYORRÖNTGENCILERE ?bl O IfMDIRIMLJ GULDÜRU CUMA-CUMARTESİ 20.00 / PAZAR IS.OOve 18.00 Kultur Bakanlıjb'nın katkilaı Ferhan Şensoy FERHANGİ ŞEYLER Ferhan Şe FELEK BİR GUN SALAKKEN 27 MART Perşembe Saat 20.00 3 NISAN Perşembe Saat. 20.00 Bilet Satıs/Rezenrasyon: Ortaoyuncular Gişesi /0 212 25118 65-66 İlanlı ırını: İçin (O2 1 2) 293 89> perareklam@perareklam.com.tr perareklam@superonline.com.tr . perareklam .com .tr emin igiis bu dünya bir CD VE KASET "Dereler akar gıder Taşlan yıkar gıder Bu dunya bir pencere Her gelen bakar gkfcr" tf'fSVİÇtfHASTANES pencere KADER DEDİĞİMİZ, YA EN YAK1NIMIZDAKİLERİN TUZAĞl İSE... ÖAYANABİLECEK MİSİNİZ? GÖNDERİLMEMİS JVİEKTUPLAR, 28 MART'TA SİNEMALARDA. ayatı Değiştirm Etkinlikleri BORUSAhK.ültür "e anat 25 mart 2003 Salı 19:00 Engin Gürkey Vurmalı Çalgılar Topluluğu Yer: Borusan Kültür ve Sanat Merkezi anat galerisi Borusan Kuftur ve Sanat Merfcszı Muzık Kutuphanesı paza" hanç her gun 1000-19 00 saatten arasıoda tüm muzıkseverienn rxzmetındedrr 27 şubat -12 nisan 2003 "Evrensel Yabancılar- Unıversal Strangers" Küratör: Rosa Martinez Borusan Istanbui Filamıonı OrKestrası konserien dışındakl her türiu sanat etkmlıanden ucretstz faydalanabılirsıniz- İlanlarınız İçin (0212)293 8978 perareklam@perarelclam.coni.fr perareklam@superonline.com.tr www.perareWam.com.tr