Katalog

18MART2003SALI CUMHURtYET SAYFA H i J v f J l ı V-JİVJJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Çevre Bakanı fjcaretataiında • KAHtRE (AA) - Çevre Bakanı Kürşad Tüzmen, Nrtısır ile Türkiye arasında Serbest Ticaret anlaşmasının imzalanması gerektığıni söyledi. Mısır Ekonomı Bakanı Yusuf Butros Gali'nin daveti üzerine, 100 kişilik işadanu heyetiyle Kahire'ye giden Tüzmen, iki ülke arasındaki ticaret hacminin yetersizliğine işaret etti. Gtyim sanayicisi pota beflrledi • EkoDomJ Servisi - Türkiye Giyim Sanayicileri Denıeği, hanr giyim sanayisinin 2010 hedefıni vehedefe ulaşmakiçın izlenmesi gereken yol haritasınıUfuk2010adlı projeyle belirledi. Ulusal ve uhıslararası verilerin kullanıldığj ve rakıp ülkelerin sanayileri ile karşılaşnrmalann yapıldığı çalışmanın sonuçlan bir kitapta derlendi. Toyota'da çift vartfya başladı • EkoDomi Servisi - Toyota yıl sonu için hedeflediği 73 bin adetlik araç üretimini gerçekleştirebilmek amacıyla çift vardiyaya geçti. Geçen yıla göre üretimin yaklaşık yüzde 87 artacağı fabnkada yıl sonunda 2 bin 500 kişinin üzerinde istihdama ulaşılması bekleniyor. Şişecam Bulgaristan'da • İST4NBUL(AA)- Şişecam Toplulugu şirketleri, Bulgaristan'da yaünm için incelemelerde bulunuyor. 4 yıl önce Isviçreli Solvei Sodi şirketiyle ortak Varna'da Devnia Gübre Fabrikası'nı sann alınmışrj. Turkceirden yüzde 4.7 zam • tSTANBUL(AA)- Turkcell, faturalı ve faturasız hatlann kullanım ücretlerine, dûnden geçerli olmak üzere ortalama yüzde 4.7 zam yaptı. Artış sonrası 100kontörlükkart9.5 milyon liraya çıkarken, 250 kontörlük kartınl9.5 milyon lira olan fiyatında değişildik yapılmadı. POAŞ: Anteşma yapmadık I Ekonomi Servisi - Petrol Ofisi AŞ, ABD Silahlı Kuvvetleri'nin akaryakıt ihriyacının karşılanması için teklif verildiğini, ancak şu ana kadar herhangi bir genel anlaşma yapılmadığını açıkladı. ABD Silahlı Kuvvetleri'nin çeşitli akaryakıt dağıtım şirketlerinden teklif istediği kaydedilirken, söz konusu tekliflerin ABD makamlan tarafindan değerlendirildiği belirtildi. Üç firann ikisi devletten kaçırıktı • ANKARA (AA) - Hesap Uzmanlan Kunılu'nun 2002 yılı vergi denetimlerine göre, Türkiye'de kazanılan her 3 liranın 2 lirasının devletten kaçınldığı, sadece 1 lirası için vergi verildiği saptandı.Temel vergiler arasında en fazla kaçak kurumlar vergisinde bulundu. CHP, iş güvencesine ertelemeyi Anayasa Mahkemesi'ne götürmeye hazırlanıyor İşçiningözüÇankaya'daTÜREYKÖSE ANKARA - TBMM Genel Kurulu'nda önceki gün akşam iş güvencesinin uygulanması- nın 30 Haziran 2003 tarihine er- telenmesine ilişkin yasa öneri- si kabul edilirken gözler Çanka- ya'ya çevrildi. CHP Grup Baş- kanvekili HalukKoç, "yasanın büyük olasıhlda Çankaya'dan döneceğini'' söyledi. Koç, ya- sanın onaylanması durumunda Anayasa Mahkemesi'ne gide- ceklerini bildirdi. tş güvencesı 15 Mart 2003 tarihinde yürürlüğe girmesine karşın AKP'lilerin alelacele ge- tirdiği bir yasa önensıyle uygu- larna ertelendi. CHP'liler öne- rinin görüşmeleri sırasında sık • İş Güvencesi Yasası'nın 15 Mart'ta yürürlüğe girdiği, erteleme yasasının ise henüz Cumhurbaşkanı tarafindan onaylanıp yürürlüğe girmediğine dikkat çekilirken bu süreçte ciddi kargaşa yaşanacağı, çok sayıda dava açılabileceği vurgulandı. sık bir hukuk karmaşası yaşa- nacağı uyansında bulundu. Iş güvencesinin 15 Mart'ta yürür- lüğe girdiği, erteleme yasasının ise henüz Cumhurbaşkanı tara- findan onaylamp yürürlüğe gir- mediğine dikkat çekilirken bu süreçte ciddı bir kargaşa yaşa- nacağı, çok sayıda dava açılabi- leceği vurgulandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mu- rat Başesgioğlu, "gerginliğin sürmemesi için görüşmelerini kestilderi tş Yasası'nın en kısa sürede çıkanlacağuu, sosyal ta- raflann da genel birmutabaka- bokhığunu" söyledi AKPkur- maylan, "Erteleme Çankâ- ya'dan dönse bik yeniden çıka- nnz. Zaten bu arada tş Yasası da çıkanhr" dediler. Anayasa hukuku profesörü, CHP Ankara Milletvekili Oya Arash, "düzenlemenin anaya- saya aykm oldugunu, yürürlü- ğe gjrmiş bir vasanın yürürlü- ğünün ertelenrnesinin söz konu- su olamayacağuu" vurguladı. Arash, şu değerlendirmeleri yaptı: "Ayın 15'i itibanyla bu kanunun -ki kanunun bütûn maddeleri 1475 Sayıh Kanun'a, Basın Işçilerivetşverenteri Ara- smdaki MünaseberJeri Düzen- leyen Kanun'a, Sendikalar Ka- nunu'nun çeşitli maddelerine birtakım değişiklikler getirmiş, birtakım fikralar eklemiş, birta- kun geçici hükûmler veya ek maddeler getirmiş- bunlann nepsi,ayin 15'indeyerlerineyer- leşmiştir. Şimdi, dönüyorsunuz, yürürlüğü erteliyorsunuz. Bu abesle iştigaldir.'' Arash'nın anayasaya aykırı- lık önergesı reddedildı. Yasanın "15 Mart 2003 tarihinden ge- çerli olmak üzere yayımı tari- hinde" yürürlüğe girmesi ön- görülürken AKP'liler görüşme- ler sırasında bir önerge verdiler. Yasanın "yayımı tarihinde yü- rürlüğe girmesrne üişkin öner- ge kabul edıldi. CHP'lilerin "anayasayaaykı- n, hukuk dtşt" uyanlanna kar- şın AKP'liler "hukukçular ara- sındaki görûş aynhklan, mah- keme kararlanndaki farkhhk- lar" gibi gerekçelere sığınarak ertelemeyi savunmaya çalıştı. AKP Grup Başkanvekili Salih Kapusuz, "Büyük mahkeme- lertlenAnayasa MahkemesTnin karannda o kadar çok farkb- hklan görmek mümkün. Aynı şeküde, Yargıtay kararlannda, içtihat kararlannda o kadar farkulıklar bulmak mümkün. Demek ki hukukçulann illa da bir noktada buluşmak gibi bir mecburiveti vok" dedi. İşçilere yeni İş Yasa Tasansı yasalaşmadan keyfı uygulamalara açık hükümler dayatılıyor Köleük sözLeşmeleri hazır • îmzalatılan sözleşmelerde çalışan, işveren ve iş koşullan değişse bile çalışmaya devam edeceğini taahhüt etmek zorunda bırakılıyor. FATMAKOŞAR tş Yasa Tasansı henüz ya- salaşmadan, işveren, "işçi kiralama, işyerinin devıi ya da işveren degişikliği duru- munda, işçinin çahşmasını garanti alnna alan, keyfi uy- gulamalara açık" hükümler içeren sözleşmeler imzalatı- yor. Sendikalann tepkı gös- terdiği ve çalışanın kazanıl- mış haklannı elinden alan yenı Iş Yasası Tasansı'na "uyumlu" sözleşmeler ım- zalatmaya başlanan ışyerle- nnde, buna itiraz edenler ış- ten anlıyor. DtSK Başkanı Süleyman Çelebi, uygulamanın yay- gınlaştığını belırterek örgüt- süz çalışanlann da sendika- lan arayıp bunun ne anlama geldiğini sorduğunu dile ge- tirdi. Çelebi, söz konusu sözleşmeleri imzalayanlar arasında bir anlaşmazlık ol- ması durumunda yürürlük- te olan yasalann geçerli ol- duğu uyansını yaptı. Panel Makina adlı şirket- te imzalatılan sözleşmede yer alan hükümlerden bazı- lan şöyle: • .... işveren, işçiyi mes- lek ve sanatı ile ilgili ya da yapabileceği bütün işlerde geçici ya da devamlı çalıştı- rabilir... »/ işyerinin devri ya da işin bir bölümünün devri ha- linde, işçi iş koşullannda ücret ve görevinde önemli değişiklikler olmadıkça, ye- ni işveren ya da taşeronla çalışmayı peşinen kabul ve taahhüt eder. Bu takdirde, işverenle yeni işveren ara- sında ya da işverenle taşe- ron arasında aktedilen söz- leşme ile birlikte işçi ile ye- ni işveren arasında işbu hiz- met sözleşmesi aynen akt olur. • işçi, aynı belediye sı- mrlan içinde kalmak kay- dıyla, gereğinde başka iş- yerlerinde devamlı ya da ge- çici olarak çalışmayı kabul ve taahhüt eder. • tşveren, işçiyi iş gere- ği geçici bir süre görevlı ola- rak kendisine bağlı başka iş- yerîerine gönderebilir. CÜVENCE İŞSİZLERİ ARTTI - İş Güvencesi Yasası öncesindeki işten çıkarmalar İşsizük Sigortası raporundaki istatistiklere de yansıdı. lş-Kurun raporuna göre, şubatta tşsizlik Sigortası "ndan yarar- lanmava başlayan Tesmi işsiz" sayısı. bir önceki aya göre 13 bin 270 kişi arrü. Resmi işsiz sayısındaki ar- tış rakamı ocakta 1929 kişi olmuştu. 15 Mart'tan bir gün önce basında toplu işten çıkarmalar yaşandı. 14 Mart Cuma günü Işık TV 30 kişi, Shovv TV* 4 kişi, Star Grubu 10 kişiyi işten çıkardı. Şubat ayı için- de Star Grubu'nda işten çıkarüanlann sayısı 70'e ulaşırken, Shovv Haber'den de 4 kişi işten çıkanku. Sanayi maddesi olanfindık kabuğu, ihraç ürünleri arasına da girdi FuMİığuı kabuğu ashnı geçti ERDOĞANERİŞEN ORDU - Fındık yetıştirilen iller- den Ordu ve Giresun'un birinci de- recedeki yakacak maddesi olarak kullandığı fındık kabuğu, sanayi hammaddeleri arasma girince bir- kaç yıl önce 500 bin liradan bile zor alıcı bulurken şimdi fiyatı 6 milyon 500 bin liraya yükseldi. Fuıdık kabuğu Ordu ve Giresun illerinin dışına çıkmakla kalmadı Fransa'ya kadar da uzandı. Fransa, kozmerîk ve boya sanayiinde kul- lanmak üzere fındık kabuğunu de- nemeye başladı. Deneme çalışma- lanndan ilk alman sonuçlann olumlu olduğu ve bu çalışmalann tamamlanması sonrası Fransa'nın yüklü miktarda fındık kabuğu ithal etmeye başlayacağı bildiriliyor. Bu gelişmeler Ordu ve Giresun Ordu ve Giresun iDerinde findıgın kınlmasryla yıkla yaklaşık 2 milyon çuval fındık kabuğu elde edibyor. pıyasasında fındık kabuğu fiyatlannı 6.5 milyon li- raya kadar yükseltti. Ancak bu artan fiyata rağmen kabuk bulmak da oldukça zor. Enerji Bakanlığı da kabuğun peşlnde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakam Mehmet Hü- mi Güİer de Ordu'da yaptığı açıklamada ftndığm yan ürünü olan kabuğunu değerlendırmek amacıy- la TÜBlTAK tarafindan çeşitli çalışmalar yapıldı- ğını söyledi. Bakan Güler, "TÜBİTAK'ta hndıkla UgiH yürütükn onlarca proje var. Bunlann ana he- defi findığın hem kalitesini artnrmak hem de tüke- tinıini artnrmaya \ öneliktir. Fındık kabuğu da yan ürünüdür. Yakacak olarak kuDanıhrken sanayiye kadar girdi'" dedı. ELEKTRİKTE PLANLAMA YOK Yanlışın bedeli 20 milyar dolar ANKARA (AA) - An- kara Elektrik Mühendis- len Odası (EMO) Yöne- tim Kurulu Başkanı Cen- gizGöltaş, elektrik sektö- ründe yaşanan kaosun Dünya Bankası ve Ulus- lararası Para Fonu'nu (IMF) bile şaşırttığını be- lirterek, "Elektrikteki planlama yanhşhğı nede- niyle Türkiye'nin son yıl- lardaki zaran 20 milyar dolar" dedi. Ankara EMO, Basın Yayın ve lletişün Emekçi- leri Sendikası ve Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası adına bir açıklama yapa- rak enerji sektöründeki politikalan eleştiren Göl- taş, TRT'nin payı düşü- rüldükten sonra elektrik fıyatınm ucuzlamadığı- na, tersine yüzde 6.3 ora- nında zam yapılması gün- demde olduğuna dikkat çekti. Göltaş, bölgesel ta- rifeye geçilmesiyle tüke- ticilerin ikinci kez ceza- landınlacağını söyledi. TBMM'YE GÖNDERİLDl Erdoğan hn ilk tasansı ek vergi Ev sahipleri! "Zorunlu Deprem Sigortamzı" yaptırın, süresi dolan poliçenizi yenileyin. Zorunlu Deprem Sigortası için, tapu ve kimlik fotokopinizle, yetkili sigorta şirketlerine veya acentelerine başvurunuz. Ayrıntılı Bilgi için; DASK Çağrı Merkezi: 0212.368 O 800 veya WWW.dask.qov.tr cP sk»FET ? SİGORTALAfil KURUMU ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - AKP hü- kümetinin "kaynak pa- keti" içinde yer alan ek motorlu taşıtlar ve em- lak vergisi alınmasma ilişkin yasa tasansı TBMM'ye sunuldu. Ek vergi paketi, RecepTay- yip Erdoğan'ın Mec- lis'e başbakan olarak ilk gönderdiği yasa tasansı oldu. TBMM Başkanlığı'na dün sunulan yasa tasan- sına göre, bir defaya öz- gü olmak üzere 2003 yı- lı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutan kadar "ek motorlu taşıüarvergisi'' alınacak. Bina, arsa ve araziler- den de bir kez olmak üzere ek emlak vergisi alınmasını öngören tasa- nya göre, ek emlak ver- gisi 2003 yılı bina ve arazi vergisi matrahı üzerinden yasanın yayı- mı tarihinden itibaren Emlak Vergisi Yasa- sı'nda yer alan oranlara göre belediyelerce he- saplanacak. İŞÇİNİN EVRENENDEN ŞUKRAN SONER Orman Kanunu Türkiye'yi yıllarca BM'de temsil etmiş, Dışişleri geleneğinden gelmiş, konuşmalan hep ölçülü, den- geli Inal Batu bile dün sabahki bir değerlendirme- sinde, dünyanın geleceği için "Orman kanunu ge- çeriiolacak" dedi. Batu, BM'de çok sorunlarla kar- şılaşmış, Türkiye açısından haksızlıklara hedef olun- duğuna inanmış biri olarak "BM'nin çok iyi işledi- ğini savunmuyorum. Çokyanlı, haksız kararian da oluyor. Ama her şeye rağmen uluslararası ilikiler- de, hakkın, hukukun savunulmasında, kurallann oluşmasında işlevi olabilecek tek örgütlenme. ABD'nin BM'yiyok sayarak Irak'a girmesi, BM'nin variığınm, saygınlığıntn ayaklar altına alınmasıdır. Bundan sonra sadece Irak'ta değil, uluslararası iliş- kilerde, heryerde orman kanunlan işleyecek..." di- ye söze devam etti. ABD, BM'den karar çıkarttırma umudunun zayıf- laması ile, karşı duranlara, Türkiye'ye yönelik şan- tajın dozunu yükseltti ya... Bizim borsayupileri, pi- yasacılar, Meclis'ten daha onay almamış Erdoğan Hükümeti'ni paniğe sokacak havayı piyasaya pom- paladılar bile. Dün sabah "ABD savaşı başlatıyor. Tezkere geç kaldı. Türkiye 'sizplan devreye girdi..." yorumlan piyasaları altüst etmeye, onlann deyişi ile "kriz"e girilmesine, faizlerin, dövizin aşın yüksel- mesi ile paralel borsanın düşüşüne yetti. Bir ne- denle, kibariığı ile ünlü sevgili hocamız Prof. Izzet- tin önder ile konuşuyorduk. Baktım, piyasalarta oy- nayan savaş kışkırtıcılanna en az benim kadar küf- rediyordu. Zaten öğlen saatlerine doğru, piyasalardaki kri- zin Erdoğan Hükümeti için uyan olduğu ve ABD ile görüşmelerin başladığı yolunda haberler ajanslara düşmüştü bile. Günün aydınlanması ile birlikte Is- kenderun Limanı'ndan ABD askeri araç konvoyla- nnın her gün yola çıktığı, Güneydoğu Anadolu'da her yerde fabrikalann, tartalann ABD'ye kiralanıp köprülerin ağir araçlan taşıyacak biçimde onarıldı- ğı, kiralanan yerierde lojistikyerleşme, savunmasi- perlerinin inşa edildiği, ABD'nin tezkeresiz ülkemi- ze yerleştiği bir süreçte, medyamızın, sermaye ör- gütlerimiz ile piyasacılann suç ortaklığı yaptıklan savaş çığırtkanlıklan, ABD kaynaklı şantajlar daha da çirkin, onur kırıcı, kulak tırmalıyor. Tabii düşünceleri nedeniyle büyük medyamızın sansür ettiği, ülke çıkarlannı, ekonomisini savunan, ekonomik krizden çıkış için kanlı paranın dışında al- ternatif üretebilen bilim insanlanmız da elbette var. Daha önceki Türkiye ekonomik krizinde IMF reçe- teleri dışında, üretimi canlandırmaya yönelik çö- züm önerilerini Bağımsız Sosyal Bilimciler olarak açıklamışlardı. Emek Platformu tarafindan da be- nimsenen krizden çıkış reçeteleri kulak arkası edil- mişti. Şimdi de kanlı paranın, hani şu tezkereler kar- şılığı pazarlığı yapılan ABD kredi ve yardımlannın, savaş kayıplan yanında solda sıfır olması bir yana, ekonomimizin krizden çıkışında yol olamayacağı anlatılmaya çalışılıyor. Tabii birkaçı Cumhuriyet'in köşe yazan bu bilim insanlan grubunu medya şid- detle sansür ediyor. ABD'den kan parası gelmeye- cek diye piyasalar krize sürüklenebiliyor. Bugün aslında AKP'nin, Tayyip Erdoğan'ın ilk ic- raatı olarak Türkiye'de işçiler için işletilen orman yasasından, iş güvencesinin gasp edilmesinden söz etmemiz gerek. İşçiler ve sendikacılık haraketi için, savaş kadar, savaş sonrası da sonuçlan yaşa- nacak ağır darbeyi, Erdoğan Hükümeti hukuku yok sayarak gerçekleştirdi. İşveren kökenli kimliğinde bağımsız yazar Güngör Uras bile "İşçinin güven- cesi, işverenin güvencesi oldu" diye başlık atmış. Tabii bu sonuçta moral değerterini yitirmiş, işçi, taban gücüne değil, Hükümet ve şimdi de Erdo- ğan'la ilişkilerine teslim olmuş sendikacılık hareke- timizin zaafı da var. Işverenlerin diyet olarak istedi- ği Iş Yasası değişikliklerinin Iş Güvencesi Yasası ile ilişkilendirilmesine olanak tanıdılar. Yıllann savaşımı sonucunda elde edile edile, 10 işçiden çok kişi çalıştıran işyerleri için ancak tama- men keyfi işten çıkarmayı sorgulayacak, bir ölçüde sendikal nedenle çıkarmalan önleyecek bir Iş Gü- vencesi Yasası kazanımı vardı. 15 Mart tarihi ile hu- kuken yürürlüğe girdi. 16 Mart tarihi ile AKP'nin Meclis'ten geçirdiği tasarı ile yasal prosedürü ta- mamlanabilir, Cumhurbaşkanı'ndan, Anayasa Mah- kemesi'nden geri dönmezse, ileri birtarihte yürür- lükten kalkıp, 30 Haziran'da yeniden yürürlüğe gi- recek. Hukukta bu ucubenin örneği yok. Erdoğan istedi, daha doğrusu işverenler bastırdı, AKP ikti- dan, milletvekilleri teslim alındı, "benyaptım oldu". Yıllardır, en son 14 Mart'tan geçerli olmak üzere, bu yüzden atılan işçiler atıldıklan ile kaldılar. Hazi- rana kadar atılacaklann hepsinin doğrudan sorum- lusu Erdoğan ve AKP olacak.. soner.o cumhuriyetcom.tr Erdoğan'ın sürpriz kaynağı Paketten orman arazileri çıktı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "sürpriz" diye nitelendirdiği kaynak paketinin en önemli ayağının "orman arazOerinin saüşı" olduğu belirtildi. Hükümetin anayasa değişikliğine giderek gerçekleştireceği satışlarla ilgili yasa tasansmın Orman Bakanlığı'nda hazır olduğu, satışlann belediyeler aracıhğıyla komisyon karşıhğı yapılmasmın düşünüldüğü öğrenildi. Anayasa değişikliğinin bir iki ay içinde çıknıası durumunda mevcut satışlara yönelik altyapının bu yılın sonuna yetiştirilebileceği ifade ediliyor. { ŞICONOHİ İ \ 1924: Köy Kanunu TBMM'nde kabul edildi. 1960: Israil ile Ticaret Antlaşması imzalandı. 1965: Durmuş Yaşaroğullan Boya Fabrikas» (DYO)lzmir'de üretime başladı. 1985: Bankalann TV'de reklam yapmalan serbest bırakıldı. Banka reklamlan, banker skandalı sırasında yasaklanmışt.