Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 16MART2003PAZAR
12 PAZAR KONUGU
Türkmen CephesiBaşkanı Sanan AhmetAğa 'ya göre Irak
f
ın geleceğinde kendilerine söz hakJa verilmek istenmiyor
S Ö Y L E Ş İ : LEYLA TAVŞANOCLU
leyla.tavsanoglu@ cumhuriyetcom.tr
ABD 'nin Irak'a askeri müdahaleye başlamasının eli
kulağında görünüyor. Bir yanda Türkiye bu savaşa girsin mi
girmesin mi? Büyük Batılı devletler tam anlamıyla ip
üzerinde cambazı oynuyorlar. Kuzey Irak 'ta ise başka iki
cambaz, Kürt liderler Barzani 'yle Talabani, her olasıhkta
parsayı toplamak için pusuya yatmış bekliyorlar. Bu arada
güme giden, Kuzey Irak 'ta daracık bir koridora sıkışmış
durumda yaşatılan 3 milyon kişilik Türkmenler oluyor. Ne
olursa olsun, olası bir savaştan en büyük zararı onların
göreceği anlaşıhyor. ABD ise bunca can ve mal kaybı
tehlikesi, çekilecek acılarla ilgili bile değil. Kendini
dünyanın bir numarah insan hakları şampiyonu ilan eden
ABD, şimdi gelmiş geçmiş en büyük insanlık vahşetinin faili
olmaya hazırlanıyor. Ben de bu vahşetin bir numarah
kurban adayîanndan, Irak Türkmenlerinin lideri, Irak
Türkmen Cephesi Başkanı Sanan Ahmei Ağa 'yla ayrıntıh
bir konuşma yaptım; onun endişelerini, dertlerini dinledim
ve sizlere aktarmak istedim.
Türkiye aktif tavır almalı- Başkan, sizce gerçekten Kuzey Irak 'ta
ABD bir Kürt devleti kurduracak mı?
- Kuzey Irak'ın durumu özeldir. Kuzey
Irak'ta yaşayan gruplann hepsi birbirine
düşmüş durumdalar. Zaten bölgenin duru-
mu da böyle.
Bu durum 1991 Körfez Savaşı'ndan be-
ri sürüyor. Bütün dünyanın gözü orada. Her-
kes oradan bir pay almak istıyor. 0 neden-
le de hedef nedır, neresıdir? Kımsenin nı-
yeti tam olarak bellı değil. Ama burada bü-
tün devletlerin çıkan var. Bu devletlerin çı-
karlan böyleyken orada yaşayan Irak vatan-
daşlannın çıkarlan nedır? Bizler Irak Türk-
men Cephesi olarak Irak'ın toprak bütün-
lüğünü savunmaktayız.
Amacımız demokratik bir parlamentoda
eşit haklar sahibi olmaktır, Irak topraklan-
nı bölmek değil.
Bu bızım ıçin esas konudur. Hedeflenmı-
zi de bu temel üzerine kurup bunun ıçın ça-
lışıyoruz.
Muhtemel operasyon tarihi yaklaştıkça
Irak'ın geleceğıyle ilgili endişelerimiz art-
maktadır.
Irak'ın geleceğini grup çıkarlan doğrul-
tusunda yönlendirmek için, bazı muhalefet
gruplan şimdiden birtakım pazarlıklara gi-
rişmışlerdir ve dığerlennı dışlamaya çalış-
maktadırlar.
Bizim endişemiz birtakım manipülasyon-
lar ve emrivakılerle Türkmenlenn dışlan-
malan ve gelecekte Irak'ta söz sahibi olma-
malandır.
Bazı Kürt gruplannın son günlerde Türk
ordusunun müdahalesine karşı gelmeleri,
bölgede yaşayan Türkmenlere baskılannı art-
tırmalan ve Kerkük ıle ilgili senaryolannı
yeniden gündeme getirmeleri, endişelerimi-
zin boşuna olmadığmı göstermektedir.
Irak Türkmen Cephesi dışlanıyor
-ABD 'nin Irak 'ta Kuzey Cephesi 'ni aç-
ntası Türkmenleri nasıl etkiler?
- Muhtemel operasyon esnasında Irak'ın
kuzeyinde mevcut geçici durumlar nedenıy-
le bir kaos yaşanabilir.
Operasyona katılan yerel güçler çıkarla-
n doğrultusunda Irak'ı şekillendirmek ıçın
Kerkük'ü kontrol etmeye yelteneceklerdir.
Kerkük'te Türkmenler ciddı bir tehlike al-
tında kalabilirler ve kıyımdan geçirilebilır-
ler. Bunun için de Türkiye ve ABD'den gü-
vence istedik. ABD'nin verdığı güvenceyı
şimdi nasıl gerçekleştireceğini merakla bek-
lıyoruz.
Tahmınlere göre operasyon sırasında bir
milyonu aşkın insan göç etmek zorunda ka-
lacak ve bunlann büyük kısmı Türkmenler-
den oluşacaktır.
Bu cıddi bir durumdur. Türkıye'nın mü-
dahalesı şarttır. Aksı halde operasyondan
sonra Türkmenlerin geri dönüşleri engelle-
nebilir.
KDP, Türkmenleri parçalamak ve siyasi
temsil haklannı elden almak için çabalı-
yor. Dolayısıyla her mahfilden Irak Türk-
men Cephesi'ni dışlamaya gayret ediyor.
Türk kamuoyunun bu noktaya çok dikkat
etmesini istiyoruz.
Biz yaşadığunız tehlikeleri ve duyduğu-
muz endişelen BM Genel Sekreteri Kofi An-
nan dahil, tüm dünyaya duyurduk. Irak'ta
yaşayan 3 milyon insanın haklan ve gele-
ceği göz ardı edilmemelıdır.
- ABD yönetimi, yaygın haberlerin ak-
sine hep ısrarla Kuzey Irak'ta bir Kürt
devleti istemediğini, Kürtleri silahlandır-
madığını, böyle bir Kürt devletinin Tür-
kiye yi rahatstz edeceğini çok iyi bildiği-
ni sürekli beyan ediyor. Sizce ABD bu be-
yanlarında samimi mi?
- Irak Türkmen Cephesi, Iraklı Türkmen-
lerin tek yasal temsılcisi olarak olaylan ol-
duğu gibi görüp onun üzerine karar veririz.
BM, ABD, Irak'ın toprak bütünlüğünü
savunacaklannı ılan etmişlerdır. Biz buna
bakanz. Ama onun ardında başka bir şey
var mı? Bütünüyle araştınlması lazımdır. Ga-
zeteciler bunu konuşuyorlar.
- Iraklı Türkmenlerin bugünkü durum-
larından biraz söz eder misiniz?
- Bizim yaklaşık 3 milyon nüfiısumuz var.
Bunun dışında önemli olan Türkmenlerin
asıl Irak vatandaşlan oluşlandır. Türkmen-
lerin kökleri Sümerlere dayanır. Bu konu-
da çok somut kaynaklar var.
Osmanlı Imparatorluğu'nun çöküşünden
sonra Türkmen Kralhğı kurulmuştu. Ingi-
lizler pek çok ittıfakla bölge sıyasetıni kul-
landılar.
Amaçlan da Türkmen nüfusunu en aza in-
dirmek, kimliğini yok etmek, baskı altında
tutmaktı. Türkmenlere hiçbir şekilde siya-
si partiler içinde, üst düzey siyasi görevler-
de ya da bürokraside yer verilmemesı ıçın
özen gösterdıler.
Iraklı Türkmenler olarak çok savaş ver-
dik, sonunda da dar bir koridora sıkıştık
kaldık.
Kanun ve hukuk devleti İstiyoruz
- Çok acılar çektiniz, çok savaş verdiniz.
Hâlâ da savaşım vermeye devam ediyor-
sunuz...
- Bizler uygar bir milletiz. Medeni bir
yolla, diyalogla haklanmızı savunmak is-
teriz. Kendı mılletimızle hiç savaşa gırme-
dik. Hep banştan başladık.
Ama bizleri sonuna kadar yok etmek is-
temelerine karşı da bu kendimizi hiçbir şe-
kilde savunmadığımız ya da savunmaya-
cağımız anlamına gelmez.
Yme de şimdıye kadar yönetime karşı ya
da Irak milletlerine karşı da silaha sarılma-
dık.
Devlet çerçevesinde bütün yasalara say-
SANAN AHMET AĞA
1947, Kuzey Irak-Erbil doğumlu.
Yükseköğrenimini Bağdat
Üniversitesi Hukuk FakültesVnde
tamamladı. Uzun yıllar avukathk
yaptı. 1970'lerde Erbil Türkmen
Kardeşlik Ocağı Başkanhğı 'nı
yürüttü. Avukatlığmın yanı sıra sair
veyazar olarak da tanınıyor.
Kitaplan yayımlandı. 2001 de Irak
Türkmen Cephesi Başkanhğı 'na
seçildi.
gı duyduk. Biz kanun, hukuk devleti iste-
riz. Bunu ısteyen de önce bunun kurallan-
na gereğince uyar.
- Saddam rejimi altında nasıl baskılar
yaşadınız? Ya dayaşadınız mı?
- Baskı. krallar dönemınden beri süreklı-
dir. Şimdi de var. Ama burada iki şıktan bi-
risini tercih etmek var. Ya silaha sanlıp da-
ğa çıkacaksın ya da o baskıya dayanırken
onun alternatıfini bulup mücadeleni vere-
ceksin.
Bunu biz değerlendirdiğimiz zaman, ken-
di uygarlığımıza uygun bir mücadele ver-
memiz gerektiğinı görüyoruz. 193O'da
Irak'ta, Kerkük dışında bütün Türkmen böl-
gelerinde Türkçe okuyup yazmak yasaklan-
mıştı. 1936'da Kerkük'te de yasaklandı.
- Peki, Türkçe öğrenimini nasıl sürdür-
düniiz?
- Gizlice evlerde, kahvehanelerimızde
okuyup yazmaya devam ettik.
- Şu anda Irak 'ta aztnlık statünüz ne-
dir?
- 24 Ocak 1970'te çıkan bir yasayla Irak
devleti Türkmenlere kültürel haklannı ta-
nıdı. Ondan önce, kralhk döneminde de
Türkmenler için sosyal, kültürel haklan ön-
gören yasalar çıkmıştı. Kralhk Anayasa-
sı'nda da bu vardı.
Zaten Irak mılletı, Arap'tan, Kürt'ten,
Türk'ten oluşuyor. Ama son dönemde ana-
yasadan ismimizi sildıler.
Blzden korkuyorlar
- Yani Arap milliyetçiliği Irak'ta iyice
güçlendi mi?
- Evet. Arap milliyetçileri Irak'ı sadece
Arap mılletinden oluşan bir devlet olarak
göstermek istıyorlar. Kürt milliyetçileri böl-
geyi tümüyle Kürt olarak göstermeyi amaç-
hyorlar.
Biz Türkmenler ise uygar bir millet oldu-
ğumuz için artık bu milliyetçilik dönemi-
nin kapandığının, artık dönemin insan hak-
lannı savunma dönemi olduğunun bilinci
içindeyiz.
Biz onlardan kültür, fikir, düşünce, yeni
dünya sistemıne uyma bakımından çok da-
ha öndeyiz. O nedenle de bizden korkuyor-
lar.
- Peki, siz medeniyetlerin çatışması te-
orisine inanıyor musunuz?
- Medeniyet insanlık için kullanılırsa ça-
tışmaz.
Ama medeniyeti her süper güç kendı çı-
kan için kullanırsa zaten çatışma olur. Me-
denıyetler, ınsanlann bırbirlenyle anlaşma
sağlaması için kurulmuştur.
- Yani bugün bu çatışma yaşanıyor mu
sizce?
- Öyle gibi görünüyor. Ama esas mede-
nıyetler değil.
HASAN HÜSEYİN 76 YAŞINDA
CÜ Y AD
GELENEKSELANMA ETKİNÜĞİNDE BULUŞUYORUZ
PROGRAM:
AÇIUŞ KONUŞMALARI PROF. DR. NURETTİN SÖZEN (Sıvas
Milletvekıli)
FATİH KORKMAZ (GUYAD Yön. Kur. Bşk.)
DİA, BARKOVİZYON GÖSTERİMİ (Yaşam Öyküsü)
TİYATRO MANGA TARAFINDAN HAZIRLANAN OYUN
ŞİİRİ VE YAŞAMI ÜZERİNE SOYLEŞI
AZİME KORKMAZGİL (Emekli Öğr. Yazar • Ozamn Eşi)
AYDIN HATİPOĞLU (Yazariar Sendıkası 2. Başkanı)
GÜLSUM CENGIZ (Yazartar Sendıkası Gen. Sek.)
ŞİİR DİNLETİSI ZEYNEPALİYE
KONSER KIZIURMAK
PROGRAM SUNUM MELTEMKAYA
CÜRÜN YARDIMLASMA DERNEĞİ
YER MECİDİYEKÖY KULUR MERKEZİ
TARIH-SAAT 16 MART PAZAR GUNU 14.00 -18 00
İRTtBAT TEL 0 212 • 274 39 35 - 0532 551 06 63
CİRİŞ ÜCRETSİZ
SEVDIRGIİCRA MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN MENKULÜN
AÇIK AKTTIRMA İLANI
Dosya No- 2003 4 Tal
Bir borçtan dolavı rehmli bulunan ve aşağıda cınsı. mıktan \e kı\"metı yazılı araç satışa çı-
kanlmıştır
Bınnci arttırma 10 04 2003 Perşembe günu saat 14 OO'ten 14 10'a kadar ^enı Sanavı Sıtesı.
Sımvontepe yanı- Sındırgı adresınde vapıîacak \e o gunu ki.vmetlenmn \uzde ^5'ıne ısteklı
bulunmadığı takdırde 11 04 2003 Cuma gunu aym >er ve aynı saatte ıkıncı arttırma )apılarak
satılacağı. şu kadar kı. arttırma bedelının mahn tahmın edılen kıvmetın yüzde 40'ını bulması-
nın ve satış ıste\enın alacağına ruçhanı olan alacaklann toplamından fazla olmasının ve bun-
dan başka parava çev ırme ve paviann pavlaştırma masraflannı geçmesının şart olduğu. arttır-
maya ıştırak edeceklenn tahmın edılen kıymetın yuzde 20'sı nıspetınde pev akçesı \e\a bu
mıktar kadar rrullı bir bankanın temınat mektubunu vermelen lazımdır Satış peşın para ıledır
Alıcı ıstedığınde 7 gunu geçmemek iızere mehı) venlebılır
Mahcuzun satış bedelı uzennden KD\'. resmı ıhale damga pulu \e mahcuzun teslım mas-
raflan, trafik cezaları alıcıva aıt olup. tellalıve harcı ve menkulun avnından doğan bınkmış
\ergıler. satış bedelınden odenır Satış şartnamesının ıcra dosvasından gorulebıleceğı, masrafı
venldığı takdırde şartnamenın bir orneğınm ıstevene gondenlebıleceğı, fazla bılgı almak ıste-
\enlenn yukanda vazılı dosva numara5i>la mudurluğumuze başvurmalan ılan olunur
Muhammen bedeU: 20 000 000 000 -TL
Adedi: I
Cinsi \e özellikleri: 64 \7 746 plakalı. Isuzu marka 2001 model, çıft ılave açık sac kasa,
NPR 66 tıpı. 23456 motor No'lu, NN<\N-PR66L02014785 şas,ı No'lu, bevaz renklı kamvonet
20 000 000 000-TL toplam muhammen bedelı (11 kalem mal Basın 10702
TEŞEKKÜR
Acı kaybımız Yük. Munar
ENGÎN OMACAN'ın
anısını ve acımızı bızimle paylaşan,
cenazesıne ve anma torenıne katılan,
çelenk gonderen, bağışta bulunan, arayan ve
ılgılenen tüm dostlanmıza ıçten teşekkürler.
AİLESİ
Turkıye Gazetecıler Cemıyetı'nın yayınladığı gunluk
Bizim Gazete
Ulke sorunlanna ılışkın raporlanyla, araştırmalanyla,
koşe yazılarıyla tarafsız haberlerıyte sıvıl toplumların gazetesı
Duzenlı okumak ıçın abone olun. lek: 0.212. 511 06 75
Memlekel ıneselelerı ıle ıtgılenenlenn
yenı ınternet adresı
inadina.com
TEŞEKKÜR
Sevgili eşim, annemiz
RUFET (OYA)
BOYACI'nın
Bypass ameliyatını başarıyla
gerçekleştiren ve sağlığına kavuşturan
Doç. Dr. YAMAN ZORLUTUNA
ve ekibine, tedavi süresince
yakın ilgilerini esirgemeyen
Özel Bayındır Ankara Hastanesi
KVC Bölümü hemşire ve personeline
teşekkür ederiz.
BOYACI AİLESİ
Irak'ın toprak
butunlugu
korunmalı
- Bu küresel dünyoda sizce Türkmenlerin
konumu nedir?
- Biz bir milletiz, ama ne yazık ki pek çok
devlet bizi paylaşmış. Darı taneleri gibi
dünya yüzüne saçılmışız. Şu anda Irak'ta,
Suriye'de, Türkmenistan'da,
Azerbaycan'da, Iran'da vanz. Karabağ'da
vardık. Zorla göçe zorlandık. Ama orada
mutlaka hâlâ hakkımız vardır.
Yeni dünya düzeni bütün milletlere eşit
biçimde yaklaşmalıdır. Ama ne yazık ki
öyle olmadı. O zaman da işte bugün
olduğu gibi çatiak sesler çıkıyor.
Biz Irak Türkmenleri olarak şimdiye kadar
Irak'ın toprak bütünlüğünü savunduk ve
savunmaktayız da. Çıkanmız zaten
bundadır. Ama süper, yabancı güçlerin
Irak'la ilgili başka emellen varsa ve Irak
parçalanacaksa biz de Irak Türkmenleri
olarak kendi çıkanmızın nerede olduğunu
düşünmeye başlanz.
Şunu çok açık vurgulamak ıstıyorum. Biz
Türkmenler olarak Irak vatandaşlan
olduğumuz için ülkemızın yasalanna her
zaman saygıhyız. Ama dünya
Türklüğünden de hiçbir zaman kopmayız.
Işte, bızım farkımız bu. Biz hiçbir zaman,
bütün dünya Türkleri toplanıp direnelim,
savaşalım demeyiz. Çünkü yaşadığımız
ülkelerin, uygar dünyanın yasalan vardır.
Biz de bunlara uymak, saygı göstermek
zorundayız. Ama bu demek değil ki başka
milletler gelip bizı baskı altında tutsun, biz
de buna boyun eğelım. Hayır.
tç savaş tehllkesl
- Başkan, gelecekten ne bekliyorsunuz?
AĞA - Her insan gelecekten bugünkü
koşullardan daha iyisini bekler. Biz de
bunu elde etmek ıçın çalışıyoruz.
Amacımız, özgür bir parlamenter sistemde
bütün vatandaşlanmızın eşit haklara sahip
olmalandır.
Ben Irak vatandaşıyım. Irak'ın toprak
bütünlüğünün bölünmesini kesinlikle
istemem. Ama ülkemde kesin yasal
haklanm bulunmalıdır. Anayasada eşit
hakka sahip olmak hakkımdır.
Irak'ın tablosuna baktığınız zaman bütün
vatandaşlann eşit haklara sahip olmalan
için yasal düzenleme yapılması gerektiğini
görürsünüz. Tek çıkar yol budur. Bu
olmazsa kesin çözüm de olmaz, iç savaş da
çıkar. Onun sonu nedir? O da belli değil.
ABD gibi bir süper gücün önünde durmak
zordur. Yine de doğrular neyse bunlan
ortaya koymak zorundayız. Doğrular
budur. Böyle bir ortamda bir saldırı olursa
iç savaş çıkar. Bölge birbirine girer. Bunun ı
etkileri de hem bölge ülkeleri, hem de
bütün dünya için çok rahatsız edici olur.
- Yani sizce ABD Irak 'a böyle bir
müdahale yapmamalı mı?
AĞA - Böyle bir müdahale olduğu zaman
Arap kendi çıkannı, Kürt kendı çıkannı,
Türkmen kendi çıkannı, Azeri kendi
çıkannı, Şii, Sünni kendi çıkannı düşünür.
Bölge devletleri de kendi mılli çıkarlan
nedeniyle, büyük devletler de Irak'ta
çıkarlan olması nedeniyle ülkenin tepesine
üşüşürler.
Artık bu karmaşa içinde nasıl bir çözüm
olabilir, vann siz hesap edin. Onun için biz
bir insan olarak, bir Irak vatandaşı olarak
bunu içimize sindiremeyiz. Dolayısıyla
bize göre ABD bir adım atmadan önce bin
kere düşünmek zorundadır. Bunu da
ABD'den istemek hakkımızdır, diye
düşünüyorum.