Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 OCAK 2003 PAZAR 10 P A Z A R Y 4 Z I L A R I [email protected] Elysee anlaşmasınıntorunlanTsmi güzel, kendi yoğun ve zengin deneyimli, Itarihi bir yılı, 2002'yi de geride bıraktık. 2003'ü eli kulağında bekleyen tûm kaygılara karşın, banş ve mutluluk dolu olması dileğyle açtık. Bu dileğe yaraşır bir haberle devam edelim. "Office franco- aflemand de la jeunesse (OFAJ) / Fransız- Alman GençfikBârosu", Elysee Anlaşması'nın 40. yılı vesilesiyle Ren Nehri'nin iki yakasında, dünkü düşman kardeşlerin çocuklannın birbirlerine bakışını yoklamış. Fransız gençlerin yüzde 95'i Almanya'ya, Alman gençlerinde yüzde 80'i Fransa'ya olumlu bakıyor... Asırlar süren Katolik- Protestan çatışmalannın ardından, son 300 yüzyılda daracık Avrupa topraklannı, emperyalist amaçlı hanedanlık paylaşımı ve iktidar kavgalanyla kan gölüne çeviren Fransa Krallığı, Prusya ve Avusturya-Macaristan Imparatorluklan (Ispanyol, tngiliz ve diğerleri konumuz dışı) ve de 1871 'den sonra oluşturduğu birliğiyle Almanya, 20. yüzyılda insanlığın en yüz kızartıcı sayfalannı yazdı. Oteki Avrupalılann duygu ve düşüncelerini bir kenara bırakırsak, 70'li yıllarda, yaşlı-genç, "Derin Fransa"da, bizzat tanık olduğumuz olgu, "Anti-Almanalık"ın şaşırucı yaygınlığıydı. Ortalama Fransız, en kiban "FrMz yukan, Bocbe aşaj^" argosuyla sinema, televizyondan tiyatroya, radyo, gazeteden bar-kahveye, fabrika, büro, okul ve evine, 2. Dünya Savaşı'nda Naziler ve Fransız işbirlikçilerinden yediği darbelerin acısını mizahla kanşık, aşağılayıcı bir tavırla "Teuton- Alman"dan PARİS UGUR HÜKÜM çıkanyordu. Savaş sonrası dönemin yöneticilerinin yerinde sezgisi ve "Savaş bir daha asla* toplurnsal refleksiyle başlayan, çağdaş kapıtalizmin dokusuyla da örtüşen Avrupa Birliği fikri, Fransa- Almanya sinerjisinde ete kemiğe büründü. Siyasi simyası, Fransa Cumhurbaşkanı Chartes de GauDe ile Alman Şansölyesi Konrad Adenauer tarafından, 22 Ocak 1963'te Paris devlet konağı Elysee Sarayı'nda "Elysee AndaşmasT ile kanlan AB, bir takım somurtuk ve uyuşuklara karşın, bir dünya kutbu olma yolunda "kaphımbağa seban" ile ilerliyor... Geçtiğimiz salı akşamı yine Elysee'de buluşan Jacques Chirac ve Gerhard Schröder, resmen gelecek haftaki kutlamanın son rötuşlannı tamamlıyorlardı. Aslında "kırktflkii'' iki kafa, uzun vadeli hesaplann dökümünü çıkartıp kendi iç hesaplannı "kardeş kardeş" halletmenin yollannı anyorlardı. iki yıl sonra 25 devletli 455 milyon nüfuslu, 7-8 yıl içinde de muhtemelen 28 devletli ve 600 milyon nüfuslu bir ABD (Avrupa Birleşik Devletleri) nasıl çalışacaktı? Türİdye'ye 2004 sonuna soru işaretli davetiye çıkaran mimarlar, bu kez AB'ye uzlaşma (!) ürünü "Çifte Başh" bir yönetim öneriyorlardı. Avrupa Komisyonu'na bir Gerçekdışı bir dünya Noel geride kaldı. Yılbaşı kutlamalan da kazasız belasız atlatıldı! Geçen yıllara göre daha az havai-fişek gecenin karanlığmda göğe yükseldi. Kamuoyu araştırmalanna inanmak gerekirse, Almanlar 2003'e oldukça karamsar girmiş... Kışın ortasındayız, ancak güney Almanya'da kar fılan yok. Isı on derecenin üzerinde. Neredeyse ilkbahar! Ağaçlar yapraksız, ancak güzel bir yeşil Schlossgarten'i örtüyor. Kentin ortasmdaki büyük parkın yollannda çocuklu aileler geziniyor. El ele tutuşmuş âşıklar. Erken emekli ya da işsiz kalmış yabancılar. Göllerdeki kuğularla ördekleri başka yere taşımamışlar. Hava ılık. Doğa bu yıl kış uykusuna yatmamış... Parkınkuyru bir köşesinde genç kızlarla " * ^ ~ ~ ^ ~ delikanlüar toplanmış. Bir koşuşturma, hareket var. Gençler yürüyor, duruyor, gülümsüyor, kıvnlıyor ve kıntıyor. Ellerinde kocaman makineler iki fotoğrafçı onlara sesleniyor, bir şeyler söylüyor. Işi biten iki ağacın arasma gerilmiş perdenin arkasmda kayboluyor, çabucak giysi değiştiriyor. Gerçekdışı bir dünyanın aktörleri. Yaşlıca iki erkek durmuş olup bitene bakıyor. Daha güzel, daha beğenilir olma özlemi insanoğlunda her zaman vardı. Moda fotoğrafçılan ve aktörleri STUTTCART AHMET ARPAD bizlere gerçekdışı o dünyayı inandıncı yapmaya uğraşıyor. Stüdyolarda ya da doğadan çekilen fotoğraflarla insanlar gençliğin ölümsüz, güzelliğin sonsuz olduğuna inandınlıyor. En güzel giysileri üzerlerine geçiren ince, zarif, fidan gibi genç kızlar, çakı gibi yakışıklı delikanlüar, kuklası olduklan fotoğrafçınm elinde bizleri bir düşler dünyasına sürüklüyor. Gerçekdışı bu dünyanın ustalan Hehnut Newtonl'lar,Guy Boudin'ler, Oiiviero Toscani'ler. Dakikası yüzlerce dolar onlann. Alman asıllı Newton'un fotoğraflan kapış kapış. Fiyatı kendi belirliyor. Catherine Den'euve'den Palotna Picasso'ya ıstedığı modeli karşısına ahyor. ~ ~ ~ ^ ^ ~ Önemli olan kadının Newton stiline uyması. Fotoğraflan erotizmi ağır basan sanat eserleri. Onlan izleyenler modelin taşıdığı giysiye pek bakmıyor. Fotoğraftan taşan büyüleyicilik, çekicüik önemli. Yaşlı adamlar yola devam ediyor. Fotomodellerin dünyası onlar için pek çekici değil gibi. Az ötedekı satranç alamna doğru yürüyorlar. Orada mutlaka kimi dostlara rastlayacaklar, çene çalacaklar, satranç oynayan hemşerilerini izleyecekler. Onlann düşler dünyası orası. Anavatandan bir parçâ... Asya'dasoğuk can alıyor Hindistan, Bangladeş ve Nepal'de, soğuktan ölenlerin sayısı 1250'yi aşö. Hindistan yetldnîeri, 1%2'den bu yana en soğuk kışın yaşandığnu, önümuzdeki birkaç gün içinde de hava sıcakhğmın düşûk oimaya devam edeceğini beürttiler. Ölümlerin çoğu Hindistan'da meydana gelirken ölü sa>ısı Bangladeş'te 642, Nepal'de ise55'eçıkti. Fotoğrafta, BangladeşH evsiz çocuk, köpeğine sanlarak tsınmaya çabşırken görühıyor. (Fotoğraf: AP) tane, Avrupah Konsey'e ikinci bir tane başkan. Tepegözlerin bakışı iktidar hırsıyla tasandan tasanya, öneriden öneriye kayadursun, has konumuzun baş aktörleri, Eh/see Anlaşması'nuı çocuklan, yaşlan 15-30 arası değişen genç Alman ve Fransızlann yüzde 20'si OFJA'nın gerçekleştirdiği kamuoyu araşnrmasına göre, Fransa ile Almanya'nın başuıda tek ortak hükümet görmek istiyorlar. 500 Alman, 511 'de Fransız gencinin katılımıyla yapılan araşurma sonuçlanndan çıkan tüm veriler ilk verdığimız izlenim kadar toz pembe değil. Bir kere komşular birbirlerini doğru dürüst tanımıyorlar. Gençlere açık sorular yöneltıhnış. Almanlara "FransE veya Fransa dendj0 zaman akinııza Ok ne gefiyor" diye soruldugunda, cevaplann tam yansı "yiyecek iliııtiir(yüzde 50): Baget (Fransız ekmeği), Fransız mutfağı ve peynir. Sonra sırasıyla Paris (yüzde 26), Eyfel Kulesi (yüzde 25), içkiler (yüzde 25Xşarap, konyak, şampanya), ülke Fransa (yüzde 11), Fransız yaşama biçimi (yüzde 9), Fransız dili (yüzde 8) ve yüzde 13 suskunlar geliyor. Yüzde 5 tarih, yüzde 3 tanınmış devlet adamlan, ancak yüzde 1 'i de demokrasi veya siyasetten söz ediyor. Nehrin sol yakasında durum daha da vahim. Genç Fransızlara "Almanya veya Ahnan denince ne düşünüyorsunuz" dendiğinde, yüzde 54'ü cevap vermiyor, veremiyor. Yahıızca yüzde 18'i bir ülke, bir halk, Almanlar, diyebiliyor. Yüzde 14'ü Avrupa, AB derken, yüzde 13'ü 2. Dünya Savaşı'nı zikrediyor. Yüzde 10'u gastronomi, yüzde 8'i araba markalan, yüzde 8'i dili, yüzde 4'te Berlin ile Ahnan imajını hatırlıyor. Ahnanlann yüzde 30'u Fransızlann kendilerinden çok farklı, yüzde 49'u da oldukça farklı olduğuna inanırken Fransızlann ancak yüzde 13'ü Ahnanlann kendilerinden çok farklı, yüzde 44'ü de oldukça farklı oldugunu savunuyor. Öci gençhk arasrnda hiç fark görmeyen Alman oranı yüzde 16, Fransız oranı ise yüzde 42. Neme lazım umut yine de güneyde. Her iki ülkenin gençlerine de "hangi ülkede yaşamayi düşlersmiz" diye soruldugunda, Almanlar da, Fransızlar da, "îspanya" diye cevap veriyor. tkinci sırada da "ttalya" yer alıyor. "Güneyin gerçek ülkesT henüz "keşfedflnıeyi" bekliyor. O da bu gidişle Elysee Anlaşması'nın çocuklanna değilse büe, torunlanna kısmet olacak elbette... [email protected] Belçika 6 haftada 450 ton zayıflayacak Bilgisayann başına geçmeden önce tartıldım. Evet, hâlâ aynı kilodayım. Pantolonlanmın artık dar gelmeye başladığını fark edince kasun başında başladığım "sağhksız beslenme ahşkanhklarunı değjştirme" uğraşım sonunda, 1.5 ayda 10 kilo zayıflamayı başarmış ve bununla da etrafa hava atar olmuştum. Bu işi nasıl başardığımı soranlara bilgiç bilgiç "diyet yapmanıza gerek yok kötü beslenme ahşkanhklanru/dan vazgeçin yeter. Bol bol sebze ve meyvç yiyin, bolca su içm" diye öğüt venrken bazen ıyice kaptınp kendimi sağlıklı beslenme uzmanı sandığım bile oluyor. Bazı kıskanç arkadaşlar ise bu önemli başanmı küçümseyip "Kilo vermek kolav. önemli olan \çrflen kilolan fazlasıyla geri almamak_" diye uyanyor, moral bozuyorlar. Daha biraz önce tartıldım ve hâlâ verdigim kilolardan bir gramını bile geri almamışım.. Bir de spor yapmaya başlayabilsem, bir 10 kilo da o zaman veririm. Nüfusunun yüzde 60'ı Flamanlardan oluşan Belçika'da bir buçuk milyon Flaman fazla kilolu. Bu, 10 milyon nüfuslu bu ülkede iki buçuk milyon kişinin normalın üzerindeki kilolanyla tartılmayı pek sevmediği ve Belçikalılann yüzde 25'inin kilosuyla başının dertte olduğu anlamına geliyor. Fazla kilolar sağlık için çok ciddi bir tehdit oluşturuyor; şeker hastalığı, kalp ve damar hastalıklan ve kansere bile yol açabiliyor. Eğer fazla kilolar verilir ve sağlıklı bir yaşam biçimi seçilirse kanser riski oldukça azalıyor. Bunu gerçekleştirmek düşündüğünüzden çok daha kolay. Dengelı beslenin ve yeterince hareket edin yeter. Hafta içinde. "Kanserie mücadele edüT adı altında kampanya başlatan Flaman Kanserie Mücadele Kurumu ve Flamanca yayın yapan Belçika resmi kanah VRT, Flamanlann 6 haftada 450 ton zayıflamasını hedefliyor. tki yılda bir düzenlenen ve bu yıl ^ ^ ~ ~ ~ " ~ sekizincisi "kahn bağmak kanseri teması üzerine" gerçekleşecek olan eylem boyunca ünlü Fiamanlar da yer alıyor ve halka örnek oluşturarak konuya duyarhhğı arttırmaya yardımcı oluyor. Hatta televizyonda hava durumunu sunan Frank Deboosere kampanyanın başkanlığını üstlenmiş durumda. "Kansere yakalanmamak için çok şey yapabilirsmiz, Eğer bergun ilrî-üç tane meyve ve 300 gram sebze yerseniz, kanser riski yüzde 30 düşüyor" diyen Deboosere, bu yılki kampanyanın mesajını "sağhkfa beslenme ve zayıflamak'' olarak özetliyor Ünlülerin sağhkh beslenme konusundaki öğütlerinin ve yemek tariflerinin yer aldığı kitapçık da gazetecilerde 5 Euro'dan satışa sunuldu. Elde edilen gelir kanserie mücadelede kullanılacak. Resmi kampanya açılışı, 21 Şubatta TV1 'de yayınlanacak eğlence ve bilgilendirme amaçlı 2 saatlik gösteriyle yapılacak. 23 Şubat'tan itibaren de TV1 25 hafta boyunca yerel para toplamayı amaçlayan çeşitli kanserie mücadele kampanyası etkinhklerinden haftalık haberler verecek. "Hep birfikte tarühnaya'' sloganıyla ve sağlıklı beslenme ~ ^ ~ ^ ^ ~ kitapçığı satışıyla, 13 Ocak'ta gayriresmi olarak başlayan kampanya kapsamında, 27 Ocak - 9 Mart tarihleri arasındaki 6 hafta boyunca Flamanlar kıtlesel olarak teraziye (tarhya) çıkacaklar ve 450 bin kg zayıflayacaklar. 450 ton, uzay istasyonu ISS ya da Brüksel'in simgesi Atomium'un 7 atom küresinin ağırhğına eşit. Kilo sorunu olan Flamanlardan yüzde onuna, yani 150 binine ulaşmayı hedefleyen kampanya yöneticileri, bu eyleme katılanlann 6 haftada 3'er kilo vermesini istiyor. Kahcı ve sağlıklı zayıflamak isteyenlerin haftada en fazla yanm - BRUKSEL ERDÎNÇ UTKU bir kilo arsında kilo vermesinin doktorlarca önerildiğini söyleyen organizatörler "sanki daha önce 6 haftada 10 kaowren" sağlıklı beslenme uzmanı benim cahilliğimi, yüzüme vurur gibiydiler. Kampanyanın web sitesinde kayıtlar 27 Ocak'ta başlayacak. ilk gün başvuranlann kilosu kaydedilecek ve 6 hafta boyunca zayıflayan katılımcılar yeni kilolannı web sitesine girebilecek ve isterlerse tüm katılımcılann kaç kilo verdiğini görebilecekler. Katıhmcılann e-posta adreslerine her hafta sağlıklı beslenme öğutleri ve yemek tarifleri gönderilecek. Bu zayıflama kampanyası sadece bir başlangıç. Tüm Flamanlann sağlıklı bir kiloya ulaşmalan için en az 10 milyon kilo, tüm Belçikahlann ise 17 mih/on kilo vermesi gerekiyor ve zihniyet değişikliği isteyen bu hedefe 6 haftada ulaşmak olanaksız. "Bir ktkma daha az, bir basamak daha fazb" slogaru\la mentalıte değişüdiğine giden yolda ilk adımı atmaya karar verdim. 27 Ocak'ta kampanyaya kaydolup 6 haftada 3 kilo zayıflayacağım. Bugüne bugün, hem de kampanyasız-manpanyasız, 6 haftada 10 kilo vermiş adamnn. 3 kilonun lafi mı olur? Bana müsaade, gidip tarolacağım, bakalım kilo almış mıyım? Yazıyı yazarken sütlü çay içtim ya! (erdincutku@yahoo. com) Rio deyince aklınıza neler geliyor Rio de Janeiro de>ince aklınıza neler geliyor? Futbol, plajlar, tangalı kızlar, samba ve karnaval. 4 ayda bu unsurlann hakikaten Cariocalann hayatında çok önemli oldugunu gördüm. Carioca (Kariyoka) "Rio'da doğan" anlamında kullanılıyor. Aslmda "Carioca" kelimesi "be>uz adamın evi" demekmiş. 1502'deRio'yagelen Portekizlilerin yaptıgı ilk eve oranın yerlileri olan Tamoya kabilesi bu adı takmış. Futbol hayatlannda temel bir boyut. Ve sadece maç izlemek. takım tutmak değil; her gün mutlaka futbol oynayan genç ve yaşh gruplar görebilirsiniz. Evet, hafta içi 23.00'te bile maçlar devam ediyor. Antrenman için her yerde ufak sahalar vaı, yer bulamayanlar için plajlar. Ve plajlar! Hakikaten inanılmaz: sekizden çok cennetlik plajı olan bir şehir. Plajlardan yılın neredeyse her günü yararlanmak mümkün. Burada denize gitmeyi engelleyecek unsur soğuk değil, sıcak. Evet, bazı günler öğlen çıkmak pek zekice deği, ama koruma sürerseniz, şapkanız da varsa tamamsınız. Plajlar sadece yüzmek ve güneşlenmek için değil, spor etkinlikleri de var; bedava spor dersleri veriliyor. Gelelim "tangalı ktdara" Evet, eğer Brezilyahysanız ve kadınsanız, bikini altınız ya tango olacak ya da üçgen şeklinde. Kimsenin aklında seksapellik ya da RİO DE JANEİRO BARIŞ GÜNERSEL teşhircilik yok, bu, ülkenin bir geleneği. Mesela plajda konuştuğum birçok kişi bana. "Siri önce BrezDyah sannuşam, sonra bikininia gördüm" ya da "Bikininiz bü\ük otmasa herkes sizi Bredhalı sann-" dedi (bize göre "normal" bikiniler onlara göre "büyük''). Üstelik bu bikinileri giymek için incecik, manken gibi olmanıza gerek yok. Normal. sağlıklı kadın ölçüleri olan veya topluca olanlar rahatlıkla giyiyor. Kimse onlan hor görmüyor, yargılamıyor, yadırgamıyor. 40-50 yaşında birçok kadın da giyiyor bu tarz bikinileri (ama bu yaşta daha çok "normal" bikini tercih etmeye başhyorlar). Erkekler için de tangalı kadınlan görmek arnk cinselliği çağnştıran bir şey değil; gayet alışıklar buna. (Ama tabii ülkelerindeki bu gelenekten pek de hoşnutlar!) Sambaya gelince. Bu insanlar doğuştan sambacı ve her an sambaya hazır. Hızla kıpırdayan ayaklar, kıvnlan beller ve kalçalar bizim göbek dansını hatırlatıyor. Hatta tavernalardaki muhabbet bizdeki fasıllara çok benziyor! Bir grup çalgıcı var, çalıp söylüyorlar; masadaki müşteriler de içiyor, eşlik ediyor, arada ayağa fırlayıp dans ediyor... Tabii müzik, dans ve dil farİdı: ama insanlann tavırlan, ortamdaki enerji a\nı. Tavernada elimdeki içkiyi kaldınp rakı oldugunu hayal ettiğim, hatta arada "Hiç avrdamam derkeeennn, kavuşmak hayal oooiduuu!" diye bu (henüz) sözlennı bılmediğim şarkılara katıldığım da olmuyor değil! Ve karnavaL Kamaval Cariocalar için her zaman beklenen bir olay. Eylül sonunda provalar başlıyor. İsteyen pro\aya gidip izleyebilir, hatta eşlik edebilir. Karnavalın güzel tarafı profesyoneller veya dansçılar değil. halk tarafuıdan hazırlanıyor olması. Herkes karnavalda yer alabiliyor. Her mahalle -ya da birkaç mahalle bir arada- kendi gösterisini hazırhyor; her grubun kendi teması ve şarkısı var. Hazırlık aylan çok önemli. Her grubun bir öğretmeni var; dans dersleri verip koreografıyi yönlendiriyor. 5 ay heyecanlı hazırlık devam ediyor ve şubatta, buranın sonbahannda, karnaval hayata geçiyor. Karnavaldan sonra heyecanı aylarca devam ediyor, hep konuşuluyor, ta ki yeni provalar başlayana kadar. Yani burada yaşadıkça gördüm ki Rio denince akla gelen ilk şeyler gerçekten önemli. 'tt BIZIM İÇİN ASLOLAN9flBMIRAS NE MAZİDEDİR ^ İ NE GARPTADIR. BATI DA^DOGU DAHGERÇEK- İ Ğ İ İ İ İİLİĞİMİZİN İÇİNDEDİR. Ahmeî Hamdi TANPİNAR KÜLTÜR ve KİMLİK NTV'den Türkiye'nin tarih ve kültür birikimine adanmış özel program dizisi Şakir Eczacıbaşı - Oktay Ekinci - Emre Kongar ve Hıfzı Topuz'un katıIımıyla Esra Sert ile BUGÜN 11:05 CANLI IV 2 saat boyunca www.ntvmsnbc.com