Katalog

-f îbrahim tstıhbarat Cengiz Vıldırım 9 Ekonomı Öz- lem V üzak • Kultur Eeemen Berköz 0 Spor Abdülkadir ^ iicelman # Makaleler Sami Ka- raören 9 Düzeltme Abdullab Yazıcı • Bıl- gı-Be\ge Edibe Buğra • Yurt Haberlen Meh- met Faraç 9 A\rupa Temsılcısı Güra\ Öz Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ÎLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmenı: Yddız 0 Yaaişleri Müdürii: Saüm Alpasfan#Sorurnlu Müdür. Mehmet Sucu • Haber MeTkezi Müdürii: Hakan Kara Yayın Kuruhı: Ühan Seiçuk (Baj- kaıi). EmreKongar(Danışman), Orhan Erinç, Hikmet Çetin- ka\a. Şükran Soner, İbrahim "\ ıİdız, Orhan Bursalı, Musta- fa Balba\. Hakan Kara. Ajıkara Temsılcısı Mustafa Balbaj AtaturkBuKan No 125, Kat4, Bakanlıklar-AnkarâTel 4195020(7 hat). Faks 4195027 •bmuTemsılcısı Serdar Kızık. H Zı\aBK 1352 S 2 3Tel 4411220. Faks 4418745 • Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu. lnonu Cd 119 S NolKat l.Tel 363 1211.Faks Î63 12 15 Müessese Muduru Erol Erkut # Koordınator Ahmel Korulsan 0 Mu- hasebe Biilent \ ener 0 tdare Höse\in Gürer 0 Satış Fazilet Kuza REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Genel Müdür Gülbin Erduran#Koordınator Reha Işıtman 0 Genel MudurYrd. Se\da Çoban • Fmansman Mudürü Çctin Frduran Tel 0212 M4 (T 53 - 5P84 60-61. Faks 0212 5H 84 63 ^ ayımbyan: ^ enı Cmn Haber \]anM BaMn \e YaşıncıHk \ Ş Baskr, Sabah \ a\mcıhk \ Ş Türkocajı Cad 19 41 Cagaloğlu M334 Istanbul Pk :46 • SıAecı 14415 Istanbul Tel IO 2121512 05 05 (20 bat) Faks (0212)511 85 95 15OCAK2003 imsak:5.47 Güneş. 7.20 Ögle: 12.20 tkmdr. 14 44 Akşam. 17 08 Yatsı:18 34 Amerikan Müzik Ödülleri sahiplerini buldu. Eminem 4 dalda ödül alarak geceye damgasını vurdu Tarüşılanisimyine zirveyeçıkü İki yüzlü palyaço MURATBEŞER ERDALAIABEK | Hakaretli tepkilerin dışavurumu RAP (Radıo Air Play), solistin 'şar- kı söylemediği', 'sürekK !ıonuştuğu' bir tarz; müzikal eşlik ise yalın vuruşlara dayanan seslenn toplamı. RAP parça- sı belli bır hızda giderken parçanın üzerine uyaklı sokak argosu yüklenir. Amerikalı siyah işçi suufının altkül- türü RAP, artık beyaz şarlatanlann eliyle pazarlanmaya başlandı. Bu- nun güçlü bir örneği de gözde pal- yaço Eminem'dır. Eminem şıirselbir de- ha mı? Kadın düşma- nı ve homofobik olu- şun edebiyatını yapan adam, neden edebi açıdanbüyük bir pan- teon gibi görülüyor? Belki ironıleri nefis, ama sözlen? Nefret dolu bu sözlen, Do- novan, Boby Dylan, Talking Heads hatta Keats'in protestyan- lan ile karşılaştı- ranlar var. Mo- nologlarun mo- dülerkonular gi- bi ele alanlann yanlışı, tekslerin salt birer estetik ob- je olarak algılanmasın- dan kaynaklanıyor. Son albümü "The Eminem Show", korsan tezgâhında boy gösterince, un- derground olmakla övünen bu büyük firma şaklabaru, albümünü kopyalayan- lar için ağza ahnmadık küfürler savur- du. Orijinal tarzımn bu olduğunu söy- leyenlerin yaklaşımı,onusempatikgös- termeye yetmedi. Eminem, yasal olma- yan bir evliliği olan ve politik koku al- ma gücü yüksek bir Rap'çi. "The Eminem Show", Eminem'in da- ha önceki iki albümü gibi pervasız söz- ler içeriyor. Her ebeveynin kâbusu, Kışkırhcı, umursamaz, sosyal alandan dışlanmış sözcükleri rahatça kullanan tarzıyla yaptığı müzık, ınsanlara yasaklanmış alanın kapılannı açtı. îçinde yaşadığı topluma tepkı duyan milyonlarca genç, Eminem'in sözlerinde ıçlerinde sakladıklan küfurlerin dışavurumunu yaşadı. Zaman zaman bütün sanat dallannda göriilen "tabulan yüoyoruz'' isyanı bu kez sözlere dökülmüş kışkırtmayla ortaya çıktı. Eminem'in gördüğü büyük ilgınin arka planında böyle bır "setferin yıkıhnası'' olgusunu düşünmek gerekiyor. Düzenin neden böyle oluştuğunu düşünmeyen genç topluluklar "isyan için isyan" olayını yaşıyor. Neyi elde etmek istedıklerıni bümeden "Sadece istemek, elde etmekiçin istemek. elde edemeyince çûguüaşmak" sarmalında yaşıyorlar. Fırsatlar ülkesinin içyüzü CEM MUMCU (Psikiyatr-yazar) 'American Beauty" filminin bir aile kesitinde ortaya koyduğu yapı, Eminem'in bireysel yaşamöyküsünde mıkrokosmos düzeyuıde karşımıza çıkıyor, bir çoklanna göre ortahğa küfur ve öflce saçıyor. Elindeki bıçakla hep birlikte öykündüğümüz, -sinemasıyla televizyonuyla- öykündürüldüğümüz firsatlar ülkesinin tüm dünyaya küreselleştirilen kûltürünün içini açıp gösteriyor. Bu haliyle salladığı bıçağın, bir katilin bıçağından çok bir cerrahın bıçağına benzediğini düşünüyorum. Öfkesini kusan bu beyaz Amerikalının yaptığının, Beckett, Ionesco ve Rimbaud'dan çok farklı değil. uyumsuzlar kahrama- nı, politikacılann azılı ra- kib, boyalı basının mezesi, bir hiphop şampiyonu, tehlikeli bir evlat ve sevgi dolu bir baba sıfatlannın sahibi Eminem, tam medya ımparatorlanmn ceplerini dolduracak kıvamda. 'Mommy' şarkısındaki küfürlerle, 'ki- şilik haklanna saldırdığı' gerekçesiyle annesi ona 10 milyon dolarlık bir dava açtı. Eminem, sadece annesi değil, ka- fasım bozan her şey hakkında konuşu- yordu; bu bir çeşit terapiydi onun için. Kokuşmuş toplumun dejenere insanını temsil eden adam, 'yeni sanatsal vara- bahk' adma suçsuz bulunabıhr, ama ın- sanlık adına asla. L- çürümüşlüğe karşı çaresîzlik Dr. K.\AN ARSLANOĞLU (p\iHyatr-yazar) Kendine özgü asi kişiliği ve bunun müziğine yansıması -sanşın (beyaz) bir zencı olarak- galiba ınsanlan müziğinin kalitesinden fazla etkiliyor. Eminem'in asiliği, dönemin özelliğine koşut, fazla politik içerik taşımayan bir asilik ya da medyanın işine gelebilecek oranda "Bght* bir asilik, ancak hiç değılse ırkçı-faşist bir tepkisellik değil. Günümüzün kapitalist şehir toplumu gençler arasında "borderfine (sınır) kişilik bozukluğu v 'nu ve psikopatiyi arttınyor. Psikopati de denilen "topluma karşı kişilik bozukluğu" toplum kurallanna isyanla kendini gösterir. Eminem müziği Batı toplumunun çürümüşlüğünün karşısında gençlerin çaresizliğinin hem sonucu hem yansımasıdır. Ashanti (üstte)30. Amerikan Müzik ÖdüUeri'nin Eminem'den sonraki galibi oldu. Geceye kaülanpop şarkıctsı Christina Aguuera (yanda)ise krvafetive şovuyiailgi odağı oldu. Ünlüşarkıcı Madonna ise Yüın Uluslararası SanatçLsı seçildL (REUTERS) Amazon'dayanşma • NEW YORK (AA) - Amerikan CBS televizyonu, Brezilya'nın Amazon Ormanlan'nda geçecek 8 erkek ve 8 kadının katılacağı, "Survivor" türü bir yarışma hazırladı. CBS yetkilileri, aşk, macera ve hayatta kalma mücadelesine sahne olacak şovun yayınına 13 Şubat'ta başlanacagım açûdadı. Yarışma sonunda yanşmacdardan biri 1 miryon dolarhk ödülü kazanacak. Uzaya tohum gönderilecek • İZMÎR (AA) - Ege Serbest Bölge Kurucu ve Işleticisi AŞ (ESBAŞ) tarafindan kurulan Uzay Bilimleri Eğitimi ile Küresel Dostluk Vakfi (Global Friendship Through Space Education) tarafindan yapılan eğitim çalışması kapsamında, Türk ve ABD'li öğrencilerin, uzaya "bitki tohumu" gönderecekleri bildirildi. Gençler, uzaydan geri gelecek tohumlan çimlendirerek. TÜPkiye'nifi giHen yüderi • tSTANBUL (AA) - tpana, yannlara umutla bakan Türk insanının gülümseyen fotoğraflanndan oluşacak dünyanın en büyük açıkhava sergisirekorunaaday olmak üzere, Guinness'e basvurdu. Bu ay başlayan proje kapsamında, tstanbul'daki Carrefour mağazalaruıda kurulacak standlarda, 7'den 77'ye tüm katılımcılann dijital ortamda fotoğraflan çekikcek. TürktenorunKöln çıkarması Mrısiıı (>|H'i":i M' Hak'si solisi \analı,'iMlııun liiilvııl Hı/ılii/. knlıı t )|Ki;iMiula 2(ilK-:ık'l;< pıoınİMii >a|>ıl;u';ık l'iK'ciıü'ııin I ;ı l^olu-ııu- o|K ı UMIIIIU başiol o\ ıı:ı\;u.tU. \Vars\l\a V Opi'i;iM"ıun »i'çcıı l-'.kim avııuU» si'i-»iU-di«ii *. \ l>»nİA'Hi'nhı l.ıu'iv/ia BorııiaOpcraM'ıu '^ • (•cıınaıo roliiıult-ki haşansı ile ITUIIM/ liıik Ivıvor st'slvriıuU-ıı Ifiri olarak nitt'k'iulirik'iı liv/dü/. lııı kıv kölıı lmUisu.uk. ı \ \ ı Sö:SYAL FORUM 23 OCAK'TABREZÎLYA'DA YAPILACAK Başka türlü bir dünya aranıyor ÖZGÜRERBAŞ Küreselleşme karşıtlan, Brezirya'nın Porto Allegre kentinde 23 Ocak'ta düzenlenecek 3. E>ünya Sosyal Forumu'nda bir araya gelerek "başka bir dünyanın mümkün olduğunu" vurgulayacak. Forumda fınansal küreselleşmenin "nasıl dizgûıleneceğj" tartışılacak. Dilbilimci Noam Chomsky, ekonomi-politik uzmanı Prof. Samir Amin ve iktisatçı Susan George gibi muhaüf sosyal bilimcılerin de katılacağı foruma, Türkiye'den 13 kişilik bir heyet katılacak. Merkezi Ankara'da bulunan Bağımsız Sosyal Bilimciler Topluluğu'nun tktisat Grubu'ndan sosyal bilimciler ve sendikacılar, Porto Allegre'de "Tûridye tktisadı ve Srv'asi Krizden Dersler-NeoKberal Küreselleşme Kıskacmda Türkiye" konulu bir seminer ve atöyle çalışması yapacak. Tüm dünyadan küreselleşme • Forumun bu yılki akademik etkinliİderi: • Demokratik sürdürülebilir kalkınma. • îlkeler ve değerler, insan haklan, çeşitlilik ve eşitlik. • Demokratik dünya düzeni, müitarizme karşı savaşım ve banşm savunulması. karşıtlannın buluşacağı foruma buyıl 121 ülkeden 4 bin 962 kuruluş, 29 bin 704 kayıtlı delegenin katılımı bekleniyor. Türkiye'den katılan heyette, Bilkent Üniversitesi'nden Prof. Dr. Erinç Yeldan, Hamilton College'dan Prof.Dr. Erol Balkan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'den (SBF) Prof. Dr. Tüün Öngen, İTÜ'den Doç. Dr. Özkm Onaran, SBF'den Doç. Dr. Ahmet Köse, ODTÜ'den Doç. Cem Somel, Sabancı Üniversitesi'nden Doç. Dr. Ahmet Öncü, Petrol-tş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Oztaşkın. Selüloz-Iş Sendikası Genel Başkanı Ergin Alşan, Selüloz-îş Sendikası Hukuk Müşaviri MuratÖzveri Liman-Iş Sendikası'ndan araştırmacı Oğuz Toprak, Tes-lş Sendikası'ndan araştırmacı Gökhan Anlgan, Üctisat, îşletme ve Fınans Dergisi Editörü AB Mge yer alıyor. • Bu yıl 30'uncusu dağıtılan Amerikan Müzik Ödülleri'nde Eminem 4 dalda ödül aldı. merikan Müzik ÖdüUeri'nin diğer galibi ise bayan pop-rock ve hip-hop/R&B kategorilerinde ödül kazanan Ashanti (Douglas) oldu. Sheryl Crow, müzik kariyeri boyunca ilk kez Amerikan Müzik Ödül'ünü kazanmış oldu. LOS ANGELES (AA) - Amerikan Müzik ÖdüUeri'nin 30'uncusu ABD'nin Los Angeles kentinde düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Ünlü rap yıldızı Eminem, 4 dalda ödül aldı. ABC televizyonundan yayınlanan ödül törenme katılmayan Eminem, "pop-rock" ve "soul-rhytm and Blues" katogonlennde "en i>i erkek sanatçı" dalında 2, "The Eminem Show" albümü ile de "en iyi albüm" dalında 2 ödül aldı. Eminem'in ödüllerini şarkıcuıın adına U 8 Mile" filmindeki rol arkadaşı Mekhi Phifer aldı. Amerikan Müzik ÖdüUeri'nin diğer galibi ise bayan pop-rock ve hip- hop/R&B kategorilerinde ödül kazanan Ashanti (Douglas) oldu. Kadın pop-rock sanatçısı kategonsinde ödüle layık göriilen Sheryl Crow, müzik kariyeri boyunca ilk kez Amerikan Müzik Ödül'ünü kazanmış oldu. R&B ikıhsı OutKast "hip-hop/R&B grup", Martina McBride "kadın country sanatçısı", CarohTi Dawn Johnson u yeni country sanatçısı", Enrique Iglesias "Latin müzik sanatçısı", CeBn Dion "erişldn çağdaş sanatçı" ve Avalon u çağdaş ilham kaynağı sanatçı" ödüllerinin sahibi oldular Madonna da "Michael Jackson Vılın Uluslararası Sanatçısı" seçıldı. Amerikan Müzik Ödüllen'nin sahipleri 20 bin kadar albüm ahcısınm verdiği oylarla belirlenirken, ödüllere aday gösterilen sanatçı ve gruplar ise radyo yayınlan ve perakende satış veriler hesap edilerek tespit edildi. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN '...Var mıdır, Böyle Bir Hat? Yoktur!..' Misâk-ı Millî sınırı -Türkiye Cumhuriyetinın toprak bütunlüğü- tam olarak nedir? Nasıl târif olunabilir? Gâzi, o tarihte, '...Türk süngüleri- nin çizdiği sınır' demışti, neden? Ünlü Allenby Ta- amızu'ndan sonra, Suriye Cephesi'nin çöktüğü, mâlum; Yıldınm Ordulan Grubu, 'muntazam ric'at ediyor'; Paşa, bu çekilmenin sonunda durduğu, - dolayısıyla tesbit ettiği- sınırdan söz etmektedir. Mütareke'yı (Mondros) müteâkip, Müttefikler (Ingilızler anlayınız) bu sınırı, istedikleri gibi ilerı/ge- ri oynatmışlardı; Gâzi tıuna şiddetli tepki göster- miş, Dersaadet'le arasında tartışmalı yazışmalar olmuştu. Daha da ilginci, Meclis-i Meb'ûsan'ın 'ta- rihi celsesinde' kabul ettığı Misâk-ı Millî'nin, ke- sin ve net bir sınır düzenlemesı getırmediği de, söylenebilir. Nıtekim Mete Tunçay, bir yazısında konuya parmak basmıştı. (Bkz. 'Misâk-ı Miltî'nin Bi- rinci Maddesi Üzerine...' 'Birikim' dergisi, Eylül 1976) Bunlar iyi kötü tartışılmıştır da, nedense Gâzi Mustafa Kemal Paşa'nın, sorunu daha o zaman netliğe kavuşturduğu, kimsenin aklınagelmez; yir- mi küsur sene mukaddem, kaleme aldığım bir ya- zıda (7 Aralık 1977) Paşa'nın söylediklerini nakle- derek, ortalığı aydınlatmaya gayret etmiştim. Evet, Mustafa Kemal Paşa.TBMM'nin 16 Teşrınievvel (Ekim) 1921 tarihli 'HaffCe/ses/'nde(GizliOturum), kelimesı kelımesine şunları söylemişti: "...Misâk-ı MillTnin birinci maddesi, bir 'hatt- ı Mütâreke' tasavvur ediyon (bu) 'hatt-ı Mütâ- reke'yi, hudud-u millî tasavvur ediyor; onun üst tarafındaki yer, inkisam tefrik etmez! 'Hatt-ı Mütâreke1 nedir? Var mıdır böyle bir hat? Yok- tur!" Konuşması ilerledikçe, durumu daha da açık- lığa kavuşturmuş, sırası gelince demiştir ki: "...Mi- sâk-ı MillTmizde, muâyyen ve müsbet bir hat yoktur. (buraya dikkat!) Kuvvet ve kudretimizte tesbit edecegimiz hat, hatt-ı hudut olacaktıri"... Nasıl, iyi mi? 'Olurmu böyle şey?' diyenleri, du- yar gibiyim? Oysa Gâzi'nin ortaya attığı tezin ger- çekleşeceği, Hatay'ın ilhâkıyla -hem de uygulama düzeyinde- somut bır şekilde kanıtlanmıştır. Eğer isterseniz, Kıbns, ikinci bir kanıt!.. Bir zamanlar. nasıl konuşurduk? 1936sonbahan, günlerden27 Kasım; TBMM'de hararetli bir celse, heyecan son haddine varmış, zira 'Hatay meselesi' tartışılıyor. Donüp dolaşıp söz, Ankara Itilâfnamesi'ne gelmiştır, zamanın 'harici- ye vekilleri'nûen Yusuf Kemal Bey (Tengirşenk) söz alıp, acaba ne demiştir? Aynen şunları: "...o zaman zarûretlervardı, o zarûretlerdir ki bize bu fenâ hududu kabul ettirdi; şimdi, Fran- sa'da bulunan Franklin Bouillon'a soruyorum: 'O zamanki müzâkerelerde, Türk Murahassı, baştan sona kadar'Antakya, Iskenderun Türk- tür, behemehal alınacaktır' sözünü tekrarlamış değil midir?'.." "...yalnız Fransa değil, bizim bu meselemiz- le meşgûl olacak bütün milletler bilirler ki, bu- gün karşılarında Itilâfname'nin akdi zamanın- daki Türkiye yoktur, hatırlannda getiremeyecek- leri kadar kuvvetli bir Türkiye vardır!.." Evet, Cumhuriyet Türkiye'si, Batı'ya karşı o za- manlar, böyle konuşurdu. Daha 1920 şartlannda bi- le, Müdafaa-i Hukuk Ankara'sı, Ortadoğu'dakı '/s/âm Coğraryas/'nı, antı/Emperyalıst, yânı özgür ve tam bağımsız bir 'federasyon' ya da 'konfede- rasyon' olarak tasarladığını belli etmış; bunu hem Irak'a, hem Sunye'ye açıklamıştı. Gâzi, 1937 kışın- da, 'Hatay'a çete reisi olmayı' aklından geçirir- ken, 'Suriye ve Lübnan'ı Fransız Emperyaltzm'in- den kurtarmayı da düşündüğünü' açıklamaz mı? Bu neyin ışaretıdır? Önce, Gâzi'nin ülkesinin 'ön- celik hak/an'nı korumakta ne kadar hassas oldu- ğunu; sonra, onun projeksıyonunun, pekâlâ bir 'Avrasya Platformu' dıye alınabileceğinı! Dahası var: eski Osmanlı, Balkan ülkelenyle gerçekleştırilen 'Balkan Antantı'; yine eski Os- manlı, güneydeki Islâm ülkelenyle gerçekleştirilen Saadâbâd Pakti hesaba katılır; bir de buna, Sov- yetler Birliği'yle o sağlam Dostluk ve Işbırlıği An- laşması, Iran'la şaşmaz dostluk eklenirse; 'örgüt- lenmenin' handıyse, bir 'Üçüncü Dünya ' espri- siyle somutlaştırıldığı, ortaya çıkar. Bu ne demek- tır bılir misınız? Eğer ömrü vefa etseydı, Gâzi Mus- tafa Kemal, besbelli hem Ortadoğu'da, hem Do- ğu Akdeniz'de, Fransa, Ingiltere ve Italya'ya, - hiç de hoşlanmayacaklan- sürprizler çıkaracaktı!. Bunu kestırebılmek, zor olmasa gerekir. Hazin olan odur ki... Düşünüyorum da: bizim nesıller, o unutulmaz 'Cumhuriyet Yılları 'nda 1920/1940; tartışılmaz bır Avrasya .Barışı ve Mutluluğu; kusursuz bır Sosyalizm/Üçüncü Dünya ortaklığı yaşamış, meğer! II. Dünya Savaşı ertesınde, Mazlumlar Coğraf- yası'nda pıtrak gibi ardı ardına baş gösteren 'Ulu- sal Demokratik Devrimler'ın. Sosyalizm Teşeb- büsleri'nin 'mayası', zannımcaXX.yy'ıniptıdasın- da yaşanan bu ınanılmaz ortaklık deneyimi sâye- sınde, mumkün olmuştur. Nâsırdan Kaddafi'ye, Saddam'a; Sukamo'dan Burgiba'ya. Bin Bella'ya, SekuTure'ye; hatta ba- kınız, Maozedun'dan Josip Broz Tito'ya, Fidel Castro'ya, Ernesto 'Che' Guevara'ya; ya da, Pandrt Nehru'dan Allende'ye, Chavez'e, Luiz Inacio Lula da Silva'ya, 'tam bağımsız', 'özgür1 yâni anti/ Emperyalist onlarca halk lideri, o unu- tulmaz yirmi yılın ateşi ve heyecanıyla tarih sah- nesine çıkmış; her şeye rağmen, 'Hıristiyan, Beyaz ve Batılı' 'sistem'in dünyaya dayattığın- dan farklı; âdil ve beşeri bir yaşama tarzını, ör- gütlemeye yönelmiştir. Hazın olan odur kı, 'bızzat' başlattığı, bu 'sosya' ve 'hümanist' uğraşta artık, ne Gâzi Mustafa Ke- mal vardır, ne de onun 'Kemalist' Türkiye Cum- huriyeti! e-mail:tilahanCg isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88