Katalog

15 OCAK 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA J V U J L J J . U -K- [email protected] 15 ALLECRO EVtN tLYASOĞLU Atilla ve Emre'nin şarkılanGeçen hafta klasik müzik dünyanuzın iki parlak sanat- çısını art arda dinledik: Piya- nist Emre Elivar (d. 1976) ve kemancı Atilla Aldemir (d. 1975). Her ikisi de Aiman- ya'da sürdürüyorçahşmalan- nı. Seçkin öğretmenlerle eği- tilmişler, önemli okullarda okumu$lar. Her ikisi de yanş- malara giriyor çıkıyor, elle- rinden geldiğince yeni konser olanaklan buluşturuyor, ken- dilerinı tanıtıyorlar. Yanşmalara girdikçe kon- ser organizatörleriyle, plak yapımcılanyla tanışıyorlar. Kendi el yordamlanyla adım adım yukanya doğru tırma- nıyorlar. Her ikisi de dar ola- naklar içinde yaşanunı sürdü- rüyor; ne varlıklı bir aile, ne hatırlı birileri, ne de dünya- nnı konser salonlanna kapı- lan açacak bir menajer var ar- kalannda. Bence her ikisinin de en önemli zenginliği, çal- gılanndaki kolaylıklan kadar, yorumlarındaki şarkı söyle- yebilme yetenekleri. Emre Elivar, Işsanat'ta Hakan Şen- soy yönetimindeki tstanbul Oda Orkestrası eşliğinde Mozart'uı si bemol majör 27. piyano konçertosunu çaldı. O Mozart'a has dantelleri işleyerek ve bestecinin son dönemindeki hüznü unutma- dan, hiç abartıya kaçmadan, parlak virtüözitesinin göste- rişine kapılmadan bilge bir ustalık sundu. Ankara Devlet Konservatuvan'nda Kamu- ran Gündenıirın; Dresden Müzik Akademısı'nde Peter R6- sel'in ve Berlin Akademisi'nde Prof. Georg Sava'nın öğrencısı olan Elivar, 1993'ten beri yanşmalarda dereceler alıyor. En son geçen ay Berlin'deki Arthur Schnabel yanş- masını kazanmış. Birincilik verilmeyen yanşmada ikinci olmuş. Bundan sonra da Av- rupa'nın en önemli iki yanşmasma hazırlanmakta. Hiçbir kuruma bağ- lı olmaksızın, arkastnda hiçbir spon- sor bulunmaksızın Aşkın ve Şen- soy'un öncülüğünde, gönül birliğiy- le yaşam bulmuş olan Istanbul Oda Orkestrası, rahmetli Hamit Alaca- lıoğlu'nun 1962'de kurup 1972'ye dek yönettiği Jstanbul'un ilk yaylı çalgılar orkestrasının rnhunu yaşa- hyor. Iş Sanat'ta dinlediğimiz prog- ramında şöyle bir lüks vardı: Başke- mancısı Cihat Aşkın gibi virtüöz bir ımza; şef ıse yıllarca Türkiye'nin çeşitli orkestralannda solist, başke- mancı ve kurucu olarak görev yap- mış, deneyimlı bir müzıkçı olan Ha- kan Şensoy'du. Topluluk^ komolar dışında, şimdi- lik sağlam bir yolda ilerliyor. Atilla Aldemir, Mimar Sinan Uni- versitesi Devlet Konservatu- van'ndan Çiğdem Yonat- İyicil'in öğrencisi olarak me- zun olmuş; Detmold Yüksek Müzik Okulu'nda Prof. Lu- kas David ıle lısansüstü sını- finı tamamlamıştı. Aldığı bir- çok ödülün yanı sıra o da ye- ni yanşmalara hazırlanıyor. Bu hafta sonu Rahbari yö- netimindeki iDSO'nun eşli- ğinde son derece zor bir Fran- sız bestecıleri programı hazır- lamıştı: Saint Saens'tan Rondo Capricioso, Masse- net'den Meditasyon ve Bi- zet/Sarasate'den Carmen. Bis olarak Yusuf Güler Ak- söz ile çaldıklan Wieniaws- ki Caprice'de virtüözitesini iyice ortaya koydu. Yay tekni- ği, duyarlılığı, çalgısına ege- menliği ile yürekli bir keman- cı Atilla. Alexander Rahbari yönetimindeki ÎDSO progra- mında aynca Ravel'in La Valse'i ve ne yazık ki dinle- yemediğim Berlioz'un Fan- tastik Senfonisi yer alıyordu. La Valse için birkaç prova da- ha gerekirmiş. Tempolan ya- kalayabilmek için yapılan sert çıkışlarla Ravel'in renk- lerinden uzak yorumlandı. G eçen hafta îş Sanat'ta Emre Elivar, Hakan Şensoy yönetimindeki tstanbul Oda Orkestrası eşliğinde Mozart'ın sî bemol majör 27. piyano konçertosunu çalarken AKM'de Atilla Aldemir ise Alexander Rahbari yönetimindeki Istanbul Devlet Senfoni Orkestrası eşliğinde Saint Saens'in 'Rondo Capriccioso', Massenet'nin 'Meditasyon' ve Bizet-Sarasate'nin 'Carmen' adlı eserlerini seslendirdi. ilgi gösteren örnek bir aydındı ls- met înönü. Viyolonsel dersleri almak için Zirkin'in Ankara Devlet Konserva- tuvan'ndaki sınıfma gelen alçakgö- nüllü bir Cumhurbaşkanı! Neyse ki hâlâ bütün konser salonlanmızda her yıl tnönü'yü anma konserlen düzenleniyor. Bu yılki anma törenlerinde belki onun anısına adanmış iki Türk bes- tecisinin yapıtlan da seslendirilebi- lir: Cengiz Tanç'ın "Lirik Konçer- to"su ve tlhan l smanbaş'ın "Arp ve Yaylılar için Konser Aryası". Yalnız besteci ve yorumculanmı- zı değil, klasik müziğe destek olmuş aydınlanmızı da anarak yeni kuşak- lara tanıtmalıyız. Înönü Vakfı Ge- nel Sekreteri Savaş Sönmez e te- şekkürler bu anımsatma için. istanbulda müzik doludizgln Önümüzdeki bir haftaya bakınca Istanbul'da müziksiz gece kalmadı- ğını görüyoruz. Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda zen- gin bir Gitar Festivali devam ediyor. Istanbul Devlet Ope- rası Prens Igor operasının temsillerine başladı. Bu ak- şam Borusan Filarmoni Or- kestrası Lütfü Kırdar'da Gü- rer Aykal yönetiminde tdil Biret ile çalacak. Yann ak- şam Kadıköy Halk Eğitim'de aym konser yinelenecek. Yi- ne yann akşam AKM Konser Salonu'nda Ruşen Güneş ve Juditb Uluğ, Gülden Turalı anısına çalacaklar. Yann ak- şam Cemal Reşit Rey'de Ro- berto Porrini ve Cerri Trio, "Klasik, Cazla Buluşuyor" başlıklı bir konser verecek. Cuma akşamı aynı salonda Nikolai Tudor adlı Rumen asıllı kemancı bir resital vere- cek. ÎDSO'nun hafta sonu konserlerinde ise yine dünya- ca ünlü bir solist var: Keman- cı Hagai Shaham, şef Gre- enwood yönetiminde Hu- bay'in keman konçertosunu bizlere ilk kez dınletecek. Cu- martesi akşamı tşsanat'ta dünyanm en ünlü çellistlerin- den Misha Maisky, piyanist Alan VVeiss eşliğinde Brahms, Mendelssohn ve Chopin'den oluşan romantik bir program sunacak. 22 O- cak Çarşamba akşamı ıse Ye- niköy'dekı Avusturya Kültür Ofısi'nde Rahşan Güvencer ve Evren Büyükburç un çel- lo piyano resitah var. Aynı ge- ce Akbank Oda Orkestrası, Cem Mansur yönetiminde Kadıköy Halk Eğitım Merkezi'nde dünyaca ünlü piyanist Kovaçeviç ıle bir konser verecek. Bu sadece bır haftalık konserlerden bazılan. Mü- zikseverlere, kar-kış demeden, bırin- den diğerine koşuşturmak düşüyor. evini(â boun.edu.tr www.evinilyasoglu.coni i Gürer Aykal yönetimindeki Borusan Filarmoni Orkestrası Idil Biret'e eşlik edecek Schumann'dan Ali Darmar'a Biret'in solist olarak katıldığı konser bugün saat 20.00'de. Kültür Servisi - Gürel Aykal yö- netimindeki Borusan Filarmoni Or- kestrası bugün saat 20.00'de Lütfi Kırdar Konser Salonu'nda bir konser verecek. Konserin solisti ise dünya- ca ünlü piyano sanatçımız tdil Biret. Orkestra, sanatçıya Schumann'ın 'piyano konçertosu op.54 la minör' adlı eserinde eşlik edecek.Mozart'm 'Senfoni No. 41 Do majör K.551' (Jüpiter) adlı eserini seslendirecek olan orkestranın bu konserinde bir Türk bestecinin, Ali Darmar'ın 'Metamorfoz' adlı eseri de ilkkez seslendirilecek. Frankfurt Üniversitesi tktisat Fa- kültesi mezunu olan Darmar, Istan- bul Belediyesi Konservatuvan'nda Verda Ün ile piyano çalışamalanna başladı. Ferdi Statzer ve Popi Mi- haiüdos'tan özel ders alan besteci, çalışmalannı Pans'te N'adia Boulan- ger ve Anette Dieudonne ıle sürdür- dü ve Ecole Normale de Mnsiqae'te Germanie Mounier'ın öğrencisi ol- du. Kompozisyon çalışmalannı burs- lu öğrenci olarak Ulusal Rueil Mal- masion'da Tony Aubin ile yaptı ve Ecole Normale de Musique'ten bu alanda dıploma aldı. Darmar'ın çalış- malan, melodiye dayalı bir yapı için- de, önceki kuşak Türk bestecilerin birikimi ve çağdaş akımlann etkisin- de. Konser, yann akşam saat 20.30'da Kadıköy Halk Eğitün Merkezi'nde yinelenecek. (0 216 45415 55) KULTU* • SANAT www.perareklam.com.tr • (0212) 293 89 78 İSTANBULJÛYÖKŞEHİR BELEDİYESİ T1YATRO HAYATfN AYNASİDIR HARBİYE MUHSİN ERTUĞRUl SAHNESİ TEU0212) 240 77 20 1S.I6.I7 18.19 OCAK MEMLEKFTİMDEN İNSAN MANZARALMI 1 (M.O.) Ytmın I t a r HIKMET / VonMaı Kulkijy kl\l 1819 OCAK ISli SİSÜ MS MJSIU (CO.) Vazon V IUDWIG K IUCXH / VaıeMi: N M OZCAN FATİH REŞAT NURİ SAHHESİ TFL (02J2) 526 53 80 15 16,i; 18.19 OCAK KKAL CHÜ(ŞÜ)YOft Yomn E ION[S(0, »»leren Engm*lKA« 1819 OCAK KUftSUN ASKERİN UTANa (ÇOJ Vanjn Holuk ISIK ronrlcn Mılıvo EIICIH Ü5KÜDAR M. CELÂL SAHNESİ TEU0216) 333 03 97 15 16.17 18.19OCAK SUC Vt CEZA ton r DOSlOYtvsni Yomını: taff YAVU7 18,19 OCAK DON KİSOT PnMEN'E KARSI (CO.) ' "ttn[ UZUMCU KADIKÖY HALDUN TANER SAHNESİ TEL (0216) 349 04 63 !S 16 17 18 19OCAK OTHEUO Yazo. W SHAKBPtAlf/Yönaoı SökıiıTOMH 1819 OCAK H N İ M KÜCÜN YIUHZIM (CO.) İarnı H MM ( OZBt I loMKa CtmaOZK r - ' TIYATRO ISTANBUL - GENCAY GÜRÜN Yöneteo GENCAY GURÜN GAZİOSMANPAŞA SAHNESİ TEU0212) 578 60 67 15,16,17,18,19 OCAK MfRAKf Vnzn ı 18,19 OCAK KARAGÖZUM İKİ GOZUM (CO.) Yınon Tekîn 07FHIEM / Yonelen Anfan KMAK LİMRANİYE SAHNESİ TEL (0216) 461 85 22 15.16,17 18J90CAK IİK ADAM TARAnMK Yojon Hr<ı> laııi KIUKUKEK / Yoneim (totuıM GOKGOZ 18,19 OCAK GÜNEŞİN OGIU (CO.) Yoton Iml AVUK / Y«w, UmM (KMMÛKCİI HARBİYE CEP SAHNESİ TEL:(0212) 240 77 20 Yazan MARY ORR Uyartayan REGINALD DENHAM JOHN BAKER NURSELİ İDİZ - ALEV GÜRZAP - İNCİ TÜRKAY ARGUN KINAL LEVENT ULUKUT - TIRAJE BAŞARAN ŞENCAN GÜLERYÜZ - YUNUS GÜNER - BURCU ÇOBAN Per?emhe-Cuma/21.00 Cumartesi/15.00-21.00 - Pazar/15.00-18.30 CUMARTTSIMATINE ÖĞRENCİYE 8.000.000 71. GIŞE 0212. 216 40 70 PROFILO ALIŞVERIŞ MERKEZİ-MECİDİYEKÖY KREDİ KARTIYLA REZERVASYON YAPIUR. E F E S Pilsen'in kültür ve sanata katkılan artarak sürecek. YEDİTEPE OYUM^"' * P I İ 2 ^ J [ | 1 /. R.AHMET NURİ SEKİZİNCİ ? HİSSE-İ ŞAl/fA 3ES-1885 ORTAOYUNCULAR 1ST1KLAL CAD NO 140 TEL: (0 212) 251 18 65-66 FAX: (0 212) 244 43 27 w w w. o r t a o y u n cular. com Ferhan Şensoy'un BİRİ BİZİ DİKİZLİYOR RÖNTGENCİLERE %IO INDİRİMLİ GÜLDURU CUMA-CUMARTESI 20.00 / PAZAR I S.OO ve 18.00 Ferhan Ş FELEK BİR GÜN SALAKKEN g & 23 OCAK Perşembe Saac 20 00 16 OCAK Perşembe Saac 20 00 Bilet Satış/Rezervasyon: Ortaoyuncular Gisesi / 0 212 25118 65-66 Ferhan Şensoy FERHANGİ ŞEYLER KENTOYDNCDLARI^^^ OrhanVelPv'Yazan Murathan Mungan 24,25 Ocak Saat 20.30 26 Ocak Saat 15.00 ÇÖZÜMYazan DavidAuburn 17,18 Ocak Saat 20 30 19 Ocak Saat 15.00 14 16,17 OCAK TAHTEKEVA1UDE UÇ KIŞI Yoztn L LUKAHI, I « t o Ergun ISILDU Yöneten: Hadi Caman Komedi 2 Bö/üm E F E S Pilsen'in kültür ve sanata katkılan artarak sürecek. ismet inönü'nün otuzuncu ölüm yılı Geçen hafta "Bu yıl kim- ler anılmab" başlıkh yazıma înönü Vakfı'ndan bir anım- satma geldi: 25 Aralık 2003 'te İsmet Înönü otuzun- cu ölüm yıldönümünde anı- lacak. Ülkemizde klasik mü- zik konserlerine gitmeyi özendiren, devlet kuruluşla- ruraı bu sanata dikkatinı çe- ken, besteci ve yorumculara CMes IO0J-20» FiatriO nm 10213II» 107» iolıro ICClg.îîS 92 76 6.000.000 - 5.OO0.000 TL (Müzikal Oyunlar) 5.000.000 - 4.000.000 TL (Normal Oyunlar) 2.000.000 TL {Çocuk Oyuniarı) Her Cuma, C.tesi: 20.30; Pazar: 15,30 HADİ CAMAN TIYATROSU Tesvikiye Cad. No. 160 Nisanfası Tel: (0 212) 246 17 77 219 36 29 EFES E F E S Pilsen'in kültür ve sanata katkılan artarak sürecek İlanlarınız İçin (O212) 293 89 78 [email protected] [email protected] www. perareklam.com. fr Yızın FeridQ«ın-ı A jran J.C Carriere - Zeyotp ATCI L yidiyin Yavaz PeklBmn Yoaaen Içd Kisapoğtu • Kftrın* Cberes Mask. Kukk, Ddcac, Kfisaım Tasarım. Ku-itu Cheres / 5 \ I l»0calı^ıi5enl*20J] i3Oa*-Curaa)3C 17 acaM)ura,20 3C I I W Shakespeare Yoaeten i;ıl Kasapo^lu GUZELİN ARDINDA BERTAN ONARAN Bejaıfın Tındıkkıran'ı Baleseverler ıçınde Bejart ı bilmeyen yoktursa- nırım. Fransız kanalı Mezzo iki hafta önce yine bü- yük bir armağan verdi, benzersiz Usta'nın iki ya- pıtını birden yayınladı. llki, Çaykovski'nin müzik- ierine dayanarak Marius Petitpas'nın tasarladı- ğı ünlü Fındıkkıran'dı. Bilirsiniz ıster tanınmış bir yazınsal yapıtı sine- maya uyarlamaya kalkın, ister böyle ünlü bir ba- leyi yeniden tasarlayıp sahneye koymaya kalkın, ikinci yorumcunun en az birincisi kadar yetenek- lı olması gerekiyor; yoksa, sonuç tam bir düşkı- rıklığı, giderek sinir bozma oluyor. Visconti bu konuda akla gelebilecek en doyu- rucu örnekleri vermiş bir üstünyetenekti. Bejart'ın balesi de en yetkin örneklerden biri olmuş. Yara- tıcı kafa, gerek müziğin, gerek öykünün ana çiz- gilerini saklamış, ama aynntıya kendi renklerini eklemiş. Meğer Marius de Maurice gibi Marsilyalıymış; Bejart, kendi bireysel öyküsünü Fındıkkıran ara- cılığıyla Marius'ünküne katmış. Marsilyalı bir dü- şünürle, baledeki betimlemesiyle, melek gibi bir annenin çocuğu, daha küçükyaştatiyatroya, can- landırmaya vurgun; bir sahne kuruyor, düşsel ki- şılere, kendisi oynayarak serüvenler yaşatıyor. İlk okuyup etkilendikleri arasında Goethe'nin Fa- ust'undaki Mefisto var: Tasarlayıp canlandırdığı Fındıkkıran'da, en yetenekli dansçılarından Gil Roman hem Marius, hem Mefisto. Degişim, iç içe geçirme elbet bununla sınırlı kal- mıyor; anımsayacaksınız, asıl balede öykü küçük bir kızın, prensesin üzerine kuruludur; buradaysa, küçük kız bir oğlana, Bejart'ı simgeleyen Bim'e dönüşmüş. Bim, Mauricegibidansçı, balesanat- çısı olmak istiyor; hocası, kılavuzu Marius-Mauri- ce. Noel gecesi kendisine getirilen armağan, fın- dık kıracağı, asıl balede sonradan yakışıklı bir er- kek olacak bir yontu; buradaysa bir kadın, hem de çıplak bir yontu: Maurice'in güzeller güzeli an- nesinin ta kendisi. Kucakta getirilen küçük yontu, az sonra, sah- nenin bütününü kaplayan biryontuya dönüşüyor; başta oğlu, bütün insanları kucaklamaya hazır kollarını açmış bekliyor; Bim birkaç kez yontunun kucağına tırmanıp yanağına ulaşmak, öpmek is- tiyor, aşağı yuvarlanıyor. Derken yontu olduğu yer- de dönüyor, arkası açılıp, içi ışıklı, çiçekli; oradan sülün gibi bir balerin çıkıyor -annesi besbelli- ge- lıp Bim'i kucaklıyor, bir süre dans edip sonra kol kola ışıklı, çiçekli karna dönüyorlar: Herkese va- at edilen CENNET bu besbelli: Anamızın sıcacık karnı. Aradatasarianıp uygulanan klasikle çağdaş ka- rışımı danslar her zamanki gibi soluk kesici. Yola çıktığı örnekten tek bir dansı aslına uygun giysi- lerle, devinimlerle saklamış Bejart: Başdansçı kız- la oğlanın ikilısı. Ama ona da kendi damgasını vurmadan edememiş: özgün dansta dansçılar bi- rer yontu gibi dururken burada sevişen iki insan gibi birbirterine bakıyor, gülümsüyorlar. Yaratıcı- lık ayrıntıda besbelli. Bu tadına doyulmaz yapıtı, neyse ki, gerçek sa- natseverler için, TRT iki bölüm halinde vermiş. Bu şölenin ardından, I973 yılında, Milano'ya uzandık; Maurice o zaman 46 yaşında, Belçika'da yaşayıp çalışıyor. Daha önce tanışıp yapıtlanna bayıldığı Pierre Boulez'in 'Ustasız Çekiç' adlı ya- pıtını sahneye koyacak; yapıtı altı çalgı, bir şarkı- cı seslendirıyor; onlar balede, altı erkek bir kız oluyorlar. Dansçıların her biri ayrı bir ulustan; er- kek dansçılardan biri vurguluyor, Bejart herdans- çının kişiliğine dikkat eder, onu bastırmaya değil, tam tersine kendisinin bıle o güne dek bilmediği yanlarıyla ortaya çıkarmaya çalışır. Bu gerçek, benim Bejart yapıtlanna neden do- yamadığımı çok yalın anlatıyor. Belgeseli BBC çekmiş, yapıtın hazırlık dönemindeki çalışmalar görüntülenmiş; arada kazalar, terslikler, her yeni duruma çok kısa sürede uymalar. Ölçülü, iyice tartılmış, yoğun şiirsel konuşmalarından birinde şu unutulmaz lafı etti: Insanoğlu, bütün etkinlik- lerinde, iletişimin ardında koşar; insanlarla, ken- di kendisiyle, yapıtla, dahası göremediğimiz, ama varolduklanna kuşku bulunmayan acunsal güçler- le iletişim kurmaya çalışır; dolayısıyla, her yeni ya- pıt, bütün bu alanlarda bize yeni iletişimler kazan- dırır. Görsel şölenler sözlerle anlatılamaz, biliyorsu- nuz: Ben de size Ustasız Çekiç'i anlatamam. Daha önce de bir kez yazmıştım, keşke şimdi- ki anlatım olanaklarıyla, keşke gazetelergörüntü- lü olsaydı ya da ben bunları bir televizyonda an- latırken size bu yapıttan bölümler gösterebilsey- dim. Adını saptayamadığım, daha 16 yaşındaki bir yedek dansçı kızın, baş balerinin kaza geçirme- sinden sonra inanılmaz kadar kısa bir sürede o- nun yerini alışını, korkular içinde hazırlanmasını, kim bilir ne heyecanlar içinde ilk gece dans etme- sini, salon alkışlarla inlerken, sevgili ustasınca ku- caklanıp yanağının okşanmasını, duyduğu, ınana- madığı cennet mutluluğunu gösterebilseydim. O arada küçük, ama son derece önemli bir ay- rıntı: Petitpas, Bejart ve Roland Petrt'nın üçünün de Marsilyalı oluşları; ve Maurice'in Londra'ya Marius'ün yaşayan son öğrencilerinden birinin ya- nında dans etmeye başlamazdan önce, dansa Petıt'nin topluluğunda başlaması. Benim için, şu anda, çağdaş bale sanatının en yüce iki yorum- cusu da olasılık-gereklilik sonucu Akdenizli, Mar- silyalı. Umarım ömürleri uzun, çok uzun olur. BUGUN • AKM'de 20.00'de tstanbul Devlet Opera ve BaJesi'nin 'Kuğu Gölü' balesi. (0 212 251 56 00) • AKBANK KÜLTÜR SANAT MERKEZt'nde 'Jazz Günleri' kapsamında 20.00'de Önder Focan Quartet'in konseri. (0 212 252 35 03) • YAPI KREDİ KÜLTÜR SANAT MERKEZt SERMET ÇİFTER SALONU'nda 18.30'da Mustafa Kaplan'ın yöneteceği 'Bedende Yolculuk' adlı atölye çahşması ve Turkcell Salonu'nda 19.30'da 'Anadolu Destam' belgeselinin gösterimi. (0212 252 47 00) CRR GİTAR FESTİVALİ'NDE BUfiON • CRR'de 19.30'da Baldi Olier'nin konseri. (0212 232 98 30)