Katalog

2 8 EYLÜL 2002 CUMARTESİ + CUMHURİYET SAYFA ÇEVRE Istanbul II Özel îdaresi, ortak olduğu şirkete yasağa karşın kıyıya 3 milden yakın bölgede kum çıkarma izni verdi Kumdangelentatlıkazanç• Denizcilik Müsteşarlığı Istanbul Bölge Müdürlüğü, kum kosterlerine 'yola elverişlilik belgesi' verilmesini durdurdu. Bunun üzerine Istanbul Valiliği Lzinleri askıya aldı. Kumcular Derneği ise karardan sonra Vali Çakır ve îl Özel îdaresi yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunmaya hazırlanıyor. ERDAL USTA Istanbul II Özel fdaresi'nın, 9 yıldır denızlerden kum çıkarma yetkısıni kötüye kullandığı ıddia edıldı. îl Özel îdaresi 'nin, Tunzm BakanlığYnın aldığı kararJa kıyıya 3 nulden yakın bölgede kum çıkanlabilmesi yasaklanmasuıa karşın ortak olduğu şirkete bu konuda ruhsat vererek, trilyonlarca lira haksız kazanç sağladığı öne sürüJdü. Denizcilik Müsteşarlığı Istanbul Bölge Müdürlüğü de geçen günlerde kum kosterlerine "yola efverişlilik belgesı" venlmesinı durdurdu. Bunun üzerine Istanbul Valiliği bu konudaki izinleri askıya aldı. Yasal kum çıkarmalanna rağmen kendı izinlerinın de iptal edıldiğinı behrten Istanbul Kumcular Derneğı ıse karardan sonra tstanbul Valısi Erol Çakır ve II Özel îdaresi yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunmaya hazırlanıyor. 1993 yılında Turizm Bakanhğı koordinatörlüğünde yapılan toplanhda unzalanan protokolle denızlerden kum çıkarma ruhsatını verme yetkisi II Özel Idareleri'ne bırakıldı. Protokolde kıyıya 3 mıiden yakın olan bölgeler için olan taleplerin kesinlikle reddedilmesı kararlaştınldı Istanbul U Özel îdaresi bu protokole dayanarak ruhsâtlı sahada kum çıkaran Harun Aydemir e aıt Hakan Pazarlama Sanayi Ticaret Limited Şirkeö ıle 1993 yılında ortaklık kurdu ve yasak olmasına karşın, II Özel îdaresi. ortak olduğu şirkete, kıyıya 1 mil uzaklıktaki sahadan kum çıkarabilmesi ıçin ruhsat verdi. Denizcilik Müsteşarlığı Istanbul Bölge Müdürü Ruhan Çakıroğlu yıllardır süren bu yolsuzluğu durdurmak için 25 Eylül günü kum kosterlerine yola elverişlilik belgesi verilmesini durdurdu. Olayın ortaya çıkması üzerine Istanbul Valiliği nıhsatlı alandan kum çıkanlmasını bır gün sonra durdurmak zorunda kaldı. ValHlğe suç duvurusu tstanbul Kumcular Derneği Başkanı Davut Altmer, Istanbul Valiliği'nin "dunhırma kararT üzerine Valı Erol Çakır ve II Özel îdaresi hakkında suç duyurusunda bulunmak içm hazırlıklara başladı. Kendilerine tahsis edilen nıhsatlı sahadan kum çıkardıklannı anlatan Altıner, bu konuda kendilerinin suçsuz olduklanm söyledi. Il Özel îdaresi'nın yaptığı sözleşmelere uyması gerektiğıne de değinen Altıner, kendilerine başka bir yer gösterihnesi halinde bu karara uyacaklannı belirtti. AJtıner, şunlan söyledi: "Karadeniz kryısuıda yer alan Karaburun'da bahkçı bannağı kumia dolmuş. Buranın temizlenmesi belediyeıun işi olmaİL Ancak İl Özel İdaresi bu kumlan Bir İnşaat isiınli şirkete 680 milyara ihale eftniş. Bu şirket bizim milyarlarca lira masraf yapöktan sonra u'nıana getirdiğimiz kuma verdiğiiTÛz 4 milyon 500 bin hra fiyan denizin dibindeki kuma veriyor. Bu da akla başka sorulann geunesine neden ohryoıf Altıner, toplam ihale bedelinın de 680 mılyar lira olduğunu belirterek bannaktaki bütün kumun temizlenmesi halinde yaklaşık 10 trilyon lirahk kazanç sağlanacağım da sözlerine ekledi. DSİ: Engel olun Devlet Su Işleri Genel Müdürlüğü, Türkiye'de antma tesislerinde kullanılan "nltre kumu"nun çıkanlabildiği tek yer olan Yalıköy kıyılanndakı şantıyesınin yakınlannda denizden kum çıkanhnasına engel olunmasmı istedi. Bu konuda Genel Müdürlük 23 Eylül günü Istanbul Valiliğı'ne yazı yazarak, kum çıkarma ruhsatlannın iptalini istedi. DSl'nın hazırladığı rapora göre 1978 yılından bu yana çıkanlan filtre kumu, denız kumculannın çalışmalan nedenıyle verimli olarak kullanılmadı. Filtre kumunun Avrupa'da sadece Itahya ve Fransa'da çıkanlabildiği belirtilerek Türkiye'nin dört bir yanına gönderilen bu kumun kazı yapılarak çıkanldığında özelliğinı yitirdiği anlahldı. Raporda, filtre kumunun korunabilmesi için de denizden kıyıya 3 milden yakın çalışma gösteren tüm kumculann ruhsatlannın ıptal edilmesi gerektiği vurgulandı Deniz kumculannın ruhsâtlı alanlannı 1 mil bahya genişletme istekleri gerçekleşirse çok değerli filtre kumunun inşaat kumu değerine düşeceği ie yine aynı raporda yer aldı. Raporda, DSl yetkilileri, risldi bölgenin Sahil GüvenJik arafından korunmasını istedi. DSl nin sahil güvenlik tarafından korunmasını istediği alan L 1700 metreden f kum çıkartılıyor OSl'nin fittre kumu tesisleri YALIKÖYLÜLERİNİSYANI - Deniz kumcularuıdan, Yabkdy'deld Şişecam Fabrikası kum şantiyetkilileri, bölgedeki balıkçılar ve çevre sakinleri de ş> kayetçi. Yalıköy sakinleri, deniz kunıculan bölgelerine geiene dek 80 metreük bir kumsallan olduğunu bugün ise kumsalın 20 metreye indiğini söylediler. 1980'li yülarda hayvanlannı otiatüklan meralann da deniz kunıculan nedeniyle denize akûğuu anlatan Yanköy sakinleri ilgüileri göreve çağmnlâr. DEPREMDE TEHLİKE 'Binalarda M kullanıldı' i endişesi Yetkililer, Istanbul'da beklenen depremde binalarda antılmamış deniz kumunun kullanılmasınm büyük bir tehlike oluşruracağı uyansında bulundu. Istanbul İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe, antıhnamış deniz kurnunun kullanılmasının çok tehlikeli olduğunu, bunun yerine mıcırla kanştınlan antılmış kumun kullanılmasmın çözüme yardımcı olacağını söyledi. Istanbul Ünıversitesi İeoloji Fakültesi'nden Prof. Dr. Şener Üşümezsoy ise bu konuda, u Deniz kumunun içinde sodyum var. Sodyum suyu tutar. En kuru iktimierde bile yıllarca beton kununaz. Böyiece inşaat demirieri paslanır ve binaıun direnci azatar. Bir sarsınn anuıda yerinden aynlan ana iskelet açısmı kaybeder ve tekrar yerine dönemez. Bu nedenie Trakya'da çok sayıda bulunan eski dere yataklannın kumu kullanılmalı" diye konuştu. IstanbulBoğazıBelediyelerBirliğikuruluyor tstanbul Haber Servisi -Istanbul Boğazı 'nin korunması, dünyaya tanıtılması ve tankerlenn yol açtığı tehlikeler gibi bu-çok konuda projeler üretilip hayata geçirilmesi amacıyla fstanbul Boğazı Belediyeler Birliği kuruluyor. Sarıyer Beledıye Başkanı Sedat Özsoy, Boğaz'ın her ikj yakasındakı Sanyer, Beykoz, Beşiktaş, Beyoğlu ve Üsküdar ilçe belediyeleri ıle Istanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bir araya gelerek bırbk oluşturmasının kararlaştınldığım bildirdi. Istanbul Boğazı Belediyeler Birliği adı verilen birliğın kuruluş hazırhklannın tamamlandığını ifade eden Özsoy, ilçe beledıyelen ile Istanbul Büyükşehir Beledıyesi'nde bu konudaki kararlann onaylandığını ve evraklann bakanlık onayı için Ankara'ya gönderildiğini bildirdi. Birliğin, Istanbul Boğazı 'nın korunmasmdan dünyaya tanıhlmasına, burada düzenlenecek sportıf aktivitelerden temizliğine ve tankerlenn yol açhğı tehlıkelere kadar bırçok konuda proje üretıp hayata geçirilmesinde rol ovnamasınm planlandığını söyleyen Özsoy, "Boğazı daha güzefleştirmek ve turizmi çekmek de dahil birçok amacunızvar''dedi. Bırliğin Beşiktaş'takı bir binada hızmet vermesinin düşünüldüğünü anlatan Özsoy, bırlik başkanlığının ise üye belediyelerin başkanlan tarafindan sırayla yapılacağını ıfade etti. Bunun ıçin alfabetik sıranın göz önüne alındığını söyleyen Özsoy, birliğin ilk başkanının Beşiktaş Belediye Başkanı Yusuf Namoğlu olacağuıı belirtti. TÜRKİYE'NİN YÜZDE 90'INDA YAŞANIYOR Erozyon işgali altında kalan ülke Ağaç sevgi günü kutlandı Avşa Adasu Yiğifler bddesinde "Çevreye Saygı ve Ağaca Sevgi Günü" çam ağaçlan alönda düzenlenen piknikle kutlandı. Türkiye Turizm Yazarlan Derneği Turizm Çevre Komisyonu Başkanı Şaban Ali Yaşaroğtu, Avşa'nın dünya insanına açuabilmesi için devlet organlarnun işe el atması gmktigini belirtti. Buyıl alüncısı düzenlenen "Çevreye Saygı, Ağaca Sevgi Günü"ne ada halkuun yanı sıra turistier de kabldı. ANKARA(AA)-TEMA Vakfi'nın verilerine göre, Türkiye'nin yüzde 90'mda erozyon yaşanıyor. Ülke genelinde yaklaşık 67 miryon hektar arazide toprak giderek yok olurken, işlenen tanm alanlannın yüzde 75'inde de yoğun erozyon yaşanıyor. TEMA Vakfî'mn yaptığı araşrırmaya göre, Türkiye'de arazinin yüzde 63 'ü çok şiddetli ve şiddetli, yüzde 20'si ise orta şiddetli erozyonla karşı karşıya. Ülke genelinde ise yaklaşık 67 milyon hektar arazide toprak giderek yok oluyor. Erozyon büyük ölçüde tanm alanlannda yaşanırken, işlenen tanm alanlannm yüzde 75'inde (yaklaşık 20 milyon hektar) yoğun erozyon görülüyor. Su ve rüzgâr erozyonu ise tüm ülke topraklannın yüzde 86.5'inde hüküm süriiyor. Faydalı toprak katmanlannı kaybeden arazilerde çölleşme başlarken, NASA'nm yaptığı bir araştırmaya göre, erozyonun şiddetlenerek devam etmesi halinde, Türkiye'nin büyük bir bölümünün 55 yıl sonra çöl olacağı belirtiliyor. Erozyonla kaybedilen bir başka değer ise su. Kaybolan toprak yüzünden her yıl yaklaşık 50 milyar metreküp yağış depolanamıyor. Balinayı kurtarmak için Arjantin'in Valdez Yannıadası sahihnde bir baüna gözlem borunun çapa zincirine takudı. Güç anlar yaşayan baüna kryıya vurdu.5 yaşında, 10 metre uzunluğunda ve yaklaşık 40 ton agırbğmda olan balinayı serinletmek için kumsalda bulunanlar yoğun çaba gösterdi. Gönüllülerüı saatlercc süren çalışmalan mutlu sonla bitti. Baüna, kıyıdan kurtularak okyanusa geri dönebikö. (Fotoğraf: REUTERS) Altyapı eksikliklerine dikkat çeken Bakan Aytekin, Türkiye'nin Avrupa'dan 50 yıl geride olduğunu söyledi: Çevre konusunu çok geç kavramışızADrYAMAN (AA) - Çevre Baka- nı FevziAyteldn, Avrupa 'da 1972 yı- lmda önem kazanan çewe konusu- nun, Türkiye'de 1992'den ıtibaren gündeme geldığinı belirterek "Demek ki, çevTe konusunu çok geç kavramı- ŞK" dedi. Ajtekin, tarihi ve doğal yerleri ko- ruyabilmesinin Türkiye'nin en bü- yük şansı olduğunu, yakıunış, yıkıl- mış da olsa birçok yörenin çevre yö- nünden sağlıklı kabul edilebileceği- ni söyledi. Sanayileşmenin Avrupa düzeyınde olmamasının çevrenin sağ- lıklı durumda kalmasına yol açtığı- na dikkati çeken Ayteldn, "Sağhklı bir çevre için tüm altyapı yannnuan ta- nıamlanmaJı. Kanaüzasyonu \apip antma tesisini bir kenara bıraİarsa- nız, altyapı yaünmlan tamamlana- maz" diye konuştu. Çevre konusunda Türkiye'nin Av- rupa'dan 50 yıl geride olduğunu an- latan Aytekin, bu eksiklerin gideril- mesi gerektiğini bildirdi. Çevre bilincinin gelişmesi için okullarda eğitim verdiklerini vurgu- layan Aytekin, sözlerini şöyle sürdür- dü: "Ankara'dallOokuldapUotuy- bakanbk olmanuzdır. 35 ilde hizmet veriyonız, 46 ilde ise il müdürtiiğü- müz yok. Çevreye sahip çıkmamız için teşkiladanmanıız gerekir. Çevre müdürlüklerini araç gereç yönün- den donatnoruz, laboraruvar kuru- voruz." yapışonp pazarlamalan gerekir. Av- rupa Birîgi'ne girikugınde, çevredeti- keti otanayan ürünü alan btuamayız. Şimdiden buna hazuianmahyız. Sa- nayiciler ve üreticilerimiz bunun bi- Knci ile şimdiden yapuanmab. Ayn- ca teknolojüerini sürekh' yenikmeh- • Çevre Bakanı Fevzi Aytekin, çevre bilincinin gelişmesi için okullarda eğitim verdiklerini vurguladı. Aytekin, "Haftada en az bir saat tüm okullarda çevre dersi zorunlu olarak verilmeli. Bunun için çalışmalar ve girişimlerimiz var. En büyük şanssızlığımız, son kurulan bakanlık olmamızdır" diye konuştu. gıüama başlattık. 110 bin öğrenciye ders veriyonız. Çevre konusunda eği- tim çok önemlidir. Haftada en az bir saat tüm okullarda çevre dersi zo- runlu olarak verilmelL Bunun için çalışmalar ve girişimlerimiz var. En büyük şanssızlığımız, son kurulan Türkiye'de en çok kirlenen ve bu- na bağlı olarak da en çok çevre ya- tınmınm Marmara Bölgesi'nde ya- pıldığını belirten Aytekin, şunlan şunlan söyledi: "Marmara Bölge- si'ndeki fabrikalann ürünlerini Av- rupa 'ya satmalan için çevreci etiket ler. Çevreci ve çevre dostu teknoloji kufianımına yöneimmelL Bunueksik- siz yapan çoksayıda sanavici var. Sa- na>icilerimizin (amamı buna özen gösternıeti. Eksiklerimize rağmen ül- ke olarak yine de güzel cahşmalan- nuz var. Yerel yönetimlerden, çevre- ci yaünmlar açısından öraek olanla- n görünce mutlu oluyorum." Ruhsatstz yapılasma Öte yandan Çevre Bakanı Aytekin, yayımladığı genelgede gecekondu ve ruhsatsız yapüaşmaya meydan veril- memesi ve kaçak yapılann kısa süre- de yıktınlıp arazilerin eski haline ge- tirihnesini istedi. Ruhsatsız, imarsız inşa edilen binalar ve faaliyete geçi- rilen sanayi tesisleri nedeniyle içme suyu kaynaklan, verimli tanm alan- lan, ormanlar. meralar, kumul alan- lar, kıyılar ve benzeri kaynaklann tah- rip edildiğini anlatan Aytekin, dep- remlerde en büyük zaran, ruhsatsız yapılann gördüğünü anımsattı. Ayte- kin, dere yataklannın tahrip edilme- sinin de aşın yağışlar sonrası sel fe- laketlerine yol açtığını belirtti.