Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 AĞUSTOS 2002 PERŞEMBI 14 J V U l ^ J . U J L I . [email protected] 7 ^T Bir hafta süren etkinlik kapsammda bu yıl 22 tiyatro 23 oyunla yanştı ürk halklannın festivaliHAVATİASILVAZICI Tataristan'ınbaşkenti Kazan'daya- 3ilan ve ilginç oyunlann sahnelendi- ji, 7. Uluslararası Tûrk Halklannın Iiyatro Festivali sona erdi. Bu arada, Tataristan Kültür Bakanı Bdız Tarha- •ov'un önerisi ve Deviet Tiyatrolan Genel Müdürü Lemi Bügjn "ın bu öne- riyi benimsemesiyle. 8. Uluslararası rörk Halklannın Tiyatro Festivali' nin 1003 'te Ankara'da yapılması kararlaş- tnldı. Devlet Tiyatrolan Genel Müdür- liğu, TÜRKSOY (Türk KüJtûr ve Sa- ratlan Ortak Yönetimi) ile işbirliği yaparak şimdiden hazırhklara başladı. Tataristan'ın nüflısu yaklaşık 4 mil- y:>n. Başkenti Kazan, bir festivaller kenti. Her yıl şubat ayı içinde Ulusla- rerası Boris Godunov Şan Yanşması, rnayıs ayı içinde ise Uluslararası Nu- nyev Klasik Bale Festivali düzenleni- yor. Mayıs ayında bu yıl iki gün aray- la iki festival yapıldı. 7. Uluslararası Tûrk Halklannın Tiyatro Festivali ve XVL. Uluslararası Nureyev Klasik Ba- le Festivali. Her iki festivalin tüm bi- letleri festivaller başlamadan tüken- nuşri. 14 Tûrk cumhurryeti katıldı Bir hafta sûren yanşmalı ti yatro fes- tivaline 14 Türk cumhuriyeti katıldı; 22 tiyatrodan 23 oyun izledik. Her gün en az iki oyun izliyor ve ertesi gün 9.30'da, birgünönce 12.00 ve 18.00'de izlediğimiz oyunlan tartışıyorduk. Tar- tışmalaruı yapıldıgı salonlar rıklım tık- lım doluyordu. Tiyatroseverler. tartış- malan, koltuklaryetmediği için basa- makiara oturarak dinliyorlardı. Tartış- malan, o günün konusu olan oyımla- nn sanatçılan, yönetmenleri, o ülkeler- den gelmiş tiyatro eleştirmenleri de izliyorlardı. Kazan'da her iki festivali de izledim. Tiyatro festivalinun seçici kuruhmda olduğumdan zaten töm oyun- lan izlemek zorundaydım. TVureyev Bale Festivali, 2O'de başladığından açı- lışla birlikte iki değişik bale yapımını gördüm. Her iki festivalde de her şey saat gi- bi işliyordu. Düzenleme kurulunun ba- şında bulunan Tataristan Kültür Ba- kanı Ildız Tarhanov doğrudan ilgili. Çok az Idşili kuruluyla festivalin ba- şanyla yürürülmesini sağhyor. En önemlisi, her iki festivalin halkla bü- tünleşmesi, bilinçli sanat izleyicisi olan Kazan hallanın tiyatro festivalinde de, estivalde Kazan Kemal Tiyatrosu üç dalda, Kınm Tatar Tiyatrosu iki dalda ödül alırken Güngör Dilmen'in yazdığı, Işıl Kasapoğlu'nun yönettiği 'Ben Anadolu'ya Özgün Oyun Ödülü verildi. Etkinlik gelecek yıl Ankara'da yapılacak. bale festivalinde de boş koltuk bırak- mamasıydı. Gerçekten de, Kazan hal- kı festivali bir bayram şenliği gibi kar- şılıyor, gösterilerden, etkinliklerden hiç kopmuyordu. 7. Tiyatro Festivali'ne 14 Türk cum- huriyeti katıldı. Festivalin seçici kuru- lu tiyatro uzmanlanndan oluşuyordu; aynca katılan her ülkeden eleştirmen- ler de çağnlıydı. Festivallerin birözel- liği de, her ülkenin kültür bakanlığına bağlı tiyatrolann katılabilmesi. Tür- kiye'den Antalya Deviet Tiyatrosu, GüngörDilmenın "BenAnadohTad- lı oyunuyla katıldı. Yönetmen IşılKa- sapoğhı, oyunu tek kadın yerine, yedi kadın oynatarak yorumJamış.. Türkiye'den festivale, Deviet Tiyat- rolan Genel Müdürü Lemi Bilgin, yar- dımcısı ve TOBAV Başkanı Tamer Levent, Tiyatro Eleştirmenler Birliği 2. Başkanı Turel Ezici (aynı zamanda Hacettepe Ünhersitesi Deviet Kon- servatuvan Öğretim Gö'revlisi); Ada- na Deviet Tiyatrosu Müdürü ve Ada- na Uluslararası Tiyatro Festivali Yö- neticisi Mustafa Kıırt. seçici kurul üye- si olarak da Hayati Asıryaacı çağnlıy- dı. Aynca, Güngör Dilmen, yazar ola- rak oradaydı. Başanlı yapımlar Seçici kurul. Rıfkat İsrafilov (baş- kan), Konstantin Çerkarov,Olga tgna- tuk, Pavel Romskiy, Renat Tacettin. Ü- taki İlialova. OlegPivavarov, Dina Dev- tetşina ve bu satırlann yazaruıdan olu- şuyordu. Ödüllerin dağılımı şöyle ol- du: 1. TÜRKSOY Ödülü (30 bın ruble). Nisan 2002'de ölen, Galasker Kemal Deviet Tiyatrosu Genel Sanat Yönet- meni ve Sovyetler Birliği Halk Sanat- çısı MarselSaKmcanov adınakonuldu. Değişik dallarda dağıtıldı. En lyi Yapım Ödülü (50 bin ruble): Kınm Tatar Tiyatrosu 'nun yapımı olan Carmen adlı müzikli oyuna verildi. En lyi Yönetmen Ödülü (50 bin rub- le): Naki tsanbetın yazdığı, Kazan Kemal Tiyatrosu'nun sergilediğı, Fe- rit Bikçmtayev'in yönettiği "Sarışuı Esprici ve Onun Kara Saçh Güzel Kı- a " adlı oyundaki yorumuyla Fent Bık- çıntayev'e verildi. En lyi Sahne Tasanmı (40 bin rub- le): Kemal Tiyatrosu'nda oynanan ay- nı oyunun tasanmını yapan Tan Eni- key'e verildi. En lyi Kadın Oyuncu Ödülü (30 bin ruble): Carmen müzikli oyunundaki Carmen rolüyle Aliye Tarkayeva'ya venldi. En tyi Erkek Oyuncu Ödülü (30 bin ruble): Ufa Macit Gafire Tiyatrosu'nun oynadığı "Cengjz Han'ın Son Denia" adlı oyundaki rolüyle HermetuOa Ute- şev'e verildi. En tyi Müzik Ödülü (10 bin ruble): Kazan Kemal Deviet Tiyat- rosu'nun oynadığı, Bikçmtayev'in yö- nettiği oyunun kompozitörü Mesude Şemsettin'e verildi. Güngör Dilmen'in "Ben Anadohı" oyununa Özgün Oyun Ödülü verildi. Kazan Kerim Tinçurin Deviet Ti- yatrosu, Naki Isenbet'in Hoca Nasret- tin oyunuyla En Jyı 2. Oyuncu Ödü- lü'nü aldı. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Başkırdistan, Tıva. Çuva- şistan, Hakasya da değişik para ödül- leri aldılar. Toplam yanm milyar rub- le ödül olarak dağıtıldı. Kazan daki Kerim Tinçurun Deviet Tiyatrosu, ekimde Antalya Deviet Ti- yatrosu'nun çağnlısı olarak, Naki Isen- bet'in yazdığı. RaşitZagudiflins ın yö- nettiği "Hoca NasretâıT ve ikinci bir oyunla ülkemize geJecek. FaulSay 9 ın 'Bach'çesinde birakşam Ünlüpiyanist ile Mercan Dede 'nin konseri Yedikule Hisarı 'nda benzersiz saatler yaşattı EGEMENBERKÖZ Limonata gibi bir yaz akşamı. Biraz sı- cak bir limonata olsa da. Yedikule Hisa- n'nın içinde. yerlerimize oturmuş bekliyo- ruz. Beklediğimiz Faal Say. Ama oldukça gecikiyor, çünkü izleyicilerin gelmesi sürü- yor. Sekizde başlaması gereken dinleti epey gecikerek başladığmda saatler dokuza yir- mi kalayı gösteriyor. Sonunda, Fazıl Say sahneye geliyor. Ne- lerçalacağı önceden duyuruldu. Önce Bach çalacak: 'Fransz Süiti No. 6', 'Chacon' ve 'La Minör prelüd-fiig' Sonra da iki kendi bestesi: Âşık Veysel'den v Karatoprak' ve Paganini üzerine caz. Fazıl Say piyanonun önüne oturdu ve par- maklan tuşlara değdi. O an her şey değişti. Bach'ın müziğiyle bir dünya yarattı Fazıl. O müziğin içinde ge- zindi, önünde-arkasında dolaştı. Tartıştı, kızdı, sevindi, öykü anlattı, soru sordu, ya- nıtladı, ayakJannın ucuna basarak yürüdü. koştu, durdu, -birsözsüz oyun izliyorduk san- ki- kapıyı tıJdattı, içeri girdi, bağırdı. dilini çıkardı, masayı yumrukladı, pişman oldu, fısıldadı, yalvardı, kafasun duvarlara vur- du, ağladı, eyvah dedi, ne yaptım dedi, ke- derinden içti, kendi kendine konuştu, af di- ledi. ne olacak bu memleketin hali bile de- di. Birlikte yaşadık her şeyi, Çandarh HaBl Paşa. David Komnenos. İkinciOsmaa Üçün- cü NIütevekldL Sadrazam Kara Dav ut Pa- şa, Sermımar Kasım Ağa. Ermeni Patriği Avedik, Rus Elçisi Kont folstoj-.. hep birlik- te gezindik Fazıl'ın 'Bach'çesinde... Sonra kendi bestelerine geçti Fazıl Say. O koca piyanoyu bağlama kıldı önce, telle- rinde dolandı perde perde; bozkır koktu or- talık... Ordan koptu, Italya'dan New Orle- ans'a uzandı, zenci bir piyanistti şimdi du- manlı bir caz klübünde 1920'lerde... Sonra Mercan Dede geldi sahneye. Yok- sa Arkın ADen mıydı0 Biraz ney üfledi, bi- raz plak çevirdi, sonra Fazıl Say katıldı. Pi- yanosunun sesi pek duyulamasa da, katıl- dı. Mercan Dede'nin neyi, Fazıl'ın piyano- su, hepsini bastıran çıs-tak... Hiroşima'nın yıldönümünün arumsanması güzeldi... Gen- co'nun sesınden Nâzun dinlemek de... Saat on biri geçiyordu. Fazıl Say'dan Bach dinlemek için gelenler Yedikule Hisan'ndan aynlıvordu artık ve biz de onlara katıldık. Ama ne gam, kalan sağlar gecenin sürme- si için yeter de artardı bile. ep birlikte gezindik Fazıl'ın 'Bach'çesinde... Sonra Mercan Dede geldi sahneye... Hiroşima'nın yıldönümünün anımsanması güzeldi. Genco'nun sesinden Nâzım dinlemek de... Semih Balcıoğlu'nun sergisi, sanatçınm son 30 yılda yaptığı çalışmalan kapsıyor Sanal müzede ıısta bir çizerKültür Servisi - Eczacıbaşı Sanal Müzesi, usta karikatünst Semih Balcıoğlu nun retrospektif sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergıde Balcıoğlu'nun, ağırlıklı olarak son 30 yıh kapsayan, ~ politika dışı ve evrensel konulan işleyen çalışmalanndan seçilmiş 90 yapıtı bulunuyor. Aynca usta çizerin seramik karikatürlerinin imgeleri ile Jstanbul, palyaçolar ve Kapadokya çalışmalan da sergileniyor. Sergi, siteyi ziyaret eden izleyicilerin oylan doğrultusunda açıldı. Önümüzdeki zaman zarfi içinde usta çizerin diğer çalışmalannı da sanatseverler sitede görme imkânına sahip olacaklar. Bugüne dek 41 ödüle layık görülen Balcıoğlu, Gabrovo Mizah Evi'nin yaptığı oylama sonucu dünyanın 106 çizerinden biri olarak kabul edildi. Türkiye'de üç boyutlu karikatürü ilk kez gerçekleştirme özelliğine sahip olan Semih Balcıoğlu'nun seramik çizimleri Istanbul ve Ankara'nın yanı sıra Bulgaristan, Fransa ve İtalya'daki karikatür müzelerinde de sergileniyor. Eczacıbaşı Sanal Müzesi*nin damşmanı Haşim Nur Gürel Semih Balcıoğlu'nun sanal müzede yer alan yapıtlannı şu sözlerle anlatıyor: "Karikatür sanatını bir düşünce silahı olarak kuDamp toplumu uyarmayi ve uyandırmavi 60 yıh aşkın süredir kendisine görev edinmiş ve uluslararası alanda savısız ödül alan bir kişi." Gürel aynca Balcıoğlu'nun sözel ve çizgisel söyleminde çoğumuzun aklma gelmeyecek farklı alanlarla; doğa, insan, kültürel miras, çarpık kentleşme, yaşam, ölüm, zaman, denge, Istanbul ve politika gibi konular arasında yaratıcı sentezler kurduğunu sözlerine ekliyor. Sergi www.sanalmuze.org adresinden izlenebilır. Sanatın Toplumsal Tarihi' • Kültür Servisi -Stüdyo Drama Sanat Kurumu Tiyatro Araştırmalan Birimi (SDTA), 'Sanarın Toplumsal Tarihi' konulu, on katılımcının yer alacağı, bir yıl sürecek ve seminer biçiminde düzenlenecek bir eğitim programı gerçekleştiriyor. Birim başkanı Prof. Dr. Ismail Ersevim ve birim koordinatörii Ahmet Cemal tarafindan yürütülecek olan program, 12 Ağustos'ta başlayacak ve aynı birimde üzerinde çahşıhnakta olan 'Tarihsel gelişimi içerisinde trajik düşünce ve modern tragedya kavramı' projesine koşut olarak gerçekleştirilecek. Adı geçen programda, sanat tarihi tüm toplumsal bağlantılanyla, sanat sosyolojisi, sanat antropolijisi ve sanat psikolojisi gibi dallan da kapsayan bir çerçeve içerisinde ele ahnacak. Zuhal Olcay turnede • Kültür Servisi - Zuhal Olcay 'Oyun Atölyesı' tarafindan gerçekleştirilen ve dinletinin ötesinde özel bir proje niteliği taşıyan 'Siyah - Beyaz Dinleti'yle on bir kenti kapsayan rurneye dün Kuşadası'ndan başladı.Turne kapsamında. 'Siyah - Beyaz Dinleti', bugün Bornova, yann Çeşme, 11 Ağustos'ta Ayvahk, 12 Ağustos'ta Izmir - Karşıyaka, 13 Ağustos'ta Izmir - Amerikan Koleji. 15 Ağustos'ta Bursa, 16 Ağustos'ta Erdek, 17 Ağustos'ta Ören, 19 Ağustos'ta Altınoluk ve 20 Ağustos'ta Çanakkale'de seyirciyle buluşacak. 18. Zonkun Çocuk Şenliği' • OSM.\NTYE (A.\) - Osmamye Belediyesi'nce, geleneksel olarak düzenlenen '18. Zorkun Çocuk Şenliği' çeşitlı yanşmalarla devam ediyor. Belediye Başkanı Memili Kmkkanat, düzenlediği basın toplantısında, kentin sosyal ve kültürel yaşamına katkı sağlamak amacıyla, yörenin en gözde yaylalanndan Zorkun'da 28 Temmuz'da başlattıklan şenliğin, amacına ulaştığuıı belirtri. Kınkkanat, 11 Ağustos günü gerçekleştirecekleri finalde, Adanalı sanatçı Murat Kekilli'nin ücretsiz halk konserinin yer alacağını hatırlattı. Antalyada önjürî belli oldu • Kültür Servisi -14-17 Eylül tarihleri arasında düzenlenecek olan '8. Antalya Altın Portakal Uluslararası Kısa Fibn- Video Yanşmasf nın ön jürisinde yer alacak isimler belli oldu. Yanşmaya ülkemizden 73 kısa film başvunırken Ispanya 9, Israil 7, Macaristan 6, Portekiz 5, ABD, Almanya, Danimarka, Ingiltere ve Yugoslavya 2, Itahya, Rusya, Slovenya ve Rusya Başkn-distan Cumhuriyeti birer filmle katılıyor. Ağustos ayınm ortalanna doğru toplanması bekJenen ön jüride, Sinema dergisinden sinema yazan Tunca Arslan, Altyazı dergisinden sinema yazan Ibrahim Türk ve Altın Portakal Kültür ve Sanat Vakfi'nı temsilen yönetim kurulu üyesi, Akdeniz Üniversitesi Iktisat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu bulunuyor. Ön jüri filmleri izleyerek, büyük jüride değerlendirilmek üzere dramatik, belgesel, deneysel ve canlandırma dallannda en fazla 10'ar fılmi finale bırakacak. Zeta-Jones ajan oluyop • Kültür Servisi - Coen Kardeşlerin Intolerable Cruelty' adlı filminde George Clooney ile birlikte rol alan Catherine Zeta-Jones, çekimler biter bitmez, Gladyatör'ün yapımcısı Dougles Wick'in yeni filmi 'Flint'te rol alacak. Ünlü oyuncu filmde, gizli bir görev sırasında kimliği açığa çıkan ve dövülüp tanınamaz hale gelen Ingiliz istihbarat ajam Grace Flint'i canlandıracak. Plasrik cerrahi sayesinde, öncekine hiç benzemeyen çok çekici bir yuze kavuşan Flint, iyileştiğinde adalet ve intikam için savaşmaya başlar. Toronto'da karnaval coşkusu • Kültür Servisi - 4 Ağustos ta yapılan Toronto Enternasyonal Karnavalı, on binlerce kişiyi Kanadanın en büyük caddesinde bir araya getirdi. Organizetörler karnaval dolayısı ile her yıl bir milyon dolayında insarun, Caribbean kültürünü yansıtan gösteri ve etkinlikleri izleyebilmek i ülkeye akın ettiğini belirtti. Kendi alanında Kuzey Amerika' run en kapsamlı etkinliğine ev sahipliği yapan Toronto kenti, diğer şehirlerden farklı olarak, 300 bin Carebbian yerli halkı ile birlikte, kültürel çeşitliliğin en yogun yaşandıgı şehir olma özelliğini taşıyor.