Katalog

2 3 TEMMUZ 2002 SALI CUMHURİYET SAYFA MİiJvUIM \_/itl_i ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Meyveterine fabrika istryorlar • ZO.\GLXDAK(AA)- Zonguldak'ın Ereğli îlçesi'ne bağlı Yaraşlı Yörük köyündeki köylüler, ürettikJeri muz, muşmula, hurma, ahududu, idraz, vişne, şeftali ve kiviyi tüketmedikJeri için meyve suyu fabrikası kurulmasını istiyorlar. Yaraşlı Yörük Köyü Muhtan Ismail Işkuran, kivi dışındaki meyvelerin satışmda sıkıntılar yaşadıklanru bu nedenJe bölgelerinde meyve suyu fabrikası kurulmasiiu istedilderini söyledi. Tarunda yeniden yapılandırma • ANKARA(AA)- Hazine Müsteşarlığı Kamu flctisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğü, Tanmsal Reform Uygulama Projesi kapsamında, Tanm Satış Kooperatifleri Birlikleri'nin yeniden yapılandınlması müşavirlik hizmetleri için, yerli ve yabancı firmalan bilgi ve niyetlenni bildirmeye davet etti. Amac, Türkiye'deki 5 TSKB'nin kredibilitelerinin yeniden sağlanması olarak belirlendi. Sanayj üretmu artü • ANKARA(AA)- Sanayi üretimindeki artışla birlikte, mayıs ayında en fazla üretim artışı görülen ürünJer, müzik seti, gazyağı, çamaşır makinesi ile bulaşık makinesi oldu. Devlet Istatistik Enstitüsü (DÎE) verilerine göre mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre, müzik setı üreriminde yüzde 920.9, çamaşır makinesi üretiminde yüzde 127.2, bulaşık makinesi üretiminde de yüzde 103.2 oranında üretim artışı yaşandı. İS0500 açrtdanıyor • İSTANBUL(AA)- Istanbul Sanayi Odası (ISO) tarafindan her yıl geleneksel olarak yayımlanmakta olan Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun 2001 yılı sonuçlanna ilişkin rapor, bugün açıkJanacak. Iş dünyası seçime hanrlanıyor • ANKARA(ANKA)- Hükümet ortaklanmn erken seçim karan üzerine işadamlan da sorunlannın çözümünü hızlandırmak amacıyla Meclis'e girmek için kollan sıvadı. Ticaret ve sanayi oda ve borsa başkanlan "iş dünyasmın sorunlannın çözümünde daha etkin rol alabilmek amacıyla" milletvekili olmaya hazırlanıyor. işadamlan, TOBB camiasından en az 40 milletvekilinin iş dünyasını Meclis'te temsil etmesini hedefliyor. Tariş: AB'yi görmüyoplar • İZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosu) - TARlş" Genel Müdürü Ayhan Özer.AB'nin, mevzuatlannda da yer alan stokJama ve üretici yardımlan, gümrük vergileri, asgari fıyat ve ihracat iadesi gibi yöntemlerle destekJeme politıkalannı sürdüğünü anımsatarak"Yetkililer umanm AB'yi örnek îlsın" dedi. 68 yıl önce kurulan fabrikada 'verimsizlik' gerekçesiyle üretim durduruldu ŞişecamBeykoz'da• Üretimin durdurulduğu fabrikada işsiz kalması gündeme gelen yakJaşık bin çalışan aileleriyle protesto gösterisi yaptı. kapatmaya izin vermeyecekJerini' belirten işçiler, karanna tepki gösterdi. tstanbul Haber Servisi - Paşa- bahçe"nin Beykoz"daki fabrika- sında üretim "verimsiztik" ne- deniyle 15 gün süreyle durdu- ruldu. Fabrikanın büyük hol- dinglere peşkeş çekilmek için böyle bir karann alındığını dü- şünen yüzlerce işçı ve aiielen dün protesto gösterisi yaptı Türk-lş 1. Bölge Temsilcisi Fa- ruk Büyükkucak, "Beykoz'da büyük kumar oynandığuu, bio- lerce insanm ekmeğiyle oynan- dığuu" behrterek fabrikayı ka- pattırmayacaklannı söyledi. Şişecam Genel Sekreteri Rüştü Bozkurt, söz konusu fab- rikanın zararlannın 2-3 yeni fabrika kuracak boyutta bulun- duğunu ve yüksek maliyetı ol- duğunu vurguladı. "Beykoz'u peşkeş çektinneyeceğiz'', "Öl- mek var dönmek yok" slogan- larıru atan yüzlerce işçi ve ya- kınlan. dün sabah saatlerinde alkışlarla fabrika önünde top- lanmaya başladı. Fabnkayı terk etmeme karan alan işçilere, di- ğer işkollanndaki işçiler de destek verdi. Türk-lş 1. Bölge Temsilcisi Fanık Büyükkucak, fabrikanın ani bir kararla kapa- tıldığım ve yüzlerce insanın ek- mekJeriyle oynandığını söyle- di. "Fabrika çalışanlanna 15 gün ücretii izin vererek üretimi durdurdular" diyen Büyükku- cak şöyle devam etti: "Asıliste- nen Beykoz'da özefleştirmeleri rahatJıkJa yapmak. Ozellikiete- kd şişe cam ve deri fabrikalan kapaülmak istenjyor. Bey- koz'da büyükkumaroynamyor. Bu insanlar neyapacak? Bu so- nınun yanın verilmiyor. Fabri- kayı Eskişehir veya Trakya'ya kaydırmaya çalışn ortar. Ancak buradaki insanlar bu fabrikayı kapatürmayacakbr." Rüşrü Bozkurt, açıklamasın- da 15 günlük süreçte çeşitli gö- rüşmeler yapılacağını ve büyük kararlar verilebileceğini kay- detti. Karann bugün ani çıkan bir konu olmadığını belirten Bozkurt, 5 yıldır çeşitli plat- formlarda görüşmelennin ya- pıldığını söyledi. Kristal-îş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Bağçed açık- lamasında, üretimin durdurul- masının nedeninin pazar soru- nu ya da işçi ücretleri olmadı- gını belirterek "Bu karar hiçbir sosyal sorumluluk gözetmeyen, kabul edilemez bir karardır. Çalışanlar açlığa işsizliğe itil- mektedir" dedı. Şişecam Topluluğu'ndan ya- pılan yazılı açıklamada da üre- timin durdurulmasının gerek- çesi "verimsiziik'' olarak dile 17 Şubat 1934 te Türk cam sanayüni kurma görevi Atatürk'ün de imzaladığı bir kanuname ile Türldye Iş Bankası'na verüdi. 14 Ağustos 1934'te Beykoz'da tncirköy'de cam fabrikasınm temeH aükh, 4 Tenımuz 1935'te ise 400 çalışan üretime başladL (HİLAL KÖSE) getirildi. Fabrikanın 1998- 200i yıllannı kapsayan4yıllık dönemde 71.5 milyon dolar za- rara, sermaye kaybına yol açtı- ğı belirtildi. Açıklamada, Bey- koz fabrikasınm yarattığı zarar- la her 2 yılda yeni bir Beykoz fabrikası yapılabileceği savu- nuldu. Bu arada fabrikada da- ha önce üretilen Çeşmibülbül, Beykoz koleksiyonlan, kristal ve el imalatı sanat ürünlerinin, yaklaşık 4 yıldır Denizli Cam'da üretilerek korunduğu bildirildi. VVorldCom da iflasını acıkladı Ekonomi Servisi - Amerıka'nın tele- komünikasyon devi WorldCom. geçen ay 3.85 milyar dolar muhasebe skanda- lının ortaya çıkmasının ardından önce- ki gün iflas ettiğini acıkladı. VVorldCom, Enron skandalı sonrası peşpeşe patlak veren skandallar zinciri- nin son halkasıydı. Milyarlarca dolar usulsüz kazanç bildiren şirketın ıflası, Amerika'da tarihinin en büyük ıflas dos- yası oldu. tflasın, sallanrıda olan teleko- münikasyon endüstrisıni daha da sarsa- cağı, ancak müşterilere doğrudan bir et- kisi olmayacağı belirtiliyor. Şirket yet- kilileri, bankalardan fınansman kaynak- lan sağlanacağına dair söz aldıkJannı ve görevde kalmayı amaçladıklannı be- lirttiler. Şirket, borçlannı yeniden yapılandır- mak için Manhattan'daki Federal Bölge Mahkemesi'ne konkordato başvurusun- da bulundu. Bu sayede şirket alacaklı- lara karşı korunurken otuz gün içerisin- de faiz ödemesinde bulunmayacak. WorldCom'un başkam Jonn Sidgmore bu süreci, şirketin finansal sağlığını ye- niden kazanması ve bir araya gelmesi yönünde çahşmalaryaparak değerlendi- recelderini belırtti. 65 ülkede faaliyet gösteren ve 85 bin çalışam bulunan şir- ketin Brezilya ve Meksika'yı da kapsa- yan uluslararası faaliyetlerinin bu du- rumdan etkilenmeyecekleri açıklandı.I B H ^ ^ B ^ ^ I ^ ^ I H H H H H H >' ası oldu. Iflasın, sallanrıda olan teleko- da bulundu. Bu sayede şirket alacaklı- rumdan etkılenmeyeceklen açıklandı. Avrupa Birliği üyesi ülkelerden aflatoksin değeri yüksek ürünler geri gönderildi Itıcir gümrükte çürümeye bırakıldı • AB üyesi ülkelerden aflotoksin değeri yüksek olduğu gerekçesiyle geri gönderilen kuru incirler, ithal muamelesi görüyor ve gümrükten sokulmuyor. İZMtR (AA) - Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Dıracatçılan Birliği Başkanı EnfinçKapkaç, AB üyesi ülkelerden af- lotoksin degeri yüksek olduğu gerekçe- siyle geri gönderilen kuru incirlerin, gümrükte ithal muamelesi gördüğünü, Türkiye'ye sokulmadığını ve gümrükte bekleyen incirlerin bozulduğunu söyle- di. Ihraç edilen kuru incirlerin gönderil- meden önce Tanm Bakanlığı tarafindan analiz edildiğini, 15 ile 35 ton arasında- ki her partiden 300'er gramlık 100 nu- mune alındığını ve bunlann ezilip ho- mojenize edilerek aflotoksin kontrolün- den geçirildiğini anlatan Kapkaç, analiz sonucunda bir beJge verildiğini bildirdi. "tncirsağhksertifikaa" adıyla verilen bu belgede, ıncınn üretim aşamasından ta- şmmasına kadar olan dönemde hijyen kurallanna uyulduğunun tescil edildiği- ni dile getiren Kapkaç Tanm Bakanlı- ğı'nın iç piyasada gerekli önlemleri al- masını istedi. Kapkaç. "Birkonteynırin- cirin bedefi 50 bin dolar" dedi. Yaş Seb- ze Meyve Öıracatçı Birlikleri Ortak Yö- netim Kurulu Başkam Kemai Kacmaz, bu yıl meyve ve sebzede bol ve kaliteli DünyadaJd üretimin \iizde 24'ünü gerçekieştiren Türldye'yi yüzde 17.9'la-\W,7J'Kik pa>ıyla da Yunanistan takip ediyor. Avrupa Birliği pazannda en çok kabul gören "sardop" cinsi incir, özenUde îzmir, Aydm yöreJerinde yetişiyor. Ege'de üretilen incüierin yüzde 70'i kurutuluyor. Kuru incir ihracaOnın yüzde 76'smm AB'ye >apıMıgı bölgedeki üretimin en ciddi sorunuise "aflatoksin". ürün elde edilmesine rağmen ıhracatın gerilediğini belirtti. Kaçmaz, AB'deki tanmın yanı sıraüreticrye verilen destek- lerle sebze ve meyvenin Türidye'den da- ha ucuza mal edildiğini belirtti. İŞÇİNİN EVRENİ3VDEN ŞÜKRAN SONER Yan Çiziyorlar Medyamızın haftasonu ve dünkü vurgulamaları Ecevit'in seçime ilişkin yan çizmesi ağırlıklıydı. Çok doğru, Başbakan Ecevit her konuşmasında dozu- nu arttırmış olarak alınan seçim karannı içine sin- diremediğini anlatıyor. Ecevit başmdan beri seçi- mi olabildiğince ertelemeyi, yasal süresinde yap- mayı savundu durdu. Kasımda seçimi çok zorlan- dığı için kabul ettiğini söylemişti, şımdi koşulları bi- raz daha uygun görünce de yan çizmenin yollan- nı anyor. lyi de Ecevit'in istememesi neden bu kadar önemli, belirleyıci olabiliyor? Geçmişine uygun bir selam, saygı yollandıktan sonra herkes Ecevit'in işınin bittiğıni, partisinin al- tının oyulduğunu, sağlık sorunlan olmasa da kan- koca davranışlan ile partilerini erittiklerini, anket- lerde DSP'nin hep yüzde 5'lerin altında süründü- ğünü anlatıyorlar. Zaten hızı kesmiş olsa da istifa- larta erimiş partinin Meclis'teki oy sayısı da caydı- ncı olma anlamında bir anlam taşımıyor. Nasılsa farklı tarihlerde de olsa çeşitli partilerin Meclis'i erken seçim karan almak üzere toplamak için yapmış oldukları çağrılar var. Birinde olmazsa, diğerinde yeterii çoğunluk sağlanır. Birkaç ay ön- ce ya da sonra uzlaşılabilen bir tarihte erken se- çim karan alınır. Herkesın istediği, garanti erken se- çim kararının alınması bırden nasıl tehlikeye düşe- bilir ki? Hep bildiğinız, duymaktan bıkkınlık duyduğunuz nedenler, neden bu kadar çok tartışılıyor ki?.. AK Parti'ye Erdoğan'ın sonuçlanacak davası nederiıy- le kasımda seçim yaramıyor. Fazilet başından be- ri belki de en tutartı bir çizgide. yasalarda bekle- nen kimi değişiklikler gerçekleştirilmeden yapıla- cak erken seçimin çözüm üretemeyeceğini anlat- maya çalışıyor. (>yunu verebilecek bir parti bile bulamayan ya da kerhen seçimıni yapmış çoğunluk adına ben soy- leyeyim. Lider diktatörlüğü ortadan kalkmadan, partileriçi demokrasi ışletilmeden, medya patron- ian, işveren örgütlenmeleri lobilerinde değil, parti kurultaylannda lider seçimleri yapılmadan yapıla- cak bir seçimin vatandaşa uzaktan yakından bir hayn yok. ANAP ve DYP, ancak biri diğerini yerse ayakta kalabilecek konumda olduklan için, birbirini kolla- ma öncelikli ayak oyunlarında, aslında bizimle oy- nuyoriar. ANAP ve Yılmaz sonuçta yine başa dön- düler. "AB uyum yasalan değişmeden seçim ka- ran al/namaz" söylemlen medya ve sermayeden de destek görüyor. Malum Ecevit'in hastalığı bahane, DSP içinde düşlenen darbe planı tutmayınca, DSP'nin, daha doğrusu Ecevitler'in altının oyulması operasyonun- da çok parlak görünen erken seçim planı 10-15 gün içinde çekiciliğini kaybetmiş bulunuyor. Evde- ki hesap çarşıya uymadı. Derviş - Özkan - Cem üçlüsüne, Özal özlemli parti kurdurma planı kâğıt üstünde göründüğü kadar parlak çıkmadı. Pek olu- ru olmadığı, planı hâlâ uygulamak için çırpınanlar- ca bile içten içe itiraf edilmeye başlanıyor. Gerçi dün parti kuruldu. Sermaye ve büyük medya, adın- da bile sol olmasından rahatsız. Üçlü, yollarını ne- rede ise bir araya gelmeden ayırma aşamasında. Seçim şansı anlamında da ANAP ve DYP'den umutsuz büyük medya, sermaye, gözlerinde bü- yüttükleri yeni partiyi ayağa kaldırmadan, seçim şansı yaratamadan erken seçimden ne bekleye- cekler ki? MHP ve Ecevit'ten kurtulalım derken, Ecevit'in tehdit ettiği gibi AK Parti ve HADEP kıs- kacında kalabilirler. Dimyat'a pirince giderken ev- deki bulgurdan olabilirler. Zaten ANAP'ın "önce AB yasalan" girişiminin Türkçesi, koalisyonun kasım erken seçim tarihin- den dönme bahanesi. Ecevit'in zaten kaybedecek birşeyi kalmadığı için, açık oynuyor. Rahatlıkla bir gün önceki zorlama içinde evet dediğinden ertesi gün çark edebiliyor. Aslında en az Ecevit kadar er- ken seçimi istemeyen ANAP ve MHP için daha es- tetik çark gerekçeleri gerekıyor. MHP, dışlanmak oyununda, zorlandığında çıkış ve şantaj yolu ola- rak seçtiği, aslında istemediği kasım seçim kara- nnda diretir rolünde yeni bir sıyasal açık, gerekçe anyor. Pusuda uygun hava bekliyor. ANAP daha bu ayın içinde DSP'nin girişiminin "AB uyum yasalan" önceliğinin diğer partilerce ge- ri çevrildiğini unuttu mu? MHP zaten "Benyokum ama buyrun yapın" yolunu açarken, siyaseten "şah" dedi. DYP ıdamda MHP'den bile şahin. AK Parti, Fazilet başka tellerde. Üstelik DSP de şimdi iki ayrı parti ve hesaplar yapma durumunda. Sahi bu ülkede herkes erken seçim istiyor, ama herkes yan çiziyor? Ecevit açık, diğerlerı bildik si- yasi oyunlarla beyaz derken aslında karaya oynu- yorlar. soner@ cumhuriyet.com.tr FINANOALT1MES : Tür/dye y ye destek sürdürülecek EkonomiServisi-IMF'nın. Türkiye'deyaşanan siyasi çalkanhlara karşın desteğini sürdüreceği bildinldi. Financıal Times gazetesi, IMF'nin, hü- krimetin ekonomikprogramın sürdürüleceği \ar- sayımıyla 1.1 milyar dolarlık yeni bir kredi dili- mini ağustos ayında onaylamasının bekJendiği- ni belirtti. Ingiliz gazetesi, Başbakan Bülent Ecevit'in er- ken seçimin "tehHkeH" olacağı yolundaki uyan- sım yaparken hükümetin yapması gereken bazı görevlerin olduğunu söylediğine dikkat çekti. Gazete, Türkiye'de temaslarda bulunan IMF he- yetinin, siyasi belirsizliğe karşın üç yıllık ekono- mik programm yolunda olduğunu belirtmesinin bekJendığinı kaydetti. Başbakan Ecevit'in IMF heyetine hükümetin seçime karşın programı uy- gulamaya devam edeceğini söylediğini kayde- den gazete. koalisyon hükümetinin gelecek yıl için sıkı mali politikasını sürdürmesini sağlaya- cak bir bütçeyi benimsemesinin beklendiğini de belirtti. Buna karşın doğrudan vergilendirmede- ki değişiklikler ve enflasyon muhasebesı gibi ekonomikprogramda öngörülen ek yasal reform- lann ancak seçimlerden sonra yerine getirilebi- leceğini öne süren gazete, Ecevit'in seçimi erte- leme çabasının sonuç vermesı konusundaki kuş- kulan da dile getirdi. 3. GÖZDEN GEÇlRMEYİ TAMAMLAYAN IMF HEYETÎ, SİYASİ BELİRSİZLÎĞİN DENGELERİ ETKİLEDİĞİNİ ACIKLADI Kahkonen: Program >maolmama] ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)-IMF Türkiye Masası Şe- fi Juha Kahkonen. "Program yolunda gidiyor. Ama bundan sonra da sapma olmamalı'' me- sajını vererek , Ankara'dan ay- nldı. Seçim nedeniyle yasal dü- zenlemelerde gecikme olabile- ceğini belirten Kahkonen, Tür- kiye'ye ek finansman sağlan- masının görüşülmediğiru belirt- ti. Kahkonen, "Yeni bir hükü- nıet kurulursa program ne ohu-" sorusuna da. "PoHtik un- surlaıia çok ügüenmiyoruz. Bi- zim için önenıH olan,programm iyi şekilde mgulanması. Shasi ve özeJ sektör desteği, progra- nun bundan sonra da sürdürül- mesi açtsından umutverici" ya- mtım verdi. Juha Kahkonen başkanlığındaki 1MF heyeti, Ankara'daki temaslannı ta- mamladı. Çalışmalannı bir ba- sm toplantısıyla değerlendiren Juha Kahkonen, niyet mektubu taslağı üzerinde uzlaşmaya va- nldığını acıkladı. Son dönem- deki siyasi belirsizlıklerin, gös- tergeleri olumsuz etkilediğini belirten Kahkonen'in açıkJa- malan ana hatlanyla şöyle: Hedefler tutacak: Siyasi be- lirsizlik nedeniyle faizler arttı, TL değer kaybetti. Ancak eko- nomik performans, özellikle enflasyondaki düşüş anlamın- da oldukça iyiydi. Yüzde 3 'lük bü>'üme hedefini de ulaşılabilir görüyoruz. Yılın ilk çeyreğin- deki büyüme son derece kuv- vetliydi. JJcinci çeyreğe üişkin göstergeler, bu dönemdeki bü- yümenin de kuvvetli olacağını gösteriyor. Büyümede düşüş ol- sa bile hedef tutacak. Başan Türk yetkUılerin: lyi sonuçlar. bu siyasi belirsizlik ortammda, Türk yetkililerin programı başanyla uygulama- lannm sonucu. Kamu maliyesi ve para politikasına ilişkin he- deflerin hepsi yerine getirildi. Yapısal reformlar sürdü, banka- lann yeniden sermayelendiril- mesi operasyonu başanyla biri- rildi. KlT'lerde çalışan sayısı- mn azaltıhnası önlemi yerinde. Bu döneme kadar yavaş olan özelleştirmenin de önümüzde- ki dönemde hızlanacağını umu- yoruz. Uygulama sürmeh": Programı rayında tutabihnek için. Türk yetkililerin kararlı uygulamaya devam etmeleri gerekiyor. Er- ken seçim nedeniyle ortaya çı- kan belirsizlik ortammda, yasal İç borç stoku tırmanıyor Ekonomi Servisi -Türkiye'nin iç borç stoku, geçen ay sonu itibanyla bir önceki aya göre yüzde 33 artarak 126 katiilyon830 trih/on 490 milyar liraya yükseldi. Haziran ayında iç borç stokundaki artış, bir önceki aya göre 4 katril- yon 52 trilyon 439 milyar lirayı buluyor. Hazi- ne Müsteşarlığı verilerine göre iç borç stoku mayıs ayında 122 katriryon 778 trilyon 51 mil- yar lira idi. Iç borç stokunun dağıhmına bakıldığında, 98 katrilyon 819 trilyon 328 milyar liralık tas- mı tahvil, 28 katrilyon 11 trilyon 163 milyar li- ralık kısmı da bono ihraçlanodant)hışuyor. Ha- zine'nin gerçekleştirdiği tahvil ihracınm 41 katrilyon 440 trilyon 272 milyar lirası nakit, 57 katrilyon 379 trilyon 55 milyar lirası nakit dı- şı olarak borçlamldı. Bono ihracı ile borçlan- manın ise 27 katriryon 844 trilyon 805 milyar liralık bölümü nakit, 166 trilyon 357 milyar li- ralık böTümü de nakit dışı olarak yapıldı. düzenlemelerde gecikmeler meydana gelebüir. Ancak hem koalisyon liderleri hem de eko- nomi yönetimiyle yapılan gö- rüşmelerde. programm politi- kalan konusunda uygulamaya devam edecekleri şeklinde gö- rüş belirtildi. Yeni önlemler abnmah: tcra Kurulu toplantısma kadar, Türk yetkililerin birakım önlemler alması gerekiyor. Kamu Mali Yönetim ve tç Kontrol Yasa Ta- sansı'nm Meclis'e sunulması da, önlemler arasmda yer aü- yor. Bu yasa tasansınm çıkanl- ması değil, Meclis'ten geçiril- mesi kriter olarak Niyet Mektu- bu'na alındı. Ancai. gelecek dönemde bürün sözlerin yerine getirilmesi de önem taşıyor. Ek finansman görüşülmedi: Son birkaç ay içinde faiz oran- lan cıddi oranda arttı. Siyasi be- lirsizliğin bir an önce gideril- mesi, faizlerin düşmesine yar- dımcı olacaktır. Türkiye'ye ek kaynak aktanlmasını görüş- medik.