Katalog

2 TEMNI/Z 2002 SALJ CUMHURİYET SAYFA SAGLIK Ülkemiz tıbbicihaz çoplugü SAADErUSLU Yalruzca Istanbul Çapa'da, tüm lngiltex'dekiflden daha çok tıbbı cihaz bulundufu, Tûridye'nin bu anlaada "çöpluğe'' döndüğüae dikkat çekildi Medica Tıp Merkezi Direktörü E>r. Murat Dinçer, çoğu merkezm eski görüntüleme aletleriyle çalıştığını, bunun da hatalı tandan beraberinde getirebileceğini vurguladı.Dinçer, tüm taıu yöntemlerini bir arada bulunduran Medica"nın aynı anda hem açık hem de kapalı MR'ı bünyesinde bulunduran tek merkez olduğunu ileri sürdü. Çapa, Balorköy, Şişli gibi semtlerde üzerine para vermeden satılamayacak cihazlarta dolu merkezlerin olduğunu belirten Dinçer, bu şekildeki merkezlerde ahnacak sonuçlann hatalı olabileceğini ya da var olan bir hastalığın gözden kaçabileceğini de ifade etti. ÜZDE 60 Türfdye kalbinden rahatsız KONYA (AA) - Dünyada yüzde 50 olan kalp hastahğı görülme oranının, Türkiye'de yüzde 60 olduğu ve kalp hastalığının Türkiye'de sağlık açısından ciddi bir tehdit oluşturduğu belirtildi. Tûrk Kalp Vakfi Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Yıkhnmakm, Türkiye'de kalp rahatsızhğından ölüm oranının yüzde 43'le hastalıkJar içinde ilk sırada yer aldığmı ifade etti. Rahatsızhğın en önemli belirtisinin, göğsün orta kısmında başlayan, ezici, sıkıştıncı ve yanma şeklindeki bir ağn olduğunu söyleyen Yıldmmakın, Hastalığın ilerlemesiyle yeni belirtilerin ortaya çıktığını anlatan Çetin Yıldınmakın, "Nefese doymama hali, güçsüznık, baygmbk hissL çabuk yonıhna, bulanü,titreme,terieme, araldarda pannak basmayia çökme yapan yunıuşak şişlikler, bayılma, öksürük, ses losıkhğL, dudaklarda ve parmaklarda morarma da hastahğuıın habercikri arasındadır" dedi. AIDS hastalarının toplumdan itilmesini önlemek için kampanya düzenlenecek DışlamaköldürürÖZLEMGÜVEMLİ HIV ve AIDS'e bağlı dışlama ve aynracılığa karşı küresel kampanya temmuz ayında Türkiye'de de başlayacak. Kampanyanın hedefi, HTV* vırüsünü taşıyan veya AIDS hastası olanlann uygun bakım ve destek görebilmesi, ilaçlara ulaşması ve içinde bulunduklan toplumda tam ve yararlı hayatlar yaşayabilmeleri. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu'nun 8 Mayıs'ta HIV virüsü ve AIDS hastahğı ile mücadele etmek için başlattığı ve 3 yıl sürecek olan kampanya 178 ülkede yürütülüyor. Temmuz ayında Türkiye'de de başlayacak olan küresel kampanya kapsamında Avrupa standartlannda eğitim ve bilinçlendirme çalışmalan yapılacak. Cözünüzü açıni Sivil toplum örgütlen arasında toplantılar düzenlenecek: gençlerin birbirlerini eğiteceği programlar hazırianacak; yanşmalar, sergiler düzenlenecek; kondom dağıtılacak. Kampanyada, AIDS'in sadece cinsel yolla bulaşmadığı, kan yoluyla da hastalığın kapılabileceği anlatılacak. Sağlık ve sosyoekonomik etkisiyle küresel bir kriz örneği sergileyen HIV ve AIDS'e karşı yürütülen kampanya. "Gözünüzü açın-Dışlama ölüme görürür" sloganıyla hareket ediyor. Küresel kampanya rutumlan, algılayışlan, politika ve davranışlan değiştirmek amacıyla yürütülüyor. Kampanya, enfeksiyonun daha da yayılmasını önlemek, bireylerin, kendilerini ve sevdiklerini korumak amacıyla teste tabi tutulma konusundaki isteklerini arttırmayı da hedefliyor. 43 milyon AiDS'li Son verilere göre dünyada 43 milyon kişi HIV virüsüne enfekte durumda. Bu sayının 1.2 milyonunu 15 yaşın altındaki çocuklar oluşturuyor. Bugüne dek 22 milyon kişi AIDS nedeniyle yaşamını yitirdi, 15 milyon çocuk da anne veya babasıru kaybetti. Dakikada 1 kişi de AIDS yüzünden yaşamını yıtiririyor. 12 kişi de virüsü kapıyor. Dünyada her 400 kişiden biri ise HTV virüsü taşıyor. AIDS'ten korunmada en etkin yöntem olan prezervatif kullanımını yayğınlaştırmak amacıyla da toplumun ilgisini çekecek kampanyalar düzenleniyor. TlPTA UZMANLIK TÜZÜĞÜ'NE TEPKÎ Klinik mikrobiyoloji ortadan kaldınldı Istanbul Haber Servisi - Sağlık Bakanlığı'nın geçen hafta yürürlüğe koyduğu "Tıpta Uzmanhk Tüzüğü"nün, sağlık mücadelesinde "geri admı atmak" aniamına geldiğine dikkat çekildi. Klinik Mikrobiyoloji ve înfeksiyon HastalıkJan Demeği (KLfMÎK) üyeleri, kendi alanlannda yapılan değişikliklerin salgın hastaiıklan arttıracağına dikkat çektiler. KLtMİK tarafindan Sepetçiler Kasn'nda düzenlenen toplantıda, yeni tüzüğün toplum sağlığına etkilen anlatıldı. Dernek Başkanı Prof. Haluk Vahaboğlu. yeni tüzüğün AB kriterlerine aykın olduğuna dikkat çekti. "Ben vaptam oldu" manttğıyla değışıklık yapıldığına dikkat çeken Vahaboğlu, "Muhataplar, işin dışında bırakıldı. Değişiklikle klinik mikrobiyoloji kaldınldı. Şu anda tıbbi mikrobiyoloji var ama AB bunu tanınııyor. Genç insanlar kandınlıyor. Klinik mikrobiyoloji ve enfeksiyon hastalıklannın bir arada olmasının hayati önenıi var" diye konuştu. Prof. • KLİMÎK üyeleri, tüzükle kendi alanlannda yapılan değişikliklerin salgın hastaiıklan arttıracağına dikkat çektiler. Vahaboğlu, değişikliğin toplum sağlığına etkisini ise şöyle anlattı: "Salgın hastabklarla mücadeJeyi olumsuzrtkileyecek.Antibiyotik kullanıını kontrolden çıkacak, Laborafuvar ve klinik arasındaki bağlann koptuğu için kit ve malzeme harcaması da artacak. Hastane enfekshonlan kontrol ediJemeyecek. Dalınnz, çıkar çevrelerinin oyuncağı haünegetirilecek. Bioterorizm tehdidi var. Bu alanda mücadele güciimüz zayıflayacak.'' Dr. Recep Öztürk, 1200 uzman olduğunu ve halen 400 öğrencinin okuduğunu belirterek "YûTardır bu işin eğitimini alan insanlann dallan ayınku. Şimdi 6 ay içinde nıüracaat edip bir tarafi seçmemiz istenhor. Ben öğrencime menenjiti anlatacağım ama laboratuvar çahşmasını göstenneyeceğhn. Benden beklenen bu" dedi. Dr. Engin Seber de ülkemiz için halen önemi olan tüberküloz, kolera, sıtma gibi hastalıklarla mücadelede ciddi sorunlar ortaya çıkacağını söyledi. T E D A V İ YÖNTEMİ KANSERİÇİN UMUT OLDU~ 'Balon bebekler' gen terapisiyle iyileşti W\SHINGTON A (AA) - Italya ve Israil'deki araştırmacılar, bağışıklık sistemi yetersizliği olan iki çocuğun tedavisinde, gen terapisi yöntemi kullanarak başanlı olduklannı bildirdi. Araştırmacılann, yöntemlerinin bazı kanser hastalannm iyileştirilmesinde kullanılabileceğine ve organ nakillerini daha kolaylaştırabileceğine inandıklan kaydedildi. "ADA" isimli enzimi denetleyen hatalı bir genin neden olduğu bağışıklık sistemi yetersizliği, çok nadir görülen hastalıklar arasında bulunuyor ve bu hastalığa yakalanan V çocuklara hastahkla mücadele edemedikleri ve tecritte tutulduklan için "balon bebekler" deniliyor. Çok zor olduğu kanıtlanan gen terapisi vönteminde. hatalı genler tespit edilerek yerlerine sağlıklı olanlan yerleştiriliyor. Science dergısinde yayımlanan rapora göre bu yöntemde, bazı kanserli hastalara yapılan kemik iliği naklinde olduğu gibi ilik tamamen yok \j edilmiyor. \ Yenllllğln önü açılıyor Uzmanlar, nakil edecekleri yeni iliğin rahatça büyüyüp gelişmesine yetecek büyüklüikte ilikte yer açıyorlar. Bu yöntemle, ADA enzimini denetleyen sağlıklı geni taşıyan yeni iliğin önü açılmış oluyor. Bu yöntemde, diğer kilit noktayı, hastalara hiçbir zaman ADA enzimi verilmemesi oluşturuyor. Çünkü uzmanlar, bu enzimin gen terapisi tedavisini önleyeceğine inanıyor. DUZYA23 ORHAN BİRGİT AB Sadece Idamla Meşgul Değil ki... Türkıye'yi dünya üçüncülüğüne taşıyan Futbol Takımımızın gözde oyunculanndan llhan Mansız'ın bir heykelini memleketi Eskişehir'e dikmek isteyen Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Yılmaz Büyü- kerşen, hemşerisinin anne ve babasının Hamidi- ye köyünde oturduğunu söylüyor. Büyükerşen'den Hamidiye'nin Padişah Abdülhamid'in Arap atları- nı yetiştiren bir haraya sahip olduğunu öğreniyorum. Ama asıl öğrendiğim, köyde bu hara nedeniyle o dö- nemde kurulmuş bir de "Seyis Okulu"nun olduğu. Bugün ülkemizde kaçımız, bir seyis okuluna ih- tryaç duyulduğunu biliyor. iş kapılarını çalan ve ne iş yapabileceğini soranlara "Ne isterseniz" biçimin- de yanıt veren milyonlarca insanımızın boş gezen- lerin kalfası gıbı dolaştığı bir ülkeyi şımdi bir başka yakın tehlıke bekliyor. AB'ye katılmamız gerçekleştiği zaman, öteki üye ülkelerın yurttaşlan da elbette serbest dolaşım hak- kını kazanacaklan için ellerinı kollannı sallayarak ge- lecekler ve bizim için varlığı bilinmeyen kimi mes- leklerin sertifikalan ıle iş bulup para kazanacaklar. Atatürk. kurtuluştan sonra Eskişehir'e gelişinde, kenrte var olan Nalbant Okulu'nun, Istıklal Savaşı- mıza yaptığı katkıları öven bir konuşma yapmış. Bu- gün Türkiye'de bir seyis okulu gibi, nalbant okulu da yok. Ama her ilçede, meslek okullan isteklerini karşı- lamak isteyen sistem, klasık bir lısteye göre yıne mu- hasebe dıyor; ticaret okulu diyor; iletişim lisesi, bil- gisayar sıstemcisi diyor... Tıp bilimi, giderek mühendislik degerferi ile yeni boyutlar kazandığı halde, o mekanik gelişmeyi ku- rup işletecek, onaracak orta duzeydeki bakım adam- ları için yeterli okul açmayı bile düşünmüyor. Hay- vancılığa önem vermeyi ciddi bir biçımde gündemin- de tutuyor; fakat ahırda, ağılda hayvan ile birlikte ya- tıp kalkmaktan yüksünmeyecek dıplomalı bakımcı, yani seyisler için okul açmadığı için sektör, veteri- ner ile hayvan sağlık memuru dışında yeni yüz\er\e tanışamıyor. Televizyonlardaki yarışma programlarında "Nal- bant hangi ışı yapan adama denır" biçiminde bir so- ru yöneltilse, o yarışmaya destek olması için konul- muş üç joker hakkını da kullanmaya kalkışan çoğu yarışmacının yıne doğru yanıtı vermekte zorlanaca- ğı bir gerçek değil mıdir? Acı da olsa öyle. Bu nedenledır kı birkaç hafta önce at yetiştirici- lerimizin nitelıklı nalbantlara, 900.000.000 milyon li- ra aylık vermeye hazır olduklannı gazetelerde oku- duk. Tam sayısını bilmiyorum, ama AB ülkelerinde diplomalı, ya da sertifikalı meslek türü 26O'ı geçi- yormuş. Türkiye'deki rakamlar, 100'ün çok altında. Esnaf ve işçimizi bekleyen tehlike Diyelim ki ülkemiz AB'nin kendisınden beklediği o üst duzeydeki demokratikleşme ölçütlerini yerine getirdi. Özetle ölüm cezasını yasalanndan çıkartan, yurttaşlarına anadillerinde öğrenim olanağı, televiz- yon kurma ve çalıştırma hakkı tanıyan bir konuma geldi. öylelikle AB kapılan açıldı. Bir Italyan ya da bir Belçikalının AB üyesi Türki- ye'ye gelerek iş kurma ya da kurulmuş bir işte ça- lışma hakkını kullanmak istediğini varsayınız. Ben- zer bir olanak. elbette topluluğun başka üye ülke- leri gibi bir Türk vatandaşı için de başka AB ülkele- nnde de geçerli. Ama küçük bir ayrıntı ile. Öteki ülkelerde, mese- la "diplomalı şarap garsonu" bir Fransızın kurmak istediği işyerine izin alamaz ise doğruca Insan Hak- ları Mabkemesi'ne giderek tazminat istemesi kaçı- nılmaz. Peki, bız ne yapıyoruz? Sorunun yanıtı, elbette bir şeyler yapılıyor. O bir şeyler içinde. uyum komisyonlanmızın özverili ve sü- rekli çalışmalan önemli yer tutuyor. Ama bu çalış- malar yetiyor mu biçiminde bir soru yöneltirseniz, ne yazık ki olumlu cevap almakta zorluk çekersiniz. Çünku başlı başına bir eğitim devrimi gerekiyor. Meslek okullarını daha genişletecek, öne çıkartacak ve özellikle meslek yüksekokullan için alışılagelmiş kalıplan kıracak bir devrim bu. Çin, Maodönemindehalksağlığı konusundaçıp- lak ayaklı köy hekimleri yetiştirmeye önem vermiş- ti. Çöken Sovyetler Birliği hersanayi bölgesinde mut- laka o bölgenin altyapısını yetiştırecek meslek lise- leri oluşturuyordu. AB ülkeleri, bu iki oluşumu da düzeyli meslek okulu ve yüksekokullan ile gelişen teknolojinin tüm isteklerini karşılayacak bıryelpazeye oturtmaktalar. Tıpkı Türk Sılahlı Kuvvetlerı'nin, geleceğın astsu- baylan için ikı yıllık meslek yüksekokullan açma pla- nını önümüzdekı öğrenim yılında yürürlüğe koyuşu gibi. Faks: 0212- 677 07 62 ob\rg\t(g e-kolay.net ENTERNET /MEHMETSUCU mehmet(g cumhuriyet.com.tr e-kitaplar bir- kaç sene önce ilk kez piyasaya çıktığında he- men herkes ya- yıncılıkta yeni bir dönemın başla- yacağını soylü- yordu. Ancak geçen zaman bize, her ye- niliğe çok fazla sevinip gereğinden çok anlamlaryüklediğimizi ve aceleci davran- dığımızı gösterdi. Nasıl e-ticaretin kısa bir anda tüm dünyaya yayılacağı efsanesi bir anda kulaktan kulağa dolaştıysa, e-kitap da ilk kez kendinden bahsettırdiğınde ay- nı şeyler konuşuldu. Ancak geçen zaman içinde bırbırı ardı- na pıtrak gibi biten e-ticaret kurumlan bir süre sonra krize girdi. Peşinden de sektör- de ciddi bir daralma yaşandı. Doğal ola- rak bu süreçte de birçok kuruluş sanal ke- penklerini indirmek zorunda kaldı. Bu dönemden Türkiye de payına düşe- ni aldı. Geleneksel ticaret yöntemlerini in- ternete taşıyarak altın yumurtlayan tavuktan yararlanmak isteyenler, kı- sa zaman içinde hayal kınklığına uğ- radı. e-kitapların ilk kez sanal dünyada boy göstermelennin ardından, herkes artık kı- sa bir zaman sonra geleneksel kitapların devrini tamamlayacağını söylemeye baş- ladı. Ancak süreç bu kez hiç de beklen- diği gibi gelişmedi. İlk olarak e-kitap ser- visi veren internet siteleri e-ticaret sitelerı e-kitaplapgibi birbiri ardı sıra piyasaya çıkamadı. Sa- nal kitapları bulabileceğiniz sitelerin sayı- sı çok azdı. Aynca buralarda bulabilece- ğiniz sanal kitapların çeşitleri de çok azdı. Bazı bestseller (çok satan) romanlar in- ternette boy göstermedi değil. Kaç tane o(- duklannı ise tartışmanın gereği yok. Benim de aralannda olduğum pek çok insan internetten indirdiği kitapla- n bilgisayarının belleğinde tutuyor. Belki pek çoğunu okumuyoruz bi- le. Ama onların orada olduğunu bilmek bile çok güzel. Yazarların telıf haklan ve okurlann kitapları ellerinde tutarak kâğı- dın dokusunu hissederek istedikleri yer- de okuyabılme olanakları, e-kitapların henüz ıstenen başarıyı yakalayamama nedenlerinin başında. e-kıtapların henüz belirli bir program standardının olmama- sı ise bir başka handikap. Şimdi e-kitap yayıncıları sabırla bilgisa- yar üreticilerinin tablet bilgisayar adı veri- len ürünü geliştirmesıni bekliyor. Yatakta, sokakta, otobüste her yerde kullanılabile- cek olan tablet bılgisayartar, şu aralar pi- yasada çokça bulunan el bılgisayarlann- dan biraz daha büyükçe ve pahalı. Bu ye- ni ürünle birlikte belkı de e-kitaplar (eğer ortak bir program bulabilirlerse) ikinci kez doğacak. Bir adres Internetteki kütüphanelere topluca erişebilmek için http://www.library.itu.edu.tr/kutup- haneler.html Stephen King yeniden internette Stephen King, bir süre önce elektronik ortamdaki kitap yaymı denemesinden memnun kalmadığı için bu tarz çalışmaya ara verdiğini duyurmuştu. Stephen King bu karannı değiştirdi. Barnes&Noble.com, üyelerine gönderdiği bir duyuruda "e-Kitaplann Kralı Geri Döndü" sloganınt kullandı ve Stephen King'in "Dreamcatcher" adlı değişik versiyonlarının sitelerinde yer aldığını belirtti. Kitabın konusu şöyfe tanıtılıyor. "Yıllar önce dört çocuk bir araya geldiler ve çok cesurca bir şey yaptılar.. onlan farklı yönlerde değişikliğe uğratan, ama asla anlayamayacakları bir şey. Şimdi, bu olaydan 25 yıl sonra bu çocukların hepsi büyümüşler ve tamamen farklı bireryaşam tarzına sahip olmuşlardı. Her sene, av döneminde Maine ormanlarında tekrar bir araya geliyorlardı. Fakat bu sene yolunu şaşırmış ve gökyüzündeki ışıklar hakkında bir şeyler geveleyen, bir yabancı yollarına çıkmıştı. Bu gizemli ^yabanct kimdi ve ontann geçmişjeriile neden ilgileniyordu? Stephen King'in en son romanını indirin ve bunu keşfedin!" Dreamcatcher'ın , L Microsoft Reader, Adobe Acrobat eBook Reader, PCA REB 1100 için hazırlanmış formatlarda indirilebilecegi belirtiliyor. Akgül,fcETDBaşkanı İNETD-lnternet Teknolojileri Derneği 13. Olağan Genel Kurulu Yapıldı. İNETD Yönetim Kurulu şu isimlerden oluştu: 1 - Mustafa Akgül. Bilkent —JJniversitesi, 2- Attila Özgit, ODTÜ 3- M. Ufuk Çağlayan, Boğaziçi Üniversitesi, 4- Seyhun Altunbay, fşık Üniversitesi, 5- Volkan Gazioğlu, Vızyon Bilgi işlem, 6- Elif Oağdeviren, 7- Ahmet Derviş, Tepe Inşaat, 8- Orhan Ergun. ESC, 9- Zerrin Ayvaz Reis, Istanbul Üniversitesi. Dernek yönetim -kurulu daha softra yapttğt ilk toplantısında Mustafa Akgül'ü Başkan, Orhan Ergün'ü Başkan Yardımcısı, Zerrin Ayvaz Reis'i Sayman ve Volkan Gazioğlu'nu da Yazman olarak seçti. Xboxf un yeni işlevi Microsoft'un Xbox konsolu belki oyuncufar tarafindan fazla ilgi görmedi, ancak donanım hackeriannın dünyasında popüler olmaya başladı. Bilgisayar bilimcileri, zeki amatör mühendisler Xbox'ı Microsoft'un belki de hiç düşünmedigi şekilde geliştiriyor. Cihaz üzerine eklenen entegre devreler ve yazılımlar ile guç1endîriIenKBox, bölge kodu koruması olmaksızın korsan oyunları oynayabiliyor. Hatta modifiye edilen Xbox Divx, film bile oynatabiliyor.