Katalog

CUMHURİYET 2 TEMMUZ 2002 SALI DÎZt suıvuşCumhuriyetin temellerinin atıldığı Sıvas'm alnına 2 Temmuz 1993 'te şeriatçı ayaklanmayla tawihm kara lekesi sürüldü. Dördüncüsü Sıvas 'ta düzenkmen lir Sultan Abdal kültûr etkinliklerini bahane eden germciler, şeriat özlemiyle ayaklandı. 1 Temmuz 'da dinci yerel basının, yazar Aziz Nesin 'i hedef göstererek halb pjrotestoya çağırması 2 Temmuz 'un habercisiydi. Curma mmazından çıkan şeriat özlemcileri, tekbir getirerekymrüyüşe geçtiler. Hükümeî Konağı 'na yürüyenyobazlar-, "Vdi istifa " sloganlart atarken güvenlik güçleri müdahale etmedi. Etkinliğin düzenlendiği Sıvas Kültür Merkezi 'ne yönelen eylemcilerle paneli izleyen yurttaşlar arasında tartışmalaryaşanırken, yurtseverler "Türkiye laiktir, laik kalacak" sloganı attı. Şeriatçılar, Aziz Nesin ve konuk yazarlann kaldığını öğrendikleri Madımak Oteli 'ne yönelirken sayıları her geçen dakika daha da arttı. Pir Sultan Abdal heykelini söken yobazlar, heykeli yaktılar. "Sıvas Aziz Nesm 'e mezar olacak " sloganlarıyla Madımak 'ı ateşe verdiler. Çevre kentlerden istenilen askeri ve sivil güvenlik güçlerinin gecikmesi, Ankara 'daki DYP-SHP hükümetinin olayın boyutlanm görememesi; Sıvas 'ın tarihe, 35 insanın yahldığı kent olarak geçmesine yol açtı. Katliamda yaşamını yitiren 2 kişi daha vardı. AhmetAlan ve Hakan Türkgil. Yaşasalardı, sanıklar arasında yer alacaklardı. Gerekenin yapıldığım söyleyen dönemin Başbakanı Tansu Çilîer, bununla da yetinmeyip, otelin "sigortadanpara almak" içinyahldığı gafiyla olayın Ankara 'da nasıl algılandığını da ortaya koydu. Güvenlik nedenleriyle kent kent, mahkeme mahkeme dolaşan katliam davasını 7 yıl 10 ay sonra Ankara DGMkarara bağlayabildi. Ayaklanmanın asıl hedefıni, idama mahhûm edilen 33 sanıktan Halil îbrahim Düzbiçer 'in "Şeriatçıyım, bundan başka ideoloji tanımam. Türkiye de devamını istiyorum. Sıvas, 2. Kuvayi Milliye hareketidir. Komünistleri Sıvas 'tan atma hareketidir" sözleriyle Ankara da öğrenmiş oldu... 33 aydının ölümsüzleşen bedeniyle.... Sıvas katLiamının üzerinden 9 yıl geçti, 'piyonlar' cezalandınldı, asıl sorumlularbulunamadı Aydınlığıyakmakistediler•w" aik düzeni yı- m karak din m esaslanna da- m /yalı devlet _ ^ L ^ / kurmayı he- defleyen "şeriatçılann kan- hkalktşmasT olarak tarihe geçen Sıvas katliarnının üzerinden 9 yıl geçti. Ma- dımak Oteh'nin ateşe ve- rilmesiyle33'üaydın, 2'si otelgörevlisitoplam 35 ki- şininyaşamını yitirdigi kat- liamla iîgilı 7 yıl 10 ay sü- ren dava, 33 sanığın ida- ma mahkûm edilmesiyle sonuçlan- dı. tdama mahkûm olan Halfl Îbra- him Düzbiçer'in karar oturumunda- kı, "Şeriatçıyıın,buiM)anbaşka ide- oloji tanımam. Türkiye'de devamı- mistiyoruın" sözlen, Sıvas katliamı- nın asıl hedefıni de açıkça ortaya koydu. Sanıklann, duruşma salonun- da yargılama sırasında işı daha da ileri götürerek nama^ kılması hâlâ belleklerdeki canlılığını koruyor. Katliama ilişkin ilk dava 20 Tem- muz 1993 tarihinde, Terörle Müca- dele Yasasf na aykınlılc savıyla Kay- seri DGM'de açıldı. Aym tarihte Sı- vas AğırCeza ve Asl iye Ceza mah- kemelerüıde aynı olaya üişkin iki ay- n dava daha açıldı. Binlerce gerici- nın katıldığı katliamm sanık sayısı yalnızca 106 kişiyle sınırlı kaldı. Sıvas Ağır Ceza Mahkemesi'nin katliamı "adi bir adaun ökttirme", bazı sanıklann eylemini de Top- lantı ve Gösteri Yûrûyüşkri Yasa- sı'na aykınlık suçu olarak değer- lendirmesi, yaklaşık 8 yıl sürecek davanın zorlu bir yol olduğunu or- taya koydu. Davanın geleceği de dosyanm Ankara'ya gönderilmesiy- le yeni bir yol çizdi. Ankara 3. Ağır Mahkemesi'nin suçun sıradan adam öldürme ola- yı olmayıp örgütlü adam öldürme, Ankara 2. Asliye Ceza Mahkeme- si'nin de toplanmanın örgütlü suç işlemek için bir araya gelme ola- rak değerlendirmesiy le dosya An- kara DGM'ye gönderildi. Ankara DGM, suçu "adiyeıı adam öldürmeolarak" değerlendınp yar- gılamayı sürdürmedi. Uyuşmazlı- ğı çözen Yargıtay, davanın Ankara DGM'de görülmesine karar verdi. Ankara 1 No'luDGMyaptığı ilk yargılama sonunda, suçu "anaya- sal düzeni zoria bozmaya kaHaş- mak" olarak nitelendirdi. Olayı 'üaili beDi obnayan adam öldürme" olarak gören mahkeme, 26 sanığa verdiği 20 yıl ağır hapıs cezasını, yazar AzizNesm'in'^tahrikediciko- Duşmalan" sonucu bu suçun ışlen- diği görüşüne vararak 15 yıl ağır hapse çevirdi. Mahkeme, 60 sanık haîdanda Toplanh ve Gösteri Yü- rüyüşleri Yasası'na aykınlık su- çundan 3'er yıl hapis cezası verdı. Davada, 37 sanık da beraat etti. Kararın ardından sanıklar, cep- lerindekı bozuk paralan, çakmak- lan, kalemleri mahkeme heyetine firlattılar. Kazan zlyaretçi Sanık avukatlan arasında kapa- ulan RP'li Şevket Kazan da yer al- dı. Müdahil a%aıkat Şenal Sanhan, milletvekillerinin, anayasa gereğin- ce, devlet aleyhine işlenmiş suçlar- da avukat sıfatı ile görev alamaya- caklannı vurguladı. Mahkeme, Ka- zan'ın devlet aleyhine işlenmiş suç- ta görev alamayacağına karar ver- di. Kazan, daha sonraki yıllarda Adalet Bakanlığı görevi sırasında, bakan kimliğjyle de katliam sanık- lanm cezaevinde ziyaret etti. Temyizi değerlendiren Yargıtay 9. Ceza Dairesi, katliamı TCY'nin "devtetin anayasa ve temel nizam- lannı bozma" hükmünü düzenle- yen 146. madde kapsamında de- ğerlendirerek karan 99 sanık açı- sından esastan bozup 25 sanık hak- kında verilen karan ^ Şeriat özlemi Sıvas'ın alnma 2 Temmuz 1993'te şeriatçı ayaklanmayla tarihin kara lekesi sürüldü. Pir Sultan Abdal kültür etkinliklerini bahane eden gericiler, şeriat özlemiyle ayaklandı. • 33 idam karan Mahkeme, 33 samğı TCY'nin 'devletin anayasa ve temel nizamlannı bozma' hükmünü düzenleyen 146/1 maddesi uyannca ölüm cezasına mahkûm etti. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 33 idam karannı onadı. 93 Temmuzu'nda Sıvas Madımak Oteli'nde yakıldılar Pir Sultan Şenhği'ne katdanlar, yobaz çetelerinin kurduklan insarüık dışı tuzaktan habersizdiler. Yazanyla, çizeriyle, ozaruyla Madımak Oteli'nde yakdarak öMürüklüler. ve genlimli oturumlar sonucunda, o tarihte 27'sı tutuklu 98 sanıktan 38'ine anayasal düzeni zorla boz- maya kalkışmak suçundan ölüm cezası verdı. Bunlardan dördünün cezası yaşlannın suç işledikleri ta- rihte 18'den küçük olmasına bağh olarak 20"şer yıl ağır hapis cezası- na, birinin cezası da akli dengesi ye- rinde olmadığmdan 15 yıl hapis cezasına ındirildi. Sanıklardan 27'si hakkında 7.5 yıl, 2'si hakkında 5'er yıl, 1'ı hakkında 2 yıl ağır hapis ce- zası verildi. Mahkeme 14 sanık hakkında beraat karan verdi. Bu arada ilk yargılamada 3'er yıl hapis cezası verdiği 11 sanık ile ilgili karannda direndı. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, ikinci incelemede, 7 yıl 6'şar ay ağır ha- pis cezasına çarptınlan 26 sanık hakkında karan onadı. Yine 7 yıl 6 ay hapis cezası alan bir sanık hak- kındakı mahkûmiyet karannı boz- madan sonra diyeceklen sorubna- dığı gerekçesiyle usulen bozdu. 2 sanıJc hakkında verilen 5'er yıl ağır hapis cezası ve 14 sanıkla ilgili be- raat kararlannı da onadı. Ancak haklannda ölüm cezası verilen 31 sanık ile ilgili karan *nü- ftıs mödüriüğü mühüıierin oku- naksız olması ve soyadlannda ya- zım çeKşkileri buhınmasu bazı cttt numaralanmn karara yanhş geci- rümesi" nedeniyle usulden bozdu. Ankara DGM'deki 3. yargılama- nın karar oturumunda idama mah- kûm edilen HaKl tbrahim Düzbi- çer'in "CenabıAllah'tan başkakim- seden korkum yok, Ben komünist- leri sevmem. Şeriatçıyım, başka ide- oloji tanımam. Osmanhcıyım, Tür- khe'de devamınıisthorum. Srvas 2. Kuvayi MiDiye hareketidir. Komü- nistieri Sıvas'tan atma hareketidir" sözleri, şenatçılann hedefıni orta- ya koyuyordu. Mahkeme 33 sanığı TCY'nin "devtetin anavasa ve te- mel nizamlannı bozma'" hükmünü düzenleyen 146/1 maddesi uyann- ca idama mahkûm etti. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 33 ıdamı onadı. SÜRECEK BARIS İSTEDİLER Olümü de paylaştılar kardeşçe ANKARA - "Yaşarken gördükr ötümü" Banş istedikleri dünyada... "İlmek ibnek ördüğü ömrü" sırtına giyemeyen Metin Alöok, fotoğraflanyla Sıvas'a tanıklığa yüreği dayanmayan Mehmet Atay, ölümüne "bülbülkrin ağıt yaktığı'' Erdal Ayrancı, "sararmış resimkri haüra" kalan Behçet Aysan ve daha mceleri ölümü de paylaştı kardeşçe. 2 Temmuz'da Sıvas Madımak Oteli'ndeki ölüm ateşine insan gibi insan 35 can tanık. Yazdıklan, sözleri, çizdikleri onlardan hatıra... Muhibe-Muhfis Akarsu, "dünyanm sımnı çözemeden" aynldılar. 45'lik plaklan, kasetlen, Muhlis Akarsu'dan yadigâr. "Yaşarken ölümünü gören" Metin Altıok, yaşamı yenıden giyinmek için 6 gün direndiyse de... "Dünyanın bizim gibi yoksullar için de dönmesinden" mutlu olan Mehmet Atay'm Madımak'ta yaşananlara fotoğraflanyla tanıklığına delikanlı yüreği dayanamadı. Erdal Ayrancı'nın "kamnın dûştüğü yerde yediveren gülleri açü" Şenlikleri fılm karelerine taşıyamayan Ayrancı'nın ölümüne "bülbüller ağıt jâkö" 2 Temmuz'da. Ölümle yaşam arasındaki svnırda şifa dağıtmak için "beyaz gemikrie" yol alan Behçet Aysan'ın "sararmış resimleri ondan haöra" Sosyalist, başkaldın insanı Asım Bezirci'nin her türlü güzelliği koruma sorumluhığu arda kalanlardadır. "Bin derdimize bin daha eklendj". Banş güvercinleri uçuran Nesiıni Çimen. Çok istedi "Savaşlarda kimsenin ölmemesini tnsanlann hep gülmesini" "Türküleri yalan söykmeyen" Hasret Gültekin 9 yaşındaki oğul Hasretiraizi dindirmesi içindir. Aydınlığı silahla yok etmek isteyen yobazlan beynimize çızen AsafKoçak. Güknder Akça, Sehergül Ateş, Serpfl Canik, Belkıs Çalar, İnci Türk- Muammer Çiçek, Serkan Doğan, Murat Gündüz, Gülsüm Karababa, Menekşe-Korav Ka>u, Uğur Kaynar, Handan Metin, Sait Metin, Hurrye- Yeşim Ozkan, Ahmet OzjTirt, Asuman-Yasemin ShTİ, Edibe Sularl, Nurcan-ÖzJem Şahin, Carinna Cuanna Thuija, Kenan Yılmaz- Ahmet Öztürk yobaz ateşinde ölümü paylaştı. SALI ORHAN BURSALI 38 sanıfla İdam DGM, Yargıtay'm büyük ölçüde bozma içeren karanna uyarak uzun Var Oluş Dayatması Ve Yeni Başarı Adacıkları Futbol, şüphesiz çok geniş kitleleri birleş- tiriyor. Popüler. Futbolda kazanılan bir ba- şarı 7'den 70'e herkesi sokağa döktü. Bu bakımdan birleştirici, toplumsallaştırıcı bir özelliğe de sahip. Başarı, ülke duygusunu ve ülkeye aidiyeti yüceltiyor. Korkunç bir özlem var, heryönden ulusal başanlara... Ülkemizin başında oturan, maalesef, sıra- danlığı bir türlü aşamamış politikacılar, fut- bolun uyandırdığı "duygu"nun özelliğinin zerre kadar farkında değiller. Çoşkunun ve duygunun niteliğini ne anladılar ne de his- settiler. Bu başarıdan kendilerine politik rant yontmak için, milyon dolarlarla futbol- cuları "taltif" etmeye kalkıştılar. Büyük bir sıradanlık ve ufuksuzluk... Eski politik kafa (neden yeni olsun ki?!) bütünüy- le iş başında. "Para verme"nin dışında bir bakışı yok. Bu bakışsızlığın, toplumda bü- yük bir tepki çekebileceğini görememek de var üstüne üstlük. Futboldaki başannın yarattığı çoşku seli- ni, başarıya, ulusal onura susamış bir mille- tin duygularının büyük dışavurumu olarak görmüyorlar. ••• Futboldaki başarıya süreklilik kazandır- manın ötesinde, başarı örneklerini bütün alanlara yayacak öneriler, düşünceler, plan ve programlar geliştirmek gerekir, politik düzlemde. Bilimde, teknolojide, sanatta, ekonomide, hayatın hemen her alanında gerçek üretici ve yaratıcılıklan özendirecek neler yapılabi- lir? Gereksindiğimiz şey, öncelikle katma de- ğeri önemli ve yüksek ekonomik başarılar. Soru: Hangi alanlarda, ulusal politikalar çerçevesinde, yani devlet destekli ve gü- dümlü, belirli hedeflere yönelik "Başarı adacıkları" yaratılabilir? Belkı öncelikle yüksek teknoloji kullanan ve dünyada rekabet gücü fazla alanlara yö- nelmek gerekir. Bunlar da bilim ve teknolo- jiyi, ar-ge'yi yoğun olarak kullanan sektör- ler. Ekonomiye yönelik bilimsel teknolojik önemli "ulusal projeler" neler olabilir? As- lında böyle projelerin yasal altyapıları hazır. Gerekli olan sadece "ulusal" karakterde se- çimler yapılması. Bu da ilgili çevrelerin katı- lacağı tartışmalarla ortaya çıkabilir. TÜBİTAK ve TÜBA, örneğin her yıl bilim ve teşvik ödülleri veriyor. Bunlar, kendi sa- halarında önemli işlevlere sahip olmakla birlikte, toplumda fazla ses getirmiyor. Bu ödüilendirmeleri ulusal çerçevede daha fazla sahiplenebiliriz, ama bunun yanı sıra, bunlann üstünde, gerçek anlamıyla ve bir "ulusal bilim ve teknoloji ödülü" konabi- lir. örneğin Almanya, bilimsel-teknik ve ekonomik, geleceğin büyük katma değerler yaratacak ileri teknoloji alanlarında, 50 mil- yon Euro'luk ödüller koydu. Bu ödüllere dünyanın en iyileri başvurdu. Bu para, "ka- zanan" veya "seç/7en"lerin cebine konmadı. Dünyanın bu en iyileri, bu parayı, örneğin 4 yıllık zaman içinde, Almanya'da belirli tek- noloji alanlarında üretmek ve Alman akade- misyenler yetiştirmek için harcayacaklar. Bunlann arasında bir de Türk var! Bu ödüller, Almanya'nın bilim ve teknolo- jide ileri atılım yapmak amacıyla saptadığı ulusal politikanın gereği idi. Türkiye, örneğin tersine beyin avcılığı yapacak projeler geliştirebilir. • • • Toplumun kendine özgüvenini ve ulusal duygusunu geliştirecek "Gelecek projele- ri" bizi ileri götürecektir... "Orta Asyalardan kahramanlık menkı- beleri"ni aştığımız ve geleceğe yöneldiği- miz ölçüde başaracağız... Veya bu millet bunu başarabilecekleri, gözünü kaşını yara yara öğrenecek ve se- çecektir. Çünkü "kalkınma" ve "başarı", giderek bir var oluşun, hayatta kalışın olmazsa ol- maz içgüdüsel davranışına dönüşmeye başlamıştır!... Ne dersiniz? obursali@cumhuriyet.com.tr. MADIMAK OTELÎ ÖNÜNDE TÖREN DÜZENLENECEK Sıvas'ta katledilenler anılıyor Kadedflenler çeşitü etkmüklerle anılıyor. ANKARA/tSTANBUL (Cumhurryet) - Sıvas ta 9 yıl önce karanlık güçler tarafından katledilen 35 sanatçı. aydın bugün çeşitli etkinliklerle anılacak. Sıvas Madımak Oteli önünde düzenlenecek anma törenine, Kamu Emekçileri Sendikası Konfederasyonu (KESK), Sağlık Emekçileri Sendikası (SES), demokratik kitle örgütleri ve Pir Sultan Abdal Derneği Genel Merkezi temsilcileri katılacaklar. Törende otel önüne çelenk bırakılacağı ve basın açıklaması yapılacağı bildirildi. Anma töreni daha sonra Sıvas olaylannda hayatını kaybeden Hasret Gültekin'in, tmranh ilçesine bağh Han Mezrası'ndakı mezan başında devam edecek. Sıvas Madımak Oteli'nde yakılarak öldüriilen 35 aydın Ankara"da da yapılacak mıtingle anılacak. Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, TMMOB, Hacıbektaş Kültür Derneği, Halkevleri, KESK. Tunceliler Derneği ve tHD'nin oluşrurduğu mıting tertip komitesinin çağnsıyla bir araya gelen sivil toplum örgütleri, sendikalar ve siyasi partiler alanlara çıkacak. Örgütler, bu sabah saat 10.00"da Toros Sokak'ta toplanacak. Daha sonra Sıhhiye Köprüsü üzerinden Abdi Ipekçi Parla'na yürüyecek. Burada, yapılacak konuşmalann ardından miting sona erecek. Ankara Barosu'nca düzenlenen anma etkinliği saat 14.00'te Kenan Şahbudak ın dinletisi ile başlayacak. Fihn gösteriminm ardından Ankara Barosu Başkanı Avukat Sadık Erdoğan ın yöneteceğı panel gerçekleştirilecek. Panelde, gazetemiz Yaym Kurulu Başkanı Ühan Selçuk, Ankara Üniversitesi Siyasal Bılgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sina Akşin ve ODTÜ Tarih Bölümü Başkam Prof. Dr. Seçil Karal Akgün konuşacaklar. Etkinlik, Adliye Sarayı Konferans Salonu'nda izlenebilecek. Edebiyatçılar Derneği'nce düzenlenen "Sıvas'ı Unutmajahm" başlıklı etkinlik bugün saat 18.00'de Mülkıyeliler Birliği Toplanh Salonu'nda gerçekleştirilecek. Toplantıya psikiyatrist Dr. Haldun Soygür, Akif Kurtuhış \e Minay Öktem katılacak. Sıvas katliamrnda yaşamını yitirenler. Istanbul'da Asnn Bezirci'nin Zincirlikuyu Mezarhğı'ndaki mezan başında düzenlenecek törenlerie amlacak. CHP Istanbul tl Orgütü, Bezirci'nin kabri başmda saat 10.30'da tören düzenleyecek. Asun Bezirci'nin eşi Refika Bezirci'nin de katılacağı sivil toplum kuruluşlannın anma töreni saat 12.00'de gerçekleştinlecek.