Katalog

Cumhuriyet k ı t a p ] a r ı MEKTUPLAR (Azız Nesın - Salıha Scheinhardt) Saliha Scheinhardt ' CÜmhUrİYeî C'S Pazariama 4-Ş Türiracagı Cai No 39 41 ^ kHapTtUİÛbÛ lM:34jOlğüogill-IsanWTel (212(51401 ">6 Cumhuriyet Cumhuriyef k ı t a p 1 a r ı BlRKADINYAZGISI Teslime Nesrin C4fazariamaA Ş TinfocajŞOd No 39 4J (34334ı GgatagMfanhi! TeJ (2I2>«1401 % 7*9 YIL SAYI: 28042 / 500.000 TL (KDV,çindej KURUCUSU: Y U N U S NADİ11924-1945)BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 276 çoğunluk sınınnm altına düşen koalisyon, iktidarda seçime gitmek için 3 Kasım'da uzla Hükümet dediCumhuriyet'in Sorumluluğu.. Üikemiz yalnız ekono- mide değil, siyasada da de- rin bir bunalımın içine düştii. Koalisyon hükümetinin ağırlıklı partisi DSP bö- liindii; partinin çatısı al- tındi 69 milletvekili kaldı; aynlanların sayisı bu satır- ların yazıldığı dakikalar- da 59"a ulaşmıştı; siz bu yazıyı okuyuncaya değin belki bu sayı biraz daha artabilir; hükümet bıçak sırtındadır. Medyamız görülmemiş bir biçimde Yenı Oluşum' adıyla ortaya çıkan siyasi hareketin yanında yer al- dı; koalisyon hükümetini düşürmekiçin açılan kam- panya gazeteciliğin ölçüt- leri ötesinde boyutlara u- laştı. Cumhuriyet bu medya- tik kampanya'nın dışında kaldı. Bu tutum merak konusu oldu. • Cumhuriyet Vakfrnın anayasasında, elinizde tut- tuğunuz gazetenin temel ilkeleri şöyle saptanmıştir: "Cumhuriyet gazetesı, amacını, toplum yaşamına katıldığı 7 Mayıs 1924'te yayınlanan ilk sayısında ku- rucusuYunus Nadi'nin kale- miyle belirlemiştir. Cumhu- riyet ne hükümet ne de par- ti gazetesidir. Cumhuriyet yalnız Cumhunyetin, bilim- sel ve yaygın anlatımıyla de- mokrasinın savunucusudur. Cumhuriyet ve demokrasi fikir ve esaslannı yıkmaya çalışan her kuvvete karşı mücadele edecektır. Ülke- mızde her anlamıyla gerçek bir demokrasi kurulması için bütün varlığıyla çalışa- caktır. Cumhunyet, Atatürk devrim ve ilkelerinin açtığı 'Aydınlanma' yolunda, ak- lın bağnazlıktan, bilimin dinden bağımsızlaşması, la- iklık ilkesinin toplumca be- nımsenmesi için çaba göste- recektir." Açıkça deniyor ki "Cum- huriyet ne hükümet ne de bir pa-ii gazetesidir"; bu yol- daki ilkemiz kesindir. Hükümetlerin, partile- riı, iktidarların tutum ve davranışları Cumhuri- ye:'e yaklaşabilir veya uzaklaşabilir; bu bizim dı- şınızda bir olgudur. Cumhuriyet, DSP'de ohnbitenler ve 'Yeni Olu- şun' hareketi karşısında 'ta-afsız' bir yayını yeğledi; bu 'objektıf yaklaşımıyla ötki medyadan ayrılması d«|aldır; sol kesimdeki ötki gelişmeler karşısın- dada bu tutumdan vazge- çeneyiz; bunun tersini ya>mak, Cumhuriyet'i de- ğderinden uzaklaştır- mk anlamına gelir. • ç sayfalarımızda yazan k«e yazarlarının (Cunı- hriyet'in temel ilkeleri- ni yelpazesi içinde) ken- dtrine göre değişik yak- la mları elbet olacaktır; bi sol partinin iktidarda ikn bölünmesi söz konu- suur; anıa. bunun geniş hdvkitlelerini kucaklaya- a. bir harekete dönüşme- silasılığı ne ölçüdedir?.. a zamanla ortaya çıka- cıtır. ürkjye ağır bir buna- lıı sürecinde yaşıyor: üs- —ttk Anadola'non yama- cıia savaş rüzgârları es- n>e başlamıştır. üliin bunlar Cumhuri- yıin sorunıluluğunu art- tı.or. Cumhuriyet Meclis eylülden önce açılacak zirvesinde, erken genel seçimin 3 Kasım Pazar günü yapılmasında "zoraki" anlaşma sağlandı. Kesin karar ise partilerin yetkili kurullannda değerlendirilecek. Seçim tarihini ortaklanna kabul ettiren Bahçeli, AB düzenlemeleri için Meclis'in eylülden önce açılmasına ise yeşil ışık yaktı. Devlet Bakanı Derviş'in durumunun ele alındığı ancak "sorun" yapılmadığı zirvede hükümetin bu haliyle seçime gitmesi konusunda görüş birliğine vanldı. M4.Sayfada Ji Mecliste son [ 1 durum | | MHP ANAP DSP DYP AKP S P BAĞIMSIZ BOŞ TDP BBP 127 i 7 9 6 9 8 5 5 3 4 8 7 2 1 3 3 1 YSK: 3 Kasım'da Olmaz Hükümetin 3 Kasım'da seçim karanna, DYP ile îsmail Cem'in liderliğindeki yeni oluşumdan destek geldi. AKP Genel Başkan Yardımcısı Gül, seçim için 6 Ekim'i önerdiklerini, ancak bu tarih üzerinde bir dayatmalan bulunmadığını söyledi. Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Algan, seçimin 3 Kasım tarihine yetişmeyeceğini belirterek "hiçbir kuruluşun keyfi hareket edemeyeceğini" söyledi. Algan, bütçelerinde erken genel seçim için "en ufak bir para" olmadığını vurguladı. • 4. Sayfada TürMye Avrupa için çok önemli DSP'DEN 6 ÎSTÎFA DAHA Koalisyon 275'e düştü • Geçenhaftaya 128 milletvekiliyle birinci parti olarak başlayan DSP'den çözülmeler sürüyor. DSP'den dün 6 milletvekilinin daha istifa etmesiyle hükümet ortaklannın toplam sandalye sayısı güvenoyu rakamı olan 276'nın altına düştü. DSP'nin milletvekili sayısı 69'a inerken bugüne dek istifa edenlerin sayısı da 59'a yükseldi. • 4. Sayfada 20 YASA tÇÎN ÖNERI SUNACAK ANAP'tan AB için atak • ANAP, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin sorun çıkarmayacağını açıklamasının ardından AB ile ilgili yasalar için atağa geçmeyi planlıyor. ANAP, ölüm cezası, Kürtçe dil eğitimi ve televizyon yayını konulannı da içeren AB ile ilgili 20"ye yakın yasanın TBMM'den geçiriimesi için gelecek hafta muhalefet partilerine öneri götürecek. • 5. Sayfada MUHALEFET PAZARLIK YAPACAK Koşul seçim yasaları # Muhalefet partileri, AB yasalannı ağustos ayında yasalaştırmak isteyen ANAP'ın karşısına seçim yasalannda değişiklik önerileriyle çıkmaya hazırlanıyor. Tansu Çiller, temmuz ayı içinde yasalann çıkanlması gerektiğini belirtirken Recai Kutan, yasalar değiştikten sonra erken seçimin şart olduğu görüşünde olduklannı söyledi. • 5. Sayfada Başbakan 'ın doktor boykotu Başbakan Bülent Ecevit, 10 gündür doktor muayenesinden geçmiyor. Haftada 2 kere kendisini muayene etmek üzere evine gelen doktorları 10 gündür kabul etmeyen, Başkent İ niversitesi Hastanesi'ndeki 11 Temmuz'da genel sağlık kontrolünü iptal eden Ecevit ve Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, dün Anayasa Mahkemesi asil üyeliğine seçilen Mehmet Erten'in yemin törenine katıldı. Başbakan Ecevit'in korse takmaya, bacağındaki rahatsızlık için özel varis çorabı givTneye ve kortizon ağırlıklı ilaçlarını ise kullanmaya devam ettiği kaydedildi. (Fotoğraf: KEREM GEZER) • 5. Sayfada Washington, Irak'a operasyon düzenlemek için kesin kararlı olduğunu Ankara'ya iletti Türkiye olmasa da vuracağız Ankaradan açık destek yok ABD yönetiminin şahinlerinden Sa\-unma Bakanı Yardımcısı Wblfowitz, Ankara'da net konuştu. Türkiye'nin desteğini isteyen Wolfowitz, Ankara'nın hassasiyetlerini dikkate alacaklannı vurguladı. Ecevit ise Türkiye'nin 'asla kabul edemeyeceği' noktalann altını çizdi. Ecevit 'Irak'ın parçalanması, siyasal birliğinin bozulması, kuzeyde bir Kürt devleti kurulması ya da Türkmenlerin zarar görmesinin' kabul edilemez olduğunu \nrguladi. AYHAN ŞtMŞEK ANK.4RA - ABD yönetımi, An- kara'ya "Türkiye ya da Türki- ye'siz" Irak operasyonunu gercek- leştirmekte kararlı olduğunu bil- dirdi. ABD Savunma Bakan Yar- dımcısı PaulWolfowitz, Başbakan Bülent Ecevit'e Türkiye'den müt- tefik ülke olarak operasyona des- teğini beklediklerini, Ankara'nın duyarhlığını dikkate alacaklannı, ancak kararlannı değiştirmeyecek- lerini iletti. Operasyon konusunda çekincelerini anlatan Başbakan Ecevit'in ise Türkiye'nin diploma- side "red line" olarak bilinen "as- la kabul edemeyeceklerini" or- taya koyduğu öğrenildi. Ecevit, Türkiye için "Irak'ın parçalan- ması, siyasal birliğinin bozulma- sı, kuzeyde bir Kürt devleti ku- rulması ya da Türkmenlerin za- rar görmesinin" kabul edilemez olduğunu vurguladı.Wolfowitz, K. Irak'ta bir Kürt devleti kurulması- na ABD'nin de karşı olduğunu be- lirtti. MArkasıSa.8,Sü. 3'te # Oda ve borsa başkanlannı tspanya'ya götüren TOBB, Madrıd'de düzenlenen Türk- Ispanyol Iş Forumu'na katıldı. Ispanya Ticaret Odalan Başkanı Norniella, Türkiye'nin AB üyeliğine tam destek verdiklerini ve bu desteği sonuna kadar sürdüreceklenni vurguladı. ÖZLEMYÜZAK MADRİD - Türkiye Odalar ve Borsalar Birli- ği'nin (TOBB) Avrupa Bır- liği'ne üyelik konusunda Avrupa iş dünyasınm des- tegini alma girişimlerine Is- panya da katıldı. Ispanya Ticaret Odalan Başkanı Jose Manuel Fer- nandez Norniella, Türki- ye'nin üyeliğinin Avrupa için de çok önemli olduğu- nu, îspanya Ticaret Odala- n'nın bu üyeliğe tam destek verdiğini ve bu desteği so- nuna kadar sürdüreceklen- ni söyledi. Türkiye'nin dört bir yanından üyesi olan o- da ve borsa başkanlannı îs- MArkası Sa. 8, Sü. 3'te MB gözetimi Euro'nun çıkışı sürüyor # Ankara'daki hareketlilik piyasalan dalgalandınrken döviz piyasalan, Merkez Bankası'nm gözetimi altında gergın bir seyir izledi. Dolar 1 milyon 695 bin liraya kadar yükselirken Euro 1 milyon 715 bin liraya sıçramasının ardından günü 1 milyon 710 bin liradan tamamladı. • 12. Sayfada Sendikalar; Meclis çalışsın # Emek Platformu, toplumun beklediği çözümü üretecek hiçbir yapının çalışmadığını belirterek Meclis'i zaman geçirmeden göreve çağırdı. Platform, seçimin yaşanan sorunlara çözüm getirmesinin, seçim sistemi ve siyasi partiler yasasmda yapılacak değişiklere bağlı olduğunu kaydetti. • 6. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYT'REK "Mini Kriz' Döndük dolaştık. sıyasette 70'lerin ünlü söylemi- ni yinelemeye başladık. =_= -— Eski Cumhurbaşkanı Demirel. başbakanlık gün- lerinde istifasını isteyen muhalefeti "Bulun 226'yı düşürün" diye yanıtlardı. O zamanlar TBMM'de üye sayısı 450. Bugün ise 550! Yarıdan bir fazla 276. MHP lıderı Bahçeli, DSP'deki erimenin tehlıkeli MArkasıSa. 8,Sü. l'de 20 yıl süren dava bitti Ana Dev-Yol davasmda 20 kişi idama mahkûm edildi. Cezalan müebbet hapse çevrilen samklar için tutuklama karan verildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - An- kara 1 No'lu Sıkıyönetim Mahkemesi'nde 18 Ekim 1982 tarihinde başlayan ve Anka- ra 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nde süren ana Dev-Yol davasmda 20 kişi idama mahkûm edildi. Ölüm cezalannı müebbet ağır hap- se çeviren mahkeme, sanıklann gözaltı ve tutuklulukta geçen sürelerini dikkate alarak 4 turuklanmamalan karannı verdi. Mahke- me, suç tarihinde 18 yaşından küçük olan 2 kişinin 16 yıl 8 ay hapsine karar verdi. Davanın dünkü karar oturumuna, sanık- lar Bünyamin tnan, Atalay Dede, Cahit Akçam ve bazı sanık avukatlan katıldı. UArkası Sa. 8, Sü. 3 'te GUNDEM MUSTAFA BALBAY Direksiyon Ecevifte... Gaz-Fren-VrtesBabçeli'de... Üç ortak toplandı ve 3 Kasım tarihinde seçim ka- rarı aldı. Durum henüz sıcak. Kararın Meclis'ten geç- meme olasılığını da dikkate almak gerekiyor ama, ta- rihte bir oynama olsa bile koalisyon artık "seçim hü- kümeti". Hükümet zaman kazanmak ve hedefte kal- mamak için de topu seçim kararına atmış olabilir. An- MArkası Sa. 8, Sü. 8 'de