Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURÎYET VAKn adına tLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmenı: îbrahim Yıldız # Yazıişlen Müdürlen: Salim Alpaslan - Necmi Çelik # Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu # HaberMerkezi Müdürü: HakanKara Istıhbarat Cengiz \ıldırım 9 Ekonomı. Öz- lem Yflzak # Kültür Egemen Berköz 0 Spor Abdülkadir V ücelman 9 Makaleler Sami Ka- raören 0 Dûzeltme Abdullah Vazıcı 0 Bıl- gı-Belge Edibe Buğra 9 Yurt Haberlerr Meh- met Faraç 9 A\rupa TemsıJcısı Giirav Öz Yayın Kurulu: Ühan Selçuk (Baş- kan). EmreKongar(Danışman). Orhan Erinç, Hikmet Çetin- ka>a. Şükran Soner. İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Musta- fa Balba\. Hakan Kara. .Ankara Temsılcısı. Mustafa Balbat Ataturfc Buiıan No 125. Kat 4. Bakanhklar-Ankara Tel 4195020 p hat), Faks 4195027 #lzmırTemsılcısı SerdarKızık. H ZıyaBK 1352 S Z3Tel 4411220. Faks 44191 T • AdanaTemsilcısi Çetin ViğenoğJu. înönüCd 119 Idare- Hüsejin S No 1 Kat.l.Tel 363 12 ll.Faks. 363 12 15 - -— "--••• Muessese Müduru Erol REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Gen Erkut 0 Koordınator Vlüdur Gülbüı Eı-duran#Koordınan: Ahmet Korufsan 0 Mu- Reha Işıtman • Genel MüdûrYra hasebe Büleııt V e n e r # St'ida Çoban • Fmaniman Mûdur Gürer Çelin Erduran Tel 0312 514 07 53 51'84 60-61 Faks 02125138463Satış Fa/ilet Ku/a \ a>ımla>an: \ eıu Gün Haber \jan=ı Basın \e \ avuıcılık A Ş. Basla. Sabajı \ avıncılıL A Ş TüÂocajı Cad ?9 41 Cagaloglu U ' 3 4 İstanbul PK 246 - Sırfcecı U4?5 fstanbu! Fafc, ı 1 TEMMU2 2002 lmsak:3.26 Güneş: 5.28 Öğle- 13 15 tkındr 17.13 Akşam: 20.49 Yatsı:2240 'Başarıya ihtiyaç var' • İstanbul Haber Senisi - Türk Kalp Vakfı Başkanı Çetin YıJdınmakın, Türkiye "nin ılk bilgisayar hiperstore'unun açılışında yaptığı konuşmada, UJusal Futbol Takımımızın başansıyla toplumumuzun coşku yaşadığını, sokaklara döküldüğünü beluterek mılletın bu başanya, bırlığe, beraberJığe ıhtiyacı olduğunu söyledı. Atatürk'ün çağdaş Batı uygarJığmı hedef gösterdığıni anlatan Yıldınmakın. bilgisayar çağında Türkıye'nin hızuıı kesmeye, oy kaygısıyla gelişmeyı gecıktirmeye kimsenın hakkı olmadığını ifade ettı. Balonfa dünyaturu • SYDNEY(AA)- BalonJa tek başına dünya turu denemesınde bulunan Amenkah maceraperest işadamı Steve Fossett, yolculuğunun 11. gününde Güney Afhka Cumhunyerine ulaştı. Baloncunun yerdeki yardım ekibınden ahnan bilgıye göre, 'Spırit Of Freedom' (Özgürlük Ruhu) adlı balonuyla yolculuğunu sürdüren Fossett. Atlantik'ı geçmesinın ardından Elısabeth Limanı'na ulaştı. 58 yaşındaki Fossett'in yolculuğuna başladığı Avustralya'ya dönebilmesı için Hint Okyanusu'ıiu geçmesı gerekıyor. 37 ünlü bmiTte buluştu • İZMİT(AA)-St. Petersburg Balmumu Heykellen Müzesi Izmit'te açrığı sergide, yaşadıklan döneme damgasını vuran 37 ünlü kışıyi bir araya getirdi. Outlet Center Alışveriş Merkezi'nde açılan St. Petersburg Balmumu Heykellen Müzesi "nın eserlennden oluşan sergide, yaşadıkJan döneme damgasını vuran liderler ile sanat dünyasından 37 ünlü kişinın heykeli bulunuyor. Sergıdekı eserler. yaklaşık 3 aylık bir çahşmayla tamamlandı. Ziyaretçılenn Atatürk heykeline yoğun ılgi gösterdiği sergi, 2 ay süresince gezilebilecek. IVasrettin Hoca Şenliklen' • SİVRİHtSAR(AA)- "Nasrettin Hoca Şenlikleri", Eskişehir'in Snnhisar ilçesinde yapıldı. Şenlikte konuşan SivTİhisar Belediye Başkanı Fikret Arslan, Nasrettin Hoca'nın bir fılozof olduğunu söyledi. Arslan, Nasrettin Hoca'nın, Türklüğün büyük bir mizah sembolü olduğunu belırterek 13. vüzyılda yaşadığı dönemde tocalık, valilik ve kadılık £Örevlerinde bulunmasına nğmen tarlasınj kendisinin ekip-bıçtığini ve odununu fendisinin topladığını anlattı. Doğum kontrolü ve meme kanseri • CHICAGO(AA)- /merikan Lflusal Sağlık Instıtüsü tarafından Aipılan kapsamlı bir a"aştırma, doğum kontrol hıpının meme kanseri rskini yükseltmedığini otaya çıkardı. New JEagland Journal of 3S edıcine adlı dergıde yyımlanan araşturma s^nucuna göre, doğum kntrol hapı kullanmaya eien yaşlarda başlayanlar - il: 35 yaşından sonra hapı fccJlananlar ve yakınlannda nsme kanseri teşhis ealmiş olanlarda bile ilaç, rrcme kanserine yıkalanma ihtımalini artırmıyor. en büyük ilçesi Aİam a:da ya^ajfannın en renkli günleri vaşanıypr. Özellikle Alman ruristlerin tatiOerini geçirmek ıçntflk^ , sırada tercih edip akuı ettiği Alam^'da -> sahiller,sereserpe güncşlenen insanlaıia fedohıp laşıyor. (Fotoğraf: AA) "^* ** Bild am Sonntag gazetesi: Beş yıldızlı tatil BERLÎN (AA) - Almanya 'nın >üksek tirajlı gazetelennden Bild am Sonntag seyahat sayfalannda, en güzel 10 tatıl hedefi arasmda Türkiye'ye de yer verdi. Gazetenin haberinde, Türkiye'yi 2000 yıhnda 2 milyon 900 bin, 2001 yılında da 3 milyon 300 bin Alman turistin ziyaret ettiği. geçen yılın turizm şampiyonu olan Türkiye'nin bu yıl da runzm alanında ılerlemeye devam ettiği belirtildi. Tunzm ataşeliğı tarafından. "Ege ve Akdeniz sahillerindeki kapasitelerin çok fazla olması nedeni\ le hâlâ boş yer var" bılgısinin verildiği ifade edilen haberde, "5 yıldızb tatil yapmak isteyenJer acele ermelL Lüks otellere rağbet çok fazla" denildı. Tam pansıyonlu kulüp otellerin tüm turistler tarafından büyük ilgi gördüğune dıkkat çekilen haberde, yedıkleri ve ıçtikleri her şeyın konaklama ücretine dahil olması nedeniyle Alman ruristlerin büyük bölümünün de bu tür otellerde kalmayı tercih ettiklen kaydedıldi. New York'ta durma noktasına gelen, Çin'de azalan nüfus artış hızı, tarihi kente 13 yıl sonra unvan kazandıracak Istanbıd2015 'temegakent.\NKARA(AA)-2000yıh itibanylanü- fusu 10 miryonun üzerinde 19 megakent ara- sına giremeyen istanbul'un (2000 nüftısu 8.8 milyon), 2015 yılında 12.5 milyona ulaşacak nüfusu ile 23 megakent arasında 17'nci sırayı alacağı hesaplanıyor. Birleş- miş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) veri- lenne göre 1975'te 5, 2000 'de 19 olan megakent sayısı, 2015 yılında ise istanbul, Çın'in Tienşin, Hindistan'ın Haydarabat, Tayland'ın Bangkok şehirlerinın katıhmıy- la 23 'e ulaşacak. 1975 yılında 19 8,2000 yılında 26.4 mil- yonla bırinci olan Tokyo'nun nüfusunun 2015 yılına kadar hiç artmayacağı ama yi- ne de megakentler arasmda bınnciliğinı koruyacağı tahmin ediliyor. Büyüfc kentlerde nüftıs artmıyor Yıne, 1975 yılında nüfusu 10 mılyonun altında olan Hındistan'ın Mumbaı (Bom- bay) şehrı. 2000 yılında 18.1 milyonla ay- nı nüfuslu Mexico Cıty'nin ardından 3 'ün- cü oldu. Mumbai 'nin 2015 yılına kadar nüfusunun 8 milyon artması ve 26.1 mil- yonla Tokyo'nun ardından 2'nci olması beklenıyor. 1975 yılında 11.2 milyonla Tokyo, New York ve Şanghay'ın ardın- dan 4'üncü sırada yer alan, 2000 yılın- da 18.1 milyon nüfusla Tokyo'nun ardın- dan 2 'ncı olan Mexico City nın 2015 yı- lında 19.2 milyon nüfusla 7'nci sıraya ine- ceğı tahmin ediliyor. 2000-2015 döneminde Japonya'dan Tokyo ve Osaka'nın nüfuslannın değiş- meyeceği, ABD'nin en büyük kentı New York'un nüfusunun sadece 0.8 milyon ar- tacağı. Çin'in Şanghay kentinın nüfusu- nun ise 2.4 milyon azalacağı tahminin- de bulunuluyor. Bu dönemde, Nijerya'nın başkentı Lagos'un nüfusunun 9.8, Bangladeş'ın başkenti Dakka'nın nüfusunun 8.8, Hin- distan'ın Mumbai kentınin nüfusunun 8, Pakıstan'ın Karaçı kentinın nüfusu- nun 7.4, Endonezya'nın başkenti Ca- karta'nm nüfusunun 6.3 milyon artma- sı bekleniyor. Hındıstan 2015 yılında 4 megakentle (Mumbai, Kalküta, Delhı, Haydarabat) en fazla megakenti olan de\'let olurken Hin- distan'ı 3 megakentle Çın (Şanghay, Pe- kin, Tienşin), 2'şer megakentle Japonya (Tokyo, Osaka), Brezılya (Sao Paulo, Rio de Janerio), ABD (New York, Los An- geles) izleyecek. Nijerya, Bangladeş, Pa- kıstan, Meksıka, Endonezya, Filipinler, Arjantin. Mısır, Türkiye ve Tayland'ın ise birer megakentleri olacak. H-YLUL'DE TOPLANACAK Kültür zirvesinin ev sahibi Türkiye İSTANBUL (AA) - Dünyanın 'kültür zirvesi', eylül ayında Türkiye'de toplanacak. Kültür Bakanı tstemihan Talay'ın önerisi üzerine, 189 ülkenin üye olduğu BM Eğitım Bilim ve Kültür Örgürü'nün (UNESCO) "Kültür Bakanlan3. Wvarlak Masa Top4anoa", 16-17 Eylül tarihlerinde Istanbul'da yapılacak Toplantının ana teması 'Somut Olma>an Kültürel Miras: Külrürel Çeşitlüigin Aynas' olarak belirlendi. UNESCO Genel Direktörü Koichiro Matsuura ise örgüte üye ülkelere yaptığı davette, "Kültür Bakanlan Yuvarlak Masa Toplanrısrnın Türk yetkılilerin cömert davetı sonucu Istanbul'da düzenleneceğini bildirdi. Matsuura şunlan kaydetri. "UNESCO, bir ahlaki zorunluluk ve insanbğa sayguım arvnlmaz bir parçası olan kültürel çeşitiiliğin korunması konusunda dünya çapında oluşan harekerin öncülüğünü yapmaktan onur duvmaktadır. 2 gün boyuaca dünya kültürü ile ügili önde gelen isimler, görüşierini bakanlar ile paylaşabileceklerdir." SÖYLEŞİ ATTİL İLHAN f Akbaba Operasyonu' ve Sonrası, Tarkan'lı Aşk Geçidi Avusturya'nm ve Avrupa'nm çeşitti kentierinden gelen 100 bin eşcinsel, Avusturya'nın başkenti Mjana'da geleneksel 'aşk geçidinde' buluştu. Şehir merkezinde 4 saat trafiğe kapatılan Ring Caddesi'nde çeşitli çılgınhklar yapan eşcinseller, ünlü Türk pop sanatçısı Tarkan'uı hızb parçalan eşliğinde dans ederek 'eşcinseflere yönelik yasal kısıtiamalann kaldıriimasmı' istedi. (Fotoğraf: AP) Tarih sigortalandı ANKARA (ANKA) - Kültür Bakanı Istemihaıt Talay, Türkiye'den yurtdışına sergilenmek üzere gönderilen eserlerın her türlü terörist saldın, ayakJanma ve gösteri hareketlerine karşı çivıden çiviye sigorta kapsamı içine alındığuıı, sigorta masrafının da karşı tarafça ödendiğini bildirdi. Türkiye'den yurtdışına gönderilen eserlerin ambalaj ışlemlerınin konunun uzmanı olan firmalarca yapıldığıru, gümrük muayenelerinin müze içinde gerçekJeştirildiğıni dıle getıren Talay, eserlerin havayolu ile mümkün olan en kısa güzergâh izlenerek nakledildığini, gerek yurtıçinde gerekse yurtdışında müze havaalanı arasındaki nakillerde polis refakatinin sağlandığını vurguladı. Jacques Julliard, hınzırca ığnelıyor; 'Küreselleş- me' kavramının, yerine göre nasıl anlam değiştir- dığıne, parmağını basmış: "...bakıyorsunuz burada o, ınsanların ve fjkirle- rin dolaşım akıcılığı anlamına geliyor; orada, Libe- ralizm gereğı, 'tıcari değiş tokuşun artışını' ifade ediyor; başka bir yerde ise, gezegen üzenndeki 'Amerikan Egemenliği'demek oluyor. Tıpkıbunun gibi, bunun karşıtı da -yaniAnti/Amerikanızm- her yerde başka biranlama sahip olmuş; ülkeden ül- keye, bilhassa kıt'adan kıt'aya, başka birgerçeğin ifadesi: sözgelişi, Avrupalı aydınlar arasmda, en köklü ve sağlam 'ilericı' inançlarının, yaşadığımız hızlı gelişmeyle örselenmesinin, ulaştığı yer: yani, herşeyden ve heryerden ümit kesıldiği zaman, el- denekalırsa, o!.." Bu kargaşalığı, Türkıye'de de, en çok entel takı- mı yaşıyor; fakat kıt'a değıştirince, acaba kazın ayağı, aynı mı?.. "...Iş Latin Amerika'ya gelince, Anti/Amerika- nizm (Amerika 'ya karşı olmak) ne moral bir sorun, ne de entelektüel; tam tersine, Monroe Doktri- ni'ne (1832) uygun olarak Latin Amerika üzerinde süregelen, siyasal ve ekonomik bir gerçeğin, dile getinlişi. Durumu daha da netleştırmek içın, en çokkullandığımız 'Amerika've 'Amenkan'kelime- lerinın taşıdığı, cınâslı anlamın (ambıguite) altını çizmekyeterli. Lâtın Amerika'da (bunlann yerine) 'Biheşık Devlet/er'li' sıfatını kullanıyorlarki, Simon Boltvar/n değil, VVashıngton'ın 'vatanını'anlattığı çok açık! Bu bakımdan, karşılıklı güç ilışkilerinı öl- çebilmek için, kelime dağarcığından (daha) 'iyibir âlet' daha yok! Geçmışte bunun ne anlama geldi- ğini, Guatemala (1954), Küba (1961) ya da Şıli (1973) somut olarak yaşamışlardı; kısacası XIX. yy'ın başından bu tarafa, Bırleşik/Amerika adeta 'mülkü' saydığı bu kıt'a üzerinde, kendisine karşı, ya da düşman birrejimın yerieşmesine izın vermı- yor; aynen eskı çağlarda Roma'nın, Akdeniz7 bir 'Roma Gölü'saydığı gibi!.." (Le Nouvel Observa- teur, 12 Hazıran 2002, s.29) Şimdı soru şu: bu satırlan okurken, kafanızda ABD'nin bu davranışıyla ilgili olarak, şöyle bir soru ışareti kıvrıldı mı, kıvnlmadı mı: "-...yalnız o kıt'ada mı canım? Sovyetler ne oluyor? Yugoslavya ne oluyor?" ü'beral kaprtalizmin 'vahşeti'... O yıllarda Peron, ABD servıslerince yeryüzüne, Saddam Hüseyin nasıf günümüzde 'Zalim dikta- tör' diye tanıtılıyorsa, öyle tanıtılmıştı; 'hızlı solcu- lar'dan 'faşıst' diyeni çoktu; oysa Yugoslav Komü- nist/eri, partılerinin kuramsal yayın organında, işin içyüzünü açıkladılar: Peron ülkesınin 'ulusal çıkar- ları'nı, Arjantin'de, ABD'nin 'ulusal çıkariarı'nın onune koymuştu; zaten, halkının ona gösterdiği yoğun ılgı ve sevgı, bundan! (Bkz. 'Batı'nın Deli Gömleği', 'Anantin Uzak, Ama...'s.28 ve sonrası) Hem yalnız Peron mu canım. daha kımler? Igna- tıo Romanet, 'Kusursuz Bir Suç / Un Cnme Par- faıt' başlıklı yazısında, olayı bıraz daha dennleme- sıne kurcalamış! "...Latin Amerika 'da, halkın oylarıyla seçilmış bir başkanın, Silahlı Kuvvetler'in müdahalesiyleson dev- nlişı, 1991 yılı Eylülü'ndedir: Haıtı'de, Başkan Je- an-Bapbste Aristidealaşağı edilmiştı!.. 'Soğuk Sa- vaş' bıtınce sanılıyordu kı, o yıllar boyunca -yâni 1970 ve 198O'lı yıllann kapsadığı sürede- Komü- nizm'le Mücâdele diye Güney Amenka'da askeri dıktatöriüklenn yerleşmesine imkân tanıyan 'Akba- ba Operasyonu / Operatıon Condor' esprisı, artık sılinmiş; serbest seçimlerie gelişen rejimlere kar- şı, her türlü fesat hareketı mahkûm edilmiştir..." Bilmez değilsinız ya, 'Operatıon Condor'; üzeri- ne bilinmez kaç kıtap yazılmış, kaç fılm çekilmiş, o çok unlü 'Akbaba Harekâtı'! CIA, Latin Amerika cumhuriyetlennin kımısınde Donanma'yı, kımısin- de Hava Kuvvetlen'nı, kımısınde de bütün s/lahlı kuv- vetleri, 'emir en' gıbı kullanarak, 'Ulusallığa' -hele maazallah Sosyalıstliğe- yönelen bütün yönetim- leri, Komünızm bahanesıyle -fakat aslında kendı ulu- sal çıkarlannı korumak için- ust üste devirıyordu, böylece, Monroe Doktrini'nınden asla tavız ver- meknıyetinde olmadığını kanıtlıyordu.Okanlı.hak- sız ve zalim operasyonlan. kim unutabilır? Tarıhe Li- beral kapıtalıstlığin 'vahşeti' olarakgeçtiler. 1954 Gu- atemala, 1965 Santa Domingo, 1973 Şili! Artık ordu değil 'halk' mı indiriyor? lyi de, 'Soğuk Savaş'ın sonu, 'Akbaba Operas- yonu'nun da sonu mu oldu? Hayır, sadece kıl/ğını değıştirmiş. zira bu konuda dosyalan inceleyen; Amerikalılararası ilışkiler Bakanı Otto Reich'ın yap- tığı 'tespıt' şu: "...Sonuncusu Arjantın Başkanı De la Rua ol- mak üzere, son on yıl zarfında, halklannın serbest kullanılmış oylarıyla yönetıme gelmış, altı Latin Amerika Cumhunyetinın başkanlan, artık hükümet darbesı olmaksızın görevınden alınmış; bu iş hem de Silahlı Kuvvetlerişe karışmaksızın, halk tarafın- dan yapılmıştır..." (Le Monde Diplomatıque, Hazi- ran 2002, s.1) Evet, yanlış okumadınız: altı cumhurbaşkanı! Bir bakıma. onlan başkanlığa seçen halk, seçtıği yer- den alaşağı etmiş oluyor. Nasıl mı? Nasılın tafsilâ- tını tartışacağız; sanırım böylelıkle, ABD'nin Latin Amerika'da 'egemenl/ğin/ sürdürmek' amacıyla, "yaptığı 'pislikler' ortaya dökülecek! Ben de amma tuhafım yâni, Amerika'da deyip duruyorum, aca- ba yalnız Latin Amerika'da mı? Hele etrafınıza bir bakın! Gözünu açan neler görür!.. e-mail:tilahan < isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212/26019 88