Katalog

3 ^İAVIS 2032 CUMA CUMHURİYET SAYFA DİZİ DEVRİMDEN, EVRİME. TURHAN SELÇUK f TABIATLI İSTANBUL EFENDİSİ K3EHAİ- SARIK-LI AEDÜLC.1NBAZ' IN HARÎKL'IÂDE MACERALARI 32 K1SIM TEKMİLİ BİRDEN MENt>EP£S VE POİ-i Tİ I<A£ 1J-vûJS. TARAFIN YAŞJJ RlMPE P£V- Ermenistan'danevarneyok?Ermenistan'da, "İslami Siyasi" u r - surlaryok.îran ile Ermenistan arasin- daıyi ekonomikilişkilerolmasınarajg- men: "HizbuDah, Hamas, Talebara" türünden "İslami Cihad" örgütlen yok, Ermenıstan'da. "PKK"yok..- Bu durum.Laik Türkıye'nın dogıa- sunda doğal bir güvenlık kalkanı olutş- turmuş. Avrupa Birliği'ne girmeye gaynet eden Laık Türkıye'nin karşıtı "Ci- had" örgütlen A\Tupa'da üslenmışler. Fakat Ermenistan, bu anlamda Tiir- laye içın herhangı bır "handikap"a me- kân olmamış. Beş yılı aşkın bir süreden bu yana Erivan'da "unlu mamuller" ticaretı yapan, Gıresun Eşrafı'ndan, aıle ola- rak CHP geçmişine sahıp ve Demok- ratık Sol Parti Giresun Milletvekilı adaylığı ile seçımlerde hsteye girmiş Sezai Uzuner, Türk olmanın Erme- nistan'da hıçbır nsk getirmediğini söyledi Çünkü: Bu ülkede suç, 'kr-i- minalite' yokmuş.Gece yansından sonra bile bir kadının tek başına evi- ne, ya da işine gidebildiğini de ilave eden Uzuner: "Birkaç defa resmi Türk askeri ka- yafetiyle karşılaşüğım Türk Subayla- n da bana bunu sordular." dıyor. "Ermenistan ile Türkiye ve Rusya arasındaki sınır güvenliği ile göre* - lendirilnıis rütbeliTürk subaylan, Eri- van'a sıkca, bclki de ayda bir defa ge- üyorlar. ben iki defa karsılaştun.Yan- lannda bulunan Rus tercümanlar var- dL Sonunda vüzbaşı m a başka bir rîit- besi olan bir Türk subav ı beni kena- ra çektive sordu," diyerek hıkâyesını anlatmaya devam ettı. "Gerçekten de Türk olarak. bura- da rahat mısımz? Türkler için her hangi bir 'taciz 7 yok mu? gjbisinden sorular yönelten bu Türk subayı- na:'Yok! Türkolduğumuz için.hıçbir şekjlde rahatsızlık verilmiyor bize dedim...Ticaretimizi yapıyoruz, işi- mız iyi, huzur ıçındeyız,' dedim. Ina- narnadı_** "Ermenistan'da ne var?Ne yok?so- rusıına bir yanıt olarak bunlan yaza- bikcek miyiz?" dıye sordum. Sezaı Bey: ^abnTdedi:"HattaJ*us tercüman subay yanırmza geldi, ba- na inanmıyorlar, belki sana inanırlar, bildikkrini, gördüklerini anlat onla- ra,"dedı. "Beş buçuk yıldır Erivan'da- yımTürk olarak en küçük bir prob- İemte karşılasnıadığımı bu Türk su- baya sö> lediraGerçek budur_" Sayın Uzuner'in pastanesınde kah- velenmızi ıçerek işte "'Ermenistan'da ne var? ne yok?" konusunu da Cum- rnınyet gazetesi adına konuştuk.Genç Ermenı bayan Mari, tebesssümle bi- rer fıncan kahve daha getırdı. "PKK yok Ermenistan'da... Ol- ssjıaraç için gelir, geünediğine göre y»k"dedi Sayın Uzuner. îstanbul doğumlu, opera sanatçısı EXran Lokmagözyan ise şunlan söy- l<dı "Buradaki bü>ük bir çoğun- lıkbir araşnrmaya göre, Türkiye ile i^îffişküerkurmanın mümkün oldu- ğiBudüşünüvor. Türkhe'dezannedö- d ^ gibibir Türkdüşmanhğı yok Er- d ' Dıaıı Bey on yıldan bu yana. bir aşk \izinden Erivan'da yaşarnaktadır.Ço- coUırı olmuş.Evine yemeğe git- tkBiriktnst.sahne sanatçısı olan eşı •\2iiKkier hazırlamıştı. -EnuenDet;buradasiznüe 'soykmm' »«deani konuşabilirler ve a>ıu za- nüda sizi e\ lerine yemeğe de davet detflirier" diyen Dıran Bey haklı... -Tehcir" de, Halep üzennden gel- aışkiıcı kuşak Harud Balamudyan atöye birisıdır.Bırkaç gün üst üs- 2 kffş;laştık,evıne yemeğe gıtmedı- ıaıçrı çok üzüntülü olduğunu bel- . fC h;r defasında. >aıuıda gıttık... Ysrrck saatı olmadığı halde dere- E r m e n i s t a n i z l e n i m l e r i GCnCJSTAN Vakındaki ktanbuldoğumlu Arto İmirliyan İstanbul-Erivan. Erivan-İstanbul arasında yoknı taşivan otobüster_ Her seferinde özJem \e merak dolu karşılaşmalar, sevinç ve buruk hüzün. (Fotoğraflar: TEKİN SÖNMEZ) "Ben çok ümit- Kyün"diyerek ko- nuşmaya başladı. ''Çok hi komşula- nz; bu komşuluk daha da \\i geüşe- cektir. Yeme kej-fi- mi/Jçmek keyfi- miz, müziğimi/ hepsi birbirine,ya- ni öbür ülkelerden daha\akın." Hemen caddeye yakın bir masalar- dan birisine iki is- kemle çekip oturmuşuz. "Ne ve nasıi \aparsalcsLrin umudunuzu gerçekleştirmek kob>1aşır?*'tümcesiylejconuyu biraz daha açmaya gayret edi- yorum.Trafık uğultusunun en üst düzeyde olduğu bu kavşak- ta,capcanh bir hayat akaduru- yor... "llk önce Türkiye'nin ol- suıuErmenistan'ın olsun politi- kacılann kaprislerini bir kereor- tadan kaldıracağız. Kapıyı bir kere açacağız.Kapı açıldı rru! Zaten, Ermenistan'ın her şe>i Türki>e'den geByor." •"Smırlar kapah."diyenleri ha- tırlatıyorum .4rto tzmirliyan'a. "GeIiyor,gelijor_Gün:is- tan.-Bunun kaymağını >iyen Gürcistan'dırlBen size çok ba- sitbirşe} söylejeceğim: Bugün Türki>e'den bir TTR 4 bin do- lara Ermenistan'a gelir,> an fi- yaona Almama')a gider-.Ama nedir'.'Bu paranın bin-bin beş yüzdolanndanGürcüleristifa- deeder.VanL "modem haraç",di- yeceğiz.Vani; 'bu parayı alı- rım.'der,TIR şoför de bu para- yı Gürcü'ye vennek zorunda kahr." "BunlamazabOecekmiyim?'' diye sordum... "Tabii.tabii ...Bugün.en basi- tikendimden bahsede^im. "Tiir- kne'mi, İstanbui'unıu çok $e- ven bir kişhim. Ama iştir. tica- rettir.ekmekkaptsı nerede\se in- sanordadm- Arn.benyapnğun tkarette. iğneden ipüğe. kuma- şmakadar herşey: Türkrvt'den gefir. Burada dikerim. biçerim. yollanm Amerika'ja. Benim işim tekstil. "İki \ üz kadar ki- şhi burada Erhan'da istihdam etmekteyim,"diyerek tanıttı ken- disini Arto Izmirliyan Bey... Eylül 1999'dagelmişogünden bu yana ,tişort,spor takımlan üretimi yapıyormuşNew York'a gönderiyormuş... "Türki>e hakkında.burada- ki Ermo niler ne düşününkendi aranuda belki daha rahat konuşursu- nuz," dedim. "Türki>e'>e gi- denleruvgeriyedön- düklerinde ağızia- rından bal akı- >or_.Bu bir! İkinci- si;sıntr kapdan açı- lacaknuş, eminmiş bundan da_" AÇH lacak..."diye vurgu- ladı..."Yalnızveya- lınız Ermeni Dias- porası.hele hele Amerika Dia$porasLbiraz sa- kinleşsinlKendi menfaan'nidü- şünmesin! Burdaki halkı dü- şünsün!" dedi. Nasıl olsa,Ermenistan Tür- kiye ile ticaretyapıyormuş...Ni- ye gizlı kapaklı yapılsınmış'.'Ni- ye Gürcistan üzennden yapıl- sın da Iğdır hudutundan. Kars'tan girmesinmiş. kamvon- lar? "Gizli... kapakb! Ne demek isthorsunuzArto Be>7"dedünr Ermenistan'da ticaret yapnk- lan hakte bunu gizleme, sakla- maihthaadmanlardanııvar?" "Ben Türki\e kökenli- yim,Türküm:Ermeni\im.Fa- kat ben Türkiye'de doğmu- şum:Türküm.Yatandaşım ve Türküm!İşyapnonım,ticarrt- tir; bunu gizlemem.»" "Bunu gizkyen Türkler \ar demek isthorsunuz gibi bir iz- lenim edindim!" "Valla Türk arkadaşlannuz var. korkuyor! Ni> e korkuyor? Onu_ Ben_"O Ermeni ve Türk olarak korkmuyormuş... On- lar... Müslüman TürkJer. kor- kuyorlarmışî "Ticaret yapnronız; insanla- ra iş sahası açıyoruz işte» Niye korkuyorsun'.'Madem gelmiş- sin burda iş yapıyorsun!İn$an doğduğu yerde değil do>duğu yerdedir...." Böyle söyledi... tt Arü, artı; genc". sözlerinin tam anlasıl- masındanyanaolduğu iyicebeJ- liydi:" Türkiye'den alıp getiri- yor ve burdan dışarı mcsela AmerikaŞa satr>oruz.Bundan güzel ticaret mi olur!" "İstanbul sevdalısı.Ermeni hem de TürkArto İzmiriivan... Son sözünüz ne olacak? Bunu manşet yapalım.'" "Manşet \ apalım,Tekin Bey:İki komşular.büyük dos- tu/.yeterkisi\asilerraharbırak- suubazı kaprislerden geri kakm- lar ve hele hele diaspora.biraz sakinleşsin... 1 * den tepeden konuşurken masamn üs- tünde köfte,patates,çoban salatası fa- lan sıralanmaya başladı.Tok olduğum için, yemeklere el sürmedim.Biraz sonra Harud Bey'ın eşı Hayganuş Ba- lamudyan mutfaktan geldi ve bana: "Köfteleri beğennıemişsindir!1 " diye sordu.Utandım! Burada.bır defa olsun "soykmm" kelimesı ortaya çıkmadı... Stepan Gaîloşyan,Malatya(1932) doğumlu.Şişli'de voleybol antrenör- lüğü (1955) yapmış,ailesiyle:iki oğ- lu bir kızı birlikte Erivan'a( 1980)göç- müş.bir oğlu da orda olmuşYine da- vet edıldım. Bütün aıle benim ıçın toplandı. Bayan Galloşyan kanııyank yap- mış...büyük. görkemlı bir şölen oldu Cumhuriyet gazetesi adma... "Ermenistan'da .Ne var neyok?"so- rusunun yamtlan.işte böyle... •'Ben^ınırlann açılmasına karşı- yun," dıyen Stepan Bey,bana soru yö- neltti: "Tekin Be>;"dedi, "tnönüJVIareşal Çakmak ihtilafmı bilir misiniz?" Bıl- gisizlığım üzerine anlattı hikâyesi- ni.Türk Dılı'ne Latm alfabesi düzen- leyen Agop Dilaçar'ın soyadmı sor- du.Bunu da bılemedım. "Onun smadı Dilaçar olmadan ön- ce 'Martayan'idi," diyerek bilgı verdi bana. Atatürk.lnönü "ihtilafı"da var- mışlBunu da bana sorduğunda,yine sınıfta kaldmı!..Bunun üzerine dedı kı: "Talat Paşajnönü'nün kansuun kardeşidir-" Sofrada derın bir ses- sizlık oldu... "Varuvgerisini siz bu- hın!"dedı. Hiçbir şey anlamadım: "Ne var bun- da?" dedim. "Talat Paşa mahkûmiyete uğradı- ğı zamanjnönü.bunu Atatürk'ten 'mülhem" hissiyatınakapılırvcbuiki büyükinsanın aralanna soğuklukgir- miştirî" Hıkâyesinden sonra: "Ben sı- nırİann açılmasına karşmnı," dedi Stepan Bey. "Ermeni hanımları bin bir rürlü patiıcan yemeği yapmada hünetüy- mişler.fakat patiıcan reçeli de yapabi- Br mi Ermeni hanımlan?"dedim Sor- ma su^sı bana gelmişti...Stepan Bey şaşırdı...Budersten sımfta kaldığı or- tadaydı! "Hanımmm," dıye mutfak yönüne seslendı: "Hanım!Sennediyorsun?Te- kin Bey zoriu bir imtihan suali atö or- taya_baksana.Hanını!J' Evetbır de patiıcan yemeklennin ef- sanesı \ar Ermenistan'da...Her şeyın efsanesı olur da patlıcanın olmaz mı? YARIN: ERMENİSTAN'DA YEZJDİLER DÜZYAZI ORHAN BİRGİT Otuz DÖPt Gün Sonra Güneş!israil, önceki gece nıhayet Arafat'ın çevresinde- ki muhasarayı kaldırdı ve dünyanın en garip gö- zaltı süresi 34 gün sonra sona erdi. Filistin Devlet Başkanı, perşembe sabahı ılk kez guneşe çıktı. Arafat'ın toprağa basan ilk adımlannı, televizyon- dan izliyorum. Kalabalık çevresinde, sadece Ra- mallahiılar ve dünyanın çeşitli yerlerinden gelmiş basın mensupları değil, birsüredirbu dünyanın en anlamsız gözaltı operasyonunu Filistin liden ile bir- likte paylaşan Barış Gönüllüleri de var. Israel ordusu, Başbakan Şaron'un emrı ile gir- diği Filistin topraklarında ve o arada Ramallah'ta birdizi katlıam yaptı. Başta kendı turızm bakanla- rı olmak üzere, Israillilere yönelik oldürme olayla- rının failleri olarak suçladığı onlarca insanı yakala- mak için, yüzlerce Filıstinliyi tutukladı. Şaron, pla- nını uygulamak için Cenin mültecı kampının öyle- sinealtını üstünegetirdi ki; Birleşmiş Milletler'in ken- te göndermek ıstediği bır soruşturma heyetinin önünü kesme zorunluluğunu duydu. Öylece, bır büyük facianın gerçekleştiği ve top- lu mezarlann bulunduğu birkentteyapılanlann us- tündekı örtünün, hiç değilse olaylar olabildığince soğuduktan sonra, kaldırılması amaçlanıyor! Ceningrat YaserArafat, BM Güvenlik Konseyı'nin, Şaron'un dırenışı ve kuşkusuz o direnişi sessizce destekle- yen Amerikanın tutumu nedenıyle tüm dünyanın gözlerinden gızlenmek istenen bir katlıamın ger- çekleştiği söylenen Cenin mülteci kampını, Ikincı Dünya Savaşı'nda Hitler ordularının yerle bır ettı- ği Stalingrat'a benzeterek Şaron ile Nazıler arasın- da bır çağnşımı yaşamsal hale getirmek istiyor. Çev- resindekı muhasara kaldırıldıktan sonra görüştü- ğü gazetecilere "Sız Stalingrat'ta olanları bilir mi- siniz" diyor. Sonra, yine geniş bir ittifak cephesi oluşturma amacı ile olmalı, Beytülrahim'de yapı- lanlardan Hırıstiyanlar ve Müslümanlann aynı or- tak kaderle etkilendiklerini sürekli vurguluyor. Birkaç yıl önce El Aksa Camii'ne yönelik saldı- rılar ile Natilıdas Klisesi'nin kuşatılması arasında paralellik çızıyor ve gözaltı süresınde kendisiyle gö- rüşme olanağını bulan tüm polıtikacılara söyledi- ğinı anlatarak, geleceğe yönlik stratejısi için geniş bir cephe oluşturmaya çalışıyor. Dış kamuoyuna yönelik ilk açıklamasında, baş- ta ABD Başkanı ve dışişleri bakanı ile ingiltere Başbakanı'nın adlannı teşekkür listesinin başına alıyor. Listede Avrupa, Rusya, Dörtlü Komite gibi sıralamalar var. Ama ya Türkiye? Bır konuşmasında kullandığı termınoloji ile hem Israil'ı, hem dünyadakı Yahu- dilerı ve birçok ulkenin kamuoyunu karşısına alan Başbakan Ecevit? Berabenne Yunan Dışişleri Ba- kanı'nı da alarak Kudüs'e, Telaviv'e ve Ramallah'a giden Ismail Cem ve kurmaylan? Filistin halkına yiyecek ve ılaç götürmek için engelli yolculuk ya- pan Türk Kızılayı? Arafat yoksa bilinçli bir unutkanlık sergileyerek, 34 günlük gözaltı süresince Türkiye'de yapılan kı- mi tartışmalarda, kendisınin ne zaman Türk kamu- oyunun çıkarları ile ilgilendiğıni sonranlara hak ver- mek mı istiyor? Kım ne söylerse söylesin. Arafat dün sabah gü- neşli bir Ramallah sabahında. Filistinliler ile ku- caklaşma antremanlarına başlarken sadece Şa- ron'un bileğini bükmüş olmakla yetinmiyor. Yıllar- dan beri, politikasını yumuşak bularak zaman za- man canlı bombalı saldınları düzenleyen iki örgü- tün, İslami Cıhat ve Hamas'ın da sayısız can da- marını yok eden Israıl planından dolaylı olarak ya- rarlanıyor ve güçleniyor. Ya otesı? Ya yannlar? Onlann neler getireceği- ni tarafların sağduyusu ile birlikte zaman göstere- cek. Not: Önceki gün bu köşede yayımlanan yazımı üst üste iki kez okumak zorunda kalan okurlarım- dan, hiçbir kusurum olmamasına karşın özür diliyorum. Faks: 0212- 677 07 62 obirgit(« e-kolay.net 20 yılda 38 bin kişi köyüne döndü • DİYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu) - OHAL Valisi Gökhan Aydıner. son 20 ayda 297 köy ve 173 mezraya geri dönüşün sağlandığını söyledi. Aydıner. Diyarbakır Valiliği'nde. GAP idaresi yetkilileri, Diyarbakır, Batman, Siirt. Mardin, Bingöl, Elazığ, Tunceli \ali yardımcılanyla "Köye Dönüş Alt Komisyonu" toplantısı yaptı. Başına bilgi veren Aydıner. son 20 ayda 38 bin 362 kişinin köyüne yerleştiğini, çahşmalar için 4.3 trilyon lira harcandığını açıkladı. THK'nin gelir anüşına ret • ANKAR\ (Cumhumet Bürosu) - TBMM Içişleri Komisyonu, Türk Hava Kurumu"na (THK) Milli Piyango ve Sayısal Loto'dan yüzde 10 oranında pay aktanlmasını öngören yasa tasansını reddetti. THK Genel Sekreteri Tuğgeneral Bican Erçakır, eleştirilerden üzüntü duyduğunu belirterek "Gerçekten bir imaj bozukluğu olmuş, bu yadsınmaz. Kurumda 1987"den bu yana bir çöküş var" diye konuştu. Çüler iki turhı seçim istedi • tstanbul Haber Senisi - DYP Genel Başkanı Tansu Çiller " Yeni Arayışlar Girişimi"nin düzenlediği konferansta hükümete ve diğer partilere yüklendi. Gazeteciler Cemiyeti'nin Cağaloğlu'ndaki lokalinde düzenlenen konferansta konuşan Çiller, Türkiye'nin demokrasiden kopmadan istikrara kavuşmasının yolunun iki turlu seçimden geçtiğini ifade ederek iki turlu seçim için Fransa'dakı seçimlerin ardmdan liderler turuna çıkacağını söyledi. Uyamk görevme iade edildi • tstanbul Haber Senisi - Maltepe Belediyesı'ndeki yolsuzluk iddialanna ilişkin tstanbul DGM'de tutuksuz yargılanan Bahtiyar Uyanık, Içişleri Bakanlığı'nca, Belediye Başkanlığı görevine iade edildi. Maltepe Kaymakamı Ünal Okyay, Uyanık'ın göreve iadesine ilişkin Içişleri Bakanlığı yazısınm kendilerine ulaştığını belirterek Uyanık'ın bugün görevine başlayabileceğinı söyledi.