Katalog

MAYIS 2002 CUMA • • • • + CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 TÜRKIYE Isstanbul B 21 Sinop B 26 Adana B 26 EEdirrıa B 24 Samsun PB 18 Kocaeti B 21 Trabzon Y 14 Qana<kale B 21 Giresun B 15 l;zrnır B 26 Ankara B 21 N^ anisa B 26 Eskişehir B 22 /=V/dın B 26 Konya B 20 Dentzii B 18 Sıvas PB 17 onguldak B 17 Antalya B 26 Kars Mersin Diyarbakır Şanhurfa Mardin Siirt Hakkâri Van B Y PB Y Y Y Y 24 21 24 21 21 15 13 ~± ^—-** Yurdun doğu kesımle- ri parçalı bulutiu, Doğu Karadenız ıle Doğu ve Güneydoğu Anado- lu'nun doğusu sağa- nak ve gok gurultülü sağanak yağışlı diğer yerier az bulutiu ve açıkgeçecek. Havası- caklığı yağış alan yer- lerde bıraz azalacak, diğer yerlerde artmaya devam edecek. DIS MERKEZLER Oslo Helsinki Stockholm Londra Amsterdam Brüksel Paris Bonn Y Y Y Y Y Y Y Y 10 17 17 15 13 15 18 15 Münih Y 15 Zürih Berlin Budapeşte Madrid Vıyana Belgrad Sofya Roma Atina Y Y Y Y PB PB Y PB 16 25 17 22 27 23 15 22 Y 17 Moskova Aşkabat Astana Taşkent Bakû Bişkek Tiflis Kahire Şam PB Y PB Y Y Y Y B B 21 26 13 19 17 15 17 28 19 ^5** Moskova £3 Taşkent Tarıran Acü Parçalı bulutiu Sislı , BulutlL ^ Çok buiuöu Yağmurtu Sulu kar > Gok gurültülü C J Ü N C E L CÜNEYT ARCAYÜREK • Baştarafı 1. Sayfada d ı . Doğrusu genelde tepesini attıran yayınlardan ötürü medyayı azarladı. Milletvekillennegelince, onlar "biçare". Ülkeyi ne Bakanlar Kurulu ne deTBMM'nin üs- ttın iradesi yönetiyor. Liderlerin aldığı kararlar her şeyin üzerinde. Af Yasası'nda da böyle oldu. Liderler yasayı geri gönderen Çankaya'ya inat, aynen kabul edil- mesine karar verdi. Geriye forrnalite kaldı: Ba- kanlar Kuruiu... Meclisgibi... Anayasa Mahkemesi'nin yasayı "özel af" nite- liğinde yorumlayan kararı mı? Bakana göre, Anayasa Mahkemesi'nin gerek- çesinde böyle bir yargı var olsa da, yok! Böyle bir yasaya "acilen lüzum " olmadığı da or- tada. HSTdünTBMM'den "aynen "geçmesi bek- lenen yasayı komisyonlarda bıraktı. Genel Kurul görüşmelerini gelecek haftaya erteledi. Azerbay- can'a uçuverdi. Gerçi HST içın yasanın çıkması ne yazar? Hiç! Ankara'dakiler özeldi değildi diye birbirini yer- ken; Anayasa Mahkemesi'nin iptal gerekçesine dayanarak yasanın veto yediği günden beri mah- kemeler "gerekeni" yapıyorlar zaten. önceki güne değin 1070 mahkûm ve tutuklu- nun tahliye edildiğini, Bakû'da Hazar rüzgârtarıy- la neşesini bulan HST açıkladı. Bu açıklamadan hemen sonraki saatlerde rakam 1272'ye ulaştı. Mahkemelerellerini birazçabuktutsalar, iktida- rın Sezer'e, Anayasa Mahkemesi'ne inat yeniden çıkarmaya uğraştığı Af Yasası'na gerek kalmaya- cak. Zira; yasadan yaklaşık 5 bin kişinin yararlana- cağını HST'den öğrendik. Tahliyelerden sonra, şunun şurasında kaldı 2- 3 bin kişi. Mahkemeler bir hafta hızlı çalışsa gün- lerdir kamuoyunu uğraştıran sorun, kolay yoldan, gürültüsüz, patırtısız ve yasasız sona erecek. Uygulanmaya başlanan bu olanak acaba H- ST'den mi kaynaklanıyor? Bildiğiniz gibi; HST, Yüksek Mahkeme'nin ver- diği 6 aylık süreyi uzun süre kullanmadı, uyuttu ve yumurta kapıda, Af Yasası'nı hükümete ve TB- MM'ye dayatıverdi. Tarihsel isim Yoksa HST, bugün yaşananları önceden kes- tirdi mi? Tahliyeleri mahkemelerin yapmasını çok önceden öngörerek 6 ayiık sürenin üzerine mi yattı? HST'ye son günlerde sadece katilden soygun- cuya kadar çeşitii suçlardan hüküm giymiş olan- lar hayır dua etmiyor. Bakana dua edenler arasın- da AKP Genel Başkanı Recep Bey de bulunuyor. Bildiğiniz gibi, AKP Genel Başkanı Kasımpaşa- lı Recep Bey meydan okuyan kabadayı bir üslup- la kimseden korkmadığını sürekli söylüyor. Fakaaaat. gel yargıya veya temiz olduğunu ka- nıttamak için git mahkemeye denildi mi, ünlü si- nema dizisinin kahramanı Dr. Richard Kimble mü- barek... Yargıdan bir kaçış ki ne kaçış! Recep Bey, son konuşmasında partisi ve ken- disi hakkındaki hukuksal dosyaların "af, erteleme veya zamanaşımı kapsamına girdiğini" savundu ve ne dedi, biliyor musunuz: "Adil yargılama hakkını herkese hatıriatıyoruz." HST bu çabalarıyla sadece 5 bin mahkûm ve tutukluya, Kırcı ve Ağca gibi katillerin hapis ya- şamını kısaltmaya hizmet vermedi. Siyasal yaşamımıza da renk kattı. Recep Bey bile göğsünü gere gere aftan söz ediyor. Unutulmayacaklar listesinde HST adıyla baş sıralarda! DHKP-C terör listesindeBRÜKSEL (AA) - Terör ör- gütleri PKK ve DHKP-C'nin, AB'nin terör örgütleri ve terö- ristler listesine girdiği kesinlik kazandı. AB Daimi Temsilciler Konse- yi (COREPER) toplantısından sonra yapılan yazılı açıklamada, AB listesinin genişletildiği, ye- ni terör örgütü ve terörist isim- lerinin bu listeye alındığı, söz konusu isimlerin bugünkü AB Resmi Gazetesi'nde yayımlana- cağı bildirildi. Açıklamada, yeni listeye alı- nan terör örgütleri ve teröristle- rin isimleri belirtilmedi. Yetkili- ler, resmi açıklamalannda, ka- rann ancak AB Resmi Gazete- si'nde yayımlanmasının ardın- dan geçerli olacağuıı ifade edi- yorlar. Bununla birlikte tüm kaynak- lar, terör örgütleri DHKP-C ve PKK'nin isimlerinin listede yer aldığını teyit ediyorlar. Brüksel'deki kaynaklar, söz konusu örgütlerin isim değiştir- melerinin bir "kurtuluş yolu" olmayacağını, AB'nin "saf yeri- ne koyulmasına" izin verilme- yeceğini ifade ettiler. Karann verilmesinde Ankara hükümeti- nin kararh ve ısrarlı tavnnın et- kili olduğu, "VYashington'ın önemli katkılanmn" da rol oy- nadığı dile getiriliyor. COREPER kaynaklan, hafta başında alınan kararlan basına sızdınrken DHKP-C adını gizli tutmak konusunda mutabakat sağlandığını, çünkü 3 ülkenin te- reddütleri olduğunu ve hükümet onayı almak için zaman istedik- lerini belirttiler. COREPER toplantısının ar- dmdan örgüt yandaşlan Avrupa Parlamentosu ve AB binalan çevresinde gösteriler yaparken DHKP-C'nin Brüksel'de bulu- nan temsilcilik binasında bir ba- sın toplantısı düzenlendi. Sabancı suikastı faillerinden Fehriye Erdalın da yer aldığı basın" toplantısında DHKP-C üyeleri, AB listesine alınmalan- nın "teknik bir konu" olduğu- nu söylediler ve "Belçika, Hol- landa gibi ülkelerde. teroriz- me karşı mücadele öngören yasalar bulunmadığının" üze- rinde durarak fazla etkilenme- yeceklerini ileri sürdüler. "He- yecanüyız, ama korkmuyo- ruz" diyen örgüt üyeleri, AB- D'yi itham eden ifadeler kullan- dılar ve "Eskiden Türkiye'yi cezalandıran AB'lilerin şimdi Türklerden yana olmaMnı" eleştirdiler. "Türkiye'de silahlı müca- deleyibırakmayacaklanıu" da açıklayan örgüt üyeleri, "Bizi yasaklayarak iş bitirecekleri- ni sanıyorlarsa yandıyorlar" dediler. TerörünAB İsveç ile yine gerilim rüyası bitti ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - AB'nin P- KK ve DHKP-C'yi terör örgütleri listesine almasıy- la Avrupa, teröristler için "güveuilir liman" ol- maktan çıkıyor. AB üyele- n yeni listeyi onaylayarak her iki örgütün "faaliyet- lerini engelleme, mal variıklan ile banka he- saplarını dondurma, üyelerini yakalayarak yargı öniine çıkarma ve isrihbarat işbirliğine git- me" yükümlülüğünü üst- lendiler. Ancak, aralannda Hollanda ve Belçika' nın da yer aldığı bazı üye dev- letlerin terörle mücadele yasalanna sahip olmama- lan nedeniyle, kararlann etkin uygulanması önün- de belirsizlik bulunuyor. KADEK'in de listede'yer alması soru işaretlerini art- tınyor. AB üyesi ülkeler, bu kararlar ile şu yüküm- lülükleri üstleniyorlar: Mal variıklan dondu- rulacak: Terör eylemine katılan, teşebbüs eden, ya da yardımcı olan kişilerin, dolaylı ya da dolaysız ola- rak sahip olduklan ya da kontrol ettikleri mal var- iıklan dondurulacak. Fonlardan yararlana- mayacaklar: Terör eyle- mine katılan, teşebbüs e- den ya da yardımcı olan bu kişilerin fonlardan, ekono- mik kaynak ve hizmetler- den yararlanmalan, bunla- n kullanmalan engellene- cek. Faaliyederi engellene- cek: Terör eylemlerine ka- nşan kişi ya da unsurlara aktif ya da pasif, her türlü desteğin engellenmesi için önlemler alınacak. Güvenilir liman olun- mayacak: Terörist eylem- leri planlayan, destekle- yen, finanse eden ya da gerçekleştirenler için gü- venilir liman olmaktan ka- çınılacak. Bu kişilerin, üye ülkeler ya da üçüncü ülke- ler ve yurttaşlanna yönelik eylerrüeri için AB toprak- larını kullanmalan engel- lenecek. Yakalanarak yargı önüne çıkarılacaklar: Terör eylemlerini planla- yan, hazırlayan, finanse edenler ya da bunlara ka- nşanlar yakalanarak yargı önüne çıkanlacaklardır. Sığınma hakkı veril- meyecek: Bundan sonra sığınma hakkı verilecek kişilerin, terörist eylemle- re katılmadıklan ya da destek olmadıklan özel- likle dikkate alınacak. Bu konudayeni önlemler üze- rinde çalışılacak. İstihbarat alışverişi yapüacak: Terör eylemle- rinin engellenmesi için ön- ceden uyan da dahil ol- mak üzere hem üye dev- letler arasmda hem de üçüncü ülkeler ile istihba- rat alışverişine gidilecek. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Isveç ile Türkiye arasında üişkiler yeni- den gerilim havasına girdi. îsveç Dışiş- leri Bakanı Anna Lindb, Diyarbakır programma onay verilmeyince tepki ola- rak Türkiye ziyaretini iptal etti. Ankara-Stockhohn hattında son dö- nemde yaşanan sıkmtılar bitmek bilmi- yor. Şubat ayında Izmir'de düzenlenen Isveç İş Kültürü Günü'nde dağıtılan bir broşürde, Türkiye'yi suçlayan ifadele- rin yer alması iki başkent arasmda soğuk rüzgârlann esmesine neden olmuştu. Is- veç Dışişleri Bakanı'nın Türkiye'ye haf- ta başında yapmayı planladığı resmi zi- yaret ise ilişkilerin yeniden gerilim ha- vasına girmesine neden oldu. Lindh'in, programına Diyarbakır'ı da dahil etme isteği Türkiye tarafından geri çe\Tİldi. lsveçli bakan, bunun üzerine tepki ola- rak resmi ziyaretini iptal etti. Isveç'in Ankara Büyükelçiliği yetkilileri geliş- meyi doğrularken ziyaret için yeni bir ta- rihin de öngörülmediğini kaydettiler. KofiAnnan Kıbrıs'agidiyor NEW YORK (AA) - BM Genel Sek- reten Kofi Annan'uı bu ay içinde Kıb- ns'ı ziyaret edeceği bildirildi. BM kaynaklan, ziyaret tarihinin he- nüz kesinleşmediğini belirterek ancak Annan'uı 14 Mayıs'taKıbns'a gitmesi- nin ve 15 Mayıs'ta KKTC Cumhurbaş- kanı Rauf Denktaş ve Kıbns Rum Yö- netimi lideri Glafkos Klerides ile ayn ayn görüşmesınin beklendiğıni söyledi- ler. Annan'ın Denktaş ve Klerides'ten, aralannda başlatmış olduklan diyalogla ilgili olarak haziran ayına kadar ilerle- me sağlamalan talebinde bulunması bekleniyor. Genel Sekreter Annan daha sonra DoğuTimor'un bağımsızlık tören- leri için bu ülkeye gidecek. Öte yandan, BM Güvenlik Konseyi, dün yaptığı toplantıda Kıbns konusunu ele aldı. Annan'm Kıbns özel temsilci- si Arvaro de Soto, Ada'daki son görüş- melerle ilgili bilgi verdi. Pazartesi Ankara'da benzin yok ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Düşük kâr paylanndan yakınan Anka- ra'daki 200 akaryakıt bayisi, 13 Mayıs Pazartesi günü 24 saat süreyle pompa- lan kapama karan aldı. Karann benzeri eylemlerin başlangıcı niteliğinde olabi- leceğine dıkkat çeken TABGİS Genel Başkanı Atıf Ketenci, "Akaryakıtçüa- nn canına tak etti" dedi. Akaryakıtçı- lar, kâr marjlannın yükseltilmemesi du- rumunda 1 Haziran'da tüm Türkiye ge- nelinde pompalan kapatacak. Ankara Ticaret Odası'nda toplanan 200 akaryakıt bayisi, hükümeti akarya- kıtçılann sorunlan konusunda uyarmak için benzin satmama karan aldı. Karara göre, Ankara'da 13 Mayıs Pazartesi gü- nü 24 saat süreyle akaryakıt satılmaya- cak. Istemlerinin şu anda yüzde 4.5 dü- zeyinde olan bayi kâr paylannın dağıtım şirketi paylanndan aynlarak, yüzde 12'ye çıkanhnası ve kredi kartı komis- yonlannm yüzde 1.5-2'ye çekilmesi ol- duğunu vurgulayan ATO Başkam Sinan Aygün, isteklerine yamt verilmemesi durumunda 20 Mayıs Pazartesi günün- den itibaren istasyonlann süresiz olarak kapatılacağım belirtti. Ankara genelin- deki bayilerin akaryakıt satmama kara- nnı değerlendiren Türkiye Akaryakıt ve Bayileri Petrol ve Gaz Işverenleri Sen- dıkası (TABGİS) Genel Başkanı Atıf Ketenci, akaryakıtçüann arok dayanma gücü kalmadığını belirtti. GUNDEM MUSTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada Eh bu da ülkemize özgü bir durum. Yasa çıkarır mısın? Çıkarmam... Kutlar mısın? Kutlarım! 199O'lı yıllarda dünyanın tek kutuplu hale gelme- si, küreselleşmenin adım adım ivme kazanması, beraberinde "yenidurumun"gerçeMeriru degetir- di. Bugün yaşadığımız tablonun özeti şu: Sermayenin sınırsız dolaşımı önündeki bütün en- gellerin kaldırılması... Emeğin kaçak dolaşımı, olabildiğince ucuzlatıl- ması için heryolun denenmesi... "Dünyanın bütün işçilen birieşin "tezinin gerçek- leşmediğini, bunun yerine şu tezin yaşama geçti- ğinı söyleyebiliriz: "Dünyanın bütün sermayeleri birieşin, buna kar- şı çıkanlarta hırlaşın!" Yaşama geçen tez karşısında "Emek en yüce değerdir" zemininden hareket edenler ne yapma- lı? Bir Mayıs kutlamalan bu sorunun evrensel yanı- tının henüz tam olarak verilemediğini gösteriyor. Küreselleşme olgusunun getirdiği sorunlan pür küreselleşmeciler de görmezden gelemiyorlar. Za- man zaman "fakirleşen ülkeler için ne yapılabilir" sorusuna yanıt aramak durumunda kalıyoriar. Gelinen noktayı özetlemek gerekirse, küresel- leşmenin yarattığı dengesizliğin satır başlan şöy- le: -1970'lerde dünyanın zengin kuzey ülkeleri top- lam refahın yüzde 60'ını alıyordu, fakir güneye yüz- de 40 kalıyordu. Her on yılda bu oran yüzde 5-10 arası fakirierin aleyhine gelişti. Bugün denge yüz- de 85'e 15 noktasına geldi. - 6 milyar nüfuslu dünyamızda üretilen gıda mad- deleri toplam nüfusun yüzde 120'sine yetecek dü- zeyde, ama 6 milyarın 1 milyarı açlık sınırında, her yıl 40 milyon kişi de açlıktan ölüyor. Bu dengesiz- lik olumludur denebilir mi? Diyen insan olabilir mi? - Sermayenin dolaşım özgürlüğüyle birlikte çok uluslu şirketlerin boyutları da çok sıfırlı hale geldi. Dünyanın en büyük 450 şirketi, toplam servetin yüzde 40'ına sahip! - Dünyada bir günde dolaşan para 2 trilyon do- lar, bir günlük üretim 100 milyar dolar. Paranın öz- gürlüğü, üretim gücünü de katlamış durumda. Ağı Küreselleşmenin getirdiği dengesizliğin faturası- nı da doğal olarak emekçiler ödüyor. Ancak blok halinde değerlendirilebilecek bir "emekçi" tanımı da güçleşti. Dünyanın fakir ülkelerinden zengin ül- kelere gitmek isteyen insanlar yaşamlarını ortaya koyup, kendilerini emek kaçakçılanna ya da maf- yaya teslim edip ycHa çıkıyorlar. Ulaştıkları ülkenin işçilerinin aylık ücretinin 5'te birine iş bulsalar bayram ediyorlar. Bu durum as- lında pek çok şirketin de işine geliyor! Kaderin cilvesine bakın ki, yüzyıllar önce Afri- ka'dan, Asya'dan kandınlarak, zorla getirilip köle- leştirilen insanlar, şimdi kaçak yollardan ölümü gö- ze alarak, tüm varlıklannı ortaya koyarak, zengin ülkelere ucuz emek olarak ulaşmak istiyorlar! Uluslararası kaçak emek pazannda bir kişiyi AB ülkelerine ulaştırmanın karşılığı 10 binle 30 bin do- lar arasmda değişiyor! Küreselleşmenin sorgulanmayan ya da "doğal sonucu" olarak sunulmak istenen bu yanı, yakın gelecekte beraberinde yeni çelişkileri de getire- cek. Çağımız "iletişim çağı" olarak da kabul görü- yor. Zengin-fakir derinliği bilgiye ulaşma olanağını da etkiliyor, yeni uçurumlar yaratıyor. Sadece New York'un Manhartan Adası'ndaki ile- tişim ağı, tüm Afrika kıtasındakinden daha fazla! Bu ağ ne ağı? Kime ağı... Ağı, etkisini ne zaman gösterir? [email protected] BOSCH,O Bosch Ev Aletleri Önce Güven Bosch çamaşır ve bulaşık makinelerinde su, su gibi akıp gitmez. Her biri en düşük su miktarıyla en çok işi yapacak biçimde tasarlanan çamaşır ve bulaşık makineleri Bosch'un doğaya, insana ve hayata saygısının ürünü. BOSCH