Katalog

MAYIS 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA H J J \ . t _ r i l U I Y J J . ekonomicacumhuriyet.com.tr 13 Evîeksfuarı başkyor • İ Ekonomi Senisi - ITF taaaftndan organize edilen dünyanın ıkinci büyük ev telsnlı fiıan Evteks 2002. bugün CNR Uluslararası FuarMerkezınde açılıyor. C M Fuarcılık yetkilısı Ceyda Erem, îstanbul FuarcıhkdTF) şirketlerinin yılın ilk üç ayında net 60 bin metrekare ftıar alanı satışı yaparak 2001 yıhndaki seviyenin tamamuu yaialadığını ifadeederken b u yılın sonunda 205 bin metrekarelik alan satışı hedeflediklerini belirtti. Tiizmen'm yerine vekil atandı •I ANKARA (AA)- Kürşad Tüzmen'in görevden alınması ile boşalan Dış Ticaret Müsteşarlığrna Müsteşar Yardımcısı Abdullah Köten vekâlet edecek. Edinilen bilgiye göre, De\ let Bakanı Tunca Toskay'ın, Abdullah ICöten'in müsteşarlığa vekâlet etmesine ilişldn yazısı, bugün Dış Ticaret Müsteşarhğı'na gönderildı. Depremzedenin borcu ertetendi • ANKARA (ANKA)- Mannara ve Düzce depremlerinden etkilenen mükelleflerin, vergi borçlannın ertelenmesi ve taksitlendinlmesi uygulamasından yararlanabilmeleri için başvuru süresi 16 Ağustos'a kadar uzatıldı. Depremzede mükellefler, 2000 sonu itıbanyla vadesi gelmiş ve daha önce taksitlendırilmemiş borçlannı, ilk taksiti Ağustos 2002'de olmak üzere beş ayda beş eşit taksitte ödeyecekler. TGSD 1 den üretim üssü önerisi • GAZtANTEP(AA)- Türkiye Giyim Sanayicüeri Demeği (TGSD), gümrük bırliğinin sağladığı olanaklar değerlendirilip yabancı yatınmcılarla ortak yatınmlara girişilerek Türkiye'nin bir üretim üssü olmasını önerdı. Üretim üssü haline getınlecek Türkiye uzerinden hem çevre ülkelere hem de yeni pazarlara ihracat yapabilme koşullannın fazlasıyla mevcut olduğu belırtıldı. Asgari ücret I ANKARA (Curnhuriyet Bürosu) - Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 1 Temmuz'dan itibaren geçerli olacak asgari ücreti belırlemek için çalışmalanna dün başladı. Türk-tş Genel Eğitim Sekreteri Salih Kılıç, kriz bitti söylemlennin asgari ücretin belirlenmesi sırasında da dikkate alınmasını isterken TİSK temsilcisı Nihat Yüksel, asgari ücrette yaş sınınnın 20"ye çıkanlması talebini yineledı. ASKİ zammına meclis dur' dedi • ADANA (Cumhuriyet) - Adana Su ve Kanalizasyon tşletme(ASKİ) Müdürlüğü'nün, 'aboneleri çıldırtan zammına' meclis üyeleri "dur' dedi. Mustafa Göçer öncekı günkü meclis toplantısına önerge sunarak "Biz, ASKÎ zammına ünzayı, ilk 10 ton için değil, ondan sonra kullanılan su için yüzde 30 artı TEFE olarak koyduk'" dedi. Tüm meclis üyelerinin imzaladığı önergenin pylanmasından sonra, su faturalannın, ilk alınan karar doğurultusunda hazırlanması. alınan fazla paralann ise bundan sonraki faturulardan mahsup edilmesi kararlaştınldı. •• • •• • TUSIAD, TTGV ve TUBITAK'ın düzenlediği kongrede Türkiye'nin küresel rekabette dünü, bugünü ve yannı tartışıldı Gelecekteknolojiyle yakalanacak• 4. Teknoloji Kongresi'nde konuşan Özilhan, Türkiye'de orta ve uzun vadede sürdürülebilir bir ekonomik büyüme yakalayabilmek için telekomünikasyon ve bilişimde stratejiler oluşturularak uygulamaya konulması gerektiğini söyledi. Ekonomi Senisi - ABD ve Japonya gi- bı gelişmış ülkelenn son 30 yılda yakala- dığı ekonomik ve siyasi egemenliğin temel nedeni olarak kabul edilen bilgi ve teleko- münikasyon tabanlı üretim sürecine dahil olmaya çalışan Türkiye'nin "çocukluk hastahğuıdan" kurtularak gerekli strate- jıleri bir an önce oluşturması gerektiği bil- dirildi. TÜSİAD, TTGV ve TÜBÎTAKın Tür- kiye'de yenilikçı ürün geliştırmenin reka- betçi pazarlarda başan sağlamanın önko- şulu olduğu konusunda Türk sanayicisini bilinçlendırmek amacıyla düzenlediği "4. Teknoloji Kongresryapıldı. Buyıl "Kül- türel Rekabet için Yenflik ve Ar-Ge" te- masıyla düzenlenen kongrenin açılışpda konuşan TÜStAD Başkanı Tuncay Özil- han, Türkiye'nin gelişmış ülkeler arasın- da yer alma hedefinin teknoloji politika- itfvMJLUJl Büyük ÖdüVe layık ürün yok 4. Teknoloji Kongresi kapsamında dağıtılan "Teknoloji ÖdüBeri" sahiplerini buldu. Odül alan ürünkri belirleyen jüri, Büyük Ödül kategorisinde adaylar arasında ödüle layık bir ürün bulamadj. Bu kategoride, "vidalı kompnesör" ürünüyle KOMSAN Kompresör San. ve Tic. AŞ'ye "Jüri Özel Ödülü" verildi "Başan ÖdüUeri" kategorisinde ise TEPA AŞ, İNFORM Ekktronik Sanayi ve İNFOTRON AŞ ödüle değer bulundu. (Fotograf: ZAFER ÜÇÜNCÜ) ' lan oluşturmasını zorunlu hale getirdiği- nı vurguladı. Türkiye'nın bilgi temellı bir ekonomiye yol alabilmesi için bılgı ve te- lekomünikasyon teknoloji lerinin kullanı- mmı tespit etmek, Ar-Ge imkânlannı art- tırmak zorunda olduğunu ifade eden Özil- han, "Tûrkrve'de orta ve uzun vadede sür- dürülebüir bir ekonomik büyüme yakala- yabilmek için telekomünikasyon ve biü- şimde vizyon ve stratejiler oluşturulmah, bunlar gecikmeden uygulamaya konuhna- hdır" diye konuşru. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBlTAK) Başkanı Prof. Dr. Namık Kemal Pak da konuşmasında, eko- nomik ve bilişim teknolojılen güçlen ara- sındaki ilişki bakımından Türkiye'nin ev- rensel normlan yakaladığını, ancak nüfu- sa göre karşılaştınldığında düzeyın dığer ülkelere göre düşük kaldığını belirtti. Bilim ve teknolojinin özellikle son yüz- yılda başdöndürücü bir hızla ilerlediğini ve bu ilerlemenin ekonomiye ve gönence yansıması için gerekli altyapmın kurul- muş olduğunu ifade eden Pak. "Bizim ek- siktiğimiz bu ahyapryı henüz kuramamış obnanuz" diye konuşru. Uluslararası reka- bet gücünün kazanılmasında tek çıkış yo- lunun gençlerin eğitilip "bilgi işgücünûn otaşturubnasT olduğunu dıle getiren Pak, "Bunun için özellikle bilişim ağn-fakh eği- tim seferberliği gerekli"'' dedi. Pak. önü- müzde olağanüstü bir çaba ve hızla değer- lendinlmesi gereken 20 yıl bulunduğunu, Cumhuriyetin 100. yılının teknolojide bir muhasebe yapma yılı olacağını belirterek Türkiye'ye yakışır bir uygarlık düzeyine ulaşmak için "YTzyon 2023" adı verilen bir proje yürütüldüğünü söyledi. Kongre kapsamında dün yurtiçi ve yurtdışından 15 konuşmacının katıldığı oturumlarda, "Küresel Rekabet tçin Ye- nilik ve Ar-Ge" ana teması kapsamında; "Yabancı Yatınmlar ve Ar-Ge", "Küre- seüeşme ve Liusal Yenilik Sistemleri-ÜV- ke Örnekleri", "Geleneksel Sanayilerde Yeni Teknoloji Lygulamalan" konulan tartışıldı. Şirket, tesislerinde günlük otobüs üretimini 2 katına çıkanyor MAN'ın üssü TürkiyeANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Alman otobüs ve çekici üreticisi MAN, Türkiye'deki ağırlığını arthnyor. MAN AŞ, Ankara'daki üre- tim tesislerinde günlük otobüs üretimini 4 5 adetten 8.5 adede çıkanyor. Ankara'daki yeni ek tesislerin açılışında konuşan MAN AŞ Yönetım Kurulu Baş- kanı Hakan Samuelsson. Türki- ye'nin kendileri için en önemli pazarlardan birisi olduğuna dik- kat çekerek üretim kapasitesini yaklaşık 2 katına çıkaracaklan- nı açıkladı. MAN AŞ'nuı 2002 yılı ciro hedefinin 250 milyon Euro olduğunu söyleyen Samu- elsson yapılan bu yatınmla hem MAN hem de Neoplan marka otobüslerin üretileceğini belirt- ti. MAN Türkive vürütme kuru- lu üyesi Tunç Koman da, bugü- ne kadar 45 milyon Euro tutann- da yatınm yaptiklannı, son 5 yıl içinde ıstihdamı da yüzde 50 oranında arttırdıklannı söyleye- rek " Bu üretim artışı, MAIVın Türkiye'yi otobüs üretim üssü olarak seçmesi yolunda önemli bir adım" dedi. MAN A.Ş'nin Esenboğa fab- rikasındaki yeni tesislerinin açı- Bugüne kadar Türkiye"de 45 milyon Euro'luk yatınm yapan şirketin, ciro hedefi 250 milyon Euro. lışına katılan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yü- maz Türkiye'nin 1983'ten beri piyasa ekonomisini yerleştirme- ye çalıştığını söyledi. Piyasa ekonomisiyle Türkiye'nin dün- yaya açılacağını ve kalkınması- nı gerçekleştireceğini savunan Yılmaz, "Devietin atalet batak- lığına gömüldüğü bir ortamda özel sektörün dinamizmi hayati önem taşımaktadır. Aynı heye- canı, şevki ve canhlığı deviete ta- şunaknr" dedi. Türkiye gündeminin kısır çe- kişmeler, aşağılık psikolojisi ürünü tepkilerle meşgul edilme- mesi gerektiğini anlatan Yıl- maz, özelleştirme sorununun henüz çözümlenemediğini söy- ledi. Açılışı gerçekleştirilen proje kapsamında, 2000 yılında günlük 4.5-5.5 olan otobüs üre- tim kapasıtesi 8.5 adede çıkan- lıyor. Bu amaçla şirketin mevcut 300 dönüm arsası üzerine yapı- lan bir dizi inşaat, 2001 yılında tamamlanarak kullanıma açıldı. Bu yatınm kapsamında oto- büs iskelet kısmı, boyahaneler ve mekanik üretim alanı ile oto- büs montaj bölümü büyütüldü. Yardımcı işletmeler alanı geniş- letilerek kapasıte arttınmından doğan büro ıhtıyacı karşılandı. İLGİ TOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ozlemvu(â vahoo.com Bilgi, Üretim İçin Kullamlıyor mu? Bilgiye yatınm, teknolojiye ya- tırım, eğitime yatınm... Türkiye'yi küresel rekabet or- tamında geride bıraktıran 3 önemli unsur, 3 önemli eksiklik... Hem 4. Teknoloji Kongresı'nın öncesinde düzenlenen sohbet toplantısında hem de kongre sı- rasında ısrarla bunlar vurgulan- dı. Bilginin üretim için kullanıl- masının onemine değinildi. Biz kongreden bahsetmeden önce Teknoloji Ödulü Yürütme Kurulu Başkanı ve TÜBlTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Nevzat Özgüven ile önceki gün e-posta ortamında yaptığımız sorulu yanıtlı sohbette ortaya çı- kanlara kısaca değinelim. - Küresel rekabet ortamında Türkiye'yi e/e aldığımızda ino- vasyon ve teknolojık gelişım ko- nusunda eksikler olduğu bilınen bir gerçek. Bu sızce nereden kaynaklanıyor? - Bunun pek çok nedeni var. En önemli nedenlerin başında, ulusal yenilik (ınovasyon) siste- minin bütün kurum ve mekaniz- malarıyla kurulamamış olması geliyor. Ulusal yenilik sıstemi, Ar-Ge teşvık mekanizmalann- dan rısk sermayesine, tekno- parklardan teknolojik yenilik fa- aliyetinde bulunan firmalara ka- dar uzanan ve daha pek çok ku- rumu ıçeren bir bütünü kapsıyor. 1990'lannba- şından bu ya- na, bu siste- min oluşturul- ması için daha bilinçli çabalar yürütülüyor. Ancak örne- ğin akreditas- yon ile ılgili düzenlemeler veya Teknolo- ji Geliştirme Bölgesi kurul- masına ilişkin düzenlemeler çok yakında yaşama geçirilebilmiştir. Yani birçok şeyde geç kalıyoruz. Ül- kemızde yenilik ve Ar-Ge kültü- rünün oluşmamış olması diğer önemli nedenler arasında. - Türk sanayisinin teknoloji üretmesi için ne tür destek me- kanizmaları var. Başka ne tür mekanizmalar yaşama geçiril- meli? - En başta gelen destek me- kanizması, 1995 yılından bu ya- na verilmekte olan Ar-Ge yardı- mı. Haziran 1995 tarihli tebliğ ile Dış Ticaret Müsteşarlığı kaynak- lı hibe şeklindeki destek TÜBİ- TAK kanalıy- la, kredi şek- lindeki destek ise TTGV ka- nalıyla sanayi kuruluşlarına veriliyor. Yazı- lım firmalann- dan, sektör ve büyüklü- ğüpe bakıl- maksızın fır- ma düzeyin- de katma de- ğer yaratan bütün kuru- luşları kapsı- yor. Bu kap- samdaki bü- tün firmalann Ar-Ge çalışmaları, proje bazın- da başvuru yapıldığında değer- lendırılmekte ve uygun bulunan- lar yüzde 25 - yüzde 60 arasın- da değişen oranda hibe destek alabılmekte. Hem de proje sayı- sında ya da büyüklüğünde hiç- bir sınırlama olmadan. Teknolo- ji Geliştirme Bölgeleri Yasası'yla da bu bölgelerde yer alan firma- lara Ar-Ge faaiiyetleri için önem- li ımkânlar sağlanmıştır. Ancak yasa çok yakında çıktığı ve ilgili yönetmelikler henuz hazırlan- madığı için uygulaması şimdilık sınırlıdır. Bunun dışında TÜBl- TAK ve TTGV tarafından sağla- nan daha küçük ölçekte çeşitli destekler de vardır. En büyük eksikliklerin başın- da rısk sermayesi benzeri fi- nansman destekleriyle devletin Ar-Ge'ye dayalı tedarik politika- sının olmaması gelmektedir. Özgüven'in anlattıklan Türki- ye'de mevcut olan durum. Ya- pılacak iş, kamunun, özel sek- törün, akademısyeni ile. sanayi- • cisi ile, öğrencısi ile "bilgiyi üre- tim İçin kullanmanın" öneminı kavramasında. Umutsuz muyuz? Hayır. TTGV'den Şirin Elçi'nın gözle- miyle; "Eskiden teknolojiden, bilgiden, bilişimden bahseden bir avuç insandık. Şimdi hızla çoğaldığımızı görüyoruz". Yeterlı mı? Hayır. TÜBlTAK Başkanı Prof. Dr. Namık Kemal Pak'ın sözlerıy- le: "Nüfusun yansını oluşturan gençlerin eğitilip bilgi işgücü oluşturularak rekabet gücüne dönüştürülmesı tek çıkış yolu. Bunun için bilişim ağırlıklı eği- tim seferberliği gerekli." Yazının başında belirttiğımiz gibi Türkiye'nin 3 önemli eksiği: Bilgiye yatınm, teknolojiye yatı- nm, eğitime yatınm... En azından eksıklerimızın far- kındayız... I . - Şirketler teknolojiden bihaber 1 TTGV TÜBtTAK- TİDEB KOSGEB Hazine Müst. {Yatınm) Malıye Bk (Vergı Ert.) Destek Alan Firma Sayısı 63 127 46 77 45 Toplam proje 1111 1046 1120 1096 Destek Almama Nedenlerı Destek Mıktarı Az % 2,5 %1.5 % 5,1 %4,2 Bürokrasi Fazla % 13,0 9610,3 % 10,5 % 14,1 % 4 4 % 12,8 Habersız % 54.8 %50,4 % 43,6 %48,8 % 46,3 Ar-Ge'ye îlgi yok Ekonomi Senisi - Türkiye'deki şir- ketlerin araşnrma-geliştirme çalışmala- n ve teknoloji kullanımı konusuna ilgi göstermediği belirtildi. 4. Teknoloji Kongresi'y'e birlikte or- taya çıkan verüer, şirketlerin Ar-Ge ça- lışmalarına verdiği önemi de gösterdi. tstanbul Sanayi Odası'nın yaptığı çahş- maya göre, TÜBÎTAK, TTGV, KOS- GEB, Hazine Müsteşarlığı ve Maliye Bakanlığı tarafindan Ar-Ge çalışmala- n yüriitmeyi planlayan şirketlere yön göstermek üzere verilen destek çalış- masından yararlanan şirket sayısı 300'ü bulmuyor. Yapılan çalışmada çıkan so- nuçlar şöyle: • Ar-Ge harcamalan: Türkiye'de Ar-Ge harcamalannınGSYÎH içerisin- deki payı, 1990 yılında binde 3.2 iken 1995 yılında binde 3.8'e. 1999'da bin- de 6.3'e yükseldi. 1999'da Japonya'da bu oran binde 30.4 düzeyinde. • Ar-Ge personeli sayısı: Türkiye'de her 10 bin çalışana düşen Ar-Ge perso- neli sayısı 1990'da 6.7, 1999 yılında 10.5 oldu. Buoran, 1999'da Japonya'da 13.6, Almanya'da 116, Güney Kore'de ise 64'tü. • Kayıth makak sayısı: Uluslararası dergilerdeki Türkiye adresli yayınlann sayısı 1990 yılında 1117, 1995 yılında 2 bin 812,2000 yılında 6 bin 74 olmuş- tur. 2000 yılında ABD adresli yayuıla- nn sayısı 305 bin 597, Almanya adres- li yayınlann sayısı 91 bin 313, Hindis- tan adresli yayuüann sayısı 22 bin 856. Yazılım şirketlerinin yıldızı parladı EBRUERDOĞAN Ileri se\iyede kullanılma- ya başlanan ve günlük ha- yatta ev aletlerine kadar gi- ren teknoloji, yazılım şır- ketlerini parlatmaya başla- dı. Her sektörde kullanıla- bilen ve kullanıcısına gerek zaman gerekse kolaylık açı- sından büyük avantajlar su- nan yazılım uygulamalann- da yerel desteğin önemi, teknoloji konusunda çok gelişmış olan Avnıpa ve Amerika'yla rekabet ihti- malini de azaltıyor. Yazılrm sektörünün Tür- kiye için önemli bir şans ol- duğunun altını çizen Ege- porcan Genel Müdürü Cüneyt Ersin. elektronik sektöründe yatınm yapılabil- mesi için milyonlarca dolara ıhtiyaç ol- duğunu, fakat yazıhmda birkaç bilgisa- yarla bir network kurarak katma değer üretilebileceğıni vurguladı. Son dönemde devletin bunun farkına vardığım da sözlerine ekleyen Ersin, bu- nun için Meclis'ten bazı yeni kanunla- nn çıkanlmasınm ve özel nıtelikli en- düstri bölgelerinin kurulmasının önem- li gelişmeler olduğuna dikkat çekti. Er- sin, "Yazıtam öncekri sanayi sektörünün içinde değildi Bir hizmet gibi değerlen- dirilhordu. tki yıl önce çıkan bir kanun- la yazriun, sanayi ürünü haline getirfldL Bn olduğu sürece siz arük devletten teş- vik almaya, sana>i bölgelerinden fayda- • Ersin: Belli bir sektöre özgü uygulamalarda, yurtdışından bir rakibin gelip bizi alt etmesi o kadar kolay değil. lanmaya. belli verş indi- rimlerinden, teş\iklerden faydalanmaya başlryorsu- nuz. Bu da yazılım şirket- leriiçinbüyükavantaj" di- ye konuştu. Yabancüar alt edemez Mobil uygulamalar ko- nusunda önemli projeler ürettiklerini ifade eden Er- sin. "Beffi bir sektöre özgü uygulamalarda. yani dikey sektörlere ırvgun ırygula- malarda. yıırtdışuıdan bir rakibin gelip bizi alt etme- si o kadar kolay değiL Bu- ranın koşullarmı iyi bü- mek laznn. Global bir çö- zümle başan >akalamak çokzor" dedi. Yabancı şirketlerin kendi ülkelerindekı yazılım sıstemlerini bera- berlennde getırmediklerine değınen Er- sin, bunun nedenini fıyat açısından re- kabetçi olmalanna ve Türkiye'deki çalış- ma koşullannın farklılığına bağladı. Tü- tün sektöründeki uygulamalarmı yurt- dışına sattıklannın altını çizen Ersin, dünyadaki birkaç büyük tütün üreticisi- nin Ege'de temsilcılikleri olduğunu ve projelerin bazılannı Tayland'a, Tunus'a, Kazakistan'a ve Tanzanya'ya kadar sat- tıklannı kaydetti. 2001 yılı cırolannın 3 milyon dolar olarak gerçekleştiğini ifade eden Ersin, bu senekı hedefin 5 milyon dolar oldu- ğunu ve ilk dört aym verilerinin. bunun gerçekleşeceğini gösterdiğini belirtti.