Katalog

2 2 IVttYB 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishabfo cumhuriyet.com.tr 11 At'.antik'in iki yakası arasındaki görüş aynlıklan, ABD Başkanı'nın ziyareti öncesinde su yüzüne çıktı Bush Avrapa'da terleyecek ABD Başkanı'nın 6 günlük turunun ilk ayağı 3erlin. Ziyaret sırasıijda Irak, Ortadoğu, çevre ve ticaret başta olmak üzere iki kıta arasındaki sorunlu başlıklar masaya yatınlıyor. Dış Haberler Senisi - ABD Başkanı G«orge\Y. Bush'un A\Tupa ziyareti, iki kıta arasındaki tartışmalann derinleş- tigi bir ddnemde bugün başlıyor. Bush. Almanya, Rusya, Fransa ve Italya'yı kapsayan 6 günlük turu çer- çevesinde bu akşam önce Berlin'e gi- diyor. Berlin'de lObinpolis, ABD'nin politikalannı protesto eden on binler- ce göstencı içın seferber oldu. Bu gösteriler aynı zamanda Avrupa başkentlerinden Bush yönetimine yö- neltilen eieştirileri de yansıtıyor. Avru- pa, ABD Başkanı'nın, Israil Başbaka- nı Arid Şaron'a verdiği desteğı büyük ölçüde eleştiriyor. Ingiltere dışında, Irak'a yeni bir saldınya da karşı çıkı- yor. "Teröre karşı sürdürülen mücade- lenin" da>andığı Bush doktrinıyle İran, Irak ve Kuzey Kore için kullanılan "şer ekse- ni'' tanımı da Avrupa başkentlerinde paylaşıl- mıyor. Fransa Dışişleri Bakanı Hubert Vedrine ABD'nin duruşunu indirgemeci olarak tanım- larken Almanya, ABD'yi Avrupalı müttefikle- uydu" gibi görmemesi konusunda uyar- Arüeıisplatze stattKrieaseinsatze BERLİN'DE ABD PROTESTOSU - ABD Başkanı George Bush'un Almanya ziyereti öncesi Berlin'de yaklaşık 20 bin kişi toplanarak protesto dii/enlcdi. Bush'un Kyoto anlaşmasını imzalamamasını protesto eden göstericiler üzerterinde "Afganistan ve lrak'a saldırma", "Sa\aş dıişkünii Bush" yazan pankartlar taşıdılar ( Fotoğraf: REUTERS) nnı mışh. ABD Başkanı'nın A\Tupa*yı kızdıran di- ğer kararlan da şöyle: Sera etkisine yol açan gaz- lann salınımını azaltılmasını öngören Kyoto Protokolü'nden çekilmesi, Uluslararası Ceza Mahkemesi'yle işbirliğini reddetmesi, bıyolo- jik ve kimyasal silahlarla ilgili anlaşmalara ya- naşmaması, ABD'de ölüm cezasının uygulan- ması gibi farklıhklar, ve ithal çeliğe getirdiği yüzde 30'luk vergi. ABD ise Avrupa'nm savunma harcamalan- nı arttırmamasından, dış politikada tek ses ola- mamasından ve Ingiltere dışında teröre karşı mü- cadeleye yeterince bağlı olmamasından rahat- sızlık duyuyor. ABDnin Avrupa'daki sadık müttefikı Ingil- tere'nin Başbakanı Tony Blair de Bush'un zi- yareti öncesinde Times gazetesine verdiği de- meçte, "ArJantik'in her iki tarannda. Avnıpa ve Amerika'yi birbirinden ayn düşürmek isteyen kişuerher zaman olacak" dedi. Bush'un Avru- palı liderlerle ilişkilerinin ıyi olduğu- nu savunan Blair, Amerikan karşıtla- rını hedef alarak "Bence, ABD'nin ko- numuyia ilgili olarak kıskançhk için- deler ve Amerikan kültürünün Avru- pa kültürüne egemen olmasından en- dişe ediyorlar. Bunun vanında. .\BD bir süper güç ve üstün olan her kişi, her zaman biraz tepki toplar" dedı. Irak konusunda Almanya \ı iknaya çalışacak ABD'nin Irak konusunda iknaya çalışacağı Almanya'nın Dışişleri Ba- kanı Joschka Fischer, Amerikan yöne- timinin politikasınm tartışmalara yol açtığına işaret ederken "Ancak ABD, 21. yüzyıldaki banş ve istikrann en önemh* sürunlanndan birini de ohıştu- nıyor" dedi. Fischer, bazı farklı görüşlerin "At- lantik ötesi bir uçuruma dönüşmeme- si gerektiguıi" söyledi. Bush, yann Almanya Cumhurbas- kanı Johannes Rau. Başbakan Gerhard Schröder ıle görüşerek ve federal mec- lıs Reıchstag'da konuşma yapacak. Bush, ayra gün akşam saatlerinde Mos- kova'ya gıdecek. Başkent Berlin'de dün Birlık 90 Ye- şiller Partısi. Demokratık Sosyalızm Partisı (PDS) ve "Barış Ekseni" adlı dernek, ABD'nin "savaş poHtikasını" protesto etmek için göstenler düzenlediler. Çevreci örgüt Gre- enpeace (Yeşil banş) militanlan da, Fransa"nın kuzeyindeki Notre Dame de Gravenchon'da, Kyoto Protokolü'nü imzalamayı reddeden ABD'yi protesto etmek amacıyla uluslararası petrokimya şirketi ExxonMobil'in tesislerini ablukaya aldı. İBDTERÖRRAPORU Türkiye Çeçenlere yumuşak İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDAN BU YANA AVRUPA ABD İLİŞKİLERİ ALPERBALLI (f)fr 0Orta ($)Zayıf ^ 1 9 4 5 Yalta Konferansı: Roosevelt v ~ y ve Stalın Avrupa'yı farklı etkı alanlanna boldüler. /&Nİ947 Marshall Planı: ABD ^J^Avrupa'nın savaş sonrası yenıden inşası içın milyonlarca dolar yardım yaptı. VVASHİNGTON -ABD Dışişleri Bakanlığı'nın "2001 yılı terörizm" raporunda, PKK, DHKP-C ve Hizbul- lah'ın geriletilmesine karşın halen öldürücü saldınlar dü- zenleme kapasitesinin bulun- duğu vurgulandı. Raporda. sadece 2001 yılı gelişmeleri- ni kapsadığı için, teror örgü- tü PKK'nın adını KADEK olarak değiştirdiğine yer ve- nlmedı. ABD raporunda, "Türkrye'nin mahkeme sis- temi, Çeçen destekçisi terö- ristlere karşı, göreceK olarak yumuşak" saptamasında bu- lunuldu. ABD Dışişleri Bakanlı- ğı'nın dün akşam açıkladığı 2001 dünya terör raporunda, 2001 'in 11 Eylül saldınlan yüzünden dünyada en kanlı te- rör yılı olduğu bildirildi. Raporda, îran, Irak, Suri- ye, Libya, Sudan, Küba ve Kuzey Kore'nın terorizmi des- teklemeye devam eden ülke- ler olduğu da ileri sürüldü. Uluslararası terör hareketle- rini destekleyen ülkelerin ba- şında Iran'ın geldiği kayde- dilen rapora göre, Libya ve Sudan ise, terör örgütlerin- den uzak durmaya çalışan bir sörüntü venyor. " Raporun "Türkrye" bölü- münde, Türkıye'nin. kendi topraklannda ise iki en etkin terörist örgüt olarak nitele- nen DHKP-C ve Türk Hızbul- lahı 'na karşı mücadele verdi- ği anlatıldı.Raporda, terör ör- gütü PKK'nın elebaşı Abdul- khÖcalan ın. yakalanışından sonra PKK'nın, Batı Avru- pada "halkla ihşkfler" faalı- yetlerinı yoğunlaştırdığı be- İırtıldi. ABD raporunda, PKK'nin, "sernfldan" adı ve- nlen ve ayaklanma anlamına gelen bir safhaya geçtiği, bu çerçevede, "Avrupa'daki PKK üyelerinin açıkça Kürt kimliklerini ve PKK ile bağ- bnnlanmkabul ettikleri,'" ıfa- deleri kullanıldı. ABD rapo- runda, yaklaşık 4 ıla 5 bin PKK militanının şu sırada Kuzey Irak'ta bulunduğu ve PKK'nin, Türkiye ile Avru- pa'da birçok sempatızanmın bulunduğu belirtildi Ameri- kan Dışişleri Bakanlığı'ndan Büyükelçi FrancisTaylor, ra- porun 2001 yılına ait olması nedeniyle KADEK'in yeral- madığına dikkat çekti. (J) 1949 NATO kuruldu. /Sf 1950 Kore Savaşı: Ikinci Dünya ^*^Savaşı ndan sonra ABD ve Avrupa ordulan ilk kez birlikte savaşa gırdı. 1955 Zirvesi: Bsenhovver ve Hruşov Cenevre'de 1945'teki Potsdam Zirvesi'nden sonraki ilk buluşmayı gerçekleştırdiler. /» 1956 Süveyş Sorunu: 'I'ABD, Ingiliz ve Fransızlann Mısır ve Süveyş Kanalı'nı ışgaline karşı çıktı. l^fc 1963 Kennedy'nin konuşması: vt-JFK'nin "Ben bir Berlinli'yim" konuşması ABD ve Avrupa arasındaki gOçiü dayanışmayı sergiledi. NATO rahatsızlığı: Fransa ^Î^NATO'nun birteşık komutanlığından çekildi. /JN 1968 Vietnam Savaşı: Avrupa'da ^ f karşrtı göstenler oldu. /XM983 Nükleer tepkisi: Cruise ve ^ Pershing füzelennin Avrupa'ya gelışi yenı bir ABD karşıtı dalga yarattı. ©1989 Berlın Duvarı'nın yıkılışr. Sosyalizm çözüldü ve ABD Avrupadan askerı olarak çekildi. Körfez Savaşı: ABD ^onderliğindekı lrak'a yönetik savaşa Avrupa destek verdi. (X) 1992-95 Bosna Savaşı: Iç savaşın ^'nasıl sona erdıritece§ıyte ilgili Avrupa ve ABD arasında görüş aynlıklan çıktı. O 1 9 9 9 Kosova Savaşı: Kimi —^^gerginiikJer yaşanmasına rağmen ABD ve Avrupa ortak hareket etti. I BUSH DÖNEMİNDE ABD VE AVRUPA 1 NIN ARASI AÇILIYOR Ocak 2001 - George W. Bush iktidara geldı. Şubat 2001 - Avrupa Parlamentosu Echelon sısteminin ABD firmalan yaranna ticari ıstihbarat yapmasından duyduğu kaygılan açıkladı. Mart 2001 - ABD Kyoto protokolünden çekildi. Mayts 2001 - ABD Yıldız Savaşlan projesının ardılı olan Ulusal Savunma Sıstemı'ni kuıma konusunda kararlılığını beyan ettı. Haziran 2001 - Bush ilk yaptıgı Avrupa gezisınde yoğun eleştınler aldı. Aralık 2001 - Avrupa Acil Müdahate Gücü'nün "kısmen operasyone)' olacağı açıklandı. Ocak 2002 - Bush İran, Irak ve Kuzey Kore'yi "şer ekseni" ilan ettıği konuşmasını yapt. Mart 2002 - Avrupa ve ABD Israil saldınlarına dönük tavır konusunda anlaşamadı. Mayıs 2002 - ABD tanmsal destek fonlannı buyük olçüde arttıracağını açıkladı. ABD ve Rusya'nın imzalayacağı silah indirimi anlaşmasıyla ilgili farklı görüşler var, ama... Onlar artık stratejik müttefik Dış Haberier Servisi - ABD Başkanı George Bush'un 6 gün sürecek A\Tupa gezisin- de eski müttefiki A%Tupalılar- la kimi gerginlikler yaşarken Soğuk Savaş dönemindeki baş- düşmanı Rusya'da sıcak kar- şılanması bekleniyor. ABD Başkanı Bush ile Rus- ya Devlet Başkanı Yladimir Putin'in hafta sonunda ger- çekleştirecekleri dorukta. ül- keleri arasında yeni stratejik ilişkilerin başladığını ilan ede- cekleri bildirildi. Kremlin Sarayı Basın Söz- cüsü Aleksey Gromov, dün yaptığı açıklamada, Putin ve Bush'un, doruğun ilk aşama- sı olan Moskova'da Kremlin Sarayı'ndaki resmi görüşme- lerin ardından, cuma günü "İki Ülke Arasındaki Yeni Stratejik İüşkikr Bildirisi"ni ilan edeceğıni. aynca strate- jik silahlarda yeni indinmi öngören anlaşmayı ımzala- yacağını belirtti. Bu anlaşmayla iki ülkenin sahıp olduğu nükleer savaş başlıklannda gelecek on yıl içinde üçte iki oranında in- dırime gıdilmesi öngöriilü- yor. Ancak Rusya "da kimi çevrelerın, anlaşmanın sa- • Bush'un Moskova ziyareti sırasuıda 'iki Ülke Arasındaki Yeni Stratejik İlişkiler Bildirisi'nin ilan edilmesi bekleniyor. vaş başhklannın imhasını içer- memesi nedeniyle gerçekleş- tirilen indirimin "sanal" bir indirim olduğu yönünde eleş- tirileri bulunduğu bildiriliyor. Moskova, başından beri indi- rimin savaş başlıklannm im- ha edilmesini de kapsaması gerektiğinde ısrar ediyordu. "Tarihi" olarak nitelenen si- lah indirimi anlaşmasının Rus- ya tarafından gürültülü bir bi- çimde gündeme getirilmesinin gerçekte bir karşılığının olma- dığı ileri sürülüyor. Siyasi göz- lemciler Rusya'nın ABD kar- şısında hiçbır kazanım elde et- mediğini, ancak güçsüz konu- mu nedeniyle belirlenen çerçe- veyi kabullenmek zorunda kal- dığını vıırguluyorlar. Silah indirimi anlaşmasıyla ilgili olarak Brookings Ensti- tüsü'nden silahsızlanma uz- manı Ivo Daalder. u Bu anlaş- mayla Rusya'nın bir 'anlaş- ması oldu, biz ise istediğiıniz her şeyi elde ettik" diyor. Rus savunma uzmanı Pavel Felgenhauer ise "Askeri silah- sızlanma terminolojisine göre değerlendirecek olursak yeni anlaşma, boş bir kâğrt parça- suıdan öte bir şey değü" değer- lendirmesıni yapıyor ve anlaş- manın bir takviminin bulun- mamasını. savaş başhğının ta- nımının yapılmamasını ve pro- sedürlerin tarif edilmemesini avcısı Bush Küba. ABD Başkanı George Bush'un, "Havana'ya uyguladığı >apfınmlan yumuşatrnak için katı koşullar öne sürdüğü" konuşmasrvla Florida'da o> a\cılığı yapnğını ve Amerikaüların çoğunun görüşunö göz ardı cttiğini saMindu. Bush dünkü açıklamasında. "küba hükümeti, 2003 seçûnlerinin serbest ve adil olduğunu garantilemek için gerekli adımlan atarsa, serbest pazar temeünde reformlar yaparsa ancak o zaman iki ülke arasındaki ticaret ve seyahat yasağmı >umuşatnıası için ABD Kongresi ile çalışabilirim" demişti. Küba lideri Fidel Castro geçen hafta eski ABD başkanlanndan Jimrm Carter'ı ağıriamıştı. eleştınyor. Daha önceki silah indirimi anlaşmalannı (START) hatırlatan Felgenha- uer, 3 sayfa uzunluğunda olma- sı beklenen yeni anlaşmaya karşın 1991de görüşülen START-I Anlaşma'sının 750 sayfa olduğuna dikkat çekiyor. NATO da görüşülecek Bush ile Putin arasında ele alınması beklenen diğer ko- nulann Rusya-NATO ilişkile- ri ve terorizmle mücadele gi- bi başlıklar olduğu belirtili- yor. Bilindiği gibi Bush, Rus- ya'dan sonra Fransa'ya ve ardından Moskova'run ittifa- kın kararlarında söz sahibi ol- masını sağlayacak NATO- Rusya Konseyi'nin kurula- cağı Roma Doruğu için İtal- ya'ya gidecek. Bush"un. hafta sonu Pu- tin'in doğduğu kent olan St. Petersburgu ziyaret edece- ği ve zirvenin gevşek bir bi- çimde burada süreceği bildi- rildi. tki lider arasındaki ki- şisel yakınlaşmanın kimi so- runlann çözümüne katkısı olacağına inanılıyor. tki lide- rin, ekonomik ilişkilerin ge- liştirilmesi konusunda da adım atmalan belirtiliyor. SAYDAM YALÇIN DOGAN Türklerin İsviçne'de Muhteşem OylarıL. Yurtdışında yaşayan bizimkiler ya da göçmen Türkler, kendı köklerıni asla inkâretmıyor!.. Kim- lıklerini her fırsarta kanıtlıyor!.. Bir adım ötesı, ata- sozlerimizı doğrulamakta ustlerine yok!.. "Misafir misafiri sevmez, ev sahibi ikisini de sevmez" ya... işte, bu söze tam denk düşen bir uygulama, bir gerçek bundan kısa süre önce Isviçre'de yaşanıyor. Yabancılara kırmızı alarm Şu anda Avrupa'nm değtşik ülkelerinde ciddi bir yabancı düşmanlığı var. Bu duygu, kendisini en net bıçimde, seçımlerde gösteriyor. Avrupa'da sağ yükseliyor. Bu yükselişte, bir, AB genışlemesinın; ıki, göçmen ve yabancı işçi sayı- sındaki artışın payı buyük. Çünku, Avrupa'nm bir- çok ülkesinde halk artık daha fazla göçmen ve ya- bancı ışçı görmek ıstemiyor. Sağ partiler, halktaki bu eğılimı yakalıyor. Sağın yukselmesinın temel nedeni bu. Avrupa'da ekmeklerını başkalarıylabölüşmeisteği, her geçen gün azalıyor. Buna farklı kültüryapılan, yaşama bi- çımleri ve özellıkle Avrupa'daki işsizlik eklendiğin- de, göçmenleri kendı ulkesinde görmek ıstemeyen Avrupalı sayısı lyiden iyiye artıyor. Avrupa'nm taşı toprağı altın devri, bizim gibi ül- keler için kırmızı alarm verıyor. Isviçre'de bir referandum Göçmenlerle ilgili olarak, Avrupa'nm bazı ülke- lerinde zaman zaman referandumagidiliyor. Hükü- metler, kendi halklanna soruyor. "Göçmen işçi sa- yısı sınırlansın mı" yönünde sorular. Bu tür bir referandum geçenlerde Isviçre'de yapı- lıyor. Referandumun somut sorusu, "Göçmen ve ya- bancı işçi sayısının yüzde yirmi ile sınırlanması- na taraftar mısınız, karşı mısınız" biçiminde. Isvıçre halkının çoğunluğu "Sınırlamak şu anda gereksizdir" diyor ve Isvıçre hükümeti de, buna pa- ralel olarak, göçmen sayısında herhangı bir sınırta- maya gitmıyor. Iyi, guzel!.. Hele de, bizim içın!.. 'Araplarla çoraplar mı gelecek?..' Referandumda, Isvıçre yurttaşhğını seçmiş olan göçmen ve işçi Türkler de sandığa gidiyor. Türk- ler nasıl oy kullanıyor?.. Müthiş: Göçmenlerin ve yabancı işçi sayısının sınır- lanması yönünde!.. isvıçrelıler, kendı ülkelerinde sınırlamayı yersiz bulurken, misafir Türkler sınıriamadanyana!.. Baş- kalarını ıstemiyorlar!.. Akıl almaz bir bencıllik ve ben merkezcilık!.. On- ların hakları var ya, başkalan aynı haktan neden ya- rarlansın?.. Orada yaşamak ve çalışmak ona çıkar sağlıyorya, bu yeter!.. Başkalarının yararlanması, ya ona zarar getırirse!.. Aslında, isviçre'de yaşayan Türklerle, burada ya- şayan bizler arasında ne fark var?.. Ömeğin, de- mokrasi, benim anladığım anlamda ve benim için varsa var, yoksa, gerisini tartışmak bile abes!.. Hiçbir hoşgorüsü. hıçbir tartışma adabı olma- yan, düşüncelerinden en küçük bir kuşku duyma- yan bir toplumun, Avrupa kapılarına dayanmış ço- cuklan onlar!.. "Araplarla çoraplar mı gelecek" diye küçüm- sedığıniz yenı göçmenlere, hayır, diyen oylannız ananızın ak sütü gibi helal olsun size!.. E-mail: ydoganfŞ cumhuriyet.com.tr Faks:0212 513 90 98 ABD'liler Irak için yürüyecek • AMMAN (AFP) -16 ABD'li, kanser hastası Iraklı çocuklara para toplamak ve olası bir ABD saldınsına dikkat çekmek amacıyla Irak çölünde "banş için yürüyüş" gerçekleştirecek. Irak'la dayanışma içın kurulan örgütün sözcüsü, ABD'lilerin 555 kilometrelik yürüyüşe cuma günü başlayacaklannı açıkladı. 6 gün sürecek yürüyüşle, "Uluslararası kamuojoı. ABD'nin gerçekleştirmeyı planladığı harekâtı önlemek için daha fazla gayret göstermeli" mesajı verilecek. B Kaide, Hamas, Hidndah toplantKi • VVASHINGTON (AA) - Amenkan ABC televizyonu, El Kaide, Hizbullah ve Hamas örgütlerine mensup liderlerin, aralanndaki farklılıklan rafa kaldırdıklannı ve mart sonlannda Lübnan'da gizli bir toplantı düzenledikleri bildirildi. .ABC, örgüt lıderlerinin, taktikler ve ortak faaliyet konulannı görüşmek üzere toplandıklannı belirterek toplanrının ABD, Ingiltere ve diğer hedeflere olası saldınlann habercisi olabıleceğinı öne sürdü. Cezayip'de dinci katliamı • CEZAYİR (AA) - Cezayir'de Islamcı militanlann iki ayn saldında 7 kişiyi öldürdükleri bildirildi. Le Matin gazetesi, 10 militanın öncekigün Beni Buklof dağlannda makineli silahlarla hükümet yanlısı milislere saldırarak, 4 kişiyi öldürdüğünü yazdı. Devlet radyosu ise başkent Cezayir'in 210 kilometre batısındaki Chlef eyaletinin Bukadir bölgesinde militanlann 3 çiftçıyı öldürdüğünü duyurdu. ANMA 1928-1980 SEVİNÇ ÖZCÜNER i ölümünün 22. yılında sevgi ve özlemle anıyoruz. AİLESİ ve DOSTLARI Not: 23 Mayıs 2002 tanhınde (yann) saat 11.00'de Zıncırlıkuyu'dakı mezan başında anılacaktır.