Katalog

2NİSAN2002SALI CUMHURİYET SAYFA JVLJJLJJ. LJjl. kultur@cumhuriyet.com.tr 13 Selim BirseVin iki farklı galeride 'Introspektifmsi başlığı altmda yer alan işleri bir cümleyi tamamlar gibi Nesnelerdiyannayolculuk rencere,Kaşık,A) NaJca,Yumak,Kemik OZLEMALTIAOK SefimBirseL 'tntrospektiT başlığı altında Maç- ka Sanat Galerisi'ndeki 'Bir Gönne Mesafesüı- den' ve Galen Apel'deki \Nesneler Âlemine ve Başka Diyarlara' sergıleriyle kapsamlı bir çalış- malar bütünü sunuyor. Sergilerin iki galeride iç içe sunuJması, bir cümJeyi tamamlamak gıbi Se- lim Bırsel'egöre. 'Birgörmemesafesinden,nes- nelerâlemineve başka diyarlara.' İntrospektif baş- lığı ise 'retrospektiFe alternatıf olarak, sanatçı- nın geriye değıl, ileriye, kendi içine bakması ge- rekJiliğini vurguluyor. Maçka'daki işi, Birselin bugüne dek yaptığı çalışmalann özünü ortaya koyan özet bir çaJışma olarak nitelendirilebilir. Birsel, enbaştagalerinin cam kapılannı mavi ambalaj kâğıtlanyla kapla- yarak başlamış kendi mekânını yaratmaya. Giriş- te, galerinın her iki tarafından da izlenebilen bir videoprojeksiyon, Replikas'ın 'Tabu'parçasının arayışİannı gösteriyor. Bir görme mesafesinden • Selim Birsel, 'întrospektif başlığı ile 'retrospektif e alternatif olarak sanatçının geriye değil, ileriye, kendi içine bakması gerekliliğini vurguluyor. 'Tabu'yu izledikten sonra, arka bölümde -geçit- te- yine Birsel'in daha önce farklı biçımde ve za- manlarda sergilediği işlerimn değişık birkurulu- şunu görüyoruz. Daha önce Ankara Gan 'nda ser- gilenmiş 'Kurşun Uykusu' ve yine Birsel'in kul- landıği diğer nesnelerden oluşuyor arka bölüm. Birsel, Maçka'daki işinı 'tümden bir bakabilme- yi, görebilmeyi, bir miyobun baloşını anlatan' bir çalışma olarak tanımlıyor. "Reptikas'ı izliyorum. hakkmda çıkan her şeyi toplamaya çalışıyonım. bir ne\i bir arşh oluşruruyorum. Bazı zamanlar Replikas'ın çahşma ve müzik yapma yöntemi, be- nim işyapma yöntemimeyakın bir süreçiçindege- lişiyor. Onlar bir ses, bir Gnı, bir melodi anyoriar; ben ise bir görünfü ve bir form amorum. Bu vi- deo, Repfikas'm parçasuuaramaJardönemi. Ara- mak,denemek, hatayapmak ve>inearamak, doğ- ru melodiye veya doğru forma ulaşabilmek için yol almak. Bir miyobun baJaşı en samimi bakışör, çünkü gözlerini lâsar ve görmeye çahşır, göriintü- Galeri Apei'deki sergi ise 'Bir Görme Mesafe- sinden'in bir açılımı niteliğinde. Eskiden bir ev olan galerinın giriş katının kiler olarak kullanıl- ması Birsel'in bürün işlennden izler taşıyan nes- nelen -tebeşir, çanak. kaşık, top, sıiah, ayakkabı, tencere- bir kitaphkta bir araya toplamasmı sağlamış. Ost katta ise Birsel'in farklı mekânlar- da sergilediği 'ÇahOkulu', 'Hayata Bağlanmak'. Bannak", 'Bu Akşam Evde Vemek Yok\ Bana BirEvÇiz' gibi işleri yer alıyor. Yaptığı ışlerin ger- çekleşme süreci, ashnda düşüncenin geçirdiği de- ğişikJikler, rastlantılardan ve rastlantılann doğur- duğu çağnşımJardan oluşuyor. Yaptığı işlere seyir- cinin dahil olması, dokunabilmesi ya da işle oyun oynayabilmesi ve kendisini oraya yansıtabilmesi önemli Birsel için. Yaşamını, yaşamın içindeki ın- ce aynntılan nesneler üzerinden dillendirirken bu içsel durumu seyırcinin katılımıyla da zenginleşti- riyor. Bireysel veriler, sosyolojik çözümiemelere, herkesin kendi dünyasına, dünyasındaki nesnele- rin imge yükJerine dönüşüyor. Yaşamımızda yer alan nesnelerin yaşannsı, yaşanhrruzla özdeşleşi- yor. Bu durumda her nesne bir sanat nesnesine dö- nüşebiliyor. H Bizlerinsan olarak, ashndadünyanın en güzel yaraülmış sanat eserterrviz. tıkır üJor işle- yen ve düşünen bir makine. Nasıl insanoğlu olarak bir dogum - vaşam - öJünı sürecimiz \arsa. derinin, ahşabın da geçirdiği bir süreç var. Nesnelerin yaşa- dığına, bir yaşanbsı olduğuna inamyonım.** (Sergi 7Nisan 'a dek GaleriApel, 27Nisan 'adek Maçka Sanat Galerisi 'nde. 0 212 292 72 36 - 0 212240802i) Sevincin, acının, haksızlığa karşı oluşım, şakanın ve yaşamı anlamlı kılmanm şairi: Halfdan Rasmussen Kendisi gitti, ABC'si kaldı yâdiğârHÜSE\TN DUYGU Danimarka'daki bütün çocuk- lann ve çocukluğunu unutmamış olan bütün yetışkinlerin şiirleri- nin pek çoğunu nerdeyse ezbere bildiğı Danımarkalı yazar Half- dan Rasmussen 87 yaşında öldü. Halfdan Rasmussen, sevincin, acının, haksızhğa karşı oluşun, şakanın ve yaşamı anlamlı kıl- manın şairidir. Şiirlerini çocuklar, yetişkinler, büyük çocuklar ve çocuksu yetişkinler için yazdı. Birişçi ailesinden gelen ozan, ge- çim sıkıntısı yüzünden 14 yaşın- da okuldan aynlır. Kopenhag'da- ki çeşitli işyerlerinde çalışır. Bu- laşıkçılık. hastane berberhği vb. işleryapar. Gençlikyıllan yan aç yan tok geçer. Daha o yıllarda, benzeri binlerce yoksul ve umut- suz genç gibi tavan aralarının, so- kaklann, yoksullann karnını do- yurduğu aşevlerinın ve polis ka- rakollannın acımasız gerçeğini tanımış olur. Bu yıllan bir anı ki- Kapınm anh soğuktu ve ıssran Kopenhag'da bir sokakta. Ama bir anlam kazandı yaşanun dahatanoııadan ölümün erincüıl 1941 yıhnda yazdığı ".4skerya dalnsan*k]tabındaki şıırlerinde, kişisel sorunlann yennı toplum- sal sorunlar ve politik düşler al- mıştır. Anlamlı bir yaşamı ve in- sancıl deferleri, güncel yaşamla karşılaştırmaya girişir bu şiirler- de. Birlikte olmaktan, çoğunluğu oluşturmaktan alacağı gücün bi- linciyle sorunlann temeline iner: "Aradık en derin anlammı yaşamın üşümüş ve nasırfa eDerle sanknk Danimarkalı yazar Halfdan Rasmussen 3 Mart 'ta, 84 yaşında yaşama veda etti. taöında 'somı ohnayan, karanhk ginler' olarak tanımlar. Halfdan Rasmussen, bir süre Rjskilde Işçi Okulu ile Helsingör Hilk Okulu'na gider. Kendi so- kac deneyimlerinden ve yaşam k?/gasından esinlenerek, sokak çccuklanrun sorunlannı dile ge- tiKn şiirler yazar. Kjpenhaglı yoldaşa». L937'de yazdıklanysa, daha çot, yaşadıgS dönemi eleştiren şi- Irtrdir: 'Esirlerin Şarkısı', 'Bi- âa tspamol Yoldaş'. 'Peygam- belere Güle Gük', 'Özgürlük ÖJemi', 'DünyaSenin' vb... Ço- :ıduğunu ve gençliğini birlikte *e.irdi|i Kopenhaglı bir yoldaşı- ıı'spanya Iç Savaşı'nda yitirin- :e duygulannı 'Sen .4rtık Yaşa- irBrsunî' şiirinde dile getirir: <ıpenhag'da bir sokakta »iraviu kapısımn ardında geçir- İDgünlermL r/ »a>alnız, yaşam yorgunu ve joir şeye inanamayacak denli. 1940'h yıllaruı sonunda Dani- marka'da iyice tanınır artık. Bü- tün yapıtlannda yaşamı, anlamlı bir yaşamı savunmaktadır. Kor- kunun yerini umut ahnıştır. "Bir gün konuşmaya başladığında sen, sesinin riöni ben olacagun" der. Korkunun yenilebileceğini bir şi- irinde şöyle dile getirir: Negaripşey dinlenmis ve güven içinde dolaşabilmek. Negarçşey hiçkızmadan anabilnıek karanbğL Tanımadıgını bir sevinçle başladı bugün. Korkmadan gireceğim yanna. Şiirlerinde sık sık insan, ya- şam, ağaç, çocuk, se\gi, gelişme ve dayanışma kavramlarını işler: Buhışacakar agacın ışıgı ile çocuğun inancı, yüreğin aüsı sona ermeden. Andersen'den sonra Dani- marka'nın en tanmmış çocuk kitabı yazandır. 1942'deki ilk kitabı "ImparatorNaesegnusüe DevDemirci'den 1996 yılına ka- dar 16 çocuk kitabı yazımştır. Çocuğu ciddiye aiıp, onun dün- yayı algüamasuıa ve dilsel geliş- mesine katkı saglamaM amaçla- mıştır. Hepsi de resimlenmiş olan bu kitaplardan kuşaklar boyanca okunanlar arasında HaJfdan'm ABC'si (Şiirlerle al- fabe kitabı), Andante Teyze, Uzun Bo>1u Peter Maden, Kü- çük Afacan Frederik, Küçük Tulumba Domuz, Hokus Pokus başbcalandır. Yapıtlan Danimarka'da kolay unutulmayacak bu ozanın çocuk şiirlerinden biri şöyle: Çocuklar İçin Tekerieme En ku\Aetii adamı dünyanın taşı>abilir suavgınnı dişlerh le, kaldırabilir tramvayı ra\ lartlan, aUoş tutabilir o anda eDeri>1e. Ne var Id bir çiçek yaratamaz, maviye bovavamaz gökyüzûnü, sütdişi bağışlayamaz kızkardeşime ehnden gebnez bunlar ku\"\etii adannnf Halfdan Rasmussen 3 Mart 2002'de yaşama veda etti. Dedik ya, 'kendi gitti ABC'si kaldı ya- digâr." Miller Clubeer Tour'dan Mercan Dede Secret Tribe 2002 \liDer Genuie Draft Mercan Dedenin 'Secret Tribe 2002' adh projesini 16 Nisan-23 Nisan tarihleri arasında, 7 ilde müzikseverlerle buluşturacak.'Secret Tribe' projesi, Türkij'e rurnesi öncesinde ise 9-13 Nisan tarihlerinde Fransa, HoHanda ve Almanya'ya gidecek Kültür Servisi - Miller Genuine Draft, ünü hızla uluslararası müzik dünya- sına yayılan Mercan De- de'nin 'SecretTribe2002' adh projesini 16 Nisan-23 Nisan tarihJeri arasında, 7 ilde müzikseverlerle bu- Iuşturacak. Bursa, Eski- şehir, Ankara, Istanbul, Izmir, Adana ve Mer- sin'de gerçekleştirilecek, Hüsnü Şenlendirici'nin (klarnet) konuk sanatçı olarak katılacağı Mercan Dede 'SecretTribe'proje- sinde, bir öğrenme süre- cınden ziyade, bir yaşam ifadesi olarak ele alınan 'sır' teması Mercan De- de, Hcıgh Marsh (elektro keman, elektronik sesler), Scott Russei (perküsyon, davul, elektronik sesler, vokal), Göksel Baktagir (kanun), tzzet Kızıl'ın (darbuka, tabla)konserle- riyle müzığe dökülecek ve Mira Burke'nin dans- lanyla renklenecek. Or- ganizasyonunu Pozitif 'in gerçekleştirdiği Mercan Dede 'Secret Tribe'proje- si, Türkiye turnesi önce- sinde ise 9-13 Nisan ta- rihJerinde Fransa, Hollan- da ve Almanya'ya gide- cek. Mercan Dede turne dışında ise diğer künligi DJ Arkm AJDen olarak \z- mir ve Istanbul'da çeşitli DJ'lik seminerleri vere- cek. Geçen yıl Akbank 11. Caz Festivali, Montre- al Uluslararası Caz Festi- vali gibi etkinliklere de- ğişik projeleriyle konuk, birbirinden oldukça fark- lı sanatçı kimliklerini ay- nı potada ustaca eritmeyi başaran, ney, bendir ve vokal sanatçısı olarak Do- ğu'ya özgü Sufı müziği- nin ilahi geleneğini çag- daş müziğin tmılanyla harmanlayarak eski ile yeniyi, Doğu ile Batı'yı birleştirdiği eşi bulunmaz bir müziğe imzasını atı- yor. Mercan Dede. 'Secret Tribe'projesi için "Aşk'a, sevgi've ve nese'ye giden yoldaİd bir buluşmanın hikâyesidir Secret Tribe. Her biri kendine ait fark- lıyoDarda,ama aynıhede- fe doğnı giden dostlann soluklandıklan,kendi aşk hikâyelerini değil aşkın kendilerindeki yansıma- lannı müağin aynasuıda yansıtan samimi sohbetin adKür. 'Sır' bir öğrenme sürecinden zrvade, bir ya- şama sürecinin ifadesidir. 'Sır'm kaibi, ruh bederü- nin içinde atar ve astanda her kalpadşı bize ulaştna- ya, dokunmava çahşan Suiar Kabilesi'nin eşsiz sahibinin mükenımd rit- mini taşır bize. Sır' ne dinlenirne deduvıılur. an- cak yaşanjr ve hayaümız- dakitümvetek'sır' birim kendi gönlümüzde bize seslennıeye, dokunmava çahşan sevgUimizin sö\1e- diği, yani bizim öz sun- mızdır. Secret Tribe 'ıya dinlejebiKrsiniz ya da 'Secret Tribe'm ritminde kendi gönlünüze açılan 'sır' kapısımaralayabilir- siniz, tercih size aittir" diyor. Toplumsal Ta Kültür Servisi - Tarih Vakfı'nın hem geniş kitlelere tarihi sevdirmek hem de kendi alternatif tarihçilik anlayışını yansırmak için yayımladığı Toplumsal Tarih dergısinin nisan sayısı çıktı. Dergının 100. sayısının dosya konusu. Türkiye "nin gündemindeki sorunlardan biri olan 'Tarihi Silahsızlandırmak: Çağdaş Bir Tarih Eğitimi'. Dosya kapsamında, eğitimle güvenlik kavramlannın bırbiriyle ilişkisi, şoven, milliyetçi bir tarih anlayışmın ders kitaplanna yansıması, Osmanh'dan Cumhuriyet'e tarih dersinin 0. sayısında evrimi, Avrupa ile olan ilişkilerimizin bize bu konuda ne gibi yükümlülükJer getirdiği ile ilgili yazılar yer alıyor. Ilhan Tekeli'nin konuyla ilgili başyazısının yanı sıra, 'Yaratıcı ve Çağdaş Bir Tarih Eğitimi Için'adındaki 36 sayfalık broşürü, derginin ücretsiz eki olarak dağıtılacak. Dergide, aynca, Orhan SiBer tarafından hazırlanıp Tarih Vakfı Yönetim Kurulu tarafından onaylanan ve ilgili rüm kuruluş ve komısyonlara sunulan 'Tarih Eğitimi Strateji Raporu' Tarih Vakfı'nın ilk ve ortaöğretimde tarih eğitimi ve ders kitaplan konusunda yaptığı çalışmalann ana sonuçlannı içeren bir yazı da bulunuyor. Klasikten Moderne Türk ŞiiPi' • Kültür Servisi - Gönül Paçacı'nın besteleriyle 'Klasikten Moderne Türk Şiiri' Solistler Geçidi konseri, 4 Nisan Perşembe günü saat 20.00'de Koç Allianz Oditoryumu'nda dinlenebilir. Projede, Istanbul Ünıversitesi Devlet Konservatuvan Türk Müziği Icra Heyeti "nde sanatçı öğretim elemanı, Boğaziçi Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü'nde de öğretim görevlisi olan Paçacı'nın Ziya Paşa. Fitnat ve Leyla hanımlar, Abdülhak Hâmit Tarhan, Neyzen Tevfik, Yahya Kemal Beyatlı, Ahmet Haşim, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Hamdi Tanpınar, Salah Birsel, Fuat Bayramoğlu, Fazıl Hüsnü Dağlarca. Attilâ Ilhan, Hilmi Yavuz, Mustafa Tahralı ve Yılmaz Karakoyunlu'nun şiirlerinden yaptığı besteler yer alıyor. Konsere Inci Çayırlı. Recep Birgit, Leonidas Asteris, Nilay Yılmaz, Çiğdem Kırömeroğlu solist olarak, Göksel Baktagir (kanun), Yurdal Tokcan (ut), Emrullah Şengüller (viyolonsel), Neva Özgen (kemençe), Fatih Ovalı (tambur), Burcu K. Sönmez (ney), Serdar Bişiren (vurmalı çalgılar) saz ekibi olarak katılacaklar. (0 216 556 60 80) Kıpım Kîlîsesi'nde barok müzîk konseri • Kültür Servisi - Preklasik Oda Müziği Topluluğu, yarın (3 Nisan) saat 19.00'da 'Kınm' Kilisesi'nde bir barok müzik konseri verecek. Blokflüt, flüt, keman ve çembalodan oluşan topluluk, Telemann, Naudot, Cima, Bach ve Janitsch 'den parçalar seslendirecek. (0 212 266 51 64) Çizgi romanlar Sergi Odası'nda • Kültür Servisi - Zonguldak Sergi Odası'nda 1 Nisan'da başlayan karikatürist Mete Arif Tokmak'ın 'Şeytan Dürttü' başlıkh çizgi romanlar sergisi, 12 Nisan'a kadar devam edecek* 4O'ı aşkın çalışmanın yer aldığı serginin değerlendirmesi, 10 Nisan Çarşamba günü saat 17.30'da yapılacak. Yerel bir gazetede güncel karikatürler çizen Arif, TED Zonguldak Koleji Karikatür Kulübü'nde bilgilerini öğrencilerle paylaşıyor. (0 572 252 17 59) BUGÜN • tŞ SANAT'ta saat 19.30'da 'Asiaminor' konseri. (Biletix: 0 216 454 15 55) • MAYA'da saat 20.30'da 'SihirK Sab - 5 tBüz>x)nist 5 Gösteri'. (0 212 252 74 52) • NÂZIM KÜLTÜREVİ'nde saat 18 30 da Dziga Vertov'un 'Fflm Kamerah Adam' filminin gösterimi. (0 212 245 04 81) • BABYLON'da saat 21.30'da 'Düş Sokağı Sakinleri'nin konseri. (0 212 292 73 68) • BEKSAV'da saat 15.00'te 'Sonatine', saat 17.30'da 'Kikujiro'nun Yaa', saat 19.30'da 'Hana-Bi' filmlerinin gösterimi. (0 216 349 91 55) • AKM'de saat 20.00'de Istanbul Devlet Opera ve Balesi'nin 'La Boheme' adh operası. (0 212 251 56 00) • tFSAK'ta saat 15.00'te AMred Hitchcock'un 'Öiüm Korkusu' filminin göstenmi. (0 212 292 42 01) M JAZZ CAFE'de saat 22.30'da Serve CoM'un konseri. (0 212 245 05 16) • YAPI KREDt KÜLTÜR MERKEZÎ'nde 'Sah Toplanölan' başlığı altında saat 18.30'da Turhan Selçuk'un söyleşisi. (0 212 252 47 00) GENÇLİK VE SİNEMA SENLİCİ'NDE BUCÜN • AKM'de saat 14.00'te 'Gouıine ve Tîlki Kuyruğu', saat 16.30'da 'Oyun', saat 19.30'da 'Zıkkunm Kökü' filmlerinin gösterimi. (0 212 251 56 00) • BİLGÎ ÜNTVERSfTESİ nde saat 11.OO'de 'GençlikFilmi IVedir?' konulu panel, saat 19.30'da 'Danteffi Siestaiar' fibninin gösterimi. (0 212 293 50 10) M TARIK ZAFER TÜNAYA KÜLTÜR MERKEZÎ'nde saat 14.00, 16.30, 19.30'da 'Kusursuz Çember' filminin gösterimi. (0 212 317 77 00)