Katalog

Cumhuriyet İnthaı Sahibi: CUMHURÎYET VAKFI aana tLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmenr. İbrahim Istihbarat: Cengiz Vıldınm • Ekonomı Özlem Yü- Yayın Kurulu: İlhanSeK;uk(Ba>- Ankara Temsilcisi: Mustafa Balbav AtaturkBulvanNo: Müessese Müdürü Erol REKLAM: F.M. Ltd. şti. • Genel YıMız • Yazıişleri Müdürü: Saflm ~ ' ^ " ' " " " • - -. ^ • •_....•.__ . .- ., ~ . , , . , . . „ ^ , ...,,„,„ _. ^ . . . « . , , • - . _ Alpaslan • Sorumlu Müdür: Fikret İlkiz • Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara zak • Kültür: Egemen Berköz • Spor. Abdülka- kaıi).EmreKongar(Daıuşmanl. 125, Kat 4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 O hatı, Erkut • Koordinatör. Mudür Günrin dir Yücelman • Makaleler. Sami Karaören • Orhan Erinç, Hikmet Çetin- Faks 4195027©tzmirTemsilcisi:SerdarKızık.H.Zİya Düzeltme. Abdullah Yazıcı • Bilgı-Belae: Edibe ka\ a, Şükran Soner. İbrahim BK 1352 S. 2 3 Tel 4411220. Faks 4419117 #Adana - , - Buğra • Yurt Haberlen: Mehmet Faraç • Avrupa Yıİdız, Orhan Bursalı. Musta- Temsilcisi. Çetin \ iğenoğiu, lnönüCd. 119S.No:l Kat:l. Idare. Hiisejin Gürer Çetin Erduran Tel. 0212 514 07 53- Ahmet Korulsan # Mu- Reha hııman • Genel Mûdur'ı rd. hasebe: Bülent ^'ener0 Se\da Çoban • Fınansman Müdürü fa Balbav, Hakan Kara. Ç ğğ Tel:363 12 11, Faks: 363 12 15 • Satış: Fazilet Kuza 513 8460-61. Faks:0212513 8463 YlyımUyan: Yeıu Gûn Haber Ajansı Basın ve Yayıncıhk A.Ş. B»sta: Sabah Yavıncıhk A.Ş. TüAocagı Cad. 39 41 Cagaloğlu 34334 Uunbul PK. 246 - Sırkecı >44?5 Istanbui Tel (0212)51205 05(20 ha! Faks: 10 212) 513 85 95 19NÎSAN20O2 lmsak: 4.37 Güneş:6.13 Ögle: 13.11 Ikindi: 16.53 Akşam: 19.55 Yatsı: 21.23 gençkız I NT\VYORK(AA)- ABD'nın " eyaletini kıpsayan 300 milyon ck>lan aşan ikramiyeli lctoyu kazananlardan bıinın. ilk kez bilet alan bı genç kız olduğu bJdirildi. Georgia eyaletinde oturan Erika Greene adlı 20 yaşındaki talıhlının 58 milyon 938 bn 743 dolar alacağı belirtildi. Bu miktardan yaklaşık üçte bir oranında vergi kesilecek. Erika Greene, çekilişe 2 saat kala cebinde kalan lı> dolaria lOlotobıletı satın aldığvnı ve bılgisayar aracıhğıyla oynadıgı kupona ikramiye vurduğunu ifadeetti. Eşcinseller • İSTANBUL(ANKA) -Eşcinseller, buyıl sekizincisi gerçekleşecek olan 'Türkiye Eşcinseller Buluşması' için başkent Ankara'yı seçti. Eşcinseller. 'Baharankara 2002' buluşmasında yaşamlarını ve mücadelelerini ilgilendiren konulan tartışacaklar. Bu yılki toplantılann ana başlığıru, "Neye karşı, nasıl mücadele" oluşturuyor. Eşcinseller güvenlik gerekçesiyle toplantılann yapılacağı yerleri açıklamıyorlar. Eyli erkekterin kötü alışkanbğı • EDİRNE(AA)- Edirne Emniyet Müdür Yardımcısı Ali Osman Kahya, Türkiye'de uyuşturucu kullanan evli erkek sayısının, bekâr ve kadınlara oranla daha fazla olduğunu savundu. Kahya. "Bu durum ülkede uyuşturucu madde kaçakçılığına kanşan kişiler açısından da paralellik gösteriyor. Yani uyuşturucu madde kaçakçılığını yapanlar da evli erkeklerden oluşuyor" dedi. Bisikletle dünya rekomı • PARİS(AA)-Fransız bisikletçi Hugues Richard, Eyfel Kulesi'nin zemininden ilk seviyesıne kadar olan 747 basamağı bisikletiyle 19 dakika4 saniyede çıkarak yeni bir dünya rekoru kırdı. Girişiminde 7.9 kiloluk bir dağ bisikleti kullanan Richard, 1998'deaynı mesafeyi 36 dakika 26 saniyede almıştı. Eyfel Kulesi'nde 3 seviye bulunuyor. "Göreviıniz Tehlike 3' • LOS ANGELES (AA) - Amerikah aktör Tom Cruise, 'Görevimiz Tehlike" filminin üçüncüsünde de rol ahyor. Holrywood Reporter gazetesi, 'Görevimiz Tehlike 3'ü halen 'The Panic Room' adh filmi sinemalarda gösterilen David Fincher'in çekeceğini yazdı. Yeni sallanma yöntemi • YVASHINGTON (AA) - ABD'de 7 yaşmdaki bir çocuk, salıncakta kendi gelıştırdiği sağa sola sallanma yöntemınin patentini aldı. "tkı zincirlı standart bir salıncakta, zincirleri sırayla çekerek sağa sola sallanma" yöntemınin patentini alan Minnesotalı Steven Olson adlı çocuk, bundan sonra bu yöntemi izinsiz kullanan arkadaşlannı dava edebilecek. 'Sır Çocuklar' adlı filmde büyük şehirlerin yuttuğu insanların dramı büyüteç altına alınıyor SokağınsırlarıaçığaçıkıyorHaber Merkea - Türkiye'de, sokaklarda yaşayan binlerce çocuk kısa bir süre öncesine kadar hep görmezden gelindi. Büyük kentlerin bu acı gerçeğine birçoğumuz sırtımızı döndük. Sokak çocuklan ya kötü bir olaya kanştığında ya da bir tanesı soğuk kış günlerinde donarak yaşamını yitirdiğinde aklımıza geldi. O zaman tiner çeken, bally kullanan bu çocuklar hakkında açık oturumlar düzenlendi, sosyolog ve psikologlardan görüşkr almdı, hatta yardım . v kampanyalan başlatıldı / / \ ' Artık sokakta yaşayan ( I \ veadı 'sokak V I j çocuklan'na çıkmış bu insanlan kimse görmezden gelerruyor, çünkü sayılan epey arttı. Ve film yaprmcılan da kollan sıvadılar. Sokakta yaşayan çocuklar üzerine 8 aylık bir gözlemin sonucu olan 'Sır Çocuklan' (Children Of Secret) adh filmin çekimlerine bu ay başlandı. Mehmet AK Alabora, Beyazıt Oztürk. 'Uçurtmayı Vurmasınlar'ın çocuk yıldızı Ozan Bilen. Nur Sürer gibi tanınmış oyunculann yanı sıra sınemanın genç kuşak yeteneklerinin de rol alacağı film Istanbui ve Adana'da çekiliyor. Yapım aşaması ve stüdyo efektlerinde ise Macaristan'la ortak çalışılıyor. Filme aynca, Umut Çocuklan Derneği Başkanı Yusuf Ahmet Kuka da destek veriyor. Bu yıl ıçinde Türkiye ve Avrupa sinemalannda gösterime girecek olan 'Sır ÇocuMan', 2003'te ulusal televizyon kanallannda gösterilecek. 750 bin Euro'luk bir bütçe aynlan film, Kültür Bakanhğı Sinema Eserleri Destekleme Fonu'nca da destekleniyor. Filmin konusu kısaca şöyle: 10 yaşındaki Cerrul (Hafil tbrahhn Aras), annesi ve kendisine şiddet uygulayan üvey babasından kaçarak Istanbui'a gelir. Haydarpaşa'da karşılaştığı sokak çocuklannın yanma sığınan Cemil'i grubun lideri Velit (Fırat Tanış) yaruna para koyarak geri göndermek ister. Sokak çocuklan, Çemil için para toplarken bir yandan da zorlu yaşam koşullanna katlanır. Bu arada Cemü'in annesi Münevver (Nur Sürer) oğlunu aramak için tstanbul'a gelir. Kör bir piyango satıcısının yanında bilet satan kız kardeşi Zeynep'in (OzgüNamal) babasıyla oturduğu gecekonduya yerleşen kadın, ilk eşinin kardeşleri tarafından 'namus meselesi' yüzünden aranrnaktadır. IstanbuFa geldiği duyulan Müne\A'er'i öldürmek üzere Anadolu'dan Reşo (Mehmet Ali Alabora) adlı bir genç gelir. Reşo, Münevver'i öldüremez ve onu bulamadığını söyleyerek şehirde oyalanır. Bu arada Velit de piyango satıcısı Zeynep'e âşık olmuştur. Tiner kullanan, bally çeken ve dünyayı sıradan bir insandan farklı gören sokak çocuklannın dünyasını canlandırmak için kullanılan özel efektler için Macaristan'daki Focus- Fox Stüdyolan'nda çalışılacak. Film, önümüzdeki yıl Antalya Film Festivali ve tstanbul Film Festivali'ne de katılacak. Film genç bir oyuncu grubunu bir araya gettnyor. Zeynep'i oynayan Özgü Namal. 'Yeditepe Istanbui adh dizide Zuhal Olcaymtazın»canland.nyor Zeynep .n kara sSda).sı Velit (F,ratTanlŞ) ise 2000'de Afrfe Jale En lyı Erkek Tıyatro Oyuncusu Ödülü almış. Kız olduğunu saktaVaS soSk çocuklan arasmda bannabilen S,ncap (Aslı Başak Paçact) da bir başka genç yetenek. 'Sır Cocuklaıf nda ünlü konuk oyuncular dik. T , Bevazrt Öztürk filmde 'Beyaz Atlı Prens'in çekımlen sırasında sokak çocuklanyla karşıtaşan bir sanatç.yı, yani kendisiri. canland.nyor. Bir diğer konuk^oyuncu Okan Bayülgen'in rolü ise henuz kesınleşmedı. Dığer konuk oyuncular ise şunlar: Pelin Batu, Naıl )ül, Muammer Ketencoğlu. kKTKII Yaptm: Yılmaz Atadeniz, Denes Szekeres, Aydın Sayman Yönetmen: Aydın Sayman, Ümit Cin Güven Görüntü: Eyüp Boz Müzik: Can Atilla Oyuncular. Fırat Tanış, özgü Namal, Mehmet Ali Alabora, Nur Sürer, Mustafa Uğurlu, Aslı Başak Paçacı, Ozan Bilen, Halil İbrahim Aras, Banş Küçükgüler 'Sır Çocuklar'da tanınmış oyunculann yanı sıra genç yeteneklere de yer verildi. Filmde, sokak çocuklannın yaşamı ve toplumsal sorunlar ilgi çekici bir senanoyla anlaülryor. Film, 2003'te ulusal televizyon kanallannda gösterilecek. INTERNET KURULU RTÜK YASASI'NIN DÜZELTlLMEStNÎ İSTEDİ Pire için 'net'i yakmayın SÖYLEŞİ ATT LAILHAN ANKARA (AA) - Ulaştırma Bakanhğı bünyesindeki tnter- net Kurulu, bir bildirge yayım- layarak milletvekillerinden, 'RTÜK Yasası' olarak bi- lınen Radyo ve Televiz- yonlann Kuruluş ve Ya- yınları Hakkındaki Ya- sa'nın mevcut haliyle çıkmasına izin verme- melerini istedi. Türkiye Büişim Derneği (TBD) Yönetim Kurulu Baş- kanı RahmiAktepe, in- terneti geleneksel ba- sın-yayuı veya medya- larla aynı kefeye koy- manın önemli bir kate- gorik hata olduğunu kaydetti. Çeşıtli kamu ve özel sektör temsilcilerinden oluşan înternet Kurulu yayım- ladığı bildirgede, 'RTÜKYasa- a'ndaki internetle ilgili madde- leri eleştirdi. Bildirgede şöyle denildi: "Tüm dünya, internetin yasal boyutta düzenlenmesini yavaş, dikkatJL katiümcı ve uluslarara- sı işbirfiği içinde yapmaya özen göstermektedir. Bu uzun ve in- ce bir voklur. Kestirme ve ulusal ntemet Kurulu'nca yavimlanan bildiride mılletvekinennden RTÜK Yasası'nm mevcut haliyle çıkmasına izin vermemeleri istendi. Tasannm i n = = 14ve26. maddesinin ıçinden çıkılması güç durumlara yol açacagı vurgulandı. bir çözûmü gözükmemektedir. Bu bağlamda bir iki madde ya da bir yasayla internete iHşkin tüm sorunlann çözülebileceğini düşünmek, oigunun karmaşık- hğuu anlamamış olmaktır." Bildirgede, tasannuı 14. mad- desinin internet üzerinden yapı- lacak bireyler arası iktişimi RTÜK'ün denetimine bıraktığı, 26. maddenin ise farklı uygula- malara açık olması nedeniyle içınden çt- kılması güç karma- şalar yaratacağı öne sürüldü. Yasanınbu haliyle çıkmasının, vatan- daşlann ve iyi niyet- li unsurlann internet- ten soğumalanna, bu- radan verilecek hiz- metlerin yurtdısına kaçmasına sebep ola- cağı savunulan bil- dirgede, bunun *pire içinyorganyakmak' anlamına geleceği görüşü yer aldı. Bildirgenin sonunda, millet- vekillerine şu çağnda bulunul- du: "Lütfen internet konusun- da aceleci ve zararvericibir dü- zenlemeden kaçınmr/." İyi ki, Bugünleri Görmediler!. 23 Nisan Çocuk Şenliği'nde 34 ülkeden 'küçükler' başkentte Dünyanın bütün çocuklangeliyor A>fKARA (AA) - Her yıl dünyanm dört bir yanından yüzlerce çocuğun. Türk yaşıtlanyla dostluk ve dayanışmasmı perçinleyen 23 Nisan Çocuk Şenliği, bu yıl 34 ülkeden küçükleri ağırlayacak. Almanya, Ama\utluk, Azerbaycan, Bangladeş, Beyaz Rusya. Bosna- Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Çın Halk Cumhuriyeti, Danimarka, Gürcistan. Güney Afrika, Hollanda, KKTC, Kongo, Lit\anya, Letonya, Makedonya, Meksika, Mısu", Moğolistan, Moldova, Nijerya, Özbekistan, Polonya, Romanya, Rusya Federasyonu, Slovakya, Slovenya, Sudan, Türkmenistan, Ukrayna, Yemen ve Yugoslavya'nın katılacağı 24. Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği'nde, Yunanistan'dan yabancı öğrencilerin okuduğu bir ABD okulu da bağımsız olarak yer alacak. Konuk olacaklar TRT tarafından düzenlenen ve Koç Holding'in sponsor olduğu şenlik kapsammda, başkentte bir hafta boyunca renk katacak topluluklann minik üyeleri, bu süre içinde her yıl olduğu gibi Türk kardeşleri ve ailelerince konuk edilecek. Söylemiştim sanırım, Duverger'yi ben, geç oku- dum; okuyunca da, geciktiğime cidden çok ha- yıflandım; hele 'Diktatörlük Üstüne / De La Dic- tature' başlıklı eserinde, Türk aydınları için, alınacak hayli ders vardır; şu satırları, nasıl unutursunuz: "...Kemalist devrimci Diktatörlük teorisi, mese/e- nin özellikle s/yası yönünü, göz önünde tutmakta- dır: tek parti, esas olarak, siyasi demokrasinın ge- lişıni hazırtamak amacına sahiptir. Bu anlamda Ja- cobin'cilikle olan bağıntısı, Lenin'ci teorininkinden daha sıkıdır." (a.g.e., s.73, Dönem Yayınları, 1965) Hele bizdeki o 'meyhane demokratları'nın, o 'ala- franga ilericiler'in; "Niye diktatörlük? Niye daha baş- larken demokrasiyi uygulamadı?" diye burun kıvır- maları yok mu; ona pek güzel bir cevap oluşturan, şu satırlann; -hani demezler mi?- yeme de yanında yat: "...Türkiye'de Mustafa Kemal, Batılı tipte müstak- bel bir siyasi demokrasinin, şartlarını hazırlamak için, tek parti'nin Lenin'ci usûîlerinı kullanmıştır. O bunu, ampihk olarak yaptı; denemesinin ideolojisi, ancak sonradan hazırlanmıştır. Nüfusun büyük ço- ğunluğunun cahü, geri ka/mış, okumaz/yazmaz ol- duğu, feodal ve tanmcı bir ülkede, çok partili ve ser- best seçimli Batılı bir sistemin hiçbir anlamı yoktur. Bu yapmacık dekor arkasında, büyük mülk sahip- leri ve geleneksel şefler seçim iplerini çekecek ve eskı yapılarsürüp gidecekti. Demokrasi'yi kurmaz- dan önce, bunun şartlannı yaratmak gerekirdi: dev- rimci Kemalist diktatörlüğün amacı işte budur!.." (a.g.e., s.72) Gâzi, 'büyük mülk sahiplerine ve geleneksel şef- lere' karşı; Mazlumlar'dan oluşan bir Halk Cephe- si'ni kullanmak ıstiyor; gerçekleştirmeyi tasariadığı amaca en büyük engel olarak da. 'Emperyalizm'i - yâni ecnebi sermayeyi ve şirketleri-; bir de, 'ecne- bi'yle işbirlikçiliği itiyat haline getirmiş, Tanzimat Bürokrasisi nı görüyordu. Yazmıştım, Gâzi'nin Cum- huriyeti'nin yozlaştınlmasında, en etkili unsur bun- lann olduğunu, Doğan (Avcıoğlu) çalışmalarında belirtmişti; sonradan Niyazi Berkes de işaret etti; fakat, yıllarca önce 'Solcu Kemalist' bir yazarın. -hem de büyük bir açık kalplilikle- bunu yazdığını bi- lir miydiniz? Fâlîh Bey açmış ağzını. Yummuş gözünü... Tahmin edeceğiniz üzere, bu kalem, 'Kadrocu- lar'ın yakını, Fâlih Rrfkı Bey'in kalemi idi. Fâlih Bey, günümüzün 'hızlf demokrasi yandaşlannın 'an- lamadığı'. ya da anlamak istemediği. Türkiye ger- çeklerine, daha o zaman, parmak basmıştı, hangi has- sas noktaya dokundugu. yazısının daha başlığın- dan anlaşılmıyor mu? 'Demokrasi ve Liberalizm'. Ya şu satıriara ne buyrulur? "...yeni Türkiye, yalnız hoca ve mürtecilere karşı harp açmış değildi. Bir de Galata vardı. Galata ke- limesi 'Kapitülasyon Ecnebiliği', yahutbu 'Ecnebi- liğin Simsarlığı' demektir. überalizm'in iktisat san- cağı da, onlann elinde idi. '...Sermaye kapılannı açı- nız, Ekalliyetler'e (azınlıklara) karşı Anadolu'daki tah- ditleri (kısıtlamalan) kaldınnız. Ferdi serbest bırakı- nız ve devleti işe kanştırmayınız' diyorlardı..." "...Ankara ve Anadolu, ancak böylelikle yeniden fethedilecek; Osman/ı Imparatohuğu'nun sadece ismi ve merkezi değişmiş olacaktı. Turan Türkiye'si- ne karşı, Hoca ve Mürteciler, Tanzimat ve Bâbıâli, Galata; hep birlikte 'Liberalizm ve Demokrasi' ka- zanını kaldırdılar. Sorarım size, Yunan Ordusu /7e Iz- mit'te el ele tutuşan Kuva-yı Inzibâtiye'nin kadro- sunda da, bu üç unsuru bulmaz mısınız?.." "...Cumhuriyet kendini Saltanata. Mektep kendi- ni Medreseye, Lâik kendini Şeriata, Kanun-u me- deni kendini Mecelle'ye nasıl kontrol ettirebilir? Ve' böyle bir kontrol cihazı kurulduktan sonra, 'İşte De- mokrasi' diye, nasıl avunulabilir?.." ('Eski Saat', 1933) Hani bir süre önce, 'Cumhuriyet Disiplini'nden söz etmiştim ya; o 'disiplin'in gerekçesi, Fâlih Bey'in yazısıdır; hele gençler, gözlerini dört açıp okumalı, çünkü orada neye karşı çıkılıyorsa, günümüzde o, 'dramatik' bir gerçek olarak yaşanıyor; 'Solcu Ke- malist 1 , Cumhuriyet daha onuncu yaşındayken. yetmış küsur yaşında, başına hangi belânın gelece- ğini öngörmüştür; kimler tarafından getirileceğini de, hangi 'esbab-ı mûcibe'ye dayanacagmı da! Ustelik, sonucundan hiç şüphe etmez: "...Türkiye'de Liberalizm ve Devletçilik arasında- ki fark, Fransa'daki iktisadi meslek farkı değildir; şahsi menfaat ve millîideal farkıdır: Liberalizm Tür- kiye'yi Kapitülasyonlara ve Türk milleti'ni iktisadi köleliğe götürür..." (a.g.e.) 'Hortumcu' takımına, 'liberal' denilebilir mi? 'Mil- IT hiçbir endişeleri olmadığı, ulusal sanayicinin ve işa- damının yakınmalarından anlaşılmıyor mu? Kapitü- lasyonlar' ı, Gümrük Birliği ve IMF Vesayeti ıleya- şamaya başlamadık mı? Peki niye böyle oldu? Cevap Yâkup Kadri Bey den... Yakup Kadri Bey, bu vahim sorunun cevabını; Başvekil Ismet Paşadan 'Kadro' dergisi için 'bizzat' aldığı 'Devletçilik' tarifiyle; onun 'devletçilik' uy- gulaması arasındaki çelişkinin, altını çızerek veriyor. Ismet Paşa'nın tarifi şudur: "...devletin sanayıinı ve iktisadi düzenlerini, devletin bütün vasıtalan ve im- kânlanyla, bir an evvel vücuda getirmek, taşıdığımız vazifelehn en mühimidir. Gelecek on senezarfında ümid edenm ki, Türk Devletçiliği eserleh ve milletlerarası tesırleriyle, iktisadiyatta Devletçilik anlayışının, enmü- tekâmil, en ilmî bir şaheseri olarak zikredilecektir." Yakup Bey'in eleştihsi şudur: "...dev/etçi//fc s/ste- minin bu kesin tarifi, 'Kadro' dergisinde, aynı konu- ya da/r ileri sürülen görüşleri, fersah fersah aşmakta- dır. (...) Ismet Paşa inançlı ve kesin bir şekilde tarifı- ni yaptığı Devletçilik Sistemı 'ni gereği gibi tatbik et- miş olsaydı; bana öyle geliyor ki hem sanayileşme ha- reketimizin bize o kadar paha/ıya mal o/masım önler; hem de ever hem de 'affariste' adını taktığı kimseie- re, beylik atlar üzerinde cırit oynamak imkânını ver- mezdi. Zira onlara bu imkânı veren, ekonomik orta- mın kargaşalığından başka bir şe'y değildi..." ('Politı- kada 45 yıl'. s. 11/112 lletişim Yayınları, 1984) Yakup Kadri Bey, bu satırları 6O'lı yıllarda yazmış- tır. eserinin ilk yayın tarihi, 1965. iyi ki, bugünleri gör- medi; hâl-i pür-melâlimız, onu çileden çıkarabılirdi. Yalnız onu mu? Başta Gâzi, bütün 'Solcu Kemalist- lerı!.. e-mail:tilahan " isnet.net.tr http://www.bilgiyaymevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88