Katalog

1SNİSAN2002CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Arjantin'm effleribaş kallı • BUENOS AIRES (AA) - IJMF heyeti aynltrken Arjantin hükümetinin elleri boş. halk karşısında da iki arada bir derede kaldı. IMF ekonomk reform talepleri Arjantin hüJcûmetınin vaatlen ve yan yolda kalan, eksık tedbirlerle karşılandı çünkü, Devlet Başkanı Eduardo Duhalde geiecek seç-imleri düşünüyor. Çok ince, hassas çizgide yüriiyen hükümet iktidannı korumaya çabalarken, bütçe kesinrilerinin yeni sosyal patlama getireceginden korkuluyor. AB acfayı iücelerii temsicfsf Stovenya • BRÜKSEL(AA)- A\Tupa Konvansiyonu'nun BrükseJ'deki aylık olağan toplantılannda,Türkiye dahiJ. AB adayı 13 üİkeyi temsil etmek üzere, eski Slovenya Başbakanı Lojze Peterle seçildi. Peterle. düzenlediği basın toplantısında AB'nin geleceğine dair seçenekJerden bin olan federalizme karşı oldugunu, ancak genişleven AB üyesi ülkeler arasında ekonomik bütünleşme ve daha güylü dış politika bağlantılannı destekJeyeceğini bildirdi. Tofaş'ta kriz zararı • İSTANBUL(AA)- Tofaş CEO'su Antonio Bene, Türkiye'deki krizin hazirandan itibaren aşılacağı düşüncesinde olduğunu belirtirken Koç Holding CEO su ve Tofaş Yönetim Kurulu Üyesı Bülend Özaydınlı da Tofaş'uı geçen yıl daralan pazara karşm ihracatla ûretimini arttıran tek şirket olduğunu söyledi. Tofaş'ın Genel Kurul'a sunulan faaliyet raporuna göre, 2000 yılında 27 trilyon 107 milyar 27 milyon lira kâr kaydeden şirket, 2001 yılında 598 miiyar 845 milyon lira zararettı. Paşabahçe yılın perakendecisi • İSTANBUL (AA) - Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayi'nda dûzenlenen 7. Uluslararası Perakendecılık Konferansı verçevesinde dûzenlenen törende, 2001 yılında yeni projeler dalındaki Perakende kategorisinde Paşabahçe yılın jerakendecisi, Turkcell de »ihn yaratıcısı ödülünü ıldı. Büyük ödül iyi .önetimi ve yüksek kiracı îiemnuniyerinden dolayı vlıgros Antalya'ya verildi. renılenen proje dalında se Profılo Alışveriş "ferkezi ödüle layık •örüldü. Süreff'jn şirketferi toçbankia antoşh I İSTANBUL (AA) - Eski }alatasaray Spor Kulübü raşkanlanndan Faruk füren'e ait Makina Takım îndüstrisi ve Transtürk {olding'ın Koçbank ile ralanndaki kredi ;rilaflannın anlaşmayla jnuçlandığı bıldirildi. CT iid şirketten Borsa'ya jnderilen açıklamalarda, tdilerin makul bir lertıe planına bağlandığı yuruldu. DDOTM ılanlama Ekonomi Senisi - nkacılık Düzenleme ve ne:leme Kurumu, ıkacılık sistemindeki k. rozisyon nedeniyle ı Dankalara uyan, san t -verildiğıne yönelik ereri yalanladı. DK'nin açıklamasında enangı bir şekilde t aşımı söz konusu ığunda BDDK bunu, n ıracılığıyla değil, •uian ılgili bankaya rnekte ve mevcut aat çerçevesinde ırm uygulama yoluna ertedir" denildi. Havafş: Hizntet pahah vekaHtesiz THY'nin A sınıfi yer hizmetleri ruhsatı almasuun ardından pazan "kardeşçe" payiaşan Çelebi ve HAVAŞ firmalannın siyasi baskjlannı arttırdığııu belirten Hava-İş Sendikası, kamunun milyonlarca dolanna nıaJ olan hizmetin "kafitesiz" olduğunu duyurdu. HAVAŞ ve Çelebi firmaJanıun sürekli işten çıkarma tehdidi altında, asgari ücret ve geçici sözleşmelerie işçi çabştırarak güvenliği hiçe saydığuu vurgulayan Hava- İş, taşeron uvgulamalanvla büükte kâr dışında bir şey düşünmeyen bir manüğuı sektöre hâldm olduğu değertendirmesini vapn. 14 milyon dolara ruhsat alan THY'nin, yer hizmeti faaliyetleri başlayamadan durduruldu Pastadanvazgeçmiyorlar OLCAY BÜYÜKTAŞ Özelleştirme îdaresı Başkanı Uğur Bayar'ın koltuğundan olmasında önemli bir yere safıip olduğu ileri sü- rülen Türk Hava Yollan 'nın (THY) yer hizmetleri faalıyetleri can yakmaya devam ediyor. 16 Nisan tarihindeki toplantısında THY'nin yer hizmetleri faaliyetlerini durdurmasıru kararlaştı- ran Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), bu karanyla THY'yi en az 40 milyon dolar zararla karşı İcarşıya bı- raktı. Ruhsat için 8 milyon dolan ödenmiş ve gen kalanı için teminat • Bayar'ın koltuğundan olmasında payı olan THY yer hizmetleri faaliyeti paylaşılamıyor. Daha önce HAVAŞ ve Çelebi tarafindan verilmekte olan hizmetin THY tarafindan yapılması halinde kurumun 40 milyon dolar kâra geçeceği belirtiliyor. mektuplan verihniş 14 milyon dolar ise söz konusu zarann dışında. Hafta başında ÖYK'nin, özelleştir- me felsefesine aykın olduğu gerekçe- siyle, THY'nin yer hizmetleri faaliye- tinde bulunmak üzere, Ulaştırma Ba- kanlığı 'ndan aldığı ruhsat çerçevesin- de yürütmeyi öngördüğü çahşmalan durdurması bir dizi tartışma ve soru- yu gündeme getirdi. Konuyla ilgili uz- manlar, iki yıl önce yer hizmetleri ver- mek üzere ruhsat başvunısu yapan THY'ye, özelleştirme kapsamında ol- masına karşın olumlu yanıt verilmiş- ken şimdi nelerin değiştiğinin açıklan- ması gerekriğini savundu. Konunun uzmanlan yer hizmetleri- ni THY'nin yapması durumunda en az 20 mih/on dolar ek gelir elde edi- leceğini ileri süriiyorlar. THY'nin uçuş yaphğı yabancı ülkelerden alaca- ğı yer hizmetleri konusundaki takas- la da en az 20 milyon dolar daha kâra geçeceği belirtiliyor. Ancak halen yer hızmetlerini veren HAVAŞ ve Çete- bi'nin bu pastayı küçültmemek için pazara üçüncü bir şirketi sokmak is- temediği ve yapılan lobi çalışmalan sonucu söz konusu gelişmelerin ya- şandığı ileri sürülüyor. Birdiğeriddia da söz konusu lobinin önümüzdeki günlerde THY'nin yer hizmetleri li- sansını iptal ettireceği. ATO'nun halkın nabzı anketi Esnafyine umutsuzANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara Ticaret Odası'nın < ATO) yaptığı anket, esnafin 2002 yılından da umutsuz olduğunu ortaya çıkardı. Esnafin, ekonomik programa bakış açısını da ortaya koyan ankette yer alan sorulara verilen yanıtlar özetle şöyle: 2001 yill: Ankete katılanlann yüzde 87.3'ü geçen yılın çok kötü bir yıl olduğunu, yüzde 10. 5'i ortalama bir yıl olduğunu. yüzde 2.2'si de iyi bir yıl olduğunu belirttı. 2002den beklentller: Ankete katılanlann yüzde 89'u 2002'den umutlu olmadığını belirtti. Yüzde 52.5'i geçen yıla benzer bir yıl geçirmeyi beklediğini kaydederken, yüzde 36.6'sı "Daha da kötü olacak" dedi. 2002'nin iyi geçeceğine inananların oranı yüzde 10.9'la sınırlı kaldı. 2002 hedefleri: Ankara esnaftnuı yüzde 89.6'sı, hedeflere ulaşılamayaca|ını savamdu. KriZden Çlklj: "Türkiye kriz otiamından çıkrvor mu" sorusuna katüanların yüzde 85.4'ü hayır yanıtını verdi. Büyûmeye geÇİŞ: Türkiye'nin hiçbir zaman büvaiyemeyeceğine inananların oranı yüzde 31.7. Büyümenin 10 yıl sonra başlayacağını savunanlann oranı da yüzde 15.2. Yüzde 44.1'lik kesim ise, büjniimeye geçiş için 1 ile 5 yıl arasında bir zamana ihtiyaç olduğunu belirtti. Büyüme için öneriler: Yoisuziuk ve rüşvet önlenmeli, vergi oranlan ve SSK primleri indirilmeli. ABD Ticaret Odası Başkanı Thomas Dooohue, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile birara>a geldi. (Fotoğraf: AA) Donohue ABD-Türk ticaretinin internetle güçleneceğini söyledi KOBI'ler sanal işbirliğinde Ekonomi Servisi - Başbakan Bü- fent Ecevit'in ABD'yi ziyareti sıra- sında ele alınan, iki ülke arası tica- ri işbirliğinin geliştirilmesi konu- sunda ilk somutadım ahldı. Türk ve Amerikan hükümetlerinin uygun yatırun ortamını sağlaması duru- munda, Amerika'yia yapılan ticare- tin üç katına çıkacağı bildirildi. Türk-Amerikan tşbirliği Konse- yi'nin konuğu olarak tstanbul'age- len ABD Ticaret Odası Başkanı Thomas Donohue, temaslannın ar- dından yaptığı açıklamada, Türki- ye ile ABD arasında ekonomik iş- birliğıni kurumsal bazda geliştire- cek "Türidye-ABDİsOrtaklığrgi- rişiminin bir ay içerisinde hayata geçeceğini söyledi. Donohue, kuru- lacak bir internet sitesi aracılığıyla, iki ülkede bulunan en az 400 KO- Bl'nin bağlantı kurmasının sağla- nacağını belirtti. ABD'nin Türkiye'yi temel müt- tefik olarak gördüğünü, hatta "ya- km dostiaraokhığugibLteşekküret- meyi bfle unutruğunu" söyleyen Donohue, yakalanan işbirliği firsa- trnın değerlendirilmesi için "ABD hükümetinizorlavacağını'" ıfadeel- ri. Donohue ile bir arayagelen Tür- kiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıkb- o^u ise "Türkiveüe ABDarasında- ki ekonomik ifişkiJerin,potitik ve as- keri alandaki stratejik ortakfağumz düze>ine getirilmesi, ortak hedefi- miz olarak ortaya çıkmışür'" dedi. Türk-,4rnerikan Iş Konseyi Baş- kanı Akm Öngör de ABD ile Mek- sika arasuıdaki ticaret hacminin ge- rekli anlaşmalann ardından 1-2 milyar dolardan 233 milyar dolara çıktığına dikkat çekerek serbest ti- caret anlaşmasına gidilmesi duru- munda Türkiye'nin de bu şansı yakalayabileceğini belirtti. TÜRKİYE 'DE DE 40 MAĞAZA AÇELACAĞIBELİRTİLDI PAZAR ORTAKLARINIÖZENLE SEÇÎYOR Migrosyurtdışında 10 mağaza açacakt I Winsa'da temkinli büyüme stratejisi Ekonomi Senisi - Bu yıl peraken- de sektöründe rekaberin daha da yo- ğunlaşacağını. geçen yıl gerçekleşen zararlann devam etmesi halinde el değiştirmelerin gündeme gelebilece- ğini söyleyen Migros Genel Müdürii Omer Bozer, bu yıl yurtiçınde 40, yurtdışında 10 mağaza açacaklannı açıkladı. Bozer, 2002'de mak- ro ekonomik açıdan bakıldığında yı- lın olumlu gözüktüğünü ifade ederek "Bu yıJm temel proMenü iç talep ve ihracat yohıyla büyüme sağlayabil- mektir" diye konuştu. Bozer, geçen yıl yüzde 12 reel küçülme yaşadık- larmı bu yıl ise yüzde 6-7 reel büyü- me öngördüklerini açıkladı. Mig- ros'un geçen yıl 814 trilyon liralık satış yaptığını. yurtdışı iştiraklerin- den de 218 milyon dolar satış ve 16.5 milyon dolar kâr elde ettiğini anla- tan Bozer, 86 milyon dolarlık yatınm yapıldığını dile getirdi. 2002 hedef- lerini yurriçinde 1.4 katrilyon lira- M lık. yurtdışında da MİGROS 1 i yan Bozer. 5 yıl içinde perakende sektöründe yüzde 23 olan pazarpay- lannı yüzde 40'a çıkarmayı planla- dıklannı da vurguladı. Bozer, reka- betçi tutum ile 5 yıl içinde yurriçin- de 1.5-2 milyar dolarlık, yurdışında da 750 milyon -1 milyar dolarhk ci- roya ulaşacaklannı \oırguladı. Ekonomi Servisi - Y'aklaşık 50 markanın rekabette olduğu PVC pencere ve kapı sistemlerinde orta- lama 5 yıldır faaliyet gösteren Win- sa, "şişmeden büyümevi" hedefliyor. Bayılerini pa- zar ortağı olarak adlandı- ran ve titizlikle seçim ya- pan firma, çok sayıda sa- tış noktası yenne, satış sonrası hizmet ve kaliteyi ön plana çıkarmaya çalışıyor. Sabancı Holding kuruluşlanndaın, Winsa'yı üreten Pilsa Plastik Sana- yi Genel Müdürii Faruk BuJak. Winsa ürünlerinin üretildiği Pilsa Plastik Sanayi'nin Adapazan'ndaki tesislerine dûzenlenen gezide, geçen yıl sadece Winsa ürünlerinden 15 milyon dolarlık ciro elde ettiklerini belirtti. Y'ılda 10 bin ton üretimin gerçekleştirildiği tesislerin kapasite- süıin 20 bin tona çıkanla- bileceğini ifade eden Bu- lak. yurtdışına açıhnayı hedeflediklerini kayderri. Bu arada, VVînsa'nınpa- zara girmesinden önce PVC pencere ve kapı sis- temi markalannın sonunun< *pen"le bittiği, birkaç yıldır ise arhk "pen" yerine, "«in* gelmeye başladığı be- hrtildi. Bunu Wınsa'nın başansına bağlayan Pilsa yetkilileri, üretimle- rinin yüzde 15'ini alan ihracatını yüzde 50'ye çıkarmayı amaçlıyor. Büyüme tahmini gercekci değil IMF'den acı saptama • IMF'nin Dünyanın Ekonomik Görünümü raporunda Türkiye'nin bu yıl içinde dile getirilen yüzde 3.6'lık büyüme tahminini tutturmasınnı mümkün görünmediğine dikkat çekildi. WASHINGTON (AA) - Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) yayımladığı Dünyanın Ekonomik Görünümü raporunda, Türk ekonomisinde önemli ilerlemeler sağlanmasına rağmen, risklerin devam ettiği belirtilirken bu yıl için dile getirilen yüzde 3.6'lık büyüme tahmini gerçekci bulunmadı. IMF'nin, Dünya Bankası ile hafta sonunda düzenlenecek yıllık bahar toplantılan çerçevesinde yayımladığı son Dünyanın Ekonomik Görünümü raporunda, Türkiye'de büyüme oranının bu yıl yüzde 3.6, gelecek yıl da 4.7 olarak gerçekleşeceği tahmin edildi. Ancak Dünyanın Ekonomik Görünümü raporundaki yüzde 3.6'lık rakamırı, daha önceki veriler ve beklentiler çerçevesinde hazırlandığı beürtiliyor ve Türkiye'nin resmen yüzde 3 olarak açıkladığı bu yılki büyüme hedefinin tutturulabileceğine bile pek ihtimal verilmiyor. IMF Başkanı Horst Köhİer, dünkü açıklamasında, geçen yılki negatif büyüme (yüzde -9.4) rakamına karşm Türkiye'nin bu yıl yüzde 3 büyümeyi yakalayabileceğini söylemişti. Raporda, Türkiye'nin geçen yıl son 50 senenin en kötü durgunluğunu yaşadığı ve 11 Eylül olaylannın da ticaret, turizm ve finans piyasalanndaki güvenin düşmesiyle duruma olumsuz etkide bulunduğu anlatıldı. Ancak faiz oranlannın düşmesi ve güvenin son aylarda yükselmesi, büyûmeye geçişi sağlayıcı unsurlar olarak değerlendirildi. Türkiye'nin riskleri DMF raporunda, riskler konusunda ise şöyle denildi. tf Ohımlu geiişmelere karşıa Ortadoğu'daki geüşmeler, petrol fryadan, Türkiye'nin yüksek kamu borcu, yüksek enflasyon geieneği, banka reformu ve özei sektör kredi vapılandınlması meseieleri göz önüne ahndıgında halen önemti riskler buiunuvor. Dolaytsıyla beklenen ekonomik toparlanma, sağbkh makro ekonomik ve vapısal düzenleme poirtikalannın kararlı uygulanınasuıa bağh oiacak." Türkiye'de 2002 ve 2003 yıllan için yıllık ortalama enflasyon beklenrisinin yüzde 49.1 ve yüzde 26.9 olacağına da dikkat çekildi. Programda yıl sonu enilasyonu tüketici fiyatlannda yüzde 35, toptan eşya fiyatlannda yüzde 31 olarak alınmıştı. Yıllık ortalama enflasyona yakın bir rakam olan deflatör olarak programda 2002 için yüzde 48.9,2003 için yüzde 24.9 rakamlan konulmuştu. IMF: Toparlanma sürecek Küresel durgunluk teğetgeçtiEkonomi Servisi - Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel ekonominin durgunluk seviyesini "teğet geçtiğini" ve yıl sonuna kadar toparlanma yaşanabileceğini açıkladı. ABD ekonomisüıdeki canlanmanın küresel ekonomiye büyük oranda etki ettiğini belirten IMF, ABD ekonomisine yönelik büyüme tahminini de üçe katladı. IMF tarafindan hazırlanan "Dümanuı Ekonomik Görünümü" raporunda. "'dünya ekonomisinde 2000 yın ortalarından başla\an ya%uşlamanın sonuna geldiğinin işarederinin giderek artûğı'' belirtılerek "11 Ejiül olaviannın. ekonomkJe kısa \ adeli etküerine rağmen bazılannın korktuğunun aksine, 2001 yıinun ilk yansmda başlayan toparianmayı engellemediği'' ifade edildi. IMF, 2001 yılmda yüzde 2.5 olan küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 2.4'ten yüzde 2.8'e çıkardı. Japonya'da alarm sürüyor ABD'nin, 11 Eylül sonrası yüzde 0.7'ye çekilen büyüme tahminini yüzde 2.3'e çıkaran IMF, AvTupa Birliği'nin de haziranda belirli bir toparlanma göreceğini, ancak büyüme seviyesinin ABD'nin altında kalarak yüzde 1.5 olarak gerçekleşeceğini öngördü. Asya ekonomilerinde daralma çizgisinin kınldığı belirtilen IMF raporunda, Japonya için verilen "ekonomik küçülme alarmı"nın değişmemesi dikkat çekti. IMF, Japonya'nın "yüzde 1 'Bk bir küçülme alarmı verdigi ve geçen on yıtan üçüncü dorgunluğuna doğnı ileriedigi*' uyansında bulundu. Raporda, pazardaki paylan düşmekte olan petrol üreticisi OPEC ülkelennin de küresel petrol pazanndaki etkilerınüı "erozyona uğrayabfleceğme" dikkat çekildi. Raporda, üretim kısmtısının devam etmesi sonucu petrol fiyatlarının 5 dolar kadar yükselmesi durumunda, büyüme oranlannın dünya ekonomisinde yüzde 0.3, ABD'de yüzde 0.4 oranında düşeceği bildirildi.