Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
NSAN 2002 SALI CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI ekonomird cumhuriyet.com.tr 11
Setaede ihracat
ııciBhığu
• A>TALYA(AA)-
Vlervsim koşullannın
lormalleşmesiyie sera
iriknlennın bollaşması ve
ıhracattakı düşüş, iç
piyasaia sebze
fiyatlannın ucuzlamasına
yol actı Sı\Tİbıberin
fiystı geçen haftaya göre
yare yanya ucuzlarken,
taze fasulyenin fiyatı da
4 0 0 bin lira düştü.
Antalya Büyükşehir
Beledıyesi Toptancı Hal
Miidürü Hasan Şimşek,
sera ühinlerinin de
bollaştığını ve pazara
yoğun şekilde giriş
yaptıgını bildirdi.
Irak'la ticaret
askıda
• BAĞDAT(AA)-
Irak'm 32 sözleşmesinin,
BM Yaptınmlar
Komısyonu tarafından
askıya alındığı bildirildi.
Irak Ticaret
Bakanlığf nda bir
kaynak. '"gıda karşılığı
petrol" programı
çerçevesinde şirketlerle
imzalanan ancak askıya
alınan sözleşmelerin
Mısır, Ürdün, B. Arap
Emirlikleri, Lübnan,
ltalyan. Çin. Tayland,
Fransız. Rus. Hindistan
ve Türk şirketleriyle
ımzalandığı bildirildi.
Nahum'un, Tofaş
stratejisi
• İSTANBUL(AA)-
Tofaş'ın CEO'lugundan
Fiat Auto'nun
Uluslararası lş
Geliştirme Bölümü
Başkanhğrna yükselen
Jan Nahum, Tofaş'taki
yönetim stratejisi
tecrübelerinı yeni
aörevınde uygulamaya
başladı. Nahum,
Türkiye'nin de aralannda
bulunduğu 11 ülkeden
sorumlu olduğunu
hatırlatarak, "Tofaş'taki
tecrübelerimi oraya
taşıyorurrf dedi.
Hannover Sanayi
Fuarı
• BERLİN (AA) -
Dünyanın en büyük
sanayi fuan olarak
bilınen Hannover Sanayi
Fuan dün kapılannı
znaretçilere açtı.
Başbakan Gerhard
Schröder, resmi açılışını
yaotığı fuan bugün
zı\aret ederek fuardaki
yeıilikler hakkında bilgi
aldı. Schröder, burada
yaptığı açıklamada,
gelecek aylarda
kcnjonktürde canlanma
tKklediklerini belirterek,
"Bu yönde Almanya'da,
A3D'de ve Asya'da
bdirgin işaretler var"
dedı.
ff'den yenî
irtasyonlar
1 Ekonomi Servisi-
EP'nin dünya genelinde
uguladığı Harmony
Fojesi'nin Türkiye'deki
it adımı Merter
iasyonuylaatıldt. Yeni
üıteleri bir araya getiren
ş.ni dizayn BP
rasyonlannda enerji
itıyacının
krşılanmasında
gneşten de
jrarlanılacak.
Halka arza ilişkin çelişkili açıklamalann piyasaya yayılması hisseleri hareketlendirdi
TÜPRAŞ'ta şüpheliyüksdiş• Yılın2. değilde3.
çeyreğinde TÜPRAŞ'ın
halka arz edileceğine
ilişkin yanlış bilginin
piyasalara yayılması
üzerine bisselerini
satabilmek için ilk önce
alım yapan kimi
spekülatörler 1 hafta
önce 6600 olan hisse
fiyatını hafta sonu
kapanışı olan 7200 'den
7600'e taşıdılar.
YAVUZBARLAS
Hisselerde dalgalanma
35.000 (2. Halka Arz Sonrası)
- 24.250 (Ekonomtk Kriz)
• 13.500 (3. Halka Arz Açtktaması)
6.500
(17Ağustos Depremı Ardından)
7.600 n
(Yeniden Halka
An Açıklaması)
6.600
(Hisselerde Spekülasyon Iddalan'
14Ekim 07Nısan 23 Şubat 07Ocak 03 Nısan 12Nisan 15Nısan
1999 2000 2001 2002 2002 2002 2002
V /
2. Enerji Arenası'nda konuşan
Özelleştirme Idaresi Başkan Yar-
dımcısı Demir Ermanın, TÜP-
RAŞ'ın halka arzının yılın üçün-
cü çeyreğinde düşünüldüğünü
söylemesi dün TÜPRAŞ hissele-
rinde yeniden hareketliliğe neden
oldu. Toplantı çıkışında gazeteci-
lerin sorulannı yanıtlayan Erman,
"Benim içerideki konuşmam sra-
sında birtakım söyiediğim laflar,
konuşma heyecanı ile yanhş anla-
şılmışolabilir. Halka açık bir şirket-
le ilgili fazla konuşmak da doğru ol-
muyor zaten" diyerek halka arzın
daha önceden planlandığı gibi pi-
yasa koşullan göz önünde tutula-
rak yılın ikinci çeyreğinde yapıl-
masırun öngörüldüğünü kaydetti.
Yılın 2. değil de 3. çeyreginde
TÜPRAŞ'ın halka arz edileceğine
ilişkin yanhş bilginin piyasalara
yayılması, hisseleri yükseltti. Söz
konusu haberier, halka arz gecike-
cek diye, öncesinde ellerindeki
TÜPRAŞ hisselerini çıkararak po-
zisyon almayı düşünenleri hareke-
te geçirdi. Hisselerini satabilmek
için ilk önce ahm yapan kimi spe-
külatörler, l hafta önce 6600 olan
hissenin fiyatını hafta sonu kapa-
nışı olan 7200'den 76O0'e taşıdı-
lar.
İki ay kala beürsizük
Böylece TÜPRAŞ hisseleri 1
günde yüzde 5.5 oranında değer-
lenmiş oldu. Halka arz fıyatının
en kötü olasılıkla 8000 en iyi ola-
sılıkla ise 9500'den olacağı tahmi-
ninde bulunan uzmanlar, TÜP-
RAŞ hisselerindeki hareketlerin
halka arza 2 ay kala yahnmcıyı
belirsizliğe ittiğini söylüyorlar.
Uğur Bayar döneminde tanıtım
toplantılan ıptal edilen halka arzın
Özelleştirme tdaresi'nce ısrarla
nisan-haziran dönemlerinde yapı-
lacağının altının çizilmesi ise piya-
salarda "Hükümet 1.1 milyar do-
larhk kredi öncesinde EVIFye ver-
diği sözden dönmek istemiyor. Bu
nedenletanram programı dahibel-
K obnayan halka arzda ısrar edfli-
yor" şeklınde yorumlanıyor.
Özelleştirmeden sorumlu Dev-
let Bakanı Yıbnaz Karakoyunlu
mart ayında yaptığı açıklamada
TÜPRAŞ'ın özelleştirme süreci-
nin nısan ayında başlayacağını
açıklamışh.
Halka arz belirsizliğinin yarat-
tığı hava, hisseleri 7 Ocak tanhin-
deki 135OO'lük fiyatından 3 Ni-
san'da 6600'e geriletmişti.
2001 yılını 188.6 tnlyon lıralık
kârla kapatan TÜPRAŞ'ın hisse-
lerinin halka arzının yılın 2. çey-
reğinde gerçekleştirileceğinin altı-
nın çizilmesi üzerine ise geçen 1
haftada hisseler 7600 liraya yük-
seldi.
iran ve Rusya ile fiyat görüşmesi
'Alyadaöde'den
kurtulmapazarlığı
ANKARA (Cumhuri-
yet Biirosu) - BOTAŞ Ge-
nel Müdürü Gökhan Bfl-
daa, şu ana kadar Türki-
ye'nin doğalgazda "al ya
daöde* anlaşmalan nede-
niyle herhangi bir ödeme
yapmadığını, yapılmama-
sı için de tran ve Rus-
ya'yla görüşüldüğünü
açıkladı. Bu çerçevede,
Rus yetkililerin nisan ayı
sonunda Türldye'ye gele-
ceğini belirten Bildacı,
Iran'la da mayıs ayında
görüşmelerin bitirilebile-
ceğini ifade etti. Görüş-
melerin yalnızca fıyat in-
dirimini değil, gaz azalh-
mını da kapsadığıru ifade
eden Bildacı, fiyat indiri-
mi konusunda ümitli ol-
duğunu, bu gerçekleşirse
iç piyasaya yansıtılacagı-
nı bildirdi.
Stratejik Teknik Ekono-
mik Araştırmalar Merke-
zi'nce (STEAM) düzenle-
nen "2. Enerji Arena-
a"nda konuşan Bildacı,
25 milyar metreküplük
kontrata karşm Türki-
ye'nin bu yıl 20 milyar
metreküplük ahm hedefi
bulunduğunu, ancak asga-
ri alım taahhüdünün 21
milyar metreküp olması
nedeniyle 1 milyar metre-
küplük fazlahlığın ortaya
çıktığını açıkladı. Bildacı,
BOTAŞ'm bu yıl da al ya
da öde nedeniyle ödeme
yapmayacağını savundu.
*Türldve şu anda Tûrk-
menistangazmı alabflecek
durumda değfldir'' diyen
Bildacı, Türkiye'nin kul-
lanmadığı sıvılaştmlmış
doğalgaz (LNG) ile Türk-
menistan'dan alınacak do-
ğalgazın tzmir'de kurula-
cak santralda sıvılaştınl-
dıktan sonra ABD'ye sa-
tışı konusunda çalışma ya-
pıldığuu bildirdi. Bildacı,
Mavi Akım projesinde de-
niz boru hatlarmın mayıs
ayında tamamlanmış ola-
cagını, Rusya'da kara ke-
siminde gecikme olduğu-
nu, bundan dolayı ilkba-
harda planlanan gaz alı-
mının ekim ayından itiba-
ren başlayacağını açıkla-
dı.
EYAZEŞYA
Saüşlar
yükseldi
İSTANBUL (AA) -
Koç Holding Dayamklı
Tüketim Grubu Şatış ve
Pazarlamadan Sorumlu
Başkan Yardımcısı Aka
Gündüz Özdemir, beyaz
eşya sektöründe satışla-
nn iyi gittigini, üretim
kapasitelerinin ful oldu-
ğunu söyledi.
Sektördeki gelışmele-
re ilişkin bilgi veren Öz-
demir, ilk 4 ay değerlen-
dirildiğinde gelen ayın
giden aydan daha iyi ol-
duğunu, şu ana kadar bu
trendin sürdüğünübelirt-
ti. Bunun işin bir ölçüde
de olsa canlandığını gös-
terdiğini ifade eden Öz-
demir, ümitli olduklan-
nı, oldukça iyi denebile-
ceğini kaydetti.
Şirket ahnaya devam
Arçelik'in, Fran-
sa'nın beyaz eşya üreti-
cilerinden Brandt Gru-
bu'nun Almanya'daki
iştiraklerinden olan, ça-
maşır ve kurutma maİd-
neleri üreten Blomberg-
VVerke Hausgerate
GmbH'yi satın alma-
sıyla ilgili olarak da Öz-
demir, "Bu tip firsatiar
çıktığı zanıan bunlarla
ilgileniyoruz'" dedi.
ILIŞVERlŞ
Oral: KDVtahsilatıyüzde 145 arttı
ANKARA (Cumhurryet Bürosu)
- Piyasalarda son birkaç aydaki
canlanma vergi gelirierine de
yansdı. Malrye Bakanı Siimer
OraL KDV İUüısilannda mart
avinda yaşanan aröşa dikkat çe-
kerek, rakamlann ekonomideki
kıpırdanma\i gösterdiğini bfldir-
dL OraL mart a\ında vergi gelir-
leri tahsilatmıa, geçen vibn aynı
ayına göre yüzde 81'lik, ocak-
mart döneminde iseyüzde 66'hk
arnş okhığunu bildirirken,K
Bu-
rada ydnk hedef \iizde 53.6 ola-
rak aİınmıştı" dedi. Oral, dahil-
de ahnan KDV'de yüzde 145, it-
halde alınan KDV'de de yüzde
123 arnş kaydedildiğini açıkladL
Sümer Oral, "Şubatta dahilde
ahnan KDV 400 küsür triKon h-
rav+îen martayında 1 katrüyon B-
ranın üzerine çıku. Bunu ekono-
mi bakımından fe\kalade olum-
lu karşdamak gerekir'' dedL Fa-
izdışı fazlanın mart ayında 1 kat-
rüyon 180 rrihon liraya ulaştığı-
nı açıklayan OraL 3 a> iık dönem-
de toplam faizdışı fazlanm 3 kat-
rilyon 904 trihon liraya ulaşbğı-
nı belirttL Oral, "Enflasyon, büt-
çe uygulamalan ve faiz, ekono-
mideki olumlu gebşmeleri göste-
ren belirtilerdir" dedi
SONUNDA STRATEJİK KARARLAR ALINDİ
Zorunhı turizm (lcı*si konukun
.4NKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Turizm Şû-
rasfnda Istanbul'da Kül-
tür Bakanlığı ve Vakıflar
Genel Müdürlüğü'nün
emrinde olan eski eserle-
rin Turizm Bakanlığı" nın
kullanımına tahsis edil-
mesi istendi.
Turizm Bakanı
Mustafa Taşar, 3
gün süren 2. Turizm
Şûrası'nın sonunda
alınan kararlan, ba-
sın toplantısıyla
açıkladı. Taşar, "Tu-
rizm sektörünü
uzaktan alkışla-
makla Idmse görevi-
niyapüğını zannetmeme-
lidir. Turizm sektörüne
herkes omuz vermeli,
herkes etini taşın altina
koymahdır. Turizm gde-
ceğunizdir" dedi.
Şûrada alınan bazı ka-
rarlar şöyle:
• Bakanlıkça turizm
bölge alan ve merkezle-
rinde yürütülen planlama
çalışmalannda bakanlık
plan yapmak, yaptırmak
ve onaylamak konusun-
da tek yetkili ohnalı, bu
konuda gerekli yasal dü-
zenleme ivedilikle sağ-
lanmalı.
• Bölge planlamasına
yönelik olarak değişik
kurumlann farklı
uygulamalardan kaçınması
gerektiği bildirildi.
• Turizm bölge, alan
ve merkez ilanlan ile
planlama çalışmalann-
dan sonra, bölge planla-
masına yönelik olarak
değişik kurumlann fark-
lı uygulamalardan kaçın-
ması gerekmektedir.
^ Ilköğretim, ortaöğ-
retim ve yükseköğretim-
deki eğitim programlan-
na zorunlu turizm dersi
eklenmeli.
• Ayakbasn ücreti ra-
kip ülkeler seviyesine çe-
kilmeli.
• Turizm uzmanlığı
sistemi getırihneli ve Tu-
rizm Bakanlığı ka-
riyer bakanhğı hali-
ne getirilerek daha
cazip çalışma koşul-
lanna kavuşturul-
malı.
t/ Turizm ahlak
yasası çıkanlmalı.
' • Her yıl 100
milyon dolar altyapı
yatınmlanna, 100 mil-
yon dolar dış tanıtım ça-
lışmalanna, 250 milyon
dolar ise teşvik ve des-
teklemeye ayınlmalı.
Şura'ya Cuumhuur-
başkanı Ahmet Necdet
Sezer ile Başbakan Ece-
vit mesajlar gönderdi.
Piyasa
cardandı
Ekonomi Servisi - Is-
tanbul Defterdarlığı tara-
fından belli semtlerde
yapılan bir araştırma, ba-
zı caddelerde yer alan
mağaza ve dükkânlardan
yapılan satışlann geçen
yıla oranla yüzde 300'le-
ri aştığuıı ortaya koydu.
Belli mağazalardaki
KDV kayıtlanna dayalı
olarak satışlardaki geliş-
meleri ortaya koyan araş-
tırma, Nişantaşı Valiko-
nağı Caddesi'ndeki sa-
tışlann geçen yılın ocak
ayına göre yüzde 76 art-
tığını gösterdi.
Bagdat Caddesi'ndeki
satışlar yüzde 175 artar-
ken Büyükçekmece D.
Araslı Caddesi'ndeki ar-
tışlar yüzde 424'ü buldu.
Söz konusu araştırma
için Istanbul'un farklı 17
bölgesinde 1544 mükel-
leften bilgi toplandı.
Üçer aylık dönemler
itibanyla satış rakamlan:
birinci üç ay 504 tnlyon,
ikinci üç ay 698 trilyon,
üçüncü üç ay 740 trilyon
lira olan mükelleflerin
son üç aydaki satışlan 1
katrilyon 32 trilyon lira-
ya ulaştı.
ZEL SEKTÖR DE ÖZELLEŞTRMEYE KARŞI
Çayda yabancı tehdidi endişesi
AHVIET ŞEFİK
TRABZON - - Çaym
sorunlannı tartışan sek-
tör temsilcileri, yabancı
çay kartellerinin Türki-
ye piyasasını ele geçir-
mek için lobicilik faali-
yeti yaptıklannı öne
sürdüler. Üretici ve
özel sektör temsil- »
cileri Çay Işletme- '
leri Kunımu'un
(Çay-Kur) özelleş-
tirihnesine karşı çı-
karken desteğin de-
vam etmesini, an-
cak üreticinin prim
sistemi ile destek-
lenmesini önerdiler.
Trabzon Ticaret Bor-
sası ve Trabzon Çay Sa-
nayici ve tşadamlan
Derneği tarafından dü-
zenlenen "Çay Bardak-
tan Taştı" adlı panel,
sektör temsilcilerini bir
araya getirdi. Trabzon
ÇAYStAD Başkanı
Rahmi Cstün, bugün
Türk çayını 2 dolara
içerken, pıyasayı ya-
bancılann ele geçinne-
si halinde 5 dolara içe-
bileceğini öne sürdü.
Üstün, çayın mutlaka
desteklenmesi gerekti-
I
• Sektör temsilcileri
yabancı çay kartellerinin
Türkiye piyasasını ele
geçirmek için lobi faaliyetine
başladığını öne sürdü.
ğini söyledi. Trabzon
Ticaret Borsası Yöne-
tim Kurulu üyesi Kök-
sal Bırasoğlu. yabancı
çay tekellerinin iç piya-
sayı ele geçirmek için
büyük bir çaba içinde
olduklarını savundu.
Ekonomik koşullann
kötü olması nedeniyle
piyasayı ele geçirme
çabası içinde bu firma-
lara karşı bütün sektö-
rün birleşmesi gerekti-
ğini vurguladı.
Yabancı oyunu
Daha sonra yapılan
konuşmalar ve tartışma
bölümünde, Çay-
Kur'un özelleşti-
rilmesine karşı çı-
kıldı. Çay özel
sektörünün yaşa-
ma savaşı verdiği
bir ortamda Çay-
I Kur'un özelleşti-
— J rilmesinin yaban-
cı büyük çay tekellerine
bu kurumlan teslim et-
mek anlamına geldiği
belirtildi. Çay-Kur'un
siyasetçilerin çiftliği ol-
maktan çıkanlması ve
özerkleştirilmesi gerek-
tiği vurgulandı. 2004'te
çayda gümrüklerin dü-
şürüleceği arumsatıldı.
İŞÇMNEVRENtNDEN
ŞÜKRAN SONER
Soluk Almak
Venezüella bize çok uzak, aynı zamanda çok da
yakın. Dünyayı yakınlaştıran bilimsel teknolojik dev-
rim, gelişen medya, aslında bızi dünyaya istediği
kadar yakın ve istediği kadar uzak tutuyor. Olup bi-
tenler elbette tümden saklanamıyor. Ama asıl bil-
memiz gerekenler sansürlenip göstenlmek iste-
nenlere zum yapıldığı için çoğunlukla gerçekleri al-
gılamamızgüçleşiyor. Bizegösterilen pencereden,
istenildiğı gibi tek yanlı görür, düşünür oluyoruz.
Venezüella'da olup bitenlerı de tam anlayabiimiş
değiliz. El yordamı ile öğrenebildiklerimizden,
ABD'nin dikte ettirdiklerine uymayan Başkan Cha-
vez'in bir askeri darbe ile düşürülmek ıstendiğinı,
ancak kör kör parmağım gözüne bu darbe girişi-
minin en azından şimdilik başansız kaldığını öğren-
miş bulunuyoruz. Bu kadarı ile soluk aldırıcı bir ge-
lişme. Hele de komşu ülkelerin bir ıttifak halinde
darbecilere karşı çıkmalan anlamlı bir adım.
Demek ki 11 Eylul sonrası daha pervasız, daha
saldırgan bir üslupla dünyanın jandarmalığına so-
yunan ABD'nin. her zaman her yerde istediği gibi
at koşturması söz konusu olamayacak. Zaten çok
yerde çok fazla istediğini yaptırabilse de, uzun dö-
nemde çıkariarı adına oynanan oyunlarda çoğun-
lukla silahın ters tepmesi gibi bir gerçeklik de ya-
şanmaktaydı.
11 Eylül'ün kendisı tipık bir sılahtn geri tepmesi
değil miydi? Radıkal Islam terör örgütlerınin tümü;
Irak'ta Saddam, Afganistan'daTaleban, Filistin'de
HAMAS, ABD'nin kendi yarattığı, başkalarını hedef
almış, ama uzun süreçte kendi çıkarlanna da zarar
verecek yapılanmalar olarak ilk akla gelenler.
Venezüella'da ABD patentli bir darbe gırişimınin,
yapanlarca yüzlerine gozterine bulaştınlması,
ABD'nin en yakın ıktidar alanı olan, en iyi dengele-
yebildiği ve ekonomik itttifaklannda, gücünde çok
önemli olan, arka bahçesı sayılan bölgelerde bir
şeylerin değişmekte olduğunun mu göstergesi?
Venezüella deneyimini, "Artık Şili benzeri ABD pa-
tentli darbeler kolay kolay olmayacak" olarak de-
ğerlendırmeye kalkışırsam çok mu uçmuş olurum?
Venezüella'da uzun süreçte neler olabileceğıni el-
bette kestirmek güç. Ortada petrol politikaları gibi
temel bir çıkar aracı dururken kor kör parmağım gö-
züne ilkel bir darbe girişiminde çuvallayan ABD
stratejisinin elbette alternatıfleri üretilecektir. Çıkar-
lar saglam kazığa bağlanmak istenecektır. Ama her
geçen gün çarpıcı sonuçları ile, bütün dünyaya ve
insanlığa aykırı olduğu ortaya çıkan bir pervasız gi-
diş, tekel çıkariarı adına ABD jandarmalığı alıp ba-
şını gidebilecek midir?
Hani 11 Eylül iyi bir fırsat oldu. ABD ve Israil'in
daha önce kabul etmek zorunda kaldıklan Filistin
gerçeğindençarketmeortamıdoğdu. Filistin'ezo-
raki verilme zorunluluğu duyulan toprakları verme-
mek, onaylanmış barış anlaşması koşullanndan
dönmek şansı doğdu. ABD göz kırptı, Israil aldı ba-
şını yürüdü. Filistin topraklanna terör bahanesiyle
girildı. Filistinlılere uzun yıllartoparlanamayacakla-
rı darbeler vuruldu. Şimdı uygun bir zamanlama ile
yeniden zorunlu barış masasına oturulursa, koşul-
lar Filistin aleyhine çok fazla değışmiş olacak.
ABD ve Ortadoğu'daki en önemli gücü Israil 1e-
hine dengeler çok fazla değişmiş olacak. O kadar
acı, kan, ödenen bedelin görünen sonuçları böyle
de... Ortadoğu'da var olan dengelerde çok fazla ye-
ni kırılma noktası da oluşmadı mı? örneğin AB ken-
di çıkarlarını kollama adına, kendi ilkelerinden, in-
san hakları standartlanndan, Kopenhag kriterlerin-
den söz edemeyecek ölçülerde ödünler verdi.
AB içinde bunlann hesaplaşması, sorgulanması
olmayacak mı? Ki şimdiden çok ciddi tartışmalar
gündemde.
Ya Israil'de? Israilliler ne kadar ırkçı, çıkarcı, tek
yanlı gormenin baskısı altında olsalar da uzun dö-
nemli çıkariarı hele de banş ve huzur penceresin-
den görmeye çalıştıklannda, kazandıklanndan çok
kaybettiklerinı görüyorlar. Yaşamlannı tehdft eden
düşmanlık, birlikte yaşayabilme şansının yok edil-
mesi.. gibi gerçekler karşısında olup bitenleri sor-
gulayanlar, hatta sesli soru sorabilenler giderek ar-
tıyor. Filistin'de saldında görev alan asker. başba-
kanına "Daha ne kadar sivil insan öldüreceğim " so-
rusunu sorabilecek noktaya geliyor.
ABD'de estirilen medya terörüne, 11 Eylül son-
rası, hastalık boyutunda kamçılanan "büyük Ame-
rika ideolojisi, çıkarlan" tabusu, çılgınlığı, istensine
rağmen. sansür edilse de sağlıklı sesler, sorgula-
malar var. Israil-Filistin'i el ele tutmak ısteyen gös-
teriler bile yapılabiliyor.
11 Eylül'ün ateşı henüz çok yüksek. Ama daha
uzun bir süreçte, ABD'deki sıradan vatandaşın ya-
şamınayükü bindiğinde, Bin Ladin'ı yakalama, te-
röre son verme adına, Afganistan ve bölgeye yer-
leşme politikalannın, ardı arkası gelmeyecek böl-
gesel savaşlann sorgulanması olmayacak mı?
Yaşayan bir insanın başını suyun içinde ne kadar
tutabilirsinız? Nefes almak için suyun üstüne çık-
mak zorundadır. öldürebilirsiniz, ama başını sürek-
li suyun içinde tutamazsınız. Doğanın, yaşamanın
refleksi ile suyun üstüne çıkar. insanlığın çoğunlu-
ğunun çıkarlanna aykırı bir düzen, çoğunluğa, ba-
rışa, insan haklarına zarar vererek, ağır bedeller
ödenerek daha ne kadar böyle acımasız, pervasız,
kuralsız sürdürülebilir ki?
soner@cumhuriyet.com.tr
Yürütmeyi durdurma talebi
Aktaş Elektrik
yargıya başvurdu
Ekonomi Servisi -
Aktaş Elektrik, imtiyaz
sözleşmesinin iptal
edilerek elektrik dağı-
tun faaliyetlerinin dev -
ri ve yaklaşık 44 trilyon
lirayı bulan Hazine bo-
nosu üzerine ihtiyati
tedbir konulması ka-
rarlanna karşı yargıya
başvurdu.
Aktaş Elektrik'ten
Borsa'ya gönderilen
açıklamada, Elektrik
Mühendisleri Odası ta-
rafından şirket ile ba-
kanlık arasında imzala-
nan İmtiyaz Sözleşme-
si, Türkiye Elektrik
Dağıtım AŞ (TEDAŞ)
ile imzalanan işletme
hakkı devir sözleşmesi
ve Türkiye Elektrik
Üretim ve lletim AŞ
(TEAŞ) Genel Müdür-
lüğü ile imzalanan
enerji satış anlaşması-
nın iptali istemiyle Da-
nıştay nezdinde açılan
dava sonucunda Danış-
tay 10. Dairesi'nin söz
konusu imtiyaz sözleş-
mesinin iptaline karar
verdiği hatırlatıldı.