Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 NİSAN 2002 ÇARŞAMBA 14 J V U I J J . U J \ kultur@cumhuriyet.com.tr Sergi, iki sanatçı arasmdaki etkileşim ve onlann yarattıkları alternatif koridorlara odaklanıyor Koridorunucundaki ışık• Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde Ahu Antmen küratörlüğünde düzenlenen 'Koridor' sergisi, küratör kimliğinin bir iktidar olarak belirmediği ve yukanda durarak sanatçılara açılımlar sağladığı bir sergi olarak dikkat çekiyor. ÖZLEMALTUNOK "Mekân bir beden ofeaydı, koridor neresi ohırdu? Ses. bir koridor olabi- lirmi? EL, bir başka bedene uzandığm- da aradaki mesafe bir tür koridor mu- dur? Tümüyle koridorda geçen havat- lar var mıdır? Koridoru obnayan ev- ler, ilişküen ruh halleri eksik midir, bü- tün müdür? Koridor, Sar' mıdır, yok' mudnr?" diyor Ahu Antmen, hepi- mizin yaşamında sayısız ama varlığı- nı pek de umursamadığımız koridor- larla ulaşhğımız ya da ulaşamadığımız alanlan hatırlatırken. Evet, hem me- cazi, hem de gerçek anlamda gelip geç- tiğimiz koridorlar var, kimimizin ko- numunu birincil kıldığı, kimimizin geçtikten sonra unuttuğu, önemseme- digi... 10 sanatçı, 5 koridor Marmara Üniversitesi Güzel Sanat- lar Fakültesi'nde Ahu Antmen küra- törlüğünde düzenlenen 'Koridor' ser- gisi, küratör kimliğinin bir iktidar ola- rak belirmediği ve yukanda durarak sa- natçılara açılımlar sağladığı bir sergi olarak dikkat çekiyor. tki sanatçı arasındaki 'etkileşim' ve yarattıkları alternatif koridor üzerine odaklanan sergide, bu anlamda 10 sa- natçı tarafuıdan oluşturulmuş 5 kori- dor var. FaküJtenin koridorunu dikıne kesen beş yeni koridoru CananBeykal, Han- dan Börüteçene, Cem Çetin, İnci E\i- ner, Mira Friedlaender,SlefihGörgün, Genco Gülan. Ferhat Ozgür, Rüçhan Şahinoğhı ve NazifTopçnoğhı oluşru- ruyor. Sanatçılann yüz yüze ya da yeni teknolojiler aracıhğıyla kurduklan ile- rişimle şekillenen 10 yapıtuı tümü di- jital bastadan oluşuyor. Sergi, aynı zamanda ınsanın kendi özbenliğinden kurtularak karşısında- kine ulaşabilirliği ve ona ne kadar yer açabileceği düşünceleriyle de ilişkilı. Farklı karakterlerde, farklı işlerüreten. farklı sanatçılararasında bir etkileşim kurulabilir mi, gibi deneysel bir yanı da var serginin. Antmen'e göre farklı teknikleri kullanan sanatçılann yapıt- lannı tek bir yöntem uygulayarak ay- nı format içinde sunmak hem korido- ru görünür kılmak. hem de sanatçıla- n eşit koşullar altında bir araya getir- mek amacını taşıyor. Böylece koridora alternatif 5 ayn algısal koridor içerisinde eşit şartlar- da, ayn özgürlük alanlan oluşuyor. Serginin başlığı 'Koridor' olsa da içe- rik, sanatçılann ikili ilişkileriyle belır- lediği ucu açık koridor kavTamına gön- dermeler yapıyor. Koridorun başında sanatçılann ön- ce kendi koridorlannı dinliyoruz vide- odan. Geçmişe, anılara. koridorun ken- disine, yaşadıklan evlere uzanıyorlar. Handan Börüteçene ve O. Cem Çe- tin kendi koridorlannda doğu-bau me- selesine bakıyorlar. Börüteçene'nin kapanan figürüne karşılık Çetin'in kendilerini cazip kılmaya çalışan teş- hircı kadınlan "O tarafa bakma,bu ta- rafa bak" dıyor. Mira Friedlaender ve Genco Gülan, çalışma süresince birbirlennı hiç gör- meden oluşturduklan işlerinde yeni teknoloji karşısında insanın durumu- na bakıyorlar. Ölüm-hayat-aşk-düğün-cenaze kar- şıtlıklan üzerine çalıştıklan işlerinde Rüçhan Şahinoğlu, bir reklam pano- sunun üzerine bindirdiği cenaze ara- basıyla ölümle yaşamın iç içeliğini vurguiarken Ferhat Özgür, koridora uzanmış iki kadının geçmışini, kapa- tılmışhğını koridora serpiştirilmiş giy- silerle gözler önüne getiriyor. Canan Beykal ve T. Melih Görgün ise koridor sözü üzerinde duruyorlar. Beykal, koridorun olumsuz yanlannı ele alırken Görgün koridora pozitif anlamlar yüklüyor. Birbirine yakın iki iş olan Nazif Topçuoğlu ve fnci Evi- ner'in çalışmalan ise gerçeküstücü ve kurgusal bir dünyayı yansıtan işler. Işıkta ve geniş koridorlar Sergi süresince 'koridor'lardadurak- layarak ilerliyorsunuz ve belki de ilk kez koridor aklımzda yer ediyor. Her bir işin önünde, her bir yapıtla yüzleşerek karşılıklı iki ışe aynı anda bakarak fakülte koridorunun doğrusal- lığına alternatif, sergideki beş korido- ru geziyor, hem iki sanatçı arasındaki etkileşimi, hem de koridorlann ucun- daki ışığı ve genişliği fark ediyoruz. (Sergi 5 Mayıs 'a kadar Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakülte- si nde görülebilir. 0216 326 26 67) Salon bulamayan filmler çadır tiyatrosunda izlenebilecek Kırca'dan Türk sinemasma destekAYÇATEZER Tiyatrocu Levent Kırca, faz- la gösterilme imkânı bulama- mış filmleri Dolmabahçe'de- ki Levent Kırca - Oya Başar Ti- yatrosu'nda sinemaseverlerle buluşturmayı amaçlayan bir proje üzerinde çalışıyor. Yabancı fihnler karşısında hak ettikleri ilgiyi vizyonda yeterince kalamadığı için gö- rememiş Türk filmlerini izle- yiciyle buluşturmak amacıyla, 1500 kişi kapasiteli çadır ti- yatrosunda hafta sonlan birer seans olarak gerçekleştirilme- sini öngörülen proje kapsa- mında, yanm saatlik bir kon- ser, tanınmış yazarlarla söyle- şi, filmlerin gösteriminden son- ra yapımcı, yönetmen ve oyun- cularınm katılacağı bir söyle- şi de yer alacak. Tüm bu etkin- likler4 milyon TL'ye izlenebi- lecek Türk haDa ve tiyatro Giderek Türk sinemasının yok olduğuna ve Türk tiyat- rolannın da perdelerini indir- diklerine dikkat çeken Kır- ca'ya göre. bu üzücü durumun gerçek sorumlusu sanat poli- tikası zayıf olan ya da hiç ol- mayan hükümetler olduğunu belirtiyor. Televizyonlarda sa- nat programlannın otmadığı- nın, olsa bile gece geç saatler- de yapıldığının altını çizen Kır- ca, bunu iyi bir tiyatro geçmi- şi olan Türk halkına ihanet ola- rak nitelendiriyor. Şu anda kendisinin yönetti- ği 'Son' adh filmin gösterim- de olduğunu belirten Kırca, 'Son'un ardından projeleriyle ilgilenen yapımcılann filmle- rini sinemaseverlerle buluştu- racaklannı söyledi. "Bu kap- samdaSinan Çetin in 'Propa- ganda' ve Mustafa Alooklar'ın da 'İstanbul Kanatlanmın Al- tmda' adh filmleri gösterilecek. Bunun dışmda klasik mü- zik, caz, Türk Sanat Müziği ve hatta kaliteli halk müziği konserleri düşünüyoruz". Orhan Pamuk. AtiDâ Ilhan gibi tanınmış yazarlann da et- ^ Filmlerin hafta sonlan birer seans olarak gösterilmesinin öngörüldüğüprojede konser, yazarlarla söyleşi, yapımcı, yönetmen ve oyuncuların katılacağı söyleşiler de gerçekleştirilecek kinliklerine katılmasını iste- diklerinin altını çizen Kırca, yakın bir zamanda Timur Sel- çuk'un da çadır tiyatrolannda konser vereceğini belirtti. îlerde bu projeyi daha da ge- liştirmeyi düşünen sanatçı, fil- mini gösterecek salon bula- mayan sinemacılara ve proje- lerine inandıklan genç sine- macılara maddi, manevi yar- dımlarda bulunmayı amaçla- dıklannı da söyledi. Aynca gelecek sezon yerlerini iki tiyatro, dörtte si- nema salonu olan bir kültür merkezine dönüştürmeyi dü- şündüklerini belirten Kırca, bu projenin Istanbul'da oturması durumunda Ankara ve tzmir'de de böyle bir yer açabilecekle- rinin müjdeledi. Amaç destek olmak "Bizim kültür merkezimiz yalnızca Türk fılmlerinin sey- redileceği bir kültür merkezi olacak" diyen Kırca, bu yola Türk fılmlerine destek olmak amacıyla çıkmasımn, saygı duyduğu ve hayranlıkla izledi- ği birçok yapıta imza atan Amerikan ve Avrupa sinema- lannı yok sayması anlamına gelmediğini de belirtti. TÖREN 15 NÎSAN'DA YAPILACAK Afife Tiyatro ödülleri adaylan açıklandı • 6. Afife Tiyatro ödülleri kapsamında bu yıl Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü Ferhan Şensoy'a ve Cevat Fehmi Başkut Özel Ödülü ise Behiç Ak'a verildi. Kültür Servisi - 15 Nisan'da sahiplerini bulacak Yapı Kredi Sigorta 6. Afife Tiyat- ro Ödülleri adaylan açıklandı. Demet Ta- ner, Dikmen Gürün, Engin Uhıdağ, Dr.Fü- sun Akatfa, Dr. Hasan Anamur, Seçkin Sei- vi ve Tîjen Par'dan oluşanjüri, 'Muhsin Er- tuğrul Özel Ödülü'nü ferhan Şensoy'a, 'Nisa Serezh Aşkıner Özel Ödülü' Lale Oraloğhı'na, Cevat Fehmi Başkut Özel Ödülü BehiçAk'a, 'Tiyatroda Yeni Kuşak Özel Ödülü 7 Kent Oyunculan'ndan Ye- şün Koçak'a verildi. Diğer dallarda veri- lecek ödüllerin adaylan ise şöy- le: -Yılın En Başarıh Prodüksi- yonu:Benerci Kendinı Niçın Öl- dürdü.' tDT, Dünyaran Başken- ti- Speer' Tiyatro Stüdyosu, Kü- çük Adam Ne Oldu Sana' tDT, Schweyk II. Dünya Savaşında ÎBŞT -Yıhn En Başanh Yönetmeni: Cüneyt Çahşkur(Ben Ruhi Bey Nasıhm-IDT. Yücel Er- ten(Schweyk II. Dünya Sava- şında-lBŞT Yılmaz Onay (Kü- çük Adam Ne Oldu Sana - tDT, Mehmet Ulusoy(Benerci Ken- dini Niçin Öldiîrdü - tDT -Yıhn En BaşanhErkekOyun- cusu:Nihat tlen(Dünyanm Baş- kenti Speer Tiyatro Stüdyosu, Celal Kadri Kınoğlu(Benercı Kendini Niçın Öldürdü,ÎDT, Ke- mal Kocatürk(Schweyk II. Dün- ya Savaşında tBŞT, Uğur Po- lat(Ben Ruhi Bey NasılımlDT -Yıhn En Başanb Kadm O\ııncusu:Ze- liha Berksoy( Marlene Berksoy Opera Vakfı), Ayşe Lebriz(Ölüm ve Kız' Tiyat- ro Pera), Aslı Öngören(Schweyk II. Dün- ya Savaşında tBŞTJşıl Yücesoy(Küçük Adam Ne Odu Sana ÎDT -Yardımcı Rolde Yıhn En Başanh Er- kekOyuncusu: Hakkı Argök(Benerci Ken- dini Niçin Öldürdü tDT, Müşfik Ken- ter(Çözüm' Kent Oyunculan), Erol Kes- kin(Herkes Aynı Bahçede TBŞT, Yurdaer OkuıtBenerci Kendini Niçin Öldürdü tDT -Yardımcı RoldeYıhn En Başanh Kadm OyuncusuZeynep Erkekli(Efrasiyab'ın rli- kayelen ÎDT. Hatice Aslan Kaleli(Küçük Adam Ne Oldu Sana/ÎDT, Candan Sabun- cu(Schweyk II. Dünya Savaşında tBŞT, Bennu Yıldınmlar(Herkes Aynı Bahçe- de ÎBŞT -Yıhn En Başanh Müzikal ya da Kome- di Erkek Oyuncusu: Köksaİ Engür(Tek Kişilik Şehir Aksanat Prodüksiyon Tiyat- rosu), Zafer Ergin(Bankta tki Kişi 'tDT, Cü- neyt Türel(Tek Kişilik Şehir- Aksanat Pro- düksiyon Tiyatrosu). Selçuk Yöntem(Do- lunay KatilLSadri AlışıkTiyatrosu) -Yıhn En Başanb Müzikal ya da Kome- di Kadm Oyuncusu: Melek Baykal(Bu Bir Rüyadır tDT, Sermin Hürmeriç(Bankta tki Kişi'tDT, Tilbe Saran(Tek Kişilk Şe- hir, Aksanat Prodüksiyon Tiyatrosu), Der- ya Baykal Şensoy(Kahraman Osman'Or- tao yuncular) -Yardımcı Rolde Yıhn En Başanh Mü- zikal ya da Komedi Erkek Oyuncusu: Erdem Akak- çe(Yanşma' Dostlar Tiyatro- su), Celal Belgil(Kahraman Osman/Ortaoyuncular), Ma- hirGünşiray(Evlenme' Tiyat- ro Oyunevi), Levent Ok- tem(Evlenme' Tiyatro Oyune- vi) -Yardımcı Rolde Yıhn En Başanh .Müzikal ya da Kome- di Kadm Oyuncusu: Nilgün BelgünfÇılgın Haftasonu Ti- yatro tstanbul) Hikmet Kör- mükçü(Sanpınar 1914'tBŞT, Şebnem Ozinal(Yarışma/ Dostlar Tiyatrosu), Mine Tü- fekçioğlu(Bu Bir Rüya- dıriDT) -Yıhn En Başanh Sahne Ta- sanmcısı Karina Cherez (Ef- rasiyab'ın Hikayeleri'ÎDT), Şirin Dağtekin (Küçük Adam Ne Oldu SanaîDT), Michel Launay (Benerci Kendini Ni- çin Öldürdü'ÎDT), Ethem Özbora (Ben Ruhi Bey Nasılım/ÎDT) -Yıhn En Başanh Giysi Tasanmcısı: Ay- şen Aktengız (Herkes Aynı BahçedetBŞT), Sevim Çavdar (Marlene Berksoy Opera Vakfı), Gülhan Kırçova (Küçük Adam Ne Oldu SanaTDT), Zuhal Soy (Memleke- timden însan ManzaralanîBŞT) -Yıhn En Başanh Sahne Müziği: Tamer Çu-ay(BenRuhi Bey NasılımİDT), Kud- si Erguner (Benerci Kendini Niçin Öldür- dülDT), Nurettin Özşuca (Küçük Adam Ne Oldu SanaTDT), Joel Simon (Efrasi- yab'ın Hikayeleri/ÎDT) -Yıhn En Başanh Işık Tasanmcısı:Önder Ank(Efrasiyab"ın Hikayeleri ve Ben Ru- hi Bey Nasılım ÎDT), Yakup Çartık (Kü- çük Adam Ne Oldu Sana ve Benerci Ken- dini Niçin Öldürdü'ÎDT), Sabahattin Gün- doğdu(Memleketimden tnsan Manzarala- n/ÎBŞT), tlhan Ören(Herkes Aynı Bahçe- t DEFNE GÖLGESt TURGAY FIŞEKÇI Çevreye Bakmak Günlük hayhuy ıçinde akıp gidiyor hayatlanmız. Toplumca öylesine güçlüklerle dolu bir dönemde yaşıyoruz ki, bir an başımızı kaldırıp, ne kendimize nedeçevremizesakin, sağduyulubiryaklaşımlaba- kabilme olanağını pek bulamıyoruz. Hızla akan tolumsal ve kültürel çavlan, almış sü- rüklüyor hepimizi. Sanki dünyanın sonuna doğru yu- varlanıyor gibiyiz. — Oysa yerküremiz henüz beş mılyar yaşında. Do- ğal ömrünü sürdürebilirse bir beş milyar yılı daha var yaşayacağı. Üzerinde yaşadığımız topraklar, bizlere yiyeceğimizi, suyumuzu sağlayan topraklar, daha beş milyar yıl besleyecekyeryüzündeki can- lıları. Ama gözü dönmüş insanoğlu sanki bir ınatlaş- maya girmiş yerküreyle. Zamanından önce sonu- nu getirecek onun. Yalnızca daha çok para kaza- nabilmek, güç ve iktidar sahibi olabilmek için -yer- yüzü yok olduğunda, dahası kendi hayatları bitti- ğınde ne işe yarayacaksa o güç ve para- toprağı- nı, havasını, suyunu durmadan zehirliyorlar yeryü- zünün. Yeşil Barış olarak tanınan çevre hareketı, küresel ölçekte bu gidişe ılk kıtlesel karşı çıkışı başlattı. Ar- dından dasiyasal, kültürel, ekonomikalanlardatür- lü çevreci etkinlikler boy attı. Ulkemizde de henüz dar çevrelerı aşamasa da böylesi etkinliklere rastlanıyor. On dördüncü sayısına ulaşan iki aylık "Buğday" dergisi de böylesi bir çevrenin yayın organı. Zengin bir içeriği olduğu kuşkusuz. Ulkemizde ve dünyada doğaya uyumlu yaşama eylemi olarak ne- leryapılıyorsa bunlardan haberdaroluyor, hatta na- sıl bunca yaygın etkinlikler gerçekleştirilıyor diye şaşıyorsunuz. "Buğday"da, yemekten eğitime, tanmdan do- gada yaşamaya, çevreci düşünce akımlanndan tür- lü sporlara dek hemen her alanda inceleme ya da dogrudan deneyim aktarıcı ilginç yazılar yer alıyor. Derginin duyuru bölümleri de çok işlevsel: Doğal ürün satan işyerlerini, bu yolda etkinlikler duzenle- yen kuruluşlan tanıma olanağı sunuyor okurlara. Bu tanıtım ve duyurulara baktıkça şunu da dü- şünmeden edemedim. Sanki "Buğday" çevresin- deki doğa hareketi, ınsanların ıç dünyalarına ses- lenen gizemci bir eğilim içinde. Oysa başta doğa- nın kendisı, maddi bir varlık değil mi? Doğaya me- tafizik yaklaşımlarla dönülebilir mi? Bu arada çevresel ürünlerin de artan taleple bir- likte yeni bir ticaret alanına dönüşeceği, her ticari alan gibi bunun da sömürü, haksız kazanç ve ben- zerlerine yol açabileceği unutulmamalı. Çevreyle uyumlu bir yaşam biçimi, elbet bütün insanlık için bir özlem. Bu yönde etkinliklerini sür- düren küçük hareketlerin genişlemesi, daha çok in- sanı içine alması, giderek dünyanın daha yaşana- bilir kılınmasına katkılarının artması elbet ortak di- leğimiz. Temel sorun ise, her zaman karşımızda durmayı sürdürecek: Dünyayı yok oluşun eşiğine getiren kapitalist üre- tim ilişkileri olduğuna göre, kapitalizmin egemenli- ği sürdüğü sürece bu tür farklı yaşam seçenekleri nereye dek başarıh olabilir? Daha da ötesi, kapitalizm karşıtı bir mücadeleyi içermediği sürece, farklı yaşam biçimlen gerçekleş- tirilebilir mi? Bugün doğayı yapay gübreler ve benzerlerinden çok daha fazla savaş sanayii yok ediyor. Bir savaş uçağının atmosfere yaydığı zararlı gazları, bir nük- leer denemenin etkilerini, bütün insanlık çevreye uyumlu gübre kullansa ya da doğal sabunlarla yı- kansa da önleme olanağı bulunmuyor. Temel sorunu göz ardı edersek iyi niyetli girişim- lerle bir yere varabileceğimizi sanmıyorum. "Buğday" dergisinde böylesi tartışma yazıları da okumak isterdım. tfisekcKg hotmaU.com Uluslararası konserler dizjsi • Kültür Servisi - LASÎAD (Laleli Sanayici ve Işadamlan Derneği) öncülüğünde düzenlenen uluslararası konserler kapsamında. 13 Nisan'da Abdi tpekçi Spor Salonunda Jack Clift Sertab Erener ve Rus rock grubu Na-Na'nm katılacağı bir konser gerçekleşecek. Cansu Koç, Teoman ve Aziza'nın katılacağı ikinci bir konser ise 26 Nisan'da (0 212 516 90 52) Şehir Tiyatroları'ndan projeler • Kültür Servia - tstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu çalışanlannın, özgür projelerini hayata geçirmesi fıkriyle oluşturulan 'Açık Tiyatro Etkinliği' kapsamında I. îonesco'nun 'Ders' adlı oyunu 15 Nisan saat 19.00'da Fatih Reşat Nuri Sahnesi'nde, Euripides'in 'Medea'sı ise 15-22-29 Nisan günleri Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi Cep Tiyatrosu'nda izleyicisiyle buluşacak. Tüm oyunlar ücretsiz izlenebilecek. (0 212 246 06 28) K Ü L T Ü R » Ç İ Z İ K K Â M İ L M A S A R A C I