Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 ŞUBAT 2002 CUMARTES 12 J V L J i j l U J \ kultur@cumhuriyet.com.tr Geçen yıl Istanbul Festivali'nde izlediğimiz üçlü, gerçekten de eskilerin dediği gibi tabanca gibi Tuş cambazıEsbjörn Svensson Müzik dünyasından kısakısa • Enrkjue Igtesias, 'Escape' albümünden çıkardığı ikincihit parçaolan 'Hero'adh şarkısı ıle îngiltere sıngle listelerinin tepesine oturdu. • Emüıem'ın çıkaracağı yeni albümün adı belJi oldu: 'The Eminem Show\ Eminem'in prodüktörü Dr. Dre. • Bhır'ün Damon Albarn'ı dûnya müzilderine iyice merak saldı. Geçen yıl Afnkalı müzisyenlerle bir plak çalışmasında buiunan Albarn, Asya, Türkiye ve Portekiz etkili yeni çalışmasını nisanda çıkaracak. • Pulpve NickCave; singleiannın B yûzündeki 'Bad Cover Vfersion' için biraraya geliyor. • Badh DramıBoy, 'AboutABoy' filmi için yaptddan 'Silent Sighf adlı şarkıyı 25 Mayıs'ta single olarak çıkaracak. • Red Snapper üyeleri yollannı ayırdı. Grup elemanlan kişisel projelerine yönelmek için dağıldıklannı açıkladılar. • Jon Spencer Blues Expk>sion, yeni single 'lan 'She Said'in detaylannı teyit etti. Bu45'lik25Mart'ta çıkacak. • Björk'iin yeni single'ının adı 'Cocoon'. 'Vespertine' albümünde yeralan şarkının arka yüzûnde 'Amphibian' ve 'Sun in My Month' adlı parçaJar bulunacak. • Johnny Cash, yardım amaçlı Bob Dylan ve Bnıce Springsteen gibi sanatçılan da kapsayan bir albüm topluyor. Çıkış tarihi 28 Mayıs. EMTden yeniler Kûltür Servisi- Sevilen bir kulüp hit'i olan 'It Began In Afrika' ıle müjdelenen yeni Chenıical Brot- bers albümü şubat ortası çıkıyor! Sürpriz konuİdann da bulunduğu albümün yeni single'ı 'Star Gu- iter'. tkinci single ise melankoli ve duygu yüklü müziklen ama özel- likle James Walsh'un değişık vo- kali ile gündeme gelen Starsailor. ilk albümleri Love is Here ile în- gıltere listesıne 2 numaradan gir- meyı başardı. îngiltere'de Radio One, Virgın Radyo ve XFM tarafından olduk- ça destek alan ilk single 'Alcoho- Bc' video klibi MTY VH1, The Box gibi müzik kanallannda da göstenliyor. Single, Travis, İan Brovvn gibi isimleri geride bıraka- rak tngiltere listesine 10 numara- dan girdi. Birkaç yıl önce Türkiye'ye vi- deo-klip çalışmalan için gelen Ka- nada'run ünlürock grubu Tea Party yeni stüdyo albümünü yayınladı. EMI'den çıkan ilk single'lan 'Lul- lababy' Kanada radyolannda lis- telere en çok eklenen şarkı oldu! Ve EMI'dan yeni çıkan albüm ise ÖnderFocan-TrioFocan'ın 'Stan- dırd A'Ia Turc'ü. Albüm, hepimizın bildiği, sevdiğı popüler parçaların caz yorumlarından oluşuyor. Albümdeki parçalar ilk kez geçen sene sanatçının Finlan- diya'daki konserinde gün ışığına çıktı. MURATBEŞER Jcra tarihi 1995, ama her şeyiyle taptaze bir albüm; "E.S.T.-Iive''. Kaldı ki söz konusu ekip Isveçli tuş cambazı Esbjörn Svensson'unki olunca zaten zamanaşımına uğramış olmalan mümkün değil. Geçen ay- larda Istanbul Festivali'nde de izle- diğimiz üçlü, gerçekten de eskile- rin dediği gibi tabanca gibi; hele konserlerde fırtına gibi esiyorlar. Tam altı yıl önce gerçekleşririlen bu canlı kayıtta, dipdiri ve perfor- manslannın zirvesindeler. fsveçli caz piyanisti Esbjörn Svensson, pek fazla insana nasip olmayacak derecede müziğe tutkun bir aileden geliyordu; Chopin tut- kunupiyanist annesi ile swing ve Du- keEDington hastası babası, oğulla- nnın tuşlan lego bellemesi için ola- ganüstü gayret gösteriyorlardı. Ge- niş bir caz plagı koleksiyonu ile ko- yun koyuna büyüyen 1964 doğum- lu Esbjörn, erken dönem pop şar- kıcılannın fotoğraflanna bakarak yetişmişti; idolleri çok renkli fan- tezi kostümleri içinde kıntan, bol paça pantolon ve apartman to- puklarla sahne alan popçulardı. Bir gün Sweet'in "Ballrom Bfitz"ini dinlerken kendine eski bo- ya kutulanndan bir davul seti yapar, glamciler gibi sesler çıkarmaya ça- lışır, ta ki komşu evdeki arkadaşı MagnusOström'a gerçek bir davul gelene kadar. Artık ıki davula gerek olmadı- ğından Esbjörn, piyanoya konsant- re olur. Oto-didaktik olarak birlik- te yüzü rock'a bakan doğaçlama bir dünya keşfederler; okul zamanlann- da geliştirdikleri yaratıcı bırlikte- lik halen sürmektedir. Üç yıllık piyano kursunun sonun- da, aile desteğiyle aldıklan keybo- ard, yeni bir ııfuk açar önlerinde. Esbjörn, 8O'li yıllarda Stockhohn Üniversitesi'nde aldığı eğitimle ya- ratıcı müzik bilgisini geliştiriyor, îsveçli ve Danimarkah müzisyen- Jerin yarunda yetişiyor, Bü Evans'tan Kâth Jarrett'a kadar uzanan moder- nist isimlere karşi duydugu yakın- hkla tanınıyordu. 1993 'te kontrbas- çı Dan Berglund'un katılımıyla ken- di üçlüsü EST'yi (Esbjörn Svens- son Trio) kuran Esbjörn, kariyeri- ni bugünJere dek örmandınyor. Bir- kaç ay içinde angajmanlannı arttı- ran ilk albüm "Wben EveryoneHas Gone", ıki yıl sonra da konser al- bümü "Mr&Mrs HandkerchieF çüayor ve Esbjöm Isveç'te yılın caz müzisyeni seçiliyordu. Ardmdan Esbjörn, bir caz müzisyeni için fa- hırası kolay ödenemeyecek bir ha- ta yaparak, repertuvan rock olan bir plak şirketiyle sözleşme imza- hyor, "ESTPlaysMonk" ve "Win- ter in Venice" albümlerini çıkan- yor; doğal olarak da Isveç dışında albümler tanıtılamıyordu. Esbjörn bu arada dikkat çekmek amacıyla sürekli başka mûzisyenlerle kon- taktlar kuruyor ve albüm çalışma- lanna katılıyordu; pop şarkıcısı Vk- toria Tofetoy'Ia çalıştı, tromboncu Nib Landgren ile folklorik melodi- leri serbestçe yorumladıklan "Swe- dish FoBtModern" albümünü yap- tı, FımkUnitprojesinekeyboardcu olarak katıldı. Esbjörn yıllar sonra Isveç 'te artık pek rağbet görmeyen cazı trend ha- İine getiren genç müzisyen kuşağı- nıi) en başmda gelen isimdi. Bunun Esbjörn için bundan öte çok değer- li bir anlamı daha vardı; müzikleri- ni Iskandinav sınırlannın dışına ta- şımış ve yurtdışında yılda yüzün üzerinde konser vermişlerdi. Geçen zaman içinde de, eski plak şirkeünin kontratı dolmuş, caz fir- ması ACT ile anlaşmış ve "FromGst- garin's Point of Vıew"u çıkararak uluslararası arenada daha bir özgü- ven kazanmıştı. Bu şırketin sunumu ve Esbjörn 'ün duruşu bir özsaygı içe- riyor ve bu da onun adını Brad MehJ- dau ya da Jacky Terrasson gibi çiz- gi dışı sanatçıların yanına taşıyor- du. Olabıldiğınce kontrol alnna ahn- mış bir akıntıya bırakılmış müzik- leri, hem kalabalık içindeki yalnız- lığı, hem de yalnızlığın kolektif coş- kusunu bir arada vermeyi büyük bir ustalıkla becerir. Esbjörn'ün alışılmadık vuruşla- n uygulayışındaki heyecan dolu an- lar, geçmiş otuz yılın içinden keş- fedilerek çekip çıkanlmış süsleme- lerde ve dinamik kontr-puanlarda yatar. Modern cazın melodik, har- monık ve ritmik çerçevesınin dışı- na çıkmadıklan halde, eserlerinde kulağa tazelik veren yenilikçi tat- lar hissedilir. Kompozisyonlann çe- kiciliği detaylarda gizlidir; trio (da- vul, bas ve piyano) olarak müzik- lerinde olması gereken her şey var- dır. Umanz yeterince ınsan bunu fark eder. 6 CD'LİK SERİ PİCCATURA'DAN ÇIKTI Türk Müziği Bestekârları Serisi Piccatura Müzik, sanat müziği kültürünün renklerini yeniden canlandırmak amacıyla yola çıktı ve altı büyük Türk sanat müziği bestecisinin kendi eserlerinden oluşan altı albümlük "Türk Müziği Bestekârlan Serisi"ni yayımladı. Şarkılar, iddiah konservatuvar yorumuyla değil. musıkimizin geleneksel aıle ortamnıda annelerimizin, babalanmızın çahp söyledigi biçimiyle yorumlandı; yanı daha samimi, daha sıcak. Kullanılan enstrümanlar sadece akustik ve geleneksel (kanun, ut, darbuka). Eserlerin çok fazla enstrümanla çahnmamış olması daha sempatik ve anlaşılır olmasını sağlamış. Altı ayn CD'lik Türk Müzıği Bestekârlan Serisi şu sanatçılann yapıtlan yer alıyor. Selahattin Puıar, Münir Nurettin Selçuk, Şekip Ayhan Özışık, Sadettin Kaynak, Zeki Müren ve Vusuf Nalkesen. Babylon 'da Brezilyagecesi Küitür Servisi - Bacardi Rum'un katkılanyla 12 Şubat Salı akşamı saat 21.30'da Babylon'da Bredlya Karnavah gecesi düzenlenıyor. Sımsıcak müzikler, samba, dansla karnavah ayagımıza getiren geceye, Brezilya'dan Debna Lucia Da Süva müzikleriyle katılacak. Delma Lucia'nın çalacağı karnaval müzıkleri eşliğinde dört sanıba dansçısının gösterisiyle renklenecek gece boyunca eski karnavallann görüntüleri barkovizyondan gösterilecek. ilk kez 1641 'de düzenlenen Brezilya karnavah, resmi olarak dört gün, ancak birçok kentte bir haftadan fazla sürüyor. Her kentin kendine özgü bir lcutlama geleneği var. Bahıa'da dini törenler kutlamalara farklı bir tat katarken, Rio'da samba okullan en Önemli ilgi odağı oluyor. Babylon: (0 212 292 73 68) ÇingenelerZamanı'ndan tanıdığımız topluluk Shaman'da Koçani Orkestar Knkür Servisi-Shaman World Music Club'da bugün Koçani Orkestar konser verecek. Ydbaşı akşamı Shaman'da verdiği coşkulu konserle müzikseverleri kendine ha>Tan bırakan Makedonyalı Roman nefesli çalgılar orkestrası Koçani Orkestar, yoğun istek üzerine tekrar konserler vermek üzere Istanbul'a geldi. Batılılann Emir Kusturica'nın 'Çingeneler Zamanı' adlı filminde tanışöğı Koçani Orkestar, tüm dünyada Gypsy müziğini 'dfinya möz^i üsteterîne' geçirmiş ohnasıyla anılıyor. Geleneksel Makedonya müziğinden, yöresel Türk kent dans müziği, Sırp, Roman ve çağdaş Türk pop müziğine geniş bir yelpazeyi kapsayan grubun üçüncü albümü 'Gypsy Mambo', trompet ustası Naat Vefiov'un yönetiminde grubun repertuvanndan heyecan verici bir derleme sunuyor. (0 212 249 96 06) Flamenkonun kraliçesi Corti Kültür Servisi - Levent Kırca - Oya Başar Tiyatrosu'nda bugün ve yann Nina Corti ve Chico and the Gypsies'in birlikte sahne alacaklan üç gösteri tstanbullu sanatseverlere sunulacak. Flamenkonun kraliçesi olarak tanımlanan sanatçı, Avrupa'nın ünlü sahnelerinde modern ve klasik flamenkodan en iyi örnekleri sundu. Gypsy Kings'in kurucusu Chico Bouchiki'nin grubun devamı olarak oluşturduğu Chico and The Gypsies ise 8 kişilik grubuyla Gypsy Kings repertuvanndan çalışmalar sunacak. Geleneksel flamenkonun pop müzik, salsa ve tüm müzikal akımlarla birleşmesinden oluşan bir konser gerçekleşecek. (0 212 230 75 80) SANATA BAKIŞ SELMl ANDAK İdil Biperie... Istanbul Devlet Senfoni Orkestrası'r»n geçen hafîaki konserinde Polonyalı orkestra şefı Marek Pijarowski yönetiminde, solıst olarak uluslarara- sı piyano virtüözümüz İdil Biret'ı izledik. Program- da Mo2art'ın (1756-1791) "Re majör K.V. 425, Linz adlı 36. Senfonisi" ve Sergey Rahmaninof un "Op. 40 Sol MinörNo, 4 Piyano Konçertosu" ses- lendirildi. İdil Biret'ın dunyaca üstün ve her piyano virtü- özünün enşemediğı "duygu, yorum ve teknikaçı- sından" müzikalitesi karşısında hayranlığımın ya- nısıra şimdi bir anımı, ozellıkle günümüzde müzik- le uğraş veren yeni kuşaklar için iletmeden geçe- meyeceğim: İdil Biret, henüz dört yaşında ıken piyanosunun başında parmaklanndan fışkıran inanılmaz guzel- likte müzıkle, ayrıca "Fillehn Dansı", "Ayasofya" gibi besteleriyle ayrıcalıklı kişiliğini beliriemişti. İlk derslerini, müzik otoritesi Mithat Fenmen'den alan sanatçı, Atatürk ün sanat devrimi yolunda TBMM'mn çıkardığı "Harika Çocuklar" yasası ile yedı yaşında iken Fransa'ya gönderilmiş ve "Pa- ris Ulusal Konservatuvarı"nda Prof. Nadia Bo- ulanger gözetıminde eğıtimini birıncilikle tamam- lamıştı... Yıl 1951, ben de muzik eğitimimi tamam- lamak üzere Paris'te "Ecole Normale de Musı- que"te, besteci dostlanm Nevit Kodallı, Sabahat- tin Kalender vd. ile biriikteyim... O sıralarda bir gün, ailece de tanıştığımız Biret aılesınin Paris'tekı da- iresine, "Harika Çocuk" olarak İdil Biret'i yakından tanımak merakıyla gittim. Bir sonbahar günü ıdi, hava güneşliydi. Salonda oturuyorduk ve İdil Bi- ret, çocuk yaşında, halı üzennde bebekleriyle oy- nuyordu. Idıl'in biraz sonra gelecek piyano ögret- meni bekleniyordu. Derken birden hava karardı, or- talığı kara bulutlar kapladı ve şımşekler çaktı. Işte o an, İdil yerinden kalktı, piyanosunun başına otu- rarak fırtınayı andıran seslerle güçlenen, tamamen doğaçlama (improvise) ezgiler ve vuruşlarla ken- diliğinden bestesinı çalarken beş dakika sonra tek- rar güneş açınca Mozart'ın bazı bestelerınin hava- sında, neşe/i, çocuksu temalarseslendirdi... Ben, inanılmaz, tanımlanamaz bir hayranlık şoku içinde kalmıştım! Işte o an "Harika Çocuk" deyiminin ne olduğunu anlamıştım. Hemen çalışma yerime dön- düğümde, bu izlenimimı az çok duygusal bir biçim- de kaleme almıştım. Ertesı gün, Paris'te muzik dostianmla buluştuğumuz "Cafe Duponföa "Cum- huriyet" gazetesınin o zamankı Parıs muhabiri ar- kadaşımız Metin Toker'e İdil için yazdığım bu ya- zımı gosterdim. Dikkatle okudu ve birden "Selmi, bu hem doğal, hem içtenliklı bırgözlem yazısı.. He- men üstadımız Nadir Nadi Bey'e gönderiyorum" dedi. Bu eylemi beni heyecanlandıran bir sürpriz olmuştu. Ve bu sürpriz, sonra gazetemizin ölüm- süz yazıişlen müdürü, mesleğımizin hocası Cevat Fehmi Başkut'tan gelen bir yanrt ile noktalandı. Bu yazıda, benim Parıs'ten Istanbul'a dönüşüm- de "Cumhuriyet" gazetesine mutlaka uğramam ve çalışmaya başlamam isteniyordu. Dönüşümde "Cumhuriyef'e geldim ve çalışmaya başladım. O zamanki İdil Biret yazısı da 1952 yılında yayımlan- mıştı... Işte o gün bugün yuvam olan "Cumhuri- yet'te, sizsanatseverokurlanmla beraberim... İdil Biret'in 10 Şubat 1953 tarihinde Paris'te verdiği ilk konseri için "Combat" gazetesi eleştirmenin/n şu yorumuna göz atalım: "Çalışı sade ve sağlam, ha- rika çocuk olarak kendini beğendırme meylinden uzak. Çıkardığı sesler yuvariak ve dolgun, meka- nizmi çevik ve kılı kırkyancı, müzik kalitesi ise mü- kemmel..." Atinalı lîmon'un gabsı bugün • KONYA (Cumhuriyet) - Konya Devlet Tiyatrosu tarafindan sahnelenen Atinalı Timon, büyük ilgı görüyor. Geçen hafta sonu prömiyeri yapılan oyunun bu gece de galası yapılacak. Shakespeare'ın yazdığı oyunun rejisörlüğünü Ayşe Emel Mescı, müziklerini de Okay Temiz yaptı. Mesci, Devlet Tiyatrolan tarafindan ilk kez Konya'da sahnelenen oyunun, para, servet ve erk üzerine kurulduğunu ve toplumdaki yozlaşmayı irdelediğini söyledi. Sabahattin Eyuboğlu tarafindan Türkçeye çevrilen Atinalı Timon, daha önce Şehir Tiyatrolan'nda Muhsin Ertuğrul ve daha sonra da Tunç Yahnan tarafindan iki kez sahnelenmişti. 23 kişilik bir oyuncu kadrosunun yer aldığı oyunu Mesçi, 5 perdeden 2 perdeye indirdiklerini belirtti. Laurent GatMûer btanbuTda • Kültür Servisi - Laurent Garnier, bugün saat 23.00'te Istanbul Hilton Convention Center Alt Salon'da bir konser verecek. Dünya turnesi kapsamında gerçekleştireceği konser öncesinde Türkiye 'den bir sanatçı, DJ UFUK sahne alacak. Garnier, 1987 yılında DJ'liğe başlamasınuı ardından techno müziğin gelişiminde önemh rol oynamış ve çeşıtli festi\allerde ödüller ahnış bir sanatçı. Garnier, 2000 yılında Unreasonable Behaviour' adlı üçüncü albümüyle müzikseverlerle buluşmuştu. (0 212 315 60 00) venilerChris Spheeris/George SkaouBs - Adagio (RKD) Chris Spheeris/Anthom Mazella - Brio (RKD) Vangeös KatsouBs - Sılent Voyage (RKD) HiOard Ensemble/Christoph Poppen - Morimur (ECM - RKD) Kai Eckardt - Honour Simplicity, Respect the Flovv (RKD) Susanne Abbuehl - April (ECM - RKD) Arve Henriksen - Sakuteiki (ECM - RKD) Alog - Duck Rabbit (ECM - RKD) Mor ve Ötesi - Gül Kendine (Ada Müzik) Alex Bugnon - Soul Purpose (Narada - EMI) Greg EDis - Kalarupa, Explorations in Rhythm (Narada - EMI) B. Tribe - Spiritual, Spiritual (Virgin - EMI) Stefon Harris/Jacky Terrasson - Kindred (Blue Note - EMI)