Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 ARALIK CUMARTESİ 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr Tari Amos'un yeni albümünde her şarkı bir coğrafyanın hikâyesini anlatıyor ir ozanınseyir defteri Birduduk üstadıSuren Asaduryan, yedi yıl önce Türkiye'ye gelirken yanında kayı- sı dalından can bulan nefesli sazı vardı. Ermeniler, yûzyıllardan be- ri kederlerini, feryatlannı, coşku ve hûzünlerinı "duduk" adını ver- dikleri bu sazla paylaşmışlardı. Hem okuldan hem de alay dan ye- tişen Asaduryan, memleketinden yeni müzik arayışlanna ve dostluk- İara ulaşmak için aynlmıştı. Tür- kiye'de yaptığı ilk kayıt olan '\fos- lat' albümünde kendısıne Şenol FDizve Biroi Ya\1a'dan oluşan Yan- sunalar topluluğu eşlik etmişti. Türkıye'de pek çok sanatçıya eş- lik eden Suren Asaduryan, dudu- ğun sınırlannı zorlayarak onu üst seviyede bir icranın enstrümanı haline getirmeye çalışıyor. Kalan Müzik etiketiyle yayımladığı ye- ni albüm 'Bir Ömür Sadece', sa- natçının Ermeni halk ezgileri ve anonim eserlerden yola çıkarak gerçekleştirdiği arayışlannın bir durağı. MURATBEŞER ToriAmos"un yeni albümü 'Scar- let's Walk', Amerika'nuı batısın- dan doğusuna yapılan bir yolculu- ğun seyir defteri; her şarkı bir coğ- rafyanın hikâyesini anlatıyor. 11 Eylül sonrasında Amerika tur- nesini iptal etmeyen Tori, albümü- nün ana fiknni turnedeyken aklı- na üşüşenler ve başından geçenler- den oluşturmuş. Ana tema. Ame- rika'nın gelenekleri ve tarıhi. Al- bümdekı hayali kahraman "Scar- let" ise yıldız olma isteğiyle yola çıktığı Los Angeles'ta önce dans- çılık yapan, sonra da porno sektö- rüne düşen arkadaşının peşinden yollara düşen biri. Scarlet, Tori'nin kendisi aslında. Albüm, tam anla- mıyla Tori'nin doğumundan ben süregelen, ama özellüde son yıl- larda yoğunlaşan yolculuklannın özeti. Albümün organik yaklaşımı. dinleyıciyle arasındapotansıyel bır bağ kuruyor. Tori, herzamanki gi- bi pek çok müzisyenden farkJı ola- rak dinleyicıye kendini ve müziğı çok yakın hissettiriyor. 1993'te cıkıs vaptı Tori'nin kariyerindeki yedinci al- büm olan 'Scarlet's Walk', 'Littfc Earthquakes' ve Underthe Pink'e müzikal açıdan benziyor; I998'in 'From the Choirgirl Hotel' ve I999'un 'To Venus and Back'inde var olan geniş elektronık seslendır- meleri içermiyor. Piyano ve vokalin sade eşliğinde, hem kişisel hem de politik anlam- da demokrasi illüzyonunun muha- lıf ele ahnış bıçımı. Müzik sektöründeki kadın mü- zisyen oranı. 7O'lı yıllara göre yüz- de 10'lardanyüzde35'ekadaryük- sehnış durumda; kadınlann rock müziğine katılımı, Tori'nin 1993 'te- ki çıkışıyla iyice belirginleşti. O, süslü ilişkilerin ve aynlıkJann şar- kılanyla değil, toplumsal ilişkiler- deki ataerkilliği kırmaya çalışarak kendini kanıtlayan kadın fikriyle dikkat çekiyordu. Cinsel tacize kar- şı çıkan bu feministin, kendinde ve müziğınde belirgin bir erkek düş- manlığı yoktu. 22 Ağustos 1963 'te papaz bir ba- ba ve yan Çeroki bir anneden dün- A yaya gelen Tori, 13 yaşında rock'n roll'u ve erkekleri keşfedince, Was- hington'daki bir travesti barında program yapmaya başladı. tlk albü- mü 'Iittk Earthquakes'ın ardından Londra'ya taşındı: adı Kate Bush, Joni MitcheO, Patti Smith ve Mari- anne FaithfuU gibi ımajı keskin ka- dınlarla bırlikte anılmaya başlandı. Kadınlann kadınlar üzerindeki şid- detinden bahseden 1994'ün 'Un- der the Pink'ı, Kate Roiphe'nin Amerikan femınizminin tecavüze yaklaşımını ele alan kitabı 'The Morning Aftcr'a sert bir yanıt nite- liğindeydi. Tori sade kompozisyonlar yazsa da metinleri çokanlamhlık taşıyor; sözlerini çözmek için, feminizm, Yunan mitolojisi ve dinbilim gıbi dallarda analiz yapmak gerekebilir. 'Scarlet's VValk'u kavrayabilmek için, onun edebiyattaki referansla- nna göz atmalı. Caıi VValdman'ın 1995 tarihli 'AÜasoftheNorth Ame- ricanlndia' adlı çalışması, Tori'nin başucu kitaplanndan biri; 'Wam- pus Pra> F er' şarkısında bu kitaptan alınmış satırlar var. Nathaniel Hawt- horne'un 1850'deki edebiyat kla- siği 'Scarlet's Letter', açılış parça- sı 'Amber Waves'e konu olmuş. Köklerlne dönüvor Amerikan zihniyetinin birinci el- den marifeti olan, her türden sosyal vakayı ticari malzemeye çevirme- si, 11 Eylül için de geçerli. Tori 'Scarlet's Wdk'ta, Kızılderili kök- lerine dönmesinin yanında, Ameri- kan toplumunun uzun zamandır ta- . lbüm, tam anlamıyla Tori'nin doğumundan beri süregelen, ama özellikle son yıllarda yoğunlaşan yolculuklannın özeti. Albümün organik yaklaşımı, dinleyiciyle arasında potansiyel bir bağ kuruyor. Tori, her zamanki gibi pek çok müzisyenden farklı olarak dinleyiciye kendini ve müziği çok yakın hissettiriyor. şıdığı bır yaraya da parmak basıyor. 11 Eylül'e varan olaylann köklen- nin, Kızılderili katlıamına kadar uzandığını düsünüyor. 'Scarlet's Walk' bir konsept al- büm; singer-songwriter geleneği içınde temalan bütünlüklü ve daha az somut bir çalışma. Belki de kari- yerindeki en konsantre albüm. Ku- lelerın yerle bır olmasının ardından Tori'ye sıkıntılannı anlatan insanlar- dan mektuplar yağmış; o güne ka- dar inanarak yaşadıklan değerleri altüst olan birtöplumun hayktnşı, şar- kılarda dile gelmiş. Ne var ki şarkı- lanndan çıkan sonuç; Tori'nin, tam bir Kızılderili gibi, toplumunun ruh sağlığına kavuşması için sadece mo- ral değerlerin yeteceğinı sanması. beser@ sistemsensin.com Yeni yılda Zamphir KültürServisi-Borusan Istanbul Filarmoni Orkestrası'nın Gürer Ay- kal yönetimindeki geleneksel 'Ye- ni Yıh Karşüama Konserleri' 18 Arahk Çarşamba günü saat 20.00'de Lütfi Kırdar Konser Salonu'nda ve 19 Arahk Perşembe günü saat 20. 3nVia Kariikny Halk F.gıtim Merlce- Müzjk dünyasından• Gezgın güzel Mariah Carey'nin 'Charmbracelet' adlı yeni albümü, 10 Arahk'ta piyasaya çıkıyor. • Brit-pop grubu Suede, eski Amerikan başkanı ve 'Nobel Banş Ödülü' sahibi Jimmy Carter için çaldı. • Gençliğinde astronomi öğrencisi olan Queen'in gitarcısı Brian May, Hertforshire Üniversitesi'nce doktorluk urtvanına layık görüldü. • NSYNC'ın yıldızı Justin Timberiake, ayağını kırdı; sanatçının konserleri iki hafta iptal oldu. •* Oasis arubunun ıki kafadan olan zi'nde yapılacak. Konserlere ünlü panflüt ustası GheorgeZamphir dekatılacak.Kon- serlerinde etaik. popüler ve klasik müziği banndıran geleneksel tar- zıyla bilinen Zamphir, konser prog- ramında 'Panflüt Konçertosu'nu seslendirirken, orkestra AKven'in 1 Numarah Op 10 tsveç Rapsodisi'ni sunacak. Programda Strauss'un Ma- vi Tnna Valsi ve Korsakov'un ts- panyol Kapriçyosu da yer alıyor. ECM15 yıldır Türkiye'de Avrupa cazı denince akla ilk ge- len isim, şüphesiz ECM plak fir- ması. ECM ile işbirüklerinin 15. yıhnı kutlayan ıthalatçı RKD/Akus- ta Music, bu markadan çıkan tüm albümleri büyük bir özenle sunma- ya ve pazarlamaya devam ediyor. Avrupa cazının en çağdaş ve ka- liteli örneklerini müzikseverlere sunan firmanın üstlendiği misyon, son dönem Türkiye müzik sektö- rü içerisinde oldukça zorlu bir iş gibi görünse de Akusta bunu tam 15 yıldır başanyla sürdürüyor. Bu firmanın ithalat konusunda en önem verdiği konu ise tüm albüm- leri dünyapiyasası ile eşzamanlı ola- rak ülkemizde müzikseverler ile buluşturmak. ECM ve Akusta ara- smdaki bu dostluk, daha nice 15 yıl sürecek gibi gözüküyor... —Liam ve Noel Gallagher kardcşlcr, altı haftadır birbırleriyle konuşmuyorlarmış. • Ortadoğu'dan son yıllarda çıkan en güçlü ses sanatçılanndan biri olan Yuri, Türkıye'ye konsere gelıyor. • Kıdemli rapçi Benzino, çıkacak albümü 'Redemption'da bir parçada Eminem'e 'VaniDa Ice 2003' benzetmesı yaparak sataşıyor. • Green Day'in yıldızı BiIMe Joe Armstrong, Irak'ta olası bir savaşa karşı internet üzerinden bir imza kampanyası başlattı. • Eminem, meslektaşı Nas'ın yakın gelecekte çıkacak olan albümünde bır parçaya prodüktör olarak omuz atmaya karar verdi. • Ölümünün 11. yıldönümünde Freddie Mercury'yi hayranlan, Mercury'nin Londra'daki evinin önünde mumlar yakarak andı. • KeDy Osbourne ilk albümü 'Shut Up'ı çıkarttıktan sonra, albümün ismi konusunda sorun çıkaran şirketine savaş açtı. • Cypress HiD, çıkaracaklan yeni albüme eşlik etmeleri için Snoop Dogg ve Busta Rhymes'a teklifte bulundu. • Sir Paul MeCartaıe\v Starr, Tom Petty ve Eric Clapton; George Harrison'ın ölüm yıldönümünü Londra'daki Royal Albert Hall'de kutladılar. • Kid Rock, Grandmaster Flash ve Chuck D, Hip-Hop'ın efsane adı Jam Master Jay'in ödüllerinin töreninde bulundu. • Internetin en büyük download ve müzik takaslama sıtesi Napster, CD-sofrvvare yapan bır şirkete satıldı. • Oasis'in Münih'te vereceği konser, Liam Gallagher'ın saldınya uğraması nedeniyle iptal edildi. Ünlü çellocunun yeni albümü tam arşivlik Yo-Yo Ma tpek Yolu'nda tpek Yolu bu kez Yo-Yo Ma'ya ilham verdi Tanhte bu- dönemin en meşhur ticaret yolu olan îpek Yolu, pek çok belgesele, filme, hikâyeye ve müzik eserine ilham vermiştir. 13. yüzyılda Asya'mn kalbıni boydan boya geçen bu epik yolculuk, 21. yüzyılda halen bir ilham konusu olmaya devam ediyor. 'The Sük Road: A Muskal Caravan' adıyla çıkan iki CD'lik set, zamanında Marco Polo'nun bu gızemli yörelere gerçekleştirdiği yolculuğu, zengin müzikal bir panoramik tarama içinde ele alıyor. Ünlü çellocu Yo-Yo Ma'nın yorumu ile güç kazanan bu albüm, geleneksel Afganistan, Çin. îran, Kazakistan, Moğolistan, Tacıkistan ve Asya'nm diğer kültürel merkezlerinin müziklerini bir arada ve büyük bir titizlikle ışliyor. Son derece titiz hazırlanmış renkli bir kitapçık ile sahşa sunulan bu arşivlik albüm, tam 47 parçadan oluşuyor ve 146 dakika sürüyor. SANATA BAKIŞ SELMİ ANDAK Mesut İktu ile Halk Şarkdarı istanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürü ve Ge- nel Sanat Yönetmeni, sanatçı (bariton) Prof. Me- sut İktu, Istanbul Büyükşehir Belediyesi Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda Hakan Şensoy yö- netiminde "Istanbul Oda Orkestrası" eşliğinde dü- zenlenen "Çaykovski Gecesi" konserine solist olarak katıldı. önce şunu belirteyim ki, Mesut İktu müzik dün- yasında ses yorumcusu olarak basso ile tenor tı- nısı karakteri taşıyan erkek sesi sayılan bariton tü- ründe, az sayıda bulunan ulusiararası değerde klas bir sanatçıdır.. Uzun bir müzikal ve eğıtimsel geç- mişi olan bariton İktu, özellikle ses tekniği ve geniş ses yelpazesi ile gerek yurtıçinde, gerek yurtdışın- da "repertuvar" açısından hem opera yorumcu- su, hem klasik ve çağdaş eserleri içeren konser ve resital solisti olarak, son yıllarda çok olumlu bir amaç olarak benimsediğı ve gerçekleştirdiği Türk Bestecileri"nin eserlerini içeren konserler vererek "gerçek müzik sanatı "na yararlı hizmetler sağlamak- tadır.Şimdıbuetkınlikler açısından bakıldığızaman, bu yazıda sozünü ettığimız "Çaykovski Geces/"nde bariton Mesut Iktu'nun Hakan Şensoy yönetimin- de "Istanbul Oda Orkestrası" eşliğinde solist ola- rak repertuvannı "Rus HalkŞarkılan"naayırmışol- ması, Mesut Iktu'nun gerek ses rengı, tekniği ve yo- rumlayış stili bakımından bariton karaktenne çok uygun, olumlu ve başarılı bir sayfa eklemektedir... Mesut İktu bu bölümde yorumladığı "Rus HalkŞar- kılan'r», Oda Orkestrası ve piyano için, kendi yo- rum stiline göre düzenlemiştir. Dünyayı yıllar önce- sinden saran bu halk şarkılarından oluşan repertu- varda: "Tarlalar Arasında" (Sredi Dalini Rovnia), "Dur Sevgılim Güzelliğinı Seyredeyim" (Tt Pastoi Krasavitsa Maya), "Uçan Troıka" (Voç MçitsaTro- ika Paçtava), "Arabacı Acele Sürme" (Yamşik, Ne Gani Laşadel), "Sevgilim Uzakta Otunıyor" (Je VI- ot Maya Atrada), "Sen Benim Canımsın" (Kagda Duşa) ve çok popüler olan "Siyah Gözler" (Oçi Çor- niye) şarkıları yer almıştı. Mesut Iktu'nun bu konserde "halkşarkılan"nöan bir demet sunması, hem yorumculuğu, hem de muzik dunyasında ne yazık ki azalmaya yüz tutan ezgi/ melodi açısından, otağanın üstünde sürpriz niteliği taşıyan bir-olaydı. Ankara doğumlu Mesut İktu, müzik eğitimine An- kara Devlet Konservatuvan'nda başlamış, bir ara flüt eğitiminden sonra opera bölümüne geçmiş. Opera temsillerinde özellikle "Sevil Berberi", "Si- hirii Flüt", "Rigoletto", "La Boheme", "Midas'ın Kulaklan" temsillerinde başanlarıyla tanınmıştır. Konser şarkıcısı olarak özellikle senfonik orkestra- lar eşliğinde Gustav Mahler'ın bazı eserlerini ül- kemizde ilk defa yorumlayan sanatçı olmuştur. TRT için arşiv bantlan ve TV programlan hazırlamıştır.. "Türk Bestecileri"ri\ tanıtım konserleri önem taşı- maktadır. Ünlü bestecımız Ahmet Adnan Say- gun'un "Bariton ve Orkestra İçin Beş Ezgi" eseri- nin senfonik orkestra eşliğinde Mesut İktu tarafın- dan seslendirilişi ilgi uyandırmıştır. Mesut İktu bir- çok yabancı ülkede konserler, resitaller vermış, fes- tıvallere katılmıştır. Mesut İktu Istanbul Devlet Ope- ra ve Balesi'ndeik görevi dışında Mımar Sinan Üni- versitesi Devlet Konservatuvarı Opera Anasanat Dalı profesörüdur. Izledığimiz "Çaykovski Gecesi" konserinde Ha- kan Şensoy yönetiminde Istanbul Oda Orkestrası, Piotr llyiç Çaykovski'nin (1840-1893) "Sol majör Elegie"sıni, "Andante Cantabile" ve Op.48 Do ma- jör "Serenad" eserlerini seslendirmiştir. Şairier ölmez Evrensel sanat dünyasına yaratıcılığıyta kişilikli adı- nı yazdırmış ve dünya görüşüyle de Türk halkına toplumsal açıdan duygu, bilgi ve umut vermeye çalışmış. ölümsüz şairimiz Melih Cevdet Anday ya- kın bir süre önce yaşamını yitırmişti. Çoğunlukla bu gerçek sanatçılar ve yaratıcılar yaşamlarını yıtırdik- ten sonra onlar için yoğun yazılar, seslenişler yapı- lır ama bir gerçek var ki, asla evrensel yaratıcılar ya- şamlarını yitirdikten sonra ne kadar süre ve ne öl- çüde anılırlar özellikle topluma verdikleri unutul- maz. Melıh Cevdet Anday da ölümsüzlerden biri- dir. Onun dostluğunu paylaşmak mutluluğuna eriş- miş bir kişiyim. Bana şiırterınden birini bestelemek için verdığini asla unutamam. 'O'nun için şaırler öl- mez diyorum. Düzettme 6 Aralık Cuma günü dokuzuncu sayfada yayunlanan 'Postmodern Ağalar Dönemi' başlıklı yazıda Cmit Efekan, Zerda adlı dizinin yönetmeni olarak çıkmıştır. Doğrusu Kınk Ayna olacaktır. Düzeltir, özür dileriz. - Sadık Gürbüz - Yıne O Aşk (Seyhan Müzik) - Suren Asaduryan - Bir Ömür Sadece (Kalan) - Koçani Orkestar - AJone At My Wedding (Crammed - Equinox) - Rkhard Hagopian - Armenian Music (Smithsonian Folkways - Equinox) - The Silk Road - A Musical Caravan (Smithsonian Folkways - Equinox) - Trio Da Paz - Cafe (Malandro - Equinox) - Duduka Da Fonseca - Samba Jazz Fantasia (Malandro - Equinox) - Various Artists - Stereo Sushi (Sushi - Equinox) - Various Artists - Best Of Buddha (Bar DeLune - Equinox) - Tori Amos - Scarlet's Walk (Sony) - Manic Streets Preachers - The Greatest Hits (Sony) - Antonis Remos - Kardia Mou Min Anisihis (Sony) - Mad'House - Absolutely Mad (Sony) - King Crimsom - Earthbound (EMI) - King Crimson - USA (EMI) - Jacky Terrasson - Smile (EMI)