Katalog

SMTFA + CUMHURİYET 2 ARALIK 2002 PAZARTESİ DIŞ BASEV Avusturya Başbakanı, aşırı sağcı Özgürlükçü Parti'yi yıpratmak için koalisyon ortağı yaptı ve son seçimden zaferle çıktı Schüssel,Haider'i tarihe gömdü• Nazi hayranı Jörg Haider'in eski başkanı olduğu Özgürlükçü Parti'nin 1999 seçimlerinde aldığı yüzde 27'lik oy Avrupa'da endişe yaratmıştı. Ancak, partiyle koalisyon ortaklığı yapan Başbakan VVolfgang Schüssel'in önceki hafla yapılan seçimden yüzde 43 'lük şaferle çıkması ve Özgürlükçü Parti'nin Dyunım yüzde 10'a inmesi onun önce kucak açıp zamanla yıpratma taktiğinin ruttuğunu gösteriyor. Avusturya Başbakanı VVbHgang Schüs- jel'in parlamento seçimindeki ezici za- feri, onun aşın sağı boğmak için önce kollanna alıp sarmalamayı tercih etti- ği riskli taktiğinin başanlı olduğunun kanıtı niteliğinde. Cumhurbaşkanından yeniden hükümeti kurma görevini alan Schüssel'in muhafazakâr Halk Partisi oylann yüzde 43 'ünü alarak tldnci Dün- ya Savaşı'ndan beri en iyi sonucu elde etti. Bunun aksine Halk Partisi'nin ko- alisyon ortağı olan, Nazi hayranı ola- rak bilinen Jörg Haider' in eski lideri ol- duğu Özgürlükçü Parti (FPÖ) ise geçen seçimlerdeki yüzde 27'lik yüksek oy oranını yüzde 10'a düşürdü. 1999'da "aşm sağm zaferi" olarak yorumlanan ve AB ülkelerinde endişe yaratan oy oranının üçte ikisini kaybetti. Bu, Avus- turya'da bir siyasi partinin oy oranında görülen en büyük düşüştü. Bu sonuç seçime HerbertHaupt'un başkanlığında giren Özgürlükçü Par- ti'yle özdeşleşmiş ve parti tarafindan hâ- lâ çok önemli bir figür olarak kabul edilen Haider'in Avrupa'da büyük tep- ki gören siyasi gücünün ve kariyerinin sonu anlamına gelebilir. Başka bir de- yişle "Hitier yanlısı politikalan savu- nan Haider efsanesi" tarihe gömülmüş olabılir. Dün, bulunduğu yerden, *\î- yana'daki oyuncaklannı'" yönettiği Ca- rinthia eyaletinden, eyalet valiliğinden istifa edeceğini açıkladı. Çünkü böyle bir sonuç sonrasında siyasete artık ıh- tiyacı ohnayacağını düşünüyordu. Başbakan Schüssel, 1999 seçimı son- rasında Haider'in Özgürlükçü Partisi ile koalisyon hükümeti kurduğunda Av- rupa ülkeleri tarafindan kınanmıştı. Schüssel ustaca davrandı Ancak Avrupa ülkelerinın bu yüz kı- zartıcı riyakâr tutumu ters tepmişti. Ha- ider ve pohtikalanna destek artmış, her zaman kendisini Avrupa'nın kalbinde olarak gören Avusturya'tun dışlanma- sı ülke insanını hayli sinirlendirmisti. An- cak Schüssel sinirlerine hâkim oldu. Ve usta bir şekilde kenti anti-Avrupa Bir- liği seçmenleriyle Özgürlükçü Parti'nin Çöküşün başladığıgün Tarih 3 Şubat 2000. Avusturya'nın önceki hafta yapılan seçimden sonra da iktidarda kalan Başbakanı VVolfgang Schüssel (solda) ve Özgürlükçü Parti'nin o dönemdeki lideri Jörg Haider (sağda) koalisyon ortakhğı için Cumhurbaşkanı Thomas Klestil'in önünde el sıkışıyoıiar. Özgürlükçü Parti'nin oy oranının 1999 seçinüneoranJa büyük düşüş gösterdiği -yüzde 27'denyüzde 10'a- göz öniine ahnırsa bu tarih belki de çöküşün başlangıcı olarak kabul edilebilir. (Fotoğraf:REUTERS) ılımlılan olarak bilinen seçmen arasın- daki farkı ortaya çıkanp kullandı. Ha- ider'in koalisyon kurulduğu zaman li- derlik koltuğunu bıraktığı, FPÖ'nün ılımlı yüzü olarak tanınan Susanne Ri- ess-Passer'i kucakladıktan sonra gerek- li olan tasarruf ve iş dünyası yanlısı ekonomi politikalan onaylar duruma sokarak parti içinde ikilik yarattı. Po- pülist lider Haider, sorumlu siyasetin hiç- bir disiplinini kabul edemez, ldbirli ki- şiliği de karşısına çıkacak rakibe ta- hammül edemezdi. Partinin resmen li- deri olmamasına rağmen FPÖ'yü ko- alisyonu bozmaya zorlaması Schüs- sel'in çok işine yaradı. FPÖ'nün ko- alisyonun son döneminde çizdiği "hır- gür tabtosu", muhalefetteki Sosyalist Parti'nin "şaşkm vetutuktutunm" kar- şısmda partisinı ülkeyi yönetme yetisi olan tek parti olarak gösterdi. Schröder taktlğl Tıpkı komşu ülke Almanya'nın seçim sonrasında da iktidarda kalan başbaka- nı Gerhard Schröder"in kullandığı tak- tikte olduğu gibi. Schüssel akhnı kullanarak Neo-Faşist Haider ve parrisini yaralamış olabilir. Ancak manevra için yüzde yüz serbest- lik kazanmadı. Kahcı ve istikrarlı bir hü- kümet kurabilmek için yine bir koalis- yon ortağına gereksinim duyuyor. Schüssel'in 1999 seçimlerine kadar 13 yıl boyunca ülkeyi birlikte yönetti- ği Sosyalist Parti, bu koahsyonda yer almaya niyetli gibi görünmüyor. Yeşil- lerin ise başbakanın Halk Partisi ile hiç- bir ortak yanı yok ve koalisyona ortak olmalan istikrarsızlıktan başka bir şey getirmez. Özgürlükçü Parti ise kendı der- dine düşmüş durumda. Kendi içişleri- ne dalmış durumda olan parti için hâ- lâ onursal başkan veya gölge lider ko- numunda olan Jörg Haider. hiçbir şe- kilde partisinin hükümete ortak olma- sını desteldemeyeceğini açıkladı. Bu- na, geçen dönemki kabinede Maliye Bakanlığı yapan genç ve çalışkan Karl- Heinz Grasser'ın bakanlığına devam etmesini öngören teklif de dahil. Schüssel'in Halk Partisi, ne Sosyalist Parti'nin ne de FPÖ'nün kısa zamanda iktidan yıkma şansının olduğu düşün- cesıyle azınlık hükümeti kurabilir. Bu riskli bir strateji olur. Kesin olan bir şey var ki o da Avusturya'da önümüzdeki günlerde olacaklann, aşın sağ partilerin son yıllarda güç kazandığı Avrupa ül- keleri tarafindan yakından ızleneceği. Çünkü, Belçika, Hollanda ve hatta Fran- sa 'da bir süre için de olsa seçmenler ül- kelerindeki politikalan protesto ermek için radıkal sağcılan desteklediler. Sağın yaşadığı ilkbahann yükselen suları şimdi geri çekildi. Düzenin alışılageUniş partileri göçmen sorunu gibi konuları göz ardı etmenin teh- likelerini gördüler. Ve seçmenlerinin kaygılanna karşı daha sorumlu davran- maya başladılar. Aşın sağcılar ise her yerde kredi ve oylannı kaybettiler. Haider bir anlamda Avrupa'da aşın sağın yolunu açtı. Wolfgang Schüssel bu eğilimin farkına ilk varanlardan biriydi. Schüs- sel'in taktiği ve aşın sağ tehlikesini er- ken fark etmesi işe yaradı ve ona ödül olarak geri döndü. (The Tîmes - 26Kasım) LikııdPartisi açık oynamalı Işçi Partisi'nin, Israil parlamentosu Knes- set'in 16'ncı dönemi için yeni bir lider seçme- sinden 10 gün sonra Likud cephesi de seçmen- den oy istemek için standart kişide -Ariel Şaron- karar kıldı. Önümüzdeki 60 gün içinde her iki parti de seçmene yola nasıl devam edecekleri- ni, birinci maddesinde Filıstin sorununun bu- lunduğu gündemdeki kritık konulardaki tutu- munun nasıl olacağını açıklayan ciddi ve açık bir doktrin sunmalı. Dünyanın konuya bakışı ve Işçi Partisi'nin yeni lideri Amram Mitzna'nın açıldadığı çalışma plamna olan ilgiye bakılır- sa Likud adayı bundan sonra işi "buianık, be- Krsiz'' açıklamalarla idare edemeyecek. Likud Partisi'nin liderliğindeki hükümetin son 20 ayda uyguladığı politikalar, Israil'de yurttaşlann güvenlik, sosyal refah ve moralle- rini uzun yıllann en duşük seviyesine getirdi. Başbakan Ariel Saron'un Filistin terörüne ve- rebildiği ve şu anda da fikrini değişrirmediği tek yarut "güçlü bir askeri el" ve "soğuk bir siyasi omuz"du. Israil Ordusu günümüzde hemen he- men tüm Filistin kentlerine geri döndü, aranan adamlan öldürdü, binlerce kişiyi tutukladı ve _ ^ ^ _ _ ^ _ _ - ^ _ miryonlarcakişiyedeko- lektif ceza vermiş oldu. Filistin yönetimi boş hderlıgindekı da Ramallah'takı yıkın- hükümetin Israil'i tının içinde. Bu politika yurttaşlarıiçin tsrail'de destek gördü. nasdgüventive A B D yönetimi ve en etverişü, komşu önemlısıLılaui'unenbü- tV • ı yuk rakıbı Işçi Partı- topraklannı ışgal ^ - n d e n d e k a b u ] g o r d ü etmekten Şaron'dan önce, kendi kurtulmuş bir partısine mensup olan ve ülkeyapacağınm başbakanlık ofısine çı- yanmnı vermeH ^ **<*>* l i d e ,r ^ k a ' dar uygun şartlarda ça- hşmamıştı. Dün Ha'aretz gazetesinde yayunlanan anketin sonuçlan Fi- listinlilerin çoğunun şiddetin sona ermesinden yana gelmesinden yana olduğunu gösteriyor. An- cak Israil hükümeti, daha çok Fiüstin yerleşim alanının ele geçirilmesini önlemediği, gözünü bölgedeki insanlann rahatsız ediünesine kapa- h tuttuğu sürece şiddet azalmaz. Filistin yönetimi ile siyasi ilişkileri kesip, yö- netimin Batı Şeria ve Gazze'deki güvenlik bi- rimleriyle işbirliğini kesmek için yerel çete ve bazı terör gruplannın önünü açtı. İsrail'in top- raklardan çekilmesiyle sonuçlanacak siyasi bir çözüm olmadığı takdirde radikal azuılık daha da güçlenebilir. Yeşil hat etrafinda bile terör sal- dınlan olabilir. Şaron kendisi de güvenlik kay- gılannın sosyal ve ekonomik krizi ne kadar et- kılediğine diİdcat çekmişti. Başkanlık seçiminde rakibi Netanyahu'nun güvenlik alamnda sun- duğu ciddi önerilere yanıt olarak Şaron alışıl- mış genel sloganlan tekrarladı. Tekrarladığı şeyler arasında bir gün Filistin kentlerini terk etme zorunlulugu ve kurulacak bir Filistin Dev- leti'ne hazırlıklı olmak da vardı. tşçi Partisi'nin yönetimi görüşmelere yeniden başlamak ve Filistin topraklarını belirli bir zaman dilimi içinde serbest bırakmakta karar- lı. Likud da'açık bir program sunmalı. Likud liderliğindeki hükümetin tsrail'in yurttaşlan için ülkeyi nasıl güvenli ve elverişli, komşu top- raklannı işgal etmekten kurtulmuş bir ülke yapacağının yanıtını vermeli. (Ha'aretz-29 Kasım) Nazik silahsızlanma dansı... Başlıyori Evet Anladım! İlk adımı ben atıyorum sen beni izliyorsun. Anladın mı? Ben başlıyorum senbenim adımlarıma uyuyorsun TlıeNe^YorkTîmes Almonya y da oynonan tuhafûyatro ALAN POSENER Almanya'nın Kosovo krizini sol tandansh bir hükümetle yönetilirken yaşaması bir şansh. Yeşiller Partisi'nden olan Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, müdahaleyi Auschwitz"in bir sonucu olarak tanımlarken ülkenin dış politikasının tüm dünya tarafindan izlenecek olmasını, geniş kapsamlı bir "tetkik yönteminin rehinesi haline gelmesini" göze aldı. Öyle görünüyor kı Almanya sadece Brüksel'e karşı — — ^ çıkarını gözeterek uyumlu politika uyguluyor. Çünkü Gerhard Schröder'in ABD'ye bile kafaSchröderin ABDye bile tchröder ve tutmayı göze alarak, 2002 Fischer ikilisi seçimleri öncesinde Irak'a bir olumlu müdahale halinde asker göndermeyeceğini açıklama yanuş amm düşse de kırmızı-yeşil koalisyonu aüyor. yeniden iktidara taşıdı. Bu hafta ise _ _ _ _ ^ _ ^ ^ hükümet tam bir tiyatro o>ııadı. Alınan kararlarda Irak'ın savaş planı yapmadığı gerekçesiyle ABD'ye askeri destek venlmemesi, ancak Irak'ın kitle imha silahlannın tehdidi ile karşı karşıya olduğundan Israil için destek verilmesi öngörüldü. ABD ve üçüncü dünya ülkeleri arasındaki farkın hatlan her geçen gün daha çok belirginleşiyor. Ve Fischer ile Schröder de bu fark doğrultusunda da\Tanıyorlar. Böylece ikili, attıklan her doğru adımdan sonra geriye doğru iki yanlış adım atmış oluyor. (DieWelt- 30 Kasım) İslam dünyası Batı tarafindan değil baskıcı tutum sergileyen İslamcılar tarafindan tutsak edilmiş durumda Ilımlı Müslümanlar sesini yükseltmeliSAUVIAN RÜŞDİ Müthiş şeylerin yaşandığı tslam dünyasında geçen son hafta ne haftaydı ama? Ilımlı olarak söylemek gerekirse Nijerya'nın Islam dünyası- nın Dünya Güzellik Yanşması ile karşı karşıya gelmesi cahilceydi. Önce, bazı yanşmacılar Ni- jeryalı bir kadını -Enûne Laval- evlilik dışı ço- cuk doğurduğu için taşlanarak öldürülmeye mah- kûm eden Şenat Mahkemesi'ni protesto etti. Ve bu tepki Nijervalı yöneticileri söz konusu olan kadının taşlanarak ölüdürühneyeceği yolunda söz vermeye zorladı. Daha sonra da Hıristiyan kesimden birNij eryalı gazeteci IsioınaDanid "Hz. Muhammed \"aşıyor olsaydı, o da bu gûzel v^ınş- macı kızJardan biriyie evlenmek isterdi" diye tahmin yürütme küstahlığını gösterdi. "Dinine aşın bağh" Nijeryalılar bunun üzen- ne öldürme, yakma-yıkmayı içeren "kutsal gö- rev"lerine başladılar. Bu arada Daniel'in de kel- Iesini istediler. Onlan kim suçlayabilirdi? Her- halde suçu şanssız gazeteciye yükleyen Nijerya Devlet Başkanı değil. Yanşmanın Nijerya'dan Londra'ya alınmasına karşı çıkan Germaine Greerve diğertngiliz feministleryanşmakonu- sunda şikâyet etmeyi, homurdanmayı tercih et- tiler. Katillerin ve yağmacılann sorumlu tutul- malan gerektıği nedense dikkatten kaçmış ya da dikkate alınmamış gibi görünüyor.Bunlar olurken, Iran'da da sa\aşta bir ayağını kaybetmiş olan reformcu, muhalif gazeteci-yazar Haşim Agaceri ülkeyi yöneten mollalan eleştirdiği için ölüm cezasına çarptınldı. Iran'da ölmek istemiyorsanız peygamberle il- gili küstah düşünceleri aklınızdan bile geçirme- melisiniz. Koyu inançlılar çok daha kolayca çi- leden çıkabilirler. Ülke çapında binlerce genç. bu ölüm cezasını protesto edecek kadar saftı. Ve yaptıklan protesto nedeniyle dini lider Ayetul- lah AB Hamaney tarafindan azarlandılar. Bu kez de ko>aı Müslümanlar sokaklara döküldü. Mı- bakıhrsa "ifade ve fUdr özgürlüğü hakka"nı kul- landıklannı söylüyor. Bu söylemde programlar yapmaya devam edeceklerinden de emin olabi- lirsiniz. Hollanda'da yaşayan Müslüman kadının hikâ- yesini de unutmayalım. A\aan Hirsi AH adlı ka- dın. Müslüman erkeklerin Müslüman kadınlara baskı uyguladıklarmı söylediği için ölüm tehdit- leri almış ve ülkeden kaçmak zorunda kalmışh. Belki birbirinden farklı birçok çirkinligi böy- le bir arada toplamak haksızlık gibi görünebilir. Ancak, bir ortak noktalan var. Hollanda'dan ka- Nijerya'da düzenlenmesiplanlanan Dünya Güzellik Yanşması 'mn ülkedeyapıbnamasma neden olan olaylandan çıkarüaaık bir ders var. FanatiMer nedeniyle İslam dünyasında çirkinüMer yaşanırken thmlı Müslümanlar sessiz kalıyor. Ancak, asırlardır süren kültürü olan İslam, îslamcılar tarafindan tııtsak edüirken onların bu hapishanenin kapısını açmalan gerekiyor. sır'da ise "Aö olmayan aflı" adlı televizyon di- zisi antisemitik düşünceleri büyük bir izleyiri kit- lesine aktanyor. O eski masal. Musevilerin dün- yanın kontrolünü ele geçirmek gibi gizli bir plan- lan olduğu ve uzun süre önce Çar 2. Nikola'nm gizli servisi tarafindan doğru olmadığı ortaya çı- kanlan iddia. Bu eski masal televizyon progra- mında tarihi bir gerçek gibi yansıtılıyor. Dizinin senaristlerinden ve oyuncu kadrosunn yıldızlanndan Muhammed Suphi nın dediğine çan kadına "Hollandah Salman Rüsdi* benzet- mesi yapılıyor. Tabii, Agaceri "bu şeytanın" Iranlı, Isioma Daniel de Nijeryalı versiyonlan. Birkaç ay önce îslamcılann tüm dünyada adımı slogan olarak kullanmalanndan nefret ettiğimi söylemiştim. Şimdi bu işi yeniden düşünmeye başladım ve karanm değişir gibi oldu. Belki di- ğer Rüşdi'ler arasında bir Rüşdi olmak kötü bir şey değildir. Üyesi olduğum, içine yakıştınldı- ğım kulübün büyük bölümünden gurur duyuyo- rum ve onlarla anılmaktan memnunum. Ancak, bu olaylarda Müslümanlann tepkisi ne- rede? Onlar, asırlardır süren ve uygar sevgi kül- türü ve felsefelerinin yansıması, paranoyak, ırk- çı, yalancı ve fanatikler, egosuna düşkün erkek toplumu ve vahşi adamlar tarafindan ellerinden alımrken neden haykırmıyorlar? En azından Iran'daki öğrenciler eylem yapıyorlar. Ancak, İslam dünyasında başka nerede toleranslı, ılım- lı Nijerya, Mısır, Hollanda'dakilerinyaprıklanna ses çıkaran Müslüman var? Batılı ülkelerde yaşayan Müslümanlar da bu olan biten karşısın- da sessiz kalıyorlar. Bağırmazsanız sizi duyamayız. Eğer Islamın ılımlı sesleri kültürlerinin ve tabii bununla bağ- lantılı olarak kaderlerinin modemize olması için ısrarcı olamaz veya olmazlarsa Rüşdi'ler onlar için bu görevi üstlenmek zorunda kalacak. Bas- kı altında olan ve buna dayanamayan bir. on, bin kişi daha kendini bu yolda gösterecek. Günümüz- de Islam dünyası "hapsedflmiştir" ancak bu Batı tarafindan değil birkaç kişı özgür bir dünyanın mücadelesini verirken baskıcı ve kapalı bir dün- yanın varlığını korumak için savaşan tslamcılar tarafindan tutsak edihnişlerdir. Çoğunluk sessiz kaldığı sürece bu kazanılması zor bir savaştır. An- cak, önünde sonunda birilerinin bu hapishane kapısını açacağım ummak zorundayız. (TheNew York Tunes-27Kasun)