Katalog

13ARALIK2002CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturfö cumhuriyet.com.tr 15 Fransız sinemasınm yaşayan efsanelerini buluşturan müzikal cinayet komedisi 2F* 1 A t a y amlıy p p •' 3 •' •* •' • Kiilfiır Servisi - Türk T Huıt Femmes / Yönetmen: François Ozon / Senaryo: F.Ozon, Marirta de Van / Kamera: Jeanne Lapoirie / Müzik: Krishna Levy / Oyuncular: Catherine Deneuve, Danielle Darrieux, Isabelle Huppert, Fanny Ardant, Emmanuelle Beart, Virginie Ledoyen, Ludivine Sagnier, Firmine Richard / Fransa 2002 (Chantier Films) Soldan sağa Virgine Ledoyen, Danielle Darrieux, Fanny Ardant, Catherine Deneuve, İsabelle Huppert, Emmanuelle Beart, Ludivine Sagnier. adınlarla çevrili yaşamakNicedir Istanbul Festivali'nde gösterilmiş, yeni bir yaratıcı yönet- menin damgasını taşıyan (Sitcom, Gouttes d'Eau.., Sous le Sable, A- mants Criminels gibi) ilginç film- leriyle sinemaseverlerce tanınan, Fransızlann geleceği parlak, genç yeteneklennden François Ozon, beyazperdede uzun yıllardır efsa- neleşmiş bazı ünlü kadın oyuncula- n bir araya getirmiş, ansızın bastı- ran karakışta bu hafta seyredebildi- ğimiz son filmı 8 Kadın'da. Yaklaşık on yıllık aralarla birbi- rini izleyen farklı kuşaklardan, ki- misi diva nitelemesini hak eden bir grup tarnnmış yıldızı aynı filmde toplamak becerisini gösteren yö- netmen, yanm yüzyıl öncesinin tu- tulan oyun yazarlanndan Robert Thomas'nın 1950'lerin Fransa- sı'nda, evin tek erkeğinin (ve efen- disinin) sırtından bıçaklanarak öl- dürüldüğü, hane halkını tamamen kadınlann oluşturduğu bir taşra malikânesinde geçen, cinai gerili- me dayanan, vaktiyle bizde bile sahnelenmiş bir bulvar piyesinden yola çıkmış. Soğuğun, kann yolla- n kestiği, arabanın anzalandığı, telefonun kesildiği bir noel ön- cesinde, cinayetin dehşetini ya- şayan, herkesin öldürmek için geçerli nedenleri olduğu, kimi kansı, kimi kızı, kimi kayınva- lidesi, kimi hizmetçisi. kimi de kardeşi olan maktulün en yakı- nındaki bu kadınlardan hangisi katil acaba? Aile mahremiyetinin sergi- lendiği. aileyi oluşturan kadın- • Anlatımmın özellikle tiyatrovari kılındığı 8 Kadın'ın bir başka hoşluğu da. ünlü oyunculannın öykü aralannda, 40 yıl öncesinin Nicoletta. Dalida, Sheila, Françoise Hardy gibi lannsırlannın giderek bir bir or- popüler şarkıcılan tarzında şakimalan. müzikallerine taya saçıldığı film. Agathe Christie tarzı, beylik bir katil kim entrikası çevresinde gelişirken her biri imajlanna cuk oturan rol- lerde boy gösteren ünlülerin gövde gösterisine dönüşüyor giderek. Catherine Deneuve, iş ortağıyla aldattığı kocasını öldürüleceği ge- ce terk etmeye hazırlanan bir bur- juvayı oynayan esas kadın; Isabel- le Huppert onun evde kalmış kız kurusu, sınir küpü, sorunlu, aksi kardeşi; Fanny Ardant maktulün eve sokmadığı, erkeklerden çok çekmiş ve kendi cinsine yönelmiş. eski dansçı bacısı; 90'ına merdiven dayamış Danielle Darrrieus yine Jacques Denıy filmlerindeki gibi, kızı rolündeki Deneuve ile sorunlu bir anne-kız ilişkisi yaşayan, vaktiyle kocasını zehirlemiş, cimri. felçli büyükan- ne; porselen yüzlü, seksi Emma- nuelle Beart maktulle gizh ilişkisi süren, evın fettan. tehlikeli hizmet- çisi; yeni kuşağın en parlak oyun- culanndan, dilber Virginie Ledo- yen, Ingiltere'de okuyan, polis mü- fettişi gibi olaya el koyan, hamile- lik masalıyla frijitliğini gizleyen evin büyük kızı; Ludivine Sagni- er, babasına kadınlann içyüzlerini göstermeyi amaçlayan (final- deki sürprize dikkat), evin bü- yümeye can atan, civelek kü- çük kızı; Firmine Richard da eski dansçı halayla kaçamak- lar yapan lezbiyen dadı, emek- tarkâhya kaduı... Alışılmış bir sıkı oturum ge- rilimini yer yer mizahi bir yak- laşımla aktaran film, Technı- color renklerin egemen oldu- ğu, 1950'lerin Minnelli tarzı ve Douglas Sirk melodramlanna da selam sarkıtan, çok önemli sayılma- sa da, nazireleri-göndermeleriyle, incelikleriyle, epeyce özenilmiş ışık ve renkleriyle, sanat yöneti- miyle keyifle seyredilen, nostaljik, eğlencelikli bir kadınlar filmine dö- nüşüyor sonuçta. Müzikal polisiye komedi... Yönetmenin sevdiği filmlere, tarzlara, oyunculara bir çeşit saygı gösterisine giriştiği, tek mekânı sahne gibi değerlendiren, kadın he- saplaşması olarak özetlenebilecek konusundan çok ünlü yıldızlanyla ayakta duran, polisiye komediden müzikale, kabareye gidip gelen 8 Kadın' ın bir başka hoşluğu da. ün- lü oyunculannın öykü aralannda, 40 yıl öncesinin Nicoletta, Dalida, Sheila, Françoise Hardy gibi po- püler şarkıcılan tarzında şakımala- n. Anlatımmın özellikle tiyatrova- ri kılındığı ve 20. yüzyılın ikinci yansının popüler Fransız yıldızla- nyla mıtoslanna saygı duruşu gibi filmde aslında konu bahane, ünlü- ler resmi geçidi şahane! Kadınlann aşk ve seks hikâyele- rinden kendilerini alamayan erkek yönetmenlere kanşan Ozon'un, iki François Truffaut ikonunun, gö- rümce Ardant'ın gelin Deneuve'e yumulduğu finaldeki sahneyle göz- de temasına (eşcinsellik) da değin- diği film, yönetmenin filmografi- sinde hoş ama çokça da önemsen- meyecek bir fars sonuçta. Evdeki hareme özgü bir rekabet ve çekiş- me ortamının belirginleştiği, adeta bir Hünem Sultan atmosferine do- luştunılmuş "diva"lan görüntüle- yen, meraklısının kesinlikle ilgisiz kalamayacağı bu seyirlik, Darri- eux'nün seslendirdiği 'Mutlu Aşk Yoktur' şarkısıyla sona eriyor. YENİ BASLAYANLAR... YENİ BASLAYANLAR... YENİ BASLAYANLAR. Berlin Almanya'dadır / Berlln Is tn Cermany Genç yönetmen Hannes Stohr'un ılk filmı olan Berlin Almanya'dadır bugün başlıyor. Yönetmen dramatik bir komedi olan bu ilk filmiyle aynı adı taşıyan kısa filmi 1999 Postdam Film Festivalinde en iyi kısa film ödü- lünü almıştı. Stohr'un uzun metrajlı filmı berlin Film Festivali'ndeıse öerıın rıım rest Halk Ödülü alan film son Istanbul Film Festivali'nin de konuğuydu. Jörg Schüttauf ve Julia Jager'in başrolle- rini paylaştığı filmin mekânı adından da anlaşılacağı gibi Berlin. Martin Schutz tahliye olduğunda ia- de edilen özel eşyalan; mavi Doğu Berlin kimliği, Doğu Berlin ehliyeti ve üzerinde Karl Marx resmi bulunan 100'lük Doğu Berlin Markı'yla dolu cüzdanıdır. Martin eve dönerken umut doludurancak Doğu Almanya'yı tanı- makta güçlük çekmektedir... Film özet- le eski bir Doğu Berlin vatandaşı olan ve Berlin duvannın yıkılışını hapisha- nedeki hücresinde yaşayan bir adamın, 11 yıllık mahkûmiyetin ardından tah- liye olmasıyla yeni sisteme uyum va- balannı anlatıyor. Dervlş / » Dervlsclo Bir Türk-ltalyan ortak yapımı olan 'Der\iş' de bugün gösterime giren filmlerden. Boşnak yazar Meşa Seli- moviçin 'Derviş ve Ölüm' adlı ro- manından sinemaya uyarlanan filmin senaryosu, yönetmen Alberto Ron- dalli tarafından yazıldı. Film. insanın varoluşuna dair sorulan, romanın baş- kahramanı Mevlevi şeyhi Ahmet Nu- rettin'in deneyimleri aracılığı ile an- latıyor. Kapadokya'da 44 kişilik Türk ve ttalyan ekip tarafından çekilen 'Der- viş'le İspaııyul aklüı Aııtoııiu Duil Pu- ejo ile birlikte aralannda Cezmi Bas- kın, Ruhi Sarı. Menderes Samancı- lar ve Başak Köklükaya'nın da yer al- dığı Türk oyuncular rol alıyor. Film, aynca Ekim 2002 'de kaybettığimiz ti- yatro sanatçısı Soner Agın'ın rol aldı- ğı son filmi. İZLEYİCİ GÖZÜYLE ERDAL ATABEK Hayatımın çalımı...Hıntli bir Sih ailesinin kızı olan Jess, futbola çok düşkün ve Beck- ham"ın fanatik hayranı. Jess, futbolu hem ızliyor, hem de parkta erkeklerle birlikte oynuyor. Ailesi de Jess'in ab- lasının düğününe hazırlanıyor. "Mu- son Düğünü" filminden tanıdığımız renkli bir Hint düğününün hazırlıkla- n yapıhyor. Hintli genç kuşaklann de- ğişimleri de görülüyor: Kızlann bütün derdi süslenmek ve bir koca bulmak. Oğlanların derdi de meslek edinmek, para kazanmak ve evlenmek. Bu ara- da, genç kızlann pek de kapalı olma- dıklan, ileri gitmiş flörtlerden kaçın- madıklan da anlaşıhyor. Ama Jess böyle şeylerle ilgilenmi- yor. onun bütün tutkusufiatbol.Aslın- da futbolu da güzel oynuyor, çalımla- n, dnplingleri, verkaçlan çok iyi. Onu bir süre izleyen îngiliz kızı Jül (Jüli- ette), kız futbol takımlannın bu oyun- cu ile daha güçlü olacağını düşünüyor ve Jess'e çağnda bulunuyor. Jül de futbol sevdasıyla annesini çok kaygı- landınyor. Futbol oynayan kızlar İngiliz anne hem kızının kadınsı iş- lere ilgisiz kalışından yakınıyor, hem de geleceği açısından kaygılanıyor. Jess katıldığı deneme sınavında başa- nlı oluyor, ama ailesine futbol oyna- dığını söyleyemiyor, bir iş bulduğunu açıklıyor. Fakat ailesi durumu öğreni- yor ve annesi kara tasalara bürünüyor. Filmde babalar daha anlayışh. Sonuç- ta bu karmaşık dunım nasıl çözülecek, çatışan beklentiler bir noktada birle- şecek mi? Bunu filmde göreceksiniz. Her aile çatışmasının mutlaka kötü so- nuçlarla bıtmesi gerekmiyor elbette. Film, basit görünen bir kurguyla. kültürler arasındaki çahşmayı, kuşak- lar arasındaki beklenti çatışmasını, cinsiyetler arasındaki farklı yaşanan- lan çok güzel açıklamış. Hintli bir genç kızın kültürlerine aykın seçimi ile aile içi sorunJann anne, baba ve yakınlar tarafından algılanış biçimle- ri hoş bir komedi olarak işlenmiş. Bir İngiliz ailesinin benzer soruna nasıl yaklaştığı da açıklanmış. Erkekler ve kızlar arasındaki farklılıklar, sonuçta ailelerin olaylan kabul biçimJeri aslın- da insanlan eğlendirirken düşündürü- cü nitelikte. Aile sorunlannın iç kararhcı sonuç- lara \ armadan da işlenebüeceğine gü- zel bir örnek. Sorunlar gene var ama uyuşturucu, ıntihar, cinayet yok. Sa- kince izleyerek, hoş bir duyguyla iz- leyebileceğiniz bir aile filmi. Yok, "Ben ille de izlenmesi zor, seyri ruhsal dayanıklılık isteyen fîlmler görmek, sonunda da bir ka- rara varamamış durumda, yumruk yemişgibi sersemlemekisterim" di- yorsanız size Dönüş Yok'u öneririm. Orijınal adı "Irreversible" olan fihn, yaşanan olaylann genye dönüleme- yecek yaşantılar olduğunu, sizin daya- nıklıhğınızı da test ederek anlatıyor. Hannibal Lecter adına yapılmış son devam filmi olan Red Dragon tam bir hayal kınklığı. Zorlanmış, ya- malanmış. zayıf entrikaya dayalı ba- sit bir film. Anthony Hopkins gibi bir ustaya. Edward Norton gıbı bir yete- neğe yazık olmuş. "Keşke bu film çekilmeseydi" dedırten bir yapım. Jodie Foster çok akıllı davranmış ve devam filmlerinde oynamayı kabul et- memiş. Kültür Servisi - Türk Edebiyatı'nın önemli isimlerinden Oğuz Atay, ölümünün 25. yılı dolayısıyla, 16 Aralık Çarşamba günü saat 15.30 da Istanbul Bilgi Universitesi Kuştepe Kampusu'nda anılacak. Ali Akay, Murat Belge. Cevat Çapan, Selim Ileri ve Orhan Koçak gibi Türk yazınının önemli isimlerinin katılacağı anma toplantısmda, yazann kişiliği, eserleri ve Türk yazmındaki yeri konuşulacak. (0 212 216 22 22) Gün Boğaziçi'nde doğuyor • Kültür Servisi -Boğaziçi Gösteri Sanatlan Topluluğu, Anadolu ve çevTesindeki yerel kültür çeşitliliğini yansıtmayı hedefleyen 'Gün Doğuyor...' adlı dans - müzik gösterisi ile seyirci karşına çıkmayı sürdürüyor. Gösteri, Balkan ve Anadolu coğrafyalanna ait çok - kültürlü ve çok - dilli yerel dans ve müziklerle yakın dönem siyasal - toplumsal konjonktürüne değinen bir kurgu çerçevesmde bir araya getiriliyor. Ilk kez, 7. Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali'nin kapanış gösterisi olarak Ankara seyircisinin karşısma çıkan 'Gün Doğuyor...' 15 ve 22 Aralık'ta saat 16.00'da, 19 Arahk'ta ise saat 20.00'de Boğaziçi Üniversitesi Murat Dikmen Salonu'nda izlenebilir. (0 212 287 02 32) ADT Anadolu turnesinde • ANKARA(ANKA) - Ankara Devlet Tiyatrosu 'Geçmiş Zaman Olur Ki', 'Ben Bir tnsan'. 'Sevda Dolu Bir Yaz' ve 'Komşu Köyün Delısi' oyunlanyla yılın son turnesinin ilk ayağı olan Adana'da sanatseverlerle buluşuyor. Yann Münir Canar'ın yazıp yönettiği 'Geçmiş Zaman Olur Ki' oyunu ile Hacı Ömer Sabancı Kültür Merkezi Sahnesi'nde Adanalılann izleyeceğı Ankara Devlet Tiyatrosu, Mustafa Şerif Onaran ve Rüştü Asyalı'nın ortak çalışması olan 'Ben Bir tnsan' oyununu 15 Arahk'a dek Izmir Devlet Tiyatrosu'nda, 19-21 Aralık günleri arasında Van Devlet Tiyatrosu'nda, 26 - 29 Aralık günleri arasında Trabzon Devlet Tiyatrosu'nda, Vacide Öksüzcü'nün yönettiği 'Sevda Dolu Bir Yaz' oyununu yann Bursa Devlet Tiyatrosu'nda, Ergün Uçucu'nun yönettiği 'Komşu Köyün Delisi' oyununu ise 26 - 28 Aralık günleri arasında Sıvas Devlet Tiyatrosu'nda sahneleyecek. BUGÜN • AKM'de 19.30'da tDSO konseri. Şef: I.Ionescu Galati. Solıstler: Marin Cazacu (viyolonsel), Aleqandra Gutu (viyolonsel), Rasvan Suma (viyolonsel), Olga Manescul viyolonsel). (0212 25156 00) • AKM'de 19.30'da İDOB'dan 'Vıyana Esintileri' adlı konser. (0 212 251 56 00) • ALTUNİZADE KÜLTÜR MERKEZt'nde 20.00de 'Müzik Çevresi - Hacı Arif Bey ve Eserleri'. (0 216 341 05 00) M CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU'nda 'VII. Uluslararası CRR Pıyano Festivali' kapsamında Marco Pasini konseri. (0 212 232 98 30) • AKBANK KÜLTÜR SANAT MERKEZt'nde Akbank Prodüksiyon Tiyatrosu'ndan 'Tek Kişilik Şehir' adlı oyun. (0212 252 35 03) • YUNUS EMRE KÜLTÜR MERKEZt'nde 20.30'da Bakırköy Belediye Tiyatrosu'ndan 'fkinci Caddenin Mahkûmu' adlı oyun. (0 212 661 38 95) M RİTÜEL'de 19.00'da Ahmet Ümit'le 'Polisiye ve Edebıyat' adlı söyleşi. (0 212 243 13 13) • İSMET fcVÖNÜ KÜLTÜR MERKEZt'nde 20.30'da 'IV. Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması Konseri'. (0 232 489 09 26) INSANHAKLARI2002 • LEVENT TÜRSAK StNEMASInda 17 Ofl'Hp 'Rpni Alm^ya TTPİHiİpr' \A OO'tp •Hepsı Gerçek', 16.30'da 'Çark', 19.00'da 'Sobobor Kampı", 21.30'da 'Parti' adlı fılmlenn gösterimi. • BELGESEL SİNEMACILAR BtRLtĞt SALONU'nda 12.00 - 17.00 saatleri arasında 'Çocuk Haklan Belgeselleri." (0 212 327 32 77) M SOSYAL HİZMETLER ÇOCUK EStRGEME KURUMU ZEYTtNBURNU TOPLUM MERKEZt'nde 15.00'te 'Gülibik' adlı filmin gösterimi. • AKM SİNEMA SALONU'nda 19.00'da 'Hazal' adh filmin gösterimi. (0 212 251 56 00) UZAKDOĞU FÎLM FESTÎVALt • AKBANK KÜLTÜR SANAT MERKEZt'nde 14. OO'te 'The Vertical Ray of The Sun - Dikey Gün Işığı' adlı film. (0 212 252 35 00) SÎNEMA TARİH BULUŞMASI • BEYOĞLU SİNEMASI'nda 'Bicyclerun', 'Mariage Tardif, 'Solitude', 'Police Python', 'Fort Saggone '. (251 32 40) • StNEMA TÜRSAK LEVENT'te 'On Est Venu Me Chercher', 'Pas d'Histories', 'Wheel', 'Sosisor, October 14,1943,4 p.m.', 'Party'. (25167 70) • ALMAN KÜLTÜR MERKEZt'nde 'Silent Song', 'Atlantic Drift', 'Les Milles et Une Voix:La Musique De L'tslam' (249 20 09) • FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZt'nde 'Schmelvis: Searching For he Jewish Roots', 'Plugat Jasmine', 'Thank God For India', 'The Secret' (252 02 62)