Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Yavin YÖnetmenİ: İbrahİm Istıhbarat. Cengiz Yıldırım • Ekonomı Öz- YayınKurulu:İlhanSelçuk(Baş- Ankara Temsıieısı MustafaBalba> AtaturkBuKan Mue^ebe Mudurii Erol REKL\M: p.M. Ltd. Şti. • Genel % Y İ İ MÜdÜÜ Sati 'enı Yüzak • Kültür Egemen Berköz • Spor kan)EmreKongar(Danışman) No 125 Kat 4 Bakanlddar\nkara Tel 4195020(7 r-u.,. • vnnr A,~^,Ar n,j,-_r.ııu. C J ^ı.»_ı—s _YÜdlZ • Yaziişlen MÜdÜrÜ: Sahm lem Yüzak •Kültür Eeemen Berköz • Spor kari).EmreKongar(Daruşman). Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Müdür Mehmet Abtl ülkadir_Yücelman • Makaleler Sami Ka- Orhan Erinç. Hikmet Çetin- hatı, Faks 410502 7 No 125, Kat 4. Bakanlıklar-\nkara Tel 4195020 fî tzmır Temsılcısı Scrdar Kızık. Erkut 9 Koordınatör MudiırGülbüı EnJuran#Koordınaıör Ahmet Korulsan • Mu- Retıa lşttman • Genel Mudürt rd raören • Düzeltme: Abdullah Y'azıcı • Bıl- ka>a. Şükran Soner, İbrahim H Zı\aBK 1352 S 2 5TeI 4411220. Faks 4418745 hasebe: Bülent \ e n e r # Soda Çoban • Fınan^man Müduni gı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen. Meh- Yü'dız. Orhan Bursalı. Musta- met Faraç 0 Avrupa Temsılcısi. Güra\ Öz fa Balba>. Hakan Kara. AdanaTemsılcısı. Çetin Yiğenoğlu, İnönüCd 119 S No 1 Karl.Tel-363 12 ll.Faks 363 12 15 H ü s e > i n G ü r e r Çetin Frduran Tel 0212 514 O7 53- Fa/ilet Kuza 5138460-61. Faks0212 5138463 \a)unta>an*. \ enı Gûn Haber \\ansı Basin ve \ avıncılık A Ş Baskı: Sabah *î a'.ıncılık A $. 1 uft-ocagı C ad 39 41 C agaloglu 341}4 Ltanbul PK 246 - Sırkecı 34435 lstanbul Tel. t<J 212)SI2O5USı2Ohai) Faks (U 2121513 85 9S 12KASIM2002 tmsak:5.10 Güneş:6.4I Öğle: 11.55 Ikındi. 14.32 Akşam: 16.57 Yatsı: 18.21 AIDS'le mücadeleye destek • YENİDELHİ (AA) - Microsoft'un patronu Bill Gates'ın, Hindıstan'da AIDS hastahğıyla mücadele için 100 milyon dolar katkıda bulunacağı bildirildi. Bill & Melinda Gates VakfYndan adının açıkJanmasını istemeyen bir yetkili, paranın AIDS'e yol açan HTV'in yayılmasının önlenmesi için kullanılacağını söyledi. 4 günlük zıyaret için Hindistan'a gelen Gates dün, Hindıstan'da bir kliniğe giderek HIV'li hastalan ziyaret etti. Kolderili astronot için ayin • CAPE CANAVERAL (AA) - Dünya yörüngesınde 400 km ırtıfada yapımı süren Uluslararası Uzay tstasyonu'nun (UUt) 4 ila 6 ay süreli beşinci uzun dönem inşaat mürettebatını yörüngeye taşıyacak Amerikan uzay mekıği Endea\our'da "oksijen sızıntısı" nedeniyle fırlatma ışlemi son anJarda durduruldu. Endeavour'da, tanhın ilk Amerikalı Kızılderili astronotu John Herrington bulunuyor. Bunun için firlatma rampasının dibinde onun onuruna Kızılderili danslan, şarkılan, dualan \ e ayin düzenlenmişti. Hoparlörlerden fırlatma işleminın ertelendiği duyulunca tören kesildi. Goril Koko'nun ilk CDtf V- BNEWYORK(AA)- . = ABD'nin Cahfornia eyaletinde yaşayan ve '' birçok belgesele konu olan "konuşan" goril Koko'nun şarkı sözlennı yazdığı "lyi Hayvan Goril" adh CD piyasaya çıktı. Gorillerin slınin korunması için mücadele eden Dr. Francine Patterson'ın bakım ve gözetimınde yaşayan 31 yaşındaki dışı goril Koko, Amerikan ışaret diliyle konuşuyor ve kelime haznesinde 1000'den fazla kelime bulunuyor. tyı arkadaş olduğu Leonardo Di Caprio ile bir belgeselde başrolü paylaşan Koko, aynca Vogue dergisi okuyor. Kendısine ışaret dilini öğreten Dr. Patterson'a "Penny" dıye hitabeden Koko'nun bakıcılanyla konuşmalanndan derlenen ve rap'ten reggae'ye kadar birçok müzik türüyle harmanlanan parçalan seslendiren sanatçüan da dişi goril bizzat kendısı seçti. Nevvton'un kitabı çalındı • ST. PETERSBURG (AA) - tngiliz fızikçi Isaac Ne\vton'un yerçekimi kanununu ortaya koyan formülü yazdığı, "elma" olarak bilinen "Philosophiae Naturalis Principia Mathematica" adlı tarihi kitap, Rusya Ulusal Müzesi'nden çalındı. Arşivde saklanan kitabın 6 Kasım'da kütüphanedeki okurlar tarafından çalındığı belirtildı. Newton, ilk kez 1687 yılında basılan "Philosophiae Naturalis Pnncipia Mathematica" kitabında, 3 hareket kanunu ve evrensel yerçekimi kanununu formüle etti. Rivayete göre. Ne\vton, bir elma ağacırun altında kitap okurken, kafasına düşen elmadan esinlenerek yerçekimi konusunda çalışmalar yapmaya başlamıştı. Dünya Çocuk Kitaplan Hattası I İstanbul Haber Servisi - Çocuklara kitap okuma zevk ve alışkanlığını kazandırmak. çocuklann kitaplannı yakından tanımalannı sağlamak, anne ve babalara çocuklan için yararlı kitap seçebilme firsatı vermek amacıyla her yıl kasımın ikincı haftası kutlanan "Dünya Çocuk Kitaplan Haftası" başladı. Kültür Bakaru Suat Çağlayan, hafta nedeniyle yaptığı açıklamada "Laik Türkiye Cumhuriyetı'nin geleceği ancak bilgi ıle donanmış çocuklarunız tarafından güvenceye alınabılecektir" dedi. Çağlayan, anne babalardan çocuklanna en az bir kıtap armağan etmelerini de istedi. 1.5 milyon dolaymdaki üniversite adaymdan 64 trilyon liraya yakın gelir sağlayacak OSYM'nin kasası dolacak• ÖSYM, sınavlarda adaylardan aldığı ücretlerle bütçesini güçlendiriyor. Bu yıl bir adayın üniversiteli olabilmek için geçtiği ÖSS sürecinde ÖSYM'ye ödeyeceği toplam para ise 50 milyon liraya ulaşacak. ÖSS'YE BAŞVURULAR Adayların heyecanı başladıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 2003-Öğrencı Seçme Sınavı'na başvurular dün başladı. ÖSS'ye girmek isteyen adaylardan lise son sınıf öğrencıleri 2003-ÖSS Kılavuzu ve Baş\-urma Belgesi'ni, kayıtlı bulunduklan okul müdürlüklerinden, mezun durumdakıler herhangi bir liseden veya ÖSYM sınav merkezi yönetıcilikJerinden 3.5 milyon lira ödeyerek alabılecekler. ÖSS'ye, Türİaye Cumhuriyeti veya Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti uyruklu olanlardan şu koşullan taşıyanlar başvurabilecek: • 2002-2003 öğretim yılında ortaöğretim kurumlanndan (lıse veya dengi okullar ile açıköğretim lisesi) mezun olabılecek durumdaki öğrenciler. • Ortaöğretim kurumlannın son smıflannda bekJemeli durumda buhınanlar. • Ortaöğretim kurumlannın dışardan bitirme sınavına girenler. • Ortaöğretim kurumlanndan mezun olanlar. • Ortaöğrenımlerini yurtdışında yapanlardan durumlan yukanda belirtilen koşullardan birine uyanlar. Berry de basından şikâyetçi Bundan bir yıl öncesine kadar kariyeriyle kendinden bahsettiren bir oyuncu değildi. Ancak HaDe Berry bu yıl "Kesişen Yoflar" filnıindeki rolüyle en iyi kadın oyuncu Oscan'nı aldı. Henı de bu ödüle layık görülen "ilk zenci kadın" olarak. Bond fılmlerinin 40'ıncı yıhnda vizyona giren "Die Another Day"de rol alan Berry, Time dergisinde yayımlanan röportajda şöyle diyor: • "Bazen özel yaşamımla. geçmişünle ilgili spekülatif haberlerden o kadar sıkılryomm Id 'Hey ben bu yıl Oscar kazandım, isterseniz biraz da ondan bahsedeüm' diye bağırmak getiyor içimden." Berry, şu anda "X-Men 2"yi çekiyor. Bu tamanüanınca kendisine Bond ktn rolünü veren yönetmen Lee Tanıahori ile korku fihni "The Guide"da yeniden buhışacak. ANKARA(ANKA)-Öğrenci Seç- me ve Yerleştirme Merkezi*nce (ÖSYM) her yıl düzenlenen ve üni- versite adayı gençlerin yaşamında önemli bir dönüm noktası olan Öğ- renci Seçme Sınavı (ÖSS), kurum için de ciddi bir gelir kaynağı oluş- tunıyor. ÖSYM, sekiz aylık sınav marato- nu sürecinde 1.5 milyon dolayında- ki üniversite adayından bu yıl yakla- şık 64 üilyon lira gelir elde edecek 2003-ÖSS maratonunu başlatan ÖSYM. 15 Hazıran 2003 'te yapıla- cak sına\ için son başvuru tarihini 25 Kasım 2002 olarak belırledi. ÖSS'ye bu yıl da 1.5 milyon dolayında ada- yın başvuracağı tahmin ediliyor. ÖSS başvuru ücretlerini geçen yıla oran- la ortalama yüzde 50 yükselten ÖSYM, bu yıl sınav gelinni önemli ölçüde arttrracak. Ağırlıklı olarak düzenlediği sınav- larda adaylardan aldığı ücretlerle büt- çesini güçlendiren ÖSYM, bu yıl ÖSS adaylanndan ilk aşamada 33.5 milyon lira alacak. Bu ücretin 3.5 mılyonu 2003-ÖSS kılavuzu ve baş- vuru belgesi, 30 milyonu başvuru formlannın kabulü için alınacak. Bu- na göre ÖSYM bu yıl, üniversite sı- navınm ilk aşamasında 50 trilyon 200 miryar lira dolayında bir gelir elde ede- cek. Sınavsız geçişten yararlanmak is- teyecek adaylardan ise ilk aşamada sadece 8.5 milyon lira alınacak olma- sına karşın, meslek lisesi mezunlan- run 2002'de olduğu gibi gelecek yıl da ÖSS'ye gırme şansını denemek is- teyecekleri kaydediliyor. Haziranda yapılacak sınavın ardın- dan puan barajuu aşarak sınavı kaza- nacak adaylar, gitmek istedikleri üni- versite bölümlerine ilişkin tercih formlannın teslimi sırasındada 16.5 milyon lira ödeyecek. Bu yıl 800 bin dolayında adayın tercih hakkını elde edeceği tahmin ediliyor. Buna göre OSYM'nin bu aşamada elde edeceği hasılat da 13 trilyon 200 mılyar Iıra olacak ve toplam ÖSS gelıri 63.5 trilyon liraya ulaşacak. Bir adayın üniversiteli olabilmek için geç- tiği ÖSS sürecinde ÖSYM'ye ödeyeceği toplam para ise 50 milyon. STOCKHOLM FİLM FESTİVALİ Sinemacıların Isveç buluşması Kumaş defilesi 'balon' çıktı Tayland'a has ipek ve benzeri kumaşlann dünya pazanna tanıümı için düzenlenen geleneksel Bangkok Moda Haftasf nda Uginç görüntüler hâkimdi. Şüphesiz en ilginci Nakorn Sampantarak adh tasanmcının imzasuu taşıy an turuncu ipek pantolonu sunan mankenin dev bir balon içinde yürümesiydL Podyumda yürürken balonu patlarnıamay a özen gösteren üstü çıplâk manken bu zor işi başardı. Tabii. tek başanlı olan o degildi. Adını duyurmak isteyen Sampantarak ve kumaşlannı pazarlamak isteyen firmalar da dünya basınının ilgisini çekerek amaçlanna ulaşmış oldular. (Fotoğraf:AP) GÜRR4N UÇKAN STOCKHOLM -13 Uluslararası Stockholm Film Festivali 14 Kasım'da başlıyor. 24 Kasım'a ka- dar sürecek olan festival- de4Oülkedenl50fılmyer alacak. Bu yılki fesrivalin teması Latin Amerika sine- ması. "Yaşam boyu hiz- met" nedeniyle her yıl ve- rilen onur ödülünün sahi- bi ise îsveçli sınema oyun- cusu EriandJosephson. Festivalin açılışı, Salma Hayek'ın başrolünde oyna- dığı "Frida"' fil- miyle yapılacak. Meksiİca'nın efsa- nevi ressanu Frida Kah- lo'nun yaşamını yansıtan bu fılmin yönetmeni JuUe Taymor. Film severlerin merakla beklediği diğer bazı Latın Amenka film- leri şunlar "CiudaddeMa- ria" (Arjantın), "Nada" (Küba) ve "The Trespas- ser" (Brezilya). Fransız yönetmen Fran- çois Ozon'un "8 Kadın" adlı filmi ise tskandinav- ya galasını bu festivalde yapacak. Ozon, Fransız ka- dın yıldızlan bir araya top- layarak farldı kuşaklan bu- luşturuyor. Kadın vıldız- lardan bazılan şunlar: Cat- herine Deneuve, Fanny Ar- dant. IsabeUe Huppert ve VTrginie Ledoyen. Stockholm'de galası ya- pılacak olan bir başka fılm de Iskoç yönetmen Ken Loach'un *SweetSKteen"i. Bu fılmin başrollerinı Mfc- helle Coulter ile Martin Comston paylaşıyor. tlk kez 1990'da düzenle- nen Uluslararası Stockholm Film Fes- tivali'nin bu yılki repertu- vannın belki de en ilgınç filmı-irOÇ'Ol", HEylül 2001'de New York'taki \Vorld Trade Center'a ya- pılan saldınlar, 11 ayn yö- netmenin birer kısa kurgu filmiyle işleniyor. Her yönetmenin kendi açısından bu olaya bakış şeklini yansıtnğı fılmlerden bazılannın yönetmenleri şunlar: SamiraMakhmal- baf (îran), îdrisa Quedra- ougou" (Afrika) ve Danis Tano\iç(Bosna). AL GOZUIVI SEYREYLE / IŞIL OZGENTURK Leylaklar açtığında kaçı kaç geçiyordur NÜERYA'DAKİ YARIŞMAYI4 ÜLKE BOYKOT ETTİ Güzelliğe recm gölgesi DışHaberlerSenisi-Nijerya'da aralık ayında düzenlenecek olan Dünya Güzel- lik Yanşması'na katılan güzeller, ülkede kadınlann taşlanarak öldürüldüğü (recm) tartışmalanna rağmen Nijerya'ya gitti. Recmin, kadın haklannı hıçe saydığı ge- rekçesiyle yanşma>T boykot eden ülkeler- se îsviçre, Danimarka. Panama ve Kosta Rika oldu. Nijerya'da e\lilık dışı çocuk sahibi olan Emine Laval ile evlilık dışı ılişki yaşayan Fatma Osnıan ve Ahmed İbrahim'in taş- lanarak ölüme mahkûm edilmeleri. 4 Ara- lık'ta yapılacak güzellüc yanşmasına git- tneye hazırlanan pek çok güzelin yanş- mayı boykot etmesine neden olmuştu. Ya- nşmayı düzenleyen komitenin başkanı Julia Morley, Nijerya yöneriminin, Emi- ne Laval 'ın cezasuıın uygulanmayacağı- m açıklamasının ardından yanşmadan yalnızca 4 güzelin çekildiğini belırtti. Nijerya hükümetinin hafta sonu yaptı- ğı açıklamada, ülkenın kuzeyinde geçer- li olan şeriat kurallannın, Laval'a uygu- lanmayacağının garanti edildiğini kay- detti. Emine Laval da geçen ay Italyan bir yardım kuruluşuyla yaptığı görüşmede, güzellerden yanşmaya katılmalannı is- temişti. Laval, "GehneJerinisaglayTn.Çüıı- kü, dünyanın her tarafından beni destek- lemeyegdinmeshieher şeydahaiyioiacak- nr"dedi. Benim cin mı cin bir arkadaşım var. Gözünden hiçbir şey kaçmaz. Geçende bana geldi, ınsan hasta olun- ca ziyaretçisi bol oluyor, benim de elımde bir şiir kitabı var: Pir Sultan Abdal Kültür Şenliği için gittiği Sı- vas'ta, 2 Temmuz 1993 günü şeriat- çılann saldınsına uğrayan Madımak Oteli'ndeki yangındanağıryaralı ola- rak kurtulsa da 9 Temmuz 1993 gü- nü yangında yaşamlannı yitiren 36 ar- kadaşının kaderini paylaşan şair Me- tin Alnok'un "Bir Acıya Kiracı" ad- lı tüm şiirlerirün toplandığı güzelim bir kitap. Arkadaşım cin ya, hemen atıldı, "Bugünlerde bu kitaba sardmanda senin bile farkında olmadığın bir ne- den van" Vay canına cinimiz iş ba- şında, ben bakahm arkası nasıl gele- cek diye dinlemeye başladım. O de- vamettı, "Farkında olmadığın bir çe- şitisyun seninkisL Baa şeyleriyeniden hatırlamak ister gibisin. kendine o korkunç günü. 36 çok se\ilen insanın yakıhnasuu yeniden anımsatmak i$- riyorsua BeUd de bu senin bugünler- deher yerde esen yalakahk olayına is- yanın; kendi kendine unutma diyor- sun. unutma!" Doğrusu şaşıp kahyorum, gerçek- ten ilginç bir yaklaşım. Belki de ben bu eve kapandığım ve sadece tele- \izyonyalakalannı izlemek zorunda kaldığım bugünlerde bir şeylere isyan ediyorum. Bir şeyleri kendime yeni- den anımsatmaya çahşıyorum. tnsa- noğlu pek bir tuhaf, arkadaşım böy- le dedi ya, birden belleğim çok genç bir görüntüye gidiyor. O zamanlar üniversite öğrencisiyim, 6. Filo'nun ülkemize gelmesını protesto etmek için bü\oik bir yürüyüşteyim, adına sonralan Kanlı Pazar denecek o gün- deyim ve Dohnabahçe'de camıden çıkan şerıatçılann saldınsı yüriiyü- şümüzü altüst ediyor. Herkes ellerin- de demir çubuklarla saldıran şeriat- çılardan kaçmaya çalışıyor ve ben ilk sopamı yiyorum. Benden ild kat uzun, bol giysili, takkeli ve çok uzun sakal- lı bir adam elindeki demir çubuğu şiddetle ayaklanma vuruyor. Yere ka- paklanıyorum. Cin arkadaşım, "Neoldu daldm?'" diyor. "Yok bir şey" diyorum. O za- man arkadaşım "Bak şimdi dinle", diyor, "ssuta bir mesaj olayı anlataca- ğun." Başlıyor, "Tayyip Bey 'in hanı- mı seçimin hemen arkasuıdan nere- yegittibiüyormusun?" "Haynf "Ben biliyorunı ve izledim" diyor. u Sin- can'abirkitapfiıannıaçmayagitti. Fu- ar tıklım hklım doluydu. Kadınlar ona adeta tapıyorlardı. AKP"nin baş- kanyarduncılanndan Bülent Annç da yanındaydL Ve Bülent Annç kendini Tolstoy sanarak, Tobtoy'un ünlü Di- riliş romanını imzalayıp gelenkre da- ğrtıyordu. İşte bu dolaj ü yoldan veri- len bir mesaj ve gereken yerlere ula- şıyor. Çünkü Tayyip Bey geldiğinden berionu sand^a taşrçtnyoksuDara de- ğil, ülkedeki işadamknna. askericre mesaj \erip duruyor. AB ile ilişkileri iyi götüreceğiz! Mali miladı kaldıra- cağız! Yabancı sermayeye gel diy ece- ğjz! Eh bu durumda birüerinin de di- ğerlerini okşanıası gerek." Pes vallahi, bu kadar cinlik olur! Ar- kadaşım devam ediyor. ''Sadece AKP nu Cumhurbaşkanıda hiç durmadan mesaj VÖTVOT. Mesajhr çokaçık! Mey- dan sanıldığı gibi boş değiL Hukuk devleti için ben varun!" Cin arkadaşıma w Yeter" diyorum •'Ateşim yeniden çıkmaya başlaya- cak". Bana kıyamayıp kesiyor ama.. cin ya, CD çalara gidip Sezen Ak- su'dan bir kaset koyuyor ve Sezen'ın Metin .Mnok'un şiirinden yapnğı o hü- zün dolu "Kavaklar" şarkısı çalma- ya başlıyor. "Bedeninı üşür, yüreğinı sıziar. Ah kavaklar.ahkavaklarl/BenihoyTatbir makasia Eskibirfotoğraftan oydulan/ Orda kaldı y anağımın > ansı. Kendi- ni boşlukta tamamlar^ Omuzumda birkesikei/Ki hâlâ durmadan kanari Ah kav^klar. ka\aklar!/ Acı düşrü pe- şime ıslık çalar." Olacak şey mi ikımiz de ağlıyoruz. Arkadaşım, Metın Altıok'un kitabı- nı eline alıp en güzel şıırlerden biri- ni okumaya başlıyor. "Dolaşnm yıllardır şurda burdV Ucuz otellerde kaldımJ İğne ipök ta- şıdım yanımda.' Bir düzen tuttura- madım<' Kadınlar da oldu elbetyaşa- mımda,' Biri hariç hepsini bağışla- dua/ Sınadım kendimi karşılıkh acıy- W Ben hep ölüme ve aşka inandını.' Bir şey var dokunur bana; yüzüme uymayan iğreti adun." Ne ağlamamız kesiliyor ne şiır oku- ma iştahımız. Sanki bütün yalaka me- sajlara inat. bütün bir yerlere ulaşma- sı için verilen dolaylı mesajlara ınat Metin Altıok'un şıirlennı hiç durma- dan okuyoruz. "Geçmişi bir yana bırak ömre za- ranhr/ Yaranı yumuşak, yeni bir aşk- la sardır/insanın yüreğinde,geçenza- mana karşı/ Her zaman diıi, bir par- lak közvardır/ Senin pıtrakh sesine en uygun \ezin/ Taştan taşa vuran, çahk akarsulardır. Düş yDflara yeniden har- h bir umuday Acını kuşlay acak lanet- li bir karardır/ Aldanma Aluok Me- tin, sultasuıa kışın' Bakönümüzkıpır tapırtazebahardu-." Durmak bümiyoruz ve zaman akıp gidiyor. Dışanda hava karanyor. kent ışıklan yanıyor ve arkadaşım yeni mesajlar için kentin içine dalıyor. Ben uzaklara bakıp Metin Altıok'un çok se%diğim uzun bir şiinnin son mısra- lannı kendi kendime mınldanıyorum. "Kaçı kaç geçiyordur/ Kaç vardır y^ da/ Alnında bir damar' Birdenbi- re burulur/ Sanki sana değil de/ Yü- reginden sorulan/ OlabUdiğince ar- saJ Ve aç bir sorudur/ Leylaklar açü- ğında/ Kaçı kaç geçiyordur." Seyreyleisil(<i yahoo.com