Katalog

EKİM 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER dishabıa cumhuriyet.com.tr 11 ITBedya nişanctyı tetikUyop' • WASHINGTON(AA) - "VVashıngton ve banl.yölerinde bugüne kadar 9 kişiyi öldüren 2'sini de ağir yaralayan keskin nişancı, son olaıak Virginia'daki bir alışveriş merkezinin park yerinde bır kadını kafasından tek kurşunla vurarak öldürdü. Polis olay yerinden hızla kaçarken görülen beyaz renkli kamyonetin peşıne düştü. Aynı araç, daha önceki saldın yerlerinde de görülmüştü. Son lcurban, medyada da büyük tartışmaya neden oldu. ABC tele\ızyonunun, "Polis şüpheliyi yakaladı, sorguluyor" haberiıun ardından, basını çok sıkı takip ettiği zannedilen katil, "Benı yakalay amadııuz " mesajını vermek ıçın bir kişiyi daha vurdu. Uzmanlann, "Aslında başanlı bir keskin nişancı değil. Keskin nişancılar kafadan vurur" sözleri ûzerine katıl, kurbanlannı kafadan vurmaya başladı. Sırasmı satın alan milletvekili • AMSTERDAM (AA) - Hollanda'da koalisyon ortaklanndan Pim Fortuyn Listesi üyesi bir milletvekilinin, seçim öncesi aday listesinde sırasını saün aldığı yolundaki savlar üzerine savcılık araştırma başlattı. Televizyonda yayımlanan bir haber programında, milletvekili Theo de Graaf ın, seçimlerden önce aday listesinin alt sıralannda bulunmasına rağmen üst sıralardan bir adayla yerini 25 bin Euro karşıhğında değiştirdıği öne sürülmüştü. De Graaf ıseolayı reddederek iddialann yanlış anlamadan kaynaklandığını savundu. İran'dan 16 mütteci kampı • TAHRAN (AA) - Iran. ABD'nin Irak'a yönelik olası askeri harekâtı nedeniyle evlenni terk edecek mülteciler için Irak suıınna 16 kamp kuracak. Tahran Radyosuınun habenne göre, Içişleri Bakanhğı kaynaklan, "Irak sırunna her biri 5 bin kışilik 16 mültecı kampı kurmaya hazır olduklannı. ancak mültecilerin tran'a gırmesine izın \ermeyeceklerini" açıkladı. tran hala 2 milyon kadar Afgan mülteciyeve 1980-1988 yıllannda evlerinden olan birkaç bin Iraklıya ev sahipliği yapıyor. Rnlandiya'da tutuklama • HELStNKİ(AA)- Finlandiya polisinin, 7 kişinin öldüğü ve 80 bşinin yaralandığı Helsinki yakınlanndaki bır alışveriş merkezinde düzenlenen saldınyla ilgili olarak 17 yaşındaki torgenci tutukladığı hldirildi. Komiser Tero Haapala, yaptığı sçıklamada. tutuklanan gencin, bombayı alışveriş merkezine yerleştiren kimya mühendisliği öğrencisi .9 yaşındaki Petri Gerdt'e "nasıl bomba yapılacağına ilişkin bılgileri internet nacılığıyla veren kişı jlmakla" suçlandığını söyledi. ABD'li Büyükelçi Robert Pearson: Gazete haberlerine bakmayın, Irak konusımda Türkiye ile uzlaşıyoruz Stratejik ortakhğınbedeliIrakSERKANDEMİRTAŞ ANKARA-ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Pearson, basında çıkan haberlere karşın Türkiye ile ABD'nin Irak konusunda temel konularda uz- laştıklannı kaydetti. Iki ülkenin Irak konusunda kendi perspektiflerini geliştirmelerinin doğal ol- duğunu behrten Pearson'ın, "Taktikyaldaşnüar, stra- tejik bakışı gölgdememefi" ıfadesı dıkkat çekti. Pearson, geçtığimiz günlerde Istanbul'da, NATO Zirvesı öncesinde son gelişmelerin değerlendiril- diği ve yerli-yabancı akademisyenlerle diplomat- lann katıldığı toplantıda bir konuşma yaptı. Türkiye-ABD ilişkilerinin "stratejik ortakhk" aşamasma ulaşması üzerine uzun bir değerlendir- me yapan Pearson, Türkiye-ABD ortaklığının "Kıb- ns, Avrupa savunması, ticari düzenlemeler" ve "Irak" gibi konularda somut sonuçlara ulaşmayı ge- rektirdiğinı savundu. Büyükelçinin açıklamalannrn ana hatlan şöyle: Irak: Türkiye ile ABD'nin Irak politikası konu- • Büyükelçi Robert Pearson, îstanbul'da katıldığı basına kapalı toplantıda her iki ülkenin Irak konusunda kendi perspektiflerini geliştirmelerinin doğal olduğunu, ancak "taktik yaklaşımların stratejik bakışı gölgelememesi" gerektiğini söyledi. sunda ayn düştüğüne ilişkin basın haberlerine kar- şın, Türkler ve Amerikalılar temel konularda uz- laştığımızı anımsamahdırlar. Bağdat, halkı ve kom- şulannı tehdit ediyor, terorizmi destekliyor, ve kim- yasal, biyolojik ve nükleer silahlar ediniyor. Ba- ğımsız bir Kürt devletine karşı olan Ankara ve Was- hington, Irak konusunda doğal olarak bireysel pers- pektiflere sahiptirler. Ancak taktik yaklaşımlar, stratejik bakışı gölgelememeli. Yakın danışmalar, farklılıklan gidermemize yardım olacak. En iyi müttefik: ABD, terorizmi yok eünek için devletler koalısyonuna liderlik etmek zorunda. Bu çabada Türkiye'den daha iyi bir müttefığimiz ola- mazdı. Konumu, Müslüman toplumuyla laik de- mokrasi görünümü, ümit verici ekonomisı ve silah- h kuvvetlerinin kapasıtesi nedeniyle Türkiye'nın vereceği kararlar çok önemlidir. Kıbns: Önemli gelişmeler sağlamak için hâlâ zaman var ve bız ilgili taraflan bu zamanı verimli kullanmalan yönünde uyarıyoruz. ABD, BM Gü- venlik Konseyi 'nin çift toplumlu, çift bölgeli fede- rasyona dayalı çözüm ilkesıni desteklemektedir. ABD ve diğerleri, Türk azınlığının büyük acı çek- tiği 1974 öncesi güvenlik durumuna geri dönüşün bir seçenek olmadığını bilmektedir. ABD, Avrupa Birliği'ne katüım sürecinin kapsam- lı bir çözüm için teşvik edici olacağına inanmak- tadır. Bir an önce çözüme ulaşılmazsa, bizi sadece bir bunalım beklemektedir. NATO-AB: NATO ve AB üyeleri, NATO-AB iş- birliğinin nasıl işleyeceği konusundaki boş tartış- malan daha fazla sürdüremezler. Ortak tehditlere karşı ortaklığımızı sağlamlaştırmalıyız. Yeni or- tam, felsefi tartışmalardan ziyade eylem bekliyor. AB üyehgi: Soğuk Savaş'ın sona ermesi, 11 Ey- lül olaylan, orta Avrupa ve Asya ile Ortadoğu ara- sında stratejik bir alan yaratmıştır. Bu alanda, genç nüfusu, demokratik deneyimi, ekonomik potansi- yeli ve askeri istikrarı ile yer alan ülke Türkiye'dir. Türkiye'nin çabalan, NATO'nun desteğinin sür- mesini ve AB ile ilişkilerin gelişmesini hak ediyor. 50 yıldır NATO güvenlik sağlarken, AB de ekono- mik refah ve güvenlı demokratik gelişim sağladı. Bu, Türkiye ile birlikte ohnalı. Soğuk Savaş sıra- sında AJmanya'ya olduğu gibi şimdi de Türkiye, dost- lannın sadık desteğine gereksinim duyuyor. Avnı- pa'nın büyük kurumlan, NATO ve AB, bu öyküyü, kesın başanya ulaşıncaya kadar götürmelidirler. ALKOYLAMASINDA GÖVDE GÖSTERÎSl Saddam'a evet ABD'ye hayır • Saddam Hüseyin'in 7 yıl daha devlet başkanlığını yürütmesi için yapılan halkoylamasında bazı seçmenler pusulayı kanlanyla işaretledi. Dış Haberler Servisi - Irak- lılar, Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in (65) 7 yıl daha gö- revde kalıp kalmaması için yapılan halkoylaması için dün sandık başında uzun kuyruk- lar oluşturdular. Halkoylaması, Irak'a sal- dırmayı planlayan ABD'ye karşı bir gövde gösterisine dönüştü. Bağdat'ta oyunu kul- lanan 67 yaşındaki Abdühne- titCanabi, "Verdiğim oyla,si- lahımı ABD Başkanı George Bush'un kafasına ve çetesine sıkmış oldum" dedi. Bazı Iraklılar, pusulalan kanlanyla ışaretlediler. Genç bir kadının enjektörle kolun- dan çektiği kanla oyunu kul- lanmasından sonra, başkala- n da aynı şeyi yaptı. Kanlı oy görünrülerine boîca yer veren resmi televizyonlar, Bağdat'ın denetimi dışındaki kuzey böl- gesinden de oy kullanan Kürt- leri göstermeye çahştılar. 1995'teki referandumda, Saddam Hüseyin, oylann yüz- de 99.9'dan fazlasını almıştı. Yetkililer, bu kez yüzde 1 OO'lük bir destek bekliyordu. Fransız haber ajansı AFP'nın bildirdiğine göre, Irak'ta önce- ki gün ahizelerini kaldıranlar, normal çevır sesi yerine, "Na- am, naam Saddam" (Evet, evet Saddam) sloganını işittiler. Dün sabah erken saatlerinden iti- baren başkent Bağdat'ın so- kaklannda seçmenler kalaba- lık gruplar halınde oy verme- ye gitti. Şarküı, danslı geçen re- ferandumda ABD, Ingiltere karşıtı sloganlar atıldı. Cadde, sokak ve seçim mer- kezlerinde "SaddamHöseyin'e evetdemek,çağm hırscian oJan Amerika ve siyonistlerin ku- runtulannı başansıznğa uğrat- makür'*, "Amerika ve mütte- fUderinemeydanokumakiçia Saddam Hüseyin'e evet dfyo- ruz" yazılı pankartlar asıldı. Devrim Komuta Konseyi Başkan Yardımcısı Izzet tb- rahim, "Irak'm onur simge- si" Saddam Hüseyin'e "Evet" diyerek, "ABD'nin tehdffle- rine meydan okuduklannı" söyledi. Irak Enformasyon Bakanı Muhammed Said El Sahaf. "Neden yamızca bir aday bu- hınduğu" sorusuna karşılık, "Halkoylamasmda Irakyasa- larma göre, bir tek kişininaday ofanaagerekir. Seçimdeise bir- den fazlaadaygösterümesdo- ğakhr" yanıtını verdi. Bakan- lar Kurulu da dün, Devlet Baş- kanı'na bağlılığını bildirdi. HAYIR DEMEK ZOR - 25 miNon nüfusun bulunduğu ülkede. kuzey bölgesi dışmda 15 Ude oy knDanüdL "Hayır" oyu verenkrin, kolayca bulunabilcceği beBrtiliyor. (Fotoğraf: AP) 'Bir yandan toprak bütünlüğü deniyor, bir yandan Kerkük gündeme getiriliyor' Baı*zaııi: Türidye çelişküi koraışuyor Dış Haberler Servisi - Irak Kürdistan Demokratik Parrisi (KDP) lideri Mesut Barzani, Türkiye'nin çelişkili açıklamalar yaptığını öne sürdü. Katar'dan yayın yapan El Cezıre televizyonunun Ankara Temsilcisi Yusuf El ŞeriTin sorularını yanıtlayan IKDP lideri, Türkiye'den son günlerde yapılan açıklamalara ilişkin. "Bunlan her gün duyuyoruz. Türkiye bir yandan Irak'ın bütünlüğünü savımuyor, bir yandan da Kerkük'teki eski haklaruu gündeme getiriyor" dedi. Milli Sa\-unma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu'nun Musul ve Kerkük konusundaki açıklamalanrun "provokatiT' olduğunu iddia eden Barzani, şöyle konuştu: "Burada açıkça söylüyorum. Biz, Kürdistan'daki Kerkük'ün künûğıni hiç kimseyle oturup asia tarüşmayız. Ödeyeceğimiz bedel ne ohırsa okun, bunu kimseyle tarüşmayız. Kakb ki Kerkük, MusuL, Basra, ErbO, tüm bunlar Irak kentidir. Sorunlarm nasıl haflediJeceğine Uişkin seçenegi beürieme işi Irak halkına hırakılmahdır" "Türkiye'ye de bölgedeki diğer ülkelere de onlann güvenliği ve çıkarlan açısmdan bir tehdit kaynağı oluşrurmayacağız. Bu konuda istedikleri her türtü güvenceyi verebiHriz" diyen Barzani, içişlerine Türkiye dahil "hiçbir yabancı gücün" müdahalesine izin vermeyeceklerini savundu. "Türkrye müdahale ederse ne yaparsmız?'' sorusuna "Bunu o zaman sorun" yanıtını veren Barzani, kendılerini savTinmanın meşnı haklan olduğunu söyledi. 'Kfirflerbirleşti' Barzani, Kuzey Irak'taki durumla ilgili olaraksa, Kürtlerin birleştiklerini ve 9 ay sonra seçime gidileceğini söyledi. Barzani, Irak'ın vurulrnası durumunda Kürtlerin ABD'ye yardım edip etmeyeceği yönündeki soruya karşılık olarak ise bu kararı parlamentonun alacağını söyledi. Türkiye ile işbirliği içinde bulunduklannı söyleyen Hatemi: K.Irak'ta Kürt hükümetine karşıyız Iran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi İSTANBUL (AA) - Türkiye'nın ev sahipliğinde dün yapılan Eko- nomik İşbirliği Teşkilatı (EÎT) 7. Devlet Başkanları Doruk Toplan- tısı'na katılan Iran Cumhurbaşka- nı Muhammed Hatemi, Kuzey Irak'ta Kürt devleti kuruhnasına nasıl bakıyorsunuz? şeklindeki so- ru üzerine, "Bölgede bir Kürt azın- bğı vardır. Türkiye'nin Kürtle- ri Türkiye'nin, Suriye'nin Kürt- leri Suriye'nin, Irak'ıın Kürtle- ri Irak'ın, tran'ın Kürtleri de tran'ın vatandaşıdır. Bunlann ay- rılarak bir hükümet kurmasına biz, Türkiye, Irak, Iran ve Suri- ye olarak karşıyız" dedi. Ha- temi, etnik gruplar, etnik, dini ve kavmi azınlıkların biraraya gele- rek bir hükümet oluşturmasına da karşı olduklannı dile getirerek, şun- ları kaydetti: "Bu, ülkelerin, olası bir şey olursa güvenliğini tehlikeye düşürecektir. tran İs- lam Cumhuriyeti olarak, Irak'ın toprak bütünlüğüne çok saygı- mız vardır. O toprak bütünlüğü- nü konıyoruz. Irak'a olası bir as- keri müdahaleye de kesinlikle karşıyız. Bu, işleri daha da ka- rıştıracaktır, daha da vahim kı- lacaktır. Irak'ın da BM karar- larına u> masını istiyoruz. Bu ko- nularda Iran, Türkiye ile her za- man olduğu gibi işbirliği halin- dedir. Biz, bölgenin genel olarak güvenliği ve istikranna çauşıyo- ruz." Doruk toplantısına katılan Azer- baycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliye\ de, "Kuzey Irak'ta Kürt devleti kurulmasına hiçbir za- man izin verilemez. Biz bunun tamamen karşısındayız" dedi. Aliyev, Çırağan Sarayı'nda düzen- lediği basın toplantısında, ABD"nin olası bır Irak operasyonuyla ilgili olarak, Türkiye'nin bu konuda her- kesten çok en iyisini yapacağını belirterek. "Kuzey Irak'ta Kürt Devleti kurulmasına hiçbir za- man izin verilemez. Biz bunun tamamen karşısındayız" diye ko- nuştu. ÎDERLER IRAK 7 KONUŞUYOR Savaş, 3 Kasım 'a malzeme oldu ANKARA/tZMİR (Cum- huriyet) - Türkiye açısından yaşamsal önemi bulunan Ku- zey Irak ve hak konulan, yak- laşan 3 Kasım erken genel seçimi öncesinde siyasılerin en önemli malzemesi oldu. Seçim mıtinglennde Ku- zey Irak'ta Kürt devleti kur- durulmayacağı güçlü şekil- de ışlenirken bazı partılerin Misak-ı Milli sınırlan için- de yer alan Kerkük ve Mu- sul'a ilişkin eski görüşlerini güçlü sesle dillendirmeye başladıklan da gözlendi. Dış polıtıkada "temkinli'' yak- laşımıyla bilinen DSP lide- ri, Başbakan Bülent Ecevit'in bıle "Savaşı iyi büiriz ama bircokgencimizölebiBr'' ıçe- riklı açıklamalan dikkat çekti. Se- çim mitinglerinde konuşmalannın bır bölümünü Kuzey fcak'aayıranlider- lerin bazı açıkla- malan şöyle: Bülent Ecevit: "Kıbnsfatihi" ola- rak tarihe geçen Ecevit, Kürtgrup- lara ilişkin açıklamalannı sertleştirdi. Ecevit, Kars'ta, "Gerekti mi savaşm en iyisi- ni biz yapartz. Gerekmedigi zaman boşu boşuna, başka- lanrun isteğiyte savaşa kal- taşmayız" dedi. Devlet BahçeK: Kırıkka- le mitinginde sıyasetçilerin kak konusunu seçim malze- mesi olarak kullandıklanru beürterek Kürt devletine izin vermeyeceklerini söyledi. MesutYılmaz: ANAP li- deri, Türkiye'nin masada söz sahibi olabilmesi için operasyonun içinde yer al- ması gerektiğini söyledi. Tansu ÇiDer: "Savaş sı- rasmda başbakan ohnak is- tiyorum" diyerek heyecanı- olası Irak saldınsı ve Kuzey Irak'taki gelişmeler seçim mitinglerinin baş gündemi. nı ortaya koyan Çiller, Tür- kiye'nin savaşa hazırlanma- sı gerektiğini söyledi. Deniz Baykal: Savaşla il- gili karan, hükmü gelecek ay sona erecek parlamen- tonun değil seçimden son- ra kurulacak Meclis'in ve hükümetin alması gerekti- ğini kaydetti. Gflrerden Irak yanıti Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şükrü Sina Gürel de, Irak politikası ko- nusunda hükümeti yetersiz ohnakla suçlayan AKP Ge- nel Başkam Recep Tayyip Erdoğan ve CHP Genel Baş- kanı Deniz Baykal'a sert tep- ki göstererek "Asd tehHkeH olan^hangikonum- da olduğunu bil- meden ülkeninge- leceğiyie ilgfli böy- le sözkr söyienme- sidir. Umanm her- kes akhnı başına toplar" dedi. Izmır'debiraçı- lışta gazetecilerin sorulannı yanıtla- yan Gürel, Bay- kal'ın, "Askeri harekâtka- raruu yeni hükümet ahna- hdn-" ve Erdoğan'ın, "Şu andaki hükümetin, Irak'ta- ki geüşmelerden haberdar olduğuna inanmıyorum" sözlerını değerlendırdı. Hü- kümetin görevinin başmda olduğunu belirten Gürel şunlan söyledi: "Asıl faciaya yol açacak olan, astaıdasorumhıhığunu bümeden, ülkenin geleceğry- leOgfliböyiesözlersövienme- sidir. Umanm herkes akhnı başına toplar. Şu anda ülke- yi yöneten, her bakımdan so- rumhıolan,bu sorumhıhıgun gereğini sonuna kadar yeri- ne getiren bir hükümet ol- duğundan haberdar ohır." Olası operasyonun olası komutanı Orgeneral Franks Ankara y ya geliyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Irak'a yönelik ola- sı operasyonda ABD ordusu- nu yönetmesi beklenen Or- genaral Tommy Franks'in ge- lecek hafta Türkiye'ye gele- ceğı öğrenildi. ABD'nin Af- ganistan'a düzenlediği hare- kâtını da yöneten Franks'in adı, Sad- dam Hüseyin sonra- sı senaryolarda, oluş- turulması öngörülen geçici yönetimin ba- şına geçecekler ara- sında da geçiyor. Franks'in ziyareti sı- rasında Ankara, özel- lıkle Kuzey Irak ko- nusundaki kaygılannı bir kez daha iletecek. ABD'nin olası Irak operas- yonuna dönük teknık düzey- de bir heyetı Türkiye'ye gön- dermesi bekleniyordu. Ancak Irak"a yönelik savaşta ABD ordusuna komutanlüc etmesi vJereral Franks'in adı Saddam sonrası senaryolarda da geçiyor. beklenen Franks'in 21 Ekim pazartesi gün Ankara'ya ge- leceği bildirildi. Ankara'da bir gün kalması beklenen Franks, Genelkurmay Baş- kanlığı'nda da görüşmelerde bulunacak. Franks'in daha sonra bölge ülkelerine gide- rek bir dizi görüşme yapacağı kaydedildi. Afganistan'a yö- nelik harekâtı yöne- ten Tommy Franks'in adı Irak için Saddam sonrası senaryolarda da geçiyor. Franks'in, Saddam Hüseyin'in devrilmesinden son- ra Irak'ta kurulacak geçici yönetimin başına geçe- bileceği kaydediliyor. Anka- ra, konuk komutanın ziyare- ti sırasında Kuzey Irak'ta olu- şan fıili durum ve olası sava- şın getireceği zararlarla ilgi- li kaygılannı bir kez daha ABD'ye iletmefirsanbulacak.