Katalog

4- OCAK 2002 CUMA CUMHURİYET SAYFA JÎiJVİ_J11 \_lliXl / ekonomkg cumhuriyet.com.tr 11 Orakbank'ta brleşmeye onay •A1NKARA(ANKA)- Bajkacılık Düzenleme ve Dmetleme Kurulu CBDDK), Sümerbank'ın O^akbankia bireşmesine ilişkin kaHnn tescil edilmesine oray verdi. BDDK'nin koıuya ilışkın karan, Re.mi Gazete'de yajımlandı. Buna göre. Sünerbank \e Oyıkbank'ın genel Jaırallannın devre ilişkin kanrlannın tescil ediJmesıne onay verildi. Iş Bankası, Visa pekortmeni • Ekonomi Servisi- Türdye Iş Bankası'nın, 4 milyon Visa Electron karti ile Avrupa çapında yenı bir rekora imza attığı bilcirildi. Iş Bankası Bireysel Bankacılık Genel Müdürü Aykut Denıiray, kredi kartı kuruiuşu Visanın yayınladığı üç aylık rapora göre Iş Bankası'nın, müşterilerine Visa Electron kartı sağlayan Avrupa bankalan arasında en büyük pazar payına sahip olan banka olduğunu kaydetti. Türkiye'de Visa Electron kartı kullanıcılanrun toplamı ise Haziran 2001 itibanyla 9.2 milyon seviyelerinde bulunuyor. Bağ-Kur'luya duyuru • ANKARA (ANKA) - Bağ- Kur Genel Müdürü Ferhan Kaptan, Bağ- Kur'dan yaşlılık ve malüllük aylığı alanlann, vukuatlı nüfus kayıt örneklerini. şubat sonuna kadar ıl rnüdürlüklerine ulaştırmalarını istedi. Kaptan, yaptığı yazılı açıklamada, bağlı bulunduklan nüfus idaresinden alacaklan söz konusu belgeyi öngörülen sürede ibraz etmeyen sigortalıların, Mart 2002 dönemine ait aylıklanrun ödenmeyeceğini bildirdi. Aycell, Alcatel'le anlaştı • Ekonomi Servisi - Alcatel Teletaş, Türk Telekom'un GSM operatörü Aycell tarafından GSM 1800 bandında çalışacak mevcut şebekenin genişletilmesi için açılan ihaleyi kazandı. Iki şirket arasmda 161 milyon Euro bedelinde sözleşme imzalandı. Sözleşmenin 3 yıl süreli bir çerçeve sözleşmesi niteliğinde olduğunu ve Aycell'in sözleşme miktannı yüzde 100"e kadar artrırma opsiyonu bulunduğu belirtildi. Kira gelirleri için beyanname ayı • ANKARA (ANKA) - Maliye Bakanlığı. beyana tabi geliri yalnızca kiradan oluşan mükelleflerin 2001 yılı beyan sınınnı konutlar için 700 milyon Iira olarak belirledi. Işyeri kira gelirleri üzerinden vergı kesintisi yapılanların kira gelirleri için de söz konusu had brüt 4.9 milyar Iira olarak belirlendi. Vergi iadelerinde sahtekârlık • ANKARA (AA)- Gelirler Genel Müdürü Akif Hamzaçebi, bu yıl kamu ve özel sektörde "örnekleme" yoluyla seçilecek bildirimler üzerinden anında denetim yapılacağını bildirdi. 2001 yılı içinde mükellefler nezdinde gerçekleştirilen denetımlerde, özel gider indınmine konu 2 katrilyon 423 trilyon 69 milyar 244 milyon liralık farura ve fiş incelendi. Mali durumu kötü olan bankalara sermaye aktararak kurtarma operasyonuna tepkiler arttı STK'lerdensertuyanTürk-îş: Halkın parasıyla banka soyanlan kurtaranlar hesabım öder. • Hizmet-Iş: Bankalan değil çalışanlan kurtann. • TOBB: Reel sektörden esirgenen kaynak, bankacılığa bulunuyor. ANKARA(Cumhurrv«Bürosu) - Devletin, mali durumu kötü olan bankalan sermaye aktararak kur- tarma planına STK'lerden (Sivil Toplum Kuruluşlan) tepkilergide- rek artıyor. Türk-lş Yönetım Kuru- lu, "Yoksullukiçindekihalkınpara- sıyla banka soyanlan kurtarmaya çabşanlar bunun hesabuu bir gün öder" uyansında bulundu. Türk-lş, bankaJara böyle bir destek verilir- se tüm çalışanlann zorunlu tasar- rufta biriken paralannın ödenmesi için bankalarda beklemesi konu- sunda gerekli hazırlıklann yapıla- cağını bıidırdı. TOBB Başkanı Ri- fat Hisarcıktıoglu ise, reel sektör- den esirgenen kaynağın kat kat faz- lasının kısa sürede bankacılık sek- törüne temin edıldiğine dikkat çe- kerek "Bankaahk sektörii rehabi- Bte edilirkenreeisektöre de ihtiyaa olan miktarda kaynağm en kısa sü- rede sağtanacağı konusunda hükü- met gerekK tedbüieri almalT dedi. Türk-lş Yönetim Kurulu yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin bu- gün yaşadığı ekonomik krizin en onemli nedeninin özel sektör ban- kalannın içinin boşaltılması ve ka- mu bankalan kaynaklannın özel sektöre aktanlması olduğu belirtiJ- di. "Hiikümet, bu usulsüzlükfcrden sorumhıbankacılann mal varhğma el koymamakta, aksine yoksufluk içindeki haDomızm kaynaklannıbu bankalara aktarmaya devam et- mektedir" açıklamasım yapan Türk-lş, devletin 5 katrilyon lirası- m daha IMF'nin isteğiyle bankala- ra aktanlmasını öngören girişimi kınadı. Türk-lş "Bir avuç bankaa- ya bu paranın aktanhnasryla bü- VTİktophımsalotumsuzlukiarotuşa- cak" açıklamasım yapö. TOBB de rahatsız TOBB Başkam Rifat Hisarcıklı- oğlu,a Bankaahk sektörünün güç- lendirilmesine taraftanz. Ancak bankaahksektörürehabüıteedflir- kenredsektöredeihtiyaa olan mik- tarda kaynağın sağlanacağı konu- sundahükümetgerekti tedbirlerial- maİL Bankacıhkla ilgili düzenleme- de reei sektöre şu kadar oranda bir kredi verilecek demenin nezaran var" diye konuştu. Hisarcıklıoğiu, şirket kredileri yeniden yapılandınlırken Halk Bankası 'nın farklı farklı uygulama yapabilmesi gerektiğim savundu. Hisarcıklıoğiu, kamu bankalan yöneticilerinin sorumluluk statüle- rine ilişkin olarak özel bankalarda- ki eş görevlilerle aynı olmalanna ilişkin çalışmalara Ocak 2002'de başlanıp haziranda tamamJanaca- ğını belirtirken "Bu sorumluluk statüsü içinde kredilerin red olarak artfinlmasını içerecek düzenleme- ler deyapdmair dedi. Hisarcıklı- oğiu, ithâlatta Hizmet-Iş Sendika- sı Genel Başkanı Hüseyin Tann- venfi de, hükümetin bankalara ser- maye aktanmından vazgeçmesıni istedi. Tannverdi, "HükümetTürk halkmı rencide edecek bir şekflde akbğı kredileri yine hortumculara ve baük bankalara verecek" dedi. dzlnce: Eletftıiler hafcsız Iş Bankası Genel Müdürü Ersin Ozince, bugüne dek bankacılık sek- törüne hakettiğinden daha fazla eleştiri yapıldığını belirterek, "OzeDikle güçlü, güvenüir, devlet garantisineihtiyaa otanayan banka- lannuzaleyhine haksız rekabet ko- nusuna çok daha fazla hassasiyet gösterflmeliydr dedi. Yeni Bankalar Kanunu'nun sivil otorite Ue kamu arasında hiçbir ay- nm yapmaması gerekriğini belir- ten Ozince, "Bugün ihtiy-acı olan olmayan herkesi kurtarma adı al- ünda birtakım olumsuzluklar da yaşanabiür. Istisnalara tabi tur- mazsak, tasarruf sahibi tasarruf- lannı arzu ettiği şekilde bankacı- hk sisteminden almakta güçlük çeker" dedi. Bahçeli: Dervis'in zırh ısrarını anlamak mümkün değil ANKARA(CmnbariyetBâro- su) - Hükümet ortaklan arasmda mali sektör tasansıyla ilgili pa- zarlık sürerken MHP lideri ve Başbakan Yardımcısı DevletBah- çeM, banka kurtarmaya dönük dü- zenlemenin hükümet or- taklan arasında tartı- şüacağım, kamu ve | fon bankalan yöneti- cilerine dokunul- mazlık zırhuun ise kabul edilemeye- ceğini söyle- di. Bahçe- li, "Bu, anayasay» aykmdn-. Der- viş'in tsrarmı aniamak mümkün değfl" dedi. Devlet Bakanı Ke- mal Derviş, tasannın aynen çık- ması gerektiğini, içeriğini anlat- mak için televizyonlara çıkacağı- nısöyJedi. Mah' sektör tasansının ge- lecek hafta başında genel ku- rula gelmesi bekleniyor. DevletBakanı Kemal Derviş önceki gün TOBB üyeleriyle görüşürken, "Bankalan battr- mak iş değil, kurtarmak ve kuvveöı duruma getirmek zorundayTz" dedi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Me- tin Şahinde tasanyla ilgi- li birçok söylenti çıktığı- nı, herkesin kendi çıkan- na göre yorumlamalar yaptığını söyledi. Şahin, "Ben. taröşma yaratan önerge ik getirikn düzen- lemeningenelkundda çok dikkat cekki bir değişüdi- ğe uğrayacağmı sanmryo- rum. Hükümetbaa deği- şikMkler yapabUir, ama şuandabirşeyyok" de- di. Kaygılara katılmadı- ğını büdireıı Şahin, "Bu konu iyi aniatılamadL Komisyonda BDDK Başkanı, üzerinde du- ruiabüecek banka sa- yıa 19 adet, kendi gözJemlerimi- ze göre 10 kadan bu talebi yap- mayabiMr, 9 bankanm bu tip des- teğe ihtiyaa var, dedi Yasayı ÇH kanbğmuzda bu bankaiann 9'u da yaraıianacak diye bir şey yok. Uhıslararası kuruluşlara denet- kteceğfa" açıklamasım yaptı. Şa- hin, yüzde 1 sımn ile ügıli ola- rak şunlan söyledi: "Derviş, 5 katrilyon dolaymda bir kaynak knllanabDiriz, diyor. Yani, yüzde 2-3-4'e kadar çıkabi- lecek destekleri karşılayabflecek bir kaynak vok. Ben bu konuda bir değişiklik btkkmiyorum. ANAFtaldarkada^ar'Kamuza- ten yararlanamayacak, kamu bankalannı çıkaraİım' dryortar." Şahin, ANAP lideri ve Başba- kan Yardımcısı Mesut Yümaz'ın kardeşi Turgut Yümaz'ın sahibi olduğu Tekstilbank'm sermaye yapısında önceki gün alelacele gerçekleştirilen değişiklikle ilgi- li spekülasyonlar konusunda da "Komisyonda, böyle bir kanun- dan yararianmak için fiktif giriş çdaşjarb bankalar sermaye yapı- larmı gfiçlendirebilirier kaygısı ohışmuşru. Onun üzerine btz ko- misyonda bemen hemen o\i)irü- ğrvle 30 Eytül 2001 tarihmi koy- duk. O tarihi esas akfağımızdan bogfin bazı bankaiann sermaye yapdarmı değiştirmekri ölçü ol- değerlendirmesini yaptı. Fiyat artışlan 2001'de yıllık TÜFE'de yüzde 68.5, TEFE'de yüzde 88.6 olarak gerçekleşti Enflasyonda hedefler yine tutmadı • Defalarca değiştirilen enflasyon hedefi yine tutmadı. Tüketici fiyatlan aralık ayında yüzde 3.2 artarken, toptan eşya fiyatlan yüzde 4.1 artış kaydetti. Aylık enflasyon Z4 12 V * ™ ŞıIK Mal *»• Mly» hvrw T«n ««uM. bAl Bor Ka» A]>OCARA(QunhurhetBürosu) -Hükümetin 3 kez değıştirdıği 2001 yü sonu enflasyon hedefî yine tut- madı. Tüketici fiyatlanmn aralık ayında yüzde 3.2, toptan eşya fîyat- lannın yüzde4.1 artışıyla yd sonun- da TÜFE yüzde 68.5'e, TEFE yüz- de 88.6'ya ulaştı. Yü sonu için TÜ- FE'de yüzde 65, TEFE'de yüzde 80 öngönİlüyordu. DlE, 2001 yılı enflasyon rakam- lannıaçıkladı. TÜFE'ninyüzde3.2 artışıyla yılhk ortalama enflasyon yüzde 54.4, geçen yılın aynı ayına göre ve ocak ayından bu tarafa ya- şanan toplam enflasyon rakamı da yüzde 68.5'e ulaştı. TÜFE'deki yüzde 3.2'lik artışın 1.9'ugıda, iç- ki, tütün; 0.6'sı konut; 0.1 'i ev eşya- sı, 0. l'i sağlık, 0.3'ü ulaştırma, 0. l'i eglence ve kültür, 0.1 'i çeşitli mal ve hizmetlergrubundan kaynaklan- dı. Yülık ortalamada en yiîksek tü- ketici fıyat arhşlannı yüzde 60.3 Te DoğuAnadolu Bölgesi yaşarken en düşük artış yüzde 54'le Ege Bölge- si'nde oldu. Yıllık ortalamada iller bazında enflasyon şampıyonu yüz- de 63.9'laErzurum oldu. TEFE'de- ki aylık artışın 2.9'u tanm, avcıhk, ormancılık ve balıkçılık sektörün- den, 1.2'si imalatsektöründen, 0.1 'i elektrik, gaz ve su sektöründen olu- şurken madencüik ve taşocakçılığı sektörü 0.1 'lik düşüş etkisi yaratü. Yıllık ortalamada TEFE en yüksek artış yüzde 89.7'yle elektrik, gaz ve su sektöründe, en düşük artış da yüzde42.3 'le tanm, avcılık, orman- cılık ve balıkçılık sektöründe göz- lendi. TEFE'de en yüksek aruşı gösteren ürünler yüzde 147.7'yle taze fasulye, yüzde 142.3'le yaş üzüm, yüzde 64.7'yle domates, yüzde 46.1 'le yumurta oldu. Memura yüzde 2 zam Aralık ayındaki yüzde 3.2 'lik TÜ- FE artışı nedeniyle memur maaşla- nna 2 puan iyileştinne dahil, yüzde 3. l'lik enflasyon farkı verilmesi, bu farkın üzerine yüzde lO'luk 2002 yılı ilk yanyıl zammının verilmesi gerekiyor. Ancak Maliye, aralık ve temmuz maaşlanna denk gelen ya- nyıl zamlannda bir önceki aylann enflasyon farklannı, yapılacak yeni zamlar nedeniyle fark oluşmadığı gerekçesiyle yansıtmayabiüyor. Bankacılık krizi Tokyo'da riskli tango Ekonomi Servisi - Bankacılık sistemini içine düştügü derin krizden bir türlü kurtaramayan Japonya'mn geleceğinin Arjan- tin gibi olup oünayacağı sorgu- lanmaya başlandı. Konuyu ele alan Financial Times gazetesi 'Tokyo'da riskli tango' başlığı ile verdiği yorum-haberde Aıjan- tin 'de yaşananlann Japonya'da da yaşanmaması için Tokyo hükü- metinin şimdiden önlem almaya başlamasuım gerekliliği \urgu- landı. Arjantin gibi Japonya'mn da deflasyon, borç ve ekonomik bü- yüme sorunlan yaşadığı, ancak Arjantin'in aksine bu ülkede hâ- lâ sorunlarla başa çıkmak için za- tnanın var olduğu belirtildi. Ha- berde Tokyo yönetimine tanınan süre ise 5 yıl. Ülkenin en büyük bankalanndan biri olan Ishikavva Bank'm batık kredileri yüzünden geçen hafta iflas bayrağını çek- mesi, bankacılık sisteminin dü- zeltilmesi için yürütülen çabala- nn yetersiz olduğunu ortaya koy- du. Zaten 10 yıl içinde üçüncü ekonomik durgunluğun yaşandı- ğı ülkede başka bankaiann da if- las edeceği ve krizin sistematik bir şekilde yayılacağı endişesi halkın güvenini şimdiden zede- lemiş durumda. AKARYAKIT EL YAKACAK Benzineyüzde 4zam Ekonomi Servisi - Akaryakıt ürünlerinin fıyatlannın yüzde 2.80 ile 3.74 arasında deği- şen oranlarda artınlma- sının ardından Ankara, Izmir ve Istanbul'un Anadolu yakasuıda benzin türleri ve moto- rin fiyatlan belli oldu. Ankara'da kurşunsuz benzin fiyan 1 milyon 246 bin liradan 1 mil- yon 282 bin liraya, nor- mal benzin 1 milyon 195 bin liradan 1 mil- yon 228 bin liraya, mo- torin de 920 bin liradan 955 bin liraya çıkn. Is- tanbul'un Anadolu ya- kasında kurşunsuz ben- zin fıyab 1 milyon 283 bin liraya, süperbenzin 1 milyon 286 bin liraya, normal benzin 1 mil- yon 229 bin liraya, mo- torin de 907 bin liradan 942 bin liraya yükseldi. Izmir'de süper ben- zin 1 milyon 282 bin li- raya, normal benzin 1 milyon 226 bin liraya çıktı. Akaryakıt Fiyat istikrarPayıda(AFIP) arttınldı. AFÎP paylan, kurşunsuz benzinde 15 bin 500 liradan 29 bin 500 liraya, süper ben- zin 14 bin 700 liradan 29 bin liraya, normal benzin 14 bin 300 lira- dan 27 bin 500 liraya, motorin de 18 bin 500 liraya çıktı. İngiltere Başbakanı Tony Blair: Euro 'ya girmemek 'aptalca' olur Ekonomi Servisi - Euro kullanımını henüz kabul etmeyen Ingiltere'nin Başbakanı TonyBlair, Ingiliz basının- da çıkan "Euro kararsızhğuu bitirin" başlıklı haberlerin ardından, Euro'ya açık destek verdi. Blair, "Arük Euro bir gerçek. Bu yüzden başnnızı kuma gömüp o yok- muş gibi davranarak ondan kaçabile- ceğunizi sanmanm çok aptalca olaca- ğmı düşünüyorum" dedi. Ingiliz gazetelerinin dünkü manşet- lerinde "Gemiyi kaçınyonız Blair" başlıklanyla yer alan eleştirilerde "ln- giltere ekonomik, sKasivekülrürel yoz- laşmaya saplanmadan önce" hüküme- tin var olan "şaşkın tavrmdan" vaz- geçmesi gerektiği söylenmişti. Bu arada Euro'ya, Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avrupa Komisyonu ve Almanya'dan da destek geldi. Yeni yılın ilk toplantısuıı yapan ECB yönetimi, ilk ticari gününde do- lar ve sterlin karşısmda değer kaza- nan ortak para kurunun, finans piya- salanna yönelik testten başanyla çık- tığını açıkladı. Almanya Maliye Bakam Hans Eic- bel'in ise ortak paranın uluslararası pi- yasalardaki kullanımmı hızlandırmak amacıyla Çin ve Irana ziyarette bulu- nacağı bildirildi. Eichel'in, iki ülkey- le, döviz rezervlerinde ABD Dolan 'na rakip olarak fazla miktarda Euro da bulundurmalan için görüşeceği kay- dedildi. IMF'den 15 milyar dolar yardım istenecek, ülke için devalüasyon karan ise kapıda Arjantîıı 6 IMF gözetinune' geri dönüyorEkonomi Servisi - Yaşanan sosyal patlamanın ardından borçlanm askıya alarak IMF ile ilişkilerini bir süreliğine donduracağını ve dolar-peso eşitliğine dayalı kur politikasını degiştirmeyeceğini açıklayan Arjantin'de yeni devlet başkanı Eduardo Duhakte'nin ilk açıklamalan, her iki politikamn da kaldınlacağını gösterdi. Dokuz aylüc kamu borcu 141 milyar dolar olarak açıklanan ülkenin yeni ekonomi bakam olması beklenen Jorge Remes Lenicov'un gelecek hafta Washington'a giderek IMF'den 15 milyar dolarlık yardım paketi, Dünya Bankası ve IADB'den de destekleme Fonu isteyeceği bildirildi. Egltllk bozuldu Bankalarda uygulanan dolar- peso eşitliğüıin de kaldınldığı ülkede, "devalüasyon kararnun kapıda" olduğu da bildiriliyor. Son bir yıl içerisinde işsizliğin yüzde 18'lere ulaştığı, halkın yansuun yoksulluk sunnnın altında yaşamaya başladığı Arjantin"de, sosyal patlamanın ardından göreve gelen beşinci devlet başkam Eduardo Duhalde yeni kabinesini oluşturmaya hazn-lamyor. HaUc, meclis içerisinden seçilen Duhalde'nin göreve başlamasını protesto göterüeriyle ve seçim talebiyle karşıladı. Ancak Duhalde, tepkilere rağmen ekonomi programını bugün açıklamaya hazu-lamyor. Pevalüasyon yolda Önceki gün Merkez Bankası 'nın bankalara yönelik talimatıyla dolar-peso eşitliğini kaldıran Duhalde'nin pesoda devalüasyon karan alacağı düşünülüyor. Pesoda yüzde 30- 40 gibi bir devalüasyon yapılması durumunda I dolann 1.30 pesoya yükseleceği ve bu paritenin 90 günlük süreyle korunmasııun maliyetinin 15 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Bu arada, kapalı tutulan finans kuruluşlanna, dolar-peso paritesindeki değişiklik nedeniyle dolar satın alma ızni verildiği bildirildi.