Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
lmtı\az Sahıbı \enı Gun Haber ^jansı Basın \e
Yayımcıl k \ Ş yı temsılen Cumhunvet Vakfi adına
ÎLHAN SELÇUK
Genel \ a\ ın Yonetmenı Ibrahım
\1W1z # 'Vazıışlen Muduru Sahm
Alpaslan # Sorumlu Mudur
Fıkret Ilkız • Haber Merkezı
"Muduru Hakan Kara
tstıhbarat Cengız > ıldırını # Ekonomı OzJem V ü-
zak 0 kultıır Egemen Berköz % Spor Abdülka-
dır Vucelman • Makaleler Samı karaören •
Duzeltme Abdullah Yazıcı • Bılgı Belge Edıbe
Buğra • \ urt Haberlerı Mehmet Faraç • A\ rupa
Temsılcısı Gûra\ Öz
YavınKunılu DhanSe)çuk(Ba^
kan) EmreKongar(Danı$manl
Orhan Ennç, Hıkmef Çetın-
ka\a. Şukran Soner Ibrahım
\ ıldız, Orhan Bursah. Musta-
fa Balbay, Hakan Kara
Ankara Temsılcısi Mustafa Balba\ AtaturkBuKanNo
125 Kat4 Bakanlıklar \nkara Tel 419^020 C hat)
Faks 419S027#tzmırTemsılcısı SerdarKızık,H Zıva
Bl\ H52S 2 iTel 4411220 Fak:, 4419117• Adana
Temsılcısı Çeön V ığenoğtu. Inonu Cd 119 S \ o 1 Kat 1
Tel W 12 11 Faks 161 12 1 s
Mue^ese Muduru Erol REKLAM PM Lrd Şn • Genel
Erkut 0 K.oordınator Mudur Gülbın Erduran#kooniınator
Ahmet Korulsan • Mu Reha Işıtman • Genel Muduı'ı rd
tıasebe Bulent \. ener • Se\da Çoban • Fınanaman Mudunı
tdare Husevın Gurer Çeon Erdunu Tel 0212 514 (T "
• Satış Fazılet Kuza M3&46O-61 Faks 0212 311 8463
Yavunlavan 'ı enı Gun Haber \jansı Baain e \ avmcılık \ Ş Baskı Sabah "^ avıncılık \ Ş
TurkocaSı Cad 39 41 Cağaloilu VP 4 Istanbul PK 246 Sutecı 34435 î»tanbul
Tei (0 212ı 512 05 03 Q0 hall
Faks (02125H85 9< 3 0 O C A K 2 0 0 2 Im:>ak ^39 Guneş 7 10 Ogle 12 24 Ikındı 1S 00 Akşam 17 26 Yatsı 18 49
Çevrecilerden
'atk'eylemi
• SAJYISUN(AA)-
Samsun un Alaçam
ılçesınde, aralannda
Yeşılbar^ ın da
(Greenpeace) bulunduğu
bazı çevTecı kuruluş
uyelen, zehırlı vanllenn
saklandığı depo onunde
protesto eylemı yapn
Samsun ve Sınop'ta
depolanan atıklann
îtalya'yagen
gondenlmesını ısteyen
eylemcılere, jandarma
önceızın vermedı
Depoya 2 kılometrelık
mesafede araçların
onunü kesen ekıpler,
daha sonra eylemcılenn
geçışıneızınverdı
Eylemde deponun
çevTesuıe "toksık atık
alanı" yazao levhalar
konurken, Yeşılbanş
uyelen "İtalya
\nklanni Gen Al"
yazan pankart açtılar
Cmsiyette
çevre faktörii
• CHICAGO(AA)-
ABD'de Mıchıgan State
Üraversıtesı'nde yapılan
bır araştırma, çevresel
faktörienn doğacak
çocuğun cınsıyetı
uzennde etkılı
olabüeceğını gosterdı
JournaJ of Occupatıonal
and Envıronmental
Medıcıne adlı dergıde
yer alan raporda, çevre
kırhlığınden etkılenen
erkeklenn çocuklannın
daha çok erkek olduğu
kaydedıldı Araştırmada,
kanlannda yuksek
oranda pohidorlu
bıfenıller olan erkeklenn
çocuklannın yuzde
57'sının erkek olduğu
saptandı PCB, vucuttakı
ıç salgı bezlenrun
çalışmasını engelleyerek
kansere de yol açabılıyor
Kanpuplan
genetik miras
• İSTANBUL(ANKA)
- Kan gruplan uzenne
çeşıtlı araştırmalan
bulunan "Kan
Grubunuza Gore Dıyet"
kıtabının yazan
naturopatık hekun Peter
D'Adamo'ya gore
ınsanoğlunun gebşımı
kan gruplannın da
evnmleşmesıne yol açü
Kan gnıplan ve laşılık
arasında bır bağlanö
olduğuna dıkkat çeken
J D'Adamo, "Her kan
grubu, atalanmızın
davranışlan ve yedıklen
hakkında genetık
mesajlar ıçenr" dıyor
Kanser tedavisj
sonrası kısırtık
• LONDRA(AA)-
Ingıltere'de kanser
tedavısı yuzunden
kısırlaşma olasılığı
bulunan erkeklenn
yenıden baba olmalanna
olanak sağlayan teknık
gehştmldı Kemoterapı
oncebinde hastanın
testı^ennden alınan
hücreler sıvı nıtrojende
dondurularak saklandı
\e Manchester'dakı
Chnstıe Hastanesı
doktorlan, sperm uretıcı
hucre oranını
laboratuvar koşullannda
çoğa.toklan hucrelen,
ıh yıl sonra kanser
tedâusının sonunda
hasteya yenıden nakleth
Şîşntan erkekter
horiuyor
• EDİRNE(4A)-
Trak. a Unı\ ersıtesı Tıp
Fakultesı Kulak Burun
Bog<z Anabılım Dalı
Başkanı Prof Dr Ahmet
Kar&alıhoğlu, kısa
bovlı ve şışman
erketlenn uykuda daha
fazlahorladıklannı
bıldrdı Prof Dr
Kar&ahhoğlu,
horlmanın damağın
arkaasmı olan
vumışak damağın
sotuıum sırasında
trtresnesı sonucu oluşan
gürütudıye
tamnlandığını belırterek
horlanamn sağlık
çsüdan getırdığı
taam nskler
nmu ıfade ettı
Federal Almanya ile Türkiye arasmda arkeolojik alanda yıllardır süren yakın işbirliği meyvelerini veriyor
Avrupa, Anadolu'yu izliyorC4.N MİLOVA RASTOMÇ
BONN - Anadolu, bır sozcuk olarak bu-
gun Avrupa'da ınsanın aklına. daha çok ta-
nm ekonomısının belırledığı bır kırsal kesım
halkını, gunluk emeğının peşınde yaşamını
surdurmeye çalışan bır halkı getınyor Oy-
sa Anadolu gezıldığınde dıkkatlıbırgozlem-
cının çok çabuk saptavacağı en onemlı ger-
çek. Anadolu'nun çok çeşıtlı, çok guzel ve
buyuk bır açık hava muzesı olduğudur
Hıtıtolog Tahsın Ozgüç gıbı, en ust duzey-
de kendını bu konuya vakfetmış arkeologla-
nn yaptığı sayısız kazı ve büımın bugunku
olanaklan sayesınde her geçen gun yenı ol-
gular bu- araya getırebılıyor Bu olgular, gu-
numuz Anadolu'sunabakışı duzeltmeh ve ge-
nışletmehdır Çunku gunumuz Türkıye'sı-
nın sınırlan ıçınde Anadolu tam bır kultur-
lerbeşığıdır izmırlıHocner'uıTroya'suıdan
sonra onun karşısına yerleştınlmış olarak
"Troya: Düş ve GerçeknV sergısının yarat-
tığı bır "şundiki zaman" bulunmaktadır 28
Nısan'a kadar Bonn da surecek olan "Hitit-
fer: Bin Tannh Halk". Turkıye dışında hıç
sergılenmemış bulgularla yıne Anadolu'dan
ama başka bır buyuk kulturu daha gozler
onune senyor Sergıde, sansasyonel nıtelık-
lı altınlar \e benzen buluntular >er ahıuyor
Ancak >ine de, ızleyıcıler ıkıncı bır bakışta
son derece dıkkate değer bır halk hakkında
daha once orneğıne rastlanmamış bır bakı-
şakavuşuyor BaşkentHattuşa'da bulunan 30
bın dıkıh taş, çıvı yaası ve hıyeroglıfle do-
lu taşlaşmış tabletler \e ılk kez yuksek bır
kenduıe ozguluk taşıyan zengın yazılı kalıt,
daha başka etkılı arkeolojık bulgularla bır-
lıkte bırer tanıklıktu"
"Doğru değfl" cümlesı, yasalar mektup-
lar veya sozleşmelenn en onemlı >erlennde
de one çıkıyor Hıtıtler dun>anın sadece ılk
anayasasına sahıp olmakla yetuımemışlerdı
Anlaşılan, yazılı yasalar kadar \aziya do-
kulmemış >asalan da tanıyorlardı Ama en
önemlısı son derece gelışkın bır hukuk du-
yarlılıgına sahıp olmalanydı Buduvarhlık-
ta. adalet ve tarafsızlık buyuk rol oynamak-
taydı Avrupa ve Asya arasında uzanıyor
oluşu, doğanın oluşturduğu Batı-Doğu yo-
nunde uzanan ıletışım \ollan, Anadolu bın-
lerce yıl en farklı kulturlenn karşılaştığı bır
bolge halıru ahnasına katkıda bulundu Ana-
dolu, verleşık kulturlerle sonradan gelen kul-
turler arasında \e bubuını zengınleştıren ve
art arda gelen uygarlıklann oluşturduğu bır
genlım kuşağıdır Bovle bu~ "dokum pota-
a" olarak Anadolu şımdı de Bonn'data ser-
gıler ve medyanın genış ılgısıyle medyanın
ulusal olsun, uluslararası olsun ılgı odağına
oturmuş bulunuyor
TAEK, SESSİZ SEDASIZ ARAŞTIRMA YAPIYOR
Türkiye'de nükleer
çöplük aranıyor
ANKARA (ANKA) - Nukleer enerjı-
ye geçış konusunda nıyetmı donduran
Turkıye'de nûkleer atıklann depolana-
cağı yerlenn belırlenmesı konusunda
sessız ve dennden bır araştırma yapılı-
yor Müstakbel nukleerlıtık deposuna yer
saptanması ıçın gerçekleştınlen çalış-
malar Afyon, Çanakka-
le, Aksaray-Nev şehır-
Ankara ve Adana'da ta-
mamlandı
TAEK,«NûldeerAtık
Nihai Depolama Araş-
tmnası'' adı altında bır
araştırmayı sessız ve de-
nnden yurürluğe koydu
"98 K 120 380" kodlu
projenın amacı "Bir nökleer aOk >eral-
h deposu içinTürkhe'deki potansrvel or-
tam kay*a formasyonları ile ilgili ven sağ-
lamak" olarak tanımJandı Bukapsam-
da, cıddı deprem tehdıdı altında bulunan
Turkıye'dekı kaya formasyonlannın nuk-
leer atık deposu olarak kullanımı konu-
1 ı ükleer atık deposuna
yer bulunması için
yapılan araştırmalar
Afyon, Çanakkale,
Aksaray-Nevşehir-Ankara
ve Adana 'ya bağlı
alanlarda tamamlandu
sunda araştırmalar yapıldı Turkıye'nın
jeolojısı vejeolojık vapısıyla ılgılı ve-
nlenn ıncelenmesı, seçılen bolgelenn
genel jeolojısı ve su varlığı gıbı ozellık-
lennın araştınlması hedeflendı
Araştırma çerçevesınde seçılen alan-
lann "deprem hareketiiliği dozeyi, fay-
— lar, erozyon. iktim deği-
şimi. yeralü su düzeyle-
ri" ölçuldu ve raporlar
yazıldı
TAEK geçen donem-
de uç aşamalı bır alan
çalışması yaparak ara-
zıden alınan ornekler
üzennde laboratuvar de-
neylerı gerçekleştırdı
Nukleer atık yeraltı depolannın mşası-
na yonelık malzeme edınılmesıne ılış-
lon çalışmalar da surduruldu Nukleer
atık deposuna yer saptanması ıçın ger-
çekleştınlen çalışmalar Afyon Çanak-
kale, Aksaray-Nev şehır-Ankara ve Ada-
na ıllenne baglı alanlarda tamamlandı
tJon olarak sahneye çıkan Sezen Cumhur Önal, 60 'h
yılların pop müzığım özetledıkten sonra tüm sanatçılar
ve Beyoğlu Beledıye Başkanı Kadır Topbaş hep bırlıkte
"Samanyolu " şarkısını söyledıler Yıne Sezen Cumhur
Önal'ın deyışıyle AKM'de öncekı gece "vedı ıkhmden
şarkılar so\ lendı" (Fotoğraflar: ALPERIZBUL)
Berkant ve dostlan, önceki gece AKM'de bir aradaydı
Öyle bir şarkı ki...
HATtCETUNCER
Beyoğlu Beledı\esı'nın duzen-
ledığı "Berkant SaygıGecesi''nde,
6O'lı, 70'b yıllann populer sanat-
çılan, en güzel şarkılanyla dost-
luk, dayanışma ve anılardan olu-
şan bır geçıt yaph Şarkı sozü ya-
zan Sezen Camhur Önalm söz-
lenyle "Türk pop müzik tarihl
Atatürk'ün adını taşıvan nıekân-
da yeniden \azildi.*' Nostaljık bır
geceydı ama gençlere de yer var-
dı sahnede O yıllann en se\ılen
sanatçdanndan ErolBuyukburç'un
kızı Evren Büyükburç pıyanoyla
Berkant'a eşlık ettı Berkant oğlu
Öykü'ye vokal yaptı Cansın
Erol'un sunduğu programda ılk
olarak Ersan Erdura, "SensizSa-
adet" şarkısıyla sahneye geldı
Erol Buyukburç sahneye çağnl-
dığında "oo beş daldka sonra ha-
nr obbfleceğmi"soyledı Sunucu
oylece kalırken salondan bır ses
yûkseldı
"Ben Selçuk Ural, bu arada ben
şarkı söyleyeyim." Ural, Şevket
Uğurel'ınpıyanosu eşlığınde Tan-
ju Okan la unlu olan "Ojte Şar-
hoş Olsam ki" şarkısını söyledı
Geceye destek ıçın gelen Muazzez
Ersoy "Samanyolu''nu Berkant'la
bırlıkte seslendırdı Erol Buyuk-
burç, konservatuvarda öğretım
uyesı olan kızı Evren Büyük-
burç'un pıyanosunun eşlığınde
" Jesabel", "Bir başka se\ giüvi se-
vemem" şarkısıyla nostaljık bu-
yolculuğa çıktı Rana-Selçuk-Nl-
lüfer Alagöz "Her şey bitmîştir ar-
ük", "Banş dunyasr şarkılannı
soyledı Afi Kbcatepe tt
Hey gidi
dünya hey" ve Sabahattin Ali'nın
şıınnden besteledığı Nukhet Du-
ru ile ûnlu olan "Ben sana vnrgu-
nom''şarkısını seslendırdı Sahne-
den aynluken Berkant'ın o yıllar-
da firtına gıbı olduğunu ve "Sa-
manyoiu" şarkısının Tûrk pop mü-
zık tannınde bır kılometre taşı ol-
duğunu anlattı 70'h yıllarda or-
kestrasıyia unlu olan Rıza Sflanb-
poda, Tîmur Selçuk'un Ispanyol
Meyhanesı şarkısuıı sovledı îl-
han Gencer "2002'nin hHolacak"
dedığı "Gecelerin Kadmı" adlı ye-
nı parçasını seslendırdı İlbanFey-
man, Şevket Uğurel "tnsantarYa-
şadıkça" filmının unutuhnaz mü-
zığını çalarken batende 70'hk V^ıs-
fiUçaroğJuvardı Uçaroğlu, solo-
suyla da ızleyıcılerden büyük al-
kış aldı Metin Ersoy, "Vakityok
gemi kalkı\or arük" şarkısını ız-
leyıcılerle bırlıkte söyledı
Programda bır sure boşluk olun-
ca ımdada oturduğu yerden yetı-
şen Ersoy ızleyıcılen coşturdu
SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN
Ömrünce 'Hürriyet'i Aradı..
MEZARIBAŞINDA TOREN DUZENLENDİ
TarıkZafer
Tunaya anıldı
e-posta: tan@prizma.net.tr
tstanbul Haber Servisi
-Istanbul Umversıtesı Sı-
yasal Bılgıler Fakulte-
sı'nın (İSBF) kurucu de-
kanı, Atatürk devnmle-
nnnıyorulmaz savunucu-
su Prof Dr Tank Zafer
Tunaya. Aşıyan'dala me-
zan başında dûzenlenen
torenle anıldı
ISBF Mezunlar Derne-
ğı'nın duzenledığı tore-
ne, Tunaya'nın eşı Mela-
hat Tunaya, Cumhunyet
Gazetesı Vakfi Başkan Ve-
kılı, Maltege Umversıte-
sı ÖğretımUyesı Prof Dr
Aydın Aybay ve Sıyasal
Bılgıler Fakultesı oğren-
cılenkatüdı Torendeoğ-
rencıler adına konuşan
İSBF Mezunlar Derneğı
Başkanı Serpü AkyolEr-
den, Turkıye'nın cumhu-
nyet tanhının en buna-
lnıılı donemlennden bı-
nm yaşadığım beluterek
"Tbphımsal dengesizlik-
leriazaltacakolan planla-
ma ve sosval de\let anla-
yışı giderek terk edilmek-
tedir'' dedı Dernek ola-
rak demokratık ve çağdaş
bır Turkıye ıçın Ataturk-
çu çızgıde uretmeye de-
vam edeceklermı de ıfa-
de eden Erden şoyle ko-
nuştu "Hayanmızı borç-
lu olduğumuz olaylan, fî-
Idıieri araşünnaya devam
edeceğız. Çunkiı bilme-
den savnnnıak mumkün
değildir. Bu bizkri yetişti-
ren Tank Zafer Tunaya
gjbi hocalanmıza borco-
muzdur."
Pencereler açıktı, tul perdeler Seıne'den esen
hafıf ruzgâriar, ktmıldıyordu, televızyon (o tanh-
te RTF) ınanılmaz haben verdı Mareşal Stalın ol-
muştu
1
Kaşla goz arasında, muhabırler, denız aşın
seyahatte olan General de Gaulle'u bulup, ona ne
dıyeceğını sordular Cevap çok ınsan ıçın şaşırtıcı-
dır
"- Stalın, buyuk bır devlet adamıdır XX yy'ın
en buyuk ımparatoriuğunu gerçekleştırdı
1
" Aynen
olmayabılır, ama anlamı benzer sozler
1
De Gaul-
le'un gozunde, Stalin, 'azgın komunıst bır hasım
değıl, sorumluluğunu ustlendığı devletı, ımparator-
luğa donuşturen bır 'devlet adamı'
1
Ne yalan soy-
leyeyım, bu tespıt'ın, Stalın'e yonettılmış, 'ıde-
olojik' bir 'eteştrı'yı ıçerdığını, o dakıka anlaya-
mamıştım, de Gaulle, "Komunızm Stalın'ın umu-
runda değıldı, o 'devletını' buyutupgenışletmek
ıçın, onu kullandı" demeye getırmıştı. lyı de bu,
'Buyuk' Petro ve Çarıçe Katerına'dan ben, Çar
yönetımının guttuğu, 'Buyuk/Rusyacılık' değıl
mıydı?...
Övsıf Vısaryanoviç Çugaşvtlı (Stalın), entelek-
tuel duzeyde 1917 Devnmı nı gerçekleştıren Po-
litbüro'nun, çok gensındedır Lenın, Trotskiy, 2ı-
novyef, Kamenef, Radek, Bukhann ve oburlen
de, Avrupa Sosyal/Demokrası tanhını ve ıdeolojısı-
nı, 'yutmuş' aydınlar, çoğu bırkaç dıl bılıyor, yıllarca
Bat'da yaşamış, vs Stalin, neresınden bakılsa, taş-
ralı', ufku bırhaylı dar', bır partı 'burokratı', daha-
sı, Rus bıle değıl" Galıba 'Tornacı' Omer'den dın-
lemıştım, Trotskıy/Stalin ıhtılafmda Trotskiy konuş-
mak uzere KUTV'a gelır, bır nutuk soyler ne kadar
oğrencı varsa, hepsı bır anda ondan yana kesılırler
en başta da, kım
9
Nâzım Hıkmet! Zınovyef ın Ko-
mintern'ı en lyı yoneten adam olduğu bılınır Batı'lı
ışçı sınıfından hayır gelmeyeceğını, Galryef'ın hak-
lı olabıleceğını duşunenlerden olmalıdır Yoksa Ba-
kû Doğu Halkları Kurultayı'na nıye kararversın nı-
ye başkanlık etsın? II. Enternasyonal bır kere da-
ha ıhanet edıyordu, bunu anlamıştı 'Dunya Ihtılâ-
li', Stalın'ın umurunda değıldı Bunu da anlamıştı
O kadar 'ânf, âlım, mudebbır' adamlardı da, nıye
Stalın'le başa çıkamadılar'? Çok basıt onlar 'Batı'lı'
kntertere gore 'aydın'dılar oysa Stalın 'Doğu'lu'
knteriere gore aydındı, ulkesını ve halkını onlardan
lyı tanıyordu, neyı nasıl yaparsa etkılı olabıleceğını
daha lyı kestırebılıyordu, ustelık zalımdı hepsını
'hakladı' 'Tek Ülkede Sosyalızm', yanı Ingıfte-
re'ye dolaylı olarak, 'bız dunya ıhtılalınden vaz-
geçtık, sömürgelenne kanşmayacağız' sozunu
vermek de; Lenınızm dıye, dıyalektık ve fevka-
lade seyyal Lenın duşuncesını, katı ve ruhsuz bır-
kaç maddelık bır 'prensıp dosyasına' çevırmek
de onun marıfetıdır. Oyledır de, şunu hıç unut-
mayınız, o dönemın Rusya'sı, otekılenn değıl,
onun soylemını ve davranışını anlayabılecek du-
zeydeydı: Devrımden sonrakı ılk serbest seçım-
lerı, Bolşevıkler'ın kaybetmış olduğunu; bu yuz-
den, bu seçımlerı ıptal etmek zorunda kaldığı-
nı, sıze söylemediler mı?
BHmiyorlar mıydı?
Bilmezllkten mi geldiler?
Bunlan nıyeanlatıyorum'' Nâzım ı 'yenne koymak'
ıçın, onun yetıştığı ortamı, hıç unutmamak lâ-
zım o Kadıkoy'lu son derece 'alafranga' bır aıle-
nın, lyı yetışmış çocuğudur yanlış bılmıyorsam bır
ucu Kont de Bonneval'a bır ucu Kont Barzans-
kiy'edayanır yanı Mason' olması 'Inonu llerıcısı'
olması Istanbul sosyetesı negırmesı ıçın, 'zemın'
hem hazır hem elvenşlı' Pekı ruhundakı Humyet'
ve 'Bağımsızlık' ateşı ne olacak? Sovyetler e gıdış
sebebı nedır bılır mısınız onu Vâlâ Nurettın açık-
ça yazmıştır
" Nâzım 'ın ve benım bu ınkılâp memleketınde
aradığımız bambaşka bırşeydı Nâzım la ben Fran-
sız Inkılâbı yoluyla bızım Meşrutıyet'e tesıreden
'Humyet' prensıbının etkısı altındaydık Kaprtalıst
memleketlerde 'Humyet lyı tatbık edılmıyor da, ko-
munıstlığın gayesı, humyetı kayıtsızşartsız tatbık et-
mektır sanıyorduk ' (Bkz Bu Dunyadan Nâzım
Geçtı Vâ-Nû Remzı Kıtabevı)
Nâzım, Lenınıst sıçrama Trotskyst dınamızm ve
Mazlumlar'ın 'Dunya Ihtılâlı' yennı Sovyetler'de
'Tek ulkede' ağır lağar ve zalım bır burokrat 'Sos-
yalızmı'nın aldığını gorunce ıster ıstemez rejımın
'conformısme'ıne ters duşecektı 'Oppozrtsıya', o
yuzden onun 'kaden' oldu Turkıye'dekı 'Sosya-
lıst Sol', orası da bır Doğu ulkesı olduğu ıçın Rus-
ya'dakılenn /cusurtann/.dahadafazlataşıyordu Ana-
dolu da yarı/feodal bır tarım ulkesı ıdı henuz sana-
yıleşememıştı dolayısıyla çevık ve atılımcı bır ışçı
sınıfına sahıp değıldı Ittıhatçı mantalıtesı yaygın-
dı, aynı burokratlıgı ve yukardan aşağı yonetım man-
tığını taşıyordu Buradan bakıldı mı Nâzım ın TKP'de
yadırganması da kısa surede 'dışlanması da, şa-
şılacak şey olmamak gerekır Hele buna TKP'nın adı
sanı duyulmadığı, Istanbul da bıle sesını ışıttıreme-
dığı bır ortamda Nâzım'ın adının 'dışarda, bırbay-
rakgıbı dalgalandığı' katılırsa'
'Oppozıtsıya' (Muhalefet) 20 lı yıllarda, ya
Trotskystlıktı, ya da Galıyefçılık! llgınç değıl mı, Nâ-
zım Hıkmet, her ıkısıyle de suçlanmıştır, oncekıyle
açık açık sonrakıyle gızlı gızlı
1
1950 lenn Pans'ın-
de Komunıst' şaır Nâzım Hıkmet ın 'kurtanlması'
ıçın kampanya açan, llencı Jonturkler Bırtığı (İJTB),
FKP nın yetkılısınden o Trotskyst cevabını alabıl-
mıştır Rusya ya Moskova nın rızasını almadan
geçtığı geçtıkten sonra, rejımle bağdaşamadığı ar-
tık bılınıyor Stalın ın onu oldurmeye kalkıştığı bıle
ıddıalar arasındadır O ıse besbellı gençlık ıdealı
Humyet tam anlamıyla tatbık edılsın dıye, 'Ivan
Ivanovıç'ı yazmış, onu hep kadro dışı daıma 'mar-
gınal' tutmaya çabalayan Burokrat Stalıncılığe ka-
zan kaldırmıştır
Bir 'hazirr hurriyet!...
Turkıye'dekı 'resmı Inonucu' çevreler Nâzım'a
vatan haınlıgı'n\ yakıştırırken, bu gerçeklerı bıl-
mıyorlar mıydı
9
Yoksa bılmezden gelmek ışlenne
mı yanyordu9
Şevket Sureyya Bey e KADRO
uzennden Galıyef ten mulhem bır Uçuncu Dunya
Sosyalıstlığı'nı, acaba nıye çok gorduler
9
Gâzı,
ecnebı mudahalesını sınırdan ıçen sokmayacak
bır Komunıstlığe, pekâlâ 'yeşıl ışık yakmıştı 'Yeşıl
Ordu'yu, (Ankara) Komunıst Fırkası nı orgutle-
yen, bızzat odur ustelık uyesıdır 'inonu Cumhu-
nyetı', yoksa 1938 den ıtıbaren 'Beyaz, Batı'lı ve
Hırıstıyan' Emperyalızme angaje olduğu ıçın mı,
butun bunlan vatan ıhanetı sayıyordu"?
Yoksa aynı sebepten mı Sultan Galıyef'ın butun
eserlerı telıf hakları yıllar once satın alınıp, Turkı-
ye'ye getırıldığı halde bugun bır turlu çevırılen ya-
pılıp yayımlanamıyor1
?
e-maıl:tilahan ' isnet.net.tr
http.//www.bılgıyayınevı com.tr/aılhan
Faks:0-212 / 260 19 88