Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 HAZİRAN 2001 CUMARTESİ HABERLER Anayasa Mahkemesi, NazhIhcak veBeiârSobaa'nın milletvekilliğinin düşürülmesine karar verd FaziletPartisi de kapatıldı• Baştarafı 1. Sayfada Karan veren heyette, asıl uye Ma- hirCan Ihcak'ın rahatsızlığı nedenıy- le kıdemJı yedek uye Samıa Akbulut yer aldı Akbulut, RP'nın kapatılma- sı ıçın açılan davada da dönemın Ana- yasa Mahkemesi Başkanı Yekfa Gün- gör Özden'ın emeklıye aynlması ne- denıyle heyete, en kıdemlı yedek uye olarak katılmıştı Yenl uyeler beHrledl Anayasa Mahkemesı'nın FP'nın te- mellı kapahlması karannda, mahke- meye venı seçılen uyeler belırleyıcı ol- du. FP'yı kapatan Anayasa Mahkeme- si heyetınde RP'yı kapatan heyetten farklı olarak 5 uve gorev aldı \hmet Akvalçın,Errugrul Erso>, Tulav Tuğ- cu ve Rüştü Sönmez. Yuksek Mahke- me nın FP'nın kapatılması yonunde oy kullanan yenı uyelen oldular FP'nın, laıklığe aykın eylemlenn odağı olduğu ıddıasıyla kapatılması oy- lamasında, Mustafa Bumın. Yalçın Acargün, Alı Huner, Fulya Kantarcı- oğlu, \hmet Akyalcın, Ertuğrul Ersoy, Tûlay Tuğcu ve Ruştu Sonmez kabul oyu venrken Haşım Kılıç, Sacıt Ada- h ve yedek uye Samıa Akbulut ret oyu kullandılar Kılıç ıle Adalı, RP'nın kapatılması ıstemlı davada da kapat- ma karanna muhalıf kalmışlardı Partmın temellı kapatılmasında, anayasanın "parti kurma, partilere girmevepartiferden aynlma" ust bas- lığını taşıyan 68 , "siyasi partilerin uyacaklan esaslan" duzenleyen 69 maddesı, Sıyası Partıler Yasası'nın (SPY) laıklık karşıtı e> lemlenn ışlen- dığı odağın Anayasa Mahkemesı'nce RamazanYenidede A Nadılbcak BekirSobacı Merve Kavakçı .nayasa Mahkemesi, Ilıcak ve Sobacı'nın yanı sıra Kavakçı, Sılay ve Yenıdede'ye de 5 yıl sıyaset yasağı karan verdı belırlenmesını duzenJeyen 101/bben- dı ve "odak olma haü" başlığını taşı- yan 103 maddesı esas ahndı. Yaptırım boşluğu Anayasa Mahkemesi, temellı ka- patılan bır partının bır başka ad altın- da kurulamayacağına ılışkın kapatıl- ma ıstemını, uyeler Yalçuı Acargun, Alı Huner, Ertuğrul Ersov ve Tulay Tuğcu'nun karşı oylanyla reddettı Ek ıddıanamede kapatılan partmın devamı olmaya kanıt olarak gosten- len FP'nın 1 olağan kongresındekı RP lıden Necmettin Erbakan a ılışkın sözlenn yaptırım boşluğuna takıldı- ğı behrtılıyor SPY'de yapılan değı- şıklıkle kapatılan partmın devamı ol- mak "suç" olarak kabul edıldı, ancak kapatılma nedem olmaktan çıkanldı Anayasada da kapatılma nedem olma yonunde karar olmaması nedenıyle, bu anlamda bır yaptınm boşluğu bu- lunuyor Yuksek Mahkeme. FP'nın kapahl- masına neden olan lstanbul Mılletve- kılı Nazlı Ilıcak ıle Tokat Mılletvekı- lı Bekır Sobacı'nın mıllervekıllıklen- nı, anayasanın "millervekiUiğinın duş- mesT ust başlıklı 84 maddesının son fıkrasına gore oybırlığıyle duşurdu Ilıcak ve Sobacı'nın mılletvekılükle- n, mahkemenın gerekçelı karannın Resmı Gazete'de yayımlanmasının ar- dından sona erecek Mahkeme, Merve Kavakçı, Nazlı Ilı- cak ve Bekır Sobacı ıle bırlıkte eskı mıllervekıllen Ramazan Yenıdede ve Mehmet Sılay'a da 5 yıl sureyle sıya- set yasağı getırdı Bu kışıler, gerekçe- lı kararın Resmı Gazete'de vayımlan- masının ardından bır başka partının ku- rucusu. uyesı, yonehcısı ve denetçısı olamayacaklar Mallar Hazlne'ye peçecek FP'nın tum mallannın Sıyası Par- tıler Yasası nın "\navasa Mahkeme- si karanyla kapatılan siyası partilerin bütün maüan Hazine'ye geçer" huk- munu ıçeren 107 maddesı uyannca Hazine'ye geçmesıne oybırlığıyle ka- rar venldı Mahkeme heyetı, FP'nın kapatma karannın venldığı tanhte partının tuzel kışılığının sona erme- suıe de oybırlığıyle karar verdı Bu kararla FP'nın tabelası dun "indiril- miş" oldu RP'nın kapatılma davası sonucunda partının tuzel kışılığı ge- rekçelı karann Resmı Gazete'de ya- yımlanmasından sonra ortadan kalk- mıştı Bumın ınaçıkladığı kararmet- nı ozel kurye ıle TBMM Genel Ev- rak ve Arşıv Şube Mudurluğu'ne ge- tınldı Burada ışleme alınan karar, Ka- nunlar ve Kararlar Daıre Başkanlı- ğı na sevk edıldı TBMM Başkanh- ğı, kapatma karan uyannca yapıla- cak ışlemlen 25 Hazıran Pazartesı gu- nu karara bağlavacak t ns,»" 1 ' BAŞBAKAN BÜLENT ECEVtTı Karar ekonomiyi etkflemesin • FP'nın kapatılmasını uzuntüyle karşılayan sıyasıler, Yuksek Mahkeme'nın anayasaya ve yasalara göre karar verdığıni behrttıler ANKARA(Cumhuri- yet Bfirosu) - Cumhur- başkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa Mahke- mesı'nın FP'yı kapatma karanna ılışkın olarak "Yargı karandır, buna karşı söykyeceğim bir şcy yok. Yarguım takdiri böy- le" dedı. Yargımn karan Sezer, "Anayasaveya- saöngörüyorbunlan. De- ğjştirilmediğisürece yar- gı,bu konuda kendisi ka- rar verecektir. Ona kar- şısö> leyecekbir şe\ yok" dıyekonuşru Sezer. ka- rann AB ıle ıhşkılen ne yönde etkıleyeceğını za- manın göstereceğını soy- ledı Cumhurbaşkanı, Avrupa Insan Haklan Mahkemesi 'nın karany- la ılgılı tartışmalann anımsatılması uzenne de "AİHM'ninburadaveri- len mahkeme kararlan- nı bozucu bir etkisi yok- tur. Bu nedenle etkisi ol- maz"dedı Karara ılışkın değerlendırmeler şoyle Bûfcnt Ecevit: (Baş- bakan) FP'nın kapatıl- masma uzuldum FP,bı- zım ıdeolojık bakımın- dan anlaşamadığımız bır partı Fakatdemokrasıler- de bırbırlerının karşıtı olan partılenn de uygar- ca, uzlaşı ıçınde karşı karşıya gelmelen olağan- dır Fakatanayasamızda- kı bazı hukumlenn ka- patmayı fazlasıyla kolay- laştıncı mtelıkte olması yuzunden boyle oldu Anayasa Mahkemesi de tabıı yururluktekı yasa- lara, anayasa hukumlen- ne bakarak karar venr Benım temennım, bır an once anayasa değışıklık- lenyapılsm Turkıye'de çok basıt olaylarbıle eko- nomıyı sarsabılıyor O bakımdan kaygılıyım Butun vatadaşlanmdan dılıyorum, rıca edıyo- rum, bu olayla ekonomı- yı kanştınnaym Sabih Kanadoğlu: (Yargıtay Cumhurivet Başsavcısı) Hayırlı olrna- sıru dılıyonım Gerekçe- lı karan gördukten son- ra, bılımsel eleştınsı ya- pılır Anayasa Mahke- mesı'nın bu karan say- gıyla karşılanmalı Mehmet Emin Karaa: (TBMM Adatet Komis- yonu Başkanı)Bu karar, Cumhunyet'ın kendısını koruma mekanızmasıdır 'Ders oldu' MHP Genel Başkan YardımcısŞefkatÇetin: Karar, Turkıye ıçın ıvı olmadı Ancak hukuk dı- şılığı kendı bunyesınden dışlama olgunluğu gos- termeyen sıyası partıler ıçın ıyı bır ders oldu ANAP Grup Başkan- vekffi Beyfaan Aslan: De- mokratık açından FP'nın kapatılmasına uzuldum Sıyası partıler, halk ta- rafindan açılmalı, halk tarafından kapatılmah Bu, ınşallah Turk demok- rası hayatında son partı kapatılması olur DYP Grup Başkanve- küi AB RızaGonül: Ka- patma karannı uygun bulmuyoruz Bır taraf- tan AB'ye gırmek ıstı- yoruz, bunun ıçın bırta- kım taahhutlerde bulu- nuyoruz, dığer vandan bır sıyası partıyı kapatı- yoruz Mustafa Bumin, karan okuduktan sonra, FP'nin kapatdmaaıun Türk milktine hayırü oimastnı dikdL Anayasa Mahkemesi karannın tam metni Gereğı aıîşunııldu EsasSayısı 1999/2 (Sıyası Parh - Kapatma) Karar Sayısı 2001 '2 Karar Gümı 2262001 KARAR Yargrtay Cumhuriyet Başsavahğı'nifl 7 Mayıs 1999 gûnK,SP95,Hazntkl999/116sayıhkWiananıeleriy- leFazSet Partia'nin kapaüfanası istemiyte açıfandsR-a- 1ar birleştirUerek yapıîan yargılama sonımda gereği düşûnüldü: A. Temeffl kapatdaa bir partinin bir başka ad aftmda kurulamavacağınaflişkinkapaühna isteminin reddi- ne; Yalçın Acargün, AB Huner, Ertuğrul Ersov, Tufcn Tuğcu'nun karşı oylan ve ojçokluğuyla, B. 1- Laik cumhurivet ükesine avtan evlemlcri nede- niyk anayasanm 68. ve 69^2820 savılı SPY 'nin değişik 101. maddesinin b bendi ve 163. maddesı gereğince FFnin temeffikapatdmasna; HaşJmKıhç,Samia Ak- bulut, Sadt Adah'nm karşı o>ian ve oyçoİduğuyla, 2. Bevan w eytenüeriylepartinin kapauknaana neden olan lstanbul MiBetvekü Nazfe Ihcak ve Tokat Mflkt- vçk3iBekn-Sobaa'runmilktwki!Mkferininana\3sanın 84. maddesâıin sonfikrasıuvannca gerekçefi karann Resmi Gazete'de vayımlandiğı tarihte sona ermesine, 3. Beyan veeyieınleriyie partinin kapaüimasına neden olan üyderi Merve Kavakçı, Nazh Ibcak. Bekir Soba- a, Ramazan Yenidedeve MehmetSrtay'm. anavasanm 69.maddesinin8.fikrasgervğincegerekçefi karannRes- mi Gazete'de vayımlanmasuıdan başla>arak 5 yıi sfi- reyte başka bir partinin kurucusn. uvesi vonetkisi ve denetknsi olanıavacakianna. ovbirijğryle. 4. Davah partinin tum mallarmın 2820 savıh SPY'nin 107. maddesi uyannca Hazine'ye gecmesine, oybirft- ğiyte, 5. Kapatma karannın >«riküği tarihte parti tözd kip- Mghun sona ermesine, oy biröğiyie, 6. Gereğiııin yerine getirümcsi için karar örneğinin TBMM'ye, Başbakanlık'a vç Yargıtay Cumhuriyet : 2001 gununde karar veriMi Tepkiler Avrupa gerekçelı karan bekliyor Haber Merkezi- Anayasa Mahkemesı'mn karan, Avrupa Bırlığı dıplomatık çevrelennde ve ABD'de "Amh" tepkılerle karşılandı Avrupa Konseyı Parlamenterler Meclısı (AKPM) Başkanı Lord RusseU Johnston, FP'mn kapatılmasıyla ılgılı yaptığı açıklamada, "Avrupa tnsan Haklan Mahkemesi'nin (AİHM) karan beklensevdi daha iyi ohırdu" dedı Johnston. AKPM'nın perşembe gunu genel kurulda yapacağı Turkıye oturumunda konunun gundeme getınleceğını belırttı ABD'den açıklama ABD Dışışlen Bakanlığı \eBeyaz Saray'dan yapılan eş açıklamalarda, "ABD, ilke olarak demokratik secimlegelen sıvasi partilerin kapatılmasını, uluslararası demokrasi kurallanna karşı olarak değerlendimor" denıldı Fransız Agence France Presse (AFP), Reuters Ajansı ve Assocıated Press Fazilet Partısı'nın kapatılmasuıı abonelenne "adl" koduyla ılettıler Hukukçu bilim adamları FaziletPartisi'nin kapatılmasını değerlendirdi: Yuksek Mahkeme yasaları uyguladı tstanbul Haber Servisi - Fazilet Partısı'nın Anayasa Mahkemesı'nce kapatılması karannı değerlendıren hukukçular, mahkemenın yasalan uyguladığını söyledıler Marmara Unıv ersıtesı Hukuk Fakultesı .Anayasa Hukuku Anabılım Dalı Başkanı Prof Dr tbrahim Kaboğhı, mahkemenın "FP'yi laiklik karşıü evlemlerin odağı" olduğu gerekçesıyle kapatmasmı surpnz bulduğunu belırttı Kaboğlu şunlan kaydettı "Çünkû FR Refah Partisi'ne gore daha yumuşak bir partivdi. Mahkeme, kendisine geniş bir takdir yetkisi tanımıştır. Karann irdelenmesi için gerekçesı üe biriikte Resmi Gazetede vayımlanması gertkivor" MU Hukuk Fakultesı O^ğretım Uyesı Prof Dr Fehim Uçışık da Anayasa Mahkemesı'nın yasalan uyguladığını belırttı Prof Dr Orhan Aldıkaçtı ıse mahkemenın kanunlara uygun bır karar verdığıni bunu da saygıyla karşılamak gerektığını v urguladı Aldıkaçtı şunlan soyledı "Anayasa Mahkemesi, kanunlara uygun bir karar vermiştir. Bunu da saygıyla karşuamak gerekir. Ama diyorlar ki 'Bu kadar oy almış Odak sorunu var' Odak olduğu mevdanda. Çünkü bu tür eylemleri parti tepki> le karşüanıamışiur, benimsemiştir. Onun içindir ki odak hahne gelnuştir.'" Yargılama süreci Maraton 25 ay 15 gün siirdü ANKARA (Cum- huriyet Bürosu) - FP'nın kapatılmabiyla sonuçlanan yargıla- ma surecı, 25 ay 15 gun surdu Emeklı Yargıtay Cumhunyet Başsdvcı- sıVtoalSavaş, FP'nın "kapaolanRP'ran de- vamıolduğu ve laiklik karşıaeyiemJennoda- ğı haline gckliğj" ge- rekçesıyle kapatılma- sı ıstemını ıçeren ıd- dıanameyı 7 Mayıs 1999'da \nayasa Mahkemesı'ne gon- derdı Savaş.21Ocak 2001'de emeklıye ay- nldı Gorevıdevralan Yargıtay Cumhunyet Başsavcısı Sabih Ka- nadoğlu da ek ıddı- aname hazırlayarak FP'nın kapatılan RP'nın devamı oldu- ğu gerekçesıyle ka- patılmasını ıstedı Yuksek Mahkerne, 7 Şubat2001'de yap- tığı toplantıda, Kana- doğlu'nun ek ıddıana- mesını ana davayla bırleşörme karan ver- dı Kanadoğlu 23 Mart 2001'de esas hakkuıdakı goruşunu bıldırdı Kanadoğlu. esas hakkındakı go- rûşunde, anayasa vç Sıyası Partıler Yasa- sı'nın hıç kımseye la- ık, demokratik cum- hunyetı yok etme oz- gurlüğunu tanımadı- ğına dıkkat çekerek "laiklik ilkcsinivoket- mevc çalışan sivasi partilerin demokra- tik rejim için en bû- yuk tehlike olduğu- nu" vurguladı Anayasa Mahke- mesi Başkanı Musta- fa Bumm'ın belırle- dıgı 12 Hazıran Salı gunu Yuksek Mahke- me heyeü,davayı ka- rara bağlamak ıçın gö- ruşnıelere başladı Yuksek Mahkeme 12 Hazıran'danbuya- na 8 ış gunu, toplam 33 saatlık çalışma yaptı Dd parti doğacak..".' HİKMET ÇETİNKAYA Son gunlerde sıyası kulıslerde Fazilet Partı- sı'nın kapatılıp kapatılamayacağı tartışılıyor ve şoyle denılıyordu "Demokratikbir hukukdev letinde sıyası par- ti kapatılmaz!" Dogru1 Ancak Turkıye'de 12 Eylul Anayasası, bırkaç maddesinin değıştınlmesı dışında yerlı yerın- de durmuyor muydu'7 Turkıye'nın, once 'laiklik' tlkesıne sahıp çı- karak demokratikleşmesı gerekır Kım yapacak bunu9 Sıyası ıktıdar1 Aradan 19 yıl geçmesıne karşın 12 Eylul dar- besının urunu olan Anayasa ve Sıyası Partıler Yasası'nı değıştırmeyen sıyasal ıktıdarlardır1 Ne vazıkkı dunku ve bugunku sıyası ıktıdar- lar, her gun 'demokrasi' nutuklan atıyorlarama demokrasının onundekı en buyuk engelı oluş- turuyorlar Fazilet Partısı'nm kapatılması. Nazb Ihcak ve Bekir Sobacı'run mılletvekıllıklennın duşu- rulmesınde Anayasa Mahkemesi nı eleştırmek haksızlıktır Anayasa Mahkemesi, Turkıye'de sıyası par- tılen hangı gerekçelerle kapatıyor 9 1- Dev letın butunluğu ve bolunmezlığı ılke- sı 2- Laıklık OIçu budur' Çunku bu anayasada yazılıdır 1 Şımdı şu soruyu sorabılırsınız "Fazilet Partisi, RP gibi laiklik karşıtı eylem- lerin odağı mıydı?..- Anayasa hukukçulan gunlerdır bu konuyu tartışıyorlardı Çunku Turk hukukuna gore bır partının de- vamı olduğu gerekçesıyle bır partıyı kapatmak yanhştı Anayasa Mahkemesi, FP'yı RP'nın devamı olduğu gerekçesıyle kapatmadı Bu ıstem 'oyçokluğu'yla reddedıldı Fazilet Partısı'nın, laıklık ılkesıne aykın ey- lemlerm odak noktası olması nedenıyle, Ha- şim Kıhç, Sacit Adau v e Samia Akbulut' un kar- şı oylan ve çoğunlukla temellı kapatılmasma ka- rar venldı FP'nm ıkı mılletvekılı duştu, eskı mılletve- kıllen Ramazan Yenidede, Merve Kavakçı ve Mehmet Sıla> a 5 yıl sureyle sıyaset yasağı ge- tınldı Şundı ne olacak7 Elbet, hemen yenı bır partı kurulacak, partı- nın genel başkanlığına yenı bır ısım getınlıp yo- ladevam edılecek' Ama Fazilet Partısı'nden ıkı partı çıkacak 1 Yanı değışen çok şey olacak1 Yuz mılletvekılı ıkı partıye dağılacak' Pekı Turkıye bu sorunlardan ne zaman kur- tulacak'' Laıklığı v e demokrasıyı yaşam bıçımıne donuş- turduğuzanıan1